کوروش فتحی واجارگاه

کوروش فتحی واجارگاه

مدرک تحصیلی: استاد دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۵۹ مورد.
۶۱.

واکاوی اصول حاکم بر طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت اخلاقی برنامه درسی اصول دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 656 تعداد دانلود : 416
پژوهش حاضر با هدف استخراج اصول حاکم بر طراحی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران انجام شده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است. نمونه آماری شامل متخصصان و معلمان با تجربه دوره ابتدایی بودند که با روش نمونه-گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی بهره برده شد. در نهایت بر اساس 9 مقوله کلی 25 اصل استخراج گردید. در مقوله رویکرد، اصولی مانند شایستگی محوری و فراگیری؛ در مقوله اهداف و مقاصد، اصولی مانند جامعیت اهداف، پرهیز از غایت زدگی و کثرت گرایی در گزینش ارزش های اخلاقی؛ در مقوله محتوا، اصولی مانند تناسب، موقعیت محوری، تأکید بر الگوی مارپیچی و یادگیری چندحسی؛ در مقوله روش های یاددهی- یادگیری، اصولی مانند محوریت عادت آموزی، بسط فعالیت های یاددهی- یادگیری به خارج از کلاس درس؛ در مقوله نقش نیروی انسانی، اصولی مانند اصل همگانی بودن مسئولیت تربیت اخلاقی، اصل عاملیت اخلاقی و صلاحیت های حرفه ای معلم؛ در مقوله ارزشیابی، اصولی مانند تفاوت پارادایمی و کارکردی در ارزشیابی و تنوع منبع داده ها در ارزشیابی و در نهایت در مقوله زمان و مکان، اصولی مانند تابعیت مکان و زمان از موقعیت یادگیری و مکان ها و زمان های سهیم و مؤثر در تربیت اخلاقی استخراج گردید.
۶۲.

الگوی سازمان یادگیرنده برای دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران

کلید واژه ها: جو روان شناختی خوش بینی سازمانی سبک مدیریت دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 827 تعداد دانلود : 652
هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی سازمان یادگیرنده برای دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی، ازنظر داده ها آمیخته اکتشافی (کیفی-کمّی)، ازنظر ماهیت و نوع مطالعه در بعد کیفی داده بنیاد و در بعد کمّی پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را در بعد کیفی 30 نفر از متخصصان دانشگاهی و خبرگان آموزشی و در بعد کمّی همه مدیران دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران به تعداد 175 نفر تشکیل می دهد. بر این اساس در بعد کیفی به روش نمونه گیری هدفمند ازنوع گلوله برفی، حجم نمونه پژوهش 30 نفر خبره این حوزه و در بعد کمّی به روش نمونه گیری تصادفی تعداد 120 نفر مدیر حجم نمونه پژوهش حاضر را تشکیل می دهد. اعتبار و روایی این مهم به مدد خبرگان تأیید شد. ابزار سنجش پژوهش حاضر در بعد کیفی یک فرم مصاحبه نیمه ساختاریافته است که با کدگذاری باز و کدگذاری محوری تدوین شده است؛ فرم مزبور به کمک مصاحبه و با فن دلفی به کمک خبرگان از طریق کدگذاری انتخابی نهایی شد. ابزار پژوهش در بعد کمّی، پرسشنامه 140 سؤالی است که از تبدیل فرم مصاحبه اشباع شده خبرگان و از طریق وزن و پیوستار به شاخص ها تدوین شد. اعتبار پرسشنامه مذکور از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و برابر 93/. شد و روایی آن با روایی محتوایی و تأییدی به دست آمد که مقدار آن نسبتاً بالا بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها در بعد کیفی مشتمل بر سه مرحله کدگذاری باز- محوری-انتخابی انجام شده که پس از اشباع نظری خبرگان الگوی مزبور دارای 5 بعد 19 مؤلفه و 140 شاخص شده است. در بعد کمّی آزمون تحلیل عامل تأییدی انجام شده که مشتمل بر 5 بعد 19مؤلفه و 132 شاخص شده است.
۶۳.

شناسایی شایستگی های اصلی معلمان دوره متوسطه از دیدگاه خبرگان تعلیم و تربیت

کلید واژه ها: استرس تحصیلی استرس بهزیستی روان شناختی بهزیستی ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 313 تعداد دانلود : 227
پژوهش حاضر با هدف شناسایی شایستگی های اصلی معلمان دوره متوسطه از دیدگاه خبرگان تعلیم و تربیت انجام گرفته است. پژوهش حاضر به روش کیفی با استراتژی داده بنیاد اجرا شد. جامعه آماری پژوهش همه خبرگان تعلیم و تربیت دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند، و با معیار اشباع داده ها، 18 نفر از آنان انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها روش کدگذاری اسمیت (2007) به کار گرفته شد. همچنین، بررسی اعتبار پژوهش با روش بازبینی اعضا انجام گرفت. برای افزایش پایایی پژوهش روش های اجرای فرایند نظام مند ثبت، ضبط و نوشتن داده ها (ضبط صدا، پیاده سازی مصاحبه و نگارش داده های شفاهی) در همه مصاحبه ها و تحلیل روشمند داده ها و استخراج منطقی مقولات و مفاهیم انتزاعی کلان تر برمبنای روش کدگذاری به کار گرفته شد. براساس یافته های پژوهش، شایستگی های اصلی معلمان دوره متوسطه از دیدگاه خبرگان تعلیم و تربیت، شامل شایستگی های «ارتباطی»، «روان شناختی»، «خدماتی»، «پژوهشی»، «فردی» و «تربیتی» است که هریک از آن ها نیز از خرده شایستگی های متعددی تشکیل شده اند. شناخت و معرفی این شایستگی ها در نظام تربیت معلم کشور می تواند به سیاست گذاران، مدیران و برنامه ریزان آموزشی در اتخاذ راهبردهای مناسب برای کاهش شکاف بین وضع موجود و مطلوب در این زمینه و ارتقای وضعیت مؤلفه های شایستگی یاری رساند.
۶۴.

طراحی الگوی برنامه درسی آموزش زبان خارجی عمومی در نظام آموزش عالی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگو برنامه درسی آموزش زبان خارجی آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 145 تعداد دانلود : 381
مطالعه حاضر در صدد است تا ضمن بررسی عناصر تشکیل دهنده ی برنامه درسی آموزش زبان خارجی عمومی، به معرفی مولفه ها و مقوله های اصلی تشکیل دهنده ی این حوزه در کشور بپردازد و نهایتا الگویی مطلوب، مطابق با بافت کشور ایران ارائه دهد. روش انجام این مطالعه از نوع کیفی با استفاده از روش داده بنیاد است. برای جمع آوری داده ها، با هدف جمع آوری و تدوین مقوله های الگو، 21 مصاحبه ی نیمه ساختارمند با خبرگان، صاحبنظران و اساتید حوزه آموزش زبان های خارجی انجام شد. سپس، الگوی ارائه شده با استفاده از روش چک کردن اعضا مورد اعتبارسنجی واقع شد. نتایج این تحقیق به شکل الگویی متشکل از 11 مقوله اصلی شامل عوامل علّی(برنامه ریزی عملکرد محور)، زمینه ای(زمینه گرایی سیاسی-اقتصادی و زمینه گرایی فرهنگی)، مداخله گر(ویژگی های مدرس و فراگیر)، راهبردها(اولیه، آموزشی و بازخوردی) و پیامدها( ارتقاء سطح آموزش زبان خارجی کشور و ایجاد برنامه درسی پایدار) ارائه شد. همچنین برنامه ریزی چندگانه تخصص محور نیز به عنوان مقوله محوری الگو یافته شد. در پایان نیز بر مبنای یافته ها و نتایج کسب شده، پیشنهادهایی در جهت عملی شدن الگوی ارائه شده، مطرح شد.
۶۵.

ارزیابی اثربخشی دوره آموزشی «تربیت منش هنرجویان فنی حرفه ای» دوره متوسطه بر اساس مدل کرک پاتریک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی اثربخشی تربیت منش برنامه درسی فنی و حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 853 تعداد دانلود : 432
هدف : هدف اصلی این پژوهش ، ارزیابی اثربخشی دوره آموزشی تربیت منش هنرجویان هنرستان های  فنی و حرفه ای دوره متوسطه بود. روش : پزوهش حاضر از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی و از لحاظ اجرا جزء تحقیقات شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را هنرجویان سال آخر هنرستان های  فنی و حرفه ای استان قم تشکیل میدادند. از میان آن ها، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای در دسترس به صورت تصادفی دو گروه 30 نفره انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در ارزیابی سطح واکنش، از پرسش نامه محقق ساخته در جلسات سوم و نهم استفاده شد. در ارزیابی سطح یادگیری، ابتدای دوره پیش آزمون و در انتهای دوره پس آزمون برای گروه آزمایش اجرا شد. درتحلیل داده ها از آمار توصیفی ( میانگین، انحراف معیار و واریانس ) و آمار استنباطی از آزمون تی استودنت استفاده گردید. یافته ها : نشان داد، دوره آموزشی در سطح واکنش و یادگیری اثربخش است و میانگین نمرات رفتار هنرجویان گروه آزمایش در محیط واقعی کار، نسبت به میانگین نمرات ارزشیابی رفتار هنرجویان گروه کنترل بیشتر می باشد. 
۶۶.

طراحی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق تربیت اخلاقی الگوی برنامه درسی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 928 تعداد دانلود : 661
هدف: هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بود. روش: این پژوهش از نوع رویکرد پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد کلاسیک انجام شد. جامعه آماری شامل معلمان و افراد متخصص و صاحب نظر در زمینه تربیت اخلاقی بودند که شیوه انتخاب آنها هدفمند از نوع گلوله برفی بود. در مجموع با 22 نفر که شامل 10 معلم و 12متخصص تربیت اخلاقی بودند مصاحبه شد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. داده-های حاصل از مصاحبه در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و نظری تحلیل شد و الگو مفهومی بر اساس ترسیم نسبت بین مقولات اصلی شکل گرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که الگوی مفهومی برنامه درسی تربیت اخلاقی در دو بعد چرایی و ضرورت تربیت اخلاقی و چگونگی برنامه درسی تربیت اخلاقی و مشتمل بر مقولاتی مانند ضرورت و نیاز، رویکرد، اهداف، محتوا، روش های یاددهی-یادگیری، نقش نیروی انسانی، ارزشیابی، مواد و منابع، مکان و زمان شکل می گیرد. مرکز ثقل یا مقوله محوری این الگو، رویکرد شایستگی محور فراگیر آن است که بر اساس دو ویژگی اصلی آن یعنی توجه سازوار به ابعاد دانشی، بینشی و مهارتی و شمولیت قلمرویی آن به تمام زیست مدرسه ای سایر عناصر برنامه درسی را تحت تاثیر قرار داده است.
۶۷.

بسط مدل مفهومی مراتب و مراحل تحول اخلاقی با تأکید بر آرای ارسطو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارسطو روان شناسی اخلاق فضیلت عاملین اخلاقی مراحل رشد فضیلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 900 تعداد دانلود : 29
معنای فضیلت در فلسفه اخلاق ارسطو از منظر چیستی و ماهیت به صورت صریح مورد بحث قرار گرفته است ولی چگونگی رشد و تحول فضیلت و مراحل آن به صورت واضح تشریح نشده است. ازاین رو این مقاله در پی آن است تا مراحل ارسطویی رشد و تحول فضایل اخلاقی و ویژگی های هر مرحله  را با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی استخراج نماید. برای انجام این مهم در گام اول با بررسی ادبیات پژوهشی در این حوزه چارچوب اولیه یا همان مراتب و مراحل تحول فضیلت مشخص شد و درگام بعد با تحلیل متن کتاب اخلاق نیکوماخوس ویژگیهای هر مرحله استخراج گردید. نتایج نشان می دهند که در کل  مراتب و مراحل تحول اخلاقی عبارت اند از مرحله اخلاق توده وار، مرحله ناپرهیزکاری اخلاقی، مرحله پرهیزکاری اخلاقی و در نهایت مرحله فضیلتمندی. یافته ها نشان می دهد که در مرحله اخلاق توده وار افراد لزوماً شرور محسوب نمی شوند ولی مسائل اخلاقی برای آنها موضوعیت و الویت نداشته و نسبت به مسائل اخلاقی بی تفاوت هستند. در مرحله ناپرهیزکاری اخلاقی افراد دانش اخلاقی کاملی را در اختیار نداشته و این دانش ناقص به عمل اخلاقی ختم نمی شود. در مرحله پرهیزکاری اخلاقی افراد دانش اخلاقی بالایی دارند و این دانش به عمل اخلاقی ختم می شود ولی التذاذ اخلاقی به صورت کامل رخ نمی دهد. در نهایت افراد در مرحله آخر دانش اخلاقی را به عمل اخلاقی ختم کرده و درعین حال از عمل اخلاقی خود التذاذ کافی اکتساب می نمایند.
۶۸.

شناسایی پیامدهای بکارگیری منتورینگ در راستای توانمندسازی اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منتورینگ اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام بالندگی پیامدها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 750 تعداد دانلود : 787
پژوهش حاضر به شناسایی پیامدهای بکارگیری منتورینگ در راستای توانمندسازی اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام پرداخته است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحقیق تحلیل محتوا صورت گرفته و ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود. برای انجام پژوهش حاضر با 20 نفر از اساتید و مطلعین نسبت به منتورینگ اعضای هیئت علمی مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای به عمل آمد. پس از مراجعه به خبره های موضوع و مصاحبه اکتشافی با نمونه های هدفمند که به روش گلوله برفی انتخاب شده بودند و رسیدن به سطح اشباع، داده های به دست آمده به روش تحلیل محتوا کدگذاری شد و مقولات اصلی و زیرمقولات بدست آمد و مورد اعتباریابی قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که پیامدهای بکارگیری منتورینگ برای اعضای هیئت علمی جدیدالاستخدام شامل 2 مقوله اصلی، 6 مقوله فرعی و 23 زیرمقوله و ویژگی است.
۶۹.

به سوی موج سوم در مطالعات برنامه درسی ایران حرکت به فراسوی نوفهم گرایی ، در جستجوی تکثرگرایی در اقلیم های برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوبسترسازی برنامه درسی تکثرگرایی اقلیم های برنامه درسی انسداد مطالعات برنامه درسی مهاجرت رشته ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 375 تعداد دانلود : 489
رشته مطالعات برنامه درسی یکی ازرشته های  جوان و در حال تحول حوزه تعلیم و تربیت است که از رشد و توسعه ای چشم گیر بویژه در چند دهه اخیر برخوردار بوده است. رشته مطالعات برنامه درسی دوران های تاریخی متعددی چون سنت گرایی (کلاسیک و تجربه گرایی مفهومی) و نوفهم گرایی را پشت سرگذاشته است و هم اکنون از جایگاه رفیعی در ادبیا ت معاصر تعلیم و تربیت برخوردار گردیده  است.<br /> مقاله حاضر با توجه به سیر تاریخی این رشته در ایران، وضعیت ارتباط، بین رشته برنامه درسی و نظام آموزش وپرورش را به عنوان  بسترتعریف شده آن،  نامناسب و دچار انسداد می بیند و تلاش می کند مشخصات و تبعات چنین انسدادی را از زوایا و ابعاد مختلف به تصویر بکشد. از اینرو با تکیه بر تجربیات و دستاوردهای شخصی، نویسنده، این وضعیت را به عنوان بحرانی جدی برای این رشته در ایران قلمداد کرده است  که بقا و مشروعیت حضور رشته در محافل علمی و اجرایی را زیر سوال برده است که  در این رهگذر راه برون رفت از این شرایط را نوعی بازآرایی رشته در سرزمین ها و بستر ها یا اقلیم های جدید دانسته است. این نوع باز آرایی  با استفاده از طرح مفهوم مهاجرت رشته ای،  ضرورتِ یافتن و توسعه سرزمین های جدید جهت پاسخ به دغدغه های برنامه درسی را راه حل عبور از انسداد رشته ای تعریف می کند. در پایان ،پژوهش حاضر ضمن مرور بستر های چهارگانه آموزش عالی، آموزش و توسعه منابع انسانی، آموزش های غیر رسمی و آموزش بزرگسالان و تبیینی از تلاش های آغازین در این بسترها، نتایج و تبعات مورد انتظار از چنین جنبشی را به تصویر می کشد.
۷۰.

ارائه الگوی شایستگی برای مدیران دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران

کلید واژه ها: الگوی شایستگی سند تحول بنیادین مدیران مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 867 تعداد دانلود : 464
 هدف کلّی این پژوهش، طراحی الگوی شایستگی مدیران مدارس دوره ابتدایی شهر تهران است. برای دستیابی به این هدف، اهداف فرعی شناساییِ ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های الگو، اولویت بندی و ارزیابی آن  تدوین شده است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر داده ها آمیخته اکتشافی است. از نظر ماهیت و نوع مطالعه، پژوهش حاضر بر مبنای نظریه داده بنیاد و به روش پیمایشی مقطعی انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش، 30 نفر از متخصّصان دانشگاهی و خبرگان آموزشیِ با سابقه مدیریت مدارس به ویژه دوره ابتدایی انتخاب شده و از طریق مصاحبه و فن دلفی شاخص های الگوی شایستگی مدیران شناسایی شده است. یافته های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از نظریه داده بنیاد، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، انتخاب شدند و نتایج در سه مرحله اجرای فن دلفی به تأیید رسید. در نهایت، 124 مفهوم کلیدی در قالب 13 مؤلفه و 6 بعد شناسایی شده است. جامعه آماری پژوهش در مرحله کمّی، شامل 175 نفر از مدیران مدارس دوره ابتدایی شهر تهران است. نمونه آماری 120 نفر  (40 مدیر زن و 80 مدیر مرد) است که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها در مرحله کیفی از نظریه داده بنیاد و در مرحله کمّی از آزمون تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی، 124 گویه تأییدشده این پژوهش، در قالب 6 بعد شامل شایستگی های ذهنی -بینشی (با 2 مؤلفه و 15 گویه)، شایستگی های درون فردی (با 2 مؤلفه و 20 گویه)، شایستگی های بین فردی (با 2 مؤلفه و 17 گویه)، شایستگی های اخلاقی (با 2 مؤلفه و 11 گویه) شایستگی های عملکردی (با 3 مؤلفه و 40 گویه) شایستگی های رهبری (با 2 مؤلفه و 21 گویه) طبقه بندی شده است.
۷۱.

تبیین مفهوم برنامه درسی سایه در نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش زیست محیطی تحلیل محتوا دوره اول متوسطه کتاب درسی علوم تجربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 780 تعداد دانلود : 704
آموزش های زیست محیطی در دوره های تحصیلی مختلف می تواند نقش موثری در بسیج افکار عمومی جهت حفاظت از محیط زیست داشته باشد. با توجه به نقش کتاب های درسی علوم دوره متوسطه در این زمینه، هدف از این پژوهش بررسی محتوای کتاب های درسی علوم تجربی از لحاظ توجه به آموزش های زیست محیطی است. این پژوهش به روش تحلیل محتوای کمی انجام شد. جامعه و نمونه آماری شامل تمام کتاب های علوم تجربی دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 1396-1395 است که به شیوه کدگذاری قیاسی بررسی شدند. جهت اعتبار بخشی به یافته ها، از دو کدگذار دیگر نیز استفاده شد و میزان توافق میان کدگذارها برابر با90% به دست آمد. یافته ها بیانگر آن است که مقوله های آموزش محیط زیست به صورت (65%) متن، (11%) پرسش، (21%) تکلیف و (13%) تصویر قرار گرفته اند. همچنین مقوله های آموزش محیط زیست در بعد شناختی (78%) و در ابعاد نگرشی (17%) و مهارتی (13%) است. مهم ترین نقطه قوت کتاب های مورد بررسی، توجه به سطوح بالای شناختی در طراحی تکالیف گروهی است. اما به قدر کافی توجه نکردن به اصول سازماندهی در ارائه محتوا، به ویژه در پایه هشتم، به عنوان مهم ترین ضعف این کتاب ها، محسوب می شود. از مهم ترین پیشنهادهای ارائه شده براساس یافته های این پژوهش می توان به این موارد اشاره کرد: اعمال دیدگاه های برنامه ریزان درسی در مورد چگونگی رعایت اصول سازماندهی محتوا، نیازسنجی نیمه متمرکز در مورد مسائل زیست محیطی کشور و طراحی و تدوین کتابی فعالیت محور در حوزه آموزش حفاظت از محیط زیست؛ چگونگی طراحی فعالیت هایی جهت ارتقای نگرش و مهارت های دانش آموزان در کتاب موجود.
۷۲.

شناسایی و اعتبارسنجی عوامل مؤثر بر استقرار الگوی برنامه ریزی درسی محیط کار با تاکید بر پیامدهای توسعه اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبارسنجی برنامه درسی محیط کار یادگیری محیط کار رشد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 280 تعداد دانلود : 894
هرساله، سازمان ها مبالغ سنگینی را به منظور بهبود عملکرد کارکنان خود در زمینه آموزش و توسعه کارکنان سرمایه گذاری می کنند. با توجه به مطالعات انجام شده، بسیاری از این برنامه ها اثربخش نبودند و صرفه اقتصادی را در پی نداشتند. یکی از دلایل اثربخشی اندک این نوع از سرمایه گذاری ها در سازمان، بی توجهی به یافته های علم آموزش و به خصوص برنامه درسی در مدل های آموزشی محیط کار می باشد. برنامه درسی محیط کار به عنوان یکی از وجوه نوظهور مطالعات آموزش محیط کار، به دنبال کاربست یافته های رشته مطالعاتی برنامه درسی در یادگیری محیط کار می باشد. هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر استقرار الگوی برنامه درسی محیط کار در اسناد مرتبط و شناسایی پیامدهای اقتصادی آن است. از این رو ابتدا اسناد و مدارک مربوطه بررسی شدند. جامعه پژوهش کلیه آثار منتشرشده در این حوزه از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۷ در هشت پایگاه اطلاعاتی معتبر است. نمونه موردبررسی شامل ۳۶ سند است. عوامل مؤثر بر استقرار برنامه درسی محیط کار در محتوای اسناد با استفاده از نرم افزار MAXQDA۱۸ ، دسته بندی و سازمان دهی شدند و سپس به منظور اعتبارسنجی این عوامل، از تکنیک دلفی استفاده شد. مهم ترین عوامل شناسایی شده عوامل فردی، عوامل زمینه ای و عوامل شغلی می باشند. در نهایت پیامدهای رشد و توسعه اقتصادی استقرار برنامه درسی در سازمان ها در اسناد مورد بررسی قرار گرفت که شامل عوامل فردی (بهبود فرایند یادگیری، بهبود روابط با همکاران، افزایش تعلق کاری و پیشرفت شغلی) و عوامل سازمانی (یادگیری سازمانی، بهبود فرایند، بهبود محصول، پایین آمدن هزینه، توسعه سرمایه انسانی) می باشد. این مقاله برگرفته از رساله دکتری زهرا سادات مهماندوست با عنوان «طراحی و اعتباربخشی برنامه درسی محیط کار (مورد شرکت نفت و گاز پارس» می باشد.
۷۳.

ادراک معلمان از برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه شهر تهران: یک رویکرد پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست پدیدار شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 920 تعداد دانلود : 403
برنامه های درسی پنهان، بعد غیرقابل پیش بینی یادگیری است، توجه نکردن به این بعد، غفلت از بخش مهم عواملی است که در یادگیری دانش آموز تأثیر فراوان دارند؛ بنابراین پژوهش حاضر کوشیده است تا با استنباط درک معلمان، برخی عوامل مهم را که در ایجاد برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه تهران دخیل هستند شناسایی کرده و بسترهای مناسبی را برای ارتقا آموزش محیط زیست دانش آموزان فراهم کند. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی است. شرکت کنندگان این پژوهش معلمان دوره متوسطه دوم تهران بودند که براساس نمونه گیری هدفمند از نوع موارد عادی انتخاب شدند که تعداد آنها تا رسیدن به مرحله اشباع درنهایت به 32 نفر رسید. در چارچوب موضوع مورد نظر، برای جمع آوری اطلاعات، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و یافته های به دست آمده از ادراکات و تجربیات معلمان با استفاده از روش کوربین و اشتراتوس تجزیه وتحلیل گردید. بعد از پیاده کردن و تجزیه وتحلیل مصاحبه ها و 7 کد محوری و 34 کد اولیه به دست آمد و با توجه به فراوانی های مشاهده شده مقوله بعد شناختی با مجموع بیشترین ضریب اهمیت و مقوله های عوامل برون سازمانی، بُعد اجتماعی، بعد دیوان سالاری مدرسه و ساختار فیزیکی در رده های بعدی قرار داشتند و مقوله بُعد عاطفی از کمترین ضریب اهمیت را از زاویه فراوانی کدها برخوردار بود. معلمان معتقد بودند که مدارس به تاثیر این ابعاد آگاه نبوده و ضعیف عمل کرده اند. 
۷۴.

سیر تحول برنامه های درسی در نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی آموزش عالی برنامه درسی آموزش عالی جهت گیری های برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 933 تعداد دانلود : 774
هدف از انجام این پژوهش، تبیین سیر تحول برنامه های درسی در نظام آموزش عالی ایران بود. روش پژوهش کیفی از نوع تاریخی است که تلاش نموده با بهره گیری ازمنابع و مستندات در دسترس و مصاحبه با خبرگان حوزه برنامه درسی و حوزه آموزش عالی سیر تحول برنامه های درسی را در پنج بعد به مثابه فرایند، به مثابه نظام، به مثابه رشته تحصیلی، به مثابه حرفه و به مثابه دانش در دوره های عمل گرایی، مذهبی- فرهنگی، تمرکزگرایی، تمرکززدایی، اسلامی سازی، تحول در علوم انسانی با دیدگاهی تحلیلی نشان دهد. حوزه پژوهش کلیه متون، پژوهشهای انجام شده و اسناد مربوط به برنامه های درسی ونتایج حاصل از مصاحبه با مطلعین کلیدی حوزه آموزش عالی و حوزه برنامه درسی بود، ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات واستخراج بند ها مرتبط با موضوع پژوهش، فیش های تحقیق بودند که همه توسط محقق ساخته شدند،سپس داده های گردآوری شده از طریق تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که برنامه درسی در نظام آمروزش عالی تاکنون جهت گیری های متفاوتی را پشت سر گذاشته است. تجربه ایی که از دوره ها برنامه ریزی درسی دانشگاهی قبل و بعد از انقلاب اسلامی حاصل می شود گذار از نظام برنامه ریزی درسی نسبتا مستقل دردوره قبل ازانقلاب به نظام متمرکز افراطی بعد از انقلاب و در دوران فرهنگی-مذهبی وتمرکزگرایی و سر انجام به سمت واگذاری اختیارات نسبی برنا مه درسی در دوره تمرکززدایی می باشد.
۷۵.

ارایه الگوی شایستگی برای مدیران دوره ابتدایی آموزش و پرورش شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگو شایستگی مدارس ابتدایی بعد ذهنی بینشی بعد درون فردی بعد بین فردی بعد اخلاقی بعد عملکردی و بعد رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 395 تعداد دانلود : 431
دراین پژوهش به ارائه الگوی شایستگی برای مدیران مدارس ابتدایی شهر تهران پرداخته شده است. جامعه آماری مورد نظر پژوهش حاضر را تعداد 30 نفر (5زن و 25 مرد) از خبرگان تشکیل داده است که به کمک نمونه گیری سرشماری گلوله برفی هدفمند تعداد 30 نفر خبره حوزه علوم تربیتی انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر از نظر اهداف؛ کاربردی و از نظر داده کیفی و از نظر ماهیت و نوع مطالعهداده بنیاد است و از طریق مصاحبه و در نهایت با استفاده از نظریه تفسیری یک الگوی بومی نهایی خواهد شد.ابزار سنجش پژوهش حاضر به کمک یک فرم سازمان یافته مصاحبه که در آن الگو، ابعاد، مولفه ها و شاخص های الگوی شایستگی تنظیم شده است. ابتدا کلیه الگوها ، یافته ها، مطالعات و تئوری ها بررسی شده و سپس توسط کد گذاری باز ، شاخص ها احصا شدند و بعد از مقوله بندی کد گذاری محوری برای 30 نفر از خبرگان حوزه ارسال شده تا کد گذاری انتخابی انجام شود و از طریق فن دلفی  و مصاحبه عمیق به اشباع نظری رسیده شد.اعتبار و روایی فرم مصاحبه شایستگی به مدد فن دلفی به دست آورده شده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها کیفی است و نخستین یافته پژوهش حاضر بیانگر آن است که الگوی بهینه شایستگی برای مدیران مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر تهران کدام است. این الگو مرکب از 124 شاخص است که می تواند مددیار مدیران در مدارس باشد. دومین یافته پژوهش حاضر بیانگر آن ست که الگوی مذکور مرکب از چه ابعادی است . این الگو مرکب از 6 بعد است که به ترتیب اولویت شامل بعد ذهنی بینشی، بعد درون فردی ، بعد بین فردی ، بعد اخلاقی ، بعد عملکردی و بعد رهبری می باشد در سومین یافته پژوهش حاضر مولفه های سازنده الگوی مذکور 13 مورد است که شامل مهارت های تصمیم گیری ، مهارت های ادراکی ، شایستگی های شخصیتی ، رفتار حرفه ای ، کار تیمی ، مهارت های ارتباطی ، اخلاق حرفه ای ، شایستگی های ارزشی ، مدیریت منابع انسانی ، مدیریت اجرایی ، دانش و مهارت ، استاندارد سازی و مدیریت می باشد چهارمین یافته پژوهش حاضر بیانگر آنست که هر یک از مولفه های الگوی مذکور مرکب از چه شاخص هایی است.
۷۶.

تبیین راهبردهای مواجهه با موک ها در برنامه درسی آموزش عالی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: آموزش عالی برنامه های درسی راهبردها موک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 975 تعداد دانلود : 821
موک یک دوره مبتنی بر وب است که به صورت رایگان و قابل دسترس برای هر شرکت کننده در هر نقطه ای از جهان است. هدف این مطالعه، شناسایی و تبیین راهبردهای بهره گیری از موک ها در برنامه درسی آموزش عالی ایران بوده است. این پژوهش از حیث کاربرد در برنامه درسی دانشگاه ها ، از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش کیفی و داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری شامل جمعی از متخصصان برنامه درسی؛ طراحان و مدرسان دوره های آموزشی مبتنی بر موک ها و شرکت کنندگان این دوره ها بودند، که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 14 نفر از آنان انتخاب گردیدند. افرادی به عنوان نمونه انتخاب شدند که با برخورداری از تجربه مشارکت یا اجرایی در دوره های موک بتوانند نسبت به کیفیت خدمات آموزشی این دوره ها اظهارنظر دقیقی ارائه نمایند. این افراد همچنین دارای تألیفات و فعالیت های پژوهشی قابل توجه درزمینه فناوری های آموزشی، و نیز سوابق مدیریتی و اجرایی در حوزه فناوری های آموزشی در آموزش عالی بودند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری گردید. یافته ها نشان داده است که مهمترین راهبردهای مواجهه با موک ها در برنامه های درسی آموزش عالی دربرگیرنده برنامه ریزی درسی کارآمد برای موک ها ، افزایش ارتباطات بین المللی در آموزش عالی، بستر سازی اجتماعی و
۷۷.

ارائه الگوی سازمان یادگیرنده در مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگو سازمان یادگیرنده مدارس یادگیرنده بعد فردی بعد گروهی بعد سازمانی بعد مدیریتی بعد محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 262 تعداد دانلود : 905
دراین پژوهش به ارائه الگوی سازمان یادگیرنده برای مدارس ابتدایی شهر تهران پرداخته شده است. جامعه آماری مورد نظر پژوهش حاضر را تعداد 30 نفر (5زن و 25 مرد) از خبرگان تشکیل داده است که به کمک نمونه گیری سرشماری گلوله برفی هدفمند تعداد 30 نفر خبره حوزه علوم تربیتی انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر از نظر اهداف؛ کاربردی و از نظر داده کیفی و از نظر ماهیت و نوع مطالعهداده بنیاد است و از طریق مصاحبه و در نهایت با استفاده از نظریه تفسیری یک الگوی بومی نهایی خواهد شد.ابزار سنجش پژوهش حاضر به کمک یک فرم سازمان یافته مصاحبه که در آن الگو، ابعاد، مولفه ها و شاخص ها ی الگو سازمان یادگیرنده تنظیم شده است. ابتدا کلیه و الگوها  یافته و مطالعات و تئوری ها بررسی شده و سپس توسط کد گذاری باز شاخص احصا شدند و بعد از مقوله بندی کد گذاری محوری برا ی 30 نفر از خبرگان حوزه ارسال شده تا کد گذاری انتخابی انجام شود و از طریق فن دلفی  و مصاحبه عمیق به اشباع نظری رسیده شد.اعتبار و روایی فرم مصاحبه سازمان یافته به مدد فن دلفی به دست آورده شده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها کیفی است و نخستین یافته پژوهش حاضر بیانگر آنست که الگوی بهینه سازمان یادگیرنده برای مدارس ابتدایی آموزش و پرورش شهر تهران کدام است.این الگو مرکب از 140 شاخص است که می تواند مددیار مدیران و معلمان در مدارس یادگیرنده باشد. دومین یافته پژوهش حاضر بیانگر آنست که الگوی مذکور مرکب از چه ابعادی است . این الگو مرکب از 5 بعد است که به ترتیب اولویت شامل بعد فردی، بعد گروهی ، بعد سازمانی ، بعد مدیریتی و بعد محیطی می باشد در سومین یافته پژوهش حاضر مولفه های سازنده الگوی مذکور 17 مورداست که شامل قابلیت های فردی ،الگوهای ذهنی، یادگیری گروهی،مهارتهای ارتباطی، اشتراک دانش،چشم انداز مشترک، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، جو سازمانی، ارزشهای سازمانی،ارزشیابی سازمانی،رهبری،تفکر سیستمی،ممیزی دانش و ممیزی محتوا ، ممیزی برنامه و نیروی انسانی و فرهنگ محیطی ، قوانین ومقررات ،تکنولوژی، عوامل اقتصادی و سیاسی می باشد چهارمین یافته پژوهش حاضر بیانگر آنست که هر یک از مولفه های الگوی مذکور مرکب از چه شاخص هایی است.
۷۸.

مفهوم سازی مشاوره برنامه درسی به عنوان یکی از قلمروهای نوین حوزه مطالعات برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مطالعات برنامه درسی مشاوره مشاوره برنامه درسی قلمروهای برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 147 تعداد دانلود : 125
رشته های علمی با توجه به نیازهای نوین جوامع تغییر و تحول می یابند. رشته مطالعات برنامه درسی نیز از این اصل مستثنی نیست. یکی از مفاهیم نوینی که در حوزه مطالعات برنامه درسی مطرح شده است، مشاوره برنامه درسی می باشد. تبیین و بازنمایی این مفهوم می تواند در بهبود سطح یادگیری و تحقق اهداف برنامه درسی مؤثر باشد. در پژوهش حاضر مشاوره برنامه درسی به عنوان مفهومی تازه در حوزه مطالعات برنامه درسی موردبحث قرار می گیرد. رویکرد این پژوهش کیفی و از نوع مرور نظام مند می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای، بررسی اسناد و جستجوها در منابع داده و اطلاعات اینترنتی استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مفهوم مشاوره برنامه درسی جایگاه و مبنای نظری خود را در نظریه های نوِ مفهوم پردازان ازجمله نظریه پدیدارشناسی و اتوبیوگرافی برنامه درسی دارد. همچنین مشاوره برنامه درسی می تواند در ارتقاء سطح یادگیری و روش های یاددهی- یادگیری و به ویژه توسعه و اعتلای شخصی فراگیران در چارچوب برنامه های درسی نقش مهمی ایفا نماید. رشته های مشاوره و روانشناسی می توانند در کنار حوزه مطالعات برنامه درسی در تحقق اهداف مشاوره برنامه درسی مؤثر باشند .
۷۹.

مدل BOM؛ طراحی و عرضه خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری توسط ارائه دهندگان خدمات یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رایانش ابری یادگیری توسعه منابع انسانی ارائه دهندگان خدمات یادگیری و مدل BOM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 660 تعداد دانلود : 494
رایانش ابری و خدمات ابر به عنوان یک راه حل فناورانه برای توسعه خدمات آموزشی می تواند در تسریع و توسعه خدمات این دسته از فعالیت ها بسیار سودمند باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه مدلی منسجم برای طراحی و عرضه خدمات یادگیری توسط ارائه دهندگان خدمات یادگیری (LSPs) مبتنی بر امکانات رایانش ابری به منظور آموزش و یادگیری منابع انسانی می باشد. رویکرد پژوهش حاضر آمیخته و روش مورد استفاده، پژوهش نظریه ای می باشد. برای شناسایی عناصر مدل طراحی و عرضه خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری با متخصصین حوزه های آموزش سازمانی و کسب و کار مصاحبه های نیمه ساختار یافته سازماندهی شد. شرکت کنندگان در فرآیند مصاحبه با روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه ها با روش کدگذاری باز سازماندهی شدند. در این پژوهش به منظور محاسبه پایایی کدگذاری های انجام شده در مصاحبه های تخصصی، از روش پایایی بازآزمایی استفاده شد. سطح توافق (PAQ) مساوی با عدد 0.83 می باشد که نشان دهنده سطح بالایی از توافق درونی دارد. در مرحله دوم برای انسجام بخشی به داده ها و تعیین ارتباط عناصر مدل از ساختار و روش مدیریت تعاملی (IM) و نرم افزار الگوسازی ساختاری تفسیری (ISM) استفاده شد. و در بخش سوم که مرتبط با بخش کمی پژوهش می باشد از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار (Expert Choice) برای وزن دهی به عناصر مدل طراحی و عرضه خدمات یادگیری مبتنی بر امکانات رایانش ابری استفاده گردید. براساس نظر اجماعی مدل جامعی موسوم به BOM برای ارائه خدمات یادگیری مبتنی بر رایانش ابری ارائه گردید که عناصر اصلی مدل به ترتیب اهمیت و وزن عناصر در مدل، شامل ابزارها و مکانیزم های یادگیری فناورانه (0.215)، استقرار نظام برنامه ریزی درسی (0.208)، طراحی خدمات یادگیری (0.151)، خدمات پشتیبانی یادگیری (0.105)، ارزیابی عملکرد نظام یادگیری (0.074)، مکانیزم ها و ابزارهای انگیزشی بهره برداری از فضای ابر برای یادگیری (0.068)، ابعاد حقوقی بهره برداری از فضای ابر (0.046)، مدیریت کسب و کار خدمات یادگیری (0.040)، ارزشیابی برنامه درسی (0.038) و بازاریابی، تبلیغات و فروش خدمات یادگیری (0.033) می باشد.
۸۰.

تحلیل نظام مند آموزش چندفرهنگی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش چندفرهنگی برنامه ی درسی عناصر برنامه ی درسی مؤلفین کتاب های درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 760 تعداد دانلود : 487
پژوهش حاضر باهدف تحلیل آموزش چندفرهنگی در ایران صورت گرفته است. به همین منظور از روش پژوهش ترکیبی استفاده شده است. بدین ترتیب که ابتدا در یک پژوهش کیفی معیارهای آموزش چندفرهنگی مطلوب استخراج شد که این معیارها در 4 عنصر اصلی (هدف، محتوا، روش های تدریس، ارزشیابی) و 9 عنصر فرعی و 50 زیر محور از میان مصاحبه با صاحب نظران و معلمان برجسته در آموزش چندفرهنگی به دست آمدند. سپس معیارهای استخراج شده در یک پرسشنامه ی نظرسنجی قرار داده شدند که روایی آن توسط 5 نفر از متخصصان آموزش چندفرهنگی مورد تأیید قرار گرفت. به وسیله ی این پرسشنامه فاصله ی میان وضعیت مطلوب آموزش چندفرهنگی و وضعیت موجود این آموزش در ایران سنجیده شد. بدین گونه که 150 معلم مقطع متوسطه دوم در سال 1396 در استان مرکزی با روش نمونه گیری خوشه ای، 60 کارشناس و مؤلف کتاب درسی مقطع متوسطه با روش نمونه گیری تصادفی و 16 صاحب نظر تعلیم و تربیت چندفرهنگی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند.نتایج نشان می دهد که هر سه گروه معتقدند وضعیت برنامه ی درسی چندفرهنگی در ایران در هر 4 عنصر اصلی و عناصر فرعی موردبررسی نسبت به وضعیت مطلوب برنامه درسی چندفرهنگی از حد متوسط نیز پایین تر است؛ اما نظر معلمان و مؤلفین کتاب های درسی در ابعاد هدف، محتوا و روش تدریس متفاوت از متخصصان تعلیم و تربیت چندفرهنگی است. تحلیل داده ها نشان می دهد معلمان و مؤلفین کتاب های درسی مقطع متوسطه در ابعاد هدف، محتوا و روش تدریس نگرش مثبت تری به وضع موجود در مقایسه با متخصصان تعلیم و تربیت چندفرهنگی دارند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان