علی اکبر خاصه

علی اکبر خاصه

مدرک تحصیلی: استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۶ مورد.
۲۱.

ساختار فکری دانش در علم اطلاعات و دانش شناسی: تحلیلی کیفی برمبنای دیدگاه متخصصان موضوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار فکری دانش تحلیل کیفی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۳۸۹
هدف: بررسی ساختار فکری دانش در پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی جهان برمبنای تحلیل دیدگاه صاحب نظران ایرانی این حوزه. روش شناسی: این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی انجام شده است. درمجموع، 10 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب و آرا و نظرات آنها تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: تحلیل کیفی نتایج حاصل از مصاحبه با متخصصان موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی، به شناسایی 8 مقوله اصلی و 37 مقوله فرعی انجامید. یافته ها نشان داد ماهیت روش شناختی و بین رشته ای مطالعات علم سنجی سبب شده است پژوهش های این حوزه در مقایسه با سایر حوزه های زیرمجموعه علم اطلاعات و دانش شناسی ازنظر تعداد مدارک و استناد وضعیت بهتری داشته باشند. همچنین، نتایج تحلیل محتوای مصاحبه ها حاکی از آن است که روندهای موضوعی سال های اخیر در علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان ذیل مقوله کلی «مطالعات اطلاعات» قرار داد. نتیجه گیری: ماهیت بین رشته ای حوزه های مطالعاتی، نقش بسزایی در میزان تولیدات علمی و استنادهای دریافتی پژوهشگران آنها دارد. نتایج نشان داد آگاهی کشورها از ارتباط تنگاتنگ رشد علمی و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری همه جانبه بر ارتقای جایگاه علمی، اختصاص سهم درخور توجه از تولید ناخالص ملی به مباحث پژوهشی، و حمایت همه جانبه از طرح های پژوهشی در قالب اعطای پژوهانه، ازجمله مهم ترین عوامل تأثیرگذار در ساختار فکری دانش در علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. طبق نتایج پژوهش حاضر، ضعف مبانی نظری و نوپابودن حوزه های مطالعاتی می تواند بر مقاله محوربودن آنها اثرگذار باشد؛ درحالی که حوزه هایی که مبانی نظری قوی تری دارند بیشتر به کتاب روی می آورند؛ زیرا کتاب ماهیت گذشته نگر دارد.
۲۲.

ساختار فکری علم اطلاعات و دانش شناسی: از نظر "دیداری سازی حوزه دانش"(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روندهای موضوعی دیداری سازی حوزه دانش تحلیل هم واژگانی علم اطلاعات و دانش شناسی سایت اسپیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۴۹۸
هدف: شناسایی الگوها و روندهای موضوعی مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران و سیر تغییرات انجام شده در ساختار نظری این حوزه. روش شناسی: با استفاده از هم رخدادی کلیدواژه و با رویکرد مبتنی بر دیداری سازی حوزه دانش براساس کلیدواژه ها، ساختار فکری علم اطلاعات و دانش شناسی مطالعه شده است. جامعه پژوهش تمامی مقالات پژوهشی و مجموعه مقالات همایش هاست که در سال های 1970 تا 2016 از پژوهشگران ایران در مجلات علم اطلاعات و دانش شناسی منتشر و در وب گاه علوم نمایه شده است. برای تحلیل و دیداری سازی شبکه هم واژگانی مطالعات ایران نیز از نرم افزار سایت اسپیس استفاده شد. یافته ها: تحلیل خوشه ای به شناسایی 10 خوشه انجامید و درمجموع، مشخص شد کانون های اصلی پژوهش ذیل دو عنوان کلی "مطالعات سنجش علم" و "مطالعات اطلاعات" قرار گرفته اند که سهم هریک از این دو کانون پژوهش از کل خوشه های شناسایی شده به ترتیب، 4 و 5 خوشه است. بزرگ ترین خوشه برحسب تعداد گره ها، "مطالعات کاربران و نظام ها" و قدیمی ترین خوشه براساس میانگین سال تشکیل، "همکاری علمی" بود. نتایج تحلیل شاخص شکوفایی رخداد کلیدواژه ها نشان داد کلیدواژه های "اینترنت"، "وب جهان گستر"، "مطالعات کاربران"، و "موتورهای جستجو" به ترتیب، بیشترین توجه پژوهشگران علم اطلاعات و دانش شناسی را به خود جلب کرده اند و در زمره مباحث داغ رشته در بازه زمانی بررسی شده هستند. نتیجه گیری: شبکه هم رخدادی کلیدواژه های مدارک علم اطلاعات و دانش شناسی ایران شبکه ای نوپاست؛ به طوری که از مجموع 257 گره حاضر در فرایند تحلیل، 71 گره در سال های 2000 تا 2009 واقع شده اند. ازجمله نکات درخور تأمل در تحلیل گره های محوری شبکه هم رخدادی کلیدواژه ها، ثبت نکردن هرگونه نمره مرکزیت برای واژه "کتابخانه" است که نشان می دهد این واژه، باوجود برخورداری از فراوانی رخداد، نقش محوری خود را در مدارک علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در این بازه زمانی از دست داده است.
۲۳.

روند موضوعی مفاهیم حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران براساس تحلیل هم رخدادی واژگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا تحلیل هم رخدادی واژگان شاخص دربردارندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۰ تعداد دانلود : ۵۲۷
هدف: شناسایی و مقایسه روند موضوعی مفاهیمحوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در دو بازه زمانی پنج ساله (1384-1389 و 1390-1394). روش شناسی: با روش تحلیل هم رخدادی واژگان، همه مجله های فارسی زبان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران که رتبه علمی-پژوهشی دارند و در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه شده اند بررسی شد. یافته ها: براساس تجزیه و تحلیل داده ها، کل کلیدواژه های به دست آمده از مقالات، 8862 کلیدواژه بود که 2832 کلیدواژه به بازه زمانی پنج سال اول و 6030 کلیدواژه به بازه زمانی پنج سال دوم اختصاص داشت. اِعمال قانون برادفورد نشان داد در دوره اول، موضوعات هسته، شامل 25 موضوع و در دوره دوم 33 موضوع بوده است. نتایج مربوط به نمودار راهبردی نشان داد مباحث علم سنجی بهترین جایگاه را در پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران دارند و مباحثی نظیر رابط کاربر، معماری اطلاعات، موتورهای جستجو، کتابخانه دیجیتالی، ابرداده، جستجوی اطلاعات، حفاظت اطلاعات، مدیریت دانش، هستی شناسی، مصوّرسازی، و شبکه های اجتماعی جزء موضوعات نوظهور در مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران هستند. نتیجه گیری: با توجه به تغییرات موضوعات دوره دوم نسبت به دوره اول، با کم رنگ شدن موضوعاتی نظیر نشریات و اسناد و بیشترشدن رتبه کلیدواژه هایی نظیر فناوری اطلاعات و وب سایت ها، می توان گفت در گذار از دوره اول به دوم، مفاهیمی که دربردارنده مباحث سنتی حوزه هستند کم رنگ شده و مفاهیمی که شامل مباحث فناوری اطلاعاتی هستند جایگزین شده اند.
۲۴.

مطالعه سیر تکاملی حوزه «خدمات و منابع مرجع» با استفاده از طیف سنجی سال انتشار مآخذ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خدمات مرجع علم سنجی تاریخچه خدمات مرجع طیف سنجی سال انتشار مآخذ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۰۸
هدف: با استفاده از تحلیل مآخذ استنادی با تأکید بر سال انتشار این مآخذ، می توان اهمیت آثار پیشین را برشمرد و خاستگاه های تاریخی یک حوزه پژوهشی را آشکار نمود. در این پژوهش، با روش طیف سنجی سال انتشار مآخذ، مهم ترین آثار تاریخی در حوزه خدمات مرجع مشخص شده است. روش: با استفاده از روش های رایج در حوزه علم سنجی و برای بررسی منابع تاریخی حوزه خدمات مرجع، داده های اولیه این پژوهش از پایگاه استنادی اسکاپوس استخراج گشته اند. استفاده از یک راهبرد جستجوی جامع، منجر به بازیابی تعداد 5007 رکورد گردید. سپس داده های اصلاح شده با استفاده از نرم افزارهای RPYS.EXE و RPYSi/o که مختص طیف سنجی سال انتشار مآخذ است، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: توزیع تعداد مآخذ موجود در رکوردهای حوزه خدمات مرجع بر اساس سال انتشار آنها نشان می دهد که این حوزه در قرن نوزدهم شاهد جهش مهم در سال 1876 مربوط به اثر ساموئل گرین تحت عنوان « روابط فردی بین کتابداران و خوانندگان» بوده است. این حوزه در قرن بیستم شاهد سه جهش بوده است که به ترتیب در سال های 1964 برای اثر «سنجش و ارزیابی خدمات مرجع» تألیف روتشتاین ، 1982 برای کتاب «مقدمه ای بر کار مرجع» اثر ویلیام کتس، و 1986 اثر «اضطراب کتابخانه ای» تألیف ملون روی داده است. اصالت/ارزش : ارزش مقاله حاضر در نشان دادن آثار مهم حوزه خدمات مرجع است که از قرن نوزده به این سو بیشترین استنادات را به خود جلب کرده اند.
۲۵.

تحلیل علم سنجانه ی مقالات پژوهشگران علوم ورزشی ایران در آی.اس.آی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علوم ورزشی علم سنجی تحلیل محتوا شاخص اچ ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۴۶۵
این پژوهش بر آن است تا با استفاده از فنون علم سنجی، جایگاه مطالعات علوم ورزشی ایران از سال 2000 تا 2016 را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. این تحقیق از نوع مطالعات علم سنجی است. جامعه پژوهش را تولیدات علمی ایران در حوزه ی علوم ورزشی در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی تشکیل می دهد. نتایج بررسی نشان داد که تولید علمی علوم ورزشی ایران در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی در فاصله زمانی 2016-2000 تعداد 615 مدرک است. در بازه زمانی مذکور، Rahnama N پر تولیدترین پژوهشگر، Sadeghi H پر استنادترین پژوهشگر و Sadeghi H دارای بیشترین شاخص اچ بوده اند. پژوهشگران تربیت بدنی ایران بیشترین همکاری را با همتایان خود در کشورهای ایالات متحده، کانادا و انگلستان داشته اند. همچنین واژه های Exercise، Training و Muscle به عنوان پربسامدترین واژگان در پژوهش های علوم ورزشی ایران بوده اند. به طورکلی، تولیدات علمی پژوهشگران علوم ورزشی ایران از سال 2000 تاکنون روندی رو به رشد داشته است. همچنین تحلیل محتوای پژوهش های علوم ورزشی نشان داد که غالب مقالات در خصوص تأثیر تمرین بر سیستم های مختلف بدن، مباحث توان بخشی و همچنین تجزیه وتحلیل حرکتی است.
۲۶.

ترسیم ساختار دانش در پژوهش های عرفانی: تحلیل هم واژگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار دانش عرفان علم سنجی هم واژگانی خوشه بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۴۶۸
با استفاده از تحلیل هم واژگانی می توان ساختار دانش را در یک حوزه پژوهشی، شناسایی و خوشه های موضوعی زیر مجموعه آن را بیان کرد. در این پژوهش سعی بر آن است تا با کاربرد این روش و استفاده از رویکردهای تحلیل شبکه و دیداری سازی علم، ساختار دانش در پژوهش های حوزه عرفان بررسی شود. مجموعه اصلی رکوردهای تحت مطالعه، 1931 مقالله چاپ شده در حوزه عرفان است که در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده اند. در این پژوهش که به روش کتاب سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده پس از بازیابی رکوردها و یکپارچه سازی فایل داده ها، اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای مختص علم سنجی و همچنین spss مورد تحلیل قرار گرفته است. تحلیل خوشه های واژگانی، مهم ترین موضوعات مرتبط با پژوهش های عرفانی را در یازده خوشه، هر یک را تحت عنوانی مجزا نشان می دهد. بر اساس نقشه مقیاس چند بعدی، این یازده خوشه به هشت خوشه با موضوعاتی کلی تر و پیوستگی و شباهت بیشتر تقلیل یافت. بررسی مرکزیت و تراکم هر یک از این خوشه ها که بیانگر میزان بلوغ و توسعه هر موضوع بر مبنای کلیدواژه های آن است در نمودار راهبردی نشان می دهد که موضوع حکمت یا عرفان نظری، به ویژه در دیدگاه ابن عربی علاوه بر داشتن قابلیت توسعه، دارای بیشترین مرکزیت در میان دیگر موضوعات است.
۲۷.

پژوهش های عرفانی در آینه علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عرفان علم سنجی مرکزیت مقاله هم نویسندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۵۴۳
پژوهشگران در مطالعات علم سنجی با ارزیابی تخصصی پژوهش های علمی، بسیاری از جنبه های پویایی علم را مطالعه می کنند. تحلیل پژوهش های عرفانی با استفاده از فنون علم سنجی، وضعیت شبکه هم نویسندگی پژوهشگران را در حوزه عرفان مشخص می کند؛ همچنین تعیین کننده روند کمی این دسته از پژوهش ها و نیز پژوهشگران برتر این حوزه در پایگاه استنادی جهان اسلام است. مجموعه اصلی رکوردهای مطالعه شده در این پژوهش همه مقاله های چاپ شده در زمینه عرفان و ادبیات عرفانی است که در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده است. پس از بازیابی رکوردهای این تحقیق (1931 مقاله) و یکپارچه کردن مجموعه رکوردها، نتایج پژوهش با استفاده از نرم افزارهای علم سنجی و همچنین «اس پی اس اس» در قالب نمودار یا نظریه ارایه می شود. یافته های این پژوهش به رتبه بندی علمی مقالات از جنبه های مختلفی مانند تعداد یا استناد آنها می انجامد؛ ازسوی دیگر تا حد بسیاری جایگاه پژوهشگران را در عرصه نگارش بر مبنای تعداد مقاله یا شاخص اچ مشخص می کند؛ همچنین به جایگاه نویسندگان در عرصه هم نویسندگی برمبنای مرکزیت ایشان در تعامل با دیگر پژوهشگران توجه دارد.
۲۸.

ترسیم چشم انداز پژوهش در علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم‏سنجی تحلیل استنادی تحلیل هم استنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۳۵۲
علم سنجی از مباحث جذاب در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی به شمار می رود. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از تحلیل هم استنادی، تصویری کلان و جامع از وضعیت پژوهش های علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته ارائه نموده و مباحث اساسی در این حوزه پژوهشی را شناسایی کند. داده های اولیه این پژوهش (که شامل مدارک علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته است) از «وب آوساینس» استخراج شده اند. پس از انجام تحلیل های مربوط به فراوانی هم استنادی مؤلفان، ماتریس همبستگی، و نمودار دندروگرام نتایج نشان داد که زوج های هم استنادی «گارفیلد-موئد»، «اگه-روسو»، و «اگه-هیرش» حائز بیشترین هم استنادی شده اند. علاوه بر این، استفاده از خوشه بندی سلسله مراتبی منجر به شکل گیری مباحث اصلی در پژوهش های علم سنجی و حوزه های سنجشی وابسته گردید. از نکات جالب این پژوهش وجود پژوهشگری ایرانی به نام «کوشا»ست که در توسعه خوشه «وب سنجی» نقش به سزایی ایفا کرده است.
۲۹.

بررسی پژوهش های بین المللی در حوزه ی رسانه های ورزشی به روش تحلیل شبکه و مصورسازی نرم افزاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه های ورزشی متن کاوی علم سنجی تحلیل شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۱
هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی وضعیت مطالعات انجام گرفته در حوزه ی رسانه های ورزشی در عرصه ی بین المللی است. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی مقالات حوزه ی رسانه های ورزشی شامل 1360 مقاله است که از سال 1983 تا 2016 در پایگاه استنادی وب او ساینس (آی.اس.آی) نمایه شده است  که با بهره گیری از تکنیک های علم سنجی، متن کاوی، تحلیل شبکه ای و نرم افزاری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. تحلیل ها شامل شناسایی روند کمی پژوهش ها در طول زمان، مجلات برتر ازنظر تعداد مقاله، توزیع جغرافیایی پژوهش های مرتبط، شبکه همکاری کشورها و پربسامدترین واژه های به کاررفته در عنوان، چکیده و کلیدواژه است. نتایج نشان داد که از سال 1983 تا 2016 تعداد پژوهش های انجام شده در حوزه رسانه های ورزشی رشد نسبی داشته است و از نه مقاله در سال 1983 به 92 مقاله در سال 2016 رسیده است. بیشترین سهم چاپ مقاله در حوزه رسانه های ورزشی را مجلهMEDICINE AND SCIENCE IN SPORTS AND EXERCISE  با چاپ 133 مقاله داشته است. همچنین کشور ایالات متحده با چاپ 670 مقاله و مشارکت در 49 درصد مقالات چاپ شده، نسبت به سایر کشورها با اختلاف زیاد، بیشترین سهم تولید مقالات حوزه رسانه های ورزشی را دارد. واژه های «sport»، «medium» و «performance» به ترتیب با 138، 129 و 124 بیشترین تکرار در عنوان و چکیده مقالات منتشرشده را از آن خودکرده اند و کلیدواژه های rehabilitation، community و internet بیشترین تکرار را در کلیدواژه های مقالات داشته اند.
۳۰.

رابطه بین نفوذ اجتماعی و بهره وری و کارآیی در شبکه اجتماعی هم نویسندگی پژوهشگران علوم قرآن و حدیث ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نفوذ اجتماعی بهره وری پژوهشی کارآیی پژوهشی مرکزیت حوزه علوم قرآن و حدیث ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف : هدف این پژوهش بررسی رابطه بین نفوذ اجتماعی و بهره وری و کارآیی پژوهشگران حوزه علوم قرآن و حدیث ایران است. روش شناسی : این پژوهش با استفاده از روش های رایج در مطالعات علم سنجی و با فنّ هم نویسندگی و روش تحلیل شبکه انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه مقاله های چاپ شده در مجله های حوزه علوم قرآن و حدیث تشکیل می دهند که در بازه زمانی ده ساله (1385-1394) در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده اند. برای تهیه ماتریس از نرم افزار بیب اکسل و برای ترسیم نقشه علمی از نرم افزارهای یو.سی.آی.نت استفاده شده است. یافته ها : بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، میانگین تعداد نویسنده در مقاله های حوزه علوم قرآن و حدیث 6/1 نفر بوده است. همچنین میانگین دریافت استناد به ازای هر مقاله 1/0 است که نشان می دهد پژوهشگران این حوزه چندان به مقاله های یکدیگر ارجاع نمی دهند. یافته های پژوهش همچنین نشان داد بین نفوذ اجتماعی و بهره وری و همچنین نفوذ اجتماعی و کارآیی رابطه وجود دارد. علاوه بر این، نتایج نشان داد شبکه اجتماعی این پژوهشگران سست و کم تراکم است. نتیجه گیری : نتایج این پژوهش حاکی از آن است که پژوهشگران حوزه علوم قرآنی از همکاری گروهیِ پایینی برخوردارند. همچنین، کمتر به آثار همکاران خود استناد می کنند. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد 10% واریانس مربوط به کارآیی توسط نفوذ اجتماعی (109/0 = R 2 ) و 22% واریانس مربوط به بهره وری توسط نفوذ اجتماعی تبیین می شود (218/0 = R 2 ). پس پژوهشگران این حوزه باید به سمت تشکیل تیم های پژوهشی و داشتن راهبرد هم نویسندگی پیش بروند.
۳۱.

ارزیابی پژوهش های آی متریکس با استفاده از مدل نفوذ علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم سنجی نفــوذ اجتماعی مدل نفوذ علمی آی متریکس نفوذ اندیشه ای نفوذ انتشارات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۹۷
در میان مباحثی که در بستر علم سنجی مورد مطالعه قرار می گیرد، مقوله نفوذ علمی از جذّابیت خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر در نظر دارد مؤلفه های موجود در مدل نفوذ علمی و همچنین روابط حاکم بر این مؤلفه ها را بر روی پژوهش های حوزه آی متریکس مورد آزمون قرار دهد. این پژوهش با استفاده از روش کتاب سنجی و همچنین تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده است؛ و از آنجا که پژوهشگران به دنبال تعیین رابطه بین متغیرهای مدل می باشند، این تحقیق از نوع ""همبستگی"" به شمار می رود. جامعه پژوهش حاضر را مقاله های حوزه آی متریکس که در بازه زمانی 1978 تا 2014 چاپ شده اند و در وبگاه علوم نمایه شده اند، تشکیل می دهد که تعداد آن 5944 رکورد می باشد. برای محاسبه اغلب شاخص های مرتبط با متغیرهای نفوذ علمی از نرم افزارهای یو.سی.آی نت و بایب اکسل استفاده شده است؛ برخی شاخص ها نیز به صورت دستی و با استفاده از نرم افزار اکسل محاسبه شده اند. پس از محاسبه همه شاخص های مورد مطالعه در پژوهش، با استفاده از نرم افزار Smart PLS فرضیه های پژوهش بررسی و مدل مورد نظر تحت آزمون قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS، مدل نفوذ علمی را تأیید می کند و حاکی از وجود رابطه معنی دار بین متغیرهای موجود در مدل است. به طوری که یافته ها نشان داد نفوذ اجتماعی تأثیر معنادار و مثبتی بر نفوذ اندیشه ای و نفوذ انتشارات دارد. همچنین نفوذ انتشارات بر نفوذ اندیشه ای تأثیر مثبت و معناداری دارد. چنان چه مدل نفوذ علمی در برخی از حوزه های دیگر نیز مورد بررسی و آزمون قرار گیرد و نتیجه مثبتی در پی داشته باشد، می توان امیدوار بود که از متغیرهای ترکیبی موجود در مدل به عنوان معیاری برای برآورد نفوذ علمی پژوهشگران و در نتیجه تصمیم گیری های مربوط به مقاصدی همچون ارتقاء، استخدام، و مانند آن استفاده نمود.
۳۲.

بررسی جایگاه مطالعات قرآنی در تولید علم جهانی با استفاده از فنون علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن تولیدات علمی همکاری بین المللی تحلیل استنادی پژوهش های قرآنی تحلیل محتوا کتاب سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۶۵
هدف از این پژوهش تحلیل و بررسی جایگاه پژوهش های قرآنی در تولید علم جهانی با استفاده از فنون علم سنجی است. جامعه آماری را آن دسته از مطالعات قرآنی تشکیل می دهد که در بازه زمانی 20 ساله در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی(تامسون رویترز) نمایه شده اند. یافته ها نشان داد که در بازه زمانی مذکور تعداد 1479 رکورد در حوزه قرآنی در پایگاه وب آو ساینس نمایه شده است که تنها 70 مورد آن متعلق به ایران می باشد. بر اساس نتایج، که کشور ایالات متحده با انجام 337 پژوهشِ قرآنی در مقایسه با سایر کشورهای جهان در رتبه نخست قرار دارد و ایران در رتبه چهارم جای دارد.
۳۳.

تحلیل کیفی خدمات کتابخانه تخصصی علوم قرآن حدیث آستان قدس رضوی با استفاده از لایب کوال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت خدمات لایب کوال تحلیل شکاف کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۲۰۹
مقدمه: کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث آستان قدس رضوی به عنوان مرکزی معتبر برای تأمین اطلاعات تخصصی پژوهشگران، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ارزشیابی کیفیت خدمات و آگاهی از دیدگاه کاربران کتابخانه می تواند مدیران را در اصلاح، بهبود و ارائه خدمات باکیفیت تر یاری دهد. هدف: هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه تخصصی علوم قرآن وحدیث آستان قدس رضوی است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بین المللی لایب کوال است. جامعه آماری پژوهش را تمامی اعضای کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی که از کتابخانه علوم قرآن وحدیث استفاده می کنند، تشکیل می دهند. تعداد این کاربران 141633 نفر در سال تحصیلی 1396-1395 است. از این میان، 384 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. در نهایت، داده ها با ورود به نرم افزار  SPSS نسخه 19 تجزیه وتحلیل شد. یافته های پژوهش: با توجه به ابعاد سه گانه لایب کوال، «مؤثر بودن خدمات کتابخانه» (78/7) با حداقل انتظارها مطابقت و با حداکثر انتظارها فاصله دارد. «کنترل اطلاعات» (65/7) و «کتابخانه به عنوان محل» (7/7) با حداقل و حداکثر انتظار مطابقت دارد. نتیجه گیری: میانگین کل با حداقل سطح انتظارها تقریباً مطابقت دارد و با سطح حداکثر انتظارهای کاربران نیز فاصله چندانی ندارد.
۳۴.

تأثیرگذارترین پژوهشگران در حوزه آی متریکس: نگاهی ترکیبی به شاخص های تأثیرگذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آی متریکس شاخص اچ شاخص اچ. سی شاخص جی علم سنجی نفوذ اجتماعی نفوذ اندیشه ای هم تألیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۴۶
هدف: در این پژوهش بر آنیم تا تأثیرگذارترین پژوهشگران حوزه آی متریکس، با استفاده از شاخص های نفوذ اندیشه ای و اجتماعی شناسایی شوند. با این هدف از شاخص های منتخب خانواده اچ (شاخص اچ، شاخص جی، و شاخص اچ. سی) برای تعیین نفوذ اندیشه ای پژوهشگران از مرکزیت های هم تألیفی (مرکزیت رتبه، مرکزیت بینابینی، و مرکزیت نزدیکی) استفاده شده است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش کتاب سنجی و همچنین رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. جامعه پژوهش حاضر را تمامی مقاله های حوزه آی متریکس تشکیل می دهد که در بازه زمانی 1978 تا 2014 در وبگاه علوم نمایه شده اند و تعداد آنها 5944 رکورد است. برای محاسبه شاخص های مرکزیت و شاخص اچ از نرم افزارهای یو. سی. آی نت و بایب اکسل استفاده شده است؛ شاخص جی و شاخص اچ. سی نیز به صورت دستی و با فرمول نوبسی در نرم افزار اکسل محاسبه شده اند. پس از محاسبه همه شاخص های کاربردی در پژوهش، با استفاده از بسته های نرم افزاری اس. پی. اس. اس و لیزرل به پرسش های همبستگی پاسخ داده شده است. یافته ها: بررسی رابطه بین نمره های مرکزیت (نفوذ اجتماعی) و کارایی، حاکی از آن بود که بین سه نوع مرکزیت رتبه، بینابینی، و نزدیکی از یک طرف و کارایی از طرف دیگر، همبستگی مثبتی وجود دارد. نتایج مربوط به همبستگی میان شاخص های نفوذ اجتماعی و شاخص های نفوذ اندیشه ای، حاکی از وجود همبستگی مثبت بین این دو نوع نفوذ بود. به طور کلی و با توجه به پرونده های انفرادیِ ایجاد شده بر مبنای جمیع شاخص های اندیشه ای و اجتماعی که بر اساس مجموعه نمرات حاصل از شش شاخص اچ، اچ. جی، اچ. سی، مرکزیت رتبه، بینابینی، و نزدیکی محاسبه شد، به نظر می رسد «لیدسدورف» و «کوشا» به ترتیب تأثیرگذارترین پژوهشگران حوزه آی متریکس در سطح جهان و ایران هستند. اصالت: با توجه به یافته های حاصل از این پژوهش، به نظر می رسد که استفاده از شاخص های ترکیبی در حد متعادل، بینش به نسبت عادلانه و واضح تری درباره وضعیت و تأثیرگذاری پژوهشگران در یک حوزه علمی خاص به وجود می آورد. پس می توان برای هر یک از پژوهشگران پرونده ای انفرادی ایجاد کرد، به طوری که از نتایج به دست آمده، برای تصمیم گیری های مهمی نظیر کمیته های ترفیع و ارتقا، استخدام، اعطای درجه های پژوهشی و سایر موارد مشابه استفاده شود. 
۳۵.

بررسی خاستگاه های تاریخی حوزه رفتار اطلاعاتی با استفاده از رویکرد نوین طیف سنجی سال انتشار مآخذ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار اطلاعاتی علم سنجی خاستگاه های تاریخی رفتار اطلاعاتی طیف سنجی سال انتشار مآخذ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
تعداد بازدید : ۱۲۶۲ تعداد دانلود : ۷۸۲
چکیدهمقدمه و هدف: با استفاده از تحلیل مآخذ استنادی با تأکید بر سال انتشار این مآخذ می توان اهمیت آثار پیشین را برشمرد و خاستگاه های تاریخی یک حوزه پژوهشی را آشکار نمود. در این پژوهش، بر آنیم تا با روش جدیدی به نام طیف سنجی سال انتشار مآخذ، مهم ترین آثار تاریخی در حوزه رفتار اطلاعاتی را با رویکردی علمی مشخص نماییم. روش شناسی: داده های اولیه این پژوهش، که با استفاده از روش علم سنجی و برای بررسی ریشه های تاریخی حوزه رفتار اطلاعاتی انجام شده است، از وبگاه علوم استخراج گشته است.استفاده از این راهبرد جستجو که در محدوده زمانی 2000 تا 2014 انجام شد، منجر به بازیابی تعداد 15663 رکورد گردید که از این میان 2627 مورد آن در مجلات علم اطلاعات و کتابداری به چاپ رسیده بود. سپس داده های اصلاح شده با استفاده از برنامه نرم افزاری مختص RPYS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: توزیع تعداد مآخذ موجود در رکوردهای حوزه رفتار اطلاعاتی بر اساس سال انتشار آنها نشان می دهد که در قرن نوزدهم حوزه رفتار اطلاعاتی شاهد سه جهش مهم بوده است که به ترتیب در سال های 1876، 1879، و 1890 روی داده است. همچنین بین سال های 1900 الی 1969 شاهد شش جهش در حوزه رفتار اطلاعاتی بوده ایم که به ترتیب در سال های 1948، 1954، 1957، 1960، 1965، و 1967 رخ داده است. نتیجه گیری: به طور کلی و با توجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد که حوزه رفتار اطلاعاتی علاوه بر روانشناسی تا حدی نیز تحت تأثیر آثار روش شناختی کمّی و کیفی (مثل گراندد تئوری و کریتیکال اینسیدنت) بوده است. علاوه بر این بعضی نظریه ها و کارهای نظری نیز بر این حوزه اثر گذاشته اند.
۳۶.

مکان یابی کتابخانه های عمومی شهر رشت با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (ساج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان یابی رشت کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها ساختمان کتابخانه ها،تجهیزات کتابخانه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
تعداد بازدید : ۱۵۸۸ تعداد دانلود : ۵۵۹
هدف: در این تحقیق سعی بر آن شده است تا با در نظرگرفتن متغیرهای مؤثر بر مکان استقرار کتابخانه های عمومی در شهر رشت و با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (ساج)، چگونگی توزیع فضای عمومی و برنامه ریزی مکان بهینه آن مورد بررسی قرار گیرد. روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش اجرای آن توصیفی - تحلیلی است که بر اساس محدوده خدماتی مصوب شهرداری شهر رشت، در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی و بر اساس مدل AHP انجام گرفته است. یافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که کتابخانه های عمومی شهر رشت متناسب با نیاز مردم و به صورت مناسب توزیع نشده و این شهر با کمبود کتابخانه های عمومی مواجه است و حتی منطقه 5 شهر رشت فاقد هر گونه کتابخانه در وضع موجود است. برای پیشنهاد مکان بهینه برای احداث کتابخانه ها، با تهیه چهارده لایه اطلاعاتی مختلف و در محیط نرم افزار ARC GIS و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی، 19 باب کتابخانه در سطح مناطق پنج گانه پیشنهاد شد. اصالت/ارزش: مقاله حاضر درصدد است تا با ارزیابی مکان استقرار کتابخانه های عمومی شهر رشت، ضمن بررسی میزان انطباق وضعیت کتابخانه های عمومی این شهر با معیارهای مکان یابی، مکان های مستعدی برای ساخت کتابخانه های جدید پیشنهاد نماید.
۳۷.

تحلیل محتوای مقاله های کتابداری ایران در Web of Science : در کجای تولید علم کتابداری جهان قرار داریم؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کتابداری و اطلاع رسانی تحلیل محتوا تولید علم علم سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۳۲
هدف : هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل محتوای تولیدات کتابداری ایران در پایگاه Web of Science و مشخص نمودن گرایشهای موضوعی تولیدات علمی کتابداری ایران و زیرشاخه های فعال آن است. روش/رویکرد پژوهش : این تحقیق یک مطالعه کاربردی و از نوع پژوهشهای توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی مقاله های علمی جهان در حوزه کتابداری که بین سالهای 2000 تا پایان 2011 در نمایه نامه های استنادی آی.اس.آی نمایه شده اند، تشکیل داده است. یافته ها : نتایج مربوط به تحلیل محتوای مقاله ها نشان داد در قسمت موضوعات اخص، موضوعات مرتبط با «اینترنت (موتورهای جستجو...)» و «کتابسنجی (علم سنجی، وب سنجی، تحلیل استنادی، ...)» به طور مشترک در رتبه نخست قرار دارند. از نظر رده های کلان نیز نتایج نشان داد رده موضوعی «فناوری» دارای بیشترین تعداد مقاله است. یافته های مربوط به نقشه علمی مقاله های کتابداری ایران نیز از وجود سه خوشه خبر داد که جز بزرگترین خوشه، عامل «خود استنادی» تأثیر شگرفی در شکل گیری خوشه های دیگر داشته است. نتیجه گیری : تمرکز پژوهشگران کتابداری ایران بر این موضوعات سبب شده به برخی از موضوعات دیگر نظیر «خدمات مرجع»، «مجموعه سازی»، «محیط کتابخانه»، «خودکارسازی کتابخانه ها»، «خدمات رسانی به معلولان»، «آرشیو و حفاظت» کمتر توجه کنند.
۳۸.

تحلیل کیفی تولیدات علمی رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران در مجلات بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران مشارکت علمی تولیدات علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی پایگاه اطلاعاتی آیاسآی (ISI) الگوی نویسندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۳۹۲
این پژوهش با هدف تحلیل کیفی تولیدات علمی حوزه تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران در مجلات نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی انجام شد. موضوع این تحقیق بررسی تولیدات علمی ایران در حوزه علوم ورزشی در تربیت بدنی از نظر میزان همکاری محققان با دانشگاه های داخلی و همچنین در سطح بین المللی، الگوی انتشاراتی نویسندگان، محور موضوعات، مشخص کردن گرایش و زیرشاخه های موجود در این رشته است. در تحقیق حاضر از روش کتاب سنجی استفاده شده است. داده های پژوهش از طریق پایگاه اطلاعاتی Web of science از زیرمجموعه های ISI گردآوری شده اند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که در سی سال (2009 – 1980)، تنها 128 مدرک از یاران به پایگاه اطلاعاتی فوق راه یافته است. همچنین 484 مولف در تولید این آثار مشارکت داشته اند که 344 نفر از آنان ایرانی و 140 نفر خارجی بوده اند. بیشترین تحقیقات به گرایش فیزیولوژی ورزش و زیرشاخه سیستم های انرژی تعلق دارد. گرایش های رفتار حرکتی و مدیریت و برنامه-ریزی در تربیت بدنی در رتبه های بعدی قرار دارند و در مجموع تولیدات رشته تربیت بدنی و ورزش ایرانیان، رشته های ورزشی فوتبال، کشتی و کوهنوردی بیشتر از دیگر رشته های ورزشی مورد بررسی علمی قرار گرفته اند. در بحث الگوی نویسندگی الگوی چهار مولف، سه مولف و دو مولف به ترتیب بیشترین درصد تولیدات علمی را به خود اختصاص داده است. آزمون آماری کای دو پیرسون نشان داد عامل همکاری علمی تاثیر بسزایی در متوسط تعداد استنادها دارد.
۳۹.

تحلیلی بر تولیدات علمی کشورهای جهان در حوزه روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۸۵۶
در این پژوهش با استفاده از نمایه نامه های پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی به بررسی وضعیت تولیدات علمی در رشته روابط بین الملل در یک دوره ده ساله (از سال 2000 تا 2009) پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات علم سنجی بوده و جامعه پژوهش را مدارک نمایه شده در حوزه روابط بین الملل در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی تشکیل می دهند. نتایج بررسی نشان داد که میزان تولیدات علمی جهان در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی در حوزه روابط بین الملل در فاصله زمانی 2009-2000 تعداد 34685 مدرک بوده است که ""Freedman"" و ""Ikenberry"" به ترتیب با 140 و 135 تولید علمی (79/0 درصد) پرتولیدترین پژوهشگران در عرصه روابط بین الملل بوده اند. دانشگاه های """"London School of Economics and Political Science"""" با 497 تولید علمی (42/1 درصد)، ""Harvard University"" با 391 تولید علمی (13/1 درصد)، و ""King's College London"" با 370 مدرک (07/1 درصد) فعال ترین دانشگاه ها در سطح جهان در عرصه روابط بین الملل بوده اند. روند تولیدات علمی نیز نشان داد که از سال 2005 به بعد نوعی رشد در میزان تولیدات به وجود آمده است. شایان ذکر است که از بین همه مجلات مورد بررسی، مجله ""International Affairs"" با انتشار 86/8 درصد از کل تولیدات علمی بیشتر مدارک در حوزه روابط بین الملل را به چاپ رسانیده است. از جانب دیگر، یافته ها مشخص نمود که سهم ایران از تولیدات علمی جهان در رشته روابط بین الملل تنها 15 مدرک بوده است که معادل 043/0 درصد از کل تولیدات علمی این رشته می باشد. «سریع القلم» و «برزگر» پرتولیدترین پژوهشگران ایران در این حوزه به شمار می روند. از 15 تولید علمی ایران، 5 مدرک در مجله ""Middle East Policy"" به چاپ رسیده است. در نهایت، مقاله ""The paradox of Iran`s Nuclear consensus "" تنها با دریافت 2 استناد پراستنادترین و به عبارتی تاثیرگذارترین مقاله ایران در عرصه روابط بین الملل به شمار می رود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان