فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۴۰۱ تا ۳٬۴۲۰ مورد از کل ۹٬۴۷۶ مورد.
۳۴۰۱.

ارائة یک روش مبتنی بر مدل زبانی برای واحدسازی پیکرۀ فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پردازش زبان طبیعی واحدسازی داده مدل سازی زبانی آماری زبان شناسی پیکره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
متن نگاشته شدۀ فارسی دو مشکل ساده ولی مهم دارد. مشکل اول واژه های چندواحدی هستند که از اتصال یک واژه به واژه های بعدی حاصل می شوند. مشکل دیگر واحدهای چندواژه ای هستند که از جداشدگی واژه هایی که با هم یک واحد واژگانی تشکیل می دهند حاصل می گردند. این مقاله الگوریتمی را معرفی می کند که بتواند به طور خودکار این دو مشکل را در متن نوشتاریِ فارسی بکاهد و یک متن معیار را به دست آورد. الگوریتمِ معرفی شده سه مرحله دارد. در مرحلۀ اول، واژه های چندواحدی از هم جدا می شوند و واحدهای چندواژه ای به یکدیگر متصل می شوند. برای این مرحله، یک الگوریتم پایۀ مبتنی بر مدل زبانی معرفی شده است که کار تفکیک واژه های چندواحدی به واژه های مستقل را انجام می دهد. این الگوریتم باتوجه به چالش های پیش آمده بهبود می یابد تا کارایی آن افزایش یابد. همچنین این مرحله از یک تحلیل گرِ صرفی برای بررسی وندِ تصریفی و اشتقاقی و روش انطباق فهرست واژه برای رفع مشکل واحدهای چندواژه ای استفاده می کند. در مرحلۀ دوم، از روش انطباق برای بررسیِ چندواژگیِ افعال استفاده می شود. مرحلة سوم تکرار مرحلة اول است تا مشکلات جدید ایجادشده در متن بعداز اجرای مرحلة دوم مرتفع شود. الگوریتم معرفی شده برای واحدسازی دادۀ زبانیِ پایگاه داده های زبان فارسی استفاده شده است. با استفاده از این الگوریتم، 04/72 درصد خطای نگارشی واژه های دادة آزمون تصحیح شده است. دقت این تصحیح در دادۀ آزمون 80/97 درصد و خطای نگارشی ایجادشده توسط این الگوریتم در دادۀ آزمون 02/0 درصد است.
۳۴۰۲.

مقولۀ نفی و جایگاه آن در گویش لری کهگیلویه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقولۀ نفی برنامۀ کمینه گرا گویش لری کهگیلویه گروه زمان گروه کانون گروه متمم نما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۹۷
نفی یکی از مفاهیم اساسی در زبان های طبیعی است. در همۀ زبان های طبیعی صورت های منفی متناظر با جملات مثبت وجود دارد. معنای جملات منفی در این زبان ها در تضاد با معنای جملات مثبت متناظرشان است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی بازنمود ساخت واژی و نحوی مقولۀ نفی و انواع جایگاه آن در گویش لری کهگیلویه بر اساس برنام ۀ کمینه گراست. اگر چه یکی از نویسندگان، گویشور بومی گویشِ مذکور است؛ اما داده های پژوهش از گفتار پنج گویشور مردِ مسن و بی سواد نیز استخراج شد. نتایج پژوهش نشان می دهد نشانۀ منفی در گویش لری پیش از گروه زمان Tense Phrase/TP و به عنوان گروهی مستقل تولید و در جایگاه های مختلفی در جمله ظاهر می شود. در جملات خبری غیراسنادی و استفهامی، نشانۀ منفی ابتدا پیش از گروه زمان TP در هستۀ گروه منفی، Negative Phrase/NegP1 تولید می شود، سپس توسط فعل جذب می شود. در این جایگاه، ارتباط بین فعل و هستۀ گروه نفی از طریق رابطۀ مطابقه صورت می گیرد. گروه منفی 2 NegP2 دیگر جایگاهی است که این نشانگر در جملات خبری اسنادی در آن ظاهر می شود. در این جایگاه، نشانۀ منفی دستخوش هیچ گونه حرکتی نمی شود و در جایگاه اصلی خود باقی می ماند. علاوه بر این، در این جملات نشانۀ منفی می تواند به جایگاه مشخص گر گروه کانون Focus Phrase/FP نیز حرکت کند. همچنین، در جملات پرسشی بلی خیر، نشانۀ منفی می تواند در جایگاه هستۀ متمم نما Complimentizer Phrase/CP قرار گیرد. افزون بر این، نشانۀ منفی در این گویش می تواند به عنوان پیشوند پیش از فعل قرار گیرد و به عنوان قید نفی نیز پیش از گروه زمان TP واقع شود.
۳۴۰۳.

Iranian Teacher Trainees’ Attitudes towards English as a Lingua Franca(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ELF Language Attitude Teacher Trainees Globalized World

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۰۹
The present research was an attempt to shed more enlightening light on the current wave of English as a Lingua Franca (ELF), which is gradually sweeping the traditional ideologies in the field of ELT. To that end, this study examined the Iranian teacher trainees’ attitude towards ELF. What makes the present research markedly different from the other language attitude studies is in the context of research, namely Iran, an underrepresented country in the literature concerning ELF. To collect the data, the researchers employed mixed methods design, using questionnaires and follow-up semi-structured interviews. The results indicated that many a participant maintained contradictory and ambivalent attitudes towards ELF-related issues. Whilst they appeared to be favorably inclined to agree with the statements pertaining to ELF, they did not display uniform attitudes about ELF-related issues in an in-depth analysis of the results. In fact, the results revealed an underlying tendency towards NS norms among the participants. Results of the study may have implications for teacher trainers and ELF researchers.
۳۴۰۴.

The Impact of Linear Process versus Genre-Based Approach on Intermediate EFL Learners’ Accuracy in Written Task Performance(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: genre-approach Process Accuracy learner written production task

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۴۹
The main purpose of the present quasi-experimental study was to investigate the effects of linear process versus genre-based approach on EFL learners’ written production. To this end, 40 learners of English at intermediate level were randomly selected as the participants of the study and assigned into two groups of experimental (process and genre) which received different types of instruction for 8 sessions. Narrative and process-tasks were employed to collect data from the participants. The collected written data was quantified in terms of the accuracy measure. Independent samples T-test was employed as the statistical means of analysis. The results of the study revealed no difference between the performances of two groups in written narrative task, however, the result of statistical analysis in process task was significant. The study might carry some pedagogical implications for second language teachers, SLA researchers, teacher education and task designers.
۳۴۰۵.

تدوین مدل مفهومی نشانه شناسی بازار سنتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار سنتی نشانه شناسی لایه ای خوانش معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۶۵
بازار ایرانی یکی از عناصر مهم و تأثیرگذار در شهرهای ایرانی است و عملکردهای متعدد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، کالبدی و فرهنگی دارد. امکان بررسی معنا و کارکرد این بازار درقالب رویکردهای تحلیل متن، مانند زبان شناسی و نشانه شناسی، وجود دارد. متن بازار ایرانی دارای ویژگی های دلالتی است. به عبارت دیگر، خود متن و عوامل سازنده آن همگی دارای قابلیت تداعی معنا هستند. حال با توجه به اینکه هدف این پژوهش تدوین مدل مفهومی برای خوانش مناسب و بررسی مؤلفه های اثرگذار در ایجاد معنا در بازار ایرانی به مثابه یک متن و به عنوان برشی از شهر با چارچوب نشانه شناسی لایه ای است، باید لایه های آن شناسایی و نمود عینی شبکه رمزگان در یک کنش ارتباطی مشخص شود. بنابراین، پس از تبیین مفاهیم پایه و تشریح ضرورت های نظری حوزه نشانه شناسی معماری، لایه های دخیل در این خوانش شناسایی و با رویکرد نشانه شناسی لایه ای به طور دقیق واکاوی خواهند شد. روش نشانه شناسی نظریه بنیاد درقالب یک شیوه تحلیلی به محقق کمک می کند که با شناسایی نشانه ها و کدهای موجود در معماری ایرانی، ضمن بررسی نشانه ها و تغییر نوع آن ها، لایه های موجود در بازار ایرانی را شناسایی و عوامل مؤثر بر خوانش مطلوب و رمزگشایی مناسب در آن را بررسی کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که بازار متنی است که لایه های متعدد آن بر یکدیگر لغزیده و مناسبات انحصارطلبانه و جدایی طلبانه عناصر بنا به مناسبات هم پوشانی و نفوذ تبدیل شده است . لایه های کالبدی، کارکردی، محیطی، زمانی و معنایی با هم آمیخته و یگانه شده اند و یک کلیت نظام مند به نام بازار را به وجود آورده اند. درواقع، مجموعه های لایه های هم نشین و نظام های درگیر در این بنا پشتیبانی کننده یکدیگر و انسجام آفرین هستند و خوانش مناسب بازار ایرانی باتوجه به حمایتگری لایه های کالبدی ، کارکردی ، معنایی ، محیطی و زمانی امکان پذیر است؛ به گونه ای که خوانش این مجتمع همبافته نشانه ای، بر احساس مخاطب در حرکت درون رمزگان کالبدی و فراکالبدی بازار ایرانی متکی است.
۳۴۰۶.

نظام آغازگر در دو زبان فارسی و انگلیسی: مطالعه ای رده شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رده شناسی نظام مند تعمیم های رده شناختی متیسن نظام آغازگر فارسی انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۳۱
مقالة حاضر در چارچوب دستور نقش گرای نظام مند و بر مبنای رده شناسی نقش گرای نظام مند و مشخصاً تعمیم های رده شناختی متیسن (2004) انجام یافته است. هدف از انجام این پژوهش توصیف رفتارهای رده شناختی نظام آغازگر در دستور بند سادة زبان فارسی بر مبنای تعمیم های رده شناختی متیسن و مقایسة رفتارهای رده شناختی یادشدة زبان فارسی با رفتارهای رده شناختی نظام آغازگر در دستور بند سادة زبان انگلیسی بوده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهند که با توجه به تعمیم های رده شناختی متیسن در ارتباط با نظام آغازگر، دو زبان فارسی و انگلیسی به استثنای یک مورد در بقیة مؤلفه های رده شناختی رفتارهای یکسانی دارند. به بیانی مشخص تر، هر دو زبان فارسی و انگلیسی (1) دارای ساخت آغازگری-پایان بخشی یکسان هستند، (2) با آغازگرهای بی نشان و نشان دار به یک شکل برخورد می کنند، (3) آغازگرهای نشان دار از نوع محض را از طریق واحدهای زبانی نشانه گذاری می کنند، (4) هر دو نوع آغازگر ساده و چندگانه را دارا هستند، و (5) با عناصر سازندة آغازگر چندگانه به یک شکل برخورد می کنند. اما زبان فارسی برخلاف زبان انگلیسی که نظام آغازگرش وجه مقید است دارای نظام آغازگر وجه آزاد می باشد.
۳۴۰۷.

کاربرد اصل عدم تبرع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پرداخت عدم تبرع قرارداد کاربرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۵۰۷
اصل عدم تبرع یکی از امارات قانونی است که کاربرد آن در نظریات فقهی و حقوقی و به تبع در آرای قضایی مورد اختلاف است؛ طوری که در بعضی از نظریات فقهی در توصیف قرارداد و در دکترین حقوقی و آرای قضایی به مبنا و منشأ ایفا و پرداخت طبق ماده 265 قانون مدنی استناد شده است. در این پژوهش، با توجه به مستندات این اصل، ثابت شد که این اصل به هیچ وجه در حوزه حقوق قراردادها کاربرد ندارد. چون در این حوزه باید به ظهور اقتضای ذات یا اطلاق قرارداد یا توافق طرفین استناد شود. اما در حوزه خارج از قراردادها در مواردی این اصل کاربرد دارد که اولاً ذی نفع داوطلبانه به درخواست منتفع، بدون وظیفه قانونی، منفعتی رسانده باشد و ثانیاً عمل نفع رساننده ظاهر در مجانی بودن نباشد.
۳۴۰۸.

ایجاد نظام حقوقی ریلی واحد، گامی ضروری در جهت توسعه حمل ونقل های بین المللی کالا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق حمل ونقل ریلی بار حمل ونقل ریلی کالا کنوانسیون SMGS مقررات متحدالشکل CIM یکسان سازی و هماهنگ سازی حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۴۸۴
امروزه در دنیایی زندگی می کنیم که به لطف رشد تکنولوژی های نوین و دیجیتالی شدن امور روزبه روز در حال کوچک تر شدن است. به سبب گسترش روزافزون تجارت و تبادل بین المللی کالا در این فضا، وجود نظام های مختلف حقوقی در مسیر یک قرارداد حمل ونقل کالا موجب مشکلاتی از جمله پیدایش چندین قرارداد حمل جزئی، ابهام در حقوق، تعهدات و مسئولیت های افراد مرتبط با حمل، افزایش ترافیک در مرز ها، بالا رفتن هزینه ها، طولانی شدن زمان حمل، و در نهایت کاهش بهره وری خواهد شد. یک راه حل مؤثر برای توسعه حمل ونقل بین المللی برقراری یک نظام حقوقی واحد و هماهنگ است که هدف آن شروع و به پایان رساندن حمل ونقل فقط با یک قرارداد و سند حمل و تحت حاکمیت یک قانون مشخص باشد. در حوزه حمل ونقل ریلی فرامرزی کالا با دو نظام عمده حقوقی مواجهیم: کنوانسیون SMGS و قواعد CIM. تلاش های بسیاری برای یکسان سازی این دو مقررات در حال انجام گرفتن است؛ از جمله تهیه «پیش نویس قانون متحدالشکل ریلی». با این حال، به نظر می رسد اکنون زمینه و بستر لازم برای تصویب یک کنوانسیون جدید به منظور یکسان سازی مقررات این حوزه وجود ندارد. بنابراین، بهتر است تا فراهم شدن چنین بستری از ابزار های قراردادی داوطلبانه، مثل بارنامه مشترک CIM/SMGS، قرارداد های استاندارد، و امثال آن در جهت هماهنگ سازی هر چه بیشتر مقررات این حوزه استفاده کرد.
۳۴۰۹.

ده گفتار در زبانشناسی شناختی-اجتماعی - معرفی و نقد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ده گفتار زبانشناسی شناختی - اجتماعی درک گیرارتز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۶۶۴۳
کتاب "ده گفتار در زبان شناسی شناختی-اجتماعی "[1] حاصل سخنرانی های پروفسور گیرارتز[2]درسال 2009 در همایش بین المللی زبان شناسی شناختی است که در کشور چین برگزار شده است. این کتاب در ده فصل تنظیم شده و در سال 2018 انتشار یافته است. نویسنده، استاد رشته زبان شناسی در دانشگاه لوون[3] است. عمده ترین علایق او به واژه شناسی، معنی شناسی، توجه به تنوعات زبانی در این دو حوزه، بهره گیری از تحلیل های پیکره بنیاد و فرهنگ نگاری است. از او تاکنون کتاب ها مقالات فراوانی به چاپ رسیده اند که از مهمترین آن ها می توان به ویرایش کتاب دستنامه آکسفورد در زبان شناسی شناختی [4] (2007) و پژوهش در زبا ن شناسی شناختی[5] (2006) اشاره کرد. همچنین از دیگر آثار این نویسنده می توان به پژوهش های پیشرو در جامعه شناسی زبان از دیدگاه شناختی [6] (2010) نیز اشاره داشت
۳۴۱۰.

بررسی قالب های معنایی اندام واژه های بیرونی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معناشناسی قالبی قالب های معنایی قالب های اندام واژه ها اندام واژه های بیرونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۹۸
این مقاله به بررسی چهارده قالب معنایی اندام واژه های بیرونی می پردازد. قالب معنایی، چارچوب یکپارچه دانشی است که به ارائه کلی الگوهای ذهنیِ باورها، تجربه ها، آداب و رسوم، تصورات و موارد مشابه می پردازد. در این پژوهش برآنیم به این دو پرسش پاسخ دهیم که «قالب های عمده اندام واژه ها در زبان فارسی به لحاظ نحوی چگونه نمود می یابند؟»  و «چه عناصر معنایی در این قالب ها بازنمایی می شوند؟». هدف مقاله حاضر، شناسایی ساختمان معنایی و نحوی قالب های اندام واژه های بدن در زبان فارسی است. داده های پژوهش، اغلب فرهنگ نگاشتی هستند. قالب ها با الگوگیری از وب گاه فریم نت از تعریف های فرهنگ واژگان استخراج شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که در میان قالب های اندام واژه ها فقط یک قالب به قالب اصلی اندام واژه ها اختصاص دارد و سیزده قالب دیگر قالب های مرتبط با اندام واژه ها هستند. اندام واژه ها به دو صورت آشکار و ضمنی حضور دارند. حضور اندام واژه ها به شیوه های گوناگون مانند ساخت واژی، نحوی و معنایی مشخص شده است. حضور آشکار در ساختمان صوری پاره گفته های زبانی مانند اسم، صفت و فعل مرکب و همچنین آرایش جمله قابل مشاهده است. حضور ضمنی در رابطه معنایی اسم ها، صفت ها و فعل ها، خواه بسیط خواه مرکب با واحدهای واژگانی گوناگون به چشم می خورد.  
۳۴۱۱.

نقدی بر کتاب وداع با ادبیات

نویسنده:

کلید واژه ها: مارکس مرگ ادبیات زیبایی شناسی امر والا گذرایی زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۶ تعداد دانلود : ۲۸۱
ویلیام مارکس در جستاری با نام وداع با ادبیات از بی اعتباری و مرگ ادبیات و پژوهش های ادبی در دوران هم روزگار سخن می گوید. او برای نشان دادن درستی داوری اش و گذار از دوران وداع با ادبیات به عصر ادبیات وداع، تاریخ ادبیات را از سدة هفدهم به این سو به سه دوره تقسیم می کند و سپس می کوشد بازتاب مرگ ادبیات و گسستن پیوندهای میان ادبیات، واقعیت و جامعه را در ادبیات بجوید. به باور او، خاستگاه بی ارزشی ادبیات را باید در پیدایش و بحث پیرامون انگاره هایی چون امر والا، گذرایی و ناگذرایی زبان و سرانجام اسارت در صورت جست. نوشتة پیش رو تلاشی است برای شناساندن و بررسی خوانش تاریخی مارکس به آنچه او «ادبیات» می خواند.
۳۴۱۲.

بررسی سواد سنجش و ارزشیابی مدرسان دانشگاهی زبان انگلیسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد سنجش و ارزشیابی فعالان آموزش کیفیت آموزش توسعه حرفه ای برنامه های آموزشی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۱۹
سواد سنجش و ارزشیابی مدرسان دانشگاهی در سال های اخیر به طور فزاینده ای در برنامه های مرتبط با توسعه حرفه ای معلمان مورد توجه قرار گرفته است. سواد سنجش و ارزشیابی می تواند به معلمان و دانش آموزان در درک نقش اساسی ارزشیابی در محیط کلاس کمک بسزایی کند، به کارگیری سنجش و ارزشیابی معنادار و پیوسته، نه تنها برای معلمان و دانش آموزان، بلکه برای تمامی فعالان عرصه آموزش لازم و مفید است. ضعف آموزشی معلمان در زمینه سنجش و ارزشیابی سبب افت کیفی شاخص های یادگیری در دانش آموزان شده است. با هدف دستیابی به میزان سواد سنجش و ارزشیابی مدرسان دانشگاه نسبت به معیارهای «سن»، «تجربه تدریس» و «رشته تحصیلی» آنها، پرسش نامه طراحی شده میان تعداد 002 نفر از مدرسان دانشگاه توزیع و توسط آنان تکمیل شد. نتایج تحلیل کمّی، تفاوت معناداری را در میزان سواد سنجش و ارزشیابی بین مدرسان با تجربه های کاری مختلف در سنین متفاوت و گرایش های رشته زبان انگلیسی نشان داد. سواد سنجش و ارزشیابی باید به عنوان یک ضرورت جهت پیشرفت حال و آینده معلمان و مدیران آموزش مبنای نظر قرار گیرد
۳۴۱۴.

The Role of Corrective Feedback and Learning Styles on EFL Students’ Acquisition of Grammatical Structures(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: corrective feedback recast metalinguistic feedback Learning Styles Field-Dependency

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۳۸۲
The role of oral corrective feedback has been investigated by SLA researchers from various perspectives. Focusing on Iranian EFL context, the present study aimed to explore the role of receiving corrective feedback in the learning of English grammatical structures. It also probed the association between the type of corrective feedback and EFL learners’ learning styles. This was an experimental study examining a sample of 128 intermediate-level EFL learners through pretest-posttest control group design. Data of the study was analysed through one-way ANOVA conducted on post-test scores. Results of the study indicated that there were statistically significant differences between experimental groups and control group in terms of receiving feedback. These findings implied the outperformance of the metalinguistic feedback group over recast group and also the superiority of providing EFL learners with feedback compared to no-feedback. The results obtained from two-way ANOVA revealed an effectively significant interaction between the type of oral corrective feedback and the learners’ learning styles. The study discussed how both types of corrective feedback and learning styles could manipulate L2 acquisition which might have some implications for EFL language teachers in the classroom.
۳۴۱۵.

The Role of Private Speech Produced by Intermediate EFL Learners in Lexical Language Related Episodes(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Private speech dictogloss lexical language related episodes self-regulation

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۲۷
Private speech utilization is accepted to have a critical role in the continuum of language acquisition. As a valuable device in studying learners’ talk during interaction, a language related episode (LRE) is any part of a dialogue where a student speaks about a language problem s/he comes across while completing a task. The present study investigated the role of private speech produced by Intermediate Iranian EFL learners while they were involved in completing a dictogloss. For this purpose, 12 female EFL learners were chosen and they were required to speak about a lexical item cooperatively while they were completing a dictogloss task. These interactions were recorded and their lexical language related episodes were transcribed. In order to investigate the private speech used in the interactions, data was coded for different forms and contents of private speech and their functions were identified. The results indicate that private speech is mostly used for self-regulation and gaining control over the task. The study has implications for teachers and researchers by giving insights on how L2 is used in interactions.
۳۴۱۶.

واکاوی تاثیر تحلیل های نحوی در گفتمان قرآنی آیه وصیّت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اعراب تحلیل نحوی تفسیر فقهی وصیت گفتمان قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۳۶
« وصیت » از سنن پسندیده ای است که قرآن کریم با اسلوب های مختلفی بر اهمیت و مطلوبیت آن تأکید دارد. لذا، شناخت معنا و حکم تکلیفی آن با توجه به تحلیل إعراب آیه و توجه به سطح زبانی گفتمان قرآن و نیز سطح فرازبانی و تأثیر عوامل برون زبانی، بسیار اهمیت دارد . پژوهش حاضر ضمن بهره گیری از روش تحلیل محتوا با گزینش آیه ای در محدوده آیات الاحکام، تأثیر تحلیل های متفاوت نحوی در ارائه تفسیر فقهی و نیز میزان تأثیرگذاری پیش فرض های فقهی در گزینش إعراب آیه را به منظور بیان رابطه میان معنای شرعی و دلالت نحوی، بررسی و تبیین کرده است. وجه دستوری آیه وصیت ، حاکی از یک گفتمان دستوری بسته، تابع تغییر وضعیت از بُعد انگیزه بخشی به بُعد معرفتی است که حضور عناصری چون وجود إعراب های مختلف، زمین ه حکم فقهی را در گستره وجوب و استحباب فراهم می کند. از دید قائلان وجوب وصیت ، رابطه ای از نوع دستور بر نظام گفتمانی آیه، حکم فرماست و از این رو، نظام گفتمانی حاکم بر آن از نوع هوشمند و برنامه مدار است. در بُعد استحباب نیز تعبیر «حَقًّا عَلَی الْمُتَّقین» و «بالمعروف» به عنوان یک جریان حسی و عاطفی می تواند به ادراک معنا و کنش منجر شود. بنابراین، گفتمان قرآنی وصیت در بُعد استحباب، تابع نظام گفتمان احساسی و از گون ه تنشی عاطفی است.
۳۴۱۷.

معنی شناسی جملات امری در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: جملات امری فعل وجهی عملگر وجهی وجهیت تکلیفی وجهیت معرفتی معنی شناسی جهان های ممکن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۱ تعداد دانلود : ۲۸۵
پژوهش حاضر، به تحلیل جملات امری از دیدگاه معنی شناسی صوری می پردازد. این جملات، افزون بر معنای «دستوری»، به عنوان یک نیروی منظوری پیش فرض، از طیف وسیعی از نیروهای منظوری دیگری نیز برخودارند. با توجّه به تعدّد معانی این ساخت در فارسی، در این مقاله کوشیده می شود به گونه ای نظام مند، به تبیین این نیروهای منظوری چندگانه پرداخته شود. بدین منظور، با بهره گیری از رویکرد «معنی شناسی جهان های ممکن» کراتزر در زمینه تبیین عناصر وجهی و نیز با الگوگیری از قیاس معنی شناسی ساخت های امری بر پایه معنی شناسی عناصر وجهی، به وسیله شواگر، در این پژوهش نشان داده می شود که ساخت امری در فارسی در لایه زیرین خود، تنها از نیروی منظوری واحد «دستور» برخوردار است و خوانش های چندگانه این ساخت نظیر «قدغن»، «درخواست» و... ناشی از تأثیر عوامل موقعیّتی خاصّی است که جمله امری در آنها به کار می رود. در واقع، جمله امری، حاوی یک «عملگر وجهی « است که به فعل وجهی «باید» شبیه است. این عملگر، نوعی «الزام» را به عنوان «نیروی وجه» نسبت به «زمینه مشترک» گوینده و مخاطب به عنوان «پایه وجه» و محدودیت هایی از نوع «مبتنی بر اولویّت» به عنوان «منبع ترتیب» بیان می کند. اتّخاذ چنین رویکردی، بدان معناست که تبیین خوانش های مختلف ساخت های امری مستلزم پیوند معنی شناسی با کاربردشناسی است.
۳۴۱۸.

بعد تعاملی کلام در روایت«جوان مشت زن» سعدی: تحلیل نشانه – معنایی یک گفتمان روایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایت گفتمان روایی پیکره ی روایی نشانه - معناشناسی گلستان سعدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۵۰۷
جُستار حاضر تحقیقی ست مبتنی بر روش کیفی - توصیفی که به تحلیل گفتمان روایی، پویایی و بعد تعاملی کلام در روایت «جوان مشت زن» از باب سوم گلستان سعدی می پردازد. مقاله در چارچوبی نشانه - معنایی و با بهره جستن از الگوی شعیری (1381) و تلفیق آن با طرح واره ی روایت شناسی لباو (1967) تحلیل موضوع را فراروی خود می نهد و ضمن تشریح برش ها و زنجیره های پیکره ی روایی انتخابی، به تبیین ابعاد کلامی شکل دهنده ی این روایت در چارچوب مورد نظر می پردازد. مقاله چنین نتیجه می گیرد که گفتمان روایی جاری در متن انتخابی از گلستان سعدی، گفته ای ست مشابه سازی شده با واقعیت که در آن فرآیند پویای تولید معنا از یک سو، نتیجه ی تعامل کنش گزاران و کنش پذیران درون روایت در توالی رخدادهاست و از دیگرسو نیز حاصل تعامل سعدی و خواننده یا شنونده ی روایتیعنی همان گفته پرداز و گفته خوان (راوی و مروی) می باشد که در تناوبی از اتصال و انفصال گفتمانی به وقوع می پیوندد و به این قرار است که سعدی با به کاربست قالب های تعاملی ویژه ا ی، توانسته دست به تولید و آفرینشی پویا، جهت مند و هدف دار در حوزه ی زبان بزند که با گذر از کارکردهای تعاملی در ایجاد معنای نخستین و دست یابی به کارکردهای معنایی برون زبانی، به شاکله بندی نظام های ویژه ای از گفتمان روایی منتج می گردد.
۳۴۱۹.

بازنمایی کارکرد عناصر اقلیمی و معیشتی در ساخت طرحواره ای ضرب المثل های طالقان با رویکرد زبان شناسی اجتماعی- شناختی

کلید واژه ها: زبان شناسی اجتماعی - شناختی فرهنگ ضرب المثل طرحواره های تصوری گویش طالقانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
در هر جامعه زبانی، زبان و فرهنگ رابطه ای دو سویه و متقابل دارند. از یک سو زبان به عنوان ابزار برقراری ارتباط میان افراد بشر از پشتوانه فرهنگی برخوردار است و از سوی دیگر وسیله ای برای انعکاس فرهنگ است و عناصر معیشتی و اقلیمی یک جامعه در آیینه زبان آن جامعه بازنمایی می شود. عناصر و مقوله های زیادی وجود دارند که می توانند فرهنگ یک قوم را در زبان آن قوم منعکس کنند. یکی از این عناصر، ضرب المثل ها هستند که بخشی از ادبیات شفاهی یا عامه محسوب می شوند و آیینه ای تمام نما از تاریخ ، فرهنگ، اندیشه، حکمت، تجربه، عقاید، منش، مناسبات، و تمدن یک ملت به شمار می آیند. ضرب المثل ها بر اساس طرحواره ها و فضاهای ذهنی انسان شکل می گیرند و مفاهیم فرهنگی، اقلیمی و معیشتی نیز در شکل گیری محتوای ضرب المثل ها تاثیرگذار است. از این رو مطالعه ضرب المثل ها از دیدگاه اجتماعی- شناختی بسیار حائز اهمیت است. در پژوهش حاضر سعی بر این است تا تاثیر عناصر اقلیمی معیشتی طالقان و طرحواره های تصوری موجود در ضرب المثل های طالقان بر اساس رویکرد شناختی جانسون و لیکاف بررسی شود. به همین منظور حدود 865 ضرب المثل از کتاب در آ مدی بر فرهنگ و گویش طالقان انتخاب و پس از بررسی انواع طرحواره های آن، تاثیر عناصر اقلیمی و معیشتی طالقان در ساخت طرحواره ای این ضرب المثل ها بررسی می شود و نتیجه حاکی از این است که پر بسامدترین طرحواره به کار رفته در ساخت این ضرب المثل ها ، طرحواره حجمی است که مرتبط با  عناصر اقلیمی و معیشتی نظیر مشاغل و آداب و رسوم منطقه است.
۳۴۲۰.

زبان عشق در ادب فارسی

کلید واژه ها: عشق عرفان ادبیات عرفانی مولوی حافظ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۲۶
عشق ودیعه ای ازلی و بی منتهاست که حق تعالی در وجود همه ی کائنات و پدیده ها قرار داده است. بقا و هستی موجودات به واسطه ی عشق ممکن می شود و بدون وجود آن، جهانِ کائنات را آب و رونقی نیست. آثار نگاشته شده درباره ی عشق، از گذشته ای بسیار طولانی برخوردار است تاجایی که نخستین نشانه های اشعار عاشقانه ی ادب پارسی در آثار شعرا و عرفای قرن سوم و چهارم هجری ازجمله رودکی و با یزید بسطامی ملاحظه می شود. باتوجه به گستردگی و وسعت معنایی واژه ی عشق و عمومیت آن درمیان همه ی ملل جهان، اقوام مختلف با فرهنگ های گوناگون، هرکدام به تعریف و توصیف این کلمه پرداخته اند و آن را مقدّس شمرده یا ستوده اند. در عرفان و تصوّف اسلامی نیز این واژه رنگ وبویی خاص یافته است، همه جا و همه وقت، قدر دیده و برصدر نشسته و همواره مقدس شمرده شده است. در این مقال، به تعریف و توصیف این واژه ی گسترده و ناخویشتن دار پرداخته شده، زوایای مختلف آن کاویده، و به سؤالاتی چند درمورد آن پاسخ داده شده است؛ ازجمله چیستی عشق، پیدایش آن در ادبیّات فارسی و ظهور آن به صورت خاص در ادبیات عرفانی. همچنین نظر برخی از بزرگان عرفان اسلامی هم در این زمینه بیان شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان