آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۸

چکیده

معاد جسمانی،کیفیت وامکان پذیری آن ازجمله مسائلی است که فیلسوفان ومتکلمان اسلامی به طور گسترده  پیرامون آن بحث کرده، و به نحوفزاینده ای تلاش کرده اند ،در تبیین آن میان عقل و نقل سازگاری ایجاد کنند. یکی از این متفکران،حکیم سبزواری است که در برخی از آثار خود برای اثبات امکان پذیری و وقوع معاد جسمانی دلایل و براهین عقلی ارائه کرده،وبه شبهات مطرح پیرامون معاد جسمانی وکیفیت آن پاسخ داده است. حکیم سبزواری،در خصوص حشر جسم در قیامت می گوید، بدنی که در قیامت با نفس متحد ومحشور می گردد این  بدن عنصری نیست ،بلکه صورتی از بدن عنصری می باشد ،وی معتقد است  با مرگ بدن عنصری ، نفس با صورت دهری  متحد می گردد وبه هنگام حشر ،نفس با آن صورت باقی در دهر متحد می شود . سبزواری اصالت را به نفس وصورت انسان می دهد،و نه به جسم وماده و از آنجا که «شیئیت شیئ به صورت است ونه به ماده آن» بنا بر این با زوال ماده واضمهلال آن حقیقت انسان که همان صورت نوعی وشخصی وی است، با قی می ماند،بر این اساس بدن اخروی عین بدن  دنیوی است که با آن متحدمی گردد.تفاوت عمده میان دیدگاه سبزواری با ملا صدرادر این است که صدرا معتقد است ،در قیامت نفس به جهت خلاقیتی که دارد برای خود بدنی مشابه بدن دنیوی خلق می کن ،لیکن سبزواری   اعتقادی به خلق بدن جدید ندارد،و بر این باور است که آنچه در قیامت محشور می گردد ،صورت بدن عنصری است یعنی  همان صورتی  که در دهر موجود است وبا فنای بدن از بین نرفته است، و از طریق  حرکت جوهری و تکاملی  نفس ،اشتداد وکمال می یابدو به حیات  اخروی منتقل می گردد.

تبلیغات