درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش با هدف شناسایی مولفه های ارزیابی راهبردهای کارافرینی فرهنگی و تعیین تاثیرگذارترین مولفه ها در اجرای این راهبردها و ارایه یک مدل مناسب برای موسسه های فرهنگی و هنری با استفاده از پرسشنامه و به روش توصیفی از نوع موردی- زمینه ای، روش شناسی مبتنی بر واریانس به روش حداقل مربعات جزیی و روش آنتروپی شانون انجام شده است. در این پژوهش کاربردی، پژوهشگر ابتدا با تعاریفی از کارآفرینی فرهنگی و راهبری کارآفرینی فرهنگی به اهمیت نقش ارزیابی راهبردهای کارافرینی فرهنگی در جهت توسعه فعالیت های موسسه های فرهنگی و هنری غیر انتفاعی پرداخته است. برای تعیین فرضیه های پژوهش، علاوه بر مطالعه پیشینه پژوهش پروژه ای با شرکت 40 مدیر موسسه های کارآفرینی فرهنگی انجام شد و نتایج این پژوهش حاکی از آن است که عوامل محیط داخلی بیش از عوامل محیط بیرونی در فرآیند ارزیابی استراتژی اهمیت دارند. در این فرآیند به عواملی نظیر امکان پذیری، ثبات رویه، مزیت رقابتی و سازگاری با عوامل محیطی به عنوان نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدهای محیطی توجه شده است.

تخصص سرمایه گذاران مخاطره پذیر در تامین مالی بنگاه های نوپا و با ریسک بالا، اما نوآور و کارآفرینانه است. آن ها در شرکت های نوپای دارای پتانسیل رشد بالا سرمایه گذاری می کنند و پس از تحقق ارزش افروده موردنظر، سرمایه خود را به همراه سود حاصل از شرکت سرمایه پذیر خارج و در طرح پرسود، اما ریسک آمیز و کارآفرینانه دیگری سرمایه گذاری می کنند. این تحقیق کاربردی و نتیجه گرا بوده و در آن از ترکیبی از روش های کیفی استفاده شده است. محققین بر مبنای مرور کتابخانه ای تحقیقات پیشین "فهرست پایه شاخص ها" را پی ریزی کردند. این فهرست از طریق "مصاحبه ساختاریافته" با تیمی از نخبگان ایرانی موضوع (تیم مرجع) تصحیح و "فهرست دور اول دلفی" حاصل شد. سپس از طریق اجرای 3 "دور دلفی" و با همکاری 10 نفر از کارشناسان اجرایی و خبرگان علمی موضوع در ایران (گروه داوران) فهرست نهایی شاخص ها با 14 شاخص تصحیح و تکمیل شد. از شاخص های نهایی 5 مورد به عملکرد شرکت سرمایه پذیر، 4 مورد به سرمایه گذار، 3 مورد به عوامل محیطی و 2 مورد به کارآفرین (ان) مرتبط است. داوران در دورهای اول تا سوم به ترتیب با امتیازات 5، 34، 65 و 71 درصد فهرست شاخص ها را مورد تایید قرار دادند که نصاب حاصل در دور سوم برای تحقق هم گرایی موردنظر در داوران، تایید نتایج و خاتمه تحقیقات دلفی معتبر است. نتایج این تحقیق نشان گر آن است که در نظر گرفتن ترکیبی از این شاخ ها در هنگام اتخاذ تصمیم به خروج ضروری است. به ویژه، عدم توجه به عوامل مربوط به کارآفرینان، چالش های جدی در مدیریت فرآیند خروج را موجب می شود. این تحقیق، زمینه ای پژوهشی برای شناسایی عوامل موثر بر تصمیم گیری در سایر فرآیندهای کاری سرمایه گذاران مخاطره پذیر فراهم آورده است.

یکی از مهم ترین دیدگاه ها برای بررسی شرایط و بستر اجتماعی نوآوری، بررسی محیط و عوامل نهادی است. مطالعه نهادها می تواند دریچه ای مناسب به زمینه و بستر ناپیدای نوآوری تکنولوژیک باز کرده و بسیاری از موانع و گلوگاه های نوآوری را تشریح کند. بر این اساس در این پژوهش نهادهای تاثیرگذار بر نظام نوآوری صنایع دفاعی به پنج دسته تقسیم شده و سپس با ایجاد گروه های کانون و استفاده از نظرات خبرگان، مصادیق این نهادها در دو وضعیت زمانی گذشته و آینده با یکدیگر مقایسه شده اند. این نهاد ها عبارتند از: نهادهای شناختی که اشاره به اصول و ارزش های اعتقادی، عادات ثابت فکری و نقشه های ذهنی دارند؛ نهادهای رفتاری که بیانگر عادات اجتماعی و شیوه های ثابت رفتاری هستند؛ نهادهای همکاری که ناظر به شیوه ها و استانداردهای همکاری درون سازمانی و بین سازمانی می باشند، نهادهای قانونی که در برگیرنده، قوانین، مقررات و آیین نامه های مصوب بوده و نهادهای اساسی که چارچوب های مرجع و قواعد کلانی هستند که بر اساس رهنمودها و اسناد بالادستی و مادر بر نظام نوآوری حاکم می باشند. بنابراین بر اساس دیدگاه نهادی درگذار به صنایع دفاعی فردا (هسته کوچک- شبکه بزرگ) علاوه بر جنبه های فنی نوآوری باید بستر و زیست بوم نوآوری دفاعی در پنج بخش فوق متحول شود.

در ادبیات اخیر اقتصادی، کارآفرینی، عاملی مهم در رشد اقتصادی کشورها محسوب شده است. از این رو، ترویج کارآفرینی در سیاست های اقتصادی دولت ها توصیه شده است. تأثیر سرمایه کارآفرینی در کنار سرمایه فیزیکی و نیروی کار در تابع تولید ملی، بسیار حایز اهمیت است. سرمایه کارآفرینی، ظرفیت یک اقتصاد برای ایجاد رفتار کارآفرینانه است. رشد سرمایه مذکور، موجب افزایش تعداد کارآفرینان می شود. کارآفرینان با نوآوری و ایجاد رقابت، موجب افزایش بهره وری و اشتغال می شوند که این وضعیت، در نهایت به رشد اقتصادی می انجامد. در مقاله حاضر، با بررسی موضوع کارآفرینی از بعد کلان اقتصادی، پیشنهادهایی کاربردی به منظور افزایش کارآفرینی در اقتصاد ایران بیان شده است. تعلیم کارآفرینی و حمایت از کارآفرینان، به منظور افزایش آن در کوتاه مدت پیشنهاد شده است. همچنین استفاده از کارآفرینان موفق و پرهیز از مدرک گرایی در تعلیم کارآفرینان توصیه شده است. در بلندمدت، اجرای سیاست هایی که موجب رشد سرمایه کارآفرینی شوند، به میزان بسیاری رشد اقتصادی کشور را افزایش می دهد. از جمله سیاست های مذکور، فرهنگ سازی برای ایجاد گرایش به کار و خوداشتغالی، تولید دانش های جدید و وضع قوانین مناسب به منظور تسهیل کسب و کار است.

اولین دوره های آموزش کارآفرینی در دهه 1960 در آمریکا آغاز شد. امروزه این دوره ها در برنامه درسی بسیاری از دانشکده های سراسر دنیا گنجانده شده است. با توجه به اهمیت آموزش کارآفرینی در توسعه اقتصادی و کاهش فقر، نظام آموزش عالی ایران نیز با راه اندازی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، دوره های مذکور را در سطح های مختلف دانشگاهی طراحی و اجرا کرد. از انتظارات کلیدی این اقدام، تغییر طرز تلقی دانش آموختگان این دوره ها نسبت به ویژگی های شخصیتی کارآفرینی (از جمله نیاز به موفقیت، محور کنترل درونی، خلاقیت و ...) است. مقاله حاضر در پی اندازه گیری این تغییر، در مقایسه دانش آموختگان کارآفرینی با دانش آموختگان دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر است. یافته های مقاله، حاصل پژوهشی میدانی است که در 2 دانشکده مدیریت و مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران اجرا شده است. ابزار اصلی گردآوری این اطلاعات، پرسش نامه بومی شده ابزار اندازه گیری ویژگی های شخصیتی کارآفرینان ایرانی است که بین 3 گروه دانشجویان (ترم های اول و آخر برق و ترم آخر کارآفرینی) توزیع شد. یافته های حاصل، نمایان گر تغییر مثبت نگرش دانشجویان مدیریت کارآفرینی نسبت به ویژگی های شخصیتی کارآفرینی پس از 2 سال (در مقایسه با بدو پذیرش) و عدم برخورداری این تفاوت معنادار در نگرش 2 گروه دانشجویان دانشکده برق نسبت به ویژگی های روان شناختی کارآفرینی است. این گروهها در مقایسه با دانشجویان ترم اول مدیریت کارآفرینی (جز در مورد شاخص ریسک پذیری) در بقیه شاخص ها از وضعیتی بهتر برخوردار هستند.

بنگاه های کوچک، متوسط و خرد سهم قابل توجهی را در توسعه اقتصادی و صنعتی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دارند. با توجه به موقعیت این بنگاه ها در ساختار اقتصادی کشورها، شناخت میزان فعالیت های نوآورانه، محرک ها و موانع نوآوری در این بنگاه ها اهمیت می یابد. هدف این تحقیق، شناخت میزان فعالیت های نوآورانه، مطالعه موانع نوآوری و عوامل انگیزشی برای نوآوری در منتخبی از صنایع کوچک ایران است. داده های این تحقیق، با انتخاب 40 شرکت حاضر در گروه ماشین آلات و تجهیزات در نمایشگاه صنعت تهران در سال 1384، و بهره مندی از مطالعات کتابخانه ای برای تدوین مبانی نظری تحقیق و همچنین روش مصاحبه نیمه ساخت یافته با مسوولان شرکت های منتخب گردآوری شده است. تجزیه و تحیل داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی انجام شده، که در آمار توصیفی از میانگین، انحراف معیار و جداول توزیع فراوانی و در آمار استنباطی از آزمون t استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پاسخ به نیاز مشتریان و بازار (با فراوانی(%65 و افزایش رقابت در مشخصات محصولات بازار (با فراوانی (%37.5 اولویت های اول و دوم در عوامل انگیزشی برای نوآوری در شرکت های مورد مطالعه، و عدم امکان دسترسی به منابع مالی موردنیاز (با فراوانی (%52.5، مهم ترین مانع نوآوری در آن شرکت ها بوده است. در ارتباط با نقش اندازه بنگاه ها در میزان فعالیت های نوآورانه آنها، اختلافی معنادار بین 2 گروه از شرکت های مورد مطالعه مشاهده نشد.

صاحب نظران معتقدند براساس نظریهی شکست بازار، ""ارتقای کارآفرینی"" میتواند موضوع مداخلهی دولت ها باشد. مداخلهی دولت ها در قالب بسته ای به نام ""خط مشی"" (سیاست) شکل عملی به خود میگیرد. در فرایند خط مشی (سیاست) گذاری ملی که شامل شناخت مساله، تدوین دستور کار، فرموله کردن، اجرا، ارزشیابی، تغییر و خاتمهی خط مشی میشود، مرحلهی فرموله کردن خط مشی (به معنای احصای بدیل های برخورد با یک مساله عمومی) از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا به شدت بر مراحل دیگر تاثیر میگذارد. روش شناسی فرمولهکردن خط مشیها برای قانون گذاران کشور میتواند در تدوین خط مشیهای کارآمد و اثربخش یاریدهنده باشد. امّا در حوزهی خط مشیگذاری کارآفرینی روش شناسی مشخصی وجود ندارد. در این مقاله پژوهش گر تلاش میکند نوعی روش شناسی مفهومی برای تدوین خط مشیهای ملی کارآفرینی در کشور ارایه دهد. این روش شناسی به سبکی ابتکاری- تحلیلی و با مرور بر دانش موجود و مشارکت نویسنده در طراحی فرایند شکل گیری بدیل های خط مشی ارایه شده است. بنابراین پس از ارایه چارچوب مفهومی فرایند احصای بدیل های خط مشی، نحوهی تدوین خط مشی کارآفرینی ملی به عنوان محتوای عملی اجرای آن چارچوب اجرا میشود

به منظور برخورداری از مزایای کارآفرینی در سازمان های دولتی ایران باید بر روی عوامل موثر بر کارآفرینی سازمانی تمرکز و سرمایه گذاری کرد. یکی از عوامل موثر بر موفقیت کارآفرینی سازمانی، نظام های اطلاعاتی کارآفرینانه است. در اکثر سازمان های دولتی ایران برای ایجاد چنین نظام هایی پروژهی معماری فناوری اطلاعات سازمان پیاده سازی میشود. با توجه به هزینه بر و زمان بر بودن پروژهی معماری سازمانی و هم چنین نیاز به پیگیری مستمر روند ایجاد نظام های اطلاعاتی کارآفرینانه در سازمان های دولتی، کنترل و ارزیابی پروژهی معماری سازمانی ضروری به نظر میرسد. در این مقاله به منظور ارزیابی ایجاد نظام های اطلاعاتی کارآفرینانه به عنوان یکی از عوامل ساختاری موثر بر ارتقای سطح کارآفرینی سازمانی از چارچوب ارزیابی بلوغ معماری سازمانی استفاده شده است. با پیاده سازی این چارچوب در معاونت برنامه ریزی وزارت بازرگانی، بلوغ معماری فناوری اطلاعات فعلی این مرکز و هم چنین نقاط ضعف و قوت نظام های اطلاعاتی آن معین شد. سپس با استفاده از نتایج این ارزیابی اولویت های تمرکز و سرمایه گذاری حوزهی فناوری اطلاعات این مرکز برای ایجاد و بهبود نظام های اطلاعاتی کارآفرینانه استخراج شدند.

کارآفرینی، عامل اصلی نوآوری و توسعه اقتصادی کشورها شناخته شده است. هر چند تعریف عمومی از کارآفرینی وجود ندارد، اما بسیاری از تعاریف کارآفرینی اخیراً بر تشخیص فرصت به عنوان مهم ترین گام در فرایند کارآفرینی تمرکز کرده اند. مطالعات متعددی در خصوص عوامل مؤثر بر تشخیص فرصت کارآفرینی شناسایی شده که در میان این عوامل، نقش دانش سابق کار آفرین از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و در بیشتر تحقیقات نظری و تجربی از آن حمایت شده است. هدف این مقاله، مطالعات و تحقیقات صورت گرفته در این موضوع را مورد بررسی قرار می دهد. روش انجام پژوهش تحلیل اسنادی بوده است. یافته: برخی از پژوهشها به نقش مستقیم دانش سابق کارآفرین بر روی تشخیص فرصت اشاره کرده اند، اما مطالعات جدیدتر بر اساس دیدگاه شناختی معتقدند که دانش سابق با تقویت ساختارشناختی کار آفرین، در جذب اطلاعات جدید و در نتیجه، شناخت فرصت به او کمک می کند. از طرف دیگر، نقش فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، ترویجی و مشاوره ای دانشگاهها را در ایجاد و توسعه دانش کارآفرینان به منظور ارتقای قابلیت تشخیص فرصتهای کارآفرینانه بررسی می کند.