تحولات ژئومورفولوژیکی دلتای پل رود شرق گیلان (از کواترنر تا امروز) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

دلتا یکی از اشکال تراکمی آبرفتهای رودخا نه ای است که در پایاب زهکش اصلی و در نزدیکی ساحل تشکیل  می گردد. شیب مناسب ،خاک حاصلخیز، دسترسی به منابع آب و وسعت قابل توجه دلتا ی پل رود  زمینه مناسبی را برای فعالیت های انسانی  فراهم نموده که ممکن است در نتیجه ی تحول دلتا ناشی از تغییرمسیر رود اصلی و سایر شبکه آبهای آن، وسعت دلتا کم یا زیاد شود . پیامد این تحول می تواند بر زندگی ساکنان آن تأثیرات مثبت یا منفی بر جای گذارد . با تکیه بر اهمیت موضوع وطبق پژوهشهای بعمل آمده، این دلتا در زون البرز واقع شده و رخدادهای زمین شناسی آن در تکامل و تغییرات دلتا مؤثر بوده و در دوران کواترنری تحت تأثیر دوره های یخچالی و بین یخچالی قرار داشته و در دوره هولوسن مسیر تکاملی خود را پیموده، بطوریکه در حال حاضر این دلتا از دو شیب توپوگرافی  ساحل و جلگه در پایاب حوضه پل رود تشکیل شده است. شیب متوسط دلتااز 1% کمتر و دارای اقلیم از نوع بسیار مرطوب می باشد به گونه ای که در فصل بهار از حد اکثر رسوبدهی (39/54 درصد) ودر فصل تابستان از میزان حداقلی آن (14/9 درصد) بر خوردار است، این تحقیق بر اساس عکس های هوایی وتصاویر ماهواره ای در سه دوره زمانی (1346 ،1373، 1385) و پیمایش زمینی،نقشه های توپوگرافی و منابع کتابخانه ای با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی صورت پذیرفت . نتایج تحقیقات نشان داد که این دلتا از نوع پیشرونده است و تحت تأثیر فرایند های رودخانه ای گذشته و امروزی، همچنین نفوذ و عملکرد امواج در عهد حاضر شکل گرفته است. بنابر این می توان آن را در ردیف دلتا های امروزی بشمار آورد.