پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

نتایج مطالعات نشان می دهد که مشکلات سلامت روانی در یادگیرندگان از طریق تضعیف سرمایه روان شناختی آنها در تبیین بدکارکردهای شناختی، انگیزشی و هیجانی یادگیرندگان از نقش غیرقابل انکاری برخوردار است. در مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی کاربرد مداخله تاب-آوری و شناسایی تعدیل گرهای چندگانه در این قلمرو مطالعاتی از روش فراتحلیل استفاده شد. پس از تصریح ملاک های ورود و خروج، تلاش-های مداخله ای مبتنی بر برنامه تاب آوری از بانک های اطلاعاتی استخراج و از این طریق، ۲۲ پژوهش و ۱۴۷ اندازه اثر برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. داده های این پژوهش با نرم افزار CMA2 تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که اندازه اثر کلی اثربخشی مداخلات مبتنی بر برنامه ی تاب آوری 562/0 بدست آمد. همچنین، نتایج تحلیل اثرات تعدیل گر مبتنی بر نوع متغیر وابسته، نوع آزمودنی و فرهنگ بر میزان اثربخشی برنامه ی تاب آوری نشان داد که اندازه اثر در پژوهش های شامل شونده متغیر وابسته مثبت در مقایسه با متغیر وابسته منفی، اندازه اثر پژوهش های انجام شده بر روی دانشجویان در مقایسه با دانش آموزان و در نهایت، اندازه اثر پژوهش های انجام شده در جوامع جمع گرا در مقایسه با جوامع فردگرا، بیشتر بود. به طور کلی، نتایج نشان داد اگر چه برنامه تاب آوری پنسیلوانیا اساساً با تاکید بر ظرفیت های تفسیری ارزیابی های شناختی یادگیرندگان و تجهیز منابع مقابله ای آنها مانند خوش بینی، امید، خودکارآمدی و تاب آوری، راهبرد مواجهه فعالانه با مطالبه-گیرهای چالش انگیز را جایگزین رویه های تلاش گریزانه و هیجان محور می کند، اما تمرکز بر نقش تبیینی برخی تعدیل گرها مانند فرهنگ، جامعه هدف و حتی ماهیت مثبت یا منفی پسایندهای مورد انتظار مدل مداخله ای نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، تبیین مدل عملکرد تحصیلی براساس انگیزش تحصیلی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی با میانجی گری درگیری تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوم بود. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع پژوهش های همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم بودند که از آن میان با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، 470 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت از، پرسش نامه اهداف پیشرفت میگلی و همکاران، پرسش نامه انگیزش تحصیلی والراند و همکاران، پرسش نامه خودکارآمدی تحصیلی موریس و پرسش نامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری پینتریچ و همکاران بود. داده ها به کمک روش های همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد مدل متغیرهای پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار هستند. در مدل مفروض انگیزش تحصیلی با عملکرد تحصیلی با میانجی گری درگیری تحصیلی، دارای اثر کامل و اثر مستقیم و اثر غیرمستقیم غیرمعنادار است. اهداف پیشرفت با عملکرد تحصیلی با میانجی گری درگیری تحصیلی دارای اثرکامل و اثر مستقیم و اثر غیرمستقیم غیرمعنادار بود. اهداف پیشرفت با عملکرد تحصیلی با میانجی گری درگیری تحصیلی دارای اثر کامل و اثر مستقیم و اثر غیرمستقیم غیرمعنادار بود. اثر خودکارآمدی تحصیلی با عملکرد تحصیلی با میانجی گری درگیری تحصیلی دارای اثر کامل و اثر مستقیم معنادار بود، اما اثر غیرمستقیم غیرمعنادار است. اثر خودکارآمدی تحصیلی، با عملکرد تحصیلی در سطح 5 درصد معنادار بود. نتایج نشان داد، متغیر خودکارآمدی اثر معناداری بر عملکرد تحصیلی دارد و می تواند 35 درصد از واریانس عملکرد تحصیلی را تبیین کند.

پژوهش حاضر در قالب یک مدل علی، پیشایندهای سازگاری تحصیلی را بررسی کرد. در این مدل احساسات شرم و گناه به عنوان متغیر برونزا، خودناتوان سازی متغیر واسطه ای و سازگاری تحصیلی متغیر درونزا بودند. شرکت کنندگان پژوهش حاضر 423 دانشجوی (141 مرد و 280 زن) مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز بودند که با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های گرایش به شرم و گناه (کوهن و همکاران، 2011)، مقیاس خودناتوان سازی (جونز و رودوالت، 1982) و مقیاس سازگاری تحصیلی (بیکر و سریاک،1989) پاسخ دادند. به منظور بررسی مدل پژوهش از روش تحلیل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Amos استفاده شد. مدل در دو سطح اندازه گیری و ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های سطح اندازه گیری بیانگر آن بود که ساختار عاملی احساس گناه در فرهنگ ایرانی متفاوت از ساختار مورد نظر سازندگان ابزار است. یافته های روابط ساختاری، نشان داد که احساس گناه هم به طور مستقیم و هم از طریق خودناتوان سازی بیرونی سازگاری تحصیلی، را به شکل مثبت پیش بینی می کند. در خصوص احساس شرم نتایج بیانگر آن بود که این احساس با واسطه خود ناتوان سازی درونی به صورت منفی سازگاری تحصیلی را پیش بینی می کند. در مجموع یافته های پژوهش از یک سو بیانگر تفاوت در نیمرخ پیش بینی هیجانات در ارتباط با خود ناتوان سازی و سازگاری تحصیلی بود و از سوی دیگر بیانگر تفاوت میانجی گری دو نوع راهبرد درونی و بیرونی خود ناتوان سازی در پیش بینی سازگاری تحصیلی بود.

تحقیق حاضر با هدف پیش بینی اهداف پیشرفت بر اساس کارایی مدارس هوشمند با نقش میانجی سرزندگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه استان گلستانانجام شد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان متوسطه مدارس هوشمند استان گلستان بود که از این جامعه بر اساس جدول گرجسی و مورگان با روش نمونه گیری خوشه ایی چندمرحله ای، ۳۸۷ نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه اهداف پیشرفت میدگلی و همکاران (1998)، پرسش نامه سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) و کارآیی مدارس هوشمند جعفری حاجتی (1385) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عامل تأییدی و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. به منظور بررسی رابطه مستقیم و غیرمستقیم بین متغیر های پژوهش در مدل نهایی پژوهش، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار لیزرل استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین کارایی مدارس هوشمند با اهداف پیشرفت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین سرزندگی تحصیلی با کارایی مدارس هوشمند رابطه معناداری وجود دارد و مولفه اهداف مدارس هوشمند و امکانات مادی و انسانی، بالاترین تاثیر رگرسیونی را در پیش بینی اهداف پیشرفت دارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای سرمایه های روان شناختی در حمایت اجتماعی و رفتار مدنی تحصیلی در میان دانشجویان دوره های مجازی دانشگاه شیراز انجام شد. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای، 310 دانشجوی دوره مجازی انتخاب و در قالب طرح همبستگی مطالعه شدند. از پرسش نامه حمایت تحصیلی ساندز و همکاران (2005)، رفتار مدنی تحصیلی گل پرور (1389) و سرمایه های روان شناختی لوتانز و همکاران (2007) استفاده شد و داده ها با روش آماری تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل گردید. نتایج تحلیل داده ها حاکی از آن بود که حمایت تحصیلی با نقش واسطه گری خودکارآمدی، امیدواری، خوش بینی و تاب آوری اثر غیرمستقیم و معناداری با رفتار مدنی تحصیلی دارد و بر این اساس نتایج پژوهش حاکی از تأیید برازش مدل حمایت تحصیلی، سرمایه های روان شناختی و رفتار مدنی تحصیلی در دانشجویان دوره مجازی دانشگاه شیراز است.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبرد های یادگیری خودگردان و کمک خواهی بر افزایش سرزندگی و وجدان تحصیلی دانش آموزان اهمال کار انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با اجرای پیش آزمون - پس آزمون و با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی پسرانه شاخه نظری پایه دوم (یازدهم) دوره متوسطه دوم نواحی یک و دو رشت در سال تحصیلی 98-97 بود که از بین آنها تعداد 60 نفر به روش خوش های چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی به 3 گروه (2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل) تقسیم شدند. ابتدا، همه آزمودنی های سه گروه، پرسش نامه های سرزندگی تحصیلیدهقانی زاده و حسین چاری (1391) و مک ایلروی و بانتینگ (2002) را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند؛ سپس یکی از گروه های آزمایش طی 12 جلسه ی 90 دقیق های تحت مداخله آموزشی راهبرد یادگیری کمک خواهیو گروه آزمایش دیگر نیز طی 15 جلسه ی 90 دقیق های تحت مداخله آموزشی راهبرد یادگیری خودگردانقرار گرفتند؛ در حالی که در طول این مدت، گروه کنترل هیچ گونه مداخله آموزشی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از آزمون آمار استنباطی تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شد. نتایج نشان داد کهآموزش راهبرد های یادگیری خودگردان و کمک خواهی سبب افزایش سرزندگی تحصیلی دانش آموزان اهمال کار می شود؛ همچنین، آموزش راهبرد های یادگیری خودگردان و کمک خواهی سبب افزایش وجدان تحصیلی دانش آموزان اهمال کار می شود؛ به علاوه، نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش از نظر اثربخشی بر سرزندگی تحصیلی و وجدان تحصیلی تفاوت معناداری وجود ندارد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که برای کاهش و یا از بین بردن اهمال کاری دانش آموزان، استفاده از آموزش راهبرد های یادگیری خودگردان و کمک خواهی مفید و مؤثر است.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش حافظه فعال بر بهبود مهارت های خواندن، برنامه ریزی و سازماندهی دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری خاص انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان با ناتوانی یادگیری در مراکز ناتوانی های یادگیری 1، 2، 3 و 4 در شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1398-1397 بود. نمونه آماری 30 نفر از این دانش آموزان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. ابتدا پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو (ویلکات و همکاران، 2011) برای هر دو گروه (توسط والدین) تکمیل گردید و سپس در آزمون برج لندن (شالیس، 1982) شرکت کردند. گروه آزمایشی در جلسات آموزش حافظه فعال شرکت کردند. گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. سپس پرسشنامه های ذکر شده دوباره برای هر دو گروه توسط والدین تکمیل و دو گروه در آزمون برج لندن شرکت کردند. در انتها داده های به دست آمده از گروه ها برای تحلیل آماده شد. نتایج نشان داد که میانگین نمرات مهارت های خواندن ، برنامه ریزی و سازماندهی در پس آزمون در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش یافته است. بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که آموزش حافظه فعال با هدف قرار دادن مشکلات یادگیری باعث بهبود مهارت خواندن می شود وبه فرد کمک می کند بتواند به نحو بهتری از ظرفیت حافظه خود به منظور برنامه ریزی و سازماندهی امور استفاده کند.