درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۸۲۱ تا ۶٬۸۴۰ مورد از کل ۱۶٬۶۸۰ مورد.
۶۸۲۱.

تحلیلی فقهی بر آرایش چهره بازیگر (گریم) در هنرهای نمایشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آرایش تحلیل فقهی گریم بازیگر زن کلاه گیس حکم فقهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات
تعداد بازدید : ۱۱۰۳ تعداد دانلود : ۶۸۷
یکی از مسائل مهم بازیگری زن و مرد در عرصه هنرهای نمایشی پرداختن به ابعاد و زوایای مختلف فقهی بازیگری زن و مرد در این عرصه می باشد که در این زمینه بحث آرایش و گریم زن و مرد بازیگر در صحنه نمایش است که جزء مباحث مستحدثه و جدید پیش روی فقیهان جامعه اسلامی می باشد. با توجه به اینکه استفاده از آرایش توسط زنان برای زیباتر شدن آنان نزد مردان صورت می گیرد و آرایش کردن زنان به وی ژه آرایش صورت، یک نوع زینت به حساب می آید؛ طبق روایات و نظر فقها باید از نامحرم پوشانیده شود؛ زیرا که باعث مفسده و جلب توجه مرد نامحرم به سمت زن می گردد. ولی با توجه به احادیثی که آشکار کردن زینت ظاهری که شامل دست و صورت زن می شود را جایز شمرده است، می توان حکم به حلیت، این عمل را توسط زنان داد. در بحث گریم زن بازیگر باید این نکته را مد نظر قرار داد که، گریم برای زن بازیگر در حکم زینت برای وی و باعث جلب توجه مردان نامحرم نگردد. درنتیجه، اگر ما گریم زن بازیگر را از آرایش کردن وی متمایز گردانیم و گریم را یک نوع تغییر چهره موقت برای ایفای نقش توسط زن بازیگر بدانیم تنها در صورتی این عمل جایز می باشد که گریم زن بازیگر مانند آرایش صورت یک زن عادی و معمولی، برای مرد نامحرم ریبه ناک و جذاب نباشد. در غیر این صورت، هیچ تفاوتی بین گریم زن بازیگر و آرایش کردن وی در برابر مردان نامحرم باقی نمی ماند.
۶۸۲۲.

پژوهش عملیِ مشارکتی به منزلة رویکرد آموزشی توانمندساز(تجربة مرکز دوستدار کودک مشتاق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حضور مؤثر کودکان در مدرسه پژوهش عملی مشارکتی مرکز دوستدار کودک مشتاق کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۳ تعداد دانلود : ۴۹۴
در دانش جامعه شناسی مدرسه فضایی اجتماعی مبتنی بر روابط قدرت نابرابر تعریف می شود که در آن دانش آموزان به لحاظ سلسله مراتب قدرت در پایین ترین سطح قرار دارند. پیامد قدرت نداشتن برای گروهی از دانش آموزان ترک تحصیل، افت تحصیلی، بی رغبتی به حضور در مدرسه، و انواع خشونت هاست که نوعی واکنش درمقابل وضعیت موجود است. سه پدیده اصلی بر حضور کودکان در مدرسه اثر دارد که عبارت اند از: شنیده شدن صدای آنان، توانمندسازی ومشارکت آنان. برای تحقق سه اصل مزبور در مدرسه ها روش پژوهشی عملی مشارکتی پیشنهاد شده است که اجرای آن در مراحل ""نگاه کنید، فکر کنید و عمل کنید""، امکان شنیده شدن بیشتر صدای دانش آموزان وتوانمندسازی افزون تر و مشارکت بیشتر آنا ن را فراهم می آورد. این مقاله تجربة اجرای این روش رویکرد آموزشی را در مرکز دوستدار کودک مشتاق گزارش کرده است. این مرکز از سال 1385 به مثابة پروژة آموزشی، پژوهشی و اطلاع رسانی برای سوادآموزی به کودکان بازمانده از تحصیل توسط انجمن دوستداران کودک کرمان در شهر کرمان راه اندازی شده است. نتایج نشان داد برای ایجاد زمینة حضور مؤثر کودکان در فضای اجتماعی مدرسه، روش پژوهش عملی مشارکتی مفید و کارساز است.
۶۸۲۳.

بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معلمان منزلت اجتماعی عوامل اجتماعی- فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۲۵۳
آموزش و پرورش به منزله قلب پیکره جامعه است که موجب رشد و پیشرفت بخش های دیگر جامعه می شود. با مطالعه تاریخ کشورهای پیشرفته متوجه می شویم آموزش و پرورش در ارتقای بخش های دیگر کشورنقش پررنگی بر عهده دارد. اما نکته مهم این است که اهمیت تعلیم و تربیت به عوامل آن بر می گردد و در میان عوامل آموزشی و پرورشی، «معلم» مهم ترین عامل تلقی می شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان انجام شده است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری تحقیق معلمان مدارس مقطع ابتدایی و متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 با نمونة آماری شامل 384 نفر(طبق جدول مورگان) است که به روش تصادفی خوشه ای از میان پنج منطقه (16،13،10،7،3) انتخاب و بررسی شده اند. ابزار اصلی تحقیق برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. پس از مرور کتابخانه ای و اینترنتی اسناد و منابع مربوط به پیشینه منزلت اجتماعی در ایران و جهان، یازده مؤلفه شناسایی شده فهرست شد و نیز از معلمان خواسته شد بر اساس طیف لیکرت و با توجه به اهمیت آنها به عنوان عوامل تأثیرگذار بر منزلت اجتماعی، امتیازی بین 1 تا 5 به آنها اختصاص دهند. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی محتوا و با نظر چندین صاحب نظر در حوزه تعلیم و تربیت پس از اعمال اصلاحات تأیید شد. برای حصول از پایایی پرسشنامه تحقیق نیز از آزمون آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که ضریب آلفای کرونباخ برابر 85/0 به دست آمد و بدین گونه ابزار تحقیق تأیید و در اختیار پاسخگویان قرار داده شد. پس از گردآوری و ورود داده ها به رایانه با کمک نرم افزار SPSS نسخه 5/11، از آزمون t تک نمونه ای و آزمون فریدمن برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که از 11 مؤلفه، میانگین 8 مؤلفه بالاتر از میانگین متوسط بوده است. از طرف دیگر نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر منزلت اجتماعی معلمان شامل اصلاح نگرش جامعه به مصرف کننده بودن آموزش و پرورش، ارج نهادن به ارزش های حرفه معلمی در جامعه و قدردانی مادی و معن وی از معلمان، فراهم کردن زمینه مشارکت معلمان در فع الیت های اجتماعی- فرهنگی جامعه و اولویت دادن به تعلیم و تربیت درکنار موضوعات مهم و کلان کشوری بوده است
۶۸۲۴.

واکاوی موضوع شفاف سازی خطاهای پزشکی تحلیل وضعیت نهاد پزشکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شفاف سازی خطای پزشکی نهاد پزشکی ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت
تعداد بازدید : ۱۰۴۱ تعداد دانلود : ۶۵۳
موضوع شفاف سازی درحال تبدیل شدن به مطالبه ای اجتماعی است. به این معنا که تقاضای عمومی برای شفافیت از سطح نهادهای سیاسی و اقتصادی فراتر رفته و به نهاد پزشکی نیز تسری پیدا کرده است. بر این اساس، انتظار می رود پزشکان دربارة عملکرد و به ویژه خطای عملکردشان پاسخگو باشند. در مقاله حاضر با تکیه بر روش تحلیل نظری موضوع شفاف سازی پزشکی را ازنظر جامعه شناختی واکاوی کرده ایم. به این منظور ابتدا چارچوب مفهومی این اصطلاح و برخی دیدگاه های تبیین کننده آن مطرح شده، سپس زمینه های شکل گیری اندیشة شفاف سازی و دیدگاه موافقان و مخالفان آن تشریح شده است. در مرحلة بعد، اقدامات بعضی کشورها در زمینة شفاف سازی خطاهای پزشکی معرفی شده است. در خاتمه با بهره گیری از یافته های پژوهشی موجود، وضعیت شفاف سازی خطاهای پزشکی در نهاد بهداشت و درمان کشور ایران تشریح شده است. اطلاعات این مقاله نشان می دهد که در ایران در زمینة شفاف سازی خطاهای پزشکی، اقدامات درخور ملاحظه ای صورت گرفته است، اما به دلیل پاره ای انسدادهای ساختاری تا تحقق کامل آن هنوز راه درازی در پیش است. پیش نیاز نیل به شفافیت تحول چندجانبه در سازوکارهای ساختاری جامعه، یعنی محیط بیرونی نهاد پزشکی، و هم زمان فراهم آمدن بستر مناسب در داخل این نهاد است.
۶۸۲۵.

رویکرد فرایند استرس در جامعه شناسی سلامت روان: مطالعه جامعه شناختی استرس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روان حمایت اجتماعی راهبردهای مقابله ای عوامل استرس زا فرایند استرس جامعه شناسی استرس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت
تعداد بازدید : ۲۳۵۷ تعداد دانلود : ۹۰۶
رویکرد فرایند استرس، هم سو با مطالعة تأثیر عوامل اجتماعی بر ایجاد و توزیع اختلالات روانی ناشی از استرس، در دهة 1980 شکل گرفت و از همان زمان تاکنون سیطرة خود را در مطالعات جامعه شناسی سلامت روان حفظ کرده است. الگوی فرایند استرس شامل سه مولفة اصلی است: منابع اجتماعی تولید استرس، عوامل روانی- اجتماعی تعدیل کننده یا میانجی استرس و واکنش به استرس. این رویکرد دارای این پیش فرض اساسی است که تمام رویدادهای خوشایند و ناخوشایند زندگی منبع تولید استرس هستند؛ گرچه به لحاظ تداوم زمانی، می توان پیوستاری از ضربه های شدید روانی (تروما) تا استرس زاهای مزمن را ترسیم کرد. همچنین، مهم ترین عوامل تعدیل کنندة تأثیر استرس، حمایت اجتماعی (ساختاری یا کارکردی) و نیز شیوه های مقابلة فردی هستند. درنهایت، واکنش به استرس، تحت تأثیر عوامل اجتماعی- فرهنگی، ازقبیل فرهنگ های عواطف، هنجارهای اجتماعی و فرایند یادگیری اجتماعی چگونگی بروز عواطف شکل می گیرد. تمرکز رویکرد فرایند استرس به مثابة چارچوبی جامعه شناختی، بر نقش ساختارهای کلان و بافت اجتماعی در تولید الگوهای غیرتصادفی توزیع اختلالات روانی ناشی از استرس است. نوشتار حاضر لزوماً به دنبال برداشتن گام هایی عملی به منظور فهم جامعه شناختی استرس نیست، بلکه هدف اصلی آن، اشاره به مسائلی است که به هنگام مطالعة اجتماعی استرس باید کانون توجه جامعه شناسان قرار بگیرد. ازآنجاکه راهبرد اساسی پژوهش های اجتماعی، شناسایی حلقه های اتصال سامانه های اجتماعی با استرس فردی است، این مقاله سعی کرده است با پیشنهاد چارچوبی مفهومی و تحلیلی، به گسترش حوزة جامعه شناسی استرس کمک کند.
۶۸۲۶.

عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر گرایش به خرابکاری (مطالعه موردی: دانش آموزان دبیرستانی شهر یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل اجتماعی وندالیسم دانش آموزان دبیرستانی یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۲۶۲
هدف: هدف این پژوهش، بررسی عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر گرایش به رفتار وندالیستی در میان دانش آموزان دبیرستانی شهر یاسوج است. روش شناسی: روش تحقیق از نوع پیمایشی است و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که با مراجعه به داوران متخصص تعیین اعتبار صوری گردید و با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ، پایایی آن مورد محاسبه قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق، دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی شهر یاسوج در سال تحصیلی 93-92 است که تعداد آنها 7483 است. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، 366 نفر محاسبه شد و برای انجام نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره انجام گرفت. یافته های تحقیق: یافته های پژوهش نشان داد، متغیرهای جنسیت، پایگاه اجتماعی اقتصادی، موفقیت تحصیلی، محرومیت نسبی، بی هنجاری، احساس تنفر از خویشتن، احساس انزوای اجتماعی، احساس بی قدرتی و از خودبیگانگی، رابطه معناداری با گرایش به رفتار وندالیستی دارند و قادر هستند 37/0 از تغییرات آن را تبیین کنند. نتیجه گیری: نتیجه گیری اساسی تحقیق حاضر این است که بین رفتار ناهنجار جوانان و عوامل اجتماعی ارتباط وجود دارد.
۶۸۲۷.

رابطه سبک زندگی با رضایت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی رضایت زناشویی دانشجویان متأهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۷۱۶
این پژوهش، با هدف تعیین رابطه بین سبک زندگی و رضایت زناشویی در دانشجویان متأهل دانشگاه های شهر اصفهان به انجام رسید. پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان متأهل دانشگاه های شهر اصفهان در سال تحصیلی 92-91 ب ودند که از می ان آن ها 383 نفر (276 زن، 107 مرد) به عنوان نمونه و به صورت خوشه ای تصادفی از 5 دانشگاه انتخاب شدند. در این پژوهش از دو پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ (انریچ، 1986) و سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامتی (والکر، 1990) استفاده شد. داده های حاصل از پرسش نامه ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بین سبک زندگی و رضایت زناشویی رابطه معنادار وجود دارد (01/0>p). تحلیل رگرسیون نشان داد سبک زندگی می تواند 20 درصد واریانس رضایت زناشویی را تبیین کند. با توجه به این یافته، می توان از طریق آموزش تغییر سبک زندگی به زوجین کمک کرد تا با اصلاح سبک زندگی خود، باعث غنی سازی زندگی مشترک خود گردند.
۶۸۲۸.

طراحی و سنجش مقیاس اخلاق کار (مطالعه موردی در بین مردان بالای 30 سال شهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: تهران کار اخلاق کار مردان فرهنگ کار مقیاس اخلاق کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۳۹۹
منظور از اخلاق کار، اعتقاد و پایبندی به ارزش ها و هنجارهای اخلاقی در حوزه کار و فعالیت های اقتصادی و انجام وظایف و تعهدات شغلی است. غایت اخلاق اجتماعی در حوزه کار، بسط کمالات و استعدادهای فردی از یکسو و تأمین خیر عمومی، رعایت حقوق دیگران و پایبندی به تعهدات اجتماعی از سوی دیگر است. اخلاق کار براساس سنت مألوف تجربی دارای ابعاد و مؤلفه هایی همچون سخت کوشی، درستکاری، ارج نهادن به کار و فعالیت اقتصادی، زهد و امساک و پرهیز از بطالت و عیاشی و خوشگذرانی، درستکاری و انجام دقیق تعهدات شغلی، وقت شناسی و وفای به قول و عهد است. در این مقاله ابتدا ابعاد مفهومی و عملیاتی اخلاق کار برمبنای مطالعات تجربی تشریح و سپس ابعاد مقیاس محقق ساخته اخلاق کار تبیین می گردد. اعتبار و پایایی این مقیاس محقق ساخته قبل از گردآوری داده های اصلی از طریق یک مطالعه مقدماتی احراز گردید و سپس نتایج حاصل از اجرای آن در بین یک نمونه 600 نفره از مردان بالای 30 سال شهر تهران ارائه شده است. از مهمترین نتایج این پژوهش می توان به پایین بودن میزان تمایل به پس انداز و سرمایه گذاری و هم چنین اراده گرایی و انگیزه موفقیت اشاره نمود. میانگین مقیاس کلی اخلاق کار ٦١/٣ بر روی طیف ٥ درجه ای بدست آمد که نشان از این دارد که میزان آن اندکی بیش از متوسط است. در بین ابعاد پنج گانه اخلاق کار، درستکاری با میانگین ٩٣/٣ بالاترین رتبه را بدست آورده است. پس از آن وقت شناسی با میانگین ٨٣/٣ قرار دارد. انگیزه موفقیت و پیشرفت با میانگین ٧٥/٣ در جایگاه سوم قرار گرفته است. سخت کوشی و ارج نهادن به کار با میانگین ٦٢/٣ در مرتبه چهارم قرار دارد. اراده گرایی با میانگین ٥٣/٣ در جایگاه پنجم قرار دارد. این بدان معناست که میزان تقدیرگرایی پاسخگویان بالاست.
۶۸۲۹.

تحلیل انتخاب سیاست های مختلف یارانه کود بر اساس دید گاه گندم کاران منطقه سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یارانه گندم کود سیستان (منطقه) معیارهای برتری تصادفی اندازة مزرعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۳۹۱
در مطالعه حاضر، از معیار برتری تصادفی درجه اول و دوم و نیز کارآیی تصادفی با توجه به یک تابع برای انتخاب نوع سیاست پرداخت یارانه کود از دیدگاه کشاورزان گندم کار منطقه سیستان استفاده شد. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه در سال زراعی 90-1389 انجام و شش سیاست برای انجام تحقیق طراحی شد. کشاورزان به سه گروه خرده پا، متوسط و بزرگ مالک تقسیم بندی شدند. سپس، بر اساس معیارهای برتری تصادفی و رفتار مخاطره گریزی هر گروه از کشاورزان، دیدگاه آنها در انتخاب نوع سیاست پرداخت یارانه کود بررسی شد. در نهایت، محاسبه تفاوت میانگین مقادیر معادل اطمینان در کشاورزان خرده پا، متوسط و بزرگ مالک نشان داد که با افزایش اندازه مزرعه به دلیل بالاتر بودن ارزش ذهنی سیاست پرداخت یارانه مستقیم کود در بین کشاورزان بزرگ مالک، این کشاورزان حساسیت بیشتری به حذف یارانه ها نشان می دهند.
۶۸۳۰.

محاسبه خط فقر خانوارهای روستایی ایران بر اساس بعد خانوار، 1390-1385(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فقر مطلق فقر نسبی بعد خانوار فقر روﺳﺘﺎیی ایران تابع استون - گیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی اقتصادی
تعداد بازدید : ۱۵۷۱ تعداد دانلود : ۸۴۷
فقر روستایی چالش اساسی اکثر کشورهاست و کاهش آن مهم ترین هدف توسعه پایدار به شمار کی رود. در مطالعه حاضر، خط فقر روستایی بر اساس بعد خانوار طی سال های 1385 تا 1390 با استفاده از داده های خام طرح هزینه - درآمد خانوار محاسبه شد. برای پیشبرد این هدف، ویژگی های خانوار از قبیل سن، جنسیت، وضعیت شغلی و تحصیلات در تابع مطلوبیت خانوار مدل سازی شد و پس از استخراج تابع مخارج غیرمستقیم از تابع مطلوبیت استون- گیری با مجموعه اطلاعات 416519 خانوار روستایی طی 1370 تا 1390، از دو روش رگرسیون غیرخطی و پانل دومرحله ای، خط فقر مطلق و نسبی روستایی به ازای بعد خانوار (یک تا ده نفره) برآورد شد. نتایج برآورد نشان داد که توجه به ویژگی های اقتصادی- اجتماعی خانوارهای روستایی به ویژه بعد خانوار الزام اساسی محاسبات مربوط به خط فقر روستایی است و اثر بعد خانوار بر خط فقر به صورت «از پیش تعیین شده» و «سرانه» موجب ایجاد تورش برآورد خط فقر خانوارهای روستایی می شود.
۶۸۳۲.

ساختار طبقاتی جامعه ی ایران و روند تحولات آن فاصله سال های ۱۳۳۵ الی ۱۳۹۰(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار طبقاتی طبقه ی سرمایه دار طبقه ی کارگر طبقه ی خرده بورژوا طبقه ی متوسط

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی تاریخ ایران
تعداد بازدید : ۳۸۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۴۲
جمعیت ده سال به بالای جامعه ی ما در طول سال های دهه ی ۱۳۳۰ تاکنون نزدیک به پنج برابر شده؛ در همین مدت تعداد شاغلان کشور کمتر از سه و نیم برابر شده است. نسبت جمعیت شاغل به جمعیت ده سال به بالای کشور شاخص دیگری است که هرچه به عدد یک نزدیک تر شود، نشانگر سلامت ساختار اقتصادی جامعه است، و برعکس. این مقیاس در فاصله سال های ۱۳۳۵ الی ۱۳۵۵ هرچه بیشتر از عدد «یک» دور شد و از ۴۶/۰ به ۳۳/۰ تنزل یافت. این شاخص در فاصله سال های ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۰ با فراز و فرود مواجه شد؛ اما در نهایت با کمی کاهش به ۳۲/۰ رسید. شکاف عظیم، درازمدت و تا حدی فزاینده میان افراد شاغل و شاغلان بالقوه، نشانگر بیماری مزمن و ساختاری اقتصادی است؛ وضعیتی که برای همه ی طبقات اجتماعی و بخصوص طبقات فرودست جامعه موجب خسران است. ما به ازای طبقاتی چنین روندی در عدم تناسب رشد طبقات مختلف اجتماعی بازتاب می یابد. جامعه ی ما در این سال ها پس از پشت سر گذاردن مرحله ی معیشتی تولید در دوره ی قبلی تاریخی خود، در حال قوام دهی مراحل مختلف مناسبات کالایی و سرمایه دارانه بوده است. شرایطی که باید در آن دو طبقه ی اصلی و برسازنده ی این مناسبات (طبقه ی سرمای ه دار و طبقه کارگ ر) هرچه بیشت ر تق ویت می شدند و در مقابل طبقه ی خرده بورژوازی تحلیل می رفت. ولی روند امور برخلاف انتظار پیش رف ت. در جوام ع پیشرفته نیز روند عمومی در طول زمان به سمت کاهش تعداد طبقه ی سرمایه دار و طبقه ی کارگر بوده است؛ اما جوامع مذکور با استفاده از انقلاب فن آورانه، عقلایی کردن هرچه بیشتر سازمان کار و بالا بردن بازدهی نیروی کار به تدریج با بالا بردن رفاه در جامعه به این جایگاه ارتقا یافته اند. اما جامعه ما عمدتاً به سبب وجود درآمدهای نفتی و تکیه بر کالاهای وارداتی، با آهنگی سریع به قعر چنین مرتبه ای سقوط کرده است. قشر مهمی از طبقه ی خرده بورژوازی، بزرگترین طبقه ی جامعه ما، غیر مولد بوده و مشغول رتق و فتق توزیع کالاهای مصرفی وارداتی است. وضعیتی که با قشر مهم دیگر این طبقه، قشر خرده بورژوای تولید کننده، در تضاد است. شکل گیری و قوام یابی قشر سرمایه دار رانتی، معضل دیگر نظام طبقاتی در جامعه ی ماست. در این نوشته به دگرگونی ساختار طبقاتی جامعه مان و قشربندی درونی طبقات آن در فاصله ی سال های ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۰ پرداخته شده تا الگوی تحول طبقات و آسیب های مزمن آن مشخص شود.
۶۸۳۳.

بررسی تأثیر نارسایی حمایت اجتماعی بر تخلفات رانندگی استفاده­کنندگان موتورسیکلت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی حمایت اجتماعی ادراک شده تخلف رانندگی استفاده کنندگان موتورسیکلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۵۹۶
در سال های اخیر، نقض قوانین راهنمایی و رانندگی در ایران، به یکی از معضلات عمده تبدیل شده که خسارات جانی، مالی و اجتماعی فراوانی به دنبال داشته است. سبب­شناسی نقض قوانین رانندگی بسیار پیچیده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه میان حمایت اجتماعی و مؤلفه­های آن با تخلفات رانندگی در میان استفاده­کنندگان موتورسیکلت در قالب نظریه سرمایه اجتماعی انجام شد. این پژوهش در قالب یک طرح مورد ـ شاهدی و به صورت مقطعی انجام شد. داده­های مطالعه از 384 نفر از استفاده کنندگان موتورسیکلت (192 نفر متخلف و 192 نفر قانونمند) جمع­آوری شد. این افراد با استفاده از نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب شدند. ابزار اندازه­گیری، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده بود. داده­ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانووا) تحلیل شدند. تفاوت معناداری میان افراد با سطوح تحصیلی مختلف، سطوح درآمدی مختلف، مشاغل متفاوت و سابقه تخلف رانندگی متفاوت از نظر تخلفات رانندگی وجود داشت. تفاوت معناداری بین استفاده­کنندگان قانونمند و متخلف از نظر حمایت اجتماعی ادراک­ شده کلی و مؤلفه­های حمایت اجتماعی ادراک­ شده از سوی خانواده، حمایت اجتماعی ادراک­شده از سوی دیگران مهم وجود داشت. نارسایی و نقص در حمایت اجتماعی ادراک­ شده، یکی از متغیرهای اثرگذار بر رفتار نقض­کننده قوانین رانندگی در میان استفاده­کنندگان موتورسیکلت بوده است. بنابراین، برای کاهش نرخ تخلفات رانندگی استفاده­کنندگان موتورسیکلت، اقدامات مداخله­ای برای تقویت حمایت اجتماعی ضروری است.
۶۸۳۴.

تحلیل مقایسه ای اثرهای برنامه های تلویزیون و کانال های ماهواره ای بر سرمایه اجتماعی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی رسانه های جمعی برنامه های تلویزیون برنامه های کانال های ماهواره ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات میان فرهنگی
تعداد بازدید : ۱۹۲۴ تعداد دانلود : ۸۵۵
مقاله حاضر به تحلیل مقایسه ای اثرهای استفاده از برنامه های تلویزیون و ماهواره و برخی متغیرهای رسانه ای اثرگذار بر سرمایه اجتماعی و ابعاد و مؤلفه های آن پرداخته است. چهارچوب نظری مورد استفاده در این پژوهش نظریه «کاشت» است که به وسیله جرج گربنر و همکارانش بسط و گسترش یافته است . هدف مقاله حاضر، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی افراد با میزان استفاده آنان از رسانه های جمعی داخلی و خارجی و برخی متغیرهای زمینه ای، مانند: جنسیت، محل سکونت خانواده، طبقه اجتماعی، رشته و مقطع تحصیلی دانشجویان و میزان مصرف رسانه ای، الگوی مصرف رسانه ای، میزان اعتماد رسانه ای، میزان احساس ترغیب به مشارکت اجتماعی از سوی رسانه های جمعی، میزان احساس آگاهی بخشی رسانه های جمعی و نوع مصرف رسانه ای بر اساس ترجیح مصرف تلویزیون یا ماهواره است. براساس نتایج پژوهش، در هر دو گروه مخاطبان تلویزیون و ماهواره، افرادی که از نظر الگوی مصرف رسانه ای دارای مصرف کیفی هستند، از سرمایه اجتماعی بالاتری نسبت به مخاطبان دارای مصرف عامیانه برخوردار هستند. میزان سرمایه اجتماعی بینندگان عادی برنامه های تلویزیون و ماهواره از مخاطبان پرمصرف بیشتر است. براساس ضرایب بتای متغیرهای مستقل مورد بررسی در تحلیل مسیر عوامل رسانه ای اثرگذار بر سرمایه اجتماعی، متغیرهای میزان اعتماد رسانه ای، میزان مصرف رسانه ای، نوع مصرف رسانه ای، محل سکونت خانواده، جنسیت، میزان احساس آگاهی بخشی رسانه ها، میزان احساس ترغیب به مشارکت اجتماعی و سیاسی توسط رسانه ها و الگوی مصرف رسانه ای به ترتیب بیشترین تا کمترین تأثیر را بر سرمایه اجتماعی دانشجویان دارند
۶۸۳۵.

تعیین ارتباط بین هوش معنوی با واکنش های هیجانی پرستاران شاغل در بیمارستآن های دانشگاه تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: هوش معنوی اضطراب استرس افسردگی واکنش های هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۴۸
طرح مسئله: هدف سیاست های اجتماعی، ارتقای رفاه، کیفیت زندگی و به طور خاص سلامت اعضای جامعه است. در این راستا، هوش معنوی یکی از توانایی های شناختی انسان است که نقش مهمی در ابعاد و جنبه های مختلف زندگی ا نسان دارد و به ویژه روی عملکرد افراد در سازمان ها تأثیر دارد.پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط هوش معنوی با واکنش های هیجانی (اضطراب، افسردگی و استرس) در پرستاران انجام گردید. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی همبستگی می باشد که در بین 270 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران با نمونه گیری در دسترس (آسان) اجرا شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی سه قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه ی هوش معنوی و پرسشنامه ی هوش هیجانی بود که در اختیار پرستاران در سه شیفت صبح، عصر و شب قرار داده و پس از 24 ساعت جمع آوری گردید و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین هوش معنوی و هر سه مولفه واکنش هیجانی یعنی اضطراب، افسردگی و استرس ارتباط وجود دارد. نتایج: جهت دستیابی به پیشرفت و ارتقاء عملکرد و رفتار پرستاران و همچنین کنترل واکنش های هیجانی آنان، می بایست علاوه بر آموزش های ضمن خدمت و دور های معمول، تمهیدات لازم جهت ارتقاء هوش معنوی نیز مورد توجه قرار گیرد.
۶۸۳۶.

فراتحلیلی در خصوص مسئله شکل گیری سوژه و اهمیت آن در آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: انسان فرد سوژه قدرت ایدئولوژی آزادی استقلال و آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۹۸
فلسفه, حقوق, جامعه شناسی, روانشناسی, علوم سیاسی, و حتی اقتصاد هر یک به انسان پرداخته و شأن وجودی شان مطالعه و بررسی پیرامون انسان به دلایل مختلف بوده و امروزه نیز هست. هر یک در تلاش به فهم بخشی از وجود انسان از نگاه و منظر رشته خود بوده اند. ازاین رو, نگاه یکسانی به انسان ندارند و از واژه یکسانی برای انسان استفاده نمی کنند. موضع گیری این رشته ها و نظریه های هر رشته در سه دسته یا به تعبیر کوهن سه پارادایم تقسیم می شوند. پارادایم نخست, انسان را کاملاً منفعل در مقابل قدرت نهادهای اجتماعی دانسته و از مفهوم فرد استفاده می کنند. پارادایم دیگر, انسان را فردی خودمختار و سوژه کامل در مقابل نهادهای اجتماعی و فرهنگ می دانند و مفهوم سوژه یا سوبژکتیویته واژه موردپسند آنان است که بر واژه فرد, برتری دارد. درحالی که, پارادایم سوم بر این باورند که انسان در نوسان بین اصالت جامعه (انسان مطیع و منفعل) و اصالت فرد (سوژه کامل) می باشد و واژه بازیگر از مفاهیم مورد علاقه این دسته می باشد. به هرروی, فرد متفاوت از سوژه است و سوژه اعلم تر از فرد است و فرد طی فرایندی به کمک عواملی به سوژه تبدیل می شود. درنتیجه, سوژه شدن امری اکتسابی و برساخته ای اجتماعی است. یکی از عوامل یا نهادهایی که در ساختن سوژه نقش مهمی ایفا می کند, آموزش عالی است.
۶۸۳۷.

روابط ساختاری جهان بینی رهبری دانش و جو توسعه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبری جهان بینی رهبری دانش جو توسعه ای کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵۶
هدف: هدف این پژوهش، بررسی رابطه جهان بینی رهبری دانش با جوّ توسعه ای در دانشگاه شیراز بود. روش: شرکت کنندگان 312 نفر از کارکنان (102 اعضای هیئت علمی شیراز، 210 نفر از کارمندان دانشگاه شیراز) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. همه آن ها پرسشنامه های جهان بینی رهبری دانش و جوّ توسعه ای را تکمیل کردند. داده ها با مدل تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار LISREL تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که از دیدگاه کارکنان، استفاده مطلوب از فن آوری بالاترین میانگین را در بین ابعاد جهان بینی رهبری دانش دارد. بین ابعاد جهان بینی رهبری دانش (نوع رهبری، خلاقیت، عقلانیت، واکنش در برابر بحران، تغییر، اصول اخلاقی، الگویی های زمان، فناوری) با ابعاد جوّ توسعه ای (اشتیاق، برانگیختگی، خرسندی، رضایت) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. جهان بینی رهبری دانش پیش بینی کننده معنادار جوّ توسعه ای می باشد. بحث: جهان بینی رهبری دانش می تواند به طور مستقیم جوّ توسعه ای را تحت تأثیر قرار دهد. نتایج کاربردی یافته ها موردبحث قرار گرفت.
۶۸۳۸.

بهزیستن به عنوان مفهومی چند بعدی ؛واکاوی مفاهیم وتعاریف(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: به زیستن تعادل تعریف چندبُعدی موقعیت پویا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۵
مقدمه: به زیستن مفهومی کلیدی در رفاه و سیاست اجتماعی است که در چند دهه اخیر، به دلایل نظری و سیاستی، هم در مجامع دانشگاهی و هم در عرصه سیاست گذاری، اهمیت درخور توجهی یافته است. بااین حال، هنوز تعریف مشخص و جامعی از این مفهوم وجود ندارد. رسیدن به تعریفی مشخص از به زیستن، گامی ضروری برای ساختن چارچوبی مفهومی و سنجش آن است. مرور انتقادی: مقاله مروری پیش رو با تحلیل و نقد تحقیقات قبلی درباره تعاریف و مفاهیم به زیستن از دیدگاه های مختلف عینی گرا و ذهنی گرا و همچنین رویکردهای لذت گرایی و سعادت خواهی انجام شد و بر همین اساس، جمع بندی روشنی از تعاریف مختلف و ابعاد آن ارائه شده است. بررسی پیشینه مفهومی و نظری به زیستن نشان داد که هم در نظریه اجتماعی و هم در گفتمان عامه، هنوز توافق و اجماعی بر سر تعریف نظری و عملیاتی آن وجود ندارد؛ به بیان دیگر، به زیستن مفهومی پیچیده و چندبعدی و بین رشته ای است. این موضوع به افزایش مفاهیم و تعاریف در اشاره به این مفهوم منجر شده است که این تعاریف، اغلب هم پوشی و تناقض معنایی با هم دارند. بحث: باتوجه به اینکه در تعاریف به زیستن، بهتر است بین دو دیدگاه پَهنانِگر (از بیرون به درون) و ژَرفانِگر (از درون به بیرون) تمایز قائل شویم، از هریک از این دو دیدگاه که بخواهیم به به زیستن نگاه کنیم، فرد می تواند با محیط خارج از خود گفت و شنود برقرار کند و به دنبال حفظ تعادل بین فضای درون و بیرون از خود است. برمبنای تحلیل مطالعات پیشین، سعی شده است تا تعریفی مشخص و جامع از به زیستن پیشنهاد شود. براساس این تعریف، «به زیستن وضعیت خوشایندی است که درارتباط با بستر اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و محیط معنا پیدا می کند. این وضعیت پویاست و فرد دائماً بین فضای درونی خود با فضای بیرونی گفت و شنودی برقرار می کند که به ارزیابی از موقعیت ها می انجامد. برهم خوردن برداشت فرد از تعادل بین فضای درون و بیرونش و همچنین هماهنگی نداشتن عناصر بیرونی، وضعیت خوشایند فرد را برهم می زند. همچنین، این وضعیت فرایندی بوده و از انباشت تجارب فرد در طول دوران های مختلف زندگی، کودکی، جوانی، میان سالی، بزرگ سالی و سالمندی شکل می گیرد.»
۶۸۳۹.

تعیین و رتبه بندی سرمایه اجتماعی در استانهای ایران با استفاده از روش غیر مستقیم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی اعتماد شبکه اجتماعی روش غیرمستقیم مدل بهینه سازی تعاملی آنتروپی شنون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۸
مقدمه: سرمایه اجتماعی1 مفهومی چندوجهی و موضوعی میان رشته ای بوده و شامل هنجارها، شبکه های اجتماعی و روابط میان افراد می شود. سرمایه اجتماعی به دلیل آثارش بر بهبود کارایی جامعه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و برای اندازه گیری آن از روش های مستقیم و غیرمستقیم استفاده می شود. در روش غیرمستقیم که در شرایط فقدان آمار و اطلاعات متغیرهای اصلی سرمایه اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد، با استفاده از علایمی که در نبود سرمایه اجتماعی ظاهر می شوند، به برآورد سرمایه اجتماعی پرداخته می شود. روش: در تحقیق حاضر برخی متغیرهایی که در شرایط فرسایش سرمایه اجتماعی ظاهر می شوند، برای استانهای ایران انتخاب و با استفاده از روش آنتروپی شنون برای آن ها وزن مناسب تعیین شد. سپس با استفاده از مدل بهینه سازی تعاملی (TOPSIS) که ازجمله روش های تصمیم گیری چندمتغیره (MADM) می باشد، برای هر یک از استانها امتیازی محاسبه شد. یافته ها: با استفاده از متغیرهای مرتبط با آسیب اجتماعی، فرار مالیاتی و امید به زندگی، استان تهران رتبه نخست سرمایه اجتماعی را در سال 1391 کسب نمود. بحث: برای ارایه تصویر جامع تر از سرمایه اجتماعی در روش غیرمستقیم، لازم است علاوه بر توجه به علایم مرتبط با آسیب اجتماعی که بیشتر مطالعات داخلی بر آن متکی است، به دیگر علایم نظیر میزان اعتماد مردم به دولت، با به کارگیری متغیرهایی نظیر فرار مالیاتی و یا متغیرهای مرتبط با سلامت سرمایه انسانی نیز توجه نمود.
۶۸۴۰.

تحلیل عوامل موثر بر احساس امنیت و سرمایه ی اجتماعی شهروندان شهر زاهدان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: احساس امنیت و ناامنی بی نظمی اجتماعی درک از میزان بروز جرایم سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۴۱
مقدمه: امروزه فضاهای شهری مؤلفه ای برای وقوع نابهنجاری های شهری و در نتیجه عدم امنیت در شهر می باشد؛ لذا شناخت عواملی که شهروندان را دچار احساس ترس و ناامنی می کند، ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت در بین شهروندان شهر زاهدان و راهکارهایی جهت ارتقاء آن انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی به روش پیمایش است که در بین 382 نفر از شهروندان بالای 15 سال در شهر زاهدان انجام شده است. یافته ها: میزان احساس امنیت شهروندان در مجموع پایین تر از حد متوسط است. بین پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان، بی نظمی اجتماعی، سرمایه اجتماعی و درک از میزان بروز جرایم با احساس امنیت رابطه وجود دارد. در ضمن، متغیرهای حمایت اجتماعی و اعتماد اجتماعی اثر مثبت و در مقابل متغیرهای ریسک و مخاطره و درک از میزان بروز جرایم اثر منفی بر احساس امنیت شهروندان دارند. ریسک و مخاطره و پس از آن اعتماد اجتماعی و حمایت اجتماعی بیش ترین ارتباط را با احساس امنیت شهروندان نشان می دهد. بحث: با توجه به وضعیت نامطلوب احساس امنیت شهروندان شهر زاهدان، باید سازوکاری در جهت توسعه سرمایه اجتماعی در بین ساکنان اندیشیده شود تا میزان حمایت اجتماعی افراد و اعتماد آنان به یکدیگر افزایش یابد و شهروندان با پشتوانه چنین سرمایه ای، احساس امنیت بیش تری کنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان