منصوره نیکوگفتار

مرگ همسر به منزله رویدادی سهمگین می تواند پیامدهای روانی بسیاری را به دنبال داشته باشد. در چنین شرایطی، برخی از افراد ممکن است با وجود مواجهه با واقعه ای دردناک، رشد پس از سانحه را تجربه کنند؛ از این رو، شناسایی عوامل دخیل در این پدیده حائز اهمیت است. مطالعه حاضر با هدف تدوین مدل رشد پس از سانحه براساس طرحواره های هیجانی با نقش میانجی شفقت به خود در بین زنان سوگوار از مرگ همسر ناشی از بیماری کرونا انجام شد. روش پژوهش، توصیفی - همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. نمونه شامل 330 نفر از زنان سوگوار مرگ همسر در اثر بیماری کرونا بود که به پرسشنامه های رشد پس از سانحه، طرحواره های هیجانی و شفقت به خود پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و روش معادلات ساختاری استفاده شد. طبق نتایج، اثر مستقیم کنترل ناپذیر بودن، غیرمنطقی بودن، عدم پذیرش هیجانات، گناه، ابراز هیجانات و تأییدطلبی بر شفقت به خود و رشد پس از سانحه و اثر مستقیم شفقت به خود بر رشد پس از سانحه معنی دار است. اثر غیرمستقیم کنترل ناپذیر بودن، غیرمنطقی بودن، عدم پذیرش هیجانات، گناه، ابراز هیجانات و تأییدطلبی بر رشد پس از سانحه معنی دار است؛ بنابراین، شفقت به خود به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین طرحواره های هیجانیو رشد پس از سانحه دارای نقش معنی دار است. با توجه به نتایج، برای ارتقای رشد پس از سانحه در افراد سوگوار می توان به طراحی مداخلاتی مبتنی بر اصلاح طرحواره های هیجانی و شفقت به خود اقدام کرد. 

هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای کمال گرایی در رابطه میان اضطراب حالت – صفت و خودکارآمدی با اهمال کاری تحصیلی در دانشجویان شهر تهران بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و شرکت کنندگان 349 نفر  از دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های خودکارآمدی عمومی، کمال گرایی، اهمال کاری و اضطراب حالت-صفت پاسخ دادند. نتایج معادلات ساختاری نشان داد که بر اساس اضطراب صفت – حالت، خودکارآمدی و کمال گرایی مثبت می توان اهمال کاری تحصیلی را پیش بینی نمود و کمال گرایی منفی نیز به طور معناداری اهمال کاری تحصیلی را پیش بینی کرد. همچنین نقش واسطه ای کمال گرایی در رابطه میان اضطراب صفت -  حالت و خودکارآمدی با اهمال کاری تحصیلی مورد تأیید قرار گرفت و مدل مفروض با توجه به شاخص های  X2، GFI، AGFA، CFI و RMSEA که به ترتیب برابر با نمرات 92/2، 99/0، 98/0، 97/0 و 42/0 می باشد،از برازش مناسب و قابل قبولی برخوردار است. بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که کاهش اضطراب  و کمال گرایی منفی و ارتقاء خودکارآمدی و کمال گرایی مثبت می توانند در کاهش اهمال کاری تحصیلی دانشجویان مؤثر باشند. بنابراین می توان در طراحی مداخلات مربوط به کاهش اهمال کاری تحصیلی این مؤلفه ها را در نظر گرفت.

مقد مه: روایت بیماری انسان، روایت هراسها، تنهاییها و تهدیدهایی است که بسان طاعون بر زندگی آوار می شوند و انسان هراسان را به کنج انزوا و فاصله گیری از جامعه و تن دادن به قرنطینه سوق می دهند. یکی از بیماریهای نوپدید عصر حاضر ویروسی از خانواده کروناویروسها به نام کووید-19 است. گسترش بسیار سریع این بیماری از مهم ترین ویژگی این ویروس بوده و تعداد زیادی از کشورهای دنیا را با چالشهای بزرگ روان شناختی، اقتصادی، مذهبی و سیاسی مواجه کرده است. روش: پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیامدهای قرنطینه خانگی در همه گیری کووید-19 انجام شد. مشارکت کنندگان تحقیق دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی تهران بودند. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل روایت انجام گرفت. اطلاعات پژوهش از طریق مصاحبه های روایتی نیمه ساختاریافته در فضای مجازی با 24 نفر از دانشجویان که تجربه حداقل 10 روز قرنطینه در خانه را داشتند و از اطلاعات کافی درباره موضوع پژوهش برخوردار بودند، جمع آوری شد. روش نمونه گیری در این پژوهش، نمونه گیری هدفمند بود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون براون و کلارک (2006) استفاده شد. یافته ها: چهار مضمون اصلی ترس از بیماری، محرومیت و ملال، تردیدهای فکری و عملی و دغدغه های تحصیلی و شغلی از پیامدهای قرنطینه خانگی بودند. بحث: گرچه قرنطینه خانگی یکی از روشهای کنترلی و پیشگیرانه از گسترش بیماریهای عفونی در کنار سایر روشها است؛ اما همواره از مهم ترین چالشهای پیش روی افراد در زمان شیوع این نوع بیماری و از جمله دلایل نگرانیها و مشکلات افراد در قرنطینه خانگی است.

هدف: هدف این پژوهش پیش بینی دلزدگی زناشویی بر اساس صمیمیت جنسی و میانجیگری خودپنداره جنسی در دانشجویان متاهل بود. روش پژوهش: این پژوهش مقطعی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1399 تشکیل دادند که تعداد 210 نفر به صورت آنلاین به پرسشنامه های صمیمیت جنسی (بطلانی و همکاران، 1389)، خودپنداره جنسی (اسنل، 1998) و دلزدگی زناشویی (پاینز، 1996) پاسخ دادند. به منظور بررسی متغیرهای مدل پیش بینی دلزدگی زناشویی آزمون های ضریب همبستگی پیرسون (با استفاده از نرم افزار SPSS) و تحلیل مسیر (با استفاده از نرم افزار آماری LISREL) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که خودپنداره جنسی مثبت با دلزدگی زناشویی رابطه ندارد و فقط بعد منفی خودپنداره جنسی با دلزدگی زناشویی رابطه مثبت دارد. صمیمیت جنسی با دلزدگی زناشویی رابطه مستقیم و معکوس داشت. خودپنداره جنسی منفی بین صمیمیت جنسی با دلزدگی زناشویی نیز نقش میانجیگری را داراست (05/0=P). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بیانگر این است که به صور خاص صمیمیت جنسی و خودپنداره جنسی نقش قابل توجهی در چگونگی دلزدگی زناشویی ایفا می کند، بنابراین توجه به این عوامل برای هر گونه اقدام و برنامه ریزی در زمینه دلزدگی زوجین بیش از پیش اهمیت دارد.

ویروس کرونا تأثیر گسترده ای بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، ارتباطات، محیط و زندگی شخصی انسان ها داشته است. درک دقیق این تأثیرات گسترده و طرح ریزی مداخلات مناسب مستلزم مطالعات میان رشته ای است؛ ازاین رو، مطالعه حاضر در راستای بررسی تأثیرات روانشناختی کرونا ویروس و عوامل محافظت کننده روانشناختی در برابر آسیب های ناشی از آن انجام شد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر اضطراب دچارشدن به ویروس کرونا بر سلامت روان و کیفیت زندگی با میانجیگری امیدواری در کاربران فضای مجازی بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و برای آزمون روابط بین متغیرها از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. ۲۳۰ نفر از کاربران فضای مجازی به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای به کاررفته در این پژوهش مقیاس اضطراب بیماری کرونا، پرسشنامه سلامت روان، پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس امیدواری بودند. یافته های پژوهش نشان دادند اضطراب کرونا بر سلامت روان و کیفیت زندگی تأثیر منفی معنادار دارد و امیدواری بر سلامت روان و کیفیت زندگی تأثیر مثبت معناداری دارد. همچنین، نقش میانجی گر امیدواری در اضطراب دچارشدن به ویروس کرونا بر سلامت روان و کیفیت زندگی معنادار بود؛ درنتیجه، امیدواری با کاهش اضطراب دچارشدن به ویروس کرونا، سلامت روان و کیفیت زندگی را ارتقا می دهد.  

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه ای همدلی در رابطه سلامت اجتماعی و سرمایه روان شناختی والدین با رفتار جامعه پسند در نوجوانان بود. بر اساس یک طرح همبستگی، 369 نوجوان دبیرستان دوره دوم (15 تا 18 سال) شهر تهران (189 پسر و 180 دختر) با روش نمونه برداری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس رفتار جامعه پسند (پنر، فریتشی، کرایگر و فریفیلد، 1995) و مقیاس همدلی (بریانت، 1982) پاسخ دادند. والدین آن ها (158 پدر و 211 مادر) نیز مقیاس سرمایه روان شناختی (لوتانز، اوالیو، آوی و نورمن، 2007) و مقیاس سلامت اجتماعی (کییز، 1998) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد سطح بالای همدلی نوجوانان و سطوح بالای سلامت اجتماعی و سرمایه روان شناختی والدین، افزایش رفتار جامعه پسند در نوجوانان را پیش بینی می کند. همچنین همدلی در رابطه بین سلامت اجتماعی و سرمایه روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند نوجوانان، نقش واسطه ای دارد. یافته ها اهمیت ایجاد برنامه های آموزشی جهت ارتقای همدلی و توجه به نقش مهم والدین به عنوان عوامل تأثیرگذار بر نوجوانان به منظور افزایش رفتار جامعه پسند در آن ها را نشان می دهد که در کاهش مشکلات بعدی نوجوانی مانند رفتار ضد اجتماعی و بزهکاری نقش تعیین کننده دارد.

نگرش به خشونت، همدلی و رشد اخلاقی از جمله متغیرهای با اهمیت و مرتبط با انواع بازی های رایانه ای هستند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف مقایسه نگرش به خشونت، همدلی و رشد اخلاقی در کاربران نوجوان انواع بازی های رایانه ای در قالب یک پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی انجام شد. 144 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصیل در پایه اول دبیرستان مدارس منطقه 15 آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند و به پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، سنجش بازی های رایانه ای، مقیاس نگرش نسبت به خشونت-نسخه نوجوانان، پرسشنامه بازتاب اخلاقی اجتماعی- فرم کوتاه و پرسشنامه همدلی عاطفی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی شفه بررسی شد. مطابق نتایج به دست آمده، میزان استفاده از بازی های رایانه ای با نگرش به خشونت همبستگی مثبت و با همدلی و رشد اخلاقی همبستگی منفی دارند. همچنین بین استفاده کنندگان انواع بازی های رایانه ای در همدلی، نگرش به خشونت و میزان استفاده از بازی های رایانه ای تفاوت معناداری وجود دارد در حالیکه در رابطه با رشد اخلاقی تفاوت معناداری دیده نشد. بر این اساس، نگرش به خشونت و همدلی متغیرهایی مرتبط و مهم در رابطه با انواع بازی های رایانه ای می باشند که می توانند به صورت متفاوتی از انواع بازی های رایانه ای تاثیر بپذبرند که با توجه به آن، می توان با طرح ریزی و اجرا برنامه ها و مداخلات، کاهش نگرش مثبت به خشونت و افزایش همدلی را موجب شد.

هدف: این پژوهش با هدف مقایسه مشکلات بین فردی، جسمانی سازی و پذیرش اجتماعی در دانشجویان با گرایش بالا و پایین به مواد انجام شد. روش: در قالب یک مطالعه علی مقایسه ای، از بین دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی شهر تهران، 300 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به پرسش نامه های تمایل به مصرف مواد، مشکلات بین فردی، جسمانی سازی و پذیرش اجتماعی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد در نمرات مشکلات بین فردی، جسمانی سازی و پذیرش اجتماعی تفاوت بین دو گروه با گرایش بالا و پایین به مواد وجود دارد. یعنی دانشجویان با گرایش بالا به مواد مشکلات بین فردی و جسمانی سازی بالاتری نسبت به افراد با گرایش پایین دارند؛ درحالی که دانشجویان با گرایش بالا پذیرش اجتماعی کمتری نسبت به افراد با گرایش پایین به وابستگی به مواد دارند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به نظر می رسد کاهش مشکلات بین فردی و جسمانی سازی و افزایش پذیرش اجتماعی به عنوان سه عامل تأثیرگذار بر گرایش به مواد می تواند در مداخلات پیشگیرانه و رفتارهای خود مراقبتی گروه های در معرض خطر وابستگی به مواد مورد توجه قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و رویکرد ایماگوتراپی زوجین بر انعطاف پذیری کنشی زنان متاهل انجام گرفت. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر گرگان در سال 1397 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیراحتمالی داوطلبانه و گمارش تصادفی استفاده شد. پس از انتخاب حجم نمونه و گمارش آنها در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل، گروه های آزمایش مداخلات آموزشی را طی سه ماه به صورت هفته ای یک جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تعارض زناشویی براتی و ثنایی (1375) و مقیاس انعطاف پذیری کنشی (کانر و دیویدسون، 2003) بود. داده های جمع آوری شده توسط تحلیل کواریانس با بهره گیری از نرم افزار SPSS23 تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و ایماگوتراپی بر انعطاف پذیری کنشی زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره موثر بوده است(p<0/001). همچنین بین اثربخشی آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و ایماگوتراپی بر انعطاف پذیری کنشی زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره تفاوت معنادار مشاهده نشد(P>0.05). بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و ایماگوتراپی دارای اثربخشی مشابهی بر انعطاف پذیری کنشی زنان دارای تعارضات زناشویی بوده و می توان از این دو روش جهت بهبود انعطاف پذیری کنشی این زنان استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب، انگیزه و عملکرد ورزشکاران دو و میدانی کار انجام شده است. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل اجرا بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان ورزشکار  دو و میدانی باشگاهی با اضطراب شهر تهران در مجمتع ورزشی آزادی بود که از میان آنها 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش 17 جلسه 60 دقیقه ای تحت درمان بر اساس مداخلات پروتکل شناختی- رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. ابزار این پژوهش مقیاس اضطراب بک (1961)، پرسشنامه عملکرد ورزشی چاربونیو (2001)و پرسشنامه انگیزش پیشرفت (1994)  بود که شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سوالات آن پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از کوواریانس چند متغیره (مانکوا) انجام شد.. نتایج حاصل نشان داد که  بین اضطراب، انگیزش پیشرفت و عملکرد ورزشی در پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد(001/0 p<).  با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند سطوح اضطراب را  کاهش و انگیزش و در نتیجه عملکرد ورزشی را در ورزشکاران افزایش دهد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مشخصه های روانسنجی مقیاس تجربه تعامل فرا اجتماعی در نمونه دانشجویان ایرانی صورت گرفت. روش : طرح پژوهش توصیفی و از نوع اعتبارسنجی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان در سال 1397 بود (4114=N). از این بین 240 دانشجو خانم و آقا با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. به منظور ارزیابی نسخه ایرانی مقیاس تجربه تعامل فرا اجتماعی و پیام ویدئویی مرتبط با آن (هارتمن و گلدهورن، 2011) از ابزارهایی برای سنجش آدرس دهی، جذابیت ادراک شده، اعتماد ادراک شده، حرفه ای بودن ادراک شده، توانایی اتخاذ دیدگاه، لذت و تعهد به هنجارها استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزار SPSS24 با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل واریانس تک متغیری و تحلیل رگرسیون چندگانه پردازش شدند. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی آشکار ساخت یک عامل استخراج شده مجموعاً 03/56 واریانس کل EPSI را تبیین می کند. ضریب آلفای کرونباخ برای آن 84/0 محاسبه شد. ضریب همبستگی EPSI با سایر ابزارهای نامبرده در دامنه 13/0 تا 53/0 (05/0p< و 01/0p<) به دست آمد که تایید کننده روایی سازه ای EPSI بود. بر اساس نتایج بدست آمده، تاثیر اصلی زاویه دوربین بر نمره کل تجربه تعامل فرا اجتماعی معنی دار به دست آمد (01/0> p). همچنین نتایج نشان می دهند، متغیر آدرس دهی و لذت به طور معنی داری تجربه تعامل فرا اجتماعی را پیش بینی می کنند (0001/0>p ). نتیجه گیری: با توجه به مشخصه های روانسنجی مناسب نسخه ایرانی مقیاس تجربه تعامل فرا اجتماعی، از مقیاس پیش رو می توان در بررسی-های تعامل فرا اجتماعی با اشخاص رسانه ای و مطالعات مرتبط با پیوستگی های فرا اجتماعی بهره برد.

حد والایی از روابط انسانی که جنبه های شناختی، هیجانی و انگیزشی را در خود جای می دهد، می تواند بازنمایی از عشق باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثربخشی معنادرمانی به شیوه هوتزل بر حالات شخصیتی، ضربه عشق و دوسوگرایی به جنس مقابل در دانشجویان دختر با شکست عاطفی بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی از نوع پیش و پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر با شکست عاطفی دانشگاه مازندران بود. 28 نفر از دانشجویان (14 نفر گروه آزمایش و 14 نفر گروه کنترل) به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش از سه پرسشنامه، ضربه عشق (LTI)، دوسوگرایی نسبت به جنس مقابل (ASI)، تحلیل رفتار متقابل (حالات شخصیتی) و پروتکل معنادرمانی هوتزل (2002) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل کواریانس تک متغیره و چند متغیره نشان داد که معنادرمانی بر حالات شخصیتی، ضربه عشق و دوسوگرایی به جنس مقابل در دانشجویان دختر با شکست عاطفی اثربخش است. بر این اساس، استفاده از مبانی معنادرمانی در جهت بهبود وضعیت روانشناختی افراد با تجربه  شکست عاطفی قابل توصیه است.

این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین بازخوردهای ناکارآمد مادران با خودکارآمدی و سبک های مقابله ای دانش آموزان دختر انجام شد. 400 نفر (200 دانش آموز دختر پیش دانشگاهی رشته علوم انسانی در مناطق نوزده گانه آموزش و پرورش شهر تهران و 200 نفر مادران همان دختران) به روش خوشه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند با تکمیل فرم بلند مقیاس بازخورد های ناکارآمد (بک و وایسمن، 1978)، مقیاس خودکارآمدی عمومی (شرر و دیگران، 1982) و سیاهه سبک های مقابله ای (بیلینگز و موس، 1981) در این پژوهش شرکت کردند. نتایج نشان داد بین بازخورد های ناکارآمد مادران با خودکارامدی و راهبردهای مقابله ای دختران رابطه معنادار وجود دارد و نتایج تحلیل کانونی نشان داد که هر سه ریشه کانونی از لحاظ آماری معنادار بوده و 42درصد از تغییرات خودکارآمدی، 21درصد از تغییرات سبک مقابله ای مسئله محور و 19درصد از تغییرات سبک مقابله ای هیجان محور توسط بازخوردهای ناکارآمد تبیین می شود. بر این اساس می توان از بازخورد های ناکارآمد مادران به منزله یکی از عوامل پیش بینی کننده خودکارآمدی و راهبردهای مقابله ای دختران نام برد و در سطح سیاست گذاری، برنامه ریزی و آموزش های والدین مورد توجه قرار داد.

: القای هیجان، در غیاب آگاهیِ هشیارانه، از محرک های فراخوان آن هیجان ها، موضوعی بوده است که علاقه بسیاری را به خود جلب نموده است. پردازش های هیجانی، بدون آگاهی هشیارانه، نقش مهمی در تعاملات اجتماعی بشر بازی می کنند. لذا، این مطالعه، با هدف تعیین تأثیر القای زیرآستانه جلوه های هیجانی چهره بر خُلق، انجام شد. روش: در این مطالعه ی نیمه تجربی که روی دانشجویان دانشگاه گیلان انجام شد پس از جلب رضایت مشارکت کنندگان و تکمیل پرسش نامه دموگرافیگ و مقیاس خلق مثبت و منفی، افراد به صورت تصادفی به سه گروه مداخله (15 نفر) تقسیم شدند و در سه گروه مداخله القای زیرآستانه جلوه های هیجانی چهره بر خلق، صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان دهنده تایید فرضیه های پژوهش بود. چهره های زیرآستانه ای شاد، خلق منفی را کاهش و خلق مثبت را افزایش می دهند، همچنین چهره های زیرآستانه ای غمگین، خلق منفی را افزایش و خلق مثبت را کاهش می دهند. نتیجه گیری: ادراک زیرآستانه ای چهره ها، در خلق جاری افراد در آزمایشگاه تأثیرگذار است، لذا می توان از نتایج این پژوهش در زمینه های درمانی و بالینی اختلالات خلقی در دانشجویان استفاده کرد.

مقدمه: بقا، دوام و پیشرفت هر جامعه به کارآیی و کیفیت تعلیم و تربیت آن جامعه بستگی دارد. معلمان به منزله رکن اصلی آموزش و پرورش، نقش بسیار مهمی در تربیت نسل آینده کشور بر عهده دارند و برای اینکه بتوانند به درستی نقش خود را ایفا کنند، باید از تواناییها و مهارتهای لازم برخوردار باشند؛ از این رو، خودکارامدی و سلامت اجتماعی معلمان تأثیر به سزایی در تحقق تواناییها و صلاحیتهای فردی و حرفه ای آنان دارد. سلامت اجتماعی با پنج بعد پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی، وابستگی اجتماعی و انسجام اجتماعی عبارت است از ارزیابی و شناخت فرد از چگونگی عملکرد خود در جامعه و کیفیت روابطش با افراد دیگر، نزدیکان و گروههای اجتماعی که عضو آنها است. خودکارآمدی، یک باور شخصی نیرومند درباره مهارتها و تواناییها برای اقدام و عمل در زمینه یک تکلیف و موفقیت در آن است. از سوی دیگر، سلامت اجتماعی و خودکارامدی نیز تحت تأثیر خودپنداره نقشهای جنسیتی قرار دارد. خودپنداره نقش جنسیتی، متأثر از درونی کردن نقشهای جنسیتی است و در چارچوب عوامل و شرایط اجتماعی تعیین می شود. خودپنداره نقش جنسیتی به میزانی که شخص خود را دارای ویژگیهای مردانه یا زنانه می بیند اشاره دارد. با اینکه جنبه های خودپنداره در طول زمان نسبتاً پایدار هستند، خودپنداره نقش جنسیتی به عنوان یک صفت متغیر در نظر گرفته شده است. براساس نمرات زنانگی و مردانگی چهار نوع خودپنداره نقش جنسیتی را می توان از هم تفکیک کرد: زنانه، مردانه، دوجنسیتی و نامتمایز. این پژوهش با هدف بررسی توان پیش بینی خودپنداره نقشهای جنسیتی در سلامت اجتماعی و خودکارآمدی معلمان اجرا شد. روش: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع تحقیقات توصیفی-همبستگی بود که جامعه آماری آن را کلیه معلمان زن و مرد مشغول به خدمت منطقه اسلامشهر واقع در استان تهران تشکیل داده اند. گروه نمونه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. از میان مدارس اسلامشهر 12 مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شدند. از جامعه موردنظر 303 نفر (با میانگین سنی 39 و انحراف استاندارد 97/5) شامل 251 زن و 52 مرد که در رشته های مختلف مشغول به تدریس بودند انتخاب شدند و به پرسشنامه های نقشهای جنسیتی بم (BSRI)، خودکارآمدی عمومی شرر (GSE) و سلامت اجتماعی کییز (KSWBQ) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمونهای خی دو، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی با نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بیشترین درصد پاسخگویان (9/41%) در گروه دوجنسیتی، 9/25% در گروه نقش جنسیتی زنانگی، 3/16% در گروه نقش جنسیتی نامتمایز و کمترین درصد در گروه نقش جنسیتی مردانگی (3/8%) قرار گرفته اند. طبق نتایج، در خودکارآمدی پایین، بین گروه دو جنسیتی و نامتمایز تفاوت وجود داشت. به بیان دیگر، خودکارآمدی در گروه دوجنسیتی به طور معناداری بیش از گروه نامتمایز به دست آمد. اما بین نقشهای جنسیتی با سلامت اجتماعی رابطه ای مشاهده نشد. علاوه بر این، میان نقش جنسیتی مردانگی و زنانگی با خودکارآمدی و مؤلفه های سلامت اجتماعی رابطه مثبت وجود داشت که نشان می دهد هر چه نمرات مردانگی و زنانگی بالاتر باشد، بر میزان خودکارآمدی و سلامت اجتماعی نیز افزوده می شود. بحث: در تبیین یافته های پژوهش می توان گفت افراد دوجنسیتی بسته به آنچه که برای یک موقعیت خاص مناسب است، قادر به تحقق ویژگیهای زنانه- مردانه یا ترکیبی از ویژگیهای دو جنسیت هستند. از سویی، تجارب مسلط فرد، مؤثرترین راه برای ایجاد احساس کارایی و خودکارامدی است. داشتن تجربه موفقیت آمیز، باعث ایجاد باورهای کارآمدی پایدارتری می شود و در مقابل، شکست موجب تضعیف این باورها می شود. بنابراین انتظار می رود وقتی فرد دارای نقش دوجنسیتی است بتواند صرف نظر از اینکه فقط زنانه یا مردانه رفتار کند متناسب با موقعیت پاسخ دهد، به این ترتیب یکی از مهم ترین منابع خودکارآمدی یعنی داشتن تجارب موفقیت آمیز تأمین خواهد شد. از آنجا که خودکارآمدی و سلامت اجتماعی معلمان دو عامل تأثیرگذار بر عملکرد آنها و دانش آموزان است پیشنهاد می شود در گزینش و جذب معلمان مدنظر قرار گیرند. با توجه به اینکه نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقشهای جنسیتی عاملی مؤثر بر خودکارآمدی است برگزاری دوره های آموزشی در زمینه حذف نقشهای جنسیتی کلیشه ای و بهره مندی از ویژگیهای مثبت مردانگی و زنانگی می تواند بسیار تأثیرگذار باشد. همچنین مدیران مجموعه های آموزشی می توانند داشتن سطح مطلوب چنین مهارتهایی را از شرایط استخدام قرار دهند تا با این عمل منجر به توسعه نیروی انسانی شایسته با کارآمدی بالا در امر آموزش شوند.

زمینه و هدف :هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری (Cognitive-behavioral therapy  یا CBT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and commitment therapy یا ACT) بر کاهش نشانه های افسردگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس (Multiple sclerosis یا MS) بود. مواد و روش ها:طرح پژوهش شبه آزمایشی بود که به شیوه پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه شاهد انجام گرفت. از بین بیماران زن مبتلا به MS دارای نشانه های افسردگی مراجعه کننده به انجمن MS در سال 1394، نمونه ای 45 نفره انتخاب شد و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفره CBT، ACT و گروه شاهد قرار گرفتند. جلسات درمانی طی 8 جلسه و در هر جلسه به مدت 45 دقیقه برگزار گردید. داده ها به وسیله پرسش نامه افسردگی Beck (Beck Depression Inventory یا BDI) جمع آوری و با استفاده از تحلیل کواریانس در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها:هر دو روش CBT، ACT در کاهش علایم افسردگی بیماران مبتلا به MS مؤثر بود (001/0 > P). روش CBT نسبت به ACT اثربخشی بیشتری داشت. نتیجه گیری:دو روش CBT، ACT از راه های مؤثر در کاهش افسردگی بیماران مبتلا به MS محسوب می شوند. این نتیجه با توجه به اثربخشی بیشتر CBT، پیشنهاد می کند که CBT به عنوان درمان ترجیحی برای کاهش نشانه های افسردگی در بیماران مبتلا به MS در نظر گرفته شود.

زمینه و هدف :خودمراقبتی یکی از عوامل مهم در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت است. مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند نقش مهمی در افزایش خودمراقبتی افراد مبتلا به دیابت داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در افزایش خودمراقبتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو بود. مواد و روش ها:این پژوهش به روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد انجام شد. جامعه آماری پژوهش متشکل از زنان مبتلا به دیابت مراجعه کننده به انجمن دیابت شهر تهران در سال 1393 بود. افراد نمونه در مرحله نخست بر اساس نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پس از تکمیل پرسش نامه خود مراقبتی SDSCA (Summary of Diabetes Self Care Activities)، با انتساب تصادفی در دو گروه آزمایشی و شاهد (12 نفر برای هر گروه) قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 8 جلسه در معرض آموزش ذهن آگاهی قرار گرفت، اما گروه شاهد مداخله ای دریافت نکرد. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها:بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش تفاوت معنی داری وجود داشت. این تفاوت در سطح 01/0 > P معنی دار بود. از این رو، می توان گفت که آموزش ذهن آگاهی موجب افزایش خودمراقبتی زنان مبتلا به دیابت گردید. نتیجه گیری:نتایج پژوهش دلالت بر تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر افزایش خودمراقبتی زنان مبتلا به دیابت دارد. بر این اساس، می توان در مراکز و کلینیک های دیابت، علاوه بر درمان های دارویی رایج، از مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی جهت افزایش خودمراقبتی افراد مبتلا به دیابت استفاده نمود.

چکیده: این پژوهش درباره ناراضیان جنسی و برای فهم فرآیند بازاجتماعی شدن آنان انجام شده است. ناراضیان جنسی دچار تناقض در هویت جنسی و جنسیتی هستند و از عدم پذیرش اجتماعی رنج می برند. برای نیل به این هدف، یک پژوهش ترکیبی (مردم نگاری و پیمایش) طراحی شد. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه و مشاهده و در بخش پیمایش، پرسشنامه بود. در مواجهه تئوری و رفتار گروه هدف، تئوری های مربوط به بدن، داغ ننگ گافمن و بازاجتماعی شدن و سازگاری، طرداجتماعی و به تلاش برای به رسمیت شناخته شدن برای فهم پدیده مفید افتاد. یافته ها حاکی از گذر از مراحل مختلفی برای حل تناقض است، آنان در تلاش برای نیل به پذیرش و به رسمیت شناخته شدن اجتماعی مراحل مختلفی را طی می کنند اما طرد اجتماعی به عنوان مانعی جدیدی در فرآیند بازاجتماعی شدن آنان، این حرکت را کند یا گاه غیرممکن می کند. خانواده و مدرسه مهمترین نهاد در چگونگی طی فرآیند است. فرآیند طرد اجتماعی برای این افراد بسیار شدید است و از اینرو آنان برای پذیرفته شدن گاه تا خودکشی و گریز از خانواده پیش می روند. پذیرش اجتماعی ناراضیان جنسی ای که از زن به مرد تغییر جنسیت می دهند، بسیار بیشتر و طی فرآیند برای آنان آسان تر است.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی و حافظه دانش آموزان دو زبانه و یک زبانه بود. روش: برای این منظور 120 دانش آموز دختر و پسر 7 12 ساله (60 دانش آموز یک زبانه فارسی زبان و 60 دانش آموزان دو زبانه ارمنی فارسی زبان) از پایه های دوم تا ششم دبستان های منطقه 8 آموزش و پرورش شهر تهران با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. از آزمون آندره ری و ویسکانسین برای سنجش کارکردهای اجرایی (برنامه ریزی و سازماندهی، انعطاف پذیری) وماتریس 3×3 و 5×5 کورنولدی برای سنجش حافظه فعال و حافظه منفعل آزمودنی ها استفاده شد. داده ها به روش تحلیل واریانس دو راهه و با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که کارکردهای اجرایی سازماندهی و برنامه ریزی و انعطاف پذیری دانش آموزان یک زبانه و دوزبانه متفاوت است اما در حافظه فعال و منفعل بین این دو گروه تفاوت معناداری دیده نشد. علاوه بر این، تفاوت های جنسیتی چندانی بین دو گروه مشاهده نشد، به جز اینکه در دانش آموزان یک زبانه کارکرد اجرایی انعطاف پذیری دختران بهتر از پسران به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده و برتری دانش آموزان دو زبانه در کارکردهای اجرایی نسبت به دانش آموزان یک زبانه می توان نسبت به برنامه ریزی زودهنگام آموزش زبان دوم در مدارس پیش دبستانی اقدام کرد.

طرح مسئله: سلامت اجتماعی یکی از جدی ترین محورهای پژوهشی دو دهه ی اخیر است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی سلامت اجتماعی در دو جنس زن و مرد و نقش فردگرایی-جمع گرایی در آن انجام شده است. روش: در چارچوب یک مطالعه ی توصیفی-مقطعی 300 دانشجو (159 دختر و 141 پسر) به پرسش نامه ی سلامت اجتماعی و مقیاس فردگرایی-جمع گرایی پاسخ دادند. برای بررسی تفاوت های جنسیتی در سلامت اجتماعی و فردگرایی-جمع گرایی افقی و عمودی از آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نیز برای ارزیابی رابطه بین جنسیت و سلامت اجتماعی (زیرمقیاس انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی) و بررسی نقش تعدیل گری فردگرایی-جمع گرایی اجرا شد. یافته ها: پسران در مقایسه با دختران در متغیر فرد-گرایی افقی و جمع گرایی افقی و زیر-مقیاس های پذیرش اجتماعی، انطباق اجتماعی و شاخص کل سلامت اجتماعی به طور معناداری نمره های بالاتری گزارش کردند. همچنین، پس از کنترل عامل فردگرایی-جمع گرایی، بین متغیر جنسیت با هیچ یک از ابعاد پنج گانه ی سلامت اجتماعی رابطه ی معناداری وجود ندارد. به عبارت دیگر، تفاوت در دو عامل فردگرایی افقی و جمع گرایی عمودی در دو جنس در پیش بینی سلامت اجتماعی نقشی کلیدی دارد. نتایج: فردگرایی-جمع گرایی در رابطه ی بین جنسیت و سلامت اجتماعی دانشجویان نقش واسطه ای دارد. به این منظور لازم است در بررسی سلامت اجتماعی بر حسب تفاوت های جنسیتی، نقش الگوهای فرهنگی فردگرایی-جمع گرایی مورد ملاحظه قرار گیرد.