حسین رحمان سرشت

حاکمیت شرکتی مؤثر یکی از ویژگی های اصلی اقتصاد بازار کارا است. به موجب این مفهوم، سهامداران می توانند اطلاعات، حق و توانایی عمل برای اثر گذاری بر مدیریت از طریق فرایند حاکمیت را داشته باشند. هدف اصلی این پژوهش، صورت بندی چارچوبی برای تعیین نقش نوین کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی و تأثیر آن بر اثربخشی حاکمان در شرکت هاست و سعی دارد از این طریق به گسترش مرزهای دانش موجود در این حوزه کمک کند. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 130 شرکت برای نمونه انتخاب شد و پرسشنامه محقق ساخته ای در اختیار مدیر هر یک از شرکت ها قرار گرفت و داده های لازم جمع آوری شد. داده های پژوهش با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی بر اثربخشی حاکمیت شرکتی مؤثر است. به علاوه، کنترل بیرونی و درونی حاکمیت شرکتی به عنوان دو بعد اصلی کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی نیز، بر اثر بخشی حاکمیت شرکتی مؤثرند.

طی دهه های اخیر کشورهای در حال توسعه تلاش های زیادی در زمینه کسب دانش و قابلیت های فن آورانه موردنیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانه های پیچیده به نمایش گذاشته اند. یکی از این موارد شرکت ایرانی مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) است که طی دو دهه قبل موفق به کسب قابلیت های ساخت و ارتقای توربین های گازی به عنوان محصولات و سامانه های پیچیده شده است. این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی پژوهش مطالعه موردی اکتشافی، مسیر شکل گیری و تکامل قابلیت های فن آورانه ساخت توربین های گازی در این بنگاه متأخر ایرانی را در طول 22 سال قبل به تصویر کشیده است. نتایج و یافته های این پژوهش حاکی از آن است که مسیر شکل گیری و تکامل قابلیت های فناورنه ساخت توربین های گازی در این شرکت شامل چهار مرحله است: 1) مرحله خرید و بهره برداری از توربین های گازی خارجی؛ 2) مرحله درونی سازی و انتقال فناوری ساخت توربین های گازی؛ 3) مرحله ساخت توربین های گازی در داخل با تنوع محدود؛ و 4) مرحله تنوع بخشی به سبد محصولات و ایجاد بهبودهای تدریجی در توربین ها بر پایه تحقیق و توسعه. بعلاوه به راهبردهای کسب فن آوری، سازوکارهای یادگیری فن آوری، سیاست ها و اقدامات دولت و میزان فروش محصولات شرکت در هر یک از مراحل اشاره شده است. یافته های این پژوهش می تواند درک و شناخت مدیران و سیاست گذاران این حوزه صنعتی و سایر صنایع تولیدکننده محصولات و سامانه های پیچیده را نسبت مراحل شکل گیری و تکامل قابلیت های فناورانه و ملاحظات و الزامات آن را ارتقا دهد.

ساختار سازمانی، تصویری از ارتباطات رسمی بین کارکنان سطوح مختلف سازمان را نشان می دهد. هرچند به تصویر کشیدن ارتباطات واقعی افراد در سازمان، به چیزی فراتر از ساختار رسمی نیاز دارد؛ که با تحت عنوان ساختار غیررسمی مطرح می شود. هدف این مقاله، رسم ساختار غیررسمیِ یک سازمان ایرانی است. در این پژوهش، حدود 42 نفر از اعضای ثابت یک درمانگاه تخصصی در تهران، از طریق مطالعه ای موردی، مورد بررسی قرار گرفته اند. برای سنجش داده ها که از طریق پرسش نامه های مخصوص شبکه های اجتماعی جمع آوری شده، از یک نرم افزار تحلیل شبکه های اجتماعی تحت وب استفاده شده است. نتایج، منجر به رسم ساختار غیررسمی سازمان موردنظر شده که از طریق تجمیع چهار شبکه اجتماعیِ ارتباط، دسترسی، صلاح و مشورت و اعتماد به دست آمده است. تحلیل شبکه های اجتماعی درون سازمانی، اطلاعات بیش تری در مورد واقعیت سازمان، نسبت به چارت سازمانیِ سازمان، در اختیار مدیران قرار می دهد. به علاوه، با مقایسه ساختار رسمی و غیررسمی یک سازمان می توان به تفاوت آن چه مدیران به صورت نظری در مورد شیوه برقراری ارتباط های افراد طراحی می کنند و آن چه در واقع اتفاق می افتد، پی برد و برای هماهنگی هرچه بیش تر آن چاره جویی کرد.

هویت سازمانی یکی از سازه های کلیدی در بستر سازمان می باشد، که نتایج مثبت رشد آن غیر قابل انکار است، بنابراین مطالعه عوامل مؤثر بر این مفهوم، امری ضروری است. با این وجود درتحقیقات تجربی و مطالعات نظری در ایران، خلاء توجه به این مفهوم، کاملاً پررنگ و مشهود است. بنابراین پژوهش حاضر به عنوان یک مطالعه توصیفیِ پیمایشی با بررسیِ نقش فرهنگ سازمان بر هویت سازمانی، به این مهم پرداخته است. در این راستا 62 نفر از میان جامعه 157 نفری از کارمندان یکی از شرکت های دولتیِ استان خراسان رضوی، به عنوان نمونه برگزیده شدند و با تکمیل پرسشنامه های استاندارد مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته های حاصل از پژوهش، که با استفاده از این پرسشنامه های استاندارد مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت؛ کلیه فرضیه های تحقیق را مبنی بر اینکه نه تنها فرهنگ سازمانی، بلکه ابعاد آن هر یک به صورت جداگانه، بر هویت سازمانی کارکنان اثر مثبت دارند؛ تأیید کرد.به علاوه یافته های آماری نشان داد که از میان ابعاد فرهنگ سازمانی، بعد روحیه در ترکیب با سایر ابعاد، بیشترین اثر را در میزان هویت سازمانی کارکنان دارد. چنین نتایجی می تواند برای مجریان امور و تصمیم گیرندگان، افق های جدیدی را بگشاید و ارتقإ فرهنگ سازمانیِ آنان را در جهت رشد هویت سازمانی کارکنان، رهنمون شود.

نوع دوستی یا دیگر خواهی از نیروهای توسعه اخلاقی و بقا و رفاه انسان است که در دهه های اخیر محل توجه روان شناسان اجتماعی و جامعه شناسان قرارگرفته است. این پژوهش باهدف بررسی پیشایندهای قابلیت یادگیری سازمانی همانند نوع دوستی و تعارض در رابطه انجام شده است. در این راستا، از روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان ستادی دانشگاه علامه طباطبائی واقع در پردیس مرکزی، تشکیل داد که از میان آنها 167 نفر بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. گردآوری داده های پژوهش حاضر از طریق پرسشنامه نوع دوستی ارگان (1988) و پرسشنامه تعارض در رابطه کوکس (1998) و پرسشنامه قابلیت یادگیری سازمانی چیوا و همکاران (2007) انجام شد. روایی و پایایی پرسشنامه های یادشده، به ترتیب با استفاده از روایی صوری، روایی سازه و همچنین محاسبه آلفای کرونباخ موردبررسی قرار گرفت. به علاوه، برای تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون فریدمن با بهره گیری از نرم افزارهای Amos و Spss استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد نوع دوستی بر قابلیت یادگیری سازمانی تأثیر مثبت معنادار دارد و نوع دوستی بر تعارض در رابطه تأثیر منفی معنادار دارد. به علاوه تعارض در رابطه نیز بر قابلیت یادگیری سازمانی تأثیر منفی معنادار دارد. همچنین تعارض در رابطه، رابطه میان نوع دوستی و قابلیت یادگیری سازمانی را میانجی گری می کند.

سازمان ها از زیر نظام های مختلفی تشکیل شده اند که با همکاری یکدیگر، ورودی های مختلف سازمان را طی فرایندهای موجود در آن، به خروجی های با ارزش افزوده تبدیل و درنتیجه تداوم حیات سازمان را امکان پذیر می کنند. نظام مدیریت فناوری، یکی از این زیرنظام ها است که مسئول پشتیبانی از تصمیم های سازمان درباره فناوری های موجود و جدید است. بنابراین، باتوجه به اهمیت فناوری و به تبع مدیریت فناوری، نیازمند پیاده سازی سیستم مدیریت فناوری در سازمان هستیم. به این منظور، باید فرایندهای مربوط به مدیریت فناوری را تعیین کرده و فعالیت های لازم جهت اجرای هرکدام از این فرایندها را مشخص کنیم. برای این پژوهش، با استفاده از نرم افزارSpss، آزمون ناپارامتریک فریدمن اجرا شد تا اولویت واحدهای مختلف سازمان جهت انجام فعالیت های تعریف شده برای هرکدام از فرایندهای مدیریت فناوری مشخص شود. نتایج آزمون فریدمن بیانگر اولویت متفاوت واحدهای سازمانی جهت اجرای فعالیت های تعریف شده است.

اغلب سازمان ها برای هدایت و اثر بر نگرش ها و رفتارهای کارکنان و نیز اطمینان از اثربخشی وسایل دستیابی به هدف های سازمان، از مجموعه متنوعی از سازوکارهای کنترل استفاده می کنند. از این رو با در نظر گرفتن جایگاه ویژه ساختار سازمان و نقش آن در هدایت نگرش ها و رفتارهای کارکنان و ابعاد مختلف شغلی، هدف اصلی این پژوهش، مطالعه آثار ساختار سازمانی و ویژگی های شغل بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده ها، از ابزار پرسشنامه استفاده می شود. تعداد 350 نفر از کارمندان اداره های مختلف یک سازمان دولتی در شهر تهران به عنوان نمونه پژوهش در نظر گرفته شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها و مدل، از آزمون های ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل مسیر (رگرسیون چندگانه) و تحلیل عاملی تأییدی (CFA) استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از این است که در میان متغیرهای ساختار سازمانی، رسمیت مهم ترین عامل اثرگذار منفی بر تنوع وظیفه، هویت وظیفه و استقلال شغلی محسوب می شود. همچنین می توان تمرکز را به عنوان اصلی ترین عامل اثرگذار بر اهمیت وظیفه و بازخور شغلی در نظر گرفت. علاوه بر این در میان متغیرهای مربوط به ویژگی های شغل، بازخور شغلی بیشترین اثر را بر رضایت شغلی دارد. در نهایت نیز یافته های پژوهش نشان داد که رضایت شغلی اثر مثبت و معناداری بر تعهد سازمانی کارکنان دارد.

اقتصادهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه، طی دهه های اخیر تلاش های زیادی در زمینه همپایی فناورانه، به منظور دستیابی به دانش و قابلیت های مورد نیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانه های پیچیده به نمایش گذاشته اند. طی سال های گذشته در ایران، برای دستیابی به دانش، مهارت ها و فناوری های ساخت توربین های گازی تلاش های زیادی صورت گرفته و نتایج مطلوب و قابل ملاحظه ای نیز به دست آمده است. این مقاله با استفاده از رویکرد کیفی و راهبرد پژوهشی مطالعه موردی، به مطالعه تجربه شرکت توربوکمپرسور نفت (OTC) در دستیابی به دانش و قابلیت های فناورانه و مدیریتی ساخت توربین های گازی صنعتی در قالب طرح توربین گازی IGT25 می پردازد و پیشران ها و عوامل مؤثر بر این تجربه    موفقیت آمیز را شناسایی می کند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سیاست ها، حمایت ها و اقدامات دولت، شبکه سازی، تعامل و همکاری بین کنش گران و ذی نفعان اصلی، روش های کسب قابلیت های فناورانه، وجود بازار و تقاضای داخلی چشم گیر قابلیت های سازمانی و مدیریتی ، بافتار و عوامل محیطی نقش کلیدی در همپایی شرکت توربوکمپرسور نفت و دستیابی این شرکت به دانش و فناوری های ساخت توربین های گازی ایفا می کنند.

در این مقاله، به بررسی شیوه های مادری و رابطه آن با درک بنگاه مادراز کسب و کارها و با شناسایی و دسته بندی عوامل محیطی بنگاه مادر و استفاده از مفاهیم و ادبیات رایج هوشمندی رقابتی، به توسعه و تقویت درک مادری پرداخته و مفهوم نوین هوشمندی مادری مطرح می شود. هدف این پژوهش آزمودن تاثیر هوشمندی مادری و ابعاد سه گانه آن بر شیوه تعاملی مادر با کسب و کارها است. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران و کارشناسانشرکت های هولدینگ محض ایرانی می باشد. به منظور سنجش پایایی و روایی سازه سوالات به ترتیب از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد که سوالات از پایایی و روایی لازم برخوردار هستند. برای تحلیل داده های پرسشنامه از ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی جزئی استفاده شد که نشان می دهد همه ابعاد هوشمندی، رابطه معناداری با شیوه مادری دارند، ضمن این که تاثیر نوع صنعت بر رابطه میان هوشمندی و شیوه مادری تایید نشد.  

با توجه به نقش کلیدی بنگاه های مادر در هدایت کسب وکارهای تابعه و حجم عظیم سرمایه های تحت مدیریت، اشراف بر تحولات محیط بیرونی در کنار درک کافی از کسب وکارهای تابعه نقش تعیین کننده ای در موفقیت کلی گروه دارد. درنتیجه، این ضرورت احساس می شود که مطالعات حوزه هوشمندی- که از دیرباز بر شرکت های تک کسب وکاره متمرکز بود- باید اکنون در تطابق با اقتضائات محیطی شرکت های مادر و نیازهای اطلاعاتی آنها ظهور یابد که در این پژوهش با عنوان هوش مادری یا هوشمندی بنگاه مادر معرفی شده است و شناسایی ابعاد و مؤلفه های آن مدنظر است. جامعه آماری پژوهش را در بخش کیفی، خبرگان دانشگاهی و اجرایی و در بخش کمی، مدیران و کارشناسان شرکت های هولدینگ و دیگر افراد مطلع تشکیل می دهند. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. درنهایت، نتایج تحقیق وجود 33 مؤلفه مؤثر بر ایجاد هوش مادری را در قالب شش گروه (عامل) تأیید کرد.

برخورداری از مدلی یکپارچه برای مدیریت تغییرات می تواند پیچیدگی ذاتی تغییر را با تشخیص رابطه میان عناصر حیاتی، ساده کند. به دلیل پویایی عوامل مؤثر بر تغییرات سازمانی و برهم کنشی آن ها بر یکدیگر، تدوین مدلی ایستا چندان راهگشا نیست. در مطالعه پیش رو سعی شد در چهار مرحله و با ترکیب روش های کیفی (تحلیل محتوا و فن دلفی) با روش های هوش مصنوعی (الگوریتم ژنتیک و مفهوم منطق فازی)، روشی جدید برای ساخت الگوی پویا و یکپارچه تغییرات سازمانی ایجاد شود تا بتوان میزان موفقیت تغییر را تخمین زد. به علاوه با اعمال محدودیت های حاکم بر شرایط مختلف، نقشه راهی در اختیار مدیران برای هدایت تغییر قرار دهد. پس از احصاء و غربال عوامل مؤثر بر تغییرات با روش های کیفی، مدل اولیه به دلیل پیچیدگی و ابعاد بالای مسئله با نظریه فازی ساخته و برای دقیق تر کردن مدل از الگوریتم ژنتیک استفاده شد. برای اعمال محدودیت ها و یافتن مقدار قابل قبول متغیرها جهت موفقیت برنامه تغییر از الگوریتم ژنتیک استفاده شد.

با توجه به آثار مثبت سنجش اثربخشی در بخش دولتی، نیاز به سامانه ای برای اندازه گیری اثربخشی در سازمان های دولتی ایران انکارناپذیر است. سازمان های دولتی مجموعه متنوعی از خدمات را به گروه های متعددی از شهروندان، با انتظارات و توقعاتی متفاوت، عرضه می کنند. تعدد و تنوع خدمات و تفاوت دیدگاه های خدمت گیرندگان باعث می شود که اندازه گیری اثربخشی به راحتی امکان پذیر نباشد. هدف این پژوهش ارائه مدلی برای سنجش اثربخشی در بخش خدمات دولتی است. برای سنجش اثربخشی چهار بُعد: خدمات عرضه شده به جامعه و شهروندان، برداشت ذهنی و رضایتمندی ارباب رجوع یا شهروندان، بهبود و ارتقاء شرایط جامعه، نتایج ناخواسته و منفی حاصل از عرضه خدمات سازمان اندازه گیری و با استفاده از روش دلفی شاخص های چهار بُعد اثربخشی تعیین شده است. از طریق تحلیل سلسله مراتبی ضریب اهمیت و میزان اولویت هر شاخص نسبت به شاخص دیگر تعیین و مدل سنجش اثربخشی در سازمان های دولتی تدوین شده است. مدل بالا در بیمارستان های دولتی عملیاتی و شاخص های سنجش اثربخشی و ضرایب آن تعیین شده است. اولویت و اهمیت هر شاخص با توجه به چهار بُعد اثربخشی در بیمارستان های دولتی مشخص و درنهایت مدلی برای سنجش اثربخشی در بیمارستان های دولتی شکل گرفته است. ازآنجاکه عناصر تشکیل دهنده این مدل تاکنون با جامعیتی که در این مقاله عرضه شده است، بررسی و ارزیابی نشده اند، خروجی این پژوهش را باید سهم مقاله در توسعه مدیریت دولتی به شمار آورد

هدف از پژوهش حاضر، مطالعه نحوه اثرگذاری عوامل نگرش شغلی، هنجارهای ذهنی تسهیم دانش و کنترل های رفتاری درک شده در تسهیم دانش، بر رفتار تسهیم دانش با توجه به نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی است. به منظور دستیابی به این هدف، داده های پژوهش با توزیع پرسشنامه میان 384 نفر از کارکنان بیمارستان جمع آوری شد و تحلیل های مد نظر از طریق مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج حاکی از آن است که از میان ابعاد نگرش شغلی، عجین شدن با شغل و تعهد سازمانی به طور مستقیم و رضایت شغلی به طور مستقیم و غیر مستقیم منجر به تسهیم دانش سازمانی می شوند. به علاوه، کنترل رفتاری به صورت غیر مستقیم و هنجار ذهنی به طور مستقیم و غیر مستقیم بر رفتار تسهیم دانش اثر می گذارند. بنابراین، رفتار شهروندی سازمانی فقط در رابطه عجین شدن با شغل تسهیم دانش و تعهد سازمانی تسهیم دانش نقش میانجی را ایفا نمی کند؛ یعنی، عجین شدن با شغل و تعهد سازمانی فقط به طور مستقیم به تسهیم دانش میان کارکنان منجر می شود. این یافته ها بر لزوم توجه به رفتار شهروندی سازمانی در تسهیم دانش سازمانی اشاره می کنند.

امروزه معیارها و مطالبات آحاد اجتماع نسبت به دانشگاه ها تغییر کرده و آنها را برای تبدیل وضعیت خود، تحت فشار قرار داده است. حکمرانی مطلوب دانشگاهی با یکپارچگی و جامعیت انواع حکمرانی می تواند به کسب موفقیت راهبردی دانشگا ه ها منجر شود. کسب این موفقیت، نیازمند ارزیابی و نظارت دقیق و مستمر است؛ زیرا ارزیابی پرتال ها و وب گاه های دانشگاهی، به دلیل نیاز نداشتن به حضور فیزیکی، یکی از شیوه های مطلوب ارزیابی است. این مقاله با رویکردی تحلیلی، ابتدا موضوع حکمرانی مطلوب دانشگاهی و مدل های نظری متداول را مرور می کند و سپس مدل پیشنهادی حکمرانی مطلوب مبتنی بر مدیریت دانش و ارزیابی وب گاه ها و پرتال ها را با توجه به تجربه دانشگاه فردوسی مشهد بیان می کند

این پژوهش کیفی با هدف کاوش فرایند احیای شرکت های بحران زده با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام گرفته است. به این منظور با 10 نفر از مدیران شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که پس از تجربه بحران مالی در سال های 1385 تا 1391، موفق به احیا شده اند، مصاحبه ای باز انجام گرفت. ابتدا مجموعه ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری باز گردآوری شد و از دل آنها مقوله هایی به دست آمد. سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها در قالب پارادایم کدگذاری تعیین شد و در مرحله کدگذاری انتخابی، یکایک اجزای پارادایم کدگذاری تشریح شد. از مقایسه مدل توسعه یافته این پژوهش با مدل های پیشین، می توان دریافت مدل پیشنهادی پژوهش حاضر با رویکردی جامع، ضمن برطرف کردن نقایص مدل های قبلی، تصویری کامل از عوامل برون سازمانی و درون سازمانی ایجادکننده بحران، ماهیت بحران از لحاظ شدت و تداوم، راهبردهای احیا، عوامل زمینه ای و مداخله گر در اجرای راهبردهای احیا و در نهایت پیامدها و نتایج فرایند احیای شرکت های بحران زده ارائه می دهد.

تغییرات سازمانی بسیار سخت، پیچیده و مبهم و در عین حال گریزناپذیرند. پژوهش ها نشان داده اند برنامه ریزی، هدایت و حفظ تغییرات سازمانی بسیار مشکل است و احتمال موفقیت آن ها اندک. برخورداری از یک الگو یکپارچه برای مدیریت تغییرات می تواند اتفاقات پیچیده که ماهیت ذاتی هر تغییری است را با تشخیص روابط بین عناصر حیاتی، ساده کند. به خصوص آنکه نیروهای نهادی و زمینه فرهنگی سازمان در شرف تغییر نیز در آن الگو در نظر گرفته شود که این امر در زمینه سازمان های ایرانی به دلیل تفاوت چشمگیر با سازمان های غربی که مهد شکل گیری نظریات تغییر هستند، از اهمیتی ویژه برخوردار است. در این پژوهش با 21 مدیر و عامل تغییرات موفق در سازمان های مختلف مصاحبه شد و نتایج مصاحبه ها و اسناد و مدارک سازمانی، پس از تحلیل محتوا و سنجش اعتبار کدگذاری انجام شده، با رویکرد دلفی فازی در دو مرحله غربال و صحه گذاری شد تا ضمن دربرداشتن اتفاق نظر همه خبرگان، از پوشش عدم قطعیت موجود در ذهنیت ایشان نیز اطمینان حاصل شود. سپس با مطالعه میدانی با حجم نمونه 290 نفر از کارکنان سازمان های مختلف با الگو یابی معادلات ساختاری به بررسی روابط بین متغیرها پرداخته شد. الگو یکپارچه تغییرات سازمانی در 3 بعد و 17 معیار طراحی شده تا سازمان ها بتوانند ضمن تحلیل وضعیت موجود و بهینه کاوی تجارب موفق سایر سازمان ها، اقدام به اجرای تغییراتی موفق و پایدار نمایند. Abstract Organizational changes are difficult, complex, ambiguous and yet unavoidable. Studies have shown planning, directing, and maintaining organizational change is difficult with little chance of success. Having an integrated model of change management may simplify complex events – that is inherent nature of any change- by identifying relationships between critical elements. In this pattern, the institutional and cultural context of changing firm has been taken into consideration. Because of significant differences between Iranian and Western organizations, this is in a particular position. In this study, 21 successful change agents in different types of organizations were interviewed and after carrying out a content analysis, data were analyzed and screened by Fuzzy Delphi Method (FDM) to ensure expert consensus and on the other hand to cover ordinary mind uncertainty. The field study with a sample size of 290 employees of different organizations was performed with structural equation modeling to examine the relationship among the variables. This model contains 3 dimensions and 17 variables and is an attempt to help organizations involved in performing sustainable changes based on their context analysis and benchmarking. Keywords: Integrated model of organizational change; Exploratory Mixed Method; Content Analysis; Structural Equation Model (SEM).

تغییرات عمیق و ناگهانی محیط که از آن با عنوان "گسست محیطی" یاد می شود، از ویژگی های محیط است که می تواند دوام و بقاء سازمان ها را با چالشی جدی روبرو سازد. با توجه به آثار عمیق گسست های محیطی بر عملکرد و بقاء سازمان ها، ایجاد سیستمی برای کنترل راهبردی محیط و پایش تغییرات آن، از اهمیتی خاص برخوردار است. چنین سیستمی به سازمان ها امکان می دهد تا با استفاده از ابزار و مکانیزم های مناسب به نحوی کارساز و فعال با دگرگونی های محیط رویارو شوند. تحقیق حاضر با هدف تبیین سیستم کنترل راهبردی مطلوب برای سازمان های ارائه خدمات مالی، در شرایط گسست محیطی به اجرا درآمده است. به این منظور ابتدا مفاهیم گسست محیط و کنترل راهبردی بررسی و سپس با استفاده از طرح تحقیق ترکیبی– اکتشافی (ترکیبی از روش های کمّی و کیفی) و با تکیه بر دیدگاه خبرگان، اجزاء سیستم کنترل راهبردی مطلوب در شرایط گسست محیطی و نحوه ارتباط این اجزاء شناسایی شد. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات، در مرحله کیفی از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمّی از روش ISM بهره گیری شده است. بر پایه یافته های "تحلیل محتوای کیفی" در مجموع (15) مؤلفه به عنوان اجزاء سیستم کنترل راهبردی شناسایی و سپس بر پایه نتایج روش ISM، مؤلفه های مذکور از نظر شدت نفوذ بر یکدیگر در پنج سطح دسته بندی شدند.

زمینه و هدف: تغییرات مستمر محیط پیرامون سازمان ها از جمله عواملی است که بر عملکرد سازمان ها اثر می گذارد. گاه این تغییرات چنان غیر مترقبه و عمیق است که نمی توان میان آنها پیوستگی و ارتباطی یافت. با توجه به آثار دگرگونی های محیطی و قواعد رقابتی منتج از آن بر دوام و بقاء سازمان ها، مطالعه این تغییرات و شناخت الگوی پاسخگویی سازمان ها به آنها از اهمیتی خاص برخوردار است. با توجه به پیچیدگی های روز افزون محیط سازمان های پلیسی در کنار اهمیت محوری این سازمان ها در تحقق امنیت عمومی و رفاه اجتماعی، مقاله حاضر به طور خاص به نحوه تطابق سازمان های پلیسی با ابهامات محیطی پرداخته است. روش: مقاله حاضر مقاله ای مروری است که بر پایه پژوهشی کتابخانه ای، تبیین گردیده. یافته و نتیجه گیری: بر پایه نتایج این پژوهش، ادراک سازمان از محیط جهت دهنده راهبردهای سازمان برای تطابق با محیط است. بنابراین کسب یک ادراک دقیق و درست از محیط کلید موفقیت سازمان های پلیسی در برخورد با گسست ها به شمار می آید. در شرایط گسست ها محیطی، وجود یک سیستم کنترل راهبردی کارآمد، ابزاری کلیدی برای دستیابی به ادراکی درست از محیط است که تاثیری بسزا در شکل گیری استراتژی های سازمان در پاسخ به تغییرات محیطی ایفا می نماید. بعلاوه، این پژوهش نشانگر آن است که اثربخشی سیستم کنترل راهبردی سازمان های پلیسی در کنار بهره گیری از ظرفیت های ساختاری، سیستم انگیزیشی مناسب و سامانه های اطلاعاتی و مدیریت دانش، مستلزم آن است که فرماندهان نیز نقش راهبردی خود در توسعه ارتباطات سازمان با محیط و حمایت از دانش آفرینی و یادگیری سازمانی را مورد توجه قرار دهند.

مطالعه زبان، متن و گفتمان در قلمروهای خُرد، بومی و موضعی یکی از جریان های پژوهشی تأکید شده از سوی جدیدترین پارادایم استراتژی پژوهی، یعنی «استراتژی به منزله عمل» است. مطالعه انتقادی پیش رو با استفاده از پژوهش کیفی و با اتکا بر فلسفه ساخت گرایی اجتماعی به دنبال استخراج «چیستی» و «چرایی» الگوی حاکم بر تصمیم های مدیران ورزش ایران از درون متن مدیریت ورزش ایران است. در این راستا با کمک نرم افزار تحلیل اکتشافی اطلس.تی از روش تحلیل داده بنیاد و کدگذاری های مبتنی بر رویکرد استقرایی بهره گرفته می شود. نتایج از درون 12 مصاحبه میدانی نیمه ساختاریافته و 19 سند دست دوم به دست می آیند و نمونه ها از ترکیبی از نمونه گیری های هدف مند، گلوله برفی، در دسترس و نظری حاصل می شوند. در نهایت مشخص می شود که شرایط علّیِ «عدم اطمینان مدیریتی، عدم اطمینان اقتصادی، عدم اطمینان ناشی از ابهام در جهت گیری ها و عدم اطمینان ناشی از سیاست زدگی مدیریت» در کنار شرایط مداخله گرِ «موفقیت های گذشته مدیران، سابقه مدیریتی آن ها، میزان اضطراب گریزی شخصیتی شان، ساختار قدرت و نقش رسانه» پدیدارِ «گفتمان اطمینان طلبی» را در بستر «نزدیک بینی ذینفعان و عدم استقلال طلبی» شکل می دهند. عناصر ذکر شده در کنار هم «استراتژی مشروعیت بخشی» و پیامدهای تصمیماتی گرایش به «علم، ائتلاف ، اخلاق، ترویج و انطباق» را می سازند.