فاطمه باقریان

فاطمه باقریان

مدرک تحصیلی: استادیار دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۵ مورد.
۲۱.

جستجوی الگوهای سلامت خانواده ایرانی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۶ 179-196

کلید واژه ها: خانواده سالم ایران الگوی سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 257 تعداد دانلود : 676
این پژوهش با هدف تعیین دیدگاه های خانواده ایرانی درباره مفهوم سلامت خانواده انجام شد. روش تحقیق حاضر از نوع کیفی و نمونه گیری به صورت هدفمند بود. از مجموع 104 مصاحبه انجام شده در میان اقوام و مناطق مختلف ایران، 76 مصاحبه از کیفیت مناسب جهت تحلیل داده ها برخوردار بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شد. با بررسی گزاره های ثبت شده می توان سلامت خانواده را در چهار طبقه جای داد: سلامت فردی، سلامت نهادی، سلامت تعاملی و سلامت جامعه ای. از مقایسه ویژگی های خانواده سالم و آسیب دیده در این پژوهش، می توان چنین گفت که در نظر خانواده ایرانی، یک خانواده سالم، خانواده ای مادی گرا و درگیر بقا، کارکردی، مذهبی، سنتی، سلسله مراتبی، وابسته متقابل، جمع گرا، محافظه کار، مضطرب و نمایشی است. اگرچه جامعه ایرانی نشانه هایی از حرکت به سوی نوگرایی را بروز می دهد، اما خانواده ناسالم به زعم شرکت کنندگان در این تحقیق، بیشتر دربرگیرنده عناصر مدرن است تا سنتی. به نظر می رسد الگوی ایده آل خانواده ایرانی در درون ساختار سلسله مراتبی و جمع گرایانه تعریف می شود.
۲۳.

نوجوانی و تحول معنا: مقایسه منابع و ابعاد معنای زندگی در دختران و پسران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: نوجوانی منابع معنای زندگی ابعاد معنای زندگی تحول معنا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی مقایسه ای
تعداد بازدید : 638 تعداد دانلود : 744
با وجود تحقیقات متعددی که بر روی تجربه ی معنای زندگی صورت گرفته است، کماکان این ابهام وجود دارد که منابع معنابخش به زندگی یک نوجوان چیست و نوجوانان دختر و پسر چه تفاوتی از نظر این منابع و نیز ابعاد وجود و جستجوی معنای زندگی با یکدیگر دارند. مطالعه ی حاضر منابع و حوزه هایی که از نظر نوجوانان به زندگی آنها معنا داده، میزان وجود و جستجوی معنای زندگی و نیز تفاوت دختران و پسران در این مولفه ها را مورد بررسی قرار داده است. در این راستا 416 نوجوان 12 تا 18 ساله (94/15=M، 32/1=Std؛ 3/54 درصد دختر) به دو ابزار برنامه ی ارزیابی معنای زندگی و پرسشنامه ی معنای زندگی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون های کای اسکوئر و t مستقل استفاده گردید. نتایج حاصل حاکی از این است که از میان منابع معنا مطابق با برنامه ی ارزیابی معنای زندگی به ترتیب، ""خانواده"" (3/91%)، ""ارتباطات اجتماعی"" (4/53 %) و ""کار و تحصیل"" (53%) حوزه های هستند که با بیشترین فراوانی از سوی نوجوانان به عنوان منبع معنا بخش به زندگی گزارش شده است. همچنین در نمونه ی مورد پژوهش 7 طبقه ی جدید از منابع معنای زندگی مورد شناسایی قرار گرفت که از آن میان ""فناوری اطلاعات"" (15%) و ""آینده"" (3/12%) بیشترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. شرکت کنندگان دختر و پسر از نظر فراوانی تکرار برخی از منابع معنا و رضایت از این منابع و نیز بعد وجود معنای زندگی با یکدیگر تفاوت معنادار داشتند. این یافته ها در چارچوب نظریات تحولی و معنای زندگی مورد بحث قرار گرفتند.
۲۴.

رابطه چشم انداز زمانی با گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۸

کلید واژه ها: دختران نوجوان چشم انداز زمانی گرایش به سوءمصرف مواد مخدر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
تعداد بازدید : 800 تعداد دانلود : 405
هدف: این پژوهش باهدف بررسی رابطه میان چشم انداز زمانی و گرایش به سوءمصرف مواد مخدر در نوجوانان اجرا شد. روش: به این منظور405 نفر از نوجوانان دختر دوره دوم متوسطه مدارس شهر تهران به روش نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی انتخاب و پرسشنامه های چشم انداز زمانی زیمباردو و مقیاس آمادگی اعتیاد مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد میان گرایش به سوءمصرف مواد مخدر با چشم انداز زمانی گذشته گرای منفی، حال گرای لذت طلب، حال گرای تقدیرنگر، رابطه مثبت و با چشم انداز زمانی آینده گرا رابطه منفی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که از بین ابعاد چشم انداز زمانی چهار بعد گذشته گرای منفی، حال گرای لذت طلب، آینده گرایی و حال گرای تقدیرنگر به عنوان متغیرهای پیش بین شرایط ورود به معادله نهایی رگرسیون برای توضیح گرایش به سوءمصرف مواد مخدر را دارا بودند و درنهایت چهار بعد فوق 38% از واریانس گرایش به مصرف مواد را تبیین کردند. نتیجه گیری: چشم انداز زمانی عامل مهم و کلیدی در گرایش به سوءمصرف مواد مخدر است. نتایج این پژوهش نشان می دهد آموزش فرد به سمت آینده گرایی و یاد دادن به تأخیر انداختن لذت فوری و در نظر گرفتن عواقب و پیامدهای اعمال حال حاضر می تواند در ایجاد گرایش به چشم انداز زمانی متعادل و پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر بسیار مؤثر باشد.
۲۵.

سطوح آشکار و ضمنی هویت های دینی، ملی و مدرن در سازمان یافتگی شخصیت نوجوانان و جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۹ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 115-132

کلید واژه ها: هویت دینی هویت ملی هویت مدرن آزمون تداعی ضمنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 823 تعداد دانلود : 514
هدف: هدف پژوهش تعیین سه نوع هویت ملی، دینی و مدرن به صورت آشکار و ضمنی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری نوجوانان و جوانان شهرهای یزد و ساری به تعداد 54602 نفر بود. تعداد 168 نفر به روش در دسترس انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات به روش آشکار از پرسشنامه های سنجش هویت ملی، هویت دینی رحیمی نژاد و احمدی (1374) و هویت مدرن حاتمی (1390) و برای سنجشِ ضمنی، از آزمون رایانه ای تداعی ضمنی (نجات و حاتمی، 1391) استفاده شد. یافته ها: نتایج در ماتریس همبستگی نشان داد رابطه هویت های ملی و مدرن در دو سطح آشکار و ضمنی مثبت معنادار و ارتباط میان هویت های ملی و دینی با هویت مدرن در سطح آشکار، منفی معنادار است، هرچند در سطح ضمنی رابطه ای بین آن ها یافت نشد. طبق نتایج تحلیل واریانس، در سطح آشکار نمره های زنان تنها در هویت های دینی و ملی به طور معناداری بالاتر از مردان بود. در سطح ضمنی سنجش هویت نیز تنها تفاوت معنادار در بالاتر بودن هویت مدرن جوانان مازندرانی از نوجوانان مازندرانی بود. نتیجه گیری: این نتایج می تواند در شناخت ساختار هویتی فعلی نوجوانان و جوانان ایرانی کمک کننده باشد و از آن در برنامه های تربیتی موثر در رابطه با هویت استفاده شود.
۲۶.

ادراک زنان جوان ایرانی از هنجارهای زنانگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: زنان جوان هنجارهای زنانگی ادراک انتظارات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی مقایسه ای
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی عوامل اجتماعی، فرهنگی موثر در شخصیت
تعداد بازدید : 300 تعداد دانلود : 537
مقدمه: شناخت افراد از دنیای اجتماعی پیرامونشان، نقش مهمی در رفتار آن ها دارد. ادراک افراد از نقششان در اجتماع و انتظاراتی که از آنان می رود، جزء مهمی از این شناخت به شمار می رود. مطالعه حاضر به بررسی ادراک زنان جوان 18 تا 25 ساله از زنانگی و انتظارات اجتماعی مرتبط با آن می پردازد. روش: این مطالعه از طرح پژوهشی توصیفی و روش نمونه گیری در دسترس استفاده کرده است. چهل و پنج دانشجوی دختر از سه قومیت فارس، ترک و کرد به صورت داوطلبانه در این پژوهش مشارکت کردند. هفت گروه متمرکز 6 تا 8 نفره به بحث و گفتگو درباره مفهوم زنانگی، انتظارات اجتماعی از زنان و تجربیات شخصی خود در این زمینه پرداختند. یافته ها: تحلیل محتوای مصاحبه ها به هشت طبقه مفهومی در ادراک مشارکت کنندگان از هنجارهای زنانگی انجامید. مهم ترین این محورها را جهت گیری موفقیت خصوصاً در زمینه تحصیلات از یک سو و نجابت از سوی دیگر تشکیل می دادند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دادند ادراک زنان جوان ایرانی از هنجارهای زنانگی اشتراکات قابل توجهی با زنان جوان سایر فرهنگ ها دارد. از طرف دیگر، هنجارهایی همچون نجابت، دینداری و احترام به بزرگترها از جمله موارد افتراق با نتایج مطالعات انجام شده در جوامع غربی بود.
۲۷.

بررسی ویژگی های شناختی اجتماعی بازنمایی ذهنی دغدغه های اخلاقی: گروه بندی، جهت گیری انگیزشی و بافت ارتباطی بنیادهای اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: قضاوت اخلاقی بافت ارتباطی جهت گیری انگیزشی نظریه بنیادهای اخلاقی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی وضع رفتار و عقاید
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش انگیزش درونی و بیرونی
تعداد بازدید : 572 تعداد دانلود : 954
مقدمه: نظریه بنیادهای اخلاقی از جمله نظریات اخیر درباره قضاوت اخلاقی در حوزه شناخت اجتماعی است. این نظریه، شش بنیادِ مراقبت، انصاف، وفاداری، اطاعت، تقدس و آزادی را زیربنای دغدغه های اخلاقی شمرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های این بنیادها در ذهنیت اخلاقی فرهنگ ایرانی و مقابله آن با یافته ها و پیش بینی های خارجی، از جمله مجادله اخیر دو نظریه پرداز این حوزه، گراهام و جنوف -بالمن، انجام شده است. روش: شرکت کنندگان، 172 نفر ایرانی بودند که از آنها درباره جامعه آرمانی و رفتارهای اخلاقی و غیراخلاقی سوال شد. پاسخ های افراد از نظر تعلق به بنیادها بررسی و کدگذاری شد. براساس آن، مصداق های هر بنیاد و بار انگیزشی و بافت ارتباطی آنها تعیین شد. برای تعیین گروه بندی بنیادها از تحلیل عاملی اکتشافی، برای مقایسه بار انگیزشی بنیادها از تحلیل واریانس، و برای مقایسه فراوانی مصداق های هر بنیاد در بافت های ارتباطی از آزمون خی دو استفاده شد. یافته ها: تعداد عامل های استخراج شده از بنیادها در متن هر یک از سه پرسش سه بود. بنیادها از نظر بار انگیزشی با هم متفاوت بودند، اما تقریباً همه آنها مصداق هایی از هر دو جهت گیری انگیزشی داشتند. همچنین، علی رغم تمرکز هر بنیاد بر یک یا دو بافت خاص، تقریباً همه آنها مصداق هایی معطوف به هر سه بافت ارتباطی داشتند. نتیجه گیری: یافته ها از ابرساختار سه گانه اخلاق حمایت می کنند. نتایج همچنین بیانگر آن است که جنوف بالمن تصویر محدودی از جهت گیری انگیزشی بنیادها ترسیم کرده است، همان طور که فرضیات پردازندگان نظریه بنیادهای اخلاقی نیز تنوع بافت ارتباطی بنیادها را دست کم گرفته است
۲۸.

نقش خودنظم دهی در سازگاری اجتماعی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴۰ 383-392

کلید واژه ها: خودنظم دهی ارزشیابی اطلاعات اجرای برنامه دریافت اطلاعات سازگاری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 39 تعداد دانلود : 219
دراین پژوهش نقش پیش بینی کنندگی خودنظم دهی در سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره دبیرستان در یک نمونه تصادفی متشکل از 224 دانش آموز پسر شهر تهران با پرسشنامه های خودنظم دهی (میلر و براون، 1991)، سازگاری اجتماعی کالیفرنیا (تورپ، کلارک و تیگز، 1953) و شاخص سازگاری اجتماعی کاول (1958) بررسی شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون و آزمون همبستگی استفاده شد. از بین زیر مقیاس های خودنظم دهی، تنها سه زیر مقیاس ارزشیابی اطلاعات، اجرای برنامه و دریافت اطلاعات، پیش بینی کننده معنادار سازگاری اجتماعی بودند. یافته ها نشان دادند نوجوانان برای تنظیم ارتباط های سازش یافته با محیط اجتماعی خود بیشتر از تمامی ابعاد خودنظم دهی، نیازمند داشتن اطلاعات و تنظیم هدف برای برقراری ارتباط هستند. بدین ترتیب باید عاملیت، تاثیرگذاری و استقلال نوجوانان بیشتر مدنظر قرار گیرد و نگاه سنتی نسبت به تسلط خانواده و نقش محدودکننده آنان تعدیل شود.
۲۹.

کاربست پذیری نظریه و درمان روان پویشی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۷

کلید واژه ها: درمان نظریه روان پویشی کاربست پذیری عوامل اجتماعی - فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 982 تعداد دانلود : 466
مکتب روان پویشی به عوامل اجتماعی و فرهنگی حساس است و کاربرد آن در فرهنگ های مختلف آثار مختلفی را بجا می گذارد. به طوری که از سویی تطبیق و تناسب نظری و عملی این مکتب با فرهنگ های غیرغربی همواره بحث برانگیز بوده است. شناخت هم خوانی ها و عدم هم خوانی های نظری و کاربردی روان پویشی در ایران موضوع بررسی حاضر است. کاربست پذیری نظری، مقوله های اصلی نظرات متخصصان روان پویشی، شناخت تناسب این مکتب از جهت درمانی در چهارچوب تسهیل ها، موانع، هم خوانی ها، عدم هم خوانی ها، تعدیل ها و پیشنهادها روان درمان گران و متخصصان روان پویشی در کاربرد این رویکرد با جمعیت ایرانی محور پژوهش در این بررسی است. مطابق روش شناسی نظریه زمینه ای کاربست پذیری روان پویشی در ایران در سه بخش کلی مرتبط با یکدیگر نشان داده است که سازوکارهای اجرائی همچون چرخه های معیوب سیستماتیک، تعدیل ها، آماده سازی و گزینش گرایش های مناسب روان پویشی به عنوان یک میانجی ارتباطی، ویژگی های بافت شناختی جامعه ایران را با حدود و ثغور نظری و درمانی روان پویشی پیوند می دهد. ساز و کارهای اجرائی مناسب و یا نامناسب در این حیطه احتمالاً می تواند از یک سو تعیین کننده نوع پیوند و کاربست پذیری روان پویشی در ایران باشد و از سوی دیگر منجر به بازتعریف مرزهای روان پویشی و همچنین تحولاتی در بافت ایران باشد. رویکرد روان پویشی گرچه مجال پرداخت عمیق به پویش شناسی خاص در ایران را فراهم می آورد اما توجه و کاربست رویکردهای جدیدتر پویشی هم چون ""خود"" دربرگیرنده، ""خود"" نامتمرکز و رویکرد میانه پیشنهادی فرهنگ اسلامی می تواند انعطاف، کاربست پذیری و دربرگیرندگی آن را در مواجهه با پویش شناسی خاص ایران افزایش دهد.
۳۰.

عوامل حفاظت کننده ازدواج در افراد متأهل دارای عوامل خطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۷ 31-45

کلید واژه ها: عوامل حفاظت کننده ازدواج عوامل خطر رضایت زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 898 تعداد دانلود : 840
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل حفاظت کننده ازدواج در افراد متأهل دارای عوامل خطر انجام شده است. روش پژوهش کیفی است. در این پژوهش از چک لیست محقق ساخته عوامل خطر و پرسش نامه 115 سؤالی رضایت زناشویی انریچ استفاده شده است. جهت انتخاب گروه نمونه چک لیست عوامل خطر و پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ در بین 100 مرد و 100 زن متأهل که حداقل 3 سال از زندگی مشترک آن ها گذشته بود توزیع شد. از بین این 200 نفر 22 نفر که عوامل خطر و رضایت زناشویی بالا داشتند انتخاب شدند. ضمن مصاحبه با 18 نفر داده ها به اشباع رسید. عوامل عمده حفاظت کننده بر اساس فراوانی شامل ارتباط، ویژگی های شخصیتی، مهارت ها، سازگاری، عوامل بیرونی، مذهب و باورها می باشند. هر یک از این عوامل حفاظت کننده شامل چند مؤلفه اولیه هستند. تعدادی از مؤلفه ها مانند احترام، رابطه جنسی مطلوب و تعهد نقش مهمی در حفظ و نگهداری زندگی مشترک داشتند. علاوه بر این به عوامل حفاظت کننده ای مانند قناعت، عدم چشم و هم چشمی و پذیرش زندگی اشاره شد که به نظر می رسد خاص فرهنگ ایرانی است. بین زنان و مردان در انتخاب عوامل عمده حفاظت کننده تفاوت معناداری مشاهده نشد اما در برخی از مؤلفه های بیان شده مانند امیدواری، همدلی، همکاری با هم در کارهای خانه، اعتماد به توانایی خود برای حل مشکل و تماس جسمانی در بین زنان و مردان تفاوت معناداری مشاهده شد.
۳۱.

نقش میانجی گر باورهای خودکارآمدی در رابطه با صفات شخصیت و سبک اسنادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۸ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: اسناد خودکارآمدی صفات شخصیت نقش میانجی گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 393 تعداد دانلود : 638
هدف : هدف پژوهش شناسایی نقش واسطه ای باورهای خودکارآمدی در رابطه با صفات شخصیتی روان رنجورخویی، برون گرایی و وظیفه شناسی و سبک های اسناد بود. روش: روش پژوهش همبستگی بود و جهت تحلیل از معادلات ساختاری استفاده شد. حجم نمونه شامل 414 زن و مرد 20 تا 60 سال بود که از شرکت های دولتی در دسترس دو ناحیه از شهر تهران انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های نئو مک کری و کاستا 1985، سبک اسنادی پترسون، سمل، ون بایر، آبرامسون، متالسکی و سلیگمن (1982) و خودکارآمدی عمومی شرر (1989) بود. یافته ها: نتایج نشان داد الگو های اسنادهای خوش بینانه و بدبینانه برازش مناسبی با داده ها دارند اما تنها در الگوی پیشنهادی سبک خوش بینانه، خودکارآمدی نقش میانجی گر را ایفا می کند. 67 درصد خودکارآمدی از طریق روان رنجورخویی، برون گرایی و وظیفه شناسی، و 12 درصد از سبک خوش بینانه توسط روان رنجورخویی، برون گرایی، وظیفه شناسی و خودکارآمدی تبیین می شود. هم چنین رابطه خودکارآمدی با روان رنجورخویی، وظیفه شناسی و سبک خوش بینانه معنی دار بود، اما رابطه خودکارآمدی با برون گرایی و سبک بدبینانه معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر باورهای خودکارآمدی بر صفات روان رنجورخویی و وظیفه شناسی و ایجاد سبک خوش بینانه، می توان با تقویت منابع خودکارآمدی و افزایش خودکارآمدی، هم از اثرهای منفی روان رنجورخویی کاست و هم از فواید خوش بینی در نیل به موفقیت برخوردار شد.
۳۲.

تنیدگی شغلی، راهبردهای مقابله ای و فشارها: الگوی تغییرناپذیری جنسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴۰ 393-408

کلید واژه ها: عوامل تنیدگی زای نقش شغلی مقابلة شخصی فشار شخصی جنس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 367
مطالعة حاضر با هدف آزمون تغییرناپذیری جنسی روابط ساختاری بین عوامل تنیدگی زای نقش شغلی و فشار شخصی با میانجیگری مقابلة شخصی در بین گروهی از اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی انجام شد. تعداد 285 عضو هیأت علمی (150 مرد، 135 زن) به نسخة تجدید نظر شدة سیاهه تنیدگی شغلی (OSI-R؛ آسیپو، 1998) پاسخ دادند. در این مطالعه از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری چندگروهی استفاده شد. نتایج نشان دادند رابطة بین تنیدگی شغلی با مقابلة شخصی منفی معنادار، رابطة بین تنیدگی شغلی و فشار شخصی مثبت معنادار و رابطة بین مقابلة شخصی و فشار شخصی منفی معنادار است. علاوه بر این، مقابلة شخصی، رابطة بین تنیدگی شغلی و فشار شخصی را میانجیگری کرد. همچنین، نتایج نشان دادند در الگوی مفروض برای کل نمونه، تمامی وزن های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار هستند و متغیرهای پیش بین 48 درصد از پراکندگی متغیر فشار شخصی را تبیین می کنند. نتایج مربوط به تغییرناپذیری جنسی روابط ساختاری نشان دادند در زنان در مقایسه با مردان، رابطة بین تنیدگی شغلی و فشار شخصی و رابطة بین مقابلة شخصی و فشار شخصی نیرومندتر است. نتایج پژوهش حاضر ضرورت تمرکز بر نقش متغیر جنس را در آزمون روابط ساختاری بین قلمروهای مفهومی چندگانه بیش از پیش برجسته می سازد.
۳۳.

فرهنگ، مهاجرت و ادراک زن- جنس ویژگی: مقایسه جوان زن ایرانی، مهاجر ایرانی-کانادایی و کانادایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۵۲ 530-541

کلید واژه ها: زن - جنس ویژگی هنجار مهاجر فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 40 تعداد دانلود : 632
این پژوهش می کوشد با مقایسه ادراک جوان زنان از هنجارهای زن- جنس ویژگی در سه گروه ایرانی، کانادایی و مهاجران ایرانی در کانادا، به شناخت زن- جنس ویژگی در دو فرهنگ متفاوت و جایگاه گروه مهاجران در مقایسه با کشور مبدأ و مقصد بپردازد. چهل و پنج دانشجوی ایرانی، بیست و یک دانشجوی کانادایی و نوزده دانشجوی ایرانی-کانادایی در گروه های متمرکز به بحث درباره زن- جنس ویژگی پرداختند. داده ها با روش تحلیل محتوا کدگذاری و فراوانی های اشاره به هر تم محاسبه شد. فراوانی تم های مشترک هر سه گروه توسط آزمون مجذور خی مقایسه و سپس تفاوت های دو به دو توسط آزمون t مستقل بررسی شد. تحلیل محتوای هنجارهای زن-جنس ویژگی در گروه ایرانی به نه، در گروه کانادایی به شش و در گروه مهاجر به نه مؤلفه زن- جنس ویژگی انجامید. پنج مولفه از جمله "جهت گیری به سمت موفقیت" و "صفات زنانه" از جمله اشتراکات و هنجارهایی همچون "نجابت" و "توجه به امنیت شخصی" از تمایزات این سه گروه بودند. تمایزات یافت شده از یک طرف با تفاوت های فرهنگی ایران و کانادا هماهنگ بوده و از طرف دیگر برگرفته از ویژگی های زندگی مهاجران بود.
۳۴.

تحلیل عاملی تاییدی نسخة تجدیدنظر شدة فهرست تنیدگی شغلی در اعضای هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۷

کلید واژه ها: تحلیل عاملی تاییدی سنجش تنیدگی شغلی نسخه تجدیدنظر شده فهرست تنیدگی شغلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سازمانی و صنعتی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت
تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 815
چکیده: هدف پژوهش حاضر تعیین الگوی اندازه گیری نسخة تجدیدنظر شدة فهرست تنیدگی شغلی (آسیپو، 1998) در بین اعضای هیات علمی دانشگاه انجام شد. 285 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی (150 مرد و 135 زن) با روش نمونه برداری چندمرحله-ای انتخاب شدند و به فهرست تنیدگی شغلی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تاییدی ضرایب همبستگی درونی ابعاد چندگانة فهرست تنیدگی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی فهرست تنیدگی شغلی بر پایة نرم افزار AMOS نشان داد که راه حل سه عاملی تجربة سازگاری شغلی مشتمل بر تنیدگی نقش شغلی (اضافه بار نقش، عدم کفایت نقش، ابهام نقش، حدود نقش، مسئولیت پذیری و محیط فیزیکی)، منابع مقابله ای (سرگرمی، خودمراقبتی، حمایت اجتماعی، مقابلة منطقی/شناختی) و فشار فردی (فشار روان شناختی، فشار بین فردی و فشار جسمانی) با داده ها برازش خوبی داشت. به بیان دیگر، نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که در بین معلمان ایرانی، الگوی چندبُعدی نسخة تجدیدنظر شدة فهرست تنیدگی شغلی، یک الگوی اندازه گیری قابل قبول است. در مجموع ، نتایج مطالعة حاضر، با تاکید بر ثبات ساختار عاملی فهرست تنیدگی شغلی و اعتبار این فهرست برای سنجش تنیدگی ابعاد چندگانة تجربة سازگاری شغلی در بین اعضای هیات علمی نشان می دهد که ساختارهای اصلی و سازوکارهای علّی زیربنایی تجارب تنیدگی زا در موقعیت های کاری از اصولی کلی تبعیت می کند.
۳۵.

پویش شناسی روانی « خود » دانشجویان ایرانی و آمریکایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۷ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: پویششناسی روانی خود سنخنمای مایرز بریگز فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 884 تعداد دانلود : 922
در دانشجویان ایرانی و آمریکایی بود. « خود » هدف: هدف مطالعه تعیین و مقایسه پویششناسی روانی روش: روش پژوهش از نوع علیمقایسهای و جامعه آماری شامل 10000 دانشجوی تهرانی و نمونه پژوهش شامل 754 زن و 446 مرد دانشجو بود که به شیوه تصادفی خوشهای انتخاب شدند و به ( سنخنمای مایرز بریگز (مایرز، مککولی، کوئنک و همر، 1998 ) و فهرست صفات گاف و هیلبران ( 1983 پاسخ دادند. یافتهها: نتایج نشان داد بر اساس ساختار اجتماعی عمودی ایرانیها رقابتجوئی و پرخاشگری بالا و مهرورزی پایین دارند و تنش بیشتری را در روابط تجربه میکنند و درونگراتر و شهودیتر و آمریکاییها برونگرا و عینیترند. در دو گروه بار تفاوت فرهنگی بیشتر بر زنان قرار داشت و مردان بیشتر شبیه هم بودند. در سایر موارد تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجهگیری: هسته اصلی تفاوت در پویششناسی خود در این دو جمعیت در امنیت و ساختار توزیع قدرت، عقلانیت، عینیت و جنس نهفته است. از این نتایج میتوان در ایران برای بومیسازی مفاهیم روانشناختی و با توجه به فرهنگ در حیطههای کاربردی همچون رواندرمانی پویشی سود جست.
۳۶.

تاثیر خوش بینی بر سوگیری توجه در تعامل با هدفداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی معاصر دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: روانشناسی مثبت نگر ردیابی چشم محرک مثبت و منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 585 تعداد دانلود : 303
با گسترش رویکرد روان شناسی مثبت نگر، توجه فزاینده ای به خوش بینی و ویژگی های شخصیتی مبتنی بر آن جلب شده است. پژوهش ها حاکی از تفاوت بین افراد خوش بین و افراد بدبین در میزان توجه به اطلاعات و محرک های محیطی مثبت و منفی است. اما به علت ماهیت شناختی توجه، انتظارات و اهداف افراد نیز در توجه به محرک ها نقش دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تعاملی خوش بینی و هدفداری بر سوگیری توجه بود. به این منظور 60 شرکت کننده با استفاده از آزمون جهت گیری زندگی (LOT) به دو گروه خوش بین و بدبین تقسیم شدند. شرکت کنندگان محرک های منفی و مثبتی را تماشا کردند که برای نیمی از آنها تداعی-کننده هدف بود و برای نیم دیگر این ویژگی را نداشت. الگوی حرکات چشم آنها با استفاده از دستگاه Eye-tracking مدل SMI مورد سنجش قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که افراد خوش بین هدفدار به طور معنادار بیشتر از خوش بین های بی هدف به محرک مثبت نگاه کردند ولی بدبین های هدفدار تفاوتی با افراد بی هدف نداشتند. در مورد محرک منفی نیز تفاوتی بین گروه ها مشاهده نشد. نتایج به دست آمده حاکی از اثرگذاری تعاملی خوش بینی و هدفمندی در سوگیری توجه افراد است و همچنین این دو به عنوان سازه های عاطفی و شناختی، اثر یکدیگر را تعدیل می کنند.
۳۷.

پیش بینی سرسختی خانواده توسط فراغت و انجام فرائض دینی در منزل با واسطه گری کیفیت ارتباط در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال اول پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲

کلید واژه ها: سرسختی کیفیت ارتباط در خانواده سرسختی خانواده فراغت خانواده انجام فرائض دینی در منزل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : 763 تعداد دانلود : 472
مقدمه: با گسترش نگرانی ها از آمار طلاق و گسست پیوندهای خانوادگی، مشاوران و متخصصان خانواده نیاز بیشتری به فهم عوامل مؤثر بر مفاهیمی همچون سرسختی خانواده احساس می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پیش بینی کنندگی فراغت خانواده و انجام فرائض دینی در منزل در سرسختی خانواده و همچنین نقش واسطه ای کیفیت ارتباط خانواده در روابط بین متغیرهای پیش بین و ملاک انجام گرفته است. روش: مطالعه حاضر از نوع همبستگی است. به همین منظور 125 نفر از ساکنین شهرستان کرمانشاه به روش نمونه گیری جامعه ی در دسترس برای تکمیل پرسشنامه های فراغت خانواده ((FLAP و فعالیت های دینی در منزل(FAITHS) و کیفیت ارتباط (FCS) و سرسختی خانواده (FHI) انتخاب شدند. پس از گردآوری داده ها از همبستگی پیرسون و همچنین رگرسیون متوالی همزمان (روش بارون و کنی) برای آزمون فرضیه ها ی تحقیق استفاده گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای پیش بین توانستند به طور معناداری سرسختی خانواده را تبیین کرده و کیفیت ارتباط در خانواده نیز در این میان نقشی واسطه ای را ایفا کند. نتایج: می توان چنین استنباط کرد که التزام خانواده های ایرانی به فعالیتهای فراغتی و همچنین انجام دسته جمعی برخی فرائض دینی در منزل علاوه بر اینکه موجب افزایش کیفیت ارتباط در خانواده می شود، می تواند تا حدودی از گسستگی خانواده در هنگام رویارویی با سختی ها و چالش های فراروی جلوگیری کرده و پایداری و استقامت آنها را افزایش دهد#,
۳۸.

ناهماهنگی شناختی و تغییر نگرش: نقش معیارهای مختلف در تعامل با عزت نفس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۵ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: تغییر نگرش عزت نفس ناهماهنگی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 704 تعداد دانلود : 862
هدف این پژوهش آزمون الگوی ناهماهنگی شناختی معیارهای خود(استون و کوپر،2001) بود که به منظور تبیین تناقضات موجود بین دیدگاه های مختلف درباره نقش «خود»در فرایند های ناهماهنگی شناختی انجام شد. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه و جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی رشته روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی در سال1388 به تعداد250 نفر بود.150 نفر از آنها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با توجه به نمرات عزت نفس که به وسیله آزمون عزت نفس روزنبرگ(1965)سنجیده شد به دو گروه دارای عزت نفس بالا و پایین تقسیم گردیدند و سپس با توجه به فرضیه های پژوهش در 4 گروه آزمایشی و 1 گروه گواه گمارده شدند. این افراد با استفاده از پارادایم موافقت القاشده دچار ناهماهنگی شدند. سپس با توجه به پیش بینی های الگوی ناهماهنگی شناختی معیارهای خود، طی مداخله ای کوتاه چند خوداسنادی خنثی و مثبت برای آزمودنی ها بر میزان کاهش ناهماهنگی آنها اندازه گیری شد. یافته ها: یافته ها نشان داد در گروههایی که خوداسنادی های خنثی برایشان قابل دستیابی شده بود، عزت نفس هیچ نقشی در کاهش ناهماهنگی نداشت.اما در بقیه گروهها عزت نفس آزمودنی ها بر میزان کاهش ناهماهنگی آنها اثرگذار بود. نتیجه گیری: این نتایج از پیش بینی های الگوی ناهماهنگی شناختی معیارهای خود پشتیبانی میکند، یعنی این الگو میتواند تناقض های بین دیدگاه های جدید درباره ناهماهنگی را تبیین کند.بدین ترتیب که درموقعیتهای ناهماهنگی- زا میتوان با توجه به سطح عزت نفس افراد، تکالیف دربردارنده معیارهای شخصی یا هنجاری را ارائه کرد و زمینه کاهش ناهماهنگی و حل تعارضهای ناشی از آن را فراهم کرد.
۳۹.

اثربخشی آزمون بخشایش بر میزان خشم و مؤلفه های آن در افراد متأهل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۵ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: افسردگی خودتنظیمی زوج درمانی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 495
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان تأثیر زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی بر سلامت روان و افسردگی زوجین بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با دو گروه آزمایش و گواه و استفاده از طرح پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری 3ماهه بود. 30زوج از میان 60 زوج مراجعه کننده به کانون فرهنگ صاحب الزمان شهر اصفهان در سال 1389 به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی 15 زوج در گروه آزمایش و 15 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ(1972) و افسردگی بک(1961) در هر گروه در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پس از 3 ماه اجرا شد. گروه آزمایش هفته ای 2بار در 8 جلسه به مدت 2 ساعت، در جلسات زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی شرکت نمودند ولی در گروه گواه مداخله ای صورت نگرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که زوج درمانی به شیوه خودتنظیمی سلامت روان زوجین را افزایش و افسردگی آن ها را کاهش داده است. تأثیر این رویکرد بر سلامت روان و افسردگی برحسب جنس تفاوت نداشت. این نتایج در پیگیری 3 ماهه نیز تأیید شد. نتیجه گیری: می توان زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی را به عنوان روش مؤثری برای افزایش سلامت روان و کاهش افسردگی و بهبود کیفیت زندگی زوجین در نظر گرفت و از آن در مراکز آموزشی و مشاوره استفاده کرد.
۴۰.

رابطه ی بین معنویت خانواده با تاب آوری آن، با واسطه گری کیفیت ارتباط در خانواده

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۵

کلید واژه ها: خانواده تاب آوری خانواده کیفیت ارتباط در خانواده معنویت خانواده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی مثبت گرا
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : 909 تعداد دانلود : 444
پژوهش حاضر به دنبال تعیین نقش واسطه ای کیفیت ارتباط در خانواده در رابطه بین معنویت خانواده و تاب آوری آن بود. به همین منظور تعداد 398 نفر از والدین دانش آموزان کرمانشاهی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده این پژوهش عبارت از مقیاس سنجش تاب آوری خانواده، مقیاس ارتباط خانواده، مقیاس تقدس ازدواج، مقیاس تقدس والدگری بودند. برای تحلیل داده ها، از همبستگی پیرسون و رگرسیون متوالی همزمان استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان دادند که معنویت هم بطور مستقیم (20.0β=) و هم به طور غیر مستقیم (14.0β=) (با واسطه کیفیت ارتباط در خانواده) پیش بینی کننده تاب آوری خانواده می باشد. در پایان می توان چنین نتیجه گرفت که وجود جوّ معنوی در خانواده ها، بطور مستقیم و همچنین از طریق ارتقاء کیفیت ارتباط موجب تاب آوری و مدیریت مناسب مشکلات در خانواده ها می شود

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان