عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی کتابداران کتابخانه های آستان قدس رضوی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: امروزه بهبود بهره وری عملکرد کتابخانه ها جهت بقا، توسعه و پیشرفت آن ها دارای اهمیت زیادی است. توجه به تأثیر رفتار شهروندی سازمانی کتابداران که مربوط به وظایف فرانقش تعریف نشده آن هاست و باعث بهبود عملکرد کتابخانه ها می شود، از ارزش ویژه ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت رفتار شهروندی سازمانی کتابداران کتابخانه آستان قدس رضوی در شهر مشهد و عوامل مؤثر بر آن است. روش: این پژوهش ترکیبی از نوع تبیینی متوالی است. نمونه آماری این تحقیق، 127 نفر از کتابداران کتابخانه آستان قدس رضوی شهر مشهد هستند که به روش نمونه گیری چندمرحله ای از جامعه 200 نفری انتخاب شدند. گردآوری داده های کمی، با استفاده از پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی انجام شد. داده ها به دو شیوه کمی و کیفی تحلیل شد. نمونه گیری جامعه آماری در بخش کیفی 10 درصد از کتابدارانی که در مرحله کمی نمره میانگین بالاتری کسب نموده بودند، به صورت هدفمند تعیین شد. برای گردآوری داده های کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. همچنین داده های مورد نظر به شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: یافته ها در بخش کمی نشان داد که رفتار شهروندی سازمانی در بین کتابداران کتابخانه آستان قدس رضوی شهر مشهد بیش از حد متوسط بود. اطاعت سازمانی و وفاداری سازمانی و ابتکارات فردی به صورت معنی داری، رفتار شهروندی سازمانی را پیش بینی نمود. مشارکت سازمانی، رفتارهای کمک کننده و جوانمردی نقش مؤثری در پیش بینی رفتار شهروندی سازمانی نداشتند. همچنین یافته های مصاحبه در بخش کیفی نشان داد عدالت سازمانی، وفاداری سازمانی و حمایت سازمانی، ویژگی های شخصیتی، تعهد و رضایت شغلی عوامل دخیل در بروز رفتار شهروندی سازمانی بوده اند. ارزش: تاکنون پژوهشی که به صورت ترکیبی (کمی و کیفی) رفتار شهروندی سازمانی کتابداران را بررسی نماید یافت نشد. یافته ها نشان داد که عوامل اثرگذار و دخیل در بروز رفتار شهروندی سازمانی قابل استحصال، متنوع و البته تبیین پذیر هستند.Effective Factors on Organizational Citizenship Behavior of Librarians of Astan Quds Razavi Libraries
Objective: Nowadays, improving the productivity of libraries is very important for their survival, development and progress. It is of particular value to pay attention to the impact of the organizational citizenship behavior of librarians, which is related to their undefined frank duties and improves the performance of libraries. And it has a special value. The purpose of the present study is to investigate the situation of organizational citizenship behavior of librarians of Astan Quds Razavi in Holy Mashhad and the factors affecting it.
Methodology: This research is a combination of sequential explanatory types. The statistical sample of this research is 127 librarians of Astan Quds Razavi libraries in Mashhad, who were selected by multi-stage sampling method from the 200-person population. Quantitative data collection was performed using the Citizenship Behavior Questionnaire. Data were analyzed in both quantitative and qualitative ways. The sample size of the statistical population in the qualitative section was 10 percent of librarians who had obtained a higher average score. In the Quantitative stage, it was set purposefully. A semi-structured interview method was used to collect qualitative data, this data was also analyzed by open, central and selective coding.
Findings: Findings in the quantitative part showed that organizational citizenship behavior among librarians of Astan Quds Razavi libraries in Mashhad was above average. Organizational information and organizational loyalty and individual initiatives significantly predicted organizational citizenship behavior. Organizational Participation - Helping behaviors and magnanimity did not play an effective role in predicting organizational citizenship behavior. Also, the findings of the interview in the qualitative section showed that organizational justice-organizational loyalty and organizational support, personality traits, commitment and job satisfaction have been the factors involved in the occurrence of organizational citizenship behavior. If the organization appreciates and values the librarians and their opinions, it will lead to the desirable organizational citizenship behavior of the librarians, which can be classified as organizational support. In other words, it causes the librarians to show a kind of cooperative behavior and share their opinions and suggestions in the organization's programs. Also, perceived organizational support from the librarians' side leads to desirable citizenship behavior in order to fulfill the library's goals. And the increase in organizational support leads to an increase in employee citizenship behavior.
Conclusion: So far, no research has been found to quantitatively and qualitatively examine the organizational citizenship behavior of librarians. The findings showed that the factors affecting and involved in the occurrence of organizational citizenship behavior can be exploited in various ways and of course can be specified.
تبلیغات
