تحولات اخیر خاورمیانه و تحریم اقتصادی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از اواخر سال 2010 مجموعه ای از شورش ها و اعتراضات خیابانی تقریباً هم زمان منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را فراگرفت. این شورش ها در برخی از کشورها مانند تونس، مصر و لیبی فرآیند تغییر رژیم را کلید زد. در برخی دیگر مانند یمن و بحرین زدوخوردهای خونین با نتایج دهشت بار را سبب شد و بالاخره کشورهایی مانند مراکش، الجزایر، اردن، عمان و عربستان را آبستن حوادث نامعلوم نمود. علت این شورش ها نرخ بالای بیکاری جوانان، نرخ بالای تورم و کاهش قدرت خرید خانوارها، بی عدالتی و بالاخره وجود فساد مالی گسترده در بخش عمومی اقتصاد اعلام شده است. حال سئوال این است که تأثیر این تحولات بر رژیم تحریم های سخت اقتصادی بر ضد ایران چگونه قابل ارزیابی است؟ نوشتار حاضر، بر این باور است که فهم ابعاد اقتصادی تحولات اخیر خاورمیانه و ارتباط آن با مسئله تحریم اقتصادی ایران وقتی روشن خواهد شد که تحولات اخیر خاورمیانه را در کنار تحولات سال های اخیر در نظام بین الملل و بلکه به عنوان جزئی از سپهر فعل و انفعالات جهانی اخیر مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. اجزای مهم تحولات نظام بین الملل در سال های اخیر عبارتند از: کلان راهبرد امنیت ملی آمریکا، بحران مالی جهانی سال 2008، خیزش قدرت های نوظهور اقتصادی، تز خاورمیانه بزرگ آمریکا، برنامه حرکت به سوی انرژی های تجدیدپذیر و نهایتاً نقش منطقه ای آینده رژیم صهیونیستی. نتیجه بررسی ها نشان خواهد داد که تأثیر تحولات یاد شده می تواند مشعر به مسدود شدن تدریجی مجاری تنفس اقتصاد ایران در محیط پیرامونی خود و به ویژه در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس باشد، این تحولات می تواند انگیزه ایران جهت دست یازی به یک دیپلماسی منطقه ای و منطقه گرایی جدید را فراهم آورد.Recent Developments in the Middle East and Iran Economic Sanctions
Beginning from late 2010, the Middle East and North Africa witnessed revolts and street uprising resulting in regime change in countries like Tunisia, Egypt and Libya. A similar chain of change is looming on the horizon in other Arab countries in the region. The cause of these uprisings has been cited to be the high rate of unemployment among the youth, the high rate of inflation and decrease in purchasing power of the families, social injustice and widespread fraud in public sector economy. Now the question is that what is the impact of these developments on tough economic sanctions against Iran?
The present article maintains that we can understand the recent developments in the Middle East and its relation with Iran sanctions when we analyze these developments in line with developments in international system and as a part of recent global interactions.
The important segments of developments in international system are as follows: the US Grand Strategy on National Security, the 2008 financial crisis, the emergence of new economic powers, the Greater Middle East theory of the United States, the renewable energy action plan and finally the Zionist regime regional role in the future. This study will emphasize that the implication of these developments could result in gradual closure of Iran's economic space in its milieu and in countries of the southern coast of the Persian Gulf in particular. This could be a motivation for Iran to adopt a regional diplomacy and a new regionalism.
تبلیغات
