مدلی برای تبیین نقش رهبری اشتراکی در بهره وری شرکت های دانش بنیان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
توجه دولت ها به اقتصاد دانش بنیان و ظهور گسترده شرکت های دانش بنیان و همچنین خلق ارزش بر پایه دانش و اهمیت یافتن نیروی کار دانشی در سازمان ها، شیوه های نوین رهبری و مدیریت متناسب با موقعیت خاص این شرکت ها را می طلبد. در نظریه رهبری متناسب با نیروی کار دانشی که خواهان مراتبی از استقلال بوده، در محیط هایی با پیچیدگی بالا و در هم تنیدگی نقش ها مشغول به کار می باشند، رهبری اشتراکی به عنوان عامل افزایش عملکرد فردی، اثربخشی تیم ها و افزایش بهره وری در سازمان ها پیشنهاد شده است. این پژوهش با هدف واکاوی پیامدهای رهبری اشتراکی در شرکت های دانش بنیان و همچنین تعیین متغیرهای مؤثر بر فرآیند اجرای این سبک رهبری در شرکت های دانش بنیان صورت پذیرفت. این تحقیق، به لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه ای و کاربردی و به لحاظ روش از نوع تحقیقات توصیفی است که به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. مدیران و کارکنان شرکت های دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جامعه آماری تحقیق را تشکیل دادند. در بخش کیفی، نمونه گیری به روش هدفمند انجام و حجم نمونه براساس رسیدن به اشباع نظری تعیین شد. در بخش کمّی نیز نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. در خلال هیجده مصاحبه انجام شده، نتایج رهبری سازمانی در سطح فردی با افزایش انگیزش، تعهد سازمانی، رضایت شغلی و توسعه مهارت ها، در سطح تیمی انسجام گروهی، توانمندسازی تیمی و هویت گروهی و در بعد سازمانی بهره وری، یادگیری سازمانی و نوآوری احصا شد. همچنین در این مورد، اشتراک دانش به عنوان متغیر میانجی شناسایی شد. این عوامل با داده های به دست آمده از 127 پرسشنامه الکترونیک که با تکنیک حداقل مربعات جزئی تحلیل شدند، نیز تأیید شد.A Model for Explaining the Role of Shared Leadership in the Productivity of Knowledge-based Companies
The knowledge-based economy and the widespread emergence of knowledge-based companies as well as the creation of knowledge-based values and the importance of the knowledge worker in organizations have attracted the governments’ attention which in turn has lead to new styles of leadership and management be tailored to the specific conditions of these companies. In the leadership literature, corresponding to the knowledge worker who wants a degree of independence and works in environments with high complexity and task interdependence, shared leadership has been suggested as a predictor of enhancing individual performance, team effectiveness and increasing productivity in organizations. Hence, the present study was conducted to investigate the consequences of shared leadership in knowledge-based companies and to determine the variables affecting the implementation of this leadership style in knowledge-based companies. This descriptive research was developmental and applied in terms of purpose and had an exploratory mixed method design. The statistical population of the study consisted of the managers and employees of knowledge-based companies in the field of information and communication technology. In the qualitative part, sampling was performed in a purposeful and judgmental manner and the sample size was determined based on theoretical saturation. In the quantitative part, sampling was done through convenience sampling procedure. During 18 interviews, the outcomes of organizational leadership, at the individual level, were found to be increasing motivation, organizational commitment, job satisfaction and skill development, at the group and team level, group cohesion, team empowerment and group identity, and at the organizational level, productivity, organizational learning and innovation were identified. Moreover, knowledge sharing was identified as a mediating variable. These findings were also confirmed by the data obtained from 127 electronic questionnaires using the partial least squares (PLS) technique for analysis.