نقد روش شناختی جایگاه عرفان در مقام داوری در روش شناسی فلسفه ملاصدرا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از مهم ترین نظریه ها در باب روش شناسی فلسفه ملاصدرا نظریه تفکیک مقام گردآوری از مقام داوری است. بر اساس این دیدگاه، ملاصدرا صرفاً در مقام گرداوری از کشف و شهود عرفانی بهره گرفته است و در مقام داوری صرفاً تکیه بر برهان به عنوان روش حقیقی فلسفه دارد. پژوهش حاضر نشان می دهد برخلاف مدعای معتقدان به نظریه مذکور، ملاصدرا در مقام داوری نیز از کشف و شهود عرفانی در عرض برهان استفاده کرده است. ملاصدرا علاوه بر اینکه به این امر اذعان می کند آن را نقطه قوت فلسفه خود محسوب می کند. به عقیده نگارنده استفاده از کشف و شهود عرفانی در مقام داوری مسائل و مباحث فلسفی دارای نقدها و آسیب های روش شناختی مهمی است که می توان آنها را در قالب سه مسأله بیان ناپذیری، عدم قابلیت انتقال و نقدناپذیری کشف و شهود عرفانی مورد بحث و برسی قرار داد.The Methodological Critique of the Role of Mysticism in Judging the Methodology of Mulla Sadra’s Philosophy
One of the most important theories in relation to the methodology of Mulla Sadra’s philosophy is the distinction between collection and judgment. It is argued that, in the collection position, Mulla Sadra draws on mystical intuitions. While in the judgment position, he relies on reasoning as the real method of philosophical deliberations. The present paper demonstrates that, in contrast with the claim made by the proponents of the distinction theory, Mulla Sadra makes use of mystical intuitions along side reasoning in his position as the judge of the collected evidence. He not only confirms this point but he also considers it as the strong point of his philosophy. This paper argues that drawing on mystical intuitions in making judgments on philosophical issues suffers from serious flaws that can be presented in terms of ineffability, lack of transferability of mystical intuitions and the fact that they do not lend themselves to criticism.
تبلیغات
