طراحی مدل تحلیل سیاست های آموزش عالی کشور با استفاده از پویایی سیستم؛ مورد برنامه پنجم توسعه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سیاست های عمومی معمولاً برای حل یک مشکل یا مسأله عمومی طراحی و اجرا می شوند. مبانی علمی نشان می دهد که انجام تحلیل مناسب از سیاست های عمومی نیازمند درک صحیح از روابط و حلقه های علت و معلولی اصلی آن ها است؛ نیازی که از سوی بسیاری از صاحبنظران دنیا به وسیله مدل سازی پویایی سیستم ها برآورده شده است. پویایی سیستم ها روشی است که با در نظر گرفتن روابط پیچیده علت و معلولی در سیاست های عمومی به تحلیل و ارزیابی آن ها کمک می کند. با این حال به دلایلی نظیر نبود منابع اطلاعاتی مورد نیاز، چنین تحلیل هایی تا کنون در کشور انجام نشده است. مقاله حاضر به دنبال تحلیل سیاست های آموزش عالی با بهره گیری از مدل سازی پویایی سیستم ها است. روش پژوهش از نوع مدل سازی تبیینی است و بدین منظور با بهره گیری از نظر خبرگان آموزش عالی، سیاست های آموزش عالی در برنامه پنجم توسعه کشور مدل سازی شده و مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد توجه به تاخیرهای زمانی، حلقه های علّی تقویت کننده و متوازن کننده در محورهای کیفیت، جمعیت و منابع مالی، تا حد زیادی در اثربخشی و انسجام سیاست های تدوین شده مؤثر است: عدم توجه به تاخیرهای زمانی در حلقه های هدفجو(متوازن کننده) منجر به نوسان خواهد شد و این به معنی دشواری پایش و ارزیابی سیاست های تدوین شده است، چراکه شناخت و پیگیری تغییر رفتار گروه هدف ناشی از یک سیاست و متعاقباً مساله مورد بررسی، در پیچ و خم شناخت علت و معلول در بازه ای از زمان دشوار خواهد بود. همچنین بکارگیری ابزارهای برنامه ریزی و ایجاد هماهنگی بیشتر بین دستگاه های ذیربط عنصری ضروری برای کم کردن دامنه این تأخیرها است. بر این اساس الگوی رفتار متغیرهای کلیدی، تاخیرهای زمانی و حلقه های علّی شناسایی شده و مبنای ارائه پیشنهادهایی جهت بهبود سیاست های آموزش عالی برنامه پنجم قرار گرفته است.Higher Education Policy Analysis in the Fifth Development Plan Using System Dynamics
Public Policies usually develop and implement as a resolution for a Public Problem. Literature studies show that an understanding of Causal relations and Loops is a prerequisite for analysis of Public Policies. This concern has been responsed with System Dynamics by many Researchers across the world. System Dynamics is a useful method for public policy analysis with a capability for considering their Complex causal relations. To date, such analyses have not been applied due to the lack of Information, Difficulties in measurement of qualitative relations and so on. This Article is going to design a model for Analyzing Higher Education Policies in the fifth development plan using System Dynamics. The Research is an Explanatory Modeling Based on Expert Participation. The Results show that considering Time Delayes, Reenforcing and Balancing Loops is influencing to the effectiveness of Higher Education Policies: The lack of respection to time delayes in goal-seeking (balancing) loops will result in oscilation. So monitoring and appraising policies will be very difficult due to the difficulties in identification of changes in behavior of target groups after a policy implementation and cause and effect with different time scopes. Also, application of planning tools and more coordination between related organizations are essential for decreasing these delayes. Accordingly, behavior pattern of critical variables, time delayes and causal loops have been Identified on which some propositions have been presented for improvement of Higher Education Policies in the fifth development plan.
تبلیغات
