اکرم هادی زاده مقدم

هدف از این مطالعه بررسی تأثیر شهرت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی (OCB) است. بدین معنا که در این پژوهش به بررسی این امر خواهیم پرداخت که آیا ادراک مثبت کارکنان از سابقه ای از اعمال گذشته سازمان و توانایی فعلی سازمان برای پاسخگویی به نیازها و انتظارات ذینفعان آن می تواند بر رفتارهایی که داوطلبانه محسوب می شوند و در نظام پاداش رسمی سازمان شناسایی نمی شوند را بهبود بخشد. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان ستاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران هستند که 168 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه استادارد جمع آوری شده اند. تحلیل داده ها به کمک مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهند که شهرت سازمانی و ابعاد آن شامل اقتدار، احترام، کارایی و خدمات بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر معناداری دارند. همچنین نتایج بررسی برازش کلی مدل مطالعه نشان می دهد که مدل مورد استفاده در این پژوهش یک مدل مناسب برای بررسی اثر شهرت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی است.

هدف اصلی این پژوهش پیش بینی رفتار کارکنان از راه بررسی ادراک از احتمال تغییر در منابعِ سازمانی آنان و در تعامل ادراکی با سرپرست آنها است. این پژوهش با رویکردی عینی گرا به دنبال کشف مشابهت هایِ نهفته در تمایل های رفتاری افراد، درونِ یک زیست بومِ سازمانی است. گام های عملیاتی سازی این پژوهش با استفاده از راهبرد اکتشافی متوالی در پنج مرحله برداشته شده و از روش های آزمایشی و تجربی برای اعتبارسنجی مدل استفاده شده است. زیست بومِ موردبررسی در این پژوهش، بانک های دولتی و شبه دولتی ایران بودند که از راه 416 آزمودنی با دقت بررسی شدند. همچنین برای دستیابی به مدلی برای پیش بینی رفتار ِسازمانیِ کارکنان، نخست تمایل های رفتاری با رویکرد حفاظت از منابع، نوع شناسی و سپس با در نظر گرفتن انواع آثار ثابت و تصادفی در قالب معادلات آمیخته مدل سازی شدند. نتایج نشان داد که پیش بین های رفتارِ انسان در سطح زیست بوم منابع از اشتراک های بزرگی برخوردار است که با رویکردی منبع محور می توان آنها را شناسایی کرد. همچنین نتایج نشان داد که تمایل رفتاری کارکنان بانک های دولتی و شبه دولتی ایران در موقعیت های تهدید حمایت اجتماعی، «گرایش به انفعال» دارد و در صورت حضور تعامل ادراکی مثبت یا منفی از رهبر، این تمایل در هر دو حالت از «گرایش به انفعال» به «گرایش به حفظ» تغییر خواهد کرد. شناسایی نقاط مرزی تغییر حالت های تمایل رفتاری و فاصله شدتِ تمایل رفتاری کارکنان از این نقاط، یکی دیگر از نتایج این پژوهش بود که می تواند راهنمایی برای تنظیم مداخله های اثربخش رهبران در زیست بومِ مورد بررسی باشد.

به ثمر رساندن کارها با استفاده از روش تیمی، ظرفیت های بالقوه ای را برای بهره برداری کامل از توانایی های منابع انسانی در اختیار می گذارد. امروزه در جوامع مختلف شواهد فراوانی از موفقیت های چشمگیر کار تیمی وجود دارد و بسیاری از سازمان ها نیز به پیروی از این تجربه ها، اقدام به انجام فعالیت هایی در راستای تشکیل تیم های کاری نموده اند. هدف این پژوهش تبیین عوامل سازمانی موثر بر اثربخشی تیم های کاری می باشد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان شرکت مدیریت منابع آب و نیروی ایران که در پروژه های عمرانی این شرکت فعالیت می کنند، هستند. از این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم، نمونه ای به تعداد 185 نفر انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های محقق ساخته، پس از بررسی روایی و پایایی پرسشنامه ها جمع آوری شد. نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان می دهد به منظور نیل به اثربخشی تیم های کاری می بایست در سطح سازمان ارزش های فرهنگی و ابعاد ساختار سازمانی در راستای حمایت از کار تیمی قرار داشته باشند تا از این طریق سیستم های سازمانی نیز با توجه به الزامات و شرایط کار تیمی طراحی شوند. این امر بر فرایندهای تیم تأثیر گذاشته و از این طریق اثربخشی تیم کاری را در سازمان بهبود می بخشد. روابط بین مؤلفه های یادشده نیز در بخش تحلیل آماری و آزمون مدل پژوهش نشان داده شده است.

دانشگاه ها نیز مانند هر سازمان دیگری به منظور استفاده بهینه از منابع محدود خود و اثربخشی بیشتر، نیازمند ارزیابی و سنجش عملکرد می باشند. تحقیق حاضر به منظور تدوین مدلی جهت سنجش ارزیابی عملکرد دانشگاه ها بر اساس مطالعه حوزه های انسانی، پژوهشی، اداری- پشتیبانی، فرهنگی و آموزشی در میان دانشگاه های استان فارس و اصفهان است. داده های تحقیق حاضر از طریق پرسشنامه ای 63 سؤالی و از میان 322 نفر از هیئت علمی، کارشناسان و مدیران جامعه آماری مذکور جمع آوری گردید، در بررسی داده های تحقیق مشخص گردید که تمامی عوامل به استثنای عامل فرهنگی بر بهبود ارزیابی اثربخش تأثیرگذارند. مقدار ضریب تعیین داده های تحقیق نشان می دهد تمامی متغیرهای منابع آموزشی، منابع اداری پشتیبانی، منابع انسانی، منابع فرهنگی و منابع پژوهشی رویهم رفته 3/68% از واریانس متغیر اثربخشی ارزیابی عملکرد را توضیح می دهند. با توجه به ضریب مسیر به دست آمده می توان گفت که بیشترین اثر را شاخص منابع آموزشی داشته است (ضریب مسیر بزرگ تری داشته است)، منابع پژوهشی در رده دوم، منابع انسانی در رده سوم، منابع اداری پشتیبانی در رده چهارم و منابع فرهنگی نیز در رده پنجم و کمترین تأثیر را در ارزیابی عملکرد داشته است.

آیا کارکنان، سازمان را مانعی در راه دستیابی به هدف های شخصی و حرفه ای خود می بینند؟ هنگامی که کارکنان معتقدند مورد حمایت هستند، عضویت آن ها در سازمان، مهم ترین جنبه از هویت اجتماعی شناخته می شود؛ هرچند هنگامی که احساس می کنند سازمان به آن ها آسیب می رساند و مانع آن ها می شود، بین خود و سازمان فاصله زیادی حس می کنند. هدف این پژوهش، بررسی عوامل اثرگذار بر انسداد سازمانی با تمرکز بر توانمندسازی روان شناختی به عنوان متغیر مستقل و نقش میانجی است. این پژوهش در میان پرستاران «بیمارستان بوعلی سینا» شهر قزوین انجام شد. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که توانمندسازی روان شناختی از طریق تأثیر مثبت بر جوّ پیشگامی در سازمان موجب کاهش ادراک از انسداد سازمانی می شود؛ همچنین تأثیر مثبت توانمندسازی روان شناختی بر آوای کارکنان نیز تأیید شد.

این پژوهش با هدف بررسی عوامل اثرگذار بر رفاه ذهنی کارکنان بخش عمومی انجام شده است. نیروی انسانی یک سازمان، منبع کلیدی برای کسب مزیت رقابتی پایدار و یکی از عوامل اصلی موفقیت در سازمان ها به حساب می آید؛ ازاین رو مدیریت اثربخش منابع انسانی به یکی از مهم ترین مسائل پیش روی سازمان ها برای نیل به اهداف سازمانی تبدیل شده است. ازآنجای که انجام کار در قالب شغل، شکل می گیرد، لازم است ویژگی هایی که شغل در ارتباط با خصوصیات شاغل، سنجیده و ملحوظ شود. باید شغل و مراحل انجام آن را به خوبی شناخت و به تجزیه وتحلیل شغل توجه کرد؛ در گام بعدی شغل را طراحی کرد و افراد متناسب با هر شغل را در جایگاه شغلی لازم به کار گمارد. در این راستا متغیر رفاه ذهنی کارکنان به عنوان متغیر وابسته و فعالیت های مدیریت منابع انسانی و طراحی شغل به عنوان متغیرهای مستقل و عوامل اثرگذار بر رفاه ذهنی کارکنان انتخاب شده اند. جامعه آماری این پژوهش کارکنان بخش آزمایشگاه مرکزی «بیمارستان امام خمینی» به تعداد 200 نفر هستند که پرسشنامه استاندارد پژوهش در میان 133 نفر از اعضای این جامعه به روش نمونه گیری ساده و در دسترس توزیع و جمع آوری شد. نتایج حلیل داده ها حاکی از این است که طراحی شغل و فعالیت های مدیریت منابع انسانی بر رفاه ذهنی کارکنان تأثیر زیادی می گذارد؛ همچنین نتایج نشان دادند که تأثیر طراحی شغل به میزان زیادی بیشتر از تأثیر فعالیت های مدیریت منابع انسانی است.

هدف: کارکنان سازمان های امروزی نسبت به گذشته شاهد رفتارهای نامطلوب و ناپسند بیشتری هستند. یکی از انواع بدرفتاری ها که به تازگی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، بی ادبی در محل کار می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی (مدل پنج عاملی شخصیت) و سبک های مدیریت تعارض بر بی ادبی در محل کار می باشد. همچنین مطالعه فعلی به بررسی تأثیر بی ادبی در محل کار بر حس خجالت و تعلق کارکنان نیز به عنوان پیامدهای بی ادبی پرداخته است.روش: پژوهش فعلی یک مطالعه ی میدانی و از نوع پیمایشی است که نمونه ی آماری آن شامل 650 نفر از کارکنان ادارات بانک مسکن در شهر تهران می باشد. روش نمونه گیری در دسترس بوده و برای سنجش بی ادبی در محل کار از پرسشنامه کورتینا و همکاران (2001)، سبک های مدیریت تعارض از پرسشنامه رحیم و مگنر (1995)، ویژگی های شخصیتی از پرسشنامه سائوسیر (1994)، خجالت از پرسشنامه لاری، لندل و پتون (1996) و تعلق از پرسشنامه گودارد (2001) استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که ویژگی های ثبات هیجانی، برون گرایی و باوجدان بودن به ترتیب بیشترین تأثیر را بر بی ادبی در محل کار می گذارند. همچنین از میان سبک های مدیریت تعارض، تسلط، یکپارچگی و مصالحه نیز به ترتیب بیشترین اثرگذاری را بر بی ادبی در محل کار دارند. بعلاوه، نتایج نشانگر آن است که بی ادبی در محل کار بر حس خجالت کارکنان تأثیر مثبت و بر حس تعلق آنان تأثیری منفی می گذارد.نتایج: پژوهش فعلی بر دانش موجود در حوزه رفتار سازمانی می افزاید و بعلاوه نشان می دهد که با کنترل عوامل پیشینی، می توان بی ادبی در محل کار را کاهش داده و از پیامدهای نامطلوب آن جلوگیری کرد.

رفتار گردشگران تحت تأثیر استنباط آنها از تصویر ذهنی مقصد گردشگری قرار دارد. منابع اطلاعاتی از عوامل شکل دهنده تصویر ذهنی از مقصد است؛ بنابراین تبلیغات توصیه ای یک ابزار تبلیغاتی قدرتمند و یک منبع اطلاعاتی مهم و تأثیرگذار بر نگرش ها و رفتار گردشگران به شمار می رود. هدف این پژوهش بررسی تأثیر تبلیغات توصیه ای گردشگران بر تصویر ذهنی آنها از مقصد و درنتیجه قصد سفر است. جامعه آماری پژوهش، کلیه گردشگران خارجی است که در زمستان 1393 از اصفهان دیدن کرده اند. نمونه گیری در دسترس از 450 گردشگر به عمل آمد. برای آزمون فرضیه ها ، از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار LISERL انجام شد. یافته ها نشان می دهد که تبلیغات توصیه ای بر تصویر ذهنی گردشگران از یک مقصد (با ابعاد شناختی، عاطفی، روانشناختی، منحصربه فرد و کلی) و درنتیجه تصمیم گردشگران برای سفر به ایران مؤثر بوده است. درنهایت با توجه به فرضیه های تائیدشده پیشنهادهای کاربردی و پژوهشی برای مدیران و پژوهشگران ارائه شد

تسهیم دانش در بین افراد برای بکارگیری شایستگی های کلیدی و کسب مزیت رقابتی در دنیای رقابتی قرن بیست و یکم امری حیاتی است. از آنجا که تسهیم دانش امری داوطلبانه است و اجباری در کار نیست بنابراین متکی بر استراتژی های نرم است. بنابراین در این پژوهش بر آن شدیم که اثر جو تیم و رهبری توانمندساز را بر رفتار تسهیم دانش افراد مورد بررسی قرار دهیم. بر این اساس مدلی بر مبنای مطالعات پیشین مدیریت دانش ارائه شد که داده ها از 285 نفر از دانشجویان تیم های ورزشی دانشکده های دانشگاه تهران جمع آوری شد. برای آزمون مدل از معادلات ساختاری و روشPLS استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که جو تیم و رهبری توانمندساز با واسطه نگرش، رفتار تسهیم دانش افراد را تحت تاثیر قرار می دهند و همچنین جو تیم به طور مستقیم نیز رفتار تسهیم دانش افراد را تحت تاثیر قرار می دهد.

هدف: هدف این مطالعه، ارائه مدلی جهت پیش بینی رفتارِ کارکنان سازمان ها در موقعیت هایی است، که از یک سو می پندارند، آن موقعیت تهدیدی برای اختیار و کنترل شغلی شان است و از سوی دیگر در معرض ادراکات مختلفی از ادراکِ سرپرست خود در خصوص همان موقعیت قرار گرفته اند. طراحی/روش شناسی/رویکرد: در این پژوهش با به کارگیری طرح اکتشافی متوالی پس از گردآوری داده های کیفی از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های روایی و کدگذاری این داده ها از روش داده بنیاد نظام مند، مدل کیفی مبنا به دست آمد و بانک های دولتی و شبه دولتی ایران به عنوان زیست بوم منابعِ این پژوهش، برای بررسی میدانی و تحلیل کمی در نظر گرفته شد. سپس با به کارگیری روش های تجربی و طراحی و اعتبارسنجی آزمایشات مربوطه و به کارگیری مدل های آمیخته، فاز میدانی پژوهش در شبکه بانکی کشور اجرا شد. یافته های پژوهش: نتایج این پژوهش، گرایش رفتاری برخاسته از ادراکات پیرو از طریق تاثیراتی که ادراک منفی پیرو از موقعیت و ادراک پیرو از ادراک رهبر روی اختیار و کنترل شغلی فرد می گذارد را نشان دادند. مدل آمیخته به دست آمده در این پژوهش با لحاظ حالات ادراکی مختلف و در نظر گرفتن اثر تصادفی میان افراد، اثر وضعیت و همچنین اثر موقعیت، قادر است، مختصات تمایل رفتاری کارکنان بانک های دولتی و شبه دولتی کشور را در شرایط عدم حضور و یا حضور ادراکات مختلف از ادراک رهبر، در موقعیت هایی که فرد، آن را به مثابه تهدیدی برای اختیار و کنترل شغلی اش می پندارد پیش بینی نماید. محدودیت ها و پیامدها: با توجه به نقش اساسی ساختار و فرهنگ سازمانی در نتایج آزمایشات، پیشنهاد می شود در مطالعات آینده، سازمان هایی با مختصات متفاوت ساختاری و فرهنگی نسبت به جامعه این پژوهش، مورد مطالعه قرار گیرند. همچنین با توجه به اینکه برش زمانی این مطالعه ماهیتی مقطعی دارد، پیش بینی می شود انجام مطالعات طولی بتواند دستاوردهای جدیدی را به همراه داشته باشد. نکته حائز اهمیت دیگر آن است که در این پژوهش امکان بررسی رویکرد منفعلانه افراد در مواجهه با موقعیت های مختلف وجود نداشت، لذا پیشنهاد می شود در پژوهش های آتی دلایل اتخاذ رویکردهای منفعلانه از منظر روانشناسی انفعال نیز مورد بررسی قرار گیرد. ارزش مقاله: این پژوهش از دو جهت حائز اهمیت است: از منظر بنیادی، نتایج این پژوهش در حوزه رفتار سازمانی می تواند چارچوبی برای مطالعات آتی در زمینه پیش بینی رفتار فراهم آورد و از منظر کاربردی نیز می تواند، رفتار کارکنان بانک های دولتی و شبه دولتی ایران را پیش بینی نموده و راهنمایی برای مدیران این سازمان ها جهت انجام مداخلات اقتضایی اثربخش به منظور دستیابی به رفتار مطلوب باشد.

 این پژوهش با هدف طراحی رویکردی راهبردی به برند، بر اساس ارزش پیشنهادی در سازمان های چابک ایرانی صورت گرفته است. روش پژوهش استقرایی و متکی بر نظریه سازی داده بنیاد است. نخست پیشینه پژوهش در حوزه مطالعات ارزش، برند و چابکی ارائه می شود، سپس با پانزده تن از مدیران ارشد سازمان های چابک ایرانی مصاحبه شده است. سپس، با رویکرد داده بنیاد، ماهیت برند راهبردی و فرآیند شکل گیری آن شناسایی شده و جایگاه هر یک از عناصر تشکیل دهنده الگوی برندسازی بنیادین در سازمان های چابک ایرانی در قالب مدلی مفهومی ارائه شده است. مدل استخراج شده در برگیرنده عواملی نظیر، تدوین راهبرد و چشم انداز، ارزش های سازمانی و پرورش فرهنگ، تبیین و تدوین ارزش پیشنهادی برند (به مشتری، کارکنان و ذی نفعان)، تبیین و تقویت برند (محصول، کارفرما، سازمان) و برند راهبردی در فضای چابکی سازمانی است.

این پژوهش به تبیین رابطه میان مدیریت دانش مشتری و قابلیت های انطباق با محیط می پردازد. از یک سو با توجه به نقش محوری مشتری در محیط های رقابتی که در نظریاتی همچون نظریه دلتا به روشنی بیان شده است و از سوی دیگر باتوجه به تلاش سازمان ها برای کسب مزیت رقابتی پایدار به ویژه در محیط های پویا و متلاطم که در مفهوم قابلیت های انطباق با محیط به خوبی متبلور شده است. انتظار می رود بررسی توامان دو مقوله مدیریت دانش مشتری و قابلیت های انطباق با محیط بتواند راهگشای برخی از مسائل موجود در دنیای رقابت باشد. لذا بررسی رابطه مدیریت دانش مشتری و قابلیت های انطباق با محیط، محور این پژوهش قرار گرفته است. در این راستا 16 فرضیه مطرح و مورد بررسی قرار گرفتند و نتیجه آزمون ها در سطح اطمینان 95% رابطه مثبت و معنادار پنج فرضیه را تأیید کردند که عبارت اند از: رابطه "مدیریت دانش مشتری" و مؤلّفه " شناسایی" در قابلیت های انطباق با محیط، رابطه مؤلّفه "دانش درباره مشتری" در مدیریت دانش مشتری و "قابلیت های انطباق با محیط"، رابطه مؤلّفه "دانش درباره مشتری" در مدیریت دانش مشتری و مؤلّفه "شناسایی" در قابلیت های انطباق با محیط، رابطه مؤلّفه "دانش درباره مشتری" در مدیریت دانش مشتری و مؤلّفه "تصاحب" در قابلیت های انطباق با محیط، رابطه مؤلّفه "دانش از مشتری"در مدیریت دانش مشتری و مؤلّفه "شناسایی" در قابلیت های انطباق با محیط.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش میانجی گری بازاریابی داخلی و یادگیری سازمانی می باشد. باتوجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، تحقیق حاضر توصیفی ازنوع همبستگی و علّی– مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان شعب بیمه آسیا در شهر تهران بوده اند. از این تعداد با استفاده از روش تصادفی ساده متناسب با حجم، نمونه ای به تعداد 151 نفر انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه ، پس از بررسی روایی و پایایی آن جمع آوری شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از متخصصان و اساتید این حوزه استفاده شد و برای تعیین برازش ابزار اندازه گیری نیز از ضریب آلفای کرونباخ، بارعاملی، پایایی ترکیبی و واریانس استخراج شده استفاده شد و برای تعیین برازش مدل ساختاری نیز از واریانس تبیین شده استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و همچنین یادگیری سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ همچنین یادگیری سازمانی بر بازاریابی داخلی و رفتار شهروندی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ اما رهبری تحول آفرین تأثیر معناداری بر بازاریابی داخلی ندارد و نیز بازاریابی داخلی تأثیر معناداری بر رفتار شهروندی سازمانی ندارد.

هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی و تبیین مدل مدیریت بازدارندگی رفتارهای کاری نابهنجار است. با بررسی ادبیات نظری متغیّرهای مدیریت بازدارندگی رفتارهای کاری نابهنجار به عنوان مبنای طراحی مدل پیشنهادی انتخاب شدند و متناسب با این متغیّرها اقدام به طراحی پرسشنامه شد. این پژوهش در زمره پژوهش های ترکیبی در دو مرحله کیفی و کمی اجرا گردید. جامعه مورد مطالعه در مرحله کیفی نخبگان صنایع ریلی و نخبگان دانشگاهی بودند و جامعه آماری مرحله کمی تحقیق، کارمندان شرکت های بهره بردار در صنعت ریلی ایران در نظر گرفته می شود، روش نمونه گیری چند مرحله ای و به روش تصادفی ساده بود و حجم نمونه براساس جدول مورگان در حدود 152 نفر در نظر گرفته شدند (تعداد 150 پرسشنامه جمع آوری گردید). نتایج براساس تحلیل دو راند دلفی نشان داد 16 مؤلفه براساس نظر خبرگان تأیید شد. به طور کلی برای تجزیه و تحلیل مشاهدات از نرم افزارSmart-PLS2  استفاده شد. نتایج نشان داد تأثیر گزینش و به کارگیری نامناسب، انسجام گروهی، هوش اخلاقی، مهارت های رهبر، سرمایه اجتماعی و تربیت اجتماعی و حکومتی بر رفتار کاری نابهنجار معنادار است و بیشترین تأثیر متغیّر مستقل بر متغیّر وابسته مربوط به تأثیر انسجام گروهی بر رفتار کاری نابهنجار با میزان 239/0 است. همچنین تمامی روابط تعدیل گری تعریف شده در پژوهش تأیید گردید. همچنین بعد از سنجش و آزمون مدل های پژوهش، نتایج نشان دهنده تأیید مدل است به عبارتی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های پیشنهادی مورد تأیید هستند.