مطالب مرتبط با کلیدواژه

سرمایه فرهنگی


۱.

عوامل موثر بر مشارکت فرهنگی زنان در استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال دوم پاییز ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلیدواژه‌ها: نقش های جنسیتی جامعه پذیری سرمایه اجتماعی خودپنداره سرمایه فرهنگی مشارکت فرهنگی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰۱
"این مطالعه به منظور بررسی عوامل موثر بر مشارکت فرهنگی زنان در استان فارس انجام گرفته است. در این بررسی، از نظریه های کالینز، بوردیو، فمینیسم و هویت اجتماعی استفاده شده است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردیده است. حجم نمونه 1340 نفر است که از بین زنان سه شهر (شیراز، آباده و فیروزآباد) در استان فارس، انتخاب شدند. برای سنجش عوامل موثر بر مشارکت فرهنگی زنان در استان فارس، از متغیرهای جامعه پذیری، خودپنداره، نقش های جنسیتی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و ویژگی های جمعیتی (سن، وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال، تحصیلات پدر و تحصیلات مادر پاسخگویان) استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، خودپنداره، نقش های جنسیتی و وضعیت تاهل، به ترتیب، بیشترین تاثیر را در مشارکت فرهنگی زنان داشته اند. "
۲.

سبک زندگی و پوشش زنان در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران ۱۳۸۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی حجاب پوشش سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی بازاندیشی تمایز اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۱۶۲
"مقاله حاضر به دنبال یافتن سبک های زندگی متفاوتی است که در پوشش زنان در تهران به چشم می خورد. برای این منظور، به توصیف نوع پوشش زنان در محیط های اجتماعی گوناگون و برخی مؤلفه های زندگی آنان، نظیر میزان و درآمد و سرمایه های اقتصادی و فرهنگی، پرداخته شده است. پرسش اصلی ما در این مقاله این است که در جامعه ما چه نوع پوشش هایی وجود دارد و منطق پوشش زنان چیست آیا منطقِ تمایز، نقش اصلی را در پوشش آنان بازی می کند، یا زنان با نوع پوشش خود بیشتر هدف نمایش هویت خود را دارند و یا لباس از نظر آنان دارای کارکردهای اولیه و مشخصی همچون محافظت، پوشش، عفت و... است؟ برای رسیدن به این هدف با چهل تن از زنان ساکن تهران مصاحبه به عمل آمده و نوع پوشش و وضعیت اجتماعی آنان ترسیم شده است که براین اساس 9 تیپ را از هم متمایز کرده ایم. "
۳.

بررسی رابطه سرمایه اقتصادی و فرهنگی والدین دانش آموزان با احتمال قبولی آنها در آزمون سراسری سال تحصیلی 1385(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران بهار ۱۳۸۸ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی آموزش عالی سرمایه فرهنگی آزمون سراسری تحصیلات و شغل والدین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
تعداد بازدید : ۲۶۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۴۰
تحلیل تاثیر سرمایههای اقتصادی و فرهنگی والدین و پیشینه تحصیلی بر موفقیت دانش آموزان در دستیابی به آموزش عالی هدف اصلی این بررسی را تشکیل می دهد. در این مقاله عوامل موثر دراحتمال قبولی داوطلبان از منظر سرمایه های اقتصادی و فرهنگی والدین، درآزمون سراسری سال تحصیلی 1385، مورد بررسی قرار گرفته و مدل های نظری موجود در این زمینه با کمک اطلاعات در دسترس از داوطلبان آزمون سراسری مورد آزمون تجربی قرار می گیرد. جامعه آماری شامل کلیه شرکت کنندگان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی در آزمون سراسری سال تحصیلی 1385 و روش آماری به کار رفته جهت تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به نوع داده ها رگرسیون لجستیک بوده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که سرمایه اقتصادی و فرهنگی والدین احتمال قبولی داوطلبان را افزایش می دهد. ذکر این نکته ضروری است که این تحقیق از اطلاعات تمامی داوطلبان راهیابی به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی به صورت سرشماری (نه نمونه گیری) جهت پژوهش استفاده نموده است.
۴.

رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان مطالعه موردی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: جوانان هویت اجتماعی سرمایه فرهنگی آزمون TST خودانگاره کنش متقابل نمادی باز تولید فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹۳ تعداد دانلود : ۱۷۳۰
"مقاله حاضر در جستجوی آن است که با سنجش تجربی مفاهیم سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی، رابطه ابعاد مختلف سرمایه فرهنگی را با نحوه تعریف افراد از خویشتن بررسی نماید و همبستگی سرمایه فرهنگی را با برجستگی هویت های مختلف اجتماعی مورد مطالعه قرار دهد. بر اساس دیدگاه پی یر بوردیو، سرمایه فرهنگی دارای سه بعد است: بعد ذهنی، بعد عینی و بعد نهادی. وجه دیگر این تحقیق سنجش هویت اجتماعی جوانان است که از نظریه کنش متقابل نمادی به منظور فراهم آوردن چارچوب نظری برای سنجش این مفهوم استفاده شده است. سنجش متغیر وابسته (هویت- اجتماعی) در این تحقیق از طریق اجرای آزمون tst انجام گرفته است. نتایج حاصل از بررسی نشان می‌دهد که بین سرمایه فرهنگی و برجستگی انواع چهارگانه هویت، همبستگی مثبت وجود دارد. لیکن بیشترین همبستگی سرمایه فرهنگی با هویت مذهبی و ملی و کمترین همبستگی آن با هویت فردی و خانوادگی است. همچنین نوع همبستگی ابعاد عینی و ذهنی سرمایه فرهنگی با انواع هویت اجتماعی تا حدودی متفاوت از بعد نهادی شده آن است. در بخش پایانی مقاله، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاست گذاری فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است. "
۵.

مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید با تأکید بر نظریه های سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۴ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی سرمایه اجتماعی سرمایه شبکه های اجتماعی سرمایه فرهنگی موقعیت های شبکه ای اعتماد و همیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲۴ تعداد دانلود : ۳۳۰۹
مفهوم سرمایه، یکی ازغنی ترین چارچوب هایی تبینی در ملاحظات جامعه شناختی و اقتصادی معاصر است. این مفهوم طی چهاردهه گذشته دست خوش تحولاتی گردیده است که به واسطه آن ها شاهد ظهور نظریه های جدید سرمایه نظیر سرمایه انسانی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی، می باشیم. در این میان، سرمایه اجتماعی که اخیرترین در نظریه های جدید سرمایه به شمار می آید در عین آن که پیوستگی مفهومی خود را به دلیل بعضی مضامین مشترک با سرمایه در معنای کلاسیک و جدید خود حفظ نموده، اما بیشتر از اشکال دیگر سرمایه حالتی استعاره ای داشته و نیز از عینیت کم ‌تری برخوردار است، ضمن این که در ادبیات نظری و تجربی مربوطه؛ این مفهوم گاهی اوقات در معانی بسیار متفاوت و کارکرد های بسیار متنوع به کار رفته است. از این رو، بازنگری این مباحث برای مقایسه و طبقه ‌بندی تعاریف، کارکردها و در نهایت رویکردهای نظری مطرح در این حوزه، خصوصا به دلیل نو بودن این مفهوم حایز اهمیت است. انجام این مهم هدف مقاله حاضر می‌باشد
۶.

بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با گرایش جوانان به مطالعه (غیردرسی) و مشکلات آنها در این زمینه

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۸۷ شماره ۴ (پیاپی ۵۴)

کلیدواژه‌ها: جوانان سرمایه اقتصادی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی مطالعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۳۱
این پژوهش با هدف ‌بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با گرایش جوانان به کتاب‌خوانی (مطالعه غیردرسی) صورت گرفت. روش تحقیق این پژوهش پیمایشی و جامعه آماری آن‌ جوانان 14 تا 29 ساله شهر شیراز می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه همراه با مصاحبه بوده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار «SPSS» صورت گرفته است. آزمون فرضیه‌ها نشان می‌دهد که گرایش جوانان به مطالعه با سن، طبقه اجتماعی، سطح تحصیلات فرد و والدین آنها، قومیت، میزان درآمد خانوار، دسترسی به کتاب و کتابخانه و عضویت در انجمن یا تشکلی خاص رابطه معناداری دارد. مهم‌ترین مشکلات جوانان برای مطالعه بـه ترتیب کمبود مراکز فرهنگی و کتابخانه‌ها، کمبود کتاب‌های مناسب جوانان، مسائل مالی و گرانی، نداشتن علاقه و انگیزه برای مطالعه می‌باشد.
۷.

جامعه شناسی مصرف موسیقی

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات ۱۳۸۴ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: موسیقی سرمایه فرهنگی مصرف فرهنگی مصرف موسیقی ذائقه موسیقایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰۹
یکی از دغدغه های نظری مهم در عرصه جامعه شناسی فرهنگ این است که چه عواملی نوع و میزان مصرف فرهنگی مردم را تعیین می کنند. به ‏میزانی که محصولات فرهنگی در جوامع گسترش می یابند و مصرف فرهنگی نقش مهمتری در خلق هویت ها و همچنین اقتصاد فرهنگ ایفا می کنند، ‏طرح این پرسش نیز اهمیت بیشتری می یابد. به همین ترتیب، پاسخ به آن بخشی از تلاش برای روندنمایی تغییرات اجتماعی و فرهنگی جامعه نیز هست. ‏مقاله حاضر نیز به طرح این پرسش می پردازد که نوع و میزان مصرف موسیقی تحت تاثیر چه عواملی است. برای پاسخ دادن به آن نیز از منظر تحلیل ‏طبقاتی به مصرف موسیقی نگریسته شده است. طبقه اجتماعی و سرمایه فرهنگی به عنوان دو متغیر کلیدی نظریه های کلاسیک تبیین مصرف فرهنگی ‏طرح شده اند و سپس بر مبنای مطالعه تجربی مصرف موسیقی در شهر تهران، تلاش شده است تا سهم این عوامل در تبیین ذائقه موسیقایی مشخص شود. ‏در این مقاله بر اساس شواهد تجربی، نظریه های طبقاتی تبیین کننده ذائقه موسیقایی نیز نقد می شود.‏
۸.

بررسی رابطه سبک زندگی و اسلوب نوشتاری صادق هدایت در میدان تولید ادبی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات ۱۳۸۵ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی ذائقه استراتژی سرمایه فرهنگی منش میدان تمایز اسلوب نوشتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲۴
رویکرد رابطه گرایانه بوردیو، ورای طرحهای ذهنی گرا و عینی گرا، تحت عنوان راه سوم در صدد است که پدیده های اجتماعی را به واسطه ارتباط عناصر ذهنی و عینی مورد بررسی قرار دهد. لذا در این مقاله سعی می شود رابطه سبک زندگی و اسلوب نوشتاری صادق هدایت به واسطه تعبیر بودردیو و استفاده از مفاهیم نو بنیادش همچون میدان منش و ذائقه مورد مطالعه ای از گونه تبیین میدانی قرار بگیرد. بدین لحاظ ابتدا سبک زندگی هدایت به عنوان آوانگاردترین نویسنده ایرانی به وسیله 22 مولفه اساسی برگرفته از تعبیر بوردیو از این مفهوم بازسازی شده است. از طرف دیگر اسلوب نوشتاری هدایت با توجه به مهمترین اثرش یعنی بوف کور و به واسطه 8 مولفه استخراج شده از تعریف بارت مورد بررسی قرار گرفته است. سپس کمیت و کیفیت رابطه مذکور با توجه به مولفه های مورد نظر و توجه به شرایط میدان تولید ادبی در زمان نشر بوف کور و در جهت پاسخ به سوالات مطرح شده مورد تبیین قرار داده شده است.
۹.

فرهنگ و شادی،رویکردی نظری و تجربی در زندگی روزمره سرژرستان خانوار در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات ۱۳۸۶ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: اوقات فراغت دینداری شادی سرمایه فرهنگی تعاریف عاطفی و احساسی تعاریف شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷۲
مقاله حاضر که به سنجش میزان احساس شادی سرپرستان خانوارهای شهری اصفهان و زمینه های فرهنگی از جمله سرمایه فرهنگی، سبکهای فراغتی فرهنگی (علمی - فرهنگی، فرهنگی - هنری، ورزشی و ...) و همچنین دینداری به عنوان یکی از مولفه های فرهنگ می پردازد، یک بررسی پیمایشی است که از نظر وسعت پهنانگر و از نظر زمانی، مقطعی است (نیمه دوم سال 1386). جامعه آماری آن کلیه سرپرستان خانوارهای شهر اصفهان هستند و حجم نمونه مقتضی بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر تعیین شده است. به طوری که پرسشنامه طراحی شده با روایی سازه های مناسب (طبق ضریب آلفای کرونباخ) بر حسب نسبت خانوارهای هر منطقه در بین مناطق مختلف شهر اصفهان توزیع شده است. بر اساس نتایج حاصل از روشهای آماری مورد استفاده، میزان شادی سرپرستان خانوار در شهر اصفهان 56.23 بوده، به گونه ای که میانگین بعد احساسی شادی 59.37، میانگین بعد شناختی 53.88 و میانگین بعد اجتماعی آن 55.42 است. همچنین میانگین سرمایه فرهنگی در جامعه مورد مطالعه 27.57 است که کسب مهارتهای فرهنگی با میانگین 31.89 دارای بیشترین حد و کسب مدارک فرهنگی دارای کمترین میانگین (19.16) است؛ همچنین میانگین دارا بودن وسایل فرهنگی در جامعه آماری مورد مطالعه 31.68 است. به علاوه در بین سبکهای فراغتی تعیین شده توسط تکنیک تحلیل عاملی، میانگین اوقات فراغت خانوادگی 53.78، اوقات فراغتی تفننی 36، اوقات فراغت ورزشی 28.01، اوقات فراغت فرهنگی - هنری 20.43 و اوقات فراغت علمی - فرهنگی 15.34 است. بر اساس آمارهای موجود اگر چه میزان سرمایه فرهنگی و سبکهای فراغتی فرهنگی در بین سرپرستان میانگین پایینی دارد اما همواره با احساس شادمانی آنها همبسته است به طوری که به نظر می رسد با افزایش آنها میزان شادی نیز افزایش می یابد. از سوی دیگر دینداری نیز به عنوان یکی از مشخصه های فرهنگی در شهر اصفهان با احساس شادی سرپرستان خانوار رابطه معنی دار و مستقیم دارد.
۱۰.

سنجش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه علوم پژشکی مشهد در سال تحصیلی 84 - 1383 و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۴ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی رابطه اجتماعی مشارکت اجتماعی انسجام اجتماعی سرمایه فرهنگی اعتماد اجتماعی شبکه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵۲ تعداد دانلود : ۱۴۹۵
مساله این پژوهش سنجش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در منطقه محل زندگی (محله) آن‌ها و عوامل مؤثر بر میزان آن است. جامعه آماری دانشگاه علوم پزشکی مشهد با حجم 5383 بوده است. تعداد نمونه 244 نفر به دست آمد. نمونه‌گیری به روش طبقه‌بندی شده سیستماتیک انجام شد که طبقات، دانشکده محل تحصیل و جنس دانشجویان بودند. سرمایه اجتماعی کمیت و کیفیت روابط اجتماعی فرد در محل زندگی است که سه بعد مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی برای آن در نظر گرفته شد. این سه بعد هر کدام در چهار نوع رابطه اجتماعی شامل روابط فرهنگی، روابط اجتماعی، روابط سیاسی و روابط اقتصادی سنجیده شد. در این پژوهش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان در منطقه محل سکونت دائم آن‌ها در یک طیف 5 قسمتی از یک تا پنج، 66/2 به دست آمد. همچنین میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان در دانشگاه، در همین طیف 3 به دست آمد. در بررسی عوامل مؤثر در تحلیل چند متغیری، مهم‌ترین عوامل مؤثر مثبت به ترتیب اهمیت عبارت بودند از میزان سرمایه فرهنگی فرد، میزان امنیت در محله، میزان شبکه‌های اجتماعی در محله، متاهل بودن فرد و وضعیت اقتصادی هم‌محله‌ای‌ها. در این تحلیل خودپنداره فرد با میزان سرمایه اجتماعی وی در محله، رابطه معنی‌دار منفی داشت.
۱۱.

بازیابی نظریه سرمایه نمادین در اندیشه و کلام حضرت امام (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۸ شماره ۴۵

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی سرمایه اجتماعی سرمایه سرمایه فرهنگی سرمایه نمادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۰
مقاله حاضر به بررسی سرمایه اجتماعی، فرهنگی و نمادین امام خمینی به عنوان رهبر نهضت اسلامی ایران و بنیانگذار جمهوری اسلامی اختصاص دارد. سرمایه کل ایشان ترکیبی است از سرمایه اجتماعی و فرهنگی که وجهی نمادین یافته و بعد از رحلت ایشان به عنوان یک میراث برای کنش گران حاضر در میدان سیاسی جمهوری اسلامی باقی مانده است. هدف از نگارش این مقاله آن است که مفهوم «سرمایه نمادین» در کلام و اندیشه حضرت امام مورد شناسایی و تعریف واقع شود. نتیجه این نوشته ارائه تعریف از سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه نمادین حضرت امام خمینی است.
۱۲.

بررسی رابطه سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی در بین دانشجویان تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۸ بهار شماره ۳۷

کلیدواژه‌ها: هویت اجتماعی سرمایه فرهنگی هویت جمعی هویت فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹۸
این مطالعه در صدد بررسی رابطه ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه های تبریز است. بر اساس دیدگاه پی یر بوردیو سرمایه فرهنگی دارای سه بعد ذهنی، عینی و نهادی است. وجه دیگر این پژوهش هویت است که به دو نوع هویت جمعی و فردی تقسیم شده است. از چشم انداز دیالکتیک تاریخی، هویت ها همواره ناخالص، مرکب، ناتمام، سیال، گذرا و در حال بازسازی هستند و به وسیله آن ها در قالب غیر تصور می شوند و تعین و تشخص می یابند. در پژوهش حاضر، هویت اجتماعی در دو سطح جمعی و فردی بررسی شده و رابطه آن با ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی در نظر گرفته شده است. این مطالعه به صورت پیمایشی در بین 391 نفر از دانشجویان دانشگاه های تبریز انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین سرمایه فرهنگی و انواع هویت، همبستگی مثبت وجود دارد. بیشترین همبستگی سرمایه فرهنگی با هویت ملی، قومی، دینی و فردی است و کمترین همبستگی را با هویت جهانی دارد.
۱۳.

بررسی کارکردهای اجتماعی و فرهنگی دانشگاه ها از نظر دانشجویان ( مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم اجتماعی آزاد گرمسار سال سوم بهار ۱۳۸۸ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: جامعه پذیری کارکرد سرمایه فرهنگی اقتصادی تعالی معنوی مشارکت جمعی آگاهی تاریخی و پایگاه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : ۴۵۶۷ تعداد دانلود : ۱۶۲۸
امروزه از کارکردها و رسالت های کلیدی دانشگاه ها در کنار اهتمام به وظایف و کارکردهای علمی، رسالت های اجتماعی و فرهنگی دانشگاه هاست که به شدت مورد تاکید قرار گرفته است. اگرچه کارکردهای آموزشی و پژوهشی دانشگاه که شامل تولید، اشاعه و آموزش دانش و تربیت نیروی متخصص است، اهمیت خاصی دارد و جزو وظایف ذاتی دانشگاه هاست، اما کارکرد فرهنگی و اجتماعی دانشگاه که شامل؛ کمک به رشد و توسعه فرهنگی، آگاهی تاریخی، سرمایه فرهنگی، مشارکت اجتماعی و تجدید حیات جامعه، جامعه پذیری، تعالی معنوی و . . . است، اهمیت خاصی یافته و ضرورت توجه به آن به یک مسئله حیاتی بدل شده است. لذا با توجه به اهمیت و ضرورت این مسئله، هدف کلی پژوهش، بررسی کارکردهای اجتماعی و فرهنگی دانشگاه ها و میزان تحقق پذیری آن ها از دیدگاه دانشجویان با در نظر گرفتن ویژگی های فردی و پایگاه اجتماعی– اقتصادی خانواده هایشان می باشد. تحقق هدف فوق و شناخت دقیق ابعاد مسئله، در گرو ارزیابی تحقیقات و مطالعات پیشین و امعان نظر در نظریه های موجود است. در راستای تحقق این مهم، مسئله پژوهش در پرتو نظریه کارکردگرایی و مدل نظری AGIL، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی دیدگاه های دانشجویان مورد تحلیل و مداقه قرار گرفته است. بر اساس نتایج این تحقیق، ارزیابی دانشجویان در خصوص کارکردهای دانشگاه در سطح نسبتاً خوب بوده است، بطوریکه بین سرمایه فرهنگی و سن، مقطع تحصیلی و نیز رشته تحصیلی دانشجویان رابطه معناداری نشان داده می شود. همچنین بین تعالی معنوی و سن و رشته تحصیلی نیز رابطه معناداری وجود دارد.
۱۴.

عوامل اجتماعی موثر بر هویت دانشگاهی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم اجتماعی آزاد گرمسار سال سوم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: انگیزه دانشگاه آزاد اسلامی سرمایه فرهنگی هویت دانشگاهی فرهنگ دانشگاهی های تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۴۲
دغدغة اصلی این مقاله سنجش میزان هویت دانشگاهی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و کاوش در خصوص عوامل اجتماعی موثر بر آن می¬باشد. اساس نظری سنجش هویت دانشگاهی دانشجویان، مبتنی بر نظریه دیالکتیک درونی- برونی شناسایی ریچارد جنکینز که تلفیقی از اندیشه های کولی، مید، گافمن، مارکس و بوردیو است، می¬باشد. با تکیه بر چهارچوب نظری مذکور متغیرهایی نظیر فرهنگ دانشگاهی (شامل فرهنگ آموزش، فرهنگ یادگیری، فرهنگ سازمانی و مدیریت، و خرده¬فرهنگ¬های دانشجویی)، سرمایة فرهنگی (شامل سرمایة فرهنگی تجسم¬یافته، عینی¬شده، نهادینه) و انگیزه¬های تحصیلی به عنوان عوامل موثر بر هویت دانشگاهی تشخیص¬داده¬شدند. طرح پژوهش «غیرآزمایشی از نوع پیمایش» بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی در چهار واحد رودهن، شهریار- شهرقدس، کرج و ورامین- پیشوا بود. با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران و با در نظرگرفتن پارامترهای دخیل در محاسبه آن، تعداد نمونه در حدود 380 نفر تعیین شد که در تحقیقات اصلی 351 نفر از آنان در پژوهش مشارکت کردند. روش نمونه¬گیری «طبقه¬ای نامتناسب با حجم» بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق¬ساخته بود که برای سنجش چهار متغیر¬ اصلی طراحی شد. اعتبار پرسشنامه¬ از طریق روش «اعتبار محتوایی» محرز گردید. پایایی پرسشنامه¬ها از طریق روش «پایایی همسانی درونی» بدست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از برنامه¬های رایانه¬ای SPSS 12 و LISREL 8.5 از طریق فنون جدول¬سازی، نموداربندی، و محاسبه شاخصهای آماری (پارامتری یا ناپارمتری) انجام شد. طبق نتایج سه متغیر سرمایه فرهنگی، فرهنگ دانشگاهی و انگیزه¬های تحصیلی، با همدیگر، به طور معنی¬داری تغییرات در هویت دانشگاهی را تبیین می¬کنند. در این بین، ابتدا فرهنگ دانشگاهی و بعد سرمایه فرهنگی اهمیت بیشتری در تبیین هویت دانشگاهی داشته و انگیزه¬های تحصیلی دانشجویان تاثیر قابل¬تعمیمی بر هویت دانشگاهی ندارد.
۱۵.

توزیع اجتماعی الگوی مصرف (بررسی سلیقه های هنری در شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱ پیاپی ۳

کلیدواژه‌ها: مصرف سرمایه فرهنگی بخشی شدن واژه گان اصلی خویشاوندی ساختاری سلیقه های هنری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۱ تعداد دانلود : ۹۷۲
چکیده تحولات اجتماعی- فرهنگی در جوامع معاصر، و به موازات آن تحولات نظری جامعه شناسی، مصرف را به یکی از مهم ترین موضوعات پژوهشی در جامعه شناسی تبدیل کرده اند. در این میان به نظر میرسد که مصرف کالاهای فرهنگی و هنری به سبب عمومیت و قابلیت دسترسی بیشتر از اهمیت خاصی در مطالعه تمایزات اجتماعی و تحولات فرهنگی برخوردار باشد. این مقاله درصدد بررسی توزیع سلیقه های هنری در میان اقشار و گروه های متفاوت مردم شهر تهران است. در بخش مبانی نظری، از دیدگاه های پی یر بوردیو و نظریه پردازان پست مدرن استفاده شده است. تحقیق با روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسش نامه و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای در میان 410 نفر از افراد 15 تا 45 ساله شهر تهران انجام گرفته است. طبق یافته های تحقیق، سلیقه های هنری افراد رابطه معنیداری با متغیرهایی چون سن، جنسیت، قومیت و شغل نشان نمیدهند. از طرفی، نوعی درهم آمیختگی و التقاطیشدن نیز در میان الگوهای مصرف کالاهای فرهنگی و هنری در جمعیت مورد مطالعه قابل مشاهده است.
۱۶.

تاثیر سرمایه های اقتصادی و فرهنگی افراد روی میزان اعتماد آنها به پلیس (مطالعه موردی جوانان 18تا 29 سال ساکن شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی اعتماد سرمایه فرهنگی مجموع سرمایه ها برآورده شدن انتظارات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان
تعداد بازدید : ۱۷۵۷ تعداد دانلود : ۸۹۴
مساله: پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرمایه های اقتصادی و فرهنگی افراد بر میزان اعتماد آنها به پلیس پرداخته است.روش: روش پژوهش تبیینی از نوع پیمایشی است. و نمونه پژوهش شامل 391 نفر از جوانان دختر و پسر ساکن شهرتهران بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای - سهمیه ای غیر تصادفی انتخاب شده اند.ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده است. عمده ترین یافته های پژوهش نشان داد که بین سرمایه اقتصادی و میزان اعتماد به پلیس رابطه معکوس وجود دارد. که با افزایش سرمایه اقتصادی افراد مورد مطالعه میزان اعتماد آنها به پلیس پایین می آید، بین سرمایه فرهنگی و میزان اعتماد به پلیس رابطه معکوس وجود دارد. و با افزایش سرمایه فرهنگی افراد مورد مطالعه میزان اعتماد آنها به پلیس پایین می آید. میزان سرمایه اقتصادی و فرهنگی از طریق نوع انتظاراتی که از پایگاهها به وجود می آورد در میزان اعتماد به پلیس تاثیر دارد. در واقع رابطه میان اعتماد به پلیس و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی به طور کامل توسط متغیر «میزان برآورده شدن انتظارات» وساطت می شود. به نحوی که کسانی که انتظارات آنها از پلیس بیشتر برآورده شده است، بیشتر به پلیس اعتماد دارند.
۱۷.

اندازه گیری و مقایسه سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی (دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات) سال چهارم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: دانشگاه تهران سرمایه فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۹
این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از حیث روش توصیفی می باشد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، روش میدانی و روش کتابخانه ای است. ابزار گردآوری اطلاعات نیز در این پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته می باشد. قلمرو مکانی این پژوهش در شهر تهران در بین 456 نفر از دانشجویان دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات و دانشگاه تهران است. یافته های پژوهش نشان داد سطح مولفه های قانون مداری و تفاهم فرهنگی به ترتیب دارای رتبه اول و دوم اهمیت در میان دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات بوده و سطح مولفه های انسجام اجتماعی و مشارکت شهروندی به ترتیب دارای رتبه اول و دوم اهمیت در میان دانشجویان دانشگاه تهران بوده است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون سرمایه فرهنگی در بعد فردی سطح این مولفه از مولفه های اصلی سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاه تهران قوی تر از سطح این مولفه در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات می باشد. و سطح مولفه های بعد اجتماعی و بعد ملی از مولفه های اصلی سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات قوی تر از سطح این مولفه در میان دانشجویان دانشگاه تهران می باشد.
۱۸.

نقش سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در ارتقای سرمایه فرهنگی شهروندان تهرانی (مورد مطالعه کانون های بانوان منطقه شش)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی (دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات) سال چهارم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: فرهنگ آموزش سرمایه فرهنگی برنامه های فرهنگی و هنری کانون های مردمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴۵
مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه های فرهنگی هر جامعه به نوعی ظرفیتهای توسعه فرهنگی و به تبع آن توسعه اجتماعی و اقتصادی آن جامعه را پیش رو دارد به هر میزان که رشد و توسعه و ارتقای سرمایه های فرهنگی داشته باشیم به همان میزان جامعه ای به سامان پویا را خواهیم داشت. نقش و کارکرد سازمان ها و مراکز فرهنگی دارای اهمیت است و میزان اثرگذاری آن از اهداف اصلی پژوهش است. روش پژوهش: با توجه به پیشینه پژوهش در حوزه سرمایه فرهنگی و فعالیت های فرهنگسرا ها از پرسش های محقق ساخته استفاده و بین بانوان هدف توزیع و میزان اثرگذاری برنامه های مراکز فرهنگی با استفاده از نرم افزار spss مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: فعالیت های پر تکرار در مراکز فرهنگی با ارتقای سرمایه فرهنگی رابطه دارد ولی میزان و شدت این اثرگذاری را نمی توان محاسبه نمود و به همین دلیل از ضریب توافق چوپروف استفاده گردید تا میزان اثربخشی آن مشخص شود و برنامه های فرهنگسرا ها در حوزه آموزش، کارگاه های هنری و گردشگری موثر شناخته شد. نتیجه گیری: مدیران مراکز فرهنگی، نسبت به مخاطب شناسی برنامه ها دقت داشته و با توجه به تغییرات فرهنگی در جامعه، کارکنان مراکز فرهنگی از بین افرادی انتخاب شوند که از سرمایه فرهنگی بالاتری برخوردار باشند و به طور مستمر تحت آموزش ضمن خدمت باشند و نحوه تعامل اعضا کانون ها با کارکنان مراکز فرهنگی باز طراحی گردد. از آن جا که فعالیت های سازمان فرهنگی هنری در تهران به عنوان الگو برای سایر شهرها قرارمی گیرد، فعالیت های مراکز به خصوص در حوزه های مشارکت های مردمی به عنوان سندی راهبردی تلقی شود و تجارب مثبت و منفی آن برای مراکز فرهنگی شهرهای کشور ارسال گردد.
۱۹.

مبانی نظری و راهبردی مدیریت ارتقای امنیت اجتماعی و فرهنگی در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد تابستان ۱۳۹۰ شماره ۵۹

کلیدواژه‌ها: امنیت حمایت اجتماعی سرمایه اجتماعی احساس امنیت سرمایه فرهنگی امنیت اجتماعی بی سازمانی اجتماعی امنیت فرهنگی مدیریت امنیت فرهنگی و اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاستگذاری عمومی مطالعات موردی در سیاستگذاری عمومی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ برنامه ریزی و مهندسی فرهنگی
تعداد بازدید : ۳۶۲۷ تعداد دانلود : ۲۰۹۰
اگرچه بروز آسیب ها و ناهنجاری ها در جوامع مختلف، تا حدودی طبیعی است، اما ذات زندگی اجتماعی بشر همواره با کمبود ها، نارسایی ها و اختلالاتی مواجه است که بروز ناهنجاری ها را ناگزیر می سازد. اگر این معضلات به میزانی رسیدند که به مسئله اجتماعی تبدیل شدند، شایسته توجه و تدبر جدی بوده و بایستی علل و عوامل افزایش دهنده بسترها، زمینه ها و همچنین ابعاد و زوایای این ناهنجاری ها بررسی و شناخته شوند و مبتنی بر پژوهش ها و مطالعات، سیاست ها و راهکار های کنترل و مهار، تدوین گردد. مسائل و آسیب های امنیت اجتماعی و فرهنگی، پدیده های غیر فردی، واقعی، نسبی، قانونمند و قابل کنترل هستند که طرح و شناسایی علمی آنها مستلزم وجود یک واحد اجتماعی مشخص و اندیشمند است که با تعامل گروهی، جهت ارتقا و مدیریت آن اقدام گردد. مفهوم "" فرهنگ امنیتی"" از این اندیشه ناشی می شود که در هر نظامی، امنیت باید به منزله حقوق اساسی یک شهروند تلقی گردد؛ حقوقی که افراد جامعه می توانند خواهان رعایت آن از جانب مسئولان اجرایی شوند. گفتمان های جدید در نگاه به امنیت اجتماعی برخلاف دیدگاه های سنتی، امنیت را در بستر اجتماعی آن مطالعه می نمایند که از این منظر مؤلفه های اجتماعی در تکوین، استقرار و استمرار امنیت، نقش برجسته ای پیدا می کنند و در این چشم انداز است که پارادایم های تحلیلی متفاوتی متناسب با شرایط اجتماعی هر جامعه برای تحلیل و طراحی استراتژی های امنیت پدیدار می شوند. پژوهش حاضر در راستای این اهداف، با بررسی اسنادی و پیمایشی احساس امنیت در تهران، در تلاش برای رسیدن به راهکار های کنترل و مهار امنیت می باشد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در میان متغیر های اثرگذار بر امنیت، بیشترین تأثیر را متغیر سرمایه فرهنگی داشته است. بنابراین با نگاهی کلان به جامعه و با توجه به نتایج پژوهش، به طراحی الگوی ارتقای مدیریت امنیت اجتماعی و فرهنگی پرداخته شده است.
۲۰.

سبک زندگی جوانان ساکن شهر مشهد و رابطه آن با سرمایه فرهنگی و اقتصادی والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی فردوسی مشهد پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی مصرف جوانان مشهد سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۰ تعداد دانلود : ۲۰۸۶
سبک زندگی دارای سه بعد رفتاری، نگرشی و ترجیحات، انگیزه مصرف است. بعد رفتاری سبک زندگی جوانان در پیمایشی از 402 جوان ساکن شهر مشهد با هشت شاخص شامل: مصرف فرهنگی،مدیریت بدن، رفتار سیاسی، رفتار انحرافی، توجه به آرایش و خودآرایی، مصرف لباس و کفش، مصرف خوراک و دین داری با ابزار پرسش نامه مورد سنجش قرار گرفت وبا توجه به اینکه مساله اصلی مقاله حاضر سنجش رابطه سبک زندگی و سرمایه فرهنگی و اقتصادی والدین بود، این رابطه مورد تایید قرار گرفت لازم به ذکر است که بیشترین تمایز سبک زندگی بین قشر بالا(هم سرمایه فرهنگی و هم سرمایه اقتصادی زیاد) و قشر پایین (سرمایه فرهنگی و اقتصادی کم) مشاهده شد.