تحقیقات مالی

تحقیقات مالی

تحقیقات مالی دوره 22 پاییز 1399 شماره 3 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارزیابی اثر ریسک سیستمی بخش بانکی بر عملکرد اقتصاد کلان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریسک سیستمی رشد تولید ناخالص داخلی سنجه SRISK مدل GARH-DCC

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 600 تعداد دانلود : 445
هدف: ریسک سیستمی، عامل بسیاری از بحران های مالی است و بر عملکرد اقتصاد در سطح کلان، آثار نامطلوبی می گذارد. برای سیاست گذاری اثربخش در خصوص مدیریت ریسک سیستمی، اندازه گیری و پایش مداوم ریسک سیستمی و بررسی سازوکار اثرگذاری آن بر اقتصاد کلان ضرورت دارد. هدف این مقاله، مطالعه اثر ریسک سیستمی بخش بانکی بر عملکرد  شاخص های کلان اقتصادی اعم از رشد اقتصادی با نفت و بدون احتساب نفت، اجزای تولید ناخالص داخلی و ارزش افزوده بخش های اقتصادی مختلف ایران است. روش: یکی از بهترین سنجه های ریسک سیستمی، شاخص SRISK است که در این مقاله از آن استفاده شده است. رابطه بین تغییرات شاخص های کلان اقتصادی با تغییرات شاخص SRISK بخش بانکی ایران با استفاده از مدل خودرگرسیو روی وقفه های توزیعی ارزیابی شده است. یافته ها: بین ریسک سیستمی بخش بانکی و تولید ناخالص داخلی (با و بدون احتساب نفت) تا افق زمانی 12 ماه، به طور معناداری رابطه منفی وجود دارد. ارزش افزوده بخش ساختمان، بخش مالی و بخش صنعت، بیشترین تأثیر را از تغییرات ریسک سیستمی بخش بانکی می پذیرند. همچنین، کلیه اجزای تولید ناخالص داخلی تحت تأثیر تغییرات ریسک سیستمی قرار دارند؛ اما در خصوص جزء سرمایه گذاری ثابت این رابطه قوی تر و ماندگارتر است. نتیجه گیری: افزایش ریسک سیستمی، علاوه بر وقوع احتمال بحران مالی، آثار نامطلوب بلندمدتی بر عملکرد اقتصاد کلان و سرمایه گذاری می گذارد. سیاست گذار باید به منظور انجام اقدام های به موقع برای کاهش آثار نامطلوب ریسک سیستمی، شاخص SRISK را پایش کند.
۲.

مومنتوم سبکی و منشأ بروز آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی مومنتوم سبکی تداوم بازده کوواریانس مقطعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 608 تعداد دانلود : 247
هدف: فعالان بازار سرمایه، همواره برای شناسایی خلاف قاعده های بازار و طراحی راهبردهای معاملاتی سودآور مبتنی بر آن کوشیده اند. از جمله معروف ترین خلاف قاعده های بازار، می توان به مومنتوم اشاره کرد. خلاف قاعده ای که جگادیش و تیتمن (1993) در بدو شناسایی آن را در سطح سهام انفرادی بررسی کردند و اخیراً در سطح پرتفوی های سبکی بررسی می شود. هدف پژوهش حاضر، آزمون سودآوری استراتژی مومنتوم سبکی مبتنی بر سبک های اندازه و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و منشأ ایجاد آن از طریق تجزیه سود استراتژی مذکور در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: به منظور آزمون سودآوری مومنتوم سبکی، از روش تحلیل پرتفوی برای استراتژی های دوره تشکیل و نگهداری 3، 6 و 12ماهه استفاده شده است. در پژوهش حاضر، سودآوری مومنتوم سبکی به سه عامل ریسک، تداوم بازده و تغییرات مشترک توجیه ناپذیر با عوامل کلان اقتصادی نسبت داده می شود. یافته ها: نتایج نشان می دهد که سودآوری مومنتوم سبکی، تقریباً برای دوره های کوتاه مدت و میان مدت مثبت و معنادار است؛ اما برای دوره های بلندمدت، علی رغم مثبت بودن سودآوری، از نظر آماری معنادار نبوده یا به استراتژی معکوس تبدیل شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، برای استراتژی های 3 و 6 ماهه، عمده سود مومنتوم سبکی از طریق تئوری تداوم بازده توضیح داده می شود و برای استراتژی 12 ماهه، ریسک، مؤلفه اصلی سودآوری مومنتوم سبکی محسوب می شود. نتیجه گیری: برای استراتژی های 3 و 6 ماهه، «ریسک» و «تداوم بازده» مؤلفه های اصلی ایجاد مومنتوم سبکی است؛ اما برای استراتژی 12 ماهه، «ریسک» تنها عامل ایجاد مومنتوم سبکی معرفی می شود.
۳.

ارائه مدل نیمه پارامتریک قیمت گذاری ریسک غیرسیستماتیک با تبیین ریسک آربیتراژ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رگرسیون کرنل موضعی ریسک آربیتراژ قیمت گذاری ریسک غیرسیستماتیک مدل پنج عاملی فاما و فرنچ مدل نیمه پارامتریک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 603 تعداد دانلود : 715
هدف: در علم مالی، رابطه میان ریسک غیرسیستماتیک و بازده مورد انتظار به معمایی تبدیل شده است. در حالی که بر اساس تئوری مدرن پرتفوی، رابطه میان ریسک و بازده مورد انتظار مثبت است، نتایج بسیاری از پژوهش ها، بر رابطه منفی میان متغیرهای یادشده دلالت دارد. علاوه بر این، بسیاری از مطالعات انجام شده به بررسی عوامل اثرگذار بر این رابطه پرداخته اند. در این پژوهش نیز تلاش شده است که رابطه میان ریسک غیرسیستماتیک و بازده مورد انتظار، از طریق تبیین ریسک آربیتراژ به عنوان عامل اثرگذار بر رابطه یاد شده، در بازه زمانی فروردین 1386 تا اسفند 1396 به بحث و بررسی گذاشته شود. روش: در این پژوهش برای برآورد ریسک غیرسیستماتیک، مدل پنج عاملی فاما و فرنچ به کار گرفته شده است. همچنین، با استفاده از روش های تحلیل پرتفوی و رگرسیون مقطعی فاما مکبث، به سؤال پژوهش پاسخ داده و فرضیه ها آزمون می شوند. یافته ها: با استفاده از مدل پنج عاملی فاما و فرنچ که بر اساس رگرسیون کرنل چندجمله ای موضعی پیاده سازی شده، ریسک غیرسیستماتیک برآورد شده است. همچنین، برای برآورد شاخص ریسک آربیتراژ نیز، از یک محدودیت معاملاتی موجود در بورس ایران و سایر متغیرهای متداول اندازه گیری ریسک آربیتراژ استفاده شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد علاوه بر اینکه ریسک غیرسیستماتیک دارای قیمت است، رابطه میان ریسک غیرسیستماتیک و بازده مورد انتظار نیز منفی است. همچنین، ریسک آربیتراژ، متغیر اثرگذار بر شدت و معنا داری رابطه میان ریسک غیرسیستماتیک و بازده مورد انتظار معرفی می شود.
۴.

تأثیر مدیریت فعال بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک فعال در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صندوق های سرمایه گذاری مشترک عملکرد مدیریت فعال نسبت هزینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 107 تعداد دانلود : 241
هدف: صندوق های سرمایه گذاری مشترک سهامی با دارایی حدود 102,771هزار میلیارد ریال در انتهای سال 1398، در بازار سرمایه ایران نقش مهمی ایفا می کنند. یکی از عواملی که بر عملکرد این صندوق ها مؤثر است، میزان فعال بودن سبد سهام آنها نسبت به شاخص است. مدیریت این صندوق ها، همواره با خود می اندیشد که با وجود هزینه های موجود، توانسته اند عملکردی بهتر از بازار داشته باشند یا خیر. در این پژوهش، تأثیر مدیریت فعال، نسبت هزینه، نسبت فعالیت، اندازه، نسبت گردش وجوه و نسبت سهام داران حقیقی بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک فعال بررسی شده است. روش: به کمک مدل پنج عاملی فاما فرنچ و با استفاده از بازده ماهانه صندوق ها، مقادیر آلفا و مجموع مجذور انحرافات (R 2 ) که به ترتیب، معرف عملکرد و میزان منفعل بودن صندوق هاست، محاسبه شده است. مقدار R 2 همیشه بین 0 و 1 قرار دارد. اگر مقدار R 2 نزدیک 1 باشد، یعنی عملکرد صندوق مشابه شاخص بازار است و پرتفوی به صورت غیرفعال مدیریت می شود و هرچه مقدار آن از 1 فاصله بگیرد، پرتفوی فعال تر است. از این رو، مقدار فعال بودن مدیریت با مقدار R 2 -1 متناسب است. در نهایت، با استفاده از معادله رگرسیونی، تأثیر هر یک از عوامل بر عملکرد صندوق ها سنجیده شده است. یافته ها: بر مبنای یافته های پژوهش، بین میزان فعال بودن مدیریت و عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. صندوق های با اندازه بزرگ تر و نسبت هزینه بالاتر، عملکرد بهتری دارند و افزایش جریان وجوه باعث تضعیف عملکرد این صندوق ها می شود. در صندوق هایی که عملکرد ضعیفی داشته اند، رابطه نسبت فعالیت و عملکرد معکوس است. همچنین، بین نسبت سهام داران حقیقی و عملکرد صندوق ها، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: مدیریت فعال، عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک سهامی در بورس اوراق بهادار تهران را بهبود نداده است.  
۵.

بررسی رفتار توده ای در بورس اوراق بهادار تهران با مدل چیانگ و ژنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مالی رفتاری رفتار توده ای انحراف مطلق مقطعی پراکندگی بازده سهام بازار بورس تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 810 تعداد دانلود : 165
هدف: در سطح کلان، مالی رفتاری دغدغه های بسیاری در تقابل با نظریه های مالی کلاسیک و کارایی بازار ایجاد کرده است. زمانی که سرمایه گذاران به جای رفتار و تصمیم گیری منطقی بر مبنای تحلیل های خود، از سایر سرمایه گذاران پیروی می کنند و نظر دیگران، تصمیم سرمایه گذاری آنها را تغییر می دهد، رفتار توده ای پدید می آید. گاهی رفتار توده ای برای سرمایه گذارانی که دانش و تجربه کمتری دارند تا حدی عقلایی است؛ اما وجود رفتار توده ای گسترده در بازار، ممکن است به نوسان های بازده و بی ثباتی بازار سرمایه منجر شود که به نوعی، منبع ریسک شناخته می شود. هدف این مطالعه، بررسی وجود رفتار توده ای بین سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران، در بازه زمانی 4 ساله، یعنی از 02/03/1394 تا 31/02/1398 است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از مدل چیانگ و ژنگ، به بررسی رفتار توده ای گسترده در بازار می پردازد. این مدل اقتصادسنجی با تکیه بر بازده روزانه صنایع، بازده روزانه پرتفولیو انتخاب شده و انحراف مطلق مقطعی بازده است. همچنین یکی از برتری های مهم این مدل در مقایسه با مدل های قبلی، توانایی بررسی رفتار توده ای در دوره های صعودی و نزولی بازار به صورت مجزا است. یافته ها: فرض وجود رفتار توده ای سرمایه گذاران در بازار تأیید شد و در کل این بازه زمانی 4 ساله با در نظر گرفتن دوره های ریزش و صعود بازار به صورت جداگانه، رفتار توده ای در هر دو وضعیت مشاهده شد؛ ولی شدت آن در دوره ای صعودی بیشتر بود. نتیجه گیری: با توجه به ضرایب به دست آمده از معادلات رگرسیونی و نوع رفتار توده ای، به لحاظ بروز در زمان های صعود یا افول بازار، می توان نتیجه گرفت که به طور کلی، سرمایه گذاران در بورس تهران رفتار توده ای داشته اند؛ اما در دوره های ریزش بازار تا حدی منطقی تر عمل کرده اند و شدت رفتار توده ای خود را در سرمایه گذاری ها کاهش داده اند.
۶.

انتخاب برخط سبد سرمایه گذاری به کمک الگوریتم های تبعیت از بازنده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتخاب برخط سبد سرمایه گذاری اصل بازگشت به میانگین نظر خبرگان الگوریتم تبعیت از بازنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 793 تعداد دانلود : 417
هدف: امروزه در بازارهای مالی، حجم و سرعت معاملات افزایش چشمگیری یافته است و با تحلیل های سنتی، به سختی می توان هم گام با تغییرات بازار پیش رفت. در کنار کارایی روش های سنتی، سرعت کم این رویکردها را می توان مهم ترین کاستی آنها دانست؛ چرا که نمی توانند سرعت در معامله را برآورده کنند. برای رفع این کاستی، تکنیک های دادوستد الگوریتمی ارائه شده اند که در این میان، انتخاب برخط سبد سرمایه گذاری، بسیار با اهمیت است. هدف این پژوهش، ارائه الگوریتمی برای انتخاب سبد سرمایه گذاری است که به کسب بیشترین بازدهی تعدیل شده به ریسک منجر شود و سرعت را در انتخاب سبد سرمایه گذاری افزایش دهد. روش: در پژوهش پیش رو، الگوریتمی ارائه شده است که از اصل بازگشت به میانگین چند دوره ای که مبنای الگوریتم های تبعیت از بازنده است، استفاده می کند. در این الگوریتم، خبرگان (خبره ) مختلف، بردار نسبت قیمتی دوره آتی را پیش بینی می کنند، سپس، به کمک یکی از الگوریتم های نظریه پیش بینی با نظر خبرگان، وزن های تخصیصی به هریک از خبرگان تعیین می شود. سپس از یک تکنیک یادگیری برای بهینه سازی پرتفو استفاده می شود تا پرتفو دوره آتی مشخص شود. یافته ها: بر اساس یافته ها، الگوریتم های ارائه شده، در مقایسه با سایر الگوریتم های موجود در ادبیات، بر اساس سنجه های بازدهی و بازدهی تعدیل شده به ریسک عملکرد برتری دارند. نتیجه گیری: استفاده از بازگشت به میانگین چند دوره ای، بهتر می تواند مفهوم بازگشت به میانگین را منعکس کند. علاوه بر این، بهره مندی از خبرگان مختلف، دقت پیش بینی ها را افزایش داده و در نتیجه پرتفوهای بهتری پیشنهاد می شود. از سوی دیگر، بهره گیری از سیستم وزن دهی خبرگان، سبب استوار شدن مدل می شود؛ زیرا از وزن خبرگان با پیش بینی های ضعیف می کاهد و در مقابل، به وزن سایر خبرگان می افزاید.
۷.

تأثیر متنوع سازی عملیاتی و فرصت های سرمایه گذاری بر ارتباط بین هزینه سرمایه و تغییر مدیرعامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هزینه سرمایه تغییر مدیرعامل متنوع سازی عملیاتی فرصت های سرمایه گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 196 تعداد دانلود : 86
هدف: رویکرد فرصت طلبی مدیران، به تصمیم گیری در راستای منافع شخصی و تحمیل هزینه به سهام داران به واسطه افزایش هزینه های نمایندگی منجر می شود. در این مقاله، هدف بررسی تأثیر متنوع سازی عملیاتی و فرصت های سرمایه گذاری بر ارتباط بین هزینه سرمایه و تغییر مدیرعامل در شرکت های بورسی است. روش: به منظور بررسی موضوع، داده های مربوط به شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1388 تا 1396 استخراج شده و برای آزمون و بررسی فرضیه های پژوهش، از مدل رگرسیونی لجستیک استفاده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که هزینه سرمایه و فرصت های سرمایه گذاری، بر تغییر مدیرعامل شرکت تأثیر معناداری دارد. از طرفی، تأثیر سرمایه گذاری کمتر از حد و متنوع سازی عملیاتی بر احتمال تغییر مدیرعامل شرکت رد شده است. فرضیه سوم پژوهش، مبنی بر اثر تعاملی فرصت های سرمایه گذاری و هزینه سرمایه بر تغییر مدیرعامل نیز رد نشده است. در نهایت، بر اساس نتایج پژوهش، تغییر مدیرعامل تابعی از اثر تعاملی متنوع سازی عملیاتی و هزینه سرمایه است. نتیجه گیری: فرصت طلبی مدیران و ناکارآمدی سرمایه گذاری، هزینه سرمایه شرکت را افزایش می دهد، زیرا تصمیم گیری نامناسب مدیر به افزایش ریسک گزینش نادرست برای سرمایه گذاران منجر می شود. تغییر رویکرد تصمیم گیری مدیر، سبب مخابره اطلاعات به سهام داران در راستای حفظ یا تغییر مدیریت می شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶