پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

هدف از پژوهش حاضر نقش میانجی تنظیم هیجان در رابطه بین سبک های یادگیری، حل مسئله، هیجان خواهی و هوش فرهنگی با ادراک خطر بود. در این پژوهش کاربردی با روش توصیفی- همبستگی از بین رانندگان مرکز شهر تهران، تعداد 340 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه های سبک یادگیری کلب (1984)، حل مسئله هپنر و پترسون (1982)، هیجان خواهی آرنت (1994)، هوش فرهنگی آنگ و ارلی (2004)، تنظیم هیجان گراس و جان (2003) و ادراک خطر رانندگی آلبرگ و راندمو (2001) پاسخ دادند.بیشترین فراوانی متعلق به مردان، دامنه سنی40 تا 50 سال و تحصیلات فوق دیپلم و کمتر بود. ضرایب استاندارد مسیرهای مستقیم بین سبک یادگیری، حل مسئله، هیجان خواهی و هوش فرهنگی با تنظیم هیجان به ترتیب 41/۰، 31/0، 45/0، 45/۰ و ضریب استاندارد مسیر مستقیم بین تنظیم هیجان با ادراک خطر 93/0 و شاخص برازش مطلق (GOF) برای الگوی پژوهش مقدار ۳۸/۰ به دست آمد و مشخص شد که سبک یادگیری، حل مسئله، هیجان خواهی و هوش فرهنگی با میانجی گری تنظیم هیجان بر ادراک خطر رانندگان شهر تهران اثر مثبت دارند (05/0P<).

یادگیری مبتنی بر مغز، شناخت قواعد و مقررات مغز برای ایجاد یادگیری معنادار و سازمان دهی آموزش ها بر اساس آنها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر اپلیکیشن آموزشی مبتنی بر مغز بر یادگیری و یادداری درس علوم تجربی دانش آموزان دوم ابتدایی در سال تحصیلی 99-98 انجام گرفت. روش پژوهش حاضر شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه دوم ابتدایی استان قم و شرکت کنندگان شامل 30 نفر که به عنوان نمونه در دسترس انتخاب شده بودند، به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره قرار گرفتند. ابزار این مطالعه شامل اپلیکیشن محقق ساخته مغز محور و آزمون یادگیری محقق ساخته بود. روایی این آزمون توسط مدرسان و متخصصان حوزه آموزش مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از روش کودرریچاردسون 20 مقدار 78/0 گزارش شد. دانش آموزان در گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت تأثیر آموزش مبتنی بر اپلیکیشن مغزمحور قرار گرفتند. به منظور تحلیل استنباطی داده ها از تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که اپلیکیشن آموزشی مبتنی بر مغز بر یادگیری و یادداری تأثیر معنادار دارد. (p<0.05). بنابراین استفاده از اپلیکیشن آموزشی طراحی شده بر اساس اصول یادگیری مبتنی بر مغز، تأثیر قابل توجهی در یادگیری درس علوم تجربی دانش آموزان پایه دوم ابتدایی دارد. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود اصول یادگیری مبتنی بر مغز در تولید اپلیکیشن های آموزشی جهت بهبود یادگیری و یادداری مورد استفاده قرار گیرد.

اضطراب ریاضی یکی از شایع ترین اضطراب هایی است که دانش آموزان در دوران تحصیل خود با آن روبه رو می شوند و عملکردشان به واسطه آن تحت تأثیر قرار می گیرد. روش های درمان متنوعی توسط پژوهشگران برای کاهش اضطراب ریاضی به کار گرفته می شود. هدف این پژوهش بررسی پژوهش های انجام گرفته در زمینه تأثیر روش های درمانی و آموزشی بر کاهش اضطراب ریاضی دانش آموزان است. جامعه آماری پژوهش حاضر کل مطالعه های انجام شده و در دسترس درباره اثربخشی مداخله های آموزشی و درمانی بر اضطراب ریاضی است. برای انجام فراتحلیل در فاصله زمانی سال های 85 تا 99 تعداد 55 مطالعه شناسایی و 28 مطالعه وارد تحلیل شد. با توجه به اینکه برخی مطالعات از چندین متغیر یا مداخله استفاده کرده بودند، چندین بار در فرایند فراتحلیل بررسی شدند که در نهایت 33 اندازه اثر از کل پژوهش به دست آمد و با نرم افزار CMA2 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل نشان داد که میزان اندازه اثر مداخلات آموزشی و درمانی بر طبقه کلی اضطراب ریاضی به ترتیب 41/1- و 58/1- بود که از لحاظ آماری معنادار بود. بر اساس اندازه اثرهای به دست آمده می توان اظهار داشت که مداخلات آموزشی و درمانی بر اساس ملاک کوهن اثربخشی بسیار بالایی بر اضطراب ریاضی داشته و استفاده از مداخلات درمانی برای اضطراب ریاضی مؤثرتر است. جهت تأثیر متغیر تعدیل گر جنسیت بر اضطراب ریاضی از یک مدل فرا رگرسیونی استفاده شد. نتایج نشان داد که نقش تعدیل کنندگی جنسیت ضعیف است. همچنین این مطالعه توصیه هایی برای استفاده از مداخله های مختلف در بهبود اضطراب ریاضی بیان کرده است.

این پژوهش با هدف آزمون اثربخشی برنامه آموزش گام دوم بر افزایش کفایت هیجانی اجتماعی دانش آموزان ابتدایی انجام شد. در این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه و همراه با پیگیری، 48 دانش آموز پسر پایه ششم ابتدایی در دو گروه آزمایش (25 دانش آموز) و گواه (23 دانش آموز)، قبل و بعد از آموزش به سیاهه بیانگری خشم حالت/ صفت نسخه کودک و نوجوان (باریو، آلوجا و اسپیلبرگر، 2004)، سیاهه سازگاری دانش آموزان (سینها و سینگ، 1993) و مقیاس هوش هیجانی بار آن (بار آن، 2004) پاسخ دادند. برنامه گام دوم طی 6 هفته و هر هفته دو ساعت، به صورت گروهی و از طریق سامانه شاد اجرا شد. نتایج روش آماری تحلیل واریانس آمیخته ساده نشان داد که اثر اصلی عامل درون گروهی و بین گروهی و اثر تعاملی عوامل درون برون گروهی بر افزایش همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی، کنترل تکانه و کنترل خشم از نظر اماری معنادار و اثر اصلی و کنش متقابل عوامل بر سازگاری تحصیلی از نظر آماری غیرمعنادار بود. نتایج این پژوهش نشان داد که برنامه آموزشی گام دوم به مثابه یک مداخله روانی  آموزشی با تأثیرپذیری از منطق مفهومی مدل پردازش گری شناختی اطلاعات اجتماعی و نظریه یادگیری اجتماعی، موافق با دیگر نسخه های زبانی آن، در تعمیق خزانه مهارتی و سرمایه روانی دانش آموزان ابتدایی از نقش تعیین کنند ه ای برخوردار بود. 

هدف از این پژوهش، شناسایی، تحلیل و اولویت بندی شاخص های مؤثر بر کیفیت آموزش از دور: مورد دانشگاه پیام نور بود که با رویکرد آمیخته اکتشافی (کیفی و کمی) انجام گرفت. مشارکت کنندگان این پژوهش در بخش کیفی 15 نفر از استادان و دانش آموختگان آموزش از دور بودند که به صورتی هدفمند انتخاب و با آنها مصاحبه گردید. در بخش کمی مطالعه نیز جامعه آماری هدف (مدیران، برنامه ریزان و کارشناسان سازمان مرکزی دانشگاه پیام نور) بودند که 215 نفر از آنان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و از آنها خواسته شده تا پرسش نامه پژوهش را تکمیل کنند. این پرسش نامه مشتمل بر 52 شاخص بود که روایی محتوای آن با استناد به نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 89 /0 ارزیابی و مورد تأیید واقع شد. برای تحلیل داده های بخش کیفی از کدگذاری های باز و محوری بهره گرفته شد و برای تجزیه و تحلیل داده های کمی حاصل از پرسش نامه نیز علاوه بر شاخص های گرایش مرکزی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل جامع کیفیت در نظام آموزش از دور دارای 7 بعد سازمان یاددهنده؛ یاددهنده؛ یادگیرنده؛ مبانی پداگوژی، تئوری و نسل های فناوری؛ مواد و محتوای آموزشی؛ روش ها و رویکرد های آموزشی؛ و زمان و مکان آموزشی با 52 شاخص مرتبط است که بر اساس آنها راهبردهایی برای ارتقای کیفیت آموزشی نظام آموزش از دور پیشنهاد شده است.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه فرزندپروری مثبت به مادران بر کارکرد های اجرایی و انگیزش تحصیلی کودکان دارای اختلال کم توجهی و بیش فعالی صورت گرفته است. روش پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان دارای اختلال کم توجهی و بیش فعالی کاشان بود که از میان آنها 32 نفر به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. از پرسش نامه انگیزش تحصیلی هارتر (1981) و سیاهه درجه بندی رفتاری کارکرد های اجرایی استفاده شد. پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش به صورت مجازی آموزش فرزندپروری مثبت را طی 7 جلسه 60 دقیقه ای دریافت کرد و گروه گواه هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات آموزشی، پس آزمون اجرا گردید. داده ها پس از گردآوری با روش تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS-26 تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش فرزندپروری مثبت به مادران اثر معناداری بر کارکرد های اجرایی و انگیزش تحصیلی (63/71 F= و 01/0 p <) کودکان دارای اختلال کم توجهی و بیش فعالی اثر دارد. در نتیجه به نظر می رسد آموزش فرزندپروری مثبت به مادران موجب بهبود کارکرد های اجرایی و انگیزش تحصیلی کودکان دارای اختلال کم توجهی – بیش فعالی می شود.

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش سواد فضای مجازی بر میزان قربانی شدن ناشی از قلدری در فضای مجازی، خودکنترلی و تفکر انتقادی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 1399-1400 بود. پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود و جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه سوم متوسطه دوم شهر اردبیل بودند که از میان آنان30 نفر دانش-آموز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به گونه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. قبل از آموزش برنامه سواد فضای مجازی، آزمودنی های هر دو گروه به ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ های ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻗﻠﺪری-ﻗﺮﺑﺎﻧی ﺳﺎیﺒﺮی CBVEQ))، پرسشنامه خود کنترلی تانجی و پرسشنامه تفکر انتقادی ریتکس پاسخ دادند. سپس گروه آزمایش 8 جلسه آموزش سواد فضای مجازی را دریافت نمودند و گروه کنترل در این مدت هیچمداخله ای را دریافت ننمودند. پس از اتمام برنامه آموزشی هر دو گروه مجددا به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند داده-ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شدند. نتایج تحلیلداده ها نشان داد که آموزش سواد فضای مجازی، خودکنترلی و تفکر نقادانه دانش آموزان را بهبود بخشیده و قربانی قلدری فضای مجازی شدن را کاهش داده است (05/0>p). بنابراین آموزش سواد فضای مجازی با افزایش آگاهی کاربران در خصوص استفاده از این فضا، می-تواند پیامدهای مخرب استفاده از فضای مجازی را کاهش دهد.

نظام آموزشی در هرکشوری فراتر از توان، امکان و انگیزه های معلمانش توسعه نمی یابد. معلم، عامل اصلی اجرای برنامه های تربیتی در مدرسه است. هدف این مطالعه، شناسایی عوامل، ملاک ها و نشانگر های مناسب برای سنجش آمادگی معلمی در دوره ابتدایی است. بدین منظور مرور منظمی در پژوهش های پیشین در بازه زمانی 2000-2021 انجام شد و پایگاه های داده های علمی شامل پروکوئست، اریک، گوگل اسکالر، پایگاه مرکز داده های علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی و بانک اطلاعات نشریات کشور مورد جست وجو قرار گرفتند. پس از تدوین و اعمال ملاک های ورود و خروج و کنارگذاری مقالات نامتناسب با هدف پژوهش براساس بیانیه پریزما، 67 مقاله باقی ماند. نتیجه بررسی مقالات به شناسایی 191 نشانگر، 21 ملاک و 8 عامل اصلی منتهی شد. پس از دسته بندی یافته های مرحله مرور پیشینه، با مراجعه به کارشناسان در قالب مراحل فن دیمتل به عنوان یکی از انواع روش های تصمیم گیری گروهی بر اساس مقایسه های زوجی و قضاوت کارشناسان، میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هریک از ملاک ها مورد محاسبه قرار گرفت؛ یافته ها بیانگر آن بود که 5 ملاک اول به ترتیب میزان تأثیرگذاری شامل استعداد تدریس، حساسیت اخلاقی، تعهد و مسئولیت پذیری، تربیت عقلانی اخلاقی و پژوهش محوری است و همچنین با حذف میزان تأثیرپذیری ملاک ها و محاسبه خالص میزان تأثیرگذاری، برترین ملاک ها به ترتیب شامل پیش نیاز های اساسی معلمی، توانمندی های عمومی و برتر ذهنی، استعداد تدریس، ویژگی های نگرشی و عاطفی و مهارت های ارتباطی هستند. نتایج رتبه بندی ها نشان می دهد که ملاک های مربوط به عامل پیش نیاز های معلمی دارای بیشترین اثرگذاری هستند.