هدف: یکی از دغدغه های متولیان بازار پیش بینی تأثیرات استراتژی های جدید باتوجه به ناهمگن بودن، عقلانیت محدود و عوامل رفتاری در تصمیم گیری سهامداران است. بازار سهام ایران همواره با نواسانات شدیدی روبرو بوده، آگاهی از تأثیرات استراتژی ها قبل از اجرا به متولیان در جهت کاراتر نمودن بازار کمک می نماید. هدف اصلی این تحقیق ایجاد یک بازار مصنوعی مطابق با بازار سهام ایران بوده به نحوی که بتوان سناریوهای مختلف را شبیه سازی نمود. روش: یکی از حوزه های نوظهور در تحقیق در عملیات «تحقیق در عملیات رفتاری» است که با ابزار مدلسازی مبتنی برعامل، ما را در حل این مسئله یاری می رساند. در این پژوهش با تمرکز بر قابلیت های مدلسازی مبتنی بر عامل، سهامداران، اوراق قابل معامله شامل انواع سهام و اوراق بدون ریسک و قوانین معاملاتی مدلسازی می شوند. یافته ها: عامل ها در این بازار مصنوعی در هر دوره معاملاتی مطابق با استراتژی معاملاتی و یادگیری های صورت پذیرفته اقدام به پیشنهاد خرید، فروش و در نهایت بازارساز مطابق با مکانیزم حراج، شروع به تطبیق سفارشات و انجام عملیات تسویه و پایاپای می نمایند. جهت بررسی اعتبار مدل، خروجی آماری این بازار را با مشخصه های آماری بازارهای مالی تطبیق داده و پس از تأیید اعتبار مدل، سناریو حذف دامنه نوسان قیمت و حذف سهامداران آگاه و تأثیرات آن بر روی قیمت سهام بررسی شدند. نتیجه گیری: مطابق با سناریوهای های شبیه سازی شده بازار سهام ایران با توجه به نابالغ بودن با حذف مکانیزم های کنترلی مثل دامنه نوسان قیمت در کوتاه مدت به شدت پر نوسان بوده اما در بلند مدت بازار به سمت کارایی هر بیشتر متمایل می شود.
