درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از طراحی هر نظام ذخیره و بازیابی اطلاعات، بازیابی اطلاعات مرتبط است و ربط زیربنای طراحی و ارزیابی این نظام‌ها است و تلاش برای افزایش ربط یعنی تطابق بین نیاز کاربر و پاسخ نظام‌های بازیابی همچنان ادامه دارد. متخصصان حوزه اطلاع‌رسانی برای سنجش میزان ربط یک سیستم، مدل‌هایی را طراحی و ارائه کرده‌اند. این مدل‌ها به دو گروه عمده سنتی و مدرن تقسیم می‌شوند و هریک مزایا و معایب خود را دارند. مقاله حاضر سعی دارد با معرفی هر مدل و بیان مزایا و معایب آن، امکانی برای ارزیابی مدل‌های بازیابی اطلاعات فراهم آورد.

وبلاگ ها ابزارى بدیهى براى کتابداران هستند. سه راه عمده براى کاربرد وبلاگ ها در حوزه کتابدارى عبارتند از: استفاده شخصى کتابداران براى روزآمد کردن اطلاعات، به عنوان منبعى قابل توجه براى کاربران و به عنوان راهى جهت تهیه اطلاعات در مورد کتابخانه ها و خدمات آنها. هدف این مطالعه مقایسه وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى با وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا جهت شناسایی نقاط ضعف و قوت و طراحی بهتر این وبلاگ ها می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی- توصیفى و به طور تطبیقى به مقایسه وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى با وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا در سال 1385 انجام گردید. تعداد 79 وبلاگ از وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى و 10 وبلاگ برتر کتابدارى دنیا در سال 2006 به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. روش گردآورى داده ها مشاهده مستقیم و ابزار گردآورى چک لیستى بود که عناصر اصلى آن از پژوهش هرینگ و همکاران اقتباس شده و بر اساس مشاهدات و تجربه نگارنده، مشورت با اساتید و وبلاگ نویسان و مقایسه با وبلاگ هاى برتر، موارد دیگرى نیز به آن اضافه شده است. در این چک لیست عناصر مشخصات کلى، مشخصات نویسنده/نویسندگان، تاریخ و سطح فعالیت وبلاگ، جنبه هاى فنى، محتواى کلى، وضعیت لینک دهى و نظرات مدنظر قرار گرفت. داده هاى گرآورى شده با استفاده از روش هاى آمار توصیفى تحلیل شد. یافته ها: از نظر نوع وبلاگ هاى ایرانى مشخص شد که 67درصد این وبلاگ ها از نوع فیلتر و 14 درصد از نوع دانش مى باشند. اطلاع رسانى در مورد رشته و اخبار دنیاى کتابدارى ( 18 درصد)، هم اندیشى و برقرارى ارتباط بین کتابداران و ارایه فعالیت ها ( 9 درصد ) و درج اطلاعات علمى، مقالات و ترجمه ها ( 9 درصد) رایج ترین اهداف وبلاگ هاى ایرانى را تشکیل مى داد. بررسی عناصر مختلف ساختاری در وبلاگ های کتابداران ایرانی نشان داد 5/40درصد وبلاگ های ایرانی بین 50تا 75 درصد عناصر مربوط به مشخصات نویسندگان، 4/97درصد وبلاگ های ایرانی بین 50تا 75 درصد عناصر جنبه های فنی پست ها، 48/78درصد وبلاگ های ایرانی زیر 50 درصد جنبه های فنی کلی، 55/64درصد وبلاگ های ایرانی زیر 50 درصد عناصر محتوای کلی و 42/43درصد این وبلاگ ها زیر 50 درصد انواع پیوندها را در وبلاگ های خود رعایت نموده اند. در مجموع 54/65 درصد عناصر ساختارى در وبلاگ هاى برتر کتابدارى و 90/49 درصد در وبلاگ هاى ایرانى وجود داشته است. نتیجه گیری: بررسى مشخصات ساختارى سبب رتبه بندى وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى و وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا بر اساس مجموعه امتیازهاى کسب شده گردید. وبلاگ گروهی کتابداران ایران با امتیاز 95/80 درصد رتبه اول و وبلاگ ناکتابدار با امتیاز 26/17 درصد رتبه هفتاد و نهم را از نظر ساختار در وبلاگ های ایرانی کسب کردند. در وبلاگ های برتر کتابداری دنیا نیز وبلاگ Academic Librarianبا امتیاز 14/82% در رتبه اول و وبلاگ conservator با امتیاز 76/29 درصد در رتبه دهم از نظر ساختاری قرار گرفت. در این رتبه بندى 23/58 درصد وبلاگ هاى ایرانى و 20 درصد وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا زیر 50 درصد عناصر ساختارى را در طراحى وبلاگ ها رعایت کرده اند."

با توجه به اهمیت روزافزون سرمایه‌‌‌های دانسته‌‌ای1 و ضرورت ارزیابی آنها جهت مدیریت بهتر این منابع در راستای ایجاد مزیت رقابتی پایدار، یکی از وظیفه‌‌‌های مهم مدیریت در یک سازمان (اعم از تولیدی و خدماتی)، تعیین شاخصهایی است که وضعیت موجودی و به‌کارگیری این داراییها را به گونه‌‌ای کارامد واثربخش نشان دهد. در این راستا، تعیین معیارهایی برای انتخاب شاخصهای سنجش، ضروری به نظر می‌‌رسد. از سوی دیگر به منظور افزایش دقت و کاهش پیچیدگی و ابهام ناشی از تازگی موضوع در سطح جهانی و به‌ویژه در ایران، در این مقاله، روش فرایند تحلیل سلسله‌‌مراتبی با رویکرد فازی2 جهت تصمیم‌‌گیری در مورد رتبه‌‌‌‌بندی شاخصها مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. به طور خلاصه اینGDSS پیشنهادی، 3 مرحله از فرایند انتخاب شاخصهای ارزیابی سرمایه‌‌های دانسته‌‌ای را پشتیبانی می¬کند. در این مقاله در مرحله اول جهت توسعه مدل ضرایب اهمیت معیار‌ها، از دانش برخی از مدیران صنعت خودرو بهره گرفته شد. سپس در مرحله دوم به کمک روش AHP فازی، رتبه‌‌‌‌بندی شاخصهای سنجش سرمایه‌‌‌های دانسته‌‌ای در صنعت خودرو انجام می‌‌شود و درنهایت با به‌کارگیری قواعدی، در مورد به‌کارگیری سرمایه‌‌‌های دانسته‌‌ای تصمیم‌‌گیری می‌‌شود.

واژه چابک نشان دهنده سرعت و قدرت در پاسخگویی هنگام مواجه با رویدادهای داخلی و خارجی سازمان است. سازمان های مراقبت بهداشتی و درمانی هم باید مانند سایر سازمان ها برای تغییرات پرشتاب امروزی چابک باشند چون برای ادامه حیات و ماندن در دنیای پر رقابت امروزی چابکی یک مزیت رقابتی به شمار می آید. در این مقاله به توضیح چابکی سازمانی، فرایند داده کاوی و متن کاوی و نقشى که این ابزارها می توانند در تولید دانش و حرکت سازمانهای مراقبت بهداشتی و درمانی به سوی چابکی داشته باشند ارائه می شود. مروری بر مطالعات : متخصصان بیمارستان اختلالات نخاعی کالیفرنیای جنوبی در لوس آنجلس از داده کاوی برای کشف عوامل مختلفی که در موفقیت یا شکست عمل جراحی ستون فقرات مؤثر و باعث بهبودی در مراقبت می شود استفاده نمود ند و همچنین سازمان امور مالی مراقبت های بهداشتی آمریکا و سازمانهای مدیکیر و مدیکید از داده کاوی و متن کاوی برای کشف تقلب ها و سوءاستفاده های مربوط به بیمه و ارائه انواع خدمات مراقبتی استفاده می نماید بحث و نتیجه گیری: اطلاعات یکی ازحیاتی ترین ابزار مدیریتی به شمار می روند. تبدیل این اطلاعات به دانش، نقش محوری و راهبردی در حرکت سازمان به سوی چابکی می تواند داشته باشد. با استفاده از ابزارهای تحلیلگر در سازمان می توان علاوه بر کشف دانش جدید در حوزه پزشکی به اطلاعاتی در زمینه روندها، الگوها و نتایج درمانی برای ارتقاء کیفیت مراقبت دست یافت و با تغذیه اطلاعاتی مدیران در زمینه نقاط ضعف و قوت، تهدیدات و فرصت ها و تغییرات تکنولوژی، آنها را یاری نمود تا برای حرکت سازمان بسوی چابکی برنامه ریزی کنند. "

امروزه "زنجیره تأمین"، با ناپایداری در عوامل محیطی به علت افزایش رقابت و تغییرات سطوح فناوری روبه رو شده است. از سوی دیگر، با ورود سیستم های اطلاعاتی، برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعاتی برای پاسخ گویی به عدم اطمینان در این حوزه و هم راستایی سازمان با این تغییرات، ظهور یافته است. در این مقاله، قصد بر آن است که با استفاده از فرایند برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعاتی، مدلی برای مدیریت زنجیره تأمین ارائه شود. این مدل عرضه شده است تا عملکرد مدیریت زنجیره تأمین که با چندین شاخص توصیف شده است، با این رویکرد بهبود یابد. در انتها، چهار فرضیه روی مراحل پیشنهادی ارائه شده و صحت آن ها مورد آزمون قرار گرفته است. بر همین اساس، مدلی در پایان ارائه شده است که فعالیت های صورت گرفته در هر مرحله از مدیریت زنجیره تأمین را نشان می دهد.

وابستگی شدید کتابخانه‌ها به فناوری نوین در 10 سال گذشته، مخصوصاً به‌کارگیری اینترنت در بخش مرجع با ارائة خدماتی چون پست الکترونیکی و چت، تفاوت‌های عمده‌ای را در مرجع دیجیتالی یا مجازی در مقایسه با مرجع سنتی به‌وجود آورده است. ارائة تعریفی از مرجع دیجیتالی و مجازی و تبیین تفاوت‌های موجود بین این دو واژه در متون کتابداری با نگاه به سیر تاریخی آن‌ها، بخش اول این مقاله را به خود اختصاص داده است. مطالعة عملکرد و پیامدهای به‌کارگیری خدمات مرجع مجازی یا دیجیتالی با بحث و تبادل نظر در خصوص آیندة این‌گونه خدمات در مقایسه با خدمات مرجع سنتی، مواردی هستند که در بخش‌های دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند.

مواجهه با حوادث و بحران هاى طبیعى و غیرطبیعى همانند تصادفات هوایى و جاده ها و مواد شیمیایى و زمین لرزه ها و سیل ها، مدیریت منابع بسیار قویى را مى طلبد. بعضى از این بحران ها بسیار کوچک بوده و با استفاده از یک مدیریت محلى و منابع موجود قابل حل مى باشند ولى بعضى از بحران ها ناحیه جغرافیایى گسترده اى را تحت پوشش قرار مى دهند. بنابراین احتیاج به یک مدیریت کلان و گسترده در سطح بالاترى دارند، همانند زمین لرزه هاى گسترده اى که در بسیارى از مناطق کشورمان رخ مى دهد. سیستم هاى اطلاعاتى توزیع شده که اخیرا در بعضى از کشور ها توسعه داده شده است، از اهمیت خاصى برخوردارند. همانند سیستم هاى مدیریت بحران (Disaster Management System) و پشتیبان کننده تصمیم گیرى (Decision Support System) تحت وب که نمونه آن توسط صلیب سرخ جهانى در کشور ترکیه بعد از زمین لرزه شش سال پیش که خسارات بسیار زیادى را به بار آورد پیاده سازى شده است. سیستم مورد بحث یک سیستم کاملا توزیع شده و پشتیبان کننده تصمیم گیرى مى باشد که در بحران هاى گسترده، مدیریت بحران را یارى مى رساند. این سیستم ترکیبى از متدهاى تحقیق در عملیات (همانند متدهاى بهینه سازى ریاضى و شبیه سازى) و هوش مصنوعى (سیستم هاى مبتنى بر دانش و تشخیص الگو) و سیستم هاى مدیریت اطلاعات (تحت شبکه و مستقل از پلتفرم مبتنى بر .Net) مى باشد. با توجه به گستردگى بحث و همچنین با توجه به امکانات موجود پیاده سازى سیستم پشتیبان تصمیم گیرى و سیستم اطلاعات مدیریتى در کشور ما از اهمیت خاصى برخوردار مى باشد. مروری بر مطالب: پژوهش حاضر از نوع کتابخانه اى و اینترنتى بوده و بر اساس منابع و اطلاعات موجود در مقالات و وب سایت هاى اطلاعاتى مختلف از جمله وب سایت هلال احمر و صلیب سرخ جهانى معمارى سیستم هاى مدیریت بحران هاى طبیعى مورد بررسى قرارگرفته و براساس شرایط و امکانات کشورمان بومى سازى گردیده است. نتیجه گیری : معمارى پیشنهادى علاوه بر داشتن مزایاى سیستم هاى مشابه بررسى شده، بومى سازى شده و با توجه به امکانات و شرایط موجود قابلیت عملیاتى شدن در ارگان ها و سازمان هاى مختلف را دارد و مى توان با استفاده از این سیستم خسارت هاى ناشى از حوادث طبیعى را به حداقل رساند. به کارگیرى این معمارى اولین قدم در راه اندازى سیستم هاى مدیریت بحران هاى طبیعى مى باشد با راه اندازى این سیستم ها و یکپارچگى اطلاعات منابع مختلف موجود در سازمان ها و ارگان هاى مختلف در هنگام رخداد حوادث طبیعى با گستردگى زیاد مى توان مدیریت منابع را به صورت بهینه انجام داد تا از میزان خسارت ها کاسته شود. "

بیشتر مطالعات نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر بهره وری و رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته در دهه 1990 است. برخی مطالعات چنین رابطه مثبتی را در کشورهای در حال توسعه نیز تایید می کنند، اما هنوز زمینه بررسی در مورد این کشورها که شامل کشورهای اسلامی نیز می باشد با توجه به ویژگی های نامتوازن و ضعیف زیر ساختی آن ها وجود دارد. مقاله حاضر به بررسی و آزمون رابطه بین ICT و رشد اقتصادی کشورهای عضو OIC با توجه به مطالعات کوا و پوجولا می پردازد. در برآورد الگوی تجربی رشد اقتصادی کشورهای مورد بحث از داده های سرمایه گذاری در ICT و روش panel data در دوره 2004-1996 استفاده شده است. نتایج این آزمون مبین وجود یک رابطه معنی دار و قوی بین رشد اقتصادی و فناوری اطلاعات و ارتباطات در این کشورها تا سال 2004 می باشد.

پس از پایان عصر یکپارچه‌سازی عمودی که در آن سازمان‌ها از ابتدا تا انتهای فعالیت‌های زنجیره تامین (از لایه تامین تا لایه توزیع و تحویل محصولات و خدمات مشتری) را تماماً خود پیاده سازی و اجرا می‌نمودند، اکنون عصر برون سپاری فعالیت‌های سازمانی ظهور کرده است. امروزه یکی از دغدغه‌های مدیران ارزیابی و کنترل فعالیت‌های برون سپاری شده می‌باشد که این امر در بسیاری از موارد با توجه به قضاوت‌ها و استدلال‌های انسانی و از همه مهمتر شرایط عدم قطعیت شاخص‌های ارزیابی، دستخوش سلایق و افکار کارشناسان قرار گرفته است که این موضوع ادامه فعالیت‌های برون سپاری را به مخاطره می‌اندازد. از این رو در این مقاله پس از بررسی مطالعات انجام شده در رابطه با معیارها و شاخص‌های ارزیابی عملکرد تامین‌کنندگان به مطالعه روش‌های ارزیابی موجود در این زمینه پرداخته و سپس یک روش کنترل فازی امتیاز ارزیابی را متناظر با عملکرد آنها ارائه می‌نماییم. در پایان با توجه به اهمیت موضوع ضمن انجام یک مطالعه موردی در بخش صنعت، به تجزیه و تحلیل نتایج حاصله خواهیم پرداخت.