تحلیل و پهنه بندی مناطق در معرض خطر سیلاب در مناطق خشک با استفاده از تحلیل های مکانی (مطالعه ی موردی: حوضه ی آبریز فرخی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در طول تاریخ، مخاطرات طبیعی به ویژه سیل و سیلاب یک از بزرگ ترین و مهم ترین بحران های محیطی بوده اند که همه ساله جان هزاران نفر را گرفته و خسارات فراوانی به جامعه ی انسانی و محیط زیست وارد می سازند. این پدیده گاهی در مناطق خشک و نیمه خشک اثرات بیش تری داشته و میزان خسارت را نیز افزایش داده است. تعیین پهنه بندی سیلاب، اولین و اساسی ترین اقدام در امر مدیریت سیلاب و تخمین خسارت وارده است. در همین راستا این پژوهش که از نوع کاربردی است، با هدف شناسایی و پهنه بندی سکونتگاه های در معرض خطر وقوع سیلاب در مناطق خشک به ویژه در حوضه ی آبریز فرخی گردآوری شده است. روش مورداستفاده بهره گیری از روش های هم زمان توصیفی-تحلیلی است با استفاده از سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (Gis) به شناسایی پهنه های سیل خیز و مخاطره آمیز پرداخته شده و معیارهای ارتفاع، بارش، پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه ی اصلی، زمین شناسی، شیب، شبکه ی زهکشی و کاربری اراضی مدنظر قرارگرفته و نقشه های آن ها استخراج شده اند. نتایج مطالعه و تجزیه وتحلیل ها نشان داد که قسمت های مرکزی حوضه ی فرخی و نیز برخی از مناطق مرتفع و شیب دار غرب حوضه، بیش ترین خطر وقوع سیلاب را دارند. مراکز مسکونی ورزق، ورزگ، عباس آباد، گرگنج و برج محد در معرض خطر شدید بوده و نیاز به توجه کافی در زمینه ی جلوگیری از خطرات جانی و مالی را دارند. همچنین مراکز مسکونی فرخی، مهدی آباد و روستای خشک در پهنه های با خطر وقوع سیلاب کم و خیلی کم قرار گرفته است که پیشنهاد می شود ارزیابی های مدیریت بحران در مناطق موردنظر با توجه به شرایط ویژگی های محلی و نیز میزان بحران صورت پذیرد.Analysis and zoning of flood risk areas in arid areas using spatial analysis
Throughout history, natural hazards, especially floods and floods, have been one of the biggest and most important environmental crises, killing thousands of people every year and causing great damage to human society and the environment. This phenomenon has sometimes had more effects in arid and semi-arid regions and has also increased the amount of damage. Flood zoning is the first and most basic step in flood management and damage assessment. In this regard, this research, which is of applied type, has been collected with the aim of identifying and zoning of settlements in danger of flood occurrence in arid areas, especially in Farrokhi Abriz basin. The method used is to use simultaneous descriptive-analytical methods that use the Geographic Information System (Gis) to identify flooding and hazardous areas and height, rainfall, vegetation, distance from the main river, land Recognition, slope, drainage network and land use have been considered and their maps have been extracted. The results of studies and analyzes showed that the central parts of the Farrokhi Basin, as well as some high and sloping areas west of the basin, are most at risk of flooding. The residential centers of Varzeq, Varzeg, Abbas Abad, Gorganj and Borj Mohad are in severe danger and need sufficient attention to prevent life-threatening and financial risks. Also, Farrokhi, Mehdiabad and Khoshk-e-Khoshkh residential centers are located in areas with low and very low risk of flooding.
تبلیغات
