درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۲۸۱ تا ۵٬۳۰۰ مورد از کل ۳۰٬۱۶۹ مورد.
۵۲۸۱.

آشکارسازی نوسانات اقلیمی با استفاده از روش آزمون همگنی نرمال استاندارد (مطالعه موردی: ایستگاه خرم آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۷۵ 51 - 63

کلید واژه ها: نوسان اقلیمی دما و یخبندان آزمون همگنی نرمال استاندارد مطلق (SNHT) آزمون من – کندال خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۳۶۸
دماهای فرین امروزه از مهم ترین پارامترهای ا قلیمی است که برای اثبات تغییر اقلیم در یک منطقه روند آن را طی سال های گذشته مورد ارزیابی قرار می دهند. تحلیل روند سری های زمانی شاخص های حدی دما سبب شناخت بهتر رفتار گذشته و حال تغییرات اقلیمی می شود. پژوهش های انجام شده در جهان نیز به طور عمده نشانگر افزایش تدریجی میانگین دما است. در این تحقیق به منظور شناسایی نوسانات اقلیمی پارامترهای دمای حداقل و روزهای یخبندان از مشاهدات ایستگاه سینوپتیک خرم آباد در دوره آماری 2013 – 1984 استفاده شده است. هدف از این مطالعه در ابتدا آشکارسازی روند دمای حداقل به صورت ماهانه بوده است. از طرف دیگر برای تحلیل روند، سری های زمانی فصلی انتخاب گردید. روش های به کار رفته در این پژوهش برای تحلیل روند دمای حداقل استفاده از آزمون همگنی نرمال استاندارد مطلق ( SNHT ) بود. برای ترسیم نمودارهای تحلیل روند از آزمون آماری من - کندال استفاده شده است. نتایج به دست آمده از روش های آماری استفاده شده در این پژوهش نشان داد که  سری های دما فاقد ناهمگنی معنی دار بودند و فراداده ایستگاه این همگنی را تایید می کند. بیش ترین و کم ترین تغییرات دمای حداقل به ترتیب در فصل زمستان و پاییز رخ داده است. آماره T من - کندال برای دوره زمانی مورد مطالعه نشان از افزایش معنی داری دمای حداقل در بیشتر ماه ها داشته است. ولی روند دما در فصل پاییز دارای معنی داری کمتری نسبت به دیگر فصول مطالعه شده می باشد. بر همین اساس با مطالعه روند روزهای یخبندان در طول دوره آماری مورد مطالعه در فصل زمستان نتایج نشان داد که از شدت یخبندان کاسته شده است.
۵۲۸۲.

تدوین اصول طراحی محله ی دوستدار کودک با رویکرد تقویت حس اجتماعی کودکان (نمونه ی موردی: محله ی رشدیه تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۷۵ 77 - 89

کلید واژه ها: حس اجتماعی شهر دوستدار کودک محله رشدیه تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۳۴۶
رشد اجتماعی و شکل گیری حس اجتماعی در کنار سایر ابعاد رشد اجتماعی کودکان از اهمیت به سزایی برخوردار است. فرآیند اجتماعی شدن در کودکان به صورت واضح از هم بازی شدن با هم سالان خود در عرصه های عمومی محیط های مسکونی شروع به شکل گیری می کند. هدف این پژوهش تدوین اصول طراحی محله ی دوستدار کودک براساس تقویت حس اجتماعی در آنها است. جهت تدوین اصول مورد نظر این پژوهش با روش کیفی و اتخاذ پارادیم واقعیت گرایی و تاکید بر ابعاد عینی محیط ابتدا به ارزیابی محله بر اساس دیدگاه کودکان و والدین پرداخت. سپس بر اساس نظرات آنها و چارچوب نظری تدوین شده به ارائه ی اصول طراحی محله ی دوستدار کودک بر اساس حس اجتماعی اقدام کرد. نمونه ی آماری شامل 60 کودک و 25 والدین شد. روش گردآوری اطلاعات به روش میدانی و با تکنیک های مصاحبه، پرسشنامه و مشاهده ی مستقیم صورت گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد جهت ایجاد یک محله ی دوستدار کودک جهت افزایش حس اجتماعی بایستی تمام ابعاد طراحی شهری به نوعی در فرآیند طراحی مورد توجه قرار گیرد.      
۵۲۸۳.

تحلیل فضایی فقر شهری از لحاظ شاخص های کالبدی در کلان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 21 - 38

کلید واژه ها: محله های فقیرنشین توانمندسازی تحلیل فضایی تحلیل سلسله مراتبی کلان شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۲۲۱
استان اصفهان ، به عنوان صنعتی ترین استان کشور در مدت یک دهه گذشته شناخته می شود و به همین خاطر به یکی از مهاجرپذیرترین استان های کشور تبدیل شده است. این مهاجرت بی رویه و کنترل نشده پیامدهای نامطلوبی از جمله حاشیه نشینی و تشکیل محله های فقیرنشین را به دنبال داشته است. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر، تحلیل فضایی و پهنه بندی محله های فقیرنشین کلان شهر اصفهان بر اساس شاخص های کالبدی جهت برنامه ریزی بهتر برای ساماندهی، توانمندسازی و افزایش کیفیت زندگی آنها است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی-تحلیلی است. داده های پژوهش از بلوک های آماری(1395) مرکز آمار ایران تهیه شده اند. روش های آماری مورد استفاده برای تحلیل داده ها، مشتمل بر  AHP ، تاپسیس (Topsis) وHotspot است. بر اساس یافته های پژوهش، شاخص های قدمت بنا(با امتیاز 246 %)، ریزدانگی(با امتیاز 192/0) و تسهیلات(با امتیاز 181/0) تأثیر بیشتری در شکل گیری پهنه های فقر در کلان شهر اصفهان را داشته اند. شاخص های قدمت بنا و تعداد اتاق به ترتیب بیشترین و کم ترین ضریب تاثیر را داشته اند. بر اساس شاخص نهایی وضعیت فقر از لحاظ شاخص های کالبدی، 30 محله(16/15 %) دارای کیفیت مناسب، 35 محله(23/18 %) دارای کیفیت نسبتاًمناسب، 38 محله(79/19 %) در وضعیت متوسط، 45 محله (44/23 %) در وضعیت نسبتاً نامناسب و در نهایت 22 محله معادل 46/11 % از کل محله ها در وضعیت نامناسبی قرار دارند. در واقع، حدود 35% از محله های کلان شهر اصفهان در وضعیت نامناسبی قرار دارند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که محله های دارای ارزش های بالاتر از میانگین در مرکز و تا حدودی در جنوب شهر و محله های دارای ارزش پایین تر از میانگین در شرق کلان شهر اصفهان قرار گرفته اند.
۵۲۸۴.

سنجش تغییرات هندسه بافت شهری بر شرایط آسایش حرارتی بیرونی مطالعه موردی: بافت مسکونی قدیمی و میانی شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۴ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 1 - 22

کلید واژه ها: آسایش حرارتی بیرونی هندسه شهری بافت شهری شاخص آسایش حرارتی Envi-met

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۲۶۷
تأمین آسایش حرارتی شهروندان در فضاهای باز به عنوان اصلی مهم جهت حضور آن ها در فضاهای بیرونی بافت های مسکونی تلقی می شود. هدف پژوهش حاضر، سنجش تغییرات هندسه بافت شهری بر دمای محیط و آسایش حرارتی بیرونی در دو بافت مسکونی قدیمی و میانی شهر شیراز است تا با شناخت رابطه بین متغیرهای اقلیمی مؤثر بر آسایش حرارتی و خصوصیات هندسه بافت های مذکور، امکان ارائه راهکارهای مناسب جهت افزایش کیفیت فضاهای بیرونی در دو بافت ارائه گردد. جهت انجام پژوهش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی در بستری از مطالعات کتابخانه ای و سنجش کمی با استفاده از دو نرم افزار ENVI-met و SPSS بهره برده شده است. در مرحله اول با استفاده از منابع کتابخانه ای مؤلفه های هندسه شهری مؤثر بر آسایش حرارتی در فضاهای بیرونی شناسایی شد. سپس با بهره گیری از نرم افزار انویمت به شبیه سازی نقاط منتخب در این دو بافت پرداخته و شاخص آسایش حرارتی «»PMV، برای نقاط مشخص در گرم ترین ماه سال بر اساس اقلیم شیراز و داده های آب هوایی سی ساله استخراج گردید و توسط نرم افزار «»SPSS تحلیل شد. نتایج نشان می دهد که رابطه معناداری میان «ضریب دید به آسمان» به عنوان یکی از مؤلفه های هندسه بافت مسکونی منتخب با میزان آسایش حرارتی در بافت های قدیم و میانی وجود دارد و مقادیر عددی به دست آمده شاخص «»PMV، با استناد به استاندارد 7 درجه ای اشری نشان داد که میزان آسایش حرارتی در بافت قدیم بیشتر از بافت میانی است و این موضوع ناشی از جهت گیری معابر و میزان محصوریت آن هاست.
۵۲۸۵.

تحلیلی بر توزیع فضایی خدمات ورزشی در محلات شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 129 - 151

کلید واژه ها: عدالت فضایی توزیع فضایی خدمات ورزشی محلات شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۱۷۰
تبیین موضوع: ورزش و تربیت بدنی به عنوان یک مقوله مهم علمی و تربیتی در توسعه قوای جسمی و روحی روانی افراد می باشد. میزان دسترسی به پارک ها و باشگاه های ورزشی، رابطه مستقیمی با تمایل شخص به شرکت در فعالیت های بدنی به اندازه توصیه شده دارد. بر این اساس این پژوهش به سنجش عدالت فضایی در توزیع مکانی خدمات ورزشی شهری در محلات شهر اصفهان پرداخته شد. روش: نوع تحقیق بر اساس هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. داده های مورد نیاز به روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع و سازمان های مربوطه گردآوری شد. توابع تحلیل نزدیکترین همسایگی، شاخص موران محلی، شاخص موران جهانی و تحلیل لکه های داغ برای تجزیه و تحلیل چگونگی الگوی توزیع فضایی خدمات ورزشی، پلیگون های تیسن برای بررسی مطلوبیت شعاع عملکردی این خدمات و شاخص دو متغیره موران در محیط نرم افزاری GeoDa، جهت تحلیل خودهمبستگی فضایی متغیر جمعیت شهر اصفهان در ارتباط با میزان پراکنش و مساحت خدمات ورزشی در سطح محلات شهر اصفهان به کار گرفته شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهند که الگوی پراکنش خدمات ورزشی شهری به صورت پراکنده توزیع یافته است. ارزیابی تأثیرگذاری الگوی توزیع فضایی این خدمات بر میزان مطلوبیت شعاع عملکردی بیانگر نامطلوبی مناطق و محلات پیرامون شهری از خدمات ورزشی می باشد. سنجش ارتباط بین توزیع خدمات ورزشی و میزان جمعیت محلات نیز ارتباط بسیار ضعیف این دو متغیر را تأیید می کند و عدم توجه به عامل جمعیت و نیاز شهروندان در راستای توزیع خدمات ورزشی را نشان می دهد. نتایج: در مجموع نتایج تحقیق حاکی از نابرابری های اجتماعی و نبود عدالت در توزیع خدمات ورزشی در سطح محلات شهر اصفهان است.
۵۲۸۶.

نقش مدیریت شهری در زیرساخت های آبی به منظور ساماندهی رودخانه های شهری (نمونه موردی کلان شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۵ 151 - 166

کلید واژه ها: مدیریت شهری محیط زیست شهر رشت زیرساخت های آبی تکنیک سوات- فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۱۷۹
ورود گسترده فاضلاب ها و پسماندهای ناشی از فعالیت های انسانی را تبدیل به آلوده ترین رودخانه های جهان کرده است که این موارد بررسی نقش مدیریت شهری در زیرساخت های آبی و حفاظت زیست محیطی و ارائه راهکارهای جمع آوری و هدایت آبهای سطحی را ضروری می سازد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی نقش مدیریت شهری در زیرساخت های آبی به منظور ساماندهی رودخانه های شهر رشت می باشد. این پژوهش بر اساس ماهیت از نوع توصیفی– تحلیلی می باشد که بمنظور ارزیابی و رتبه بندی مولفه ها از تکنیک سوات فازی که در واقع تلفیقی از جدول سوات بهمراه روش فرایند تحلیل شبکه ای و تئوری فازی استفاده شده است. ارزیابی عوامل چهارگانه مدل سوات نشان داد که از بین نقاط قوت، عامل وجود رودخانه های زرجوب و گوهررود به عنوان دو لبه طبیعی اصلی در محدوده از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در مجموع نقاط ضعف، مورد تعرض قرارگرفتن حریم رودخانه گوهررود، زرجوب و تالاب عینک با کاربری های ناسازگار با محیط زیست از اهمیت بیشتری برخوردار است. از مجموعه فرصت های مورد مطالعه، چشم اندازهای گسترده طبیعی(رودخانه ها و تالاب) فرصتی منحصر به فرد جهت افزایش زیبایی بصری شهری نقش حائز اهمیتی دارد. نهایتاً در بین تهدیدهای مورد مطالعه عامل آلودگی منابع آبی و از بین رفتن پتانسیل های گردشگری این منابع به دلیل آلودگی منابع آبی بیشترین اهمیت را به خود اختصاص داد. نتایج مدل های تلفیقی سوات فازی نشان داد که استراتژی های ضعف و تهدید بیشترین اولویت و سپس استراتژی های قوت تهدید، ضعف  فرصت و تهدید قوت اولویت های بعدی را کسب کردند. نتایج حاصل از تحقیق نیز بکارگیری سیاست هایی همچون جلوگیری از تخلیه فاضلاب های شهری، صنعتی و بیمارستانی و محافظت در برابر تخریب محیط زیست حاشیه ای رودخانه، ساماندهی و نظارت بر بستر رودخانه به منظور جلوگیری از احداث کاربری های ناسازگار، افزایش زیبایی بصری با استفاده از چشم انداز طبیعی در راستای گسترش گردشگری، حفاظت از حریم رودخانه با طراحی جداره سبز  طبیعی با محور اکولوژیکی بومی می باشد.
۵۲۸۷.

بررسی وردایی دهه ای بارش سالانه ایران زمین طی چهار دهه اخیر (1355-1394)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷۶ 187 - 202

کلید واژه ها: ایران بارش تغییر اقلیم تغییرپذیری دهه ای وردایی بارش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۲۷۸
طی سده گذشته اقلیم کره زمین دگرگونی را در مقیاس های مکانی و زمانی مختلفی تجربه کرده است. این روند دگرگونی احتمالاً برای آینده نیز ادامه خواهد داشت. یکی از جلوه های دگرگونی اقلیم که تغییر(پذیری) آن را نشان می دهد، در وردایی رفتار دهه ای بارش قابل ردیابی است. به منظور ردیابی تغییرپذیری بارش ایران، به عنوان نمایه ای از تغییر اقلیم این سرزمین، طی چهار دهه اخیر (1394-1355) از پایگاه داده ای اسفزاری نسخه سوم (حاصل میان یابی داده های بارش روزانه 2188 ایستگاه همدید، اقلیمی و باران سنجی سازمان هواشناسی به مدت 46 سال از 1349 تا 1394 و مجموعاً 16801 روز و با تفکیک مکانی 10 کیلومتر و درنتیجه با ابعاد 16801×205×167) استفاده شده است. به منظور بررسی وردایی دهه ای بارش، میانگین بارش دهه های منتهی به دهه 1394-1385 محاسبه و ویژگی های مکانی بارش ایران طی چهار دوره ده ساله به روش توصیفی - ترسیمی بررسی و مطالعه شد. دراین راستا میانگین بارش هردهه با کل دوره آماری و دهه پیش از آن مقایسه شد. نقشه های بارش هر دهه، نقشه های ناهنجاری آن در قیاس با میانگین کل و نقشه های ناهنجاری آن در قیاس با دهه پیشین ترسیم و بررسی شد. میانگین بارش در انتقال از دهه اول به دوم افزایشی و پس از آن کاهشی بوده است. از آن پس رفتار عمومی کاهشی بارش، هم در نواحی کم بارش و هم نواحی پربارش در طی دهه های متوالی دیده می شود. بارش عموماً در نواحی توأم با بارش زیاد (درکرانه های دریاهای خزر، عمان و خلیج فارس، دامنه های غربی رشته کوه های زاگرس و دامنه های شمالی رشته کوه های البرز)، تغییرات بیشتری را نسبت به بخش های کم بارش کشور (نظیر نواحی مرکزی، شرقی و شمال شرقی) متحمل شده اند؛ به تبع آن بسیاری آماره های مکانی بارش، نظیر ضریب تغییرات، چولگی، کشیدگی، آستانه های بارش (آستانه های کم و زیاد)، تغییر یافته است. این امر در جابه جایی خط همبارش میانگین هر دهه و کاهش سرزمین های توأم با بارشی بیش از میانگینِ دهه ای نیز منعکس شده است.
۵۲۸۸.

بررسی میزان تاب آوری شهری با استفاده مدل Waspasو WP (نمونه موردی: شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 225 - 241

کلید واژه ها: تاب آوری مخاطرات طبیعی مدل WASPAS مدل WP شهر ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۹۰
در سال های اخیر بیشتر پژوهش های مرتبط با مخاطرات، پارادایم خود را از مدل کاهش تلفات و خسارت به یک مدل جامع تر تاب آور اجتماع محلی تغییر داده اند. بر این اساس دید گاه ها و نظریه های مدیریت سوانح و توسعه پایدار در پی ایجاد جوامع تاب آور در برابر مخاطرات طبیعی هستند. تاب آوری میزان مقاومت سیستم ها، توانایی آن ها در تحمل تغییر و اختلال و تداوم روابط موجود بین افراد و متغیرهاست. این تحقیق با در نظر گرفتن چنین تعریفی برای تاب آوری به ارزیابی میزان تاب آوری هفت محله شهر ساری (چهارراه بخش هشت- سلمان فارسی- پیروزی، طبرستان، هسته مرکزی شهر-شهرداری سمت دروازه بابل، معلم، منطقه آزاد بعثت- نهضت و شهبند و راه بند) در برابر مخاطرات طبیعی پرداخته است. مبنای تحلیل فضایی در این پژوهش تقسیمات واحدهای برنامه ریزی محلات (مطابق طرح جامع شهر) است. جامعه نمونه برابر با جامعه آماری (18 نفر کارشناسان شهرداری، مسکن و شهرسازی منابع طبیعی و ...) است. هفت شاخص (مقاومت ساختمان، بستر زمین و زیرساخت های شهری، فضاهای باز، محیط کالبدی، کاربری ها، اقتصادی و اجتماعی) طراحی و داده های موردنیاز حاصل شد؛ درنهایت شاخص های مختلف جهت مطلوبیت بخشی به برنامه ریزی مخاطرات محیطی توسط کارشناسان وزن دهی گردید. درواقع ارزیابی میزان تاب آوری شهری و رتبه بندی محلات در شهر ساری از آن عبور می کنند با استفاده از مدل های ارزیابی WP و WASPAS انجام می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که از هفت محله شهر ساری، تنها یک محله ( چهارراه بخش هشت، سلمان فارسی) در وضعیت بسیار خوب و محله طبرستان در وضعیت خوب به لحاظ میزان تاب آوری قرار دارند.
۵۲۸۹.

شناسایی و تحلیل عناصر مؤثر بر توسعه شهر خلاق در کلان شهرهای ایران(مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ششم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 99 - 110

کلید واژه ها: شناسایی و تحلیل عناصر خلاق شهر خلاق کلان شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۴۰
امروزه زیرساخت های موجود در شهرها و مخصوصاً کلان شهرها باید بتواند بسترهای جذابی برای جذب و پرورش استعدادها، نوآوری ها و ایده های شهروندان باشد. اهمیت شکل گیری شهرهای خلاق بدین جهت است که در دنیای رقابتی امروز، شهرهای بزرگ به عنوان محیط های تولید کننده ثروت و نوآوری محسوب می شوند. کلان شهر تبریز هم به عنوان یکی از شهرهای تاریخی ایران همواره منشأ تولید ثروت و فناوری بوده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مؤلفه های مؤثر بر تحقق شهرهای خلاق در کلان شهر تبریز است. نوع تحقیق، کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری پیرسون و رگرسیون چندمتغیره و همچنین برای اولویت بندی مناطق شهری از نظر شاخص های شهر خلاق از مدل های ANP و تاپسیس استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، مناطق ده گانه تبریز و جمعیت ساکن در آن ها است. شاخص های تحقیق شامل 10 معیار با 16 زیرمعیار است. نتایج آزمون های آماری نشان داد که تمامی مؤلفه های شهر خلاق با میزان خلاقیت مناطق شهری تبریز همبستگی مثبت و معنادار در سطح 000/0 وجود دارد. نتایج آزمون پیرسون نشان داد که دو متغیر زیرساخت های خلاقیت و طبقه خلاق با 583/0 و 557/0 دارای بیشترین سطح معناداری با تحقق شهر خلاق بودند. نتایج حاصل از مدل ANP نشان داد که دو معیار ، شامل زیرساخت های خلاقیت و طبقه خلاق به ترتیب با امتیاز 398/0 و 269/0 از اهمیت بالاتری برخوردار هستند. بررسی وضعیت مناطق مختلف شهر از نظر شاخص های شهر خلاق نیز نشان داد که مناطق 1 و 2 به دلیل تمرکز زیرساخت های خلاق و طبقه خلاق مانند استادان، دانشجویان، نخبگان و پزشکان، از نظر شاخص های شهر خلاق شرایط مناسب تری دارند. در نتیجه، راهکارهایی مانند توسعه مراکز جذب نخبگان، حفظ طبقه خلاق و سرمایه گذاری متعادل در تمامی مناطق در راستای توسعه شهر تبریز بر پایه شاخص های شهر خلاق قابل توجه هستند.
۵۲۹۰.

نقش الگوی فضایی و پوشش گیاهی فضاهای باز محلی بر میزان آسایش حرارتی در اقلیم سرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 15 - 26

کلید واژه ها: آسایش حرارتی الگوی هندسی پوشش گیاهی فضاهای باز محلی اقلیم سرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۵۲
آسایش حرارتی به عنوان یکی از عوامل اساسی در حضورپذیری انسان ها در فضاهای شهری مطرح است. طراحی فضاهای باز شهری تحت تأثیر عناصر و عوامل مختلف می تواند باعث تغییر درکیفیت آسایش حرارتی استفاده کنندگان شود که در این پژوهش براساس ضرورت نقش دو مؤلفه الگوی هندسی و پوشش گیاهی در ارتباط با میزان آسایش حرارتی در فضاهای باز محلی در بافت قدیمی شهر همدان با اقلیم سرد و کوهستانی تبیین و تحلیل شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی الگوی پوشش گیاهی و الگوی هندسه فضاهای باز محلی بر آسایش حرارتی در فصل زمستان در این بافت شهری است. در این راستا نُه مرکز محله تاریخی در شهر همدان به عنوان بستر تحلیل پژوهش در نظر گرفته شده که با استفاده از نرم افزار Envi-met، شبیه سازی و با ورود داده های اقلیمی و فضایی، تحلیل های مورد نظر انجام شده است. نتایج تحلیل نشان می دهد که در نظر گرفتن الگوی پوشش گیاهی و الگوی هندسی فضاهای باز به طور توأمان نقش مهمی در آسایش حرارتی در این اقلیم دارد. علاوه براین از میان متغیرهای محیطی آسایش حرارتی، سرعت باد بیشترین تأثیر را بر آسایش حرارتی در فصل زمستان داشته است. همچنین وجود پوشش های گیاهی برگ ریز ضمن آن که در تابستان با ایجاد سایه اندازی مناسب شرایط آسایش اقلیمی مناسبی را برای کاربران فراهم می نماید، در زمستان هم مانع تابش نور خورشید بر فضاهای باز گشته ( ضمن آن که در این گونه اقلیم ها شاهد وزش بادهای سرد و کمبود رطوبت به خصوص در ایام زمستان هستیم)، وجود این نوع الگوها و درختان باعث جذب رطوبت از زمین و انعکاس آن به محیط های اطراف می گردد.
۵۲۹۱.

بررسی و مقایسه استراتژی های توسعه گردشگری ما بین ایران و چین از دیدگاه گردشگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 1 - 17

کلید واژه ها: سیاست توسعه گردشگری ایران وچین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۵۸
سیاست های گردشگری عبارت اند از آن دسته از تصمیمات و اقدامات سطح بالای گردشگری که به شدت تحت تأثیر سیاست های کلی و کلان کشور به ویژه در زمینه طراحی و مدیریت روابط خارجی قرار دارند. هدف این پژوهش بررسی مقایسه سیاست ها وبرنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری ما بین ایران وچین بود. روش پژوهش حاضر علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل گردشگران ایران و چین بودند که به شیوه تصادفی 384 نفر انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته سیاست های گردشگری بود که روایی پرسشنامه بااستفاده از آلفای کرونباخ 78/0 بود.داده ها با استفاده از نرم افزار spss و با استفاده از آزمون t مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد بین تماممؤلفه های تاثیرگذار در زمینه توسعه گردشگری بین ایران وچین تفاوت معناداری وجود دارد وکشور چین نسبت به ایران نسبت به سیاست های گردشگری در وضعیت بهتری قرار داشت. با سطح معناداری کمتر از 05/0 فرضیات پژوهش تایید شد و کشور چین از لحاظ وضعیت تبلیغات، هزینه ها ونحوه پرداخت، تسهیلات خصوصی وعمومی، تصویر ذهنی گردشگران از مقصد، سیاست گذاری و سیاست جهانی در وضعیت بهتری قرار داشت.
۵۲۹۲.

روش تحلیل لایه ای علّی (CLA) و کاربرد آن در واکاوی عمیق مسائل در سیستم های آشوبناک شهری و منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 73 - 90

کلید واژه ها: برنامه ریزی جامع - عقلانی آینده پژوهی روش تحلیل لایه ای علی تغییر و پیچیدگی پساساختارگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۲۸۰
در دوره تورم شهری و لگام گسیختگی شهرنشینی، شاهد تقابل دو سیستم پیچیده زمین یعنی زیست کره (زمین، دریا و جو) و تکنولوژی کره (شهرها، صنعت، تجارت و دولت) هستیم. از سویی ﺟﻬﺎن اﻣﺮوز ﺳﺮیعتر از ﻫﺮ زﻣﺎن دیﮕﺮی در ﺣﺎل ﺗﻐییﺮ اﺳﺖ و دست خوش و آبستن تحولات گسترده. این تغییر و تحول گسترده با پیروی از روندی غیر خطی، پیچیدگی و عدم قطعیت های فراوانی را رقم می زند که نحوه مواجهه با آن را بسیار مشکل می نماید. در چنین شرایطی دریافته ایم که برنامه ریزان شهری و سیاست گذاران، رویکرد آینده مدار کارامدی ندارند که به آن ها این توانایی را دهد که از تغییرات قریب الوقوع، آماده شدن موثر (فعّال) برای پیامدهای متعاقب و پرداختن به پیچیدگی های ذاتی و سردرگم پیشی بگیرند. یکی از مهمترین دلایل این مسأله، ناکارآمدی ابزارهای شناختی در تصمیم گیری و برنامه ریزی رایج و جاری است. در بسیاری موارد، عدم درک صحیح شرایط و علل پدیده ها و نیز تبعیت فرایند برنامه ریزی از مراحل کلیشه ای، باعث بروز مشکلات متعدد در جامعه هدف برنامه ریزی و عدم تحقق طرح ها و برنامه ها می شود. روش تحلیل لایه ای علّی یکی از روش های بسیار مهم و تأثیرگذار در حوزه آینده پژوهی است که به دنبال ترکیب و یکپارچه سازی دیدگاه های تجربی، تعبیری، انتقادی و یادگیری حین عمل است و بر مبنای آن می توان تحلیل بسیار عمیق تری از علل مسائل پیچده در فضای آشوبناک شهری ارائه داد و از پی آن تصمیماتی مقرون به واقعیت گرفت.
۵۲۹۳.

شناسایی و تحلیل شاخص های رشد هوشمند مؤثر بر ساختار فضایی شهرها با رویکرد آینده پژوهی (نمونه موردی: شهر سردشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 143 - 165

کلید واژه ها: ساختار فضایی رشد هوشمند پیشرانها آینده پژوهی شهر سردشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۱۷۴
ساختار فضایی شهرها تحت تأثیر عوامل و مؤلفه های مختلفی همچون شاخصهای رشد هوشمند شهری از قبیل محیط زیست، دسترسی و استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات، مدیریت عمومی شهر، سرمایه های انسانی و اجتماعی، آموزش و پرورش، دولت، طبقه خلاق، انرژی، حمل و نقل، آب، امکانات پزشکی و مراقبت های بهداشتی، امور مالی و ... شکل گرفته، روند تحولات آن منوط به نحوه اثرگذاری و اثرپذیری این عوامل و زیرمعیارهای گوناگون می باشد. همچنین این پیشرانها دارای ارتباطات گوناگونی با همدیگر بوده که آینده شهرها را ترسیم می کنند. این پژوهش با هدف شناسایی کلیدی ترین پیشرانهای رشد هوشمند شهر و بررسی چگونگی ارتباط بین این عوامل که بر چشم انداز آتی توسعه فضایی شهر سردشت تاثیرگذارند تدوین شده است. پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی، از حیث روش پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی صورت گرفته است. با توجه به ماهیت این تحقیق، نخست، متخصصان و مسئولان اجرایی که بایستی در بحث مشارکت داشته باشند را شناسایی و انتخاب نموده و سپس از روش دلفی و پرسشنامه و مصاحبه و مطالعات اسنادی برای تعیین متغیرهای کلیدی استفاده گردید. همچنین از روش تحلیل ساختاری و نرم افزار Mic Mac جهت وزندهی و شناسایی مهمترین پیشرانهای اثرگذار بر توسعه فضایی شهر سردشت بهره گرفته شده است. جامعه آماری تحقیق متشکل از 10 نفر از متخصصان، کارشناسان و مسئولان اجرایی مرتبط با مدیریت شهری سردشت بوده است.
۵۲۹۴.

نقش حقوق بین الملل در توسعه پایدار محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 315 - 332

کلید واژه ها: حقوق بین الملل محیط زیست توسعه پایدار الزامات بین المللی میراث مشترک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۲۱۷
محیط زیست امانت مشترک و از مصادیق نسل سوم حقوق بشر است، لذا محقق ناگزیر از پرداختن به مباحث حقوق بین الملل، توسعه پایدار محیط زیست، و آثار سوء مصرف انرژی های فسیلی است که می بایست مفهوم محیط زیست از مفهوم نرم خارج و به صورت حقوق سخت و یک اصل کلی حقوق بین الملل تبدیل شود، چنان چه می شود رد پای ایجاد عرف بین الملل را در زمینه حفظ محیط زیست دید، این واقعیت که مسیر توسعه فرا روی جهانیان، لزوم استفاده از انرژی بیشتر و احتمال آلودگی محیط زیست را دارد، بخش اعظم ذهن دانشمندان را به خود اختصاص داده و روابط پیچیده اجتماعی و نوع رفتار و تعامل انسان و محیط و آثار منفی دخالت انسان در نظم طبیعی، ضرورت حاکمیت قوانین و تضمین اجرای آن را می طلبد و این موضوع هم در جوامع توسعه یافته و هم در حال توسعه صادق است .محیط زیست موضوعی است که امروزه دیگر بصورت جزیره ای نمی توان در مورد آن بحث و عمل کرد.محیط زیست موضوعی است که امروزه دیگر بصورت جزیره ای نمی توان در مورد آن بحث و عمل کرد.
۵۲۹۵.

طراحی مدلی بومی برای مدیریت استعداد فرماندهان دانشگاه علوم انتظامی امین با تاکید بر مولفه های جغرافیای انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 661 - 682

کلید واژه ها: مدیریت استعداد جانشین پروری حفظ و نگهداشت و تعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۵۹
هدف پژوهش حاضر شناسائی، ارزیابی و اولویت بندی ابعاد مدیریت استعداد فرماندهان دانشگاه علوم انتظامی امین بود؛ رویکرد پژوهش کیفی و به شیوه نوع داده بنیاد خود ظهور انجام شد. جامعه آماری شامل خبرگان، متخصصین و افراد آگاه به امر در زمینه مدیریت استعداد در دانشگاه علوم انتظامی بود. برای تعیین نمونه های این پژوهش و تعیین خبرگان از روش نمونه-گیری هدفمند استفاده شد. برای گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. برای حصول اطمینان از روایی ابزار در پژوهش و به منظور اطمینان خاطر از دقیق بودن یافته ها از دیدگاه پژوهشگر، از نظرات ارزشمند اساتید آشنا با این حوزه و متخصصان دانشگاهی که در این حوزه خبره و مطلع بودند استفاده شد و پایایی بازآزمون و روش توافق درون موضوعی برای محاسبه پایایی مصاحبه های انجام گرفته استفاده شد. روش تحلیل داده ها کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل تشکیل دهنده مدیریت استعداد به ترتیب اولویت شامل جذب(سیاست مدیریت استعداد؛ شناسایی استعداد؛ مخزن استعداد / استعداد بر مبنای تقاضا و تامین منابع)، حفظ و نگهداشت(برنامه ریزی نیروی کار و استراتژی مدیریت استعداد)، توانمندسازی(آموزش و بهسازی و توسعه استعداد)، مدیریت عملکرد(رهبری و مدیریت توسعه و پیشرفت شغلی) و تعالی(جانشین پروری؛ وفاداری سازمانی و تجربه مدیریتی/سازمانی) بودند. در همین راستا، پژوهش حاضر نیز درصدد شناسائی، ارزیابی و اولویت بندی ابعاد مدیریت استعداد فرماندهان دانشگاه علوم انتظامی امین بود تا بتواند پاسخگوی نیازهای آتی باشد.
۵۲۹۶.

شناخت میزان رضایت مندی روستاییان از اجرای طرح هادی روستایی (مطالعه موردی: دهستان دیوشل، شهرستان لنگرود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۳) 41 - 56

کلید واژه ها: سکونتگاه روستایی طرح هادی رضایت مندی دهستان دیوشل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۶۶
یکی از مهم ترین طرح های دولت برای ساماندهی روستاهای کشور در بیش از دو دهه گذشته، طرح هادی روستایی بوده است. ارزیابی پیامدهای اجرای این طرح ها در ابعاد مختلف به منظور اطلاع از پیامدها و همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف آن ها ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر، با هدف ارزیابی و تحلیل میزان رضایت مندی روستاییان از عملکرد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی اجرای طرح هادی در دهستان دیوشل است. تحقیق به صورت توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، 2671 خانوار روستایی و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 336 بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار  Amos انجام شده است. بر اساس یافته های تحقیق، میزان ضریب همبستگی 708/0 بوده است که طبق آن ارتباط مستقیم و مثبت بین اجرای طرح هادی روستایی و تحقق رضایت مندی روستاییان از محیط روستا برقرار است. بر اساس ضریب تعدیل( 63/0)، بیش از 63 درصد از شاخص های رضایت مندی قابل تبیین است. نتایج حاصل از آزمون  Tتک نمونه ای نشان داد که عملکرد طرح هادی در ابعاد مختلف از میانه نظری اهداف تحقیق بیشتر بوده است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، بیشترین تاثیر به متغیرهای مسکن و محیط زیست و کمترین تأثیر به متغیرهای مشارکت پذیری و اشتغال در بخش غیر کشاورزی تعلق دارد؛ در نتیجه بعد کالبدی اجرای طرح، بیشترین و بعد اجتماعی، کمترین اثرگذاری را بر سطح رضایت روستاییان از اجرای طرح هادی داشته است.
۵۲۹۷.

چالش های مدیریت شهری وحق شهر در سیاستگذاری و تمرکزگرایی (شهر پاوه)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۳ 145 - 181

کلید واژه ها: مدیریت شهری حق شهر سیایت گزاری تمرکز گرایی چالش مدیریتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۲۳
سیستم اداری در ایران به صورت متمرکز اداره می شود خود این سیستم باعث به وجود آمدن چالش های در اداره کشور به ویزه در حوزه مدیریت شهری و حق شهر با سیاستگزاری بوده است .تشکیل شورا شهر و وظایف شهرداری ، به سوی برنامه جدید به سمت تمرکز زدایی در شهرها شروع شده ،اما به خاطر سیستم پیچیده و ساختار مدیریتی و سیاست گزاری برنامه ریزی کشور ،حق شهر در زمینه تمرکز زدایی توفیقی نداشته و همین امر باعث ایجاد چالش های مدیریت شهری در ایران و شهرها می باشد . حق شهر و شهروند با نگاه سیاستگزاری مدیریتی ایران باعث تکوین بخشهای دولتی و دولت محور نسبت به شهر و حق شهر در مسائل مختلف شهری در ایران می باشد . که استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی به انجام رسیده است .که نتایج این پژوهش تمرکز گرایی در ساختار مدیریتی ایران و سراسر شهرها و حق شهر رویکرد بخشی و دولتی ودولت محور به نسبت به مسائل شهر و تضعیف جایگاه شهرداری ها در سیستم مدیریت نیست ،در مجموع یافته های ،در ساختار تمرکز اداری – سیاسی ایران ،مدیریت و برنامه ریزی و مشارکت مردم محلی حق شهر همه جانیه به منظور تمرکززدایی انجام شود برای رفع این چالش ،تغییر در نگرش و ساختار مدیریت شهری به عنوان تقویت حکومت محلی و مدیریت یکپارچه و تقسیم قدرت قدرت از بالا به پایین و تغییر این ساختار از پایین به بالا می باشد به کار گیری بودجه ریزی مشارکتی در چگونگی هزینه سرمایه های شهر منجر به تحقق به شهر در اداره شهرها شود .
۵۲۹۸.

مدیریت آب های سطحی (مطالعه موردی: شهرستان دزفول) با استفاده از مدل SWOT

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 175 - 188

کلید واژه ها: مدیریت آب های سطحی شهرستان دزفول مدل SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۹۷
امروزه با گسترش شهرها و رشد آهنگ شهر نشینی ، همچنین افزایش مشکلات و معضلات ناشی ازاین فرآیند و اهمیت یافتن مدیریت یکپارچه و توسعه ی متوازن،همه جانبه و پایدار شهر بحث بهسازی زیر ساخت های موجود شهربیش از بیش قوت یافته است. در این راستا بهسازی شبکه معابر شهری و همچنین شبکه فاضلاب شهری به عنوان شریانی مهم و حیاتی دارای اهمیت ویژه ایمی باشد. بر این اساس راهکار مناسب جهت کنترل و مدیریت آبهای سطحی چیست .پیامدهای مالی و اجتماعی آب گرفتگی یکی از شرایط جغرافیایی و اقلیمی ایران نزولات جوی در مناطق مختلف کشور اتفاق می افتد، که دارای اهمیت زیادی است در مناطقی باعث حاصلخیزی خاک و متاسفانه در مناطقی منجر به آبگرفتگی می شود. شهرستان دزفول با کمبود آب در بخش های کشاورزی، صنعت و آشامیدنی مواجه است، طبق بررسی های انجام شده، هم اکنون سالانه یک میلیارد و 400 میلیون متر مکعب آب از شهرستان دزفول خارج می شود که با همین میزان می توان کشاورزی و صنعت را متحول کرد. در این پژوهش ،اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است .در این پژوهش از مدل SWOT برای منطقه مورد مطالعه استفاده شده است.
۵۲۹۹.

تحلیل گفتمان مدیریت سیاسی فضا در کشور کوبا پس از انقلاب 1959(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۹ 1 - 18

کلید واژه ها: گفتمان انقلاب کوبا مدیریت سیاسی فضا لاکلا و موفه سوسیالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۹۱
کارکرد سیاسی واحدهای مختلف درون کشوری به نوع حکومت و سیستم سیاسی کشور بستگی دارد. مدیریت سیاسی فضا، بیشتر تسهیل حاکمیت تا پایین ترین سطح سیاسی است. بیشتر پژوهشگران صرفاً به توصیف کارکردی و ساختاری مدیریت سیاسی فضا و تشریح چگونگی تقسیمات کشوری اکتفا کرده و از توجه به تأثیر عوامل مختلف بر شیوه مدیریت سیاسی فضا غافل بوده اند. ماهیت پژوهش اکتشافی بوده و محتوا توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر روش تحلیل گفتمان است و از منابع کتابخانه ای استفاده شده است. گفتمان طبق یک تعریف مسلط، منطق فکری و عملی حاکم بر یک دوره زمانی و مکانی خاص است، ایدئولوژی یک حکومت را می توان یک گفتمان هژمونیک محسوب کرد. ایدئولوژی حکومت در کوبا تاثیر خاصی بر مدیریت سیاسی فضای آن گذاشته است. ویژگی های کوبا در قالب تحلیل گفتمان لاکلا و موفه، تشریح و سپس تاثیر گفتمان حاکم بر کوبا در مدیریت سیاسی این کشور بعد از انقلاب 1959 تحلیل و بررسی شد. بعد از انقلاب 1959 ایدئولوژی مارکسیسم، ضرورت توجه به همه آحاد ملت کوبا را مورد توجه قرار داده و در همه مسائل این کشور نمود پیدا کرد. از نتایج پژوهش چنین بر می آید که مدیریت سیاسی فضا در کوبا تمرکزگرا با تکیه بر تفکیک قوا بوده و قانون اساسی آزادی های مدنی و مذهبی را به رسمیت می شناسد. انسداد گفتمان انقلابی کوبا بعد از فروپاشی شوروی موجب بازنگری در قانون اساسی شد، که این اصلاح و بازنگری استیلای گفتمان انقلابی کوبا را تا امروز تضمین کرده است.
۵۳۰۰.

تبیین وضعیت شاخص های حکمروایی مطلوب شهری در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال نوزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۰ 135 - 151

کلید واژه ها: حکمروایی شهری مشارکت مسئولیت پذیری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۲۵
مشکلات ناشی از رشد سریع شهرنشینی در کشور عدم امکان مدیریت جامعه شهری با ابزارها و شیوه های سنتی ، ضرورت تغییر در شیوه مدیریت شهرها را دو چندان کرده است. این تغییر با استفاده از رویکرد حکمروایی مطلوب شهری قابل تحقق است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را شهروندان ساکن در شهر تهران و کارشناسان و متخصصین تشکیل می دهند. براساس آخرین سرشماری انجام گرفته در سال 1395 حجم جامعه آماری مربوط به شهروندان برابر با 8,679,936 نفر می باشد. حجم نمونه آماری برای شهروندان با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و برای متخصصین 60 نفر برآورد گردید. یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از آن است مقدار میانگین بدست آمده برای وضعیت حکمروایی شهری به صورت کلی برابر با2/75، که بیانگر وضعیت نامطلوب حکمروایی شهری در کلانشهر تهران است. از بین مؤلفه های حکمروایی شهری مؤلفه اجماع محوری با میانگین 2/76 دارای بیشترین میانگین و مؤلفه مسئولیت پذیری با میانگین 2/71 دارای کمترین میانگین است. در ارتباط با حکمروایی شهری و شاخص های آن از دیدگاه کارشناسان مقدار میانگین کلی برابر با 2/23 و از دیدگاه مردم برابر با 2/22 است و با عنایت به سطح معناداری محاسبه شده که برابر با 0/974 از دیدگاه این دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد. از دیگر یافته های حاصل شده در این پژوهش از میان مؤلفه های تشکیل دهنده حکمروایی شهری، مؤلفه مشارکت با ضریب مسیر0/263 دارای بیشترین تأثیر بر پیاده سازی حکمروایی شهری و در رتبه اول قرار می گیرد. مؤلفه های کارایی واثربخشی، حاکمیت قانون و مسئولیت پذیری به ترتیب با ضریب مسیر0/182، 10/175 و 0/172 در رتبه های دوم الی چهارم، و مؤلفه پاسخگویی با ضریب مسیر 0/084 در پایین ترین سطح و در رتبه آخر(هشتم) قرار گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان