درخت حوزه‌های تخصصی

طی چندسالی که از شکل گیری فن بازار در کشور می گذرد، ساختار مذکور به دلایل مختلف به عنوان بازار فناوری فعالیت نکرده و عملکرد خود را محدود به اطلاع رسانی در حوزه های مختلف کرده است. این در حالی است که وظیفه اصلی فن بازار و کارکردی که باعث ایجاد ارزش افزوده می شود، عملکرد آن به عنوان سامانه خرید و فروش فناوری است. در این مقاله بعضی از عوامل تأثیرگذار بر این مشکل، احصا شده اند. آنچه در مقاله حاضر مدنظر است، بررسی موانع و چالش های شکل گیری و توسعه فن بازار و یافتن میزان اهمیت آنهاست که از طریق ارزیابی مجدد و روزآمد کردن مطالعات انجام شده در مورد فن بازار و و احصاء موانع در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و... انجام خواهد شد. همچنین از روش های آماری رگرسیون مرحله ای و نیز تحلیل همبستگی، میزان اهمیت هرکدام از موانع مذکور مشخص خواهد شد. با مشخص شدن موانع مذکور و نیز میزان اهمیت آنها، علاوه بر برنامه ریزی بهتر و دقیق تر برای ایجاد فن بازار ملی، مراکز متولی مانند پارک های علم و فناوری که وظیفه مدیریت تحقیق و توسعه را بر عهده دارند، تلاش خود را معطوف به داشتن ساختاری متمرکز، کارآمد و در خدمت توسعه فناوری کشور خواهند کرد. بنابراین، مقاله حاضر سعی بر آن دارد تا ضمن احصاء کردن موانع مذکور، به منظور برنامه ریزی برای رفع موانع، میزان اهمیت و تأثیرگذاری هرکدام را نیز مشخص نماید.

علما و دانشمندان، کارآفرینی را نیروی محرکه اصلی رشد و توسعه اقتصادی کشور معرفی کرده، و آن را فرآیند نوآوری و بهره گیری از فرصت ها با تلاش و پشتکار بسیار دانسته اند. سه دلیل مهم توجه به موضوع کارآفرینی، تولید ثروت، توسعه تکنولوژی و اشتغال مولد است. کارآفرینی به عنوان سنبل و نماد تلاش و موفقیت در امور تجاری بوده و کارآفرینان، پیشگام موفقیت های تجاری در جامعه، توانا در بهره گیری از فرصت ها، و پیشتاز در ابتکار و خلاقیت هستند. کارآفرینان از نظر رهبری، مدیریت، نوآوری، کارایی، اثربخشی، بهره وری، خلق و استفاده از فرصت ها، ایجاد شغل، رقابت و تشکیل شرکت های جدید، سهم مهمی در رشد اقتصادی دارند. بنابر اعتقادی در جوامع لازم است انقلاب کارآفرینی رخ دهد، به گونه ای که این انقلاب در قرن حاضر، اهمیتی بیش از انقلاب صنعتی دارد.هدف مقاله حاضر، شناسایی موانع محیطی، داخلی و برآیندی موثر بر کارآفرینی سازمانی در بندر نوشهر می باشد. موانع محیطی شامل فقدان رقابت، نداشتن اختیار سیاست گذاری و تعیین ماموریت توسط مدیران، وجود گروه های ذینفع متعدد و پاسخگو بودن به عموم مردم، عدم وجود مراکز آموزش (بندری-دریایی) مکانیزه، و عدم وجود اساس نامه و توافق نامه در بین شرکت های کشتیرانی برای جذب کشتی های خارجی جهت ارزآوری و کارآفرینی، موانع داخلی شامل تصمیمات نامناسب مدیران عالی در انتصاب و بکارگیری مدیران زیردست، عدم تفویض اختیار کافی، پیچیدگی و تعدد اهداف و عدم وجود رقابت شرکت های ثانوی در تخلیه و بارگیری کالاها، موانع برآیندی شامل موانع فرهنگی-اجتماعی، تعریف سنتی از موفقیت، امکان ادامه فعالیت سازمان با وجود کارآمد نبودن و تغییرات مکرر مدیریت در دوره های زمانی کوتاه، می باشد. جامعه آماری تحقیق، مدیران و کارشناسان بندر می باشند. با توجه به تعداد محدود اعضا جامعه آماری، از نمونه گیری استفاده نشد بلکه همه اعضا جامعه آماری مورد سرشماری قرار گرفتند. نوع تحقیق کاربردی و از روش توصیفی استفاده گردید. روش جمع آوری داده ها کتابخانه ای و میدانی بوده و ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات، مصاحبه (به طور خاص جهت طراحی ابزار اندازه گیری) و پرسش نامه بوده است. آزمون های مورد استفاده، آزمون نسبت برای رد یا تایید فرضیات و آزمون فریدمن برای رتبه بندی سوالات با استفاده از نرم افزار  spss بوده است. نتیجه تحقیق به این صورت بوده که از چهارده فرضیه فرعی، ده فرضیه مورد تایید قرار گرفته است. در پایان مقاله نیز در قالب جمع بندی، بحث، نتیجه گیری، پیشنهاداتی چند در رابطه با کاربردهای نتایج مذکور در دنیای واقعی و نیز ادامه و پیگیری تحقیقات مشابه در آینده ارایه شده است.

به رغم برخی شواهد پژوهشی که نشان میدهد شرکت های کارآفرین بیش از شرکت های محافظهکار درگیر فرایندهای مدیریت راهبردی هستند، اما هیچ تحقیق مستقل و منسجمی در این باره، در محیط کسب وکار ایران انجام نشده است. در این پژوهش، روابط درونی میان شاخص های مدیریت راهبردی و درجهی کارآفرینی شرکتی و هم چنین گرایش راهبردی غالب در شرکت های کارآفرینی براساس طبقه بندی پورتر بررسی شده است. داده های تحقیق، از نمونه هایی متشکل از 362 مدیر در 136 شرکت کوچک و متوسط در سه صنعت مختلف گردآوری شده و براساس نتایج این مطالعه، رابطهی عمیق مثبتی میان برخی شاخص های راهبردی شامل تجزیه و تحلیل، انعطاف پذیری، حیطهی برنامه ریزی، کنترل راهبردی با کارآفرینی و رابطه ای منفی میان کنترل مالی با کارآفرینی مشاهده شد. هم چنین راهبرد رقابتی عاملی تعیینکننده در کارآفرینی محسوب میشود و شرکت های کارآفرین گرایش بیش تری به استفاده از راهبردهای متمایزسازی و تمرکزی نشان میدهند.