محسن دیبایی صابر

محسن دیبایی صابر

مدرک تحصیلی: استادیار گروه علوم تربیتی دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۱ مورد.
۱.

شناسایی مؤلفه های آموزش سواد رسانه ای و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش وپرورش اسناد بالادستی سواد رسانه ای تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 431 تعداد دانلود : 284
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های آموزش سواد رسانه ای و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش انجام شد. سروش پژوهش توصیفی شامل تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا و رویکرد آن کاربردی است. جامعه پژوهش در بخش تحلیل اسنادی، کلیه متون مرتبط با آموزش سواد رسانه ای و در بخش تحلیل محتوا، چهار سند بالادستی نظام آموزش وپرورش ایران است. با توجه به ماهیت موضوع، از نمونه گیری صرف نظر و کل جامعه بررسی شد. ابزارهای اندازه گیری فرم فیش برداری و فهرست تحلیل محتوای محقق ساخته است. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوا با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون بررسی شدند. نتایج پژوهش نشان داد: 1. چارچوب مفهومی آموزش سواد رسانه ای را می توان در سه مؤلفه شناخت، تفکر انتقادی و تولید و تعامل پیام دسته بندی کرد. هریک از این مؤلفه ها نیز به چند خرده مؤلفه تقسیم می شود؛ 2. میزان توجه به مؤلفه های آموزش سواد رسانه در اسناد بالادستی آموزش وپرورش متفاوت است؛ به طوری که بیشترین تأکید بر مؤلفه شناخت و کمترین تأکید بر مؤلفه تفکر انتقادی است؛ 3. در بین اسناد بررسی شده ، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به سند چشم انداز بیست ساله (۵۳۴/۰) و کمترین مربوط به سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (0/87) بوده است.
۲.

ارزیابی مقایسه ای کیفیت فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در مدارس دوره متوسطه شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی فعالیت های فوق برنامه برنامه درسی اجرا شده عناصر نُه گانه کلاین دوره متوسطه اول آموزش و پرورش شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 362 تعداد دانلود : 130
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مقایسه ای کیفیت فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در مدارس دوره متوسطه شهر قم براساس عناصر نه گانه کلاین انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی−پیمایشی و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه پژوهش شامل مدیران، مربیان و دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر قم می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده و برحسب جدول مورگان به ترتیب 119، 140 و 401 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه به وسیله صاحب نظران حوزه مربوطه و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 97/ محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی از قبیل آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس کروسکال−والیس و آزمون U مان ویتنی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد: 1. از دیدگاه مدیران فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در ابعاد «اه داف و مواد آموزشی» در وضعیت نامطلوبی قرار دارند؛ 2. از دیدگاه مربیان فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در بعد «زمان یادگیری» در وضعیت نامطلوبی قرار دارند؛ 3. از دیدگاه دانش آموزان فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در ابعاد اهداف، محتوا، م واد آموزش ی، فعالیت های یادگیری، راهبردهای اجرا، ارزشیابی، گروه بندی، زمان و فضا در وضعیت نامطلوبی قرار دارند.
۳.

آسیب شناسی فعالیت های پرورشی سازمان آموزش و پرورش شهر قم در دوره متوسطه اول بر اساس عناصر نه گانه کلاین و ارائه راهکاری برای بهبود آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب شناسی فعالیت های پرورشی عناصر نُه گانه کلاین دوره متوسطه اول راهکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 954 تعداد دانلود : 35
پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی فعالیت های پرورشی سازمان آموزش وپرورش شهر قم در دوره متوسطه اول بر اساس عناصر نه گانه کلاین و ارائه راهکاری برای بهبود آن در سال تحصیلی 1400-1399 انجام شد. روش پژوهش، توصیفی-پیمایشی و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه پژوهش شامل مدیران، مربیان پرورشی و دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر قم که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده و برحسب جدول مورگان به ترتیب 140، 130 و 413 نفر به عنوان نمونه موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به وسیله نظرات صاحب نظران حوزه مربوطه و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 97/0 محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی از قبیل آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس کروسکال- والیس و آزمون U مان ویتنی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد: 1) از دیدگاه مدیران عمده ترین آسیب های موجود در فعالیت های پرورشی با توجه به عناصر نه گانه برنامه درسی معطوف به مؤلفه های «اهداف، مواد آموزشی، محتوا، فعالیت های یادگیری، زمان اختصاص یافته» می باشد. 2) از دیدگاه مربیان عمده ترین آسیب ها، معطوف به مؤلفه های «زمان یادگیری، گروه بندی دانش آموزان» می باشد، و 3) از دیدگاه دانش آموزان عمده ترین آسیب ها، معطوف به مؤلفه های اهداف، مواد آموزشی، محتوا، فعالیت های یادگیری، راهبردهای اجرا و زمان می باشد.
۴.

ارزیابی وضعیت موجود سامانه آموزش الکترونیکی دانشگاه شاهد در دوران کرونا از دید اساتید و دانشجویان

کلید واژه ها: هیات علمی دانشجویان سامانه آموزش الکترونیکی دانشگاه شاهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 796 تعداد دانلود : 665
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت موجود سامانه آموزش الکترونیکی (LMS) دانشگاه شاهد در دوران کرونا از دید اساتید و دانشجویان آن انجام شد. روش تحقیق توصیفی- پیماشی و از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش حاضر، شامل کلیه اساتید هیات علمی(330) و دانشجویان دانشگاه شاهد در سال تحصیلی 1400-99 می باشد که از این میان بر حسب جدول نمونه گیری مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده 271هیات علمی و 443 دانشجو به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات، از آزمون محقق ساخته که حاوی 62 گویه بر مبنای عناصر برنامه درسی طراحی شده بود، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شیوه های آمار توصیفی (از قبیل فراوانی، درصد فراوانی و میانگین) و آمار استنباطی (از قبیل آزمون T، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون یومان ویتنی و همچنین آزمون ویلکاکسون) استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، مشخص شد بین دیدگاه اساتید و دانشجویان دانشگاه شاهد در خصوص وضعیت سامانه آموزش الکترونیکی دانشگاه شاهد در خصوص تحقق عناصر برنامه درسی تفاوت وجود دارد. به طوری که از نظر دانشجویان وضعیت سامانه آموزش الکترونیکی دانشگاه شاهد در خصوص تحقق عناصر هدف، محتوا، دسترسی به منابع اموزشی و یادگیری، تعامل استاد و دانشجو، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در آموزش الکترونیکی در حد نامطلوب است این در حالی است که از منظر اساتید وضعیت سامانه آموزش الکترونیکی دانشگاه شاهد در خصوص تحقق عناصر فوق در حد مطلوب می باشد.
۵.

تحلیل محتوای کتاب های درسی به لحاظ میزان توجه به ابعاد زیبایی شناسی با تأکید بر زیبایی های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا زیبایی شناسی زیبایی مادی زیبایی معنوی زیبایی بلاغی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 322 تعداد دانلود : 852
هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدائی به لحاظ میزان توجه به ابعاد و مؤلفه های زیبایی شناسی با تأکید بر زیبایی های قرآنی انجام یافته است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، جزء تحقیقات کاربردی، ازلحاظ رویکرد پژوهش جزء تحقیقات کمی و از لحاظ روش گردآوری داده ها و تحلیل آن ها از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش محتوای کتب هدیه های آسمانی دوره ابتدایی درسال تحصیلی 1399-1400 و نمونه آماری پژوهش برابر جامعه و شامل کتب هدیه های آسمانی دوره ابتدایی بود. ابزار گرداوری داده ها، چک لیست محقق ساخته مولفه های زیبایی شناسی بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و آنتروپی شانون استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در زیبایی های مادی، زیبایی طبیعت 17 مورد، زیبایی جانداران 14 مورد، زیبایی آسمان 6 مورد، زیبایی انسان و مصنوعات هنری بشر 2 مورد و در زیبایی های معنوی، زیبایی ایمان 38 مورد، زیبایی علم 17 مورد، زیبایی عفو و اغماض 11 مورد، زیبایی نیت زیبا 10 مورد، زیبایی صبرو استقامت 4 مورد، و زیبایی عقل 0 مورد وجود داشت. نتایج آنتروپی شانون نیز نشان داد که ضریب اهمیت (Wj) برای زیبایی انسان، 271.؛ زیبایی آسمان 142.؛ زیبایی جانداران 189.؛ زیبایی طبیعت 125.؛ زیبایی رنگ ها 0 و زیبایی مصنوعات هنری بشر 271. می باشد. همچنین ضریب اهمیت (Wj) برای زیبایی صبرو استقامت، 331.؛ زیبایی عقل 0؛ زیبایی علم 182.؛ زیبایی نیت زیبا 294.؛ زیبایی عفو اغماض 074. و زیبایی ایمان 115. می باشد. همچنین بیشترین استفاده از زیبایی های بلاغی قرآنی مربوط به استفهام با فراوانی 26 مورد می باشد. نتایج: بنابراین می توان نتیجه گرفت که در کتاب های درسی هدیه های آسمانی دوره ابتدای به تمامی ابعاد زیبایی مادی، معنوی و بلاغی به طور یکسان توجه نشده است.
۶.

ارزیابی شبکه دانش آموزی شاد با رویکرد SWOTبه منظور ارائه راهبردهایی جهت بهبود برنامه درسی دوره اول متوسطه

کلید واژه ها: ارزیابی شبکه آموزش دانش آموزی(شاد) برنامه درسی رویکرد SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 799 تعداد دانلود : 242
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شبکه اجتماعی دانش آموزی(شاد) با رویکردswot به منظور ارائه راهبردهایی جهت بهبود برنامه درسی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل دو گروه معلمان و دانش آموزان دوره اول متوسطه، منطقه 14 شهرتهران، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده ازجدول مورگان، ازتعداد 515 معلم، 220نفر، واز تعداد 16780 دانش آموز، 376 نفر به عنوان نمونه برآورد و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته می باشد و در طراحی آن، گویه ها در چهار بخش (نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها) تنظیم شده است. جهت برآورد روایی پرسشنامه، از روایی صوری و محتوایی و برای سنجش پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده امار توصیفی (جدول و نمودار فراوانی، درصد، انحراف معیار و میانگین) و آمار استنباطی( t تک متغیره) استفاده شد. پس از شناسایی چهار بعد نقاط قوت، ضعف، فرصت ها وتهدید ها از نظر دبیران و دانش اموزان با توجه به نتایج به دست آمده، و با استفاده ازجدول ماتریس swot راهبردهای تهاجمی (so) که بر اساس استفاده از نقاط قوت برای بهره برداری از فرصت ها، راهبردهای اقتضایی (wo) که بر اساس از بین بردن نقاط ضعف برای بهره-برداری از فرصت ها مناسب اند، راهبرد های انطباقی(st) که بر اساس استفاده از نقاط قوت برای مبارزه با تهدیدها مناسب اند و راهبردهای تدافعی(wt) که بر اساس از بین بردن نقاط ضعف برای مبارزه با تهدیدها مناسب اند ارایه شدند.
۷.

تبیین چارچوب مفهومی ابعاد و مؤلفه های برنامه درسی کنجکاوانه و بررسی میزان انطباق محتوای برنامه درسی دوره ابتدایی ایران با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی کنجکاوانه ابعاد و مؤلفه تحلیل محتوا کتب درسی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 488 تعداد دانلود : 920
پ ژوه ش ح اض ر با هدف تبیین چارچوب مفهومی ابعاد و مؤلفه های برنامه درسی کنجکاوانه و بررسی میزان انطباق محتوای برنامه درسی دوره ابتدایی ایران با آن انجام شده است. روش پژوهش توصیفی است و در خلال آن، از تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا استفاده شده است. رویکرد پژوهش نظری و کاربردی است و جامعه پژوهش شامل دو بخش متون نظری برنامه درسی کنجکاوانه و نیز محتوای 36 جلد کتاب درسی دوره ابتدایی ایران در سال تحصیلی ۱۳۹۸–۱۳۹۹ بود که بالغ بر 3924 صفحه است. با توجه به ماهیت موضوع، از نمونه گیری صرف نظر و کل جامعه پژوهش بررسی شد. ابزارهای پژوهش، فرم فیش برداری و سیاهه تحلیل محتوایِ محقق ساخته بود. داده ها با استفاده از فرایند تحلیلی آنتروپی شانون تحلیل شد. ع م ده ت ری ن نتایج نشان داد که: 1. ابعاد برنامه درسی کنجکاوانه را می توان در نُه بُعدِ ذهنیت باز، اکتشاف، اشتیاق یادگیری، خودجهت دهی، خلاقیت، نوآوری، پرسشگری، یادگیری مشارکتی و خودانگیختگی خلاصه کرد؛ 2. محتوای کتب درسی دوره ابتدایی، با ابعاد و مؤلفه های برنامه درسی کنجکاوانه منطبق نیست؛ به طوری که از بین ابعاد نُه گانه برنامه درسی کنجکاوانه، بعد از خودانگیختگی بیشترین و بعد از ذهنیت باز کمترین ضریب اهمیت را دارد؛ 3. در محتوای کتب درسی دوره ابتدایی، از بین خرده مؤلفه های ابعاد نُه گانه برنامه درسی کنجکاوانه، بیشترین ضریب اهمیت به خرده مؤلفه مشارکت معلمان و دانش آموز و کمترین ضریب اهمیت به خرده مؤلفه تدارک فعالیت های گروهی اختصاص دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیق، پیشنهاد می شود در ویراست های آتی کتب دوره ابتدایی، به مؤلفه های کمتر توجه شده عنایت بیشتری شود.  
۸.

تبیین مؤلفه های تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقام معظم رهبری آموزش وپرورش ایران اسناد بالادستی آموزش وپرورش تمدن نوین اسلامی تمدن نوین اسلامی مورد نظر مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 732 تعداد دانلود : 238
پ ژوه ش ح اض ر با هدف تبیین مؤلفه های تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران صورت گرفته است. روش پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی محسوب می شود. جامعه موردمطالعه، شامل متون مرتبط با مولفه های تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و محتوای چهار سند بالادستی است که باتوجه به ماهیت موضوع از نمونه گیری صرف نظر کرده، از کل جامعه آماری تحقیق به عمل آمد. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوا با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفت. ی اف ت ه ه ا نشان می دهد که چارچوب مفهومی مولفه های تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری را می توان در نه مؤلفه تدوین نمود. همچنین، بین اسناد مورد بررسی، 248 مرتبه به مؤلفه های تمدن نوین اسلامی توجه شده است که میزان تراکم آن در مؤلفه ایمان با 40 فراوانی و 12/16 درصد با درجه زیاد و در مؤلفه های پرهیز از سطحی نگری و تقلید با 16 فراوانی و 45/6 درصد با درجه بسیارکم قرار دارد. افزون بر این، ییشترین ضریب اهمیت مربوط به سند تحول بنیادین (611/0) و کم ترین ضریب اهمیت مربوط به سند برنامه درسی ملی (283/0) بوده است.
۹.

شناسایی و اعتباربخشی چارچوب نظری برنامه درسی پژوهش محور و تحلیل آن در محتوای علوم تجربی پایه ششم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبارسنجی برنامه درسی پژوهش محور علوم پایه ششم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 541 تعداد دانلود : 695
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اعتباربخشی چارچوب نظری برنامه درسی پژوهش محور و تحلیل آن در محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی، به شیوه اسنادی به همراه اعتباربخشی گروه های کانونی و نیز تحلیل محتوی، انجام شد. نتایج نشان داد؛مهم ترین ابعاد برنامه درسی پژوهش محور را می توان در چهارده بعد ؛ پویایی، ساخت دانش، معلم پژوهنده، آزمون پذیر بودن، تمرین و فعالیت محوری، تعاون و همکاری، پرسشگری، تفکر انتقادی، مساله مداری، خودانگیختگی، ارزیابی، کاوشگری، اکتشاف و یادگیری خو تنظیمی تدوین نمود. از میان این ابعاد چهارده گانه از منظر متخصصان ، مولفه مساله مداری دارای بالاترین و مولفه تعاون و همکاری دارای پایین ترین رتبه بوده است. علاوه بر این، میزان انطباق ابعاد برنامه درسی پژوهش محور با محتوای کتاب علوم تجربی بسیار متفاوت است. به طوری که بیشترین اهمیت مربوط به مولفه پرسشگری و کمترین اهمیت مربوط به مولفه یادگیری خودتنظیمی است. همچنین نتایج نشان داد بین محتوای کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی با ابعاد برنامه درسی پژوهش محور اعتباربخشی شده از منظر خبرگان، انطباق وجود ندارد. بر اساس نتایج بدست امده پیشنهاد می شود برنامه ریزان ومولفان در ویراست های اتی کتاب علوم تجربی مولفه های کمتر پرداخته شده را مورد تاکید بیشتر قرار داده و از طریق برگزاری کارگاههای اموزش ضمن خدمت معلمان را با مولفه های شناسایی شده در این پژوهش بیشتر اشنا کنند.
۱۰.

شناسایی و اولویت بندی روش های یادگیری غیررسمی معلمان دوره اول متوسطه (مورد مطالعه: معلمان دوره اول متوسطه شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اولویت بندی یادگیری غیررسمی معلمان دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 183 تعداد دانلود : 235
آنچه از بررسی آموزش رسمی و غیررسمی مسلم است تفاوت فاحش سهم این دو نوع یادگیری است. به طوری که تحقیقات مختلف نشان می دهند بیشترین سهم یادگیری معلمان از طریق روش های آموزش غیررسمی حاصل می شود. لذا، هدف از انجام دادن این پژوهش شناسایی و اولویت بندی روش های یادگیری غیررسمی معلمان دوره اول متوسطه است. به این منظور، با به کارگیری رویکرد روایتی و ابزار مصاحبه های واقعه محور، تجربه های ده نفر از معلمان شایسته دوره اول متوسطه در ارتباط با روش های یادگیری غیررسمی آنان شناسایی شده است . پس از کدگذاری سه مرحله ای، در مجموع هفت مقوله و 15 روش یادگیری برای معلمان دوره متوسطه شناسایی شد. به منظور اولویت بندی روش های یادگیری غیررسمی معلمان دوره متوسطه 356 پرسشنامه توزیع و جمع آوری شده است. نتایج آزمون فریدمن نشان می دهد روش های یادگیری تعامل با معلمان با تجربه و توانمند، یادگیری از طریق تعامل و گفت وگو با دوستان تخصصی خارج از مدرسه و منطقه، یادگیری از طریق طرح مسائل و مشکلات کاری در حلقه های علمی، یادگیری از طریق انجام تحقیق شخصی در خصوص مشکل پیش آمده در کلاس چهار روش یادگیری با اولویت بالاتر در بین معلمان دوره متوسطه است.
۱۱.

میزان درگیری اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران با مؤلفه های برنامه درسی معنوی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: آموزش و پرورش اسناد بالادستی آموزش و پرورش برنامه درسی معنوی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 236 تعداد دانلود : 81
این پ ژوه ش با هدف بررسی میزان درگیری اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران با مؤلفه های برنامه درسی معنوی صورت پذیرفته است. روش پژوهش، توصیفی شامل تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتواست و داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوا با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون بررسی شده اند. ی اف ت ه ه ای پ ژوه ش بیانگر آن است که چارچوب مفهومی برنامه درسی معنوی را می توان بر اساس مدارک و مستندات مرتبط در چهار مؤلفه هنر و زیباشناسی، تعقل، اخلاق و روح تدوین کرد. افزون بر این، میزان توجه به مؤلفه های برنامه درسی معنوی در اسناد بالادستی آموزش و پرورش متفاوت است؛ به طوری که در مجموع 510 مرتبه به مؤلفه های برنامه درسی معنوی در این اسناد بالادستی توجه شده که میزان تراکم آن در مؤلفه اخلاق 198 فراوانی (82/38 درصد)، در مؤلفه تعقل 155 فراوانی (39/30 درصد)، در مؤلفه هنر و زیباشناسی 95 فراوانی (62/18 درصد) و در مؤلفه اعتقاد به روح (ماوراءالطبیعه) 62 فراوانی (15/12 درصد) بوده است. همچنین میزان توجه به مؤلفه ها، در سند تحول بنیادین 232 فراوانی (49/45 درصد)، در برنامه درسی ملی 154 فراوانی (19/30 درصد)، در نقشه جامع علمی کشور 81 فراوانی (88/15 درصد) و در چشم انداز بیست ساله 43 فراوانی (43/8 درصد) بوده است. در بین اسناد مورد بررسی، بیشترین ضریب اهمیت، مربوط به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (323/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به سند چشم انداز بیست ساله (109/0) بوده است.
۱۲.

تبیین مؤلفه ها و خرده مؤلفه های حقوق بشر و تعیین جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش و پرورش اسناد بالادستی حقوق بشر تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 129 تعداد دانلود : 57
پژوهش حاضر با هدف تبیین مؤلفه های حقوق بشر و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران انجام شد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتواست. جامعه پژوهشی، شامل دو بخش؛ متون مرتبط با حقوق بشر و محتوای چهار سند بالادستی نظام آموزش وپرورش است که باتوجه به ماهیت موضوع، از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری مورد بررسی و تحلیل واقع شده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوی با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفته است. ی اف ت ه ه ای پ ژوه ش بیانگر آن است که: 1. چارچوب مفهومی حقوق بشر را می توان در سه حقوق اساسی، حقوق مدنی و سیاسی و حقوق اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی تدوین نمود. 2. درمجموع 364 مرتبه به مؤلفه های حقوق بشر توجه شده که میزان تراکم آن در مؤلفه حقوق اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با 53/36 درصد زیاد و در مؤلفه حقوق مدنی و سیاسی با 21/30 درصد بسیار کم است. 3. بین اسناد موردبررسی، بیشترین ضریب اهمیت به سند تحول بنیادین (542/0) و کم ترین ضریب اهمیت مربوط به سند برنامه درسی ملی (202/0) است.
۱۳.

انقلاب اسلامی: حوزویان و تولید علوم انسانی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ح‍وزه ه‍ای ع‍ل‍م‍ی‍ه علوم انسانی اسلامی امپریالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 685 تعداد دانلود : 31
انقلاب اسلامی در شرایطی به وقوع پیوست که قدرت های جهانی با داعیه نظم جهانی و در قالب مفاهیم جهانی شدن و دهکده جهانی به دنبال تسلط بر جهان بودند. غایت جهانی و مخاطب عام این انقلاب که با تأسی به گزاره های دینی عموم مردم و بشریت بود، نقطه تعارض این حرکت با امپریالیسم جهانی و نظام سلطه بود. انقلاب ایران که مدعای ایدئولوژیک و فرهنگی مبتنی بر اسلام داشت، بدون بازتولید چارچوب های تئوریک لازم در ابعاد نرم افزاری به این مهم نخواهد رسید. بنابراین تولید علوم انسانی اسلامی به مثابه نرم افزار جهان اسلام در رشته های مختلف موتور محرکه این انقلاب تلقی می شود. حوزه های علمیه به عنوان متولیان علوم اسلامی بعد از انقلاب اسلامی ظرفیت های بالقوه جهت تحقق این مهم دارند. در نوشتار حاضر پرسش محوری ما این است که چه نسبتی بین حوزه های علمیه و علوم انسانی اسلامی برقرار است و انقلاب اسلامی چگونه شرایط مطلوب را محقق کرده است؟ یافته های تحقیق دال بر آن است که انقلاب اسلامی تولید علوم انسانی اسلامی را از امکان به ضرورت تبدیل کرده است و همچنین تولید و تأسیس این علوم بالاصاله بر عهده حوزه های علمیه است؛ اگرچه این مدعا نافی رسالت دانشجویان متعهد و آشنا به علوم انسانی نیست. روش تحقیق در نوشتار حاضر، روش تحلیلی توصیفی و جمع آوری داده ها نیز اسنادی است.
۱۴.

تحلیل رابطه معنویت در کار و کیفیت زندگی کاری معلمان دوره متوسطه (موردمطالعه: معلمان شهر قم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنویت در کار عاملیت انسانی کیفیت زندگی کاری معلمان دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 756 تعداد دانلود : 651
هدف این پژوهش، تحلیل رابطه معنویت در کار و کیفیت زندگی کاری معلمان است. نوع تحقیق حاضر کاربردی و روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان دوره متوسطه شهر قم در سال تحصیلی 95 96 است که با کمک فرمول کوکران 366 نفر از معلمان دوره های اول و دوم متوسطه در نواحی چهارگانه قم با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد میلیمان و لیندن استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون از نوع گام به گام استفاده شد. نتایج تحقیق در نمونه حاضر نشان داد، بین تمام ابعاد معنویت در کار و کیفیت زندگی کاری معلمان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد؛ به طوری که سطح سازمانی معنویت در کار با میانگین 03/4، سطح گروهی با میانگین 85/3 و سطح فردی با میانگین 36/3، پیش بینی کننده کیفیت زندگی کاری معلمان می باشند. «r» محاسبه شده در سطح 05/0≥p مبین رابطه معنی دار و مثبت بین معنویت در کار و ابعاد آن با کیفیت زندگی کاری معلمان دوره متوسطه است.
۱۵.

شناسایی شایستگی های اصلی معلمان دوره متوسطه از دیدگاه خبرگان تعلیم و تربیت

کلید واژه ها: استرس تحصیلی استرس بهزیستی روان شناختی بهزیستی ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 883 تعداد دانلود : 424
پژوهش حاضر با هدف شناسایی شایستگی های اصلی معلمان دوره متوسطه از دیدگاه خبرگان تعلیم و تربیت انجام گرفته است. پژوهش حاضر به روش کیفی با استراتژی داده بنیاد اجرا شد. جامعه آماری پژوهش همه خبرگان تعلیم و تربیت دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند، و با معیار اشباع داده ها، 18 نفر از آنان انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها روش کدگذاری اسمیت (2007) به کار گرفته شد. همچنین، بررسی اعتبار پژوهش با روش بازبینی اعضا انجام گرفت. برای افزایش پایایی پژوهش روش های اجرای فرایند نظام مند ثبت، ضبط و نوشتن داده ها (ضبط صدا، پیاده سازی مصاحبه و نگارش داده های شفاهی) در همه مصاحبه ها و تحلیل روشمند داده ها و استخراج منطقی مقولات و مفاهیم انتزاعی کلان تر برمبنای روش کدگذاری به کار گرفته شد. براساس یافته های پژوهش، شایستگی های اصلی معلمان دوره متوسطه از دیدگاه خبرگان تعلیم و تربیت، شامل شایستگی های «ارتباطی»، «روان شناختی»، «خدماتی»، «پژوهشی»، «فردی» و «تربیتی» است که هریک از آن ها نیز از خرده شایستگی های متعددی تشکیل شده اند. شناخت و معرفی این شایستگی ها در نظام تربیت معلم کشور می تواند به سیاست گذاران، مدیران و برنامه ریزان آموزشی در اتخاذ راهبردهای مناسب برای کاهش شکاف بین وضع موجود و مطلوب در این زمینه و ارتقای وضعیت مؤلفه های شایستگی یاری رساند.
۱۶.

رابطه عدالت آموزشی ادراک شده با عملکرد تحصیلی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت توزیعی عدالت رویه ای عدالت مراوده ای عملکرد تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 616 تعداد دانلود : 693
عدالت آموزشی اصطلاحی است برای توصیف نقش عدالت که به طور مستقیم با تعاملات کلاس درس ارتباط دارد. در پژوهش حاضر رابطه عدالت آموزشی ادراک شده با عملکرد تحصیلی دانشجویان بررسی شد. پس از بررسی پیشینه و مبانی نظری موضوع مشخص شد عدالت سازمانی دارای سه بعد (عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، عدالت مراوده ای) است. از این سه نوع عدالت به منظور بررسی عدالت آموزشی بهره برداری شد. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی بود و برای جمع آوری اطلاعات یک پرسش نامه طراحی شد که مقدار آلفای کرونباخ آن 82/0 به دست آمد. جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویان رشته های علوم تربیتی دانشگاه مازندران به تعداد  110 نفر بود و بر اساس جدول مورگان 85 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از تکنیک آماری رگرسیون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد عدالت توزیعی با میانگین 14/4، عدالت رویه ای با میانگین 66/3، و عدالت مراوده ای با میانگین 85/3 پیش بینی کننده عملکرد آموزشی دانشجویان هستند. r محاسبه شده در سطح 05/0≥p  مبین رابطه معنادار و مثبت بین عدالت آموزشی و ابعاد آن با عملکرد تحصیلی دانشجویان است.
۱۷.

طراحی الگوی بهسازی دبیران دوره متوسطه بر اساس رویکرد شایستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهسازی رویکرد شایستگی بهسازی عملکرد دبیران دوره متوسطه نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 644 تعداد دانلود : 796
پژوهش حاضر، روش تحقیق کیفی و مبتنی بر «نظریه داده بنیاد» است. منابع اطلاعاتی پژوهش چهار گروه شامل دبیران نمونه، دانش آموزان نمونه، والدین و متخصصان تعلیم و تربیت بوده اند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند با 11 دبیر نمونه، 15 دانش آموز نمونه، 10 نفر از والدین و 8 نفر از متخصصان، مصاحبه در حد اشباع انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه سازمان یافته بوده که به منظور پی بردن به معانی و مضامین نهفته در آن، از «رهیافت استقرایی اشتراوس- کوربین» استفاده شد. داده های حاصل از مصاحبه از طریق کدگذاری احصا شدند. برای بررسی اعتبار پژوهش از روش بازبینی اعضا، و برای افزایش پایایی از روش های اجرای فرایند نظام مند ثبت، ضبط و نوشتن داده ها در تمامی مصاحبه ها، استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، ابعاد و مؤلفه های الگوی بهسازی دبیران دوره متوسطه؛ شامل شش بعد به این شرح اند: روان شناختی (مؤلفه های س، مهارت تعامل بهینه و مدیریت مؤثر محیط جمعی)؛ ارتباط بین فردی و جمعی (مؤلفه های ارتباط مؤثر با دانش آموز، ارتباط مؤثر با والدین، ارتباط مؤثر با همکاران و ارتباط مؤثر اجتماعی)، پداگوژیکی (مؤلفه های مدیریت مؤثر یادگیری، تدریس اثربخش، مدیریت مؤثر کلاس درس و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی اثربخش)، پژوهشی (مؤلفه های منبع پژوهی و پژوهش گری)، بازسازی مداوم فردی (مؤلفه های یادگیری مستمر و کفایت سازمانی) و ارزش مداری (مؤلفه های اخلاق مداری، روحیه جهادی، شهروندمداری و الگوی عملی بودن).
۱۸.

پیش بینی رفتار شهروندی سازمانی معلمان بر اساس هوش فرهنگی و مدیریت تعارض(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار شهروندی سازمانی مدیریت تعارض هوش فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 847 تعداد دانلود : 19
هدف از این تحقیق پیش بینی رفتار شهروندی سازمانی معلمان بر اساس هوش فرهنگی و مدیریت تعارض است. روش پژوهش توصیفی - پیمایشی است. جامعه نمونه 186 نفر از معلمان شهرستان آزادشهر است که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. از پرسش نامه های هوش فرهنگی آنگ و همکاران، مدیریت تعارض رابینز، و رفتار شهروندی سازمانی پادساکف و همکارانش استفاده شد. پایایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد و به ترتیب 86/0، 85/0، و 89/0 محاسبه شد. از آزمون ضریب همبستگی و رگرسیون استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق، بین هوش راهبردی، هوش دانشی، هوش انگیزشی، هوش رفتاری، و مدیریت تعارض رابطه معنی داری وجود دارد که از بین متغیرها، هوش رفتاری در مجموع بیشترین تأثیر را در پیش بینی رفتار شهروندی سازمانی معلمان دارد و از قدرت پیش بینی کنندگی بسیار زیادی برخوردار است. به منظور مدیریت بهتر تعارض های موجود در محیط کار، باید هوش فرهنگی معلمان را تقویت کرد. بر اساس نتایج این تحقیق، می توان در دوره های تربیت معلم و ضمن خدمت درباره هوش معلمی از منظر رفتار شهروندی سازمانی بحث کرد.
۱۹.

نقش مدیریت دانش در توسعه شایستگی حرفه ای اعضای هیأت علمی دانشگاه ها (مورد مطالعه: اساتید هیأت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران)

کلید واژه ها: شایستگی توسعه اعضای هیأت علمی مدیریت دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 422 تعداد دانلود : 104
از آنجا که اعضای هیأت علمی باعث کیفیت و توان علمی آموزش عالی به خصوص در امر آموزش، پژوهش و تربیت افراد نخبه و متخصص می شوند، مطلوب است دانشگاه ها در راستای توسعه شایستگی های اعضای هیأت علمی، گام های اساسی برداشته و به گونه ای برنامه ریزی شده، رشد و ارتقای شایستگی های همه جانبه اعضای هیأت علمی خود را فراهم سازند. یکی از ابزارها برای رسیدن به این مهم، استفاده از مدیریت دانش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مدیریت دانش در توسعه شایستگی حرفه ا ی اعضای هیأت  علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران می باشد. نوع پژوهش حاضر، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه اعضای هیأت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران در سال تحصیلی 96-1395 است که تعداد کل آنها 130 نفر بوده است که از این جامعه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 110 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد استفاده شد (برای سنجش مدیریت دانش از پرسشنامه لاوسون و برای سنجش شایستگی حرفه ای اعضای هیأت علمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد). به منظور تحلیل آماری داده ها از ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که ابعاد ایجاد دانش، جذب دانش، انتشار دانش، کاربرد دانش، سازماندهی دانش و ذخیره دانش، به ترتیب، بیشترین ارتباط را با گرایش اساتید به کسب شایستگی حرفه ای دارند.
۲۰.

تحلیل رابطه هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان دوره متوسطه شهر قم

کلید واژه ها: هوش معنوی تعهد حرفه ای مؤلفه های هوش معنوی معلمان دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 483 تعداد دانلود : 162
پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان دوره متوسطه شهر قم در س ال تح صیلی 96-1395 انجام شده است. روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه معلمان دوره متوسطه شهر قم در سال 96-1395 می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی 364 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه هوش معنوی اسمیت و پرسشنامه تعهد سازمانی مایر و آلن می باشد. نتایج تحلیل داده ها که از طریق آزمون همبستگی اسپیرمن محاسبه شده، حاکی از آن است که بین هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان، همبستگی بالایی وجود دارد؛ به طوری که در بین ابعاد ده گانه هوش معنوی، به ترتیب توجه به ارزش های معنوی، شناخت و باور به ربوبیت خداوند، روحیه خدمت گزاری، ارتباط معنی بخش به کار و زندگی، داشتن اهداف متعالی، وجدان کاری، داشتن خودآگاهی عمیق، توانایی همسوسازی اهداف فردی و سازمانی، استفاده از منابع معنوی در جهت حل مسائل زندگی و تفکر سیستمی دارای بیشترین همبستگی با تعهد حرفه ای معلمان هستند. همچنین با توجه به رابطه معنادار بین هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان، لازم است راهکارهای عملی برای به کارگیری هرچه بیشتر هوش معنوی را دریابند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان