جلیل فتح آبادی

جلیل فتح آبادی

سمت: استادیار
مدرک تحصیلی: دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۹۲ مورد.
۲۱.

مفهوم خرد در جامعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خرد فرهنگ فضیلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 359 تعداد دانلود : 162
مقاله حاضر با هدف بررسی و شناسایی مؤلفه ها و ابعاد خرد با استفاده از رویکرد ادراک افراد از خرد (نظریه ضمنی خرد) در جامعه ایران انجام گرفت. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی افراد بالای 20 سال ایران بودند. 328 شرکت کننده (134 زن و 194مرد) از قومیت های ایران (ترک، کرد، لر، عرب، بلوچ، ترکمن و فارس) به روش هدفمند و در دسترس برای پاسخ گویی به پرسش نامه باز پاسخ محقق ساخته انتخاب شدند. پژوهش به روش تحلیل محتوا و با استفاده از رویکرد کیفی انجام گرفت. یافته ها در ارتباط با نمونه های خرد نشان داد که میانگین سنی آنها 9/62 و 2/94 درصد از آنان از گروه مردان بودند. 9/27 درصد از نمونه های خرد را شخصیت های دینی، 1/20 درصد نزدیکان فرد، 15/19 درصد افراد متخصص، 6/12 درصد شخصیت های اجتماعی سیاسی و مابقی را سایر گروه ها تشکیل دادند. همچنین مؤلفه ها و ابعاد خرد در 5 طبقهٔ اصلی فضیلت های عقلانی، اخلاقی، مدنی، عملکردی و معنوی به دست آمد. نتایج بررسی مؤلفه ها، مقولات و طبقات نشان داد که 05/37 درصد از کل ویژگی ها و رفتارهای به دست آمده ذیل طبقه فضیلت های عقلانی قرار گرفتند و فضیلت های عملکردی، اخلاقی، مدنی و معنوی به ترتیب 5/26، 6/18، 01/8 و 4/4 درصد از کل مؤلفه ها و ویژ گی ها را به خود اختصاص دادند. به طور کلی، نتایج نشان داد ادراک خرد ایرانیان تلفیقی است از مؤلفه های مورد تأکید فرهنگ غرب (شناختی، عقلانی) و شرق (اجتماعی عاطفی و معنویت).
۲۲.

بررسی اثربخشی اصلاح سوگیری تفسیر، بر ترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اصلاح سوگیری تفسیر کاهش علائم رفتاری - شناختی بیماران افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 712 تعداد دانلود : 358
زمینه: بیماری افسردگی یکی از بیماری های شایع و مزمن در میان اقشار مختلف مردم است که میزان همبودی بالایی با سایر اختلالات روانی دارد. اما مسئله اصلی این اینست، آیا اصلاح سوگیری تفسیر برترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی تأثیر دارد؟ هدف: بررسی اثر بخشی اصلاح سوگیری تفسیر برترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی بود . روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و با پیگیری بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل بیماران مبتلا به افسردگی خفیف تا شدید بود تعداد 15 نفر به روش نمونه گیری دردسترس، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارها عبارتند از: مقیاس افسردگی بک )II 1961)، نسخه ویرایش شده چک لیست نشانه ها ( SCL-90-R ) آزمون ذهن خوانی از طریق تصاویر چشم بارون و کوهن (۲۰۰۱) و نسخه فارسی آزمون ذهن خوانی از طریق صدا (نجاتی و همکاران، ۱۳۹۳) . تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آنوای یک راهه درون گروهی با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها: اصلاح سوگیری تفسیر برترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی تأثیر دارد (0/001 p< ) نتیجه گیری: می توان، به منظور کاهش نشانه های شناختی و رفتاری افسردگی از اصلاح سوگیری تفسیر استفاده نمود.
۲۳.

مقایسه اثربخشی روش توانبخشی شناختی با روش نوروفیدبک در دانش آموزان دارای اختلال کاستی توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانبخشی شناختی کاستی توجه نوروفیدبک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 440 تعداد دانلود : 829
هدف: اختلال بیش فعالی/کاستی توجه، فراون ترین اختلال دوران کودکی است این پژوهش با هدف مقایسه اثر بخشی دونوع درمان در انواع توجه دیداری است. روش پژوهش: یک مطالعه شبه آزمایشی دارای پیش آزمون –پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه مورد مطالعه از روش نمونه گیری در دسترس شامل مراجعه کننده به کلینیک های روانپزشکی شهرکرج و 50 دانش آموز دبستانی پسر دارای اختلال کاستی توجه انتخاب شدند این افراد به صورت تصادفی در سه گروه تقریبا مساوی شامل دوگروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. از هرسه گروه پیش آزمون با استفاده از تست IVA صورت گرفت. یکی از گروه های آزمایشی به مدت 14 جلسه مورد توانبخشی با ابزار محقق ساخته قرار گرفت. گروه آزمایش دیگر به مدت 18 جلسه تحت درمان با روش نوروفیدبک با پروتکل بتا قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. سپس هرسه گروه با استفاده از تست IVA مورد پس آزمون قرار گرفتند. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS19 و روش تحلیل کوواریانس (MANCOVA) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که روش توانبخشی شناختی بر بهبود انواع توجه دیداری نسبت به روش نوروفیدبک در دانش آموزان دبستانی دارای اختلال کاستی توجه اثربخشی بهتری دارد. نتیجه گیری: روش توانبخشی بکار گرفته شده بر انواع توجه دیداری در مقایسه با روش نوروفیدبک در دانش آموزان دبستانی دارای اختلال کاستی توجه اثربخشی بهتری دارد.
۲۴.

فراتحلیل اثربخشی مداخلات روانی آموزشی بر افزایش انگیزش پیشرفت یادگیرندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزش پیشرفت تعدیل گرها فراتحلیل مداخلات روانی آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 334 تعداد دانلود : 303
نقش غیرقابل انکار سطوح انگیزشی یادگیرندگان در پیامدهای تحصیلی، از دیرباز مورد تاکید قرار گرفته است. از این جهت، مداخلات مرتبط و مکانیسم های اثرگذاری این برنامه ها، از اهمیت وافری برخوردار بوده اند. در مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی کاربردِ  مداخلات روانی آموزشی و  شناسایی تعدیل گرهای چندگانه در این قلمرو مطالعاتی، از روش فراتحلیل استفاده شد. پس از تصریح ملاک های ورود و خروج، تلاش های مداخله ای مبتنی بر برنامه های روانی آموزشی با هدف ارتقای انگیزشی از بانک های اطلاعاتی استخراج و از این طریق، 35 پژوهش و 173 اندازه اثر برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. داده های این پژوهش با نرم افزار CMA2 تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها، اندازه اثر کلی اثربخشی مداخلات روانی آموزشی با هدف ارتقای انگیزشی 582/0 را بدست داد. همچنین، نتایج تحلیل اثرات تعدیل گرِ مبتنی بر جنسیت آزمودنی، سن آزمودنی، ماهیت مداخله منتخب و فرهنگ بر میزان اثربخشی مداخلات روانی آموزشی نشان داد که اندازه اثر در پژوهش های شامل مردان درمقایسه با زنان، دانشجویان در مقایسه با دانش آموزان، اندازه اثر ماهیت پژوهش های مداخله مبتنی بر عوامل برون زاد در مقایسه با ماهیت مداخلات مبتنی بر عوامل درون زاد و در نهایت، در جوامع جمع گرا در مقایسه با جوامع فردگرا، بیشتر بود. به طور کلی، نتایج نشان داد اگر چه مداخلات روانی آموزشی نقش موثری در ارتقای نیمرخ انگیزشی یادگیرندگان دارد اما تمرکز بر نقش تبیینی برخی تعدیل گرها مانند فرهنگ، جامعه هدف و خصوصا ماهیت مداخلات به کار رفته نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۲۵.

فهم خرد در جامعه ایرانی: نقش قومیت، جنسیت، سن و تحصیلات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خرد قومیت جنسیت تحصیلات و سن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 85 تعداد دانلود : 890
این پژوهش با هدف بررسی مفهوم خرد و مؤلفه های آن با تأکید بر نقش عوامل قومیت، جنسیت، سن و تحصیلات بر پایه دو رویکرد کیفی و کمی انجام شد. قلمرو پژوهش شامل افراد بالای 20 سال ایرانی بود. با توجه به اینکه در هر قوم باید داده ها به اشباع می رسیدند، 328 شرکت کننده (134 زن و 194 مرد) از گروههای قومی مختلف شامل ترک، کرد، لر، عرب، بلوچ، ترکمن و فارس به کمک روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه باز پاسخ محقق ساخته پاسخ دادند. نتایج نشان دادند در جامعه ایرانی بُعد عقلانی، اخلاقی، مدنی، عملکردی و معنوی ابعاد اصلی سازه خرد را تشکیل می دهند. همچنین یافته ها نشان دادند عوامل قومیت و تحصیلات، برخلاف جنسیت و سن، با فهم افراد از خرد ارتباط دارند. اقوام در تأکید بر ابعاد مدنی و معنوی خرد متفاوت بودند؛ به نحوی که اقوام کرد و ترک بر بُعد مدنی و اقوام لر و عرب بر بُعد معنوی نسبت به دیگر اقوام تأکید بیشتری داشتند. همچنین، شرکت کنندگان با تحصیلات بالا بر ابعاد عقلانی، عملکردی و مدنی و افراد با تحصیلات پایین بر ابعاد اخلاقی و معنوی تأکید بیشتری داشتند. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان دادند خرد مفهومی پیچیده و چندوجهی است که درک کامل جمیع مؤلفه های شکل دهنده آن به راحتی ممکن نیست و نیز در فرهنگ های غیر غربی و به ویژه ایران و اقوام ایرانی، تلاش برای بررسی فهمِ افراد از خرد، وجوهی از این سازه مانند معنویت و دینداری را آشکار کرد که کمتر به آنها توجه شده است.
۲۶.

تأثیر نوروفیدبک در کاهش علائم اختلال نقص توجّه و بیش فعالی: یک مطالعه فرا تحلیل

کلید واژه ها: نوروفیدبک اختلال نقص توجه فرا تحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 224 تعداد دانلود : 112
اختلال نقص توجه و بیش فعالی، به عنوان شایع ترین اختلال دوران کودکی شناخته شده است از سوی دیگر نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی غیرتهاجمی بخوبی مورد استقبال قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر فراتحلیل پژوهش های انجام شده در مورد تأثیر نوروفیدبک در کاهش اختلال نقص توجه با تأکید بر پژوهش های ایرانی بود. با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی (نورمگز، مگیران، سیویلیکا و SID ) به یافتن و جمع آوری تمام گزارش های پژوهشی اقدام شد. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل ۱۰ مطالعه انجام شده از ۱۳۹۵ تا ۶ ماهه اول ۱۳۹۸ در سراسر ایران بود که ۱۱۱۸ نفر آزمونی را در بر می گرفت. داده های حاصل از این ۳۱ مطالعه با روش اندازه اثر تفاوت میانگین استاندارد شده یا d کوهن (۱۹۸۸؛ هومن، ۱۳۸۷) برای مدل اثرهای ثابت مورد فرا تحلیل قرار گرفتند. تمام عملیات آماری با استفاده از ویرایش دوم نرم افزار جامع فراتحلیل CMA انجام شد. یافته ها نشان دادند که میانگین اندازه اثر کلی مطالعات مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت برابر ۰/۵۷۴ و برای اثرات تصادفی برابر ۱/۲۱۴ هست که هر دو در سطح ۰/۰۰۱= P معنادار هستند. درمان های غیر دارویی در جلسه های متعدد و در سنین پایین می تواند نشانه های اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی افراد را بهبود ببخشید و کاهش دهد.
۲۷.

مقایسه اثربخشی تحریک مغز با جریان الکتریکی مستقیم، درمان سوءمصرف مواد مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان ترکیبی این دو روش بر بدتنظیمی هیجانی نوجوانان با اختلال مصرف مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بدتنظیمی هیجانی درمان تحریک مغز با جریان الکتریکی مستقیم ذهن آگاهی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 582 تعداد دانلود : 573
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تحریک مغز با جریان الکتریکی مستقیم، درمان سوءمصرف مواد مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان ترکیبی این دو روش بر بدتنظیمی هیجانی نوجوانان با اختلال مصرف مواد انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. تعداد 80 نوجوان پسر (18 الی 21 سال) از کمپ های ترک اعتیاد تحت نظارت سازمان بهزیستی استان اردبیل در سال 1398 با درنظر گرفتن ملاک های ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه درمان تحریک مغز با جریان الکتریکی مستقیم (20 نفر)، درمان سوءمصرف مواد مبتنی بر ذهن آگاهی (20 نفر)، درمان ترکیبی (20 نفر) و گروه گواه (20 نفر) تخصیص یافتند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه دشواری در تنظیم هیجانی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که همه مداخلات (درمان تحریک مغز با جریان الکتریکی مستقیم، درمان سوءمصرف مواد مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان ترکیبی) منجر به کاهش بدتنظیمی هیجانی نوجوانان مصرف کننده مواد شد (0/05> P ). هرچند درمان ترکیبی دارای اندازه اثر بزرگتری در مقایسه با مداخلات دیگر بود. نتیجه گیری: درمان تحریک مغز با جریان الکتریکی مستقیم در ترکیب با سایر مداخلات روان شناختی دارای اثرات درمانی بیشتر و موثرتری است.
۲۸.

ساختار علّی پیشایندها و پسایندهای سبک زندگی تحصیلی سلامت محور در دانش آموزان سرآمد دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کمال گرایی هیجان های پیشرفت بهزیستی تحصیلی راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان سبک زندگی تحصیلی سلامت محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 867 تعداد دانلود : 333
پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه ای رفتارهای تسهیل گر/بازدارنده سبک زندگی تحصیلی سلامت محور در رابطه کمال گرایی و راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان با بهزیستی تحصیلی و هیجان های پیشرفت د انش آموزان تیزهوش دختر انجام شد. ۴۰۰ دانش آموز به سیاهه شناختارهای کمال گرایی چندبعدی (کابوری، 2006)، سیاهه هیجان های پیشرفت (عبدالله پور، 1394)، سیاهه مشغولیت تحصیلی (سالملا آرو و آپادایا، 2012)، سیاهه فرسودگی تحصیلی (سالملا آرو، کیورا، لسکینن و نورمی، 2009)، سیاهه راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006) و پرسشنامه رفتارهای ارتقادهنده/بازدارنده سلامت تحصیلی (صالح زاده، شکری و فتح آبادی، 1396الف) پاسخ دادند. نتایج نشان داد مدل واسطه مندی کامل رفتارهای تسهیل گر/بازدارنده در رابطه کمال گرایی و راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان با بهزیستی تحصیلی و هیجان های پیشرفت با داده ها برازش مطلوبی داشت. در مدل مفروض تمامی وزن های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند. در مجموع، نتایج نشان داد که بخشی از کنش وری هیجانی و بهزیستی تحصیلی نوجوانان تیزهوش در محیط های تحصیلی از طریق مشخصه های شناختی هیجانی رفتاری آن ها قابل تبیین است.
۲۹.

بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه شکوفایی (پرما) در معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شکوفایی پرما معلمان مدرسه تربیت مثبت نگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 754 تعداد دانلود : 19
زمینه: مدل چند بعدی شکوفایی پرما که توسط مارتین سلیگمن توسعه داده شده است، شامل عوامل مرتبط با هیجانات مثبت و همچنین عملکرد مثبت می باشد. پژوهش ها نشان دهنده رابطه مثبت شکوفایی با شادی، بهره وری، تاب آوری، رضایت از زندگی و رابطه منفی با افکار مرگ، ابتلا به بیماری های جسمی و تجربه استرس می باشد. پرسشنامه شکوفایی (پرما) در محل کار توسط کرن توسعه داده شده است و در کشورهای استرالیا، ژاپن، هنگ کنگ و ایالات متحده امریکا اجرا گردیده و مشخصات روان سنجی آن گزارش شده است. اگرچه شکوفایی در محل کار موضوع مهمی است و توجه به ابعاد مختلف آن حائز اهمیت است، اما این موضوع در ایران و همچنین در میان معلمان مورد بررسی قرار نگرفته است و این پژوهش به بررسی ویژگی های روان سنجی این پرسشنامه پرداخته است. هدف: در این مطالعه به بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه شکوفایی پرما در محل کار در ایران و برای معلمان پرداخته شده است. همچنین مدل نظری شکوفایی (پرما) با توجه به اطلاعات جامعه جدید مورد بررسی قرار گرفته است. روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است. انتخاب نمونه ها به روش نمونه گیری تصادفی انجام شده است و 394 معلم به نسخه ترجمه شده به فارسی پرسشنامه آنلاین شکوفایی پاسخ داده اند. نتایج پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل عاملی تأییدی تفسیر شده است. یافته ها: با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی ساختار عاملی مقیاس شکوفایی بررسی گردیده است. و شاخص های برازش مدل نشان دهنده برازش خوب مدل با داده هاست. مربع کای ( χ 2 ) با مقدار 239/17 و درجه آزادی 80، مربع کای نرم شده (2/989 = χ 2 /df )، شاخص برازش مقایسه ها (0/98= CFI )، شاخص نیکویی برازش (0/95= GFI )، شاخص نرم شده نیکویی برازش (0/96= AGFI ) و ریشه دوم میانگین مجذورات خطای تقریب (0/065= RMSEA ) همگی در سطح مطلوب هستند که نشان دهنده برازش با مدل مفهمومی است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان می دهد که از نسخه فارسی پرسشنامه شکوفایی که دارای انسجام درونی خوبی است و هر پنج عامل، هیجانات مثبت، مشغولیت مثبت، روابط مثبت، معنای مثبت و دست آوردهای مثبت به عنوان عوامل شکوفایی در میان معلمیان تأیید شده اند. به این ترتیب می توان از این پرسشنامه با توجه به اطلاعات این پژوهش برای ارزیابی شکوفایی معلمین ایرانی استفاده کرد.
۳۰.

بررسی اثربخشی برنامه خانواده محور مدیریت رفتارهای اضافه اٌتیسم: مطالعه تک آزمودنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه خانواده محور رفتارهای اضافه اختلال اتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 862 تعداد دانلود : 927
مداخلات والدمحور، روشی مؤثر برای درمان کودکان دارای اوتیسم محسوب می شوند. بیشتر این مداخلات متمرکز بر نقائص ارتباطی اجتماعی هستند و کمتر به رفتارهای اضافه پرداخته اند. برای رفع این نیاز برنامه خانواده محور مدیریت رفتارهای اضافه اوتیسم تهیه شد. هدف این مطالعه بررسی اثربخشی این برنامه روی سه تن از والدین کودکان دارای اوتیسم است. این مطالعه از نوع طرح های تک آزمودنی است که روی سه کودک دو تا سه ساله دارای اختلال اوتیسم انجام شده است. این والدین 10 جلسه انفرادی مداخله را دریافت کردند. ارزیابی ها در 9 مرحله (سه ارزیابی خط پایه، پنج ارزیابی در مدت درمان و یک ارزیابی پیگیری) انجام شد. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر پرسشنامه تجدیدنظرشده رفتارهای تکراری، چک لیست رفتار ناهنجار و سیاهه ارزیابی درمان اوتیسم بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل بصری و اندازه اثر استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد رفتارهای اضافه چون رفتار کلیشه ای (82/0d=)، رفتار خودجرحی (100/0d=)، رفتار وسواسی (85/0d=)، رفتار آیینی (69%d=)، رفتار یکنواختی (100/0d=)، رفتار محدود (83/0d=)، بی قراری (79/0d=)، پژواک گویی (84%d=) و بیش فعالی (26/0d=) کاهش یافت. هم زمان، کمبودهای رفتاری (چون گفتار، ارتباط، معاشرت) بهبود یافت، بدون آنکه هیچ مداخله ای روی کمبودهای رفتارهای اجرا شده باشد. نتایج این مطالعه از اثربخشی برنامه خانواده محور مدیریت رفتارهای اضافه اوتیسم حمایت می کند. پیشنهاد می شود این برنامه به عنوان یکی از درمان های زودهنگام رفتارهای اضافه، حتی مقدم بر مداخلات کمبودهای رفتاری مورد استفاده قرار گیرد تا فواید برنامه های خانواده محور، حاصل شود.
۳۱.

تجربه آموزش الکترونیکی در نظام آموزشی ایران: فراتحلیل اثربخشی آموزش الکترونیکی در مقایسه با آموزش حضوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش الکترونیکی آموزش حضوری فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 594 تعداد دانلود : 777
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش الکترونیکی در نظام آموزشی ایران انجام شد. روش این پژوهش فراتحلیل است و جامعه ی آماری شامل مقالات دارای مرتبه ی علمی – پژوهشی منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی داخلی از سال ۱۳۸۹ تا سال ۱۳۹۶ می باشد. برای جمع آوری اطلاعات، پس از مرور نظام مند مطالعات انجام شده و بر اساس ملاک های ورود و خروج تعیین شده، تعداد ۴۵ پژوهش انتخاب شد و اطلاعات این پژوهش ها در چک لیست فراتحلیل جمع آوری گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل حساسیت، نمودار قیفی، مدل های ثابت و تصادفی و تحلیل ناهمگنی با استفاده از نرم افزار CMA استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که آموزش الکترونیکی از اثربخشی بیشتری نسبت به آموزش حضوری برخوردار است به این صورت که پس از حذف داده های پرت، و اندازه اثر ترکیبی 4۵ مطالعه برابر با 483/. بود که بر اساس معیار کوهن این مقدار، گویای یک اندازه اثر متوسط می باشد. همچنین نتایج نشان داد که در پژوهش هایی که آزمودنی ها از نوع دانش آموز بودند، متغیر وابسته از نوع مهارتی و روش نمونه گیری، روش تصادفی بود، اثربخشی آموزش الکترونیکی بیشتر بود. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش الکترونیکی می تواند جایگزین مناسبی برای آموزش حضوری باشد.
۳۲.

مقایسه تاثیر آموزش های آواشناسی و زبان کامل بر سواد نوشتاری دانش آموزان پسر پایه اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد آموزش نوشتن زبان کامل اول ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 857 تعداد دانلود : 729
پژوهش حاضر با هدف مقایسه سواد نوشتن دو گروه از دانش آموزان پسر پایه اول ابتدایی به انجام رسید. دو گروه دانش آموزان تحت دو روش آموزشی آواشناسی و زبان کامل در دو مدرسه متفاوت تحت آموزش قرار گرفتند. شروع آموزش نوشتن در گروه آواشناسی هم سو با زمان بندی کتاب درسی رسمی ایران، هم زمان با شروع آموزش خواندن بود، اما در روش زبان کامل آموزش نوشتن تقریبا با فاصله ای 2 ماهه از شروع آموزش خواندن شروع شد. روش پژوهش از نوع شبه تجربی و جامعه آماری تمام دانش آموزان پایه اول هر دو مدرسه در شهر تهران بودند. مدرسه زبان کامل دارای 65 دانش آموز و مدرسه آواشناسی دارای 45 دانش آموز بود. در این مطالعه از روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس استفاده شد. بدین گونه که از هر مدرسه 30 نفر و مجموعا 60 نفر انتخاب شدند. ابزار سنجش آزمون پیشرفت تحصیلی نوشتن اول ابتدایی (راغب، 1384) بود که به صورت گروهی در هر دو مدرسه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به انجام رسید. جهت تحلیل آماری در این پژوهش از تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که عملکرد گروه آموزشی زبان کامل در خرده آزمون املا بهتر از عملکرد گروه آواشناسی بود (05/0>P). در خرده آزمون بیان نوشتاری تفاوت معناداری میان دو گروه مشاهده نشد. این پژوهش ابتدا تلنگری است برای بررسی اثربخشی روش آموزش نوشتن فعلی و نتایج آن قابل استفاده برای طیف وسیعی از مربیان و مسئولین آموزشی پایه اول ابتدایی است تا بتوانند در روش تدریس آموزش نوشتن خود تجدید نظر های لازم را انجام دهند.
۳۳.

فراتحلیل اثربخشی برنامه ی تاب آوری پنسیلوانیا بر کاهش آشفتگی روان شناختی و بهبود سبک تبیینی یادگیرندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل تاب آوری برنامه ی پنسیلوانیا تعدیل گرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 153 تعداد دانلود : 510
نتایج مطالعات نشان می دهد که مشکلات سلامت روانی در یادگیرندگان از طریق تضعیف سرمایه روان شناختی آنها در تبیین بدکارکردهای شناختی، انگیزشی و هیجانی یادگیرندگان از نقش غیرقابل انکاری برخوردار است. در مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی کاربرد مداخله تاب-آوری و شناسایی تعدیل گرهای چندگانه در این قلمرو مطالعاتی از روش فراتحلیل استفاده شد. پس از تصریح ملاک های ورود و خروج، تلاش-های مداخله ای مبتنی بر برنامه تاب آوری از بانک های اطلاعاتی استخراج و از این طریق، ۲۲ پژوهش و ۱۴۷ اندازه اثر برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. داده های این پژوهش با نرم افزار CMA2 تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که اندازه اثر کلی اثربخشی مداخلات مبتنی بر برنامه ی تاب آوری 562/0 بدست آمد. همچنین، نتایج تحلیل اثرات تعدیل گر مبتنی بر نوع متغیر وابسته، نوع آزمودنی و فرهنگ بر میزان اثربخشی برنامه ی تاب آوری نشان داد که اندازه اثر در پژوهش های شامل شونده متغیر وابسته مثبت در مقایسه با متغیر وابسته منفی، اندازه اثر پژوهش های انجام شده بر روی دانشجویان در مقایسه با دانش آموزان و در نهایت، اندازه اثر پژوهش های انجام شده در جوامع جمع گرا در مقایسه با جوامع فردگرا، بیشتر بود. به طور کلی، نتایج نشان داد اگر چه برنامه تاب آوری پنسیلوانیا اساساً با تاکید بر ظرفیت های تفسیری ارزیابی های شناختی یادگیرندگان و تجهیز منابع مقابله ای آنها مانند خوش بینی، امید، خودکارآمدی و تاب آوری، راهبرد مواجهه فعالانه با مطالبه-گیرهای چالش انگیز را جایگزین رویه های تلاش گریزانه و هیجان محور می کند، اما تمرکز بر نقش تبیینی برخی تعدیل گرها مانند فرهنگ، جامعه هدف و حتی ماهیت مثبت یا منفی پسایندهای مورد انتظار مدل مداخله ای نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۳۴.

اثربخشی بسته توانبخشی شناختی آرام بر بهبود کارکردهای اجرایی بر اساس ارزیابی های رفتاری کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی توانبخشی ترمیمی کارکردهای اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 193
کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی معمولاً نقص در کارکردهای اجرایی دارند. این پژوهش در نظر دارد به بررسی اثر توانبخشی ترمیمی بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه بپردازد. در مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی حاضر از طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه مراجعه کننده به کلینیک های مشاوره شهر تهران در سال 1396-1395 می شد. ابزار سنجش پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی (گدو و اسپرافکین، 1998) و پرسشنامه رفتاری کارکردهای اجرایی کودکان پیش از سن مدرسه (جیویا، اپسی و اسکوئیت، 2002) بود. پس از اجرای اولیه پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، 32 کودک که به طور معناداری نشانه ها را داشتند، با استفاده از نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره مداخله و 17 نفره کنترل جای گرفتند. گروه مداخله برنامه توانبخشی ترمیمی آرام را در 12 جلسه 20 دقیقه ای دریافت کردند در حالیکه گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکرد. در پایان هر دو گروه مورد ارزیابی پس آزمون و پیگیری قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر بررسی شدند. تحلیل داده های پژوهش نشان داد که توانبخشی ترمیمی به طور معناداری منجر به بهبود کارکردهای اجرایی و نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی شده است (001/0> p). بنابراین می توان نتیجه گرفت که توانبخشی ترمیمی با استفاده از تکالیف کامپیوتری منجر به تقویت توانایی های شناختی و در کاهش نشانه های اختلال شده است.
۳۵.

تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر عملکرد ریاضی و حافظه دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: راهبردهای خود تنظیمی حافظه عملکرد ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 34 تعداد دانلود : 555
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر عملکرد ریاضی و حافظه دانش آموزان انجام شد. روش کار : روش پژوهش نیمه تجربی با طرح گروههای کنترل نابرابر بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه یازدهم رشته انسانی دوره دوم متوسطه شهرستان خدابنده در سال تحصیلی 1397- 1396 به تعداد 167 نفر بودند، که از بین آنها دو کلاس به تعداد 40 نفر با روش تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب و در گروههای آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای سنجش عملکرد ریاضی و حافظه از آزمون فرم های موازی سنجش حافظه کلامی و ریاضی محقق ساخته استفاده شد. گروه آزمایش به مدت 13 جلسه تحت آموزش راهبردهای خود تنظیمی قرار گرفتند ولی گروه گواه هیچ گونه آموزش راهبردهای خودتنظیمی دریافت نکرد. هر دو گروه قبل از آموزش، بلافاصله بعد از آموزش و مرحله پی گیری (4 ماه بعد) مورد آزمون قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد گروه آزمایش و گواه در پس آزمون و مرحله پی گیری از نظر آزمونهای ریاضی و حافظه تفاوت معنی داری داشتند. گروه آزمایش در عملکرد ریاضی و حافظه بعد از 4 ماه برتری خود را همچنان حفظ کرده بود. نتیجه گیری: راهبردهای خودتنظیمی قابلیت آموزش و یادگیری دارند و اثرات آنها در طول زمان پایدار است.
۳۶.

مقایسه تأثیر رفتار جامعه یار مربوط و نامربوط به موقعیت بر خلق در دانشجویان دانشگاه های تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار جامعه یار خلق رفتار نوع دوستانه همدلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 45 تعداد دانلود : 956
مطالعات نشان داده اند رفتار جامعه یار خلق را بهبود می بخشد. این مطالعات غالباً بهبود خلق را تنها در موقعیت مشخّصی که همدلی را برانگیخته بررسی نموده اند؛ در حالی که الزاماً رفتار جامعه یار در همان موقعیتی که همدلی برانگیخته شده انجام نمی گردد. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه تأثیر رفتار جامعه یار بر خلق، بین موقعیتی که همدلی را برانگیخته و موقعیتی نامربوط صورت پذیرفت. طرح آزمایشی حاضر با مشارکت 60 دانشجوی دانشگاه های تهران انجام شد. پس از برانگیختن همدلی و سنجش اولیّه خلق، یک گروه مشغول انجام رفتارهای جامعه یار مربوط به موقعیت شده، و دو گروه دیگر رفتار جامعه یار نامربوط به موقعیت یا رفتاری خنثی را انجام دادند. سپس خلق مشارکت کنندگان مجدداً ارزیابی شد. پس از کنترل نمرات پیش -آزمون، اثر رفتار جامعه یار بر خلق در زیرمقیاس عاطفه منفی (47/0P =) معنادار نبود؛ امّا این اثر در زیرمقیاس عاطفه مثبت معنادار بود (011/0P =). در مقایسه های زوجی، افزایش عاطفه مثبت بر اثر رفتار جامعه یار نامربوط، از رفتار خنثی بیشتر بود (0۰۹/0P =). عدم تغییر عاطفه منفی می تواند به وسیله کاهش برآورد فرد از اثربخشی رفتار جامعه یار خویش، ادراک تغییرناپذیری وضعیت نیازمندان، و دیدگاه گیری دوگانه تبیین شود. عدم وجود تفاوت بین دو گروه رفتار جامعه یار مربوط و خنثی، و تفاوت بین دو گروه رفتار جامعه یار نامربوط و خنثی، می تواند به پیش بینی عدم موفقیت کمک رسانی مرتبط باشد. این مشاهده می تواند حاکی از آن باشد که بهبود خلق ناشی از رفتار جامعه یار، بیش از آنکه به بهبود وضعیت نیازمندان موضوع همدلی مرتبط باشد، به تخمین موفقیت رفتار جامعه یار در کمک به هر نیازمندی مرتبط است.
۳۷.

بررسی نوسانات کارآمدی چرخه های شبانه روزی و هفتگی توجه در دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: چرخه شبانه روزی چرخه هفتگی توجه تیپ زمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 643 تعداد دانلود : 824
مقدمه: فعالیت های شناختی انسان متاثر از زمان انجام تکالیف، چرخه های زیستی و تعامل میان آنها است. روش: پژوهش حاضر با هدف تعیین نوسانات الگوی چرخه های روزانه و هفتگی توجه دانش آموزان انجام شد. روش این پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر پایه یازدهم علوم انسانی شهر خدابنده در اواسط سال تحصیلی 1397-1396 بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دو کلاس به تعداد 45 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند، به مدت دو هفته به صورت چرخشی نوبت های صبح (8:00، 9:30 و11:00) و بعد از ظهر (13:00، 14:30 و 16:15) مورد آزمون قرار گرفتند. برای تعیین نوع تیپ زمانی دانش آموزان از پرسش نامه هورن و استبرگ (1976) و برای سنجش توجه از فرم های موازی آزمون D2 استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد. یافته ها: بین کارآیی توجه دانش آموزان در ساعات های مختلف روز و هم چنین روزهای مختلف هفته تفاوت معنی دار وجود داشت. تفاوت کارآیی توجه بین تیپ های زمانی صبحگاهی، میانی و عصرگاهی معنی دار نبود. بین کارآیی توجه دانش آموزان بر حسب تیپ های زمانی در ساعات مختلف روز تفاوت معنی دار بود. نتیجه گیری: با توجه به متفاوت بودن کارآیی توجه دانش آموزان از نظر ریتم های شبانه روزی و هفتگی ضروری است که این یافته ها در فرایند یاددهی و یادگیری در محیط های آموزشی مورد توجه قرار گیرد.
۳۸.

The Effectiveness of Teaching Critical Thinking Skills On Students’ Academic Achievement in Mathematics and Science: A Study in Timss Framework(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: academic achievement Critical thinking Timss study

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 544 تعداد دانلود : 575
The present study, which was conducted in Timss 2007 framework, aims to examine the effectiveness of teaching critical thinking on students’ academic achievement in mathematics and science. Research design was Semi-experimental. Research sample (With available sampling method) included two classes of third grade students in Eghbal middle school in Baharestan, Tehran, Iran in 2014-15 which were randomly assigned to experimental and control groups. Afterwards, the experimental group received critical thinking teaching for 12 sessions, while the control group received no training during this period. The data were gathered using parallel forms of Timss 2007 study, which were implemented in three periods. The data were analyzed through Analysis of Covariance (ANCOVA), and t-test. Results showed that critical thinking teaching could considerably improve students’ performance in mathematics and science in domains of reasoning and applying; however, no significant relationship was revealed between critical thinking teaching and students’ performance in the domain of knowing. Findings of the follow up test, in addition, indicated a significant decrease in applicants’ scores of experimental group. It can be concluded that critical thinking teaching should be brought into sharper focus in syllabuses of middle schools as its principles could not only resolve students’ problems in academic issues but they also would result in improving performance of students in the domains of mathematics and science.
۳۹.

اثربخشی برنامه والدگری ذهن آگاهانه بر تنیدگی والدگری و خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان با تعارض بالا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنیدگی والدگری تعارض خودکارآمدی والدینی نوجوان والدگری ذهن آگاهانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 921 تعداد دانلود : 15
این پژوهش با هدف تعیین برنامه اثربخشی والدگری ذهنآگاهانه بر کاهش تنیدگی والدگری و افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان پرتعارض انجام<br />483 دانشآموز دختر از سه دبیرستان دوره اول متوسطه داوطلب مورد سنجش ،( شد. با استفاده از پرسشنامه تعارض رفتار فرم نوجوان (رابین و فاستر، 1989<br />قرار گرفتند و 157 نوجوان که نمره تعارض آنها در رابطه با مادر یک انحراف استاندارد بالای میانگین ( 50 به بالا) بود، مشخص شدند. پس از اعمال استانداردهای<br />ورود و خروج، 32 مادر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه 16 نفری جایگزین شدند. شرکتکنندگان گروه آزمایش، مداخله والدگری<br />ذهنآگاهانه را بر اساس بسته بوگلس و رستیفو ( 2014 ) دریافت کردند. آزمودنیها در سه مرحله توسط پرسشنامه تنیدگی والدگری (آبیدین، 1995 ) و خودکارآمدی<br />والدینی (دومکا، 1996 ) ارزیابی شدند. نتایج تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر نشان داد که در گروه آزمایش، تنیدگی والدگری به شکل معناداری کاهش و<br />خودکارآمدی والدینی افزایش یافته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که رویآورد والدگری ذهنآگاهانه بر متغیرهای مرتبط با والدگری مادران تأثیرگذار<br />است.<br />واژههای کلیدی: تنیدگی والدگری، تعارض، خودکارآمدی والدینی، نوجوان، والدگری ذهنآگاهانه
۴۰.

اثربخشی بسته ترفندهای مدیریت شناختی کودکان (تمشک) بر ابعاد رفتاری کارکردهای اجرایی کودکان دارای نشانه های نقص توجه و بیش فعالی

کلید واژه ها: کودکان کارکردهای اجرایی نقص توجه و بیش فعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 559 تعداد دانلود : 666
مقدمه: کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نق ص توجه و بیش فعالی ( ADHD ) نقص دارد. هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثر بسته آموزشی تمشک بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای نشانه های ADHD است. روش: روش پژوهش حاضر، آزمایشی است. جامعه آماری متشکل از کلیه کودکان 7-4 سال با علائم ADHD در شهر تهران در سال 96-1395 بود که از بین آن ها 30 نفر تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه اختلال نقص توجه و بیش فعالی و پرسشنامه رفتاری کارکردهای اجرایی بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد بسته آموزشی تمشک بر بهبود کارکردهای اجرایی (05/0= P ) و کاهش نشانه های نقص توجه (001/0= P ) کودکان تأثیر معناداری دارد و بهبودها تا پیگیری دوماهه پایدار مانده است. نتیجه گیری: بسته آموزشی تمشک را می توان به عنوان شیوه ای کارآمد برای کاهش نقایص شناختی کودکان دارای نشانه های ADHD به کاربرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان