شاکله استراتژی امنیتی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کشورها به ضرورت بقا، امنیت، تعامل سازنده و رفاه، ماهیت و جهت گیری سیاست ها و به تبع آن رفتارها و تفسیرها را قوام می دهند. تفسیرها و رفتارها در یکدیگر تنیده و از ارتباط ارگانیک برخوردار هستند. نیاز به حیات دادن به یک انسجام درونی در سیاست، تفسیرها و رفتارها، تسهیل نمودن فرآیند تصمیم گیری براساس یک چارچوب نظری دارای اصول معین و مشخص و قابل پیش بینی نمودن مبانی شکل دهنده تفسیرها، رفتارها و سیاست های مطرح شده برای دیگر بازیگران صحنه بین المللی، ایجاب می کند که هر کشوری در چارچوب یک استراتژی امنیتی تعریف شده و مشخص به تعریف خود، دیگران و محیط عملیاتی که در بطن آن رقابت ها، همکاری ها و نزاع های خصمانه شکل می گیرند، بپردازند. با در نظر گرفتن این نکته حیاتی که بقا، امنیت، تعامل سازنده و رفاه از پیوستگی درونی برخوردار هستند و هیچ یک اولویتی چه از نظر مفهومی و چه از نقطه نظر جوهره بر دیگری ندارد، استراتژی امنیتی باید نمایشگر فزون ترین میزان انعطاف درخصوص تعریف منافع ملی، هویت ملی و ارزش های ملی و کمترین میزان نادیده انگاری ظرفیت های فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی، تکنولوژیک در سطح داخلی و معادلات شکل دهنده روابط نیروها در سطح بین المللی باشد. ماهیت استراتژی امنیتی با توجه به سه سؤال کلیدی شکل می گیرد و تؤام می یابد. در وهله اول باید مشخص شود شرط لازم برای تأمین امنیت مبتنی بر چه مؤلفه ای و شرط کافی در برگیرنده چه مؤلفه هایی می باشد. سه مؤلفه منافع ملی، هویت ملی و ارزش های ملی باید مشخص شوند که این یک شرط لازم است. هریک از این مؤلفه ها باید به طور دقیق و مشخص تعیین شوند و معین گردند و شاخص های آن ذکر گردند. در بطن فهم و درک این مؤلفه ها و جایگاه آنان باید مشخص شود که چه خطر یا خطراتی در رابطه با این مؤلفه ها وجود دارند. در فرآیند مدون ساختن استراتژی امنیتی در مرحله نهایی باید مشخص شود که چه خط مشی ها و تاکتیک هایی به صحنه آیند تا تهدیدها به مؤلفه های ذکر شده خنثی گردند و یا مدیریت شوند. استراتژی امنیتی که جمهوری اسلامی ایران باید در چارچوب آن به رفتارهای خود در قلمروی بین المللی شکل دهد می بایستی مبتنی بر تحقق منافع ملی، استحکام بخشی به هویت ملی و نافذتر نمودن ارزش های ملی باشد. در این چارچوب بازیگرانی که تهدید محسوب می گردند باید از طریق شیوه های دوگانه اجبار و یا کنار آمدن به شریک یا متحد تبدیل گردند و یا اینکه خنثی گردند.Foundation of Iran`s Security Strategy
The essence and political orientation and consequently the formation of behaviors and interpretations is dictated by the necessity of survival,security,constructive interaction and well-being of the countries.Interpretations and behaviors are intertwined and enjoy the organic relationships.The need for creating internal cohesiveness in politics,interpretations,behaviors,facilitating decision making process based on a theoretical framework with specified principles and making prediction the basis which shape interpretations,behaviors and policies for other players of the international scene compel each country according to a defined security strategy engage in introducing itself,others and operational environment which in its context rivalries,cooperations and conflicts are formed.Based on consideration of this critical point that survival,security,constructive interaction and well-being have internal lineage without having any conceptual or essential preferences upon each other,the security strategy has to show the greatest flexibility regarding the definition of national interest,national identity national values and least disregard with respect to cultural,historical,geographical,technological capabilities at the domestic level and equations shaping the relations of forces at the international level.The essence of security strategy is formed and continued based on three major questions.At first the elements which are necessary and sufficient conditions to safeguard security to be specified.The necessary condition is identifying three factors of national interest,national identity and national values.Each of these elements has to precisely be clarified and indexed.In the context of understanding these factors and their positions the threat or threats toward these elements have to be identified.At the final phase in the process of compiling security strategy the tactics for nullifying the threats to these factors have to be specified.The security strategy of The Islamic Republic of Iran in order to shape his behavior at the international level needs to move toward realization of national interest,solidifying national identity and more effective national values.The players which are considered threat based on this framework by using dual mechanism of coercion or compromise have to be transformed to an ally or partner or to be neutralized.