تحلیل مضامین مؤثر بر فرهنگ مصرف آب از دیدگاه اسلام (مطالعه کیفی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
مدیریت فرهنگی سال ۱۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۱
89 - 106
حوزه های تخصصی:
مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مسائل مهم در اسلام، محافظت ازآب است. تحقیق حاضر نیز به بررسی مؤلفه های فرهنگ اسلامی مؤثر بر مصرف آب پرداخت. روش پژوهش: این پژوهش کیفی و از روش تحلیل مضمون، سبک آتراید- استرلینگ[i]، به منظور تحلیل مضامینی که از مقالات داخلی و متون اسلامی مرتبط با آب و الگوی مصرف بدست آمده می باشد. مضامین در سه دسته پایه، سازمان دهنده و فراگیر، جهت دستیابی محقق به شبکه مضامین فرهنگ اسلامی مصرف آب دسته بندی شد. یافته ها: تحلیل ها نشان داد، 4 مضمون فراگیر شامل: باور، هنجار، ارزش و دانش به عنوان مؤلفه های اصلی شبکه، 8 مضمون سازمان دهنده شامل: ایمان به خدا، هنجار اجتماعی، هنجار اخلاقی، هنجار قانونی، هنجار رویه ای، ارتقاء فرهنگ اسلامی جامعه، آب نعمت و امانت الهی، به عنوان اصول فرعی، و در نهایت 34 کد مضمون پایه به عنوان عوامل جز که باید در مصرف آب با تکیه بر فرهنگ اسلامی مد نظر قرار گیرد بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج بیانگر آنند ترکیب این چهار مؤلفه، فرهنگ اسلامی مصرف آب جامعه مسلمانان را نشان می دهد. در کشور ما هنوز استفاده مطلوب از آب به شکل یک فرهنگ جایگاه خاص خود را پیدا نکرده، دراین بخش آموزش های ساده اما کاربردی (با محوریت اعتدال، قناعت، پرهیز از اسراف و صرفه جویی) که از طرف دین اسلام مطرح شده می تواند مسلمانان را به الگوی بهینه مصرف آب رهنمون سازد.