امان الله سلطانی

زمینه و هدف: انگیزه و امید تحصیلی از عوامل موثر در موفقیت تحصیلی دانش آموزان به ویژه در مقطع متوسطه است. این پژوهش با هدف طراحی و ارزیابی بسته آموزشی ارتقای انگیزه و امید تحصیلی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر کرمان انجام شد.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون دارای گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره ی دوم دبیرستان ناحیه ی دو شهر کرمان بود (450=N). روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای در نظر گرفته شد و 60 شرکت کننده به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) تقسیم شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (۱۹۹۲) و مقیاس امید به تحصیل خرمائی و کمری (۱۳۹۶) استفاده شد. شرکت کنندگان گروه آزمایش طی 8 جلسه بسته ی آموزشی تئوری انتخاب را دریافت نمودند درحالیکه در گروه کنترل مداخله ای انجام نگرفت. در این مطالعه از آزمون آماری آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد و داده ها به کمک نرم افزار SPSS ورژن 23 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که بسته ی آموزشی تدوین شده بر اساس تئوری انتخاب بر انگیزش درونی و بی انگیزشی و امید تحصیلی در مرحله پس آزمون تأثیر داشت و موجب تداوم این تأثیر در مرحله پیگیری نیز شد. همچنین نتایج نشان داد که بسته ی آموزشی تدوین شده بر اساس تئوری انتخاب بر انگیزش بیرونی تاثیر نداشت (05/0<P).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بینشی از اثربخشی بسته آموزشی در ارتقای انگیزه و امید تحصیلی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر کرمان ارائه کرد. اجرای این بسته موجب افزایش چشمگیر انگیزه و امید تحصیلی دانش آموزان می شود.

زمینه: مهم ترین نگرانی در مدارس امروزی ناسازگاری تحصیلی است. بدرفتاری و ناسازگاری دانش آموزان کل فرآیند یادگیری را تحت تأثیر قرار می دهد. مسئله این است که روابط متغیرهای مختلفی با سازگاری تحصیلی تأیید شده است اما روابط متغیرهایی مانند اشتیاق تحصیلی و پایستگی تحصیلی در قالب روابط ساختاری مغفول واقع شده است و در این زمینه شکاف تحقیقاتی عمده ای وجود دارد. هدف: هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل سازگاری تحصیلی مبتنی بر اشتیاق تحصیلی با نقش میانجی پایستگی تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه استان یزد بود. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع دوره دوم متوسطه استان یزد در سال تحصیلی 1402-1401 بود. از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، 420 دانش آموز (223 پسر و 197 دختر) از دانش آموزان دوره دوم متوسطه استان یزد انتخاب شدند. جهت سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه های اشتیاق تحصیلی (فردریکز، بلومنفیلد، پاریس، 2004)، سازگاری تحصیلی (سینها و سینک، 1993)، پایستگی تحصیلی (مارتین و مارش، 2008) استفاده شد. جهت بررسی رابطه بین متغیرها از آزمون همبستگی پیرسون و جهت بررسی پیش بینی متغیر وابسته بر اساس متغیر مستقل و نقش واسطه ای از آزمون مدل ساختاری به روش تحلیل مسیر در آزمون بوت استراپ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از طریق مدل یابی معادلات ساختاری و با نرم افرار SPSS24 و نرم افزار AMOS22 انجام شد. یافته ها: نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که مدل نهایی از برازش مطلوبی برخوردار است. یافته های پژوهش حاضر نشان دادکه اشتیاق تحصیلی با ضریب استاندارد 0/28، قادر گردیده به صورت مثبت در سطح معنی داری 0/01، سازگاری تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کند، اشتیاق تحصیلی با ضریب استاندارد 26/0، قادر گردیده به صورت مثبت در سطح معنی داری 0/01، پایستگی تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کند و پایستگی تحصیلی با ضریب استاندارد 0/47 قادر گردیده به صورت مثبت در سطح معنی داری 0/01، سازگاری تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کند، همچنین اشتیاق تحصیلی از طریق نقش واسطه ای پایستگی تحصیلی بر سازگاری تحصیلی با ضریب 0/12 به صورت مثبت با شاخص (0/30=VAF) در سطح معنی داری 0/01، به صورت غیرمستقیم تأثیر گذاشته است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند اطلاعات مفیدی را برای معلمان، مشاوران تحصیلی و مسئولین آموزشی و پژوهشگران در زمینه سازگاری تحصیلی و کاهش مشکلات آموزشی دانش آموزان فراهم کند. با توجه به اینکه اشتیاق تحصیلی و پایستگی تحصیلی پیش بینی کننده قوی سازگاری تحصیلی هستند. بنابراین می توان با افزایش اشتیاق تحصیلی و پایستگی تحصیلی دانش آموزان، با ناسازگاری تحصیلی مقابله کرد و سازگاری تحصیلی دانش آموزان را در مدارس افزایش داد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و اعتبارسنجی کتب دین وزندگی دوره دوم متوسطه بر اساس شاخص هایی مکتب تربیتی شهید حاج قاسم سلیمانی بود. (هدف) در این پژوهش بر مبنای روش تحلیل محتوای کمی، هر سه حوزه متن کتاب، تصاویر و تمرین های کتاب های دین وزندگی دوره متوسطه (5 کتاب) مورد بررسی قرار گرفت و روایی و پایایی شاخص های مکتب تربیتی شهید سلیمانی به تأیید خبرگان رسید. (روش) تعاریف عملیاتی مؤلفه های فعال، غیرفعال و خنثی در اختیار تعدادی از ارزیاب کننده های آموزشی در استان کرمان (20 نفر) قرار داده شد و از آن ها خواسته شد تا مؤلفه های پژوهش در قالب مکتب شهید سلیمانی را در کتاب های درسی کتب دین وزندگی متوسطه بررسی نمایند. در انتها، جدول مقادیر فراوانی هر یک از مؤلفه های به دست آمد و درصد موافقت بین ارزیاب کننده ها مشخص گردید. بررسی نتایج تحلیل نشان می دهد که مؤلفه صبر کلید امور دارای بالاترین سطح ضریب اهمیت (878/0) در بین مؤلفه های موردبررسی هستند و پس ازآن مؤلفه های وفاق و انسجام (812/0)، پرهیز از نا امیدی و ترس (795/0) قرار می گیرد. علاوه براین، مؤلفه های ایثارگری و شهادت طلبی (345/0)، آزمون الهی (284/0)، پایبندی به ادب و متانت و احترام در برخورد (189/0) و انصاف و عدل (106/0) دارای کمترین سطح ضریب اهمیت در بین مؤلفه های موردبررسی هستند. در راستای نتایج پژوهش حاضر، الگوسازی از مکتب مهم و شایسته حاج قاسم سلیمانی می تواند زمینه بهبود ویژگی های انقلابی و فرهنگ ایرانی- اسلامی را در دانش آموزان توسعه دهد. (یافته ها)

هدف : هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبارسنجی بسته آموزشی مدیریت استرس و خشم بر مبنای روش کتاب درمانی و بازی درمانی در کودکان بود. روش پژوهش: این پژوهش چند وجهی است، کندو کاو در این پدیده چند وجهی محقق را به انتخاب روش تحقیق آمیخته کیفی-کمّی) سوق داد. از میان روش های تحقیق آمیخته از طرح تحقیق آمیخته اکتشافی متوالی استفاده خواهد شد. به منظور جمع آوری داده ها، علاوه بر استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری بر گرفته از تحلیل محتوا، از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته برای درک بیشتر استفاده خواهد شد. یافته ها: نتایج این بررسی نشان می دهد که پکیج های بازی درمانی، قصه درمانی می تواند مورد استفاده روان شناسان در درمان کردن استرس و خشم در کودکان قرار گیرد . نتایج حاصل همچنین نشان داد میانگین پرخاشگری و استرس پس از استفاده از بازی درمانی و کتاب درمانی، به طور معناداری کاهش داشته است. نتیجه گیری: یافته های به دست آمده از این پژوهش اشاره به این موضوع دارد که استفاده از این روش ها، منجر به کاهش استرس کودکان و افزایش پذیرش آنها در جامعه می شود.

دلیل عدم موفقیت در یادگیری و افت تحصیلی فقدان مهارت های تحصیلی میباشد. کودکان کم توان ذهنی به عنوان قشر خاص و آسیب پذیر جامعه به دلایل گوناگونی معمولا مهارت تحصیلی کمی دارند. یکی از دلایل مهم می تواند کارکردهای اجرایی باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش کارکردهای اجرایی در پیش بینی مهارتهای تحصیلی ریاضی دانش اموزان ابتدایی کم توان ذهنی انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه 995 دانش آموزان کم توان ذهنی مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 1402-1401 در شهر کرمان بود؛ که براساس جدول مورگان-کرجسی حجم نمونه آماری این تحقیق 278 نفر بدست آمد؛ که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف و آزمون معلم ساخته ریاضی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارهای spss25، و Amos24 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد الگوی نقش کارکردهای اجرایی در پیش بینی مهارت های تحصیلی ریاضی در دانش آموزان ابتدایی کم توان ذهنی با کنترل اثر هوش و سن از برازش قابل قبولی برخوردار است. بین بازداری، انتقال توجه، کنترل هیجانی، آغازگری، حافظه کاری، برنامه ریزی، سازماندهی مواد و بازبینی با مهارت های تحصیلی ریاضی دانش آموزان کم توان ذهنی رابطه معنی داری وجود داشت، بطوری که مولفه های کارکردهای اجرایی بصورت همزمان 357/0 واریانس مهارت های تحصیلی دانش آموزان کم توان ذهنی را تبیین می کردند و و مهمترین پیش بینی کننده مهارت های تحصیلی ریاضی در دانش آموزان کم توان ذهنی به ترتیب برنامه ریزی و حافظه کاری بودند

زمینه و هدف: ایجاد روابط بین فردی یکی از انگیزه های اساسی بشر قلمداد می گردد که لازمه آن ایجاد صمیمت اجتماعی است. از عوامل تأثیرگذار بر ایجاد صمیمت اجتماعی، خودافشائی، اضطراب اجتماعی و پاسخگویی ادراک شده می باشند . از این منظر پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه خودافشائی و اضطراب اجتماعی با صمیمیت اجتماعی، با توجه به نقش میانجی پاسخگویی ادراک شده انجام شد . روش پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان در سال ۱۳۹۸ ( ۱۸0۰۰ نفر) بود که باتوجه به میزان حجم نمونه در روش معادلات ساختاری تعداد ۳۵۰ نفر از دانشجویان به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و به پرسش نامه های صمیمیت اجتماعی میلر و لف کورت ( ۱۹۸۲) ، خود افشاء سازی کان و هسلینگ ( ۲۰۰۱) ، اضطراب اجتماعی واتسون و فرند ( ۱۹۶۹) و پاسخگویی ادراک شده ریز و همکاران ( ۲۰۰۶) در بین آنها توزیع شد. در مجموع ۲۴۲ پرسش نامه قابل استفاده دریافت شد. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: یافته ها حاکی از اثر افزایشی و معنادار خودافشائی بر پاسخگویی ادراک شده، اثر کاهشی و معنادار اضطراب اجتماعی بر پاسخگویی ادراک شده اثر افزایشی و معنادار پاسخگویی ادراک شده بر صمیمیت اجتماعی و اثر افزایشی و معنادار خودافشائی بر صمیمیت اجتماعی و اثر کاهشی و معنادار اضطراب اجتماعی بر صمیمیت اجتماعی بودند. نتیجه گیری: خودافشائی و پاسخگویی ادراک شده بالاتر، منجر به افزایش صمیمیت اجتماعی در روابط شده و اضطراب اجتماعی بالاتر منجر به کاهش سطح پاسخگویی ادراک شده و به طبع آن افت صمیمیت اجتماعی می گردد. باتوجه به اهمیت نقش صمیمیت اجتماعی در سلامت روانی جامعه پیشنهاد می شود. سازمان های مربوطه برنامه ریزی گسترده ای جهت مدیریت و درمان اضطراب اجتماعی در افراد و برقراری کلاس های آموزشی، بخصوص برای والدین ، مربیان مهدکودک ها و آموزگاران سطوح دبستان و اقدام کنند.

هدف: در این پژوهش اثربخشی درمان شناختی رفتاری با رویکرد اسلامی بر اضطراب اجتماعی دانش آموزان دختر متوسطه اول و دوم شهر کرمان در سال تحصیلی 1399-1398 مورد بررسی قرار گرفت. روش: روش تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی و کمی) بود. بخش اول پژوهش (تهیه بسته مداخله ای شناختی رفتاری با رویکرد اسلامی) به روش کیفی و با استفاده از تحلیل گزاره های دینی انجام شد. جهت بررسی روایی محتوایی بسته از کارشناسان مذهبی در خواست شد در دو زمینه صحت برداشت های روایی توسط پژوهشگران و مطابقت فنون پیشنهادی بسته شناختی رفتاری اسلامی با اهداف هر جلسه نظر دهند. بخش کمی، از نوع نیمه آزمایشی شامل دو گروه شناختی رفتاری با رویکرد اسلامی و گروه گواه بود. از بین افرادی که در سال 99-98 با شکایت اضطراب اجتماعی به مرکز مشاوره آموزش و پرورش کرمان مراجعه کرده بودند، 36 نفر به روش نمونه گیری در دسترس مورد مطالعه قرار گرفته و با بهره گیری از گمارش تصادفی 18 نفر در هر گروه بررسی شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه هراس اجتماعی کانور و همکاران (2000) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آمار توصیفی، تحلیل کوواریانس تک متغیره و توسط نرم افزار SPSS22 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد درمان شناختی رفتاری با رویکرد اسلامی به طور معنی داری موجب کاهش اضطراب اجتماعی دانش آموزان شد (001/0> P). نتیجه گیری: بر این اس اس می توان پیش نهاد کرد که از این درمان در جهت کاهش اضطراب اجتماعی دانش آموزان استفاده شود.

مقدمه: این پژوهش با هدف طراحی مدلی ساختاری برای تبیین نقش میانجی گری تنیدگی تحصیلی در رابطه کیفیت زندگی و کمال گرایی با سبک های مقابله با استرس در دانش آموزان انجام شد. روش ها: طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره ی متوسطه شهر کرمان درسال تحصیلی٩٧-١٣٩۶ تشکیل داد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای ٣۶٧ دانش آموز انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های مقابله با استرس" CISS " (اندلر و پارکر ، 1990)، تنیدگی تحصیلی ESSA (2011)، کمال گرایی FMPS (فراست، 1990) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری( SEM ) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کمال گرایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم با میانجی گری تنیدگی تحصیلی، با سبک های مقابله ای رابطه معناداری دارد . همچنین 84/0 از اثر کمال گرایی بر سبک های مقابله با استرس از طریق غیر مستقیم توسط متغیر میانجی تنیدگی تحصیلی تبیین می شود (01/0> p ). نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش کمال گرایی و تنیدگی تحصیلی نقش بسیار مهمی در سبک های مقابله با استرس دانش آموزان ایفا می کنند و نیاز است در آموزش و پرورش به این متغیرهای مهم توجه ویژه شود.

هوش یک ویژگی است که تفاوت فردی را بین انسان ها موجب شده و از ابتدای تاریخ مکتوب زندگی انسان همواره مورد توجه بوده است. ازآغاز مطالعه هوش غالبا جنبه های شناختی هوش یعنی توانایی عاطفی ، هیجانی، اخلاقی و معنوی ان مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش ما از این تحقیق مقایسه هوش هیجانی،اخلاقی و معنوی با میزان تحصیلات در جامعه ی کارمندان زن مجرد دانشگاه علوم پزشکی کرمان است . پژوهش حاضر یک روش توصیفی- مقایسه ای است که گروه های هدف صرفا زنان مجرد شاغل در دانشگاه علوم پزشکی می باشند افراد در 3 گروه بر اساس تحصیلات کارشناسی، کارشناسی ارشد، و دکترا تقسیم شده و مجموعا 90 نفر دراین تحقیق شرکت داشتند.با استفاده ازپرسشنامه های هوش هیجانی شرینگ ،هوش اخلاقی لینک و کیل و هوش معنوی کینگ گروه های هدف ارزیابی شدند. با بکارگیری روش تحلیل چند متغیره داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل در این مطالعه تفاوت معناداری بین هر کدام از هوش های مذکور با میزان تحصیلات را نشان نداد، در واقع در کنار تحصیلات عالیه دانشگاهی که منجر به کسب مدارک بالا و دانش تخصصی میگردد خلا تربیتی مشهود است. به عبارت دیگر دانش افزایی تاثیر معنی داری در افزایش هوش عاطفی هیجانی و معنوی افراد در این جامعه هدف نداشته است.از این رو توصیه میگردد در برنامه اموزش عالی ترتیبی اتخاذ گردد تا در کنار دانش افزایی در دانشگاه ها به صورت عملی به مقولات تربیت اخلاقی و معنوی پرداخته شود.

این تحقیق باهدف مدل یابی معادلات ساختاری رابطه بین باورهای غیرمنطقی و مدیریت احساسات با قضاوت اخلاقی و کنترل کلاس باتوجه به نقش میانجی افکاراضطرابی دبیران بود. روش تحقیق توصیفی همبستگی بود .جامعه آماری شامل کلیه دبیران به تعداد 1400 نفردرسال تحصیلی 99- 98 بوده است. 560نفرازطریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها ازپرسشنامه های باورهای غیرمنطقی جونز (1993)مدیریت احساسات کیم گراتس (2004)، افکاراضطرابی ولز(1995 )، قضاوت اخلاقی سینها(1998) و پرسشنامه کنترل کلاس مارتین و همکاران (2002) استفاده شده است. تحلیل داده هابا نرم افزارهای spss23 و Amos20 انجام گرفته وازآماره های توصیفی و استنباطی ومدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان دادمدل تبیین رابطه بین باورهای غیرمنطقی و مدیریت احساسات با قضاوت اخلاقی و کنترل کلاس باتوجه به نقش میانجی افکاراضطرابی دبیران از برازش قابل قبولی برخوردار است. بطوری که بین باورهای غیرمنطقی و مولفه های آن با قضاوت اخلاقی و کنترل کلاس رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد، بین مدیریت احساسات و مولفه های آن با قضاوت اخلاقی و کنترل کلاس رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. و افکاراضطرابی در رابطه سایر متغیرها نقش میانجی دارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بسته آموزشی مقابله با خشم، بر کنترل رفتارهای پرخاشگرانه کودکان انجام شده است. روش پژوهش: از نظر هدف، پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی و روش آمیخته اکتشافی متوالی است. تحلیل مصاحبه در این پژوهش بر اساس نرم افزار مکس کیودا انجام شده است، جهت جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند و در بخش کمی مبتنی بر طرح نیمه تجربی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه استفاده شد که نمونه های پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گواه و آزمایش به صورت تصادفی کاربندی شدند. اشباع در بخش کیفی در این تحقیق پس از مصاحبه با 12 نفر حاصل شد. ابزار پژوهش پرسشنامه مشکلات رفتاری کودکان شهیم (1385) بود. گروه آزمایش تحت آموزش بسته تدوین شده محقق ساخته در ده جلسه به مدت 60 دقیقه قرار گرفتند. در بخش کیفی برای تجزیه تحلیل داده از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی برای تجزیه و تحلیل داده ها از واریانس اندازه های تکراری استفاده شد. یافته ها: تحلیل نتایج کیفی نشان داد که به طور کلی در سه بعد اصلی درک و آگاهی، کنترل و مهارت های مقابله 12 ملاک اصلی همزاد پنداری، شبیه سازی خشم و استرس، درک دلایل خشم و استرس، شناخت فرایند ایجاد شده خشم و استرس، حفظ حالت، آرامش سازی، حواس پرتی توقف فکر، خنثی سازی، جایگزین سازی، بازسازی شناختی، مهارت دهی بر ایجاد یک پروتکل آموزشی مدیریت خشم و استرس در کودکان نقش دارد. در بخش کمی نتایج آموزش نشان داد که پروتکل تدوین شده بر مدیریت و کنترل پرخاشگری (79/65=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون موثر بود و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار گزارش شد. نتیجه گیری: پژوهش نشان داد که کودکان نیاز به تغییر مواضع مشکل زا بر مبنای شرایط سنی خویش دارند، در زمینه پرخاشگری ارائه مدل های قهرمان که توانمندی کنترلی و مقاومت بیشتری چه در بازی و چه در داستان گویی مساله ای است که با تغییر الگوی حاصل زمینه بهبود تطبیق و هماهنگ سازی با این شرایط را برای کودک موجب می شود.

زمینه و هدف: مهارت اجتماعی، نقش بسیار مهمی در سازش یافتگی اجتماعی و کاهش مشکلات رفتاری کودکان دارد و زبان بیانی و نظریه ذهن از عوامل مؤثر بر تحول مهارت های اجتماعی کودکان هستند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل ارتقاء مهارت های اجتماعی کودکان چهار تا شش سال بر اساس نقش مؤلفه های زبان بیانی با میانجی گری نظریه ذهن بود. روش: مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها، پیمایشی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان (دختر و پسر) 4 تا 6 ساله شهر بابک واقع در استان کرمان در سال تحصیلی 97-1396 بود که تعداد 104 نفر (48 دختر و 56 پسر) بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای سه مرحله ای انتخاب شدند و آزمون تحول زبان (نیوکامر و هامیل، 1988)، مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی (تراسکات، 1989) و آزمون نظریه ذهن نپسی 2 (کورکمن، داویس و متیو، 2007) را تکمیل کردند. تحلیل داده های پژوهش با روش تحلیل مسیر، انجام شد. یافته ها: برآیندها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. نتایج، اثر مستقیم نظریه ذهن بر مهارت های اجتماعی (p<0.001) و اثر مستقیم مؤلفه های زبان بیانی بر نظریه ذهن (01/0 p<) را تأیید کردند. یافته ها همچنین نقش میانجی گرانه نظریه ذهن را در رابطه بین مهارت های اجتماعی و مؤلفه های زبان بیانی تأیید کردند (p<0.05). نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که لازمه ارتقا و بهبود مهارت های اجتماعی در کودکان 4 تا 6 ساله، بهبود مؤلفه های زبان بیانی و نظریه ذهن است. مؤلفه های زبان بیانی به طور غیرمستقیم و از طریق نظریه ذهن، با تأثیر بر کفایت اجتماعی، ا رتباط مؤثر با همسالان، و کاهش مشکلات رفتاری کودکان، موجب ارتقا و بهبود مهارت های اجتماعی آنان می شود.

مقدمه: پرورش خلاقیت یکی از اهداف اساسی هر نظام آموزشی است که یکی از متغیرهای مرتبط با خلاقیت، هیجان اندیشه است. هدف مطالعه حاضر تبیین الگوی خلاقیت بر اساس هیجان اندیشه با میانجی گری هوش تجربی در دانش آموزان متوسطه دوم بود. روش کار: روش پژوهش حاضر، توصیفی_همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهر رشت که در سال تحصیلی 98-97 در مدارس دولتی مشغول به تحصیل (به تعداد 1000 نفر) بود. 249 نفر بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای، به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سنجش خلاقیت، هیجان اندیشه و آزمون مکعب های Kohs استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS-23 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد خلاقیت با همه متغیرها دارای ضریب همبستگی مثبت و معنادار است. هوش تجربی نیز با همه متغیرهای هیجان اندیشه بجز متغیر جنب و جوش رابطه معنادار دارد (01/0P<). نتایج تحلیل مدل نشان داد که هوش تجربی در رابطه بین هیجان اندیشه با خلاقیت به صورت جزئی نقش میانجی دارد (001/0P<). نتیجه گیری: هوش تجربی رابطه بین هیجان اندیشه و خلاقیت را به صورت جزئی میانجی گری نمود. در نتیجه می توان در دانش آموزان با پرورش خلاقیت در مدرسه هوش تجربی آنها را ارتقا داد که این امر خود منجر به هیجان اندیشه بیشتر می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی با یادگیری خودراهبر به منظور ارائه مدل مناسب انجام شد. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش عبارت بود از تمام دانش آموزان دوره متوسطه مدارس دولتی شهرستان سیرجان در سال تحصیلی 96-1395 که تعداد 90 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با کمک پرسشنامه ی سنجش عملکرد تحصیلی فام و تیلور )1999 ،)مقیاس انگیزش تحصیلی والراند و همکاران )1992 )و پرسشنامه سنجش خودراهبری در یادگیری فیشر و همکاران )2001 )از دانش آموزان جمع آوری شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان دادند شاخص ریشه ی میانگین مجذورات تقریب )RMSEA )برابر 016/0 بوده و مدل از برازندگی خوبی برخوردار است. همچنین، قدرت رابطه ی میان عملکرد تحصیلی با یادگیری خودراهبر برابر 78/0 و قدرت رابطه ی میان انگیزش تحصیلی با یادگیری خودراهبر برابر 59/0 است )05/0>p )که نشان میدهد همبستگی مطلوب است. بنابراین بهبود عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی در مدارس در یادگیری خودراهبر تأثیر دارد.

زمینه و هدف: اختلال نقص توجه/بیش فعالی تخریب قابل ملاحظه ای در کنش های اجتماعی، آموزشی، شغلی و توانایی های حرکتی ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش توانایی های حرکتی بر کارکردهای اجرایی کودکان با اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ی ششم ابتدایی شهر کرمان در سال تحصیلی 99-1398 بودند؛ و نمونه پژوهش شامل 30 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی ها در دو مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون به پرسشنامه های اختلال کمبود توجه سوانسون و نولان و پلهام، فرم والدین (1980)، خرده آزمون های حافظه عددی و تشابهات از مقیاس هوشی وکسلر (2002) و آزمون تصاویر پیچیده آندره ری (1942) پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 18 جلسه 45 دقیقه ای جلسات آموزش توانایی های حرکتی را به صورت گروهی دریافت کردند، درحالی که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 25 تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج مقایسه گروه آزمایش با گروه کنترل نشان داد که کارکردهای اجرایی حافظه ی فعال و برنامه ریزی-سازماندهی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش یافت؛ و اثربخشی آموزش توانایی های حرکتی بر کارکردهای اجرایی در مرحله ی پس آزمون تأیید گردید (01/0 > p ). میزان این تأثیر در کارکرد اجرایی حافظه ی فعال 64/0 و برنامه ریزی- سازمان دهی 69/0 بود (01/0> p ). نتیجه گیری: به طورکلی نتایج حاکی از تأثیر آموزش توانایی های حرکتی بر کارکردهای اجرایی در کودکان با اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود؛ و می توان از این روش برای درمان این کودکان استفاده کرد.

هدف: هدف از از پژوهش حاضر بررسی نقش کارکرد های اجرایی(انتقال، بازداری، بروزرسانی، عملکرد پیوسته و برنامه ریزی- سازماندهی) در پیش بینی عملکرد یادگیری دانش آموزان ناتوان یادگیری بود. روش: به همین منظور تعداد 116 دانش آموز ناتوان یادگیری مقطع ابتدایی با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: آزمون ویسکانسین، تکلیف پیچیده استروپ، آزمون برج لندن، آزمون حافظه فعال و آزمون عملکرد پیوسته. برای بررسی توان پیش بینی عملکرد تحصیلی از طریق متغیرهای مستقل پژوهش و تبیین واریانس عملکرد تحصیلی از مدل ساختاری لیزرل استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که از میان کارکردهای اجرایی، متغیر بازداری پاسخ و حافظه فعال سهم بیشتری در پیش بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان ناتوان یادگیری در حوزه خواندن، نوشتن و ریاضی دارند. نتیجه گیری: کارکردهای اجرایی بازداری پاسخ، حافظه فعال به عنوان یک فعالیت شناختی در یادگیری خواندن، نوشتن و ریاضیات ضروری است. بنابراین توجه به ظرفیت و کارایی حافظه فعال و بازداری پاسخ یادگیرندگان بر کارامدی فرآیند آموزش و طراحی و ارائه مواد آموزشی که هدف نهایی همه آنها ایجاد، گسترش یا تسهیل یادگیری است، اثرات مثبت می گذارد.

زمینه و هدف: هویت تحصیلی مهم ترین عامل در عملکرد تحصیلی و انگیزه پیشرفت دانش آموزان است که می تواند بر رفتارهای کلاسی، تمایل به رفتن به مدرسه، و تصور فرد درباره خودش تأثیر بگذارد. اگر فرد تصور مطلوبی درباره خود داشته باشد، تلاش می کند که رفتارش توأم با موفقیت باشد . از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی ذهن آگاهی در رابطه بین یادگیری خودتنظیمی و جهت گیری هدف با هویت تحصیلی انجام شد. روش: طرح پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، همبستگی است که با شیوه مدل سازی ساختاری انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان نهبندان در سال تحصیلی 96-1395 بود که از بین آنها 216 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه هویت تحصیلی (واس و ایساکسون،2008)؛ جهت گیری هدف (میدگلی و همکاران،1998)، راهبردهای یادگیری خودنظم جویی (پنتریچ و دی گروت، 1990)، و پرسش نامه ذهن آگاهی (بائر و همکاران،2010) استفاده شد. برای بررسی فرضیه پژوهش از روش تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی، و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که با توجه به شاخص های ارائه شده، نقش واسطه ای ذهن آگاهی در رابطه بین یادگیری خودتنظیمی و جهت گیری هدف با هویت تحصیلی تأیید می شود؛ به بیان جزئی تر یادگیری خودتنظیمی و جهت گیری هدف با واسطه گری ذهن آگاهی به ترتیب تأثیر غیرمستقیم مثبت و معنی داری بر هویت تحصیلی به میزان 0/27 و 0/06 دارند. همچنین اثر مستقیم ذهن آگاهی، یادگیری خودتنظیمی، و جهت گیری هدف بر هویت تحصیلی به ترتیب 0/50، 0/68 و 0/12، اثر مستقیم یادگیری خودتنظیمی و جهت گیری هدف بر ذهن آگاهی به ترتیب 0/54 و 0/12، و اثر کل یادگیری خودتنظیمی و جهت گیری هدف بر هویت تحصیلی با میانجی گری ذهن آگاهی به ترتیب 0/95 و 0/18 بوده است. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت جهت گیری هدف و انگیزش تحصیلی برای موفق شدن و پایداری یادگیری در بلندمدت، توجه به راهبردهای فراشناختی، برنامه ریزی، بازبینی، و نظم دهی ذهنی باید در بطن برنامه های آموزشی گنجانده شود تا به تدریج فرایند یادگیری با ویژگی های یادگیرنده و نیازهای شخصی و شخصیتی او، همسو شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودکارآمدی خلاقانه و سبک یادگیری شناختی با انگیزش پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمان انجام شد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمان است که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل هستند. تعداد 150 نفر نمونه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و روش آن پیمایشی بود. داده ها با استفاده از مقیاس خودکارآمدی خلاق (CSES)، آزمون مجموعه تصاویر پنهان (GEFT)، و آزمون انگیزه پیشرفت هرمنس(AMT) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد متغیرخودکارآمدی خلاقانه 200/0 تغییرات متغیر ملاک انگیزش پیشرفت تحصیلیرا پیش بینی کند. همچنین متغیر سبک یادگیری شناختی 142/0 تغییرات متغیر ملاک انگیزش پیشرفت تحصیلی را پیش بینی می کند. درنتیجه خودکارآمدی خلاقانه و سبک یادگیری شناختی با انگیزش پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد و متغیرهای خودکارآمدی خلاقانه و سبک یادگیری شناختی بهترین پیش بینی کننده برای متغیر ملاک انگیزش پیشرفت تحصیلی است.

هدف: بی تردید یکی از مهم ترین اهداف نظام های آموزشی، پرورش فراگیرانی باانگیزه، هدفمند، پیشرفت گرا و کارآمد است از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه گری مؤلفه های ذهن آگاهی در رابطه ی بین انواع جهت گیری هدف با هویت های چهارگانه تحصیلی انجام شد. روش: 216 نفراز دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان نهبندان به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای؛ انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه هویت تحصیلی (واس و ایساکسون،2008)؛ جهت گیری هدف(میدگلی و همکاران،1998) و ذهن آگاهی (بائر و همکاران،2010) را تکمیل نمودند. به منظور بررسی هدف پژوهش، رابطه متغیرها در قالب یک مدل علی، بررسی و مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که مؤلفه توصیف ذهن آگاهی واسطه بین جهت گیری هدف تسلط و هویت تحصیلی موفق است، مؤلفه مشاهده می تواند به عنوان واسطه بین جهت گیری هدف عملکردی با هویت های تحصیلی موفق، دیررس و سردرگم و مؤلفه هوشیاری واسطه ی بین جهت گیری هدف اجتنابی با هویت های تحصیلی سردرگم و دیررس است. همچنین جهت گیری هدف تسلط یاب به طور مستقیم بر مؤلفه توصیف، جهت گیری هدف عملکردی به صورت مستقیم بر مشاهده و جهت گیری هدف اجتنابی به صورت مستقیم بر مؤلفه های غیرواکنشی و هوشیاری ذهن آگاهی تأثیر دارد. در بررسی تأثیر مؤلفه های ذهن آگاهی بر هویت تحصیلی نیز مشخص شد که توصیف تنها بر هویت تحصیلی موفق و مؤلفه غیرواکنشی تنها بر هویت تحصیلی زودرس تأثیر داشته است. مؤلفه مشاهده، هویت تحصیلی موفق؛ زودرس و سردرگم را پیش بینی می کند و مؤلفه هوشیاری توانایی تبیین هویت تحصیلی دیررس و سردرگم را دارد. نتیجه گیری: توجه به مولفه های ذهن آگاهی و نوع جهت گیری هدف دانش آموزان به منظور تلاش در جهت شکل گیری هویت تحصیلی موفق در آنان ضروری است.