تدوین فهرست محصولات دانش بنیان با استفاده از روش نظریه بنیادی و مقایسه آن با مفهوم قابلیت های پویا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
به اعتقاد اندیشمندان، تولید کالا و خدمات دانش بنیان یکی از ملزومات تحقق اقتصاد دانش محور است. امروزه حمایت از این گونه فعالیت های اقتصادی به یکی از دغدغه های جدی دولت ها تبدیل شده است. حرکت اساسی این جریان در ایران از سال 89 و با تصویب قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان آغاز شد. اما گام اول در این مسیر، شناسایی محصولات دانش بنیان است و تاکنون مدل هایی نیز به این منظور ارائه شده اما بکارگیری آنها با موانعی همراه بوده است. این مدل ها عمدتاً صنایع را تقسیم بندی کرده اند در حالی که واحد تحلیل در قانون مذکور، محصولات و خدمات است. در این پژوهش تلاش شده به روش نظریه بنیادی کلاسیک، شاخص هایی برای شناسایی محصولات و خدمات دانش بنیان ارائه شود. 26 نفر از خبرگان در یک نمونه گیری قضاوتی هدفمند مورد مصاحبه قرار گرفته اند و سپس، کدها و مفاهیم به دست آمده تحلیل و در قالب معیارهای شش گانه شناسایی محصولات و خدمات دانش بنیان نظم یافته اند. در گام بعد هم این نتایج با مفهوم قابلیت های پویا مقایسه شده و نظریه نهایی ارائه گردیده است. یافته ها نشان می دهد که شناسایی محصولات و خدمات دانش بنیان، از طریق بررسی قابلیت های پویای همه تولیدکنندگان آنها امکان پذیر است. لازم به ذکر است که بر اساس شروط شش گانه به دست آمده در این مطالعه، در فرآیند بازنگری آئین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان (سال 95) معیار "شرط ورود شرکت های جدید" با عنوان "شرط قابلیت کپی برداری" به متن آئین نامه تشخیص صلاحیت شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان اضافه شد.Preparing a List of Knowledge-Based Products Using Grounded Theory and Comparing Its Findings with the Concept of Dynamic Capabilities
According to many thinkers, production of knowledge-based products and services comprises an essential component of knowledge economy. So that, supporting such economic activities has become a serious concern to governments. In Iran, this movement was fundamentally started by adopting Knowledge-Based Companies and Institutions Support Act of 2010. However, the first step toward realizing this purpose is to identify knowledge-based products and services. As of now, various methods have been presented for this purpose. Meanwhile, implementation of them has faced particular challenges, because these methods have been mainly based on industrial categorizations. This is while, products and services are regarded as the unit of analysis in related laws of Iran. In the present research, an attempt has been made to present criteria for identifying knowledge-based products and services. Classical grounded theory was used to approach this purpose. On this basis, theoretical sampling was performed via purposive judgment method, wherein 26 experts were interviewed. Then the relationship among the resulted concepts was investigated and organized into six constraints for identifying knowledge-based products and services. Finally, findings of this research were compared to the concept of dynamic capabilities and final theory was presented. The theory indicates that, knowledge-based products and services can be identified through investigating dynamic capabilities of majority of manufacturer of these products. Furthermore, the six constraints obtained in the present research were used in the revision process of the knowledge-based companies evaluation code, which was undertaken in 2016, with the criterion of "new companies entrance constraint" added to the knowledge-based companies and institutions qualification code under the title "imitability".
تبلیغات
