فریده عصاره

هدف: این پژوهش به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر پذیرش پایگاه های اطلاعاتی تحت وب توسط کاربران دانشگاهی است. روش: داده ها از 15 مصاحبه نیمه ساختار یافته با اعضای هیأت علمی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و مسئولین دانشگاه گردآوری و با روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی، با استفاده از رویکرد موسوم به گراندد تئوری تحلیل شده است. یافته ها: مفهوم مرکزی با عنوان «قصد رفتاری (تصمیم به استفاده)» شکل گرفت. قصد رفتاری یا تصمیم به استفاده، تصمیم شخص برای استفاده از پایگاه های اطلاعاتی در دسترس در محیط دانشگاه برای انجام فعالیت های علمی است. مقوله های دیگر در این پژوهش شامل: ویژگی مهارتی/دانش، ویژگی فردی/حرفه ای، نگرش، سودمندی، سهولت استفاده، انجام وظیفه، افزایش دانش، دانشگاه و کتابخانه ازعوامل مؤثر بر پذیرش پایگاه های اطلاعاتی هستند که به شکل مستقیم و یا غیر مستقیم بر تصمیم به استفاده تأثیر می گذارند.

هدف : دیدگاه دانش آموزان دبیرستانی شهرستان شهرکرد در مورد عوامل بازدارنده و ترغیب کننده مطالعه آزاد با برخی از متغییر های جمعیت شناختی(جنسیت، پایه تحصیلی و نواحی آموزش و پرورش) شناسائی شده است. روش پژوهش : از نوع توصیفی به شیوه علی یا پس از وقوع است، نمونه گیری بر اساس جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری چند مرحله ای انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای با ضریب پایانی 755/0 بوده است. جامعه آماری را دانش آموزان دبیرستانی اول تا سوم پنج منطقه (ناحیه1، ناحیه2، لاران، سامان و بن) در شهرستان شهرکرد تشکیل می دهد. یافته ها: کاربرد آزمون های خی دو، آزمون T تک متغیره، آزمون T مستقل، تحلیل واریانس و پی گیری توکی نشان می دهد که بین میزان مطالعه آزاد دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج آزمون پی گیری توکی نشان می دهد که اختلاف میانگین دیدگاه دختران و پسران در زمینه عوامل ترغیب کننده مطالعه به صورت عوامل خانوادگی و وسایل ارتباط جمعی در نواحی مختلف و پایه های تحصیلی مختلف معنادار است. نتیجه گیری :در مقایسه دیدگاه دختران و پسران در زمینه عوامل بازدارنده مطالعه نقش بی حوصلگی بیش از حد متوسط، و کمبود وقت، دسترسی نداشتن به کتاب، گریزاز مطالعه و قیمت گران کتاب در حد متوسط است. براساس نتایج آزمون پیگیری توکی در زمینه دسترسی نداشتن به کتاب اختلاف بین میانگین پایه های دوم و سوم معنادار بود. همچنین در زمینه گریز از مطالعه اختلاف میانگین پایه های اول با دوم و اول با سوم معنادار است. در زمینه کمبود وقت برای مطالعه، اختلاف منطقه لاران با بن معنادار است و در سایر موارد تفاوت معناداری وجود ندارد. در مورد قیمت گران کتاب اختلاف میانگین بین منطقه لاران با منطقه بن معنادار است .

هدف: هدف از انجام این تحقیق بررسی نقش کتابخانه دیجیتالی رزنت در تامین نیازهای اطلاعاتی و همچنین تعیین میزان استفاده اعضای هیأت علمی از این پایگاه می باشد. روش شناسی: روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری  داده ها پرسشنامه سازمان یافته است. جامعه مورد بررسی اعضای هیأت علمی تمام وقت دانشگاه آزاد شیراز  می باشد.. با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل داده ها  صورت گرفته است. یافته ها: این تحقیق نشان داد که 2/78 درصد از اعضای هیأت علمی، هدف از جستجوی اطلاعات خود را کسب اطلاعات تخصصی و روزآمد اعلام کرده اند، و بیش از 80 درصد از نمونه مورد پژوهش از شبکه رزنت استفاده می نمایند. نتیحه گیری: روی هم بیش از 52 درصد از نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت علمی از طریق این شبکه برآورده می شود. میان میزان استفاده گروههای مختلف آموزشی، سطح تحصیلات و مرتبه علمی اعضای هیأت علمی از شبکه رزنت تفاوت معنی دار وجود دارد. همچنین آموزش استفاده از شبکه رزنت می تواند نقش موثری دربیشتر استفاده کردن جامعه مورد مطالعه از کتابخانه دیجیتالی رزنت داشته باشد  

این پژوهش، با هدف بررسی و مقایسه مهارت های جستجوی پیوسته و تعیین عوامل اثرگذار بر شناخت و آشنایی با این مهارت ها در میان دانشجویان پزشکی عمومی دو دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس و رفسنجان با جامعه آماری 545 نفر دانشجو به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری توصیفی به کمک نرم افزار آماری SPSS انجام شد. با استفاده از 7 مهارت جستجوی پیوسته و عوامل اثرگذار بر شناخت و آشنایی با این مهارت ها تلاش شد تا ضمن شناخت عوامل اثرگذار، میزان آشنایی و شناخت دانشجویان با هرکدام از مهارت های جستجوی پیوسته و با استفاده از سؤالات تخصصی، میزان مهارت سنجیده و نقاط قوت و ضعف هریک از دو گروه با یکدیگر مقایسه شود. نتایج پژوهش نشان داد که سطح شناخت و آشنایی با مهارت های جستجو در دانشجویان پزشکی عمومی بندرعباس بیشتر از رفسنجان است. در سؤالات تخصصی مهارت های جستجو تفاوتی بین دانشجویان دو دانشگاه مشاهده نشد. عواملی مانند میزان تسلط بر زبان انگلیسی، سنجش توانایی خود در بازیابی اطلاعات، علاقه مندی به کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی، کسب اطلاعات نوین از طریق پایگاه های اطلاعاتی، ارائه مقاله در کنگره ها و همایش ها، میزان تجربه قبلی جستجو در پایگاه های اطلاعاتی، موافق بودن با ارائه واحد درسی در زمینه جستجو، کمک گرفتن از دیگران، و میزان آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی بر روی شناخت و آشنایی نسبت به مهارت ها تأثیر داشتند. جنسیت، مقطع تحصیلی، تسلط بر زبان انگلیسی، تجربه قبلی جستجو در بانک های اطلاعاتی، و آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی بر روی بهینه بودن جستجو تأثیر داشتند

مقدمه: بررسی برون دادهای علمی نویسندگان با استفاده از شاخص های علم سنجی ابزاری مؤثر برای درک فرایند تحقیقات علمی است. هدف از پژوهش حاضر، دیداری سازی (Visualizing) ساختار علمی بیماری MS در سال های 2008-1999 بود. ضمن اینکه با استفاده از شاخص های علم سنجی به مطالعه و تحلیل میزان انتشارات علمی تولید شده در این حیطه در پایگاه Web of Science پرداخته شد. روش بررسی: این پژوهش به روش پیمایشی و با رویکرد دیداری سازی اطلاعات، که یکی از روش های علم سنجی است، انجام شد. داده ها در تاریخ 25/9/1388 به تعداد 17737 پیشینه در قالب مقالات مجلات در سال های 2008-1999 به صورت فایل های متنی از پایگاه Web of Science استخراج و در رایانه ی شخصی ذخیره گردید. سپس با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزارهای ISI.exe، HistCite و Excel مورد تجزیه و تحلیل های لازم قرار گرفتند. یافته ها: از تعداد 17737 مقالات مجلات، بیشترین تعداد (2279)، مقالاتی بود که در سال 2008 منتشر شده بودند (85/12 درصد). ضریب همکاری نویسندگان از 71/0 در سال 1999 به 76/0 در سال 2008 رسیده بود. تعداد مقالات دارای 2 تا 6 نفر نویسنده 10749 عدد و برابر با 6/60 درصد بود که دارای بیشترین فراوانی بودند. با محاسبه ی قاعده ی Lotka مشخص شد که در این پژوهش نیز این قاعده صادق است. 10 دانشگاه و مؤسسه، در تولید حدود 63/15 درصد مقالات مشارکت نموده اند. ایالات متحده ی آمریکا با تولید 6370 مقاله (36 درصد) در رتبه ی نخست و انگلستان، آلمان و ایتالیا در رتبه های دوم تا چهارم قرار داشتند. میانگین تعداد استنادها در میان 100 مقاله ی اثرگذار برابر با 324 استناد بود. نتیجه گیری: در کل، 10 کشور بیش از 97 درصد مقالات را منتشر کرده اند. دانشگاه Harvard بیشترین فراوانی را در این زمینه داشت. 10 مجله ی برتر 4845 مقاله (30/27 درصد) از کل تولیدات را منتشر نموده اند. میانگین ضریب همکاری بین نویسندگان برابر با 739/0 به دست آمد که بر رشد صعودی همکاری نویسندگان این حوزه دلالت دارد. با استفاده از نرم افزار HistCite نقشه ی علمی نیز ترسیم شد و نویسندگان تأثیرگذار و خوشه های موضوعی مشخص و معرفی شدند.

Purpose: information. Library so ware should be designed and presented in such a way that along with comfortable application, it contains various capabilities suitable for di erent types of search, presenting the results of information retrieval, displaying the information and managing the search history, functional for di erent types of information resources. e archival so ware programs applied in archival centers need the same qualities. A comprehensive archival program, which is based on standards of archival construction, can broadly satisfy the needs of both archivists and researchers for better access to the archival information. e main purpose of this research is to assess the archival centers of Iran in terms of their archival so ware. e homogeneity of library so ware programs paves the way for easier management of Methodology: checklist containing archival requirements was prepared through studying di erent texts and interviewing archiving professionals. On the basis of the information obtained, it was ascertained which types of archival requirements were covered at any archival center. e next step was identifying and assessing the so ware programs available in the archival centers against a checklist. rough this checklist the so ware programs available in any archival center were calibrated. is study on the present so ware programs enabled the researchers to analyze the presence or absence of the various capabilities in the so ware. e present research employs the descriptive/survey method. As the -rst step, a Findings: programs have the least compliance with the factors mentioned in the checklist. Most of the studied archival so ware programs had some weak points in applying archival standards and presenting an e cient guideline. e -ndings also indicate that none of the studied archival so ware programs apply adequate archival standards; however, “Rasa” and “Simorq” programs have a basic and elementary capability. is research shows that the “Naghshe Jahan” and “Shenasnameye Farhangie Isargaran

هدف پژوهش حاضر، بررسی انطباق قواعد لوتکا و پائو با تعداد نویسندگان و مقالات آنان در حوزه های علوم رایانه و هوش مصنوعی در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس در سال های 1986 تا 2009 است. اهداف فرعی پژوهش عبارتند از الف) جایگزینی «تعداد همکاری در تالیف» نویسندگان به جای تعداد مقالات آنان در قاعده پائو؛ ب) بررسی معیارهای بررسی قواعد لوتکا و پائو. پژوهش حاضر از نوع نظری بوده و با استفاده از قواعد علم سنجی انجام شده است. نتایج حاکی از این است که تعداد نویسندگان و تعداد مقالات آنان در حوزه های علوم رایانه و هوش مصنوعی با قاعده لوتکا انطباق ندارد، اما مطابق قاعده پائو است. رابطه بین تعداد نویسندگان و تعداد «همکاری در تالیف» آنان در این دو حوزه با قاعده پائو انطباق ندارد. برای مقایسه پذیر ساختن یافته-های پژوهش های مختلف، هماهنگ سازی استفاده از روش های بررسی قواعد علم-سنجی ضروری به نظر می رسد، از این رو در پایان، پیشنهادهایی برای هماهنگ سازی روش مطالعه این قواعد ارائه شده است. تفاوت های موجود در مطالعات در ارتباط با مطالعه نحوه رشد بروندادهای علمی نویسندگان براساس قاعده لوتکا یا پائو، روش شمارش نویسندگان مقالات، دامنه حوزه موضوعی یا موضوعات مورد مطالعه، بازه زمانی مورد مطالعه، و آزمون آماری است. یکسان سازی استفاده از روش شناسی ها در قواعد لوتکا و پائو در مطالعات علم سنجی و نتایج و یافته های حاصل از این گونه مطالعات در سطح ملی و بین المللی می تواند تا حدود زیادی حاصل تحقیقات را مقایسه-پذیر کند و در مسیر انجام پژوهش های هماهنگ گام بردارد

هدف از پژوهش حاضر، تعیین مؤلفه­های اصلی و رئوس مطالب به منظور تدوین خط­مشی مدیریت منابع الکترونیکی برای کتابخانه­های مرکزی دانشگاه­های دولتی ایران است. نوع پژوهش کیفی- کاربردی، و روش آن پیمایشی است. ابزار پژوهش، پرسشنامة محقق­ساخته­ای است که بین مدیران 112 کتابخانه مرکزی وابسته به دانشگاه­های دولتی توزیع شده است. یافته­ها نشان داد از نظر مدیران مذکور، دست کم وجود 9 عامل در تدوین خط­مشی مدیریت منابع الکترونیکی برای کتابخانه­های مورد بررسی ضروری است و باید در آن لحاظ شود. این 9 عامل به ترتیب واریانس تبیین شده، عبارتند از: مسائل مربوط به دسترسی، مباحث فنی و تخصصی، نیازسنجی از کاربران، بیان رسالت، هدفها و مسائل مالی، اجرا و بازنگری در خط­مشی، مسائل مربوط به دیجیتال­سازی، معیارهای انتخاب منابع الکترونیکی، مقدمه و تعریفهای مربوط به انواع منابع الکترونیکی، و نیروی انسانی. از نتایج مهم این پژوهش می­توان به روابط درونی بین عوامل نه­گانه اشاره کرد که در مدلی عینی این روابط و تأثیرگذاری دو جانبه آنها بر یکدیگر ترسیم شده­ است. پیشنهاد می­شود تهیه­کنندگان خط­مشی مدیریت منابع الکترونیکی در تدوین خط­مشی به این عوامل و تأثیر و تأثر آنان بر همدیگر به شکل خاص توجه کنند

 در این پژوهش هدف آن بوده است که تولیدات علمی مهندسی ایران طی سالهای 1990 تا 2008 در پایگاه اطلاعاتی دایالوگ تجزیه و تحلیل شود. دایالوگ مجموعه ای با بیش از 900 پایگاه اطلاعاتی است که نمایه استنادی علوم آی. اس. آی. را نیز با عنوان سای سرچ از سال 1990 تاکنون تحت پوشش قرار می دهد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و با استفاده از روش علم سنجی و تحلیل استنادی انجام شده است. تعداد مدارک نمایه شده نویسندگان ایرانی در نمایه استنادی علوم در بازه زمانی مذکور 8396 مدرک بوده است. نرخ رشد تولیدات علمی حوزه مهندسی ایران در طی این مدت، 24 درصد به دست آمد و پر تولید ترین و پر استنادترین نویسنده ها نیز شناسایی شدند. بیشترین حجم مدارک ایرانی نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی دایالوگ مربوط به موضوع مهندسی شیمی و مهندسی برق بوده است. مجله Chemistry & Chemical Engineering Iranian Journal of با 348 مدرک بیشترین تعداد تولیدات را منتشر کرده است. در بین دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی، دانشگاه صنعتی شریف بیشترین تکرار نام را در بین مدارک بازیابی شده این حوزه به خود اختصاص داده است. مقالات با 24/97 درصد بیشترین سهم از انواع مدارک منتشر شده در مجلات آی. اس. آی. را دارند و زبان انگلیسی با 8/99 درصد، زبان عمده مدارک منتشر شده است. بیشترین میزان مشارکت نویسندگان ایرانی در انتشار مدارک با کشور های آمریکا و کانادا بوده است.