علی عرب

پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی آموزش بخشایش و ذهن آگاهی بر مهارت جراتمندی در افراد دارای اختلال سوءمصرف مواد بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل ناهمسان بود. جامعه آماری شامل تمام افراد مصرف کننده مواد مراجعه کننده به کمپ ترک اعتیاد شهر زابل بود 45 نفر که نمره آنان در پرسشنامه جرأت مندی راتوس 5/1 واحد انحراف معیار بالاتر از میانگین بود شناسایی و به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایابی شدند. گروه آزمایش اول، آموزش بخشایش12 جلسه و گروه آزمایش دوم، آموزش ذهن آگاهی 8 جلسه دریافت و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه مهارت جرأتمندی گردآوری و با استفاده از روش تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر(طرح آمیخته ساده) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد آموزش بخشایش و ذهن آگاهی بر مهارت جراتمندی افراد دارای اختلال سوءمصرف مواد تأثیر مثبت دارند. از طرف دیگر بین اثربخشی آموزش بخشایش و ذهن آگاهی بر مهارت جراتمندی افراد دارای اختلال سوءمصرف مواد تفاوت وجود ندارد، با توجه به اثربخشی دو روش آموزش بخشایش و ذهن آگاهی می توان از این روش برای افزایش مهارت جراتمندی افراد دارای سوءمصرف مواد استفاده کرد.

زمینه و هدف: نظر به نرخ روبه رشد خودکشی افراد و بخصوص نوجوانان و نتایج ضدونقیضی که در مورد ماهیت خودکشی، علل آن و رابطه ی آن با دیگر اختلالات، ریسک فاکتورها و عوامل محافظتی وجود دارد؛ با شناسایی عوامل خطر خودکشی در نوجوانان می توان اقدامات پیشگیرانه ای را جهت جلوگیری از وقوع خودکشی انجام داد، در همین راستا مطالعه حاضر باهدف پیش بینی افکار خودکشی بر اساس دشواری تنظیم هیجان و حمایت اجتماعی ادراک شده در دانش آموزان متوسطه شهر کرمان انجام شد. مواد و روش کار: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه ی دانش آموزان متوسطه شهرستان جازموریان در سال تحصیلی 1401-1402 بود که 150 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزار شامل مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده فلمینگ، پرسشنامه افکار خودکشی بک و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان بود. تحلیل داده با آزمون همبستگی و رگرسیون گام به گام انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد بین دشواری تنظیم هیجان با ابعاد افکار خودکشی رابطه مثبت معنادار و بین حمایت اجتماعی ادراک شده با افکار خودکشی رابطه منفی معنادار وجود دارد (01/0>p). تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که این دو مؤلفه با 91 درصد(910/0=R2 ) از افکار خودکشی را در دانش آموزان پیش بینی نمودند. همچنین 96 درصد از واریانس افکار خودکشی بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده تبیین شد که حمایت دوستان و خانواده بیشترین میزان پیش بینی را نشان دادند. دشواری تنظیم هیجان 89 درصد از واریانس افکار خودکشی را پیش بینی نمود. بحث و نتیجه گیری: نتایج کلی نشان داد که دشواری تنظیم هیجان و حمایت اجتماعی ادراک شده نقش معناداری در پیش بینی افکار خودکشی در دانش آموزان متوسطه دارد.

پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی آموزش بخشایش و آموزش ذهن آگاهی بر مهارت ارتباطی در افراد دارای اختلال سوءمصرف مواد بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل ناهمسان می باشد. جامعه آماری شامل تمام افراد مصرف کننده مواد مراجعه کننده به تنها کمپ ترک اعتیادشهرستان زابل بود تعداد 45 نفر از افراد ساکن که نمره آنان در پرسشنامه مهارت ارتباطی 5/1 واحد انحراف معیار بالاتر از میانگین بود شناسایی و به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایابی شدند. گروه آزمایش اول، آموزش بخشایش12 جلسه و گروه آزمایش دوم، آموزش ذهن آگاهی 8 جلسه دریافت کردند و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه مهارت ارتباطی کویین دام (2004) گردآوری شد. و با استفاده از روش تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر(طرح آمیخته ساده) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد آموزش بخشایش و آموزش ذهن آگاهی بر مهارت ارتباطی افراد دارای اختلال سوءمصرف مواد تأثیر مثبت دارند. از طرف دیگر بین اثربخشی آموزش بخشایش و آموزش ذهن آگاهی بر مهارت ارتباطی افراد دارای اختلال سوءمصرف مواد تفاوت وجود دارد و اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بیشتر از آموزش بخشایش است. با توجه به اثربخشی دو روش آموزش بخشایش و ذهن آگاهی می توان از این روش برای افزایش مهارت ارتباطی افراد دارای سوءمصرف مواد استفاده کرد

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان فلورتایم بر سیستم فعالساز رفتاری کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم بود. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش بر اساس طرح پژوهش و شیوه انجام، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون (با یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل و دوره پیگیری سه ماهه) بود. جامعه آماری به کار رفته در پژوهش حاضر شامل کلیه کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم مراجعه کننده به مراکز درمانی منطقه 5 تهران در سال 1401 بود و از بین این افراد با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند تعداد 40 نفر انتخاب شده و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایش (20 نفر) و یک گروه کنترل (20 نفر) گمارده شدند. سپس، روی گروه آزمایش بسته درمان فلورتایم ولز (2009) اجرا شد. به منظور گردآوری داده ها، ابزار پژوهش شامل مقیاس تجدیدنظر شده حساسیت به تقویت جکسون (2009) بود. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی و نسخه 26 نرم افزار SPSS استفاده شد. با توجه به مقدار F و سطح معناداری به دست آمده در متغیر سیستم فعالساز رفتاری (15/6 = F و 001/0 = P) می توان نتیجه گرفت که متغیر مستقل (درمان فلورتایم) به شکل معناداری باعث تغییر در متغیر وابسته (سیستم فعالساز رفتاری) شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تغییرات ایجاد شده در متغیرهای وابسته ناشی از اجرای درمان فلورتایم بر گروه آزمایش بود. بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که درمان فلورتایم بر سیستم فعالساز رفتاری کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم مؤثر بود. از این رو، پیشنهاد می شود متخصصین از فنون این رویکرد در کار خود بهره مند شوند.

نوجوانی همراه با تغییرات جسمی، شناختی و عاطفی است که با افزایش توانایی تفکر، تغییر در روابط با خانواده و همسالان و تلاش درجهت کسب نقش های عاطفی و اجتماعی جدید همراه است؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مداخله مثبت نگر و مداخله شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بلوغ عاطفی در دانش آموزان بود. نمونه پژوهش 45 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های دولتی و نمونه دولتی شهر زاهدان بود که ازطریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس اندازه گیری بلوغ عاطفی استفاده شد. گروه آزمایش مداخله مثبت نگر و مداخله شناخت درمانگری در طی 8 هفته متوالی در دو ماه دریافت کردند و داده ها توسط آزمون اندازه گیری مکرر تجزیه وتحلیل شدند. نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر نشان داد روان درمانی مثبت نگر و مداخله شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بلوغ عاطفی تأثیر معنی داری داشته اند؛ اما براساس نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره، میانگین ثبات عاطفی، بازگشت عاطفی، ناسازگاری اجتماعی، فروپاشی شخصیت و فقدان استقلال گروه مداخله مثبت نگر در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه آزمایشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه کنترل کاهش معناداری نشان داد و اثربخشی مداخله مثبت نگر بر بلوغ عاطفی بیشتر از شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بود (01/0>p)؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که برخلاف اثربخشی هر دو مداخله، مداخله مثبت نگر در مقایسه با مداخله شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی در رشد هیجانی و بلوغ عاطفی نوجوانان دختر کارآمدی بیشتری داشت.    

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مثبت نگری گروهی بر کفایت اجتماعی و تاب آوری تحصیلی در دانش آموزان دختر صورت گرفت. روش: روش تحقیق شبه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های دولتی و نمونه دولتی شهر زاهدان بود از میان آن ها 45 نفر به مطالعه وارد شدند بودند، که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مقیاس کفایت اجتماعی فلنر و همکاران (1990) و پرسشنامه تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) استفاده شد. گروه آزمایش آموزش مثبت نگری در طی 8 هفته متوالی در دو ماه دریافت کردند و گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد، داده ها توسط نرم افزار اس پی اس اس از طریق آزمون اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر نشان داد که آموزش مثبت نگری گروهی در کفایت اجتماعی و تاب آوری تحصیلی تأثیر معنی داری داشته اند، و میانگین نمره مهارت های شناختی و آمایه های انگیزشی گروه آزمایشی مثبت نگر تفاوت معناداری (05/0>p) گزارش شده است و همچنین مداخله مثبت نگر در افزایش نمره کلی تاب آوری تحصیلی و خرده مقیاس های مهارت های ارتباطی، جهت گیری آینده و مسئله محوری اثربخشی موثری داشته است. نتیجه گیری: بنابراین، می توان نتیجه گرفت که آموزش مثبت نگری گروهی در کفایت اجتماعی و تاب آوری نوجوانان دختر و کارآمدی تحصیلی آنها تاثیر چشمگیری می تواند داشته باشد.

زمینه و هدف : ذهن آگاهی به آگاهی مداوم و غیرارزیابانه به فرآیندهای روانشناختی اشاره و نقش مهمی در سلامت روانشناختی دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه منبع کنترل و شفقت با ذهن آگاهی در دانشجویان انجام شد. روش پژوهش : این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. حجم نمونه 180 نفر درنظر گرفته شد که این تعداد با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس منبع کنترل (راتر، 1966)، مقیاس شفقت (نف، 2016) و پرسشنامه ذهن آگاهی (براون و ریان، 2003) بودند. برای تحلیل داده ها از روش های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که منبع کنترل و شفقت با ذهن آگاهی در دانشجویان رابطه مثبت و معنادار داشتند و این دو متغیر توانستند 31 درصد از تغییرات ذهن آگاهی در دانشجویان را پیش بینی کنند که در این پیش بینی سهم شفقت بیشتر از منبع کنترل بود (01/0 P <). نتیجه گیری: نتایج حاکی از نقش مهم تر شفقت در مقایسه با منبع کنترل در پیش بینی ذهن آگاهی در دانشجویان بود. بنابراین، برای افزایش ذهن آگاهی نخست باید شفقت را از طریق کارگاه های آموزشی در آنان بهبود بخشید.

استفاده آسیب زا از تلفن همراه به شدت در حال گسترش است، و عوامل بسیاری مانند احساس تنهایی و اضطراب اجتماعی می توانند موجب وابستگی و استفاده مشکل زا از آن شوند. هدف این پژوهش بررسی ارتباط احساس تنهایی و ترس از ارزیابی منفی اجتماعی با استفاده آسیب زا از تلفن همراه در دانشجویان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شهر زاهدان بود. 282 نفر (140 دانشجوی دختر و 142 دانشجوی پسر) با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار به کار رفته عبارت اند از پرسشنامه احساس تنهایی راسل (1978)، مقیاس ترس از ارزیابی منفی اجتماعی لری (1983) و مقیاس استفاده آسیب زا از تلفن همراه بیانچی و فیلیپس (2005). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام شد. طبق نتایج، احساس تنهایی توانست به میزان 32 درصد از واریانس استفاده آسیب زا از تلفن همراه را پیش بینی کند (566/0=Beta و 01/0> P). همچنین، وجود ترس از ارزیابی منفی توانست به میزان 22 درصد از واریانس استفاده آسیب زا از تلفن همراه را تبیین کند (472/0 = Beta و 01/0> P). به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد احساس تنهایی و اضطراب اجتماعی می توانند موجب وابستگی به تلفن همراه و استفاده مشکل زا از آن شوند.

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی بازی درمانی والد- کودک به همراه آموزش مدیریت رفتاری والدین بر کاهش مشکلات برون سازی شده و کمرویی بود. روش پژوهش: این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و پیگیری بود. جامعه پژوهش دانش آموزان پسر پایه چهارم شهرستان خور و بیابانک در سال تحصیلی 400-1399 بودند. تعداد 40 دانش آموز با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 60 دقیقه ای تحت مداخله بازی درمانی والد- کودک به همراه آموزش مدیریت رفتاری والدین قرار گرفت و در این مدت گروه کنترل آموزشی ندید. داده ها با خرده مقیاس مشکلات برون سازی شده در چک لیست رفتار کودک آخنباخ (1991) و مقیاس کمرویی استنفورد (1977) گردآوری و با روش تحلیل واریانس اندازه تکراری در نرم افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بازی درمانی والد- کودک به همراه آموزش مدیریت رفتاری والدین باعث کاهش مشکلات برون سازی شده (52.15=P= 0.001, F) و کمرویی (39.81=P= 0.001, F) دانش آموزان پسر پایه چهارم شد و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود (0.05=P). نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده اثر بازی درمانی والد- کودک به همراه آموزش مدیریت رفتاری والدین بر کاهش مشکلات برون سازی شده و کمرویی دانش آموزان پسر بود و می توان از آن در کنار سایر روش های درمانی موثر جهت مداخله های روانشناختی به ویژه برای کاهش مشکلات برون سازی شده و کمرویی استفاده کرد.

هدف: هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی واقعیت درمانی و بخشش درمانی بر کیفیت زندگی کودکان دارای ناتوانی یادگیری بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون سه گروهی (دو گروه آزمایش همراه با گروه گواه) با مرحله پیگیری بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر پایه اول تا پنجم ابتدایی با انواع ناتوانی های یادگیری مراجعه کننده به مرکز اختلال یادگیری آموزش وپرورش شهرستان سراوان در سال تحصیلی 1399-1398 بودند که 45 نفر از واجدین شرایط که داوطلب مشارکت در پژوهش بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک کروه گواه ( هر گروه 15 نفر) کاربندی شدند. گروه آزمایش واقعیت درمانی تحت مداخله بسته آموزشی گلاسر (2001) و گروه آزمایشی بخشش درمانی نیز تحت مداخله بسته درمانی لواف پور نوری (1393) قرار گرفتند. هر سه گروه با استفاده از مقیاس کیفیت زندگی در مدرسه بورک و اسمیت (1989) در سه مرحله مورد سنجش قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 23 و آزمون تحلیل واریانس اندازه های مکرر انجام شد. یافته ها: نتایج آزمون نشان داد که بین گروه های آزمایش و گواه در مؤلفه های کیفیت زندگی در مدرسه تفاوت معنی داری وجود دارد (۰۱/0>p). همچنین تفاوت بین میانگین نمرات گروه گواه با میانگین نمرات گروه های واقعیت درمانی و بخشش درمانی معنی دار بود (۰۱/۰>P). نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که واقعیت درمانی و بخشش درمانی، کیفیت زندگی در مدرسه دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری را بهبود بخشید. همچنین بخشش درمانی در مقایسه با واقعیت درمانی، اثربخش تر بود.

هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش بخشایش بر نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بین فردی زنان زخم خورده از خیانت زناشویی بود.این مطالعه از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری بود. نمونه پژوهش 34 نفر از زنان خیانت دیده مراجعه کننده به مراکز مشاوره و مددکاری شهرستان بیرجند بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس هدفمند انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (16 نفر) و گواه (18نفر) قرار گرفتند و پیش و پس از مداخله و سه ماه بعد، پرسشنامه های نگرش به خیانت(ATIS) و اعتماد در روابط بین فردی را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss21 و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین میانگین نمرات نگرش به خیانت گروه آزمایش و گواه در مراحل قبل و بعد از مداخله و پیگیری تفاوت معناداری وجود نداشت. در میانگین نمرات اعتماد در روابط بین فردی و خرده مقیاس پیش بینی پذیری گروه آزمایش در مراحل قبل و بعد از مداخله و پیگیری تفاوت معناداری وجود داشت (p<0.01) اما تغییرات گروه گواه معنادار نبود. بنابراین استفاده از بخشایش به عنوان یک رویکرد کارامد و مداخله اثربخش در افزایش اعتماد در روابط بین فردی زنان زخم خورده از خیانت می تواند موثر باشد.واژه های کلیدی: بخشایش، اعتماد در روابط، نگرش به خیانت، خیانت، زنان

هدف پژوهش، پیش بینی جهت گیری مذهبی براساس هوش اخلاقی در دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ بودند، که از حدود تقریبی ۱۷۰۰۰ نفر، تعداد ۲۲۰ نفر با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های جهت گیری مذهبی (آلپورت، ۱۹۵۰) و هوش اخلاقی (لنیک و کیل، ۲۰۰۵) استفاده شده است. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون همزمان و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد بین جهت گیری مذهب درونی و هوش اخلاقی دانشجویان (۳۸/۰r= و ۰۱/۰>P) رابطه معناداری مثبت وجود دارد، اما بین جهت گیری مذهب بیرونی و هوش اخلاقی دانشجویان (۱۲/۰-r= و ۰۱/۰>P) رابطه معناداری منفی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون همزمان هوش اخلاقی و مؤلفه های آن نشان دهنده نقش آن در پیش بینی جهت گیری مذهبی درونی بود. یافته های t مستقل نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر از نظر جهت گیری مذهبی و هوش اخلاقی تفاوت معناداری (۰۱/۰>P) وجود دارد. بر اساس نتایج مذهب درونی باعث ایجاد آرامش، امید، انرژی مثبت، بخشایش و همدلی در افراد است.

زمینه: مطالعات متعددی پیرامون اثر بخشی روان درمانگری و بررسی توانش های سازش یافتگی و هیجانات منفی معتادان انجام شده است. اما پژوهشی که به بررسی اثربخشی روان بنه درمانگری گروهی بر توانش های سازش یافتگی و هیجانات منفی معتادان مصرف کننده سنتی و صنعتی تحت درمان متادون پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: اثربخشی روان بنه درمانگری گروهی بر توانش های سازش یافتگی و هیجانات منفی معتادان سنتی و صنعتی بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه معتادان تحت درمان مرکز ترک اعتیاد امید فردا، زیر نظر سازمان بهزیستی شهر بیرجند بود. بر اساس نمونه گیری در دسترس 45 نفر بعنوان نمونه انتخاب و در سه گروه (15 نفری، مصرف کننده مواد سنتی، مصرف کننده مواد صنعتی و گروه گواه) جایگزین شدند. ابزار عبارتند از: پرسشنامه سازش یافتگی اجتماعی بل (1961)، پرسشنامه افسردگی، اضطراب، استرس ( DASS- 21 ) لاویبوند و لاویبوند (1999) و آموزش روان بنه درمانگری (غلامرضایی و طهرانچی، 1395). تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس انجام شد. یافته ها: روان بنه درمانگری گروهی بر بهبود سازش یافتگی عاطفی و کاهش هیجانات منفی تأثیر معنادار داشت (0/05 p< ). نتیجه گیری: برای افزایش توانش های سازش یافتگی و کاهش هیجانات منفی معتادان مصرف کننده سنتی و صنعتی تحت درمان متادون می توان از روان بنه درمانگری گروهی استفاده کرد.

زمینه : پژوهش های زیادی به اثربخشی طرحواره درمانی فردی بر طرحواره های ناسازگار اولیه معتادان مصرف کننده مواد سنتی و صنعتی اشاره کرده است اما در زمینه گروه درمان گری مصرف کنندگان تحت درمان متادون در شهر بیرجند شکاف تحقیقی وجود دارد. هدف : این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر طرحواره های ناسازگار اولیه معتادان سنتی و صنعتی در شهر بیرجند بوده است. روش : روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه بیماران تحت درمان مرکز ترک اعتیاد امید فردا، زیر نظر سازمان بهزیستی بوده است. از میان بیماران حاضر در این مرکز 45 نفر که شرایط ورود به پژوهش را داشتند که بر اساس نمونه در دسترس انتخاب و در سه گروه جایگزین شدند؛ مصرف کنندگان مواد سنتی (15 نفر)، گروه مصرف کنندگان مواد صنعتی (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر). ابزار گردآوری این داده ها در این پژوهش پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه فرم کوتاه (یانگ، 1994) و 8 جلسه آموزش طرحواره درمانگری (از پکیج طرحواره درمانگری غلام رضایی و طهرانچی، 1395). تجزیه و تحلیل داده ها با کمک تحلیل کوواریانس انجام شد. یافته ها : نتایج نشان داد که اثر طرحواره درمانی گروهی بر بهبود طرحواره های ناسازگار اولیه معنادار بوده است ( 0/05 ) . نتیجه گیری : استفاده از طرحواره درمانی گروهی می تواند سبب بهبود طرحواره های ناسازگار اولیه معتادان مصرف کننده سنتی و صنعتی تحت درمان متادون شود.

زمینه و هدف: خشم در کودکان و نوجوانان یکی از هیجانات شایع و مخرب است که باعث بروز مشکلات شناختی و رفتاری گوناگونی در آنان می شود و تهدیدی برای سلامت روان کودکان و نوجوانان است. هدف پژوهش حاضر تأثیر درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی با محوریت مدیریت خشم بر مهار خشم دانش آموزان پسر بود. روش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون و گروه گواه انجام شد. نم ونه مورد مطالعه شامل 30 نفر از دانش آموزان پسر10 تا 14 ساله شهر چابهار در سال تحصیلی 96-97 بود که در پرسشنامه بیان حالت – صفت خشم اسپیلبرگر (1999)، نمرات بالاتری کسب کرده بودند. این افراد با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی با محوریت مدیریت خشم قرار گرفتند و گروه گواه در این فاصله، هیچ گونه آموزشی را دریافت نکرد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی با محوریت مدیریت خشم بر مؤلفه های مهار خشم، اثربخشی معناداری دارد؛ بدین معنا که میانگین نمرات گروه آزمایش در پس آزمون نسبت به گروه گواه به طور معناداری کاهش پیدا کرده است (0/01 p< ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی به خاطر تأکید ویژه ای که بر تجربه و برون ریزی مستقیم هیجان ها دارد، می تواند باعث مهار و کاهش مؤلفه های خشم شود.

دوره ی نوجوانی یکی از حساس ترین و بحرانی ترین دوره های رشد هر انسان بوده که به علت بی ثباتی در وضعیت روانی ممکن است تصمیم گیری های فرد به رفتارهای خطرناک منتهی شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه امید به زندگی با نگرش به رفتار بزهکارانه و تجربه مصرف مواد مخدر در میان دانش آموزان پسر دوره دوم  متوسطه مدارس منطقه حاشیه تشین شیرآباد و مرکز شهر زاهدان بود. هدف فرعی پژوهش، مقایسه دانش آموزان مدارس شیرآباد و مرکز شهر از لحاظ متغیرهای پژوهش بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان شیر آباد و مدارس ناحیه ی دو مرکز شهر زاهدان بودند که از میان آن، تعداد 200 نفر از دانش آموزان (100دانش آموز از  شیرآباد و ۱۰۰ دانش آموز از مرکز شهر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ سنجش نگرش به رفتارهای بزهکارانه (فضلی، ۱۳۸۹) و پرسشنامه امید (میلر و پاورز، 1998) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و آزمون تی مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که بین امید به زندگی با نگرش منفی به رفتار بزهکارانه رابطه مثبت و با نگرش مثبت به رفتار بزهکارانه رابطه منفی و معنی داری وجود دارد (001/0≥p).  علاوه بر این نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که امید به زندگی  به ترتیب 29، 6 و 33 درصد از واریانس تجربه مصرف مواد، نگرش مثبت و منفی به مواد را تبیین می کند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات دانش آموزان شیرآباد و مرکز شهر در مقیاس های تجربه مصرف مواد، نگرش منفی و مثبت به مواد و امید به زندگی تفاوت معناداری وجود دارد (001/0≥p). بنابراین بر اساس یافته های این پژوهش توصیه می گردد با برگزاری کلاس ها و کارگاه های آموزشی در مدارس در زمینه افزایش امید به زندگی و امیدواری، سلامت جسمانی و روانی دانش آموزان را بهبود بخشید

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان تأثیر زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی بر سلامت روان و افسردگی زوجین بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با دو گروه آزمایش و گواه و استفاده از طرح پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری 3ماهه بود. 30زوج از میان 60 زوج مراجعه کننده به کانون فرهنگ صاحب الزمان شهر اصفهان در سال 1389 به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی 15 زوج در گروه آزمایش و 15 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ(1972) و افسردگی بک(1961) در هر گروه در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پس از 3 ماه اجرا شد. گروه آزمایش هفته ای 2بار در 8 جلسه به مدت 2 ساعت، در جلسات زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی شرکت نمودند ولی در گروه گواه مداخله ای صورت نگرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که زوج درمانی به شیوه خودتنظیمی سلامت روان زوجین را افزایش و افسردگی آن ها را کاهش داده است. تأثیر این رویکرد بر سلامت روان و افسردگی برحسب جنس تفاوت نداشت. این نتایج در پیگیری 3 ماهه نیز تأیید شد. نتیجه گیری: می توان زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی را به عنوان روش مؤثری برای افزایش سلامت روان و کاهش افسردگی و بهبود کیفیت زندگی زوجین در نظر گرفت و از آن در مراکز آموزشی و مشاوره استفاده کرد.