مقالات
گزارشی از وضعیت شماره های گذشته فصلنامه علمی- پژوهشی بسیج اهداف، ساختار و محتوی
مفهوم شناسی بحران: درآمدی بر مدیریت بحران و نقش بسیج در آن
حوزه های تخصصی:
نقش بسیج دانشجویی در دانشگاهها
نگرش سیستمی در تغییرات سازمانی، الگویی راهبردی در تحول جامع بسیج
مخاطب شناسی، اصلی مهم در فعالیت فصلنامه
بررسی و تحلیل بسیج از دیدگاه مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای
بررسی شاخص های فرهنگ و تفکر بسیج در اقشار بسیج
«بسیج انقلاب اسلامی ایران بیش از آنکه دارای سازمان رزمی مشخص باشد، دارای یک فرهنگ و تفکر است که شالوده اصلی آن را تشکیل می‌دهد. موضوع این پژوهش بررسی شاخصهای فرهنگ و تفکر بسیج است، محقق برای آسیب شناسی این فرهنگ، ابتدا فرهنگ و تفکر بسیج راتعریف کرده، سپس یک مدل مطلوب مبتنی بر فرمایشات حضرت امام خمینی (ره) و حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدظله) از فرهنگ و تفکر بسیج ترسیم میکند تا بر اساس این مدل مطلوب وضعیت موجود را شناسایی کند و نقاط قوت و ضعف این فرهنگ را نشان دهد. درنهایت محقق پیشنهاد میکند برای ارتقاء وضعیت موجود باید برنامه‌ریزی شود تا همه شاخصهای مورد بررسی در این تحقیق به حد مطلوب سوق داده شود.»
سنجش نگرش فرماندهان و بسیجیان نسبت به طرح تجهیز رده های مقاومت بسیج
«به منظور تحقق دیدگاههای حضرت امام ( ره ) و مقام معظم رهبری و همچنین تقویت مقاومت مردمی در دفاع از کشور و ایجاد انگیزه در رده‌های مقاومت بسیج به منظور جذب نیروهای مردمی به بسیج و حفظ انسجام بسیجیان طرح تجهیز رده‌های مقاومت بسیج در سالهای 78 ـ 1376 انجام گرفته است. این پژوهش برای بررسی دیدگاههای فرماندهان و بسیجیان نسبت به کارآیی و آثار برجای مانده از طرح تجهیز صورت گرفته است. به نظر پژوهشگر این طرح از بعد اطلاع‌رسانی، باید اقداماتی جهت معرفی امکانات بین بسیجیان صورت گیرد و توزیع امکانات و تجهیزات عادلانه انجام شود، تحویل امکانات و نیاز سنجی برای توزیع بموقع انجام شود و به نقاط محروم توجه بیشتری صورت گیرد.
این پژوهش که به روش پیمایشی و با تکنیک پرسشنامه انجام شده است، در کل کشور در رده‌های مختلف انجام گرفته است.»
تبیین اصول و فرمول دفاع همه جانبه از دیدگاه امام خمینی (ره) با تأکید بر نقش بسیج
حوزه های تخصصی:
حضرت امام خمینی(ره) از نوادر فقهای مصلح اجتماعی در میان علمای اسلامی است که در طول چندین دهه، در حجم گسترده‌ای از آثار کتبی و شفاهی، دیدگاههای فقهی ـ سیاسی خویش را مطرح کرده است. مقوله استراتژی دفاع همه جانبه در نظر حضرت امام در برگیرنده گسترده مفهومی کلانی است که در عین حال قابل تفکیک به اجزا متفاوت است، اما مرتبط و متعادل با یکدیگراند. نگاه کردن کلان نگر امام در عرصه دفاعی، در کنار پرداختن به ظرایف خاص، اشاره به برداشتنی همه جانبه دارد.
خصوصیات بسیج باعث شده این نهاد، جایگاه بخصوصی در اندیشه‌های دفاعی حضرت امام(ره) داشته باشد. این مهم در پیوند و امتزاج مفهومی با اصول حاکم بر اندیشه‌های فقهی و سیاسی حضرت امام (ره)، بویژه اصول اسلام محوری، خدا‌جویی ، سلوک و عرفان گرایی، به بهترین نحو ترسیم کننده فضای کلی انتظارات حضرت ایشان از بسیج، به عنوان “پیشگامان رهایی” و سطح توقعات امام (ره) از مسئولین نظام سیاسی نسبت به این نهاد و در نهایت نوع تحلیل برداشت ایشان از سرنوشت محتومی است که حاصل غفلت و کوتاهی نسبت به این نهاد خواهد بود. این پژوهش که به روش تحلیل محتوا انجام شده است استراتژی دفاع همه جانبه امام (ره) را بر مبنای معیاری اسلامی – جغرافیایی بنا می‌نهد.»
بررسی جایگاه بسیج خواهران در افکار عمومی جامعه
«بررسی جایگاه بسیج خواهران در افکار عمومی جامعه، پژوهش مبتنی بر علایق واحد بسیج خواهران نیروی مقاومت است که به بررسی رغبت و گرایش دختران و بانوان جامعه به فعالیت گروهی و فعالیتهای حوزه ماموریت بسیج خواهران می‌پردازد. پژوهشگر، 7 منطقه اجتماعی و فرهنگی کشور را مبنای مطالعه خویش قرار داده و نظر سنجی خود را با استفاده از تکنیک پرسشنامه به انجام رسانده است. حاصل نشان می‌دهد که نگرش مثبتی نسبت به فعالیتهای گروهی زنان در جامعه مورد بررسی وجود دارد و تمایل نسبت بالایی به فعالیتهای گروهی به چشم می‌خورد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد با آن که نگرش مثبتی نسبت به خواهران بسیجی و فعالیت ایشان در جامعه وجود دارد اما تنها 4/1 مردم از عملکرد و حیطه وظایف بسیج خواهران آگاهی دارند. به هر حال در یک جمع‌بندی باید اظهار داشت که مردم کشور نظر مساعدی به نظامی‌گری زنان دارند. پژوهشگر پیشنهاد میکند که دوره‌های آموزشی“ اصول روابط بهتر” برای خواهران بسیجی برگزار شود و روشهای بیان هیجانی نیز به ایشان آموخته شود.»
سنجش انگیزه های غالب اقشار مختلف بسیج
«انگیزش عاملی پویاست که بر اثر سایقها و نیازهای مختلفی شکل می‌گیرد و رفتار ارگانیزم را به سوی هدف معینی سوق می دهد، چنان که رفتار معطوف به هدف محقق شود، به نوبه خود موجب نیرومندی انگیزه ارگانیزم می‌‌‌گردد، اما چنانچه در فرایند هدف جویی با ناکامی مستمر مواجه شود، موجب تضعیف یا تغییر نوع انگیزه می‌شود. در این پژوهش انگیزه‌های مختلف بسیج مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که بسیجیان مناطق مختلف کشور بواسطه چند انگیزه معین به بسیج روی آورده، به همکاری با این سازمان پرداخته‌اند. این انگیزه‌ها عبارتند از: انگیزه پیشرفت، پیوند جویی، قدرت، تکلیف مداری، دفاع از مظلوم و … روش مورد استفاده پژوهشگر برای سنجش میزان این انگیزه‌ها روش علی ـ مقایسه‌ای بوده است. پژوهشگر میزان وجود انگیزه‌های مختلف را مورد سنجش قرار داده است، سپس سلسله مراتب انگیزه‌ها را مشخص کرده و عوامل مؤثر بر آنها را تعیین کرده و در آخر پیشنهاداتی برای بهبود روند این پژوهش ارائه می‌دهد.»
بررسی و تحلیل بسیج مردمی از دیدگاه امام خمینی (ره)
حوزه های تخصصی:
«این پژوهش بسیج عمومی را دستاورد انقلاب اسلامی می‌داند که بر مبنای نظام نظری اسلام و متکی به آحاد مردم پدید آمده است. از آنجا که حضرت امام (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی است بسیج مردمی و جایگاه آن از دید ایشان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. به منظور انجام این بررسی پژوهشگراز روش تحلیل محتوا با تکنیک مقوله‌ای بهره جسته است و در زمینه اهداف و اصول حاکم بر بسیج، بسیج همه جانبه، فرهنگ بسیج، نقشهای بسیجی و نقش دیگران در قبال بسیج پژوهش انجام شده است. پژوهشگر بسیج را دارای سه رکن اساسی، سازمان، نظام عقیدتی و رهبری می‌داند که برای تحقق ارتش 20 میلیونی باید به شرایط اجتماعی، شرایط فرهنگی