مطالب مرتبط با کلیدواژه

هویت مذهبی


۱.

مقایسه هویت ملی و مذهبی در افراد معتاد به اینترنت و غیرمعتاد

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال اول بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: هویت ملی اعتیاد اینترنتی هویت مذهبی کاربر دانشجو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
تعداد بازدید : ۱۶۲۸ تعداد دانلود : ۹۸۶
از آنجاکه عصر ارتباطات واژه ای مناسب برای دوران کنونی است، وسایل ارتباط جمعی مخصوصاً اینترنت و انحرافات ناشی از آن (نظیر اعتیاد به اینترنت) می تواند بر ارزشها ، باورها و در مجموع بر هویت ما تاثیر گذاشته یا با آنها رابطه داشته باشد. همچنین، مجاورت طولانی با فضای مجازی می تواند به فرهنگ پذیری یک طرفه و تاثیرپذیری افراطی از هنجارها و ارزشها انجامیده و تعلقات ملی و سنتی کاربران را تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بر روی 250 نفر از کاربران دانشجوی دانشگاههای شهر اصفهان به مقایسه هویت ملی و مذهبی و خرده مقیاسهای این دو مقوله در افراد معتاد به اینترنت و غیر معتاد و همچنین به رابطه میان اعتیاد به اینترنت و هویت مذهبی و ملی و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از نرم افزار SPSS پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که استفاده زیاد از اینترنت و محیط های مجازی و اعتیاد به آن می تواند با نقایصی در برخی جنبه های هویت ملی و مذهبی مرتبط باشد.
۲.

بررسی تحولی هویت و رابطه آن با حرمت خود و حالت اضطراب در دانشجویان دوره کارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۵۸ و ۱۵۹

کلیدواژه‌ها: اضطراب حرمت خود هویت ملی هویت من هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۰ تعداد دانلود : ۹۵۶
تحول منزلت های هویتی سردرگم ‘ دنباله رو‘ بحران زده و هویت یافته و نیز تغییرات هویت ملی و هویت مذهبی در دانشجویان سال اول تا چهارم دوره کارشناسی مورد بررسی قرار گرفت . همچنین میزان حرمت خودو حالت اضطراب در منزلت های هویتی چهارگانه و هویت ملی وهویت مذهبی مورد مقایسه قرار گرفت . پژوهش حاضر با هدف بررسی میران تغییرات هویت ((من)) ‘ هویت ملی و هویت مذهبی طی چهار سال در دانشگاه از یکسو و نیز مشخص کردن سطح حرمت خود و اضطراب در هر یک از زیرگروههای هویتی وتعیین سطح سلامت روانی در آنها انجام شد . پنج پرسشنامه پژوهش حاضر طی دو مرحله به صورت گروهی روی 427 دانشجوی دختر و پسر اجرا شد . یافته های حاصل از مقایسه منزلت های هویتی حاکی از کاهش معنی دار هویت دنباله رو بود .
۳.

نقش تصور از خدا و هویت مذهبی در معنای زندگی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ششم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی تصور از خدا هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان امید
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
تعداد بازدید : ۲۲۷۱ تعداد دانلود : ۳۶۶۳
هدف این پژوهش ارائة مدل معنای زندگی در ارتباط با تصور از خدا با توجه به اکتشاف و تعهد مذهبی می باشد. 581 دانشجو به صورت خوشه ای چند مرحله ای از بین دانشجویان دانشگاه های آزاد و دولتی بیرجند، پرسش نامه های هویت مذهبی ، تصور از خدا و معنای زندگی را تکمیل نمودند. برای تحلیل نتایج از روش مدل یابی معادلات ساختاری بهره گرفته شد. نتایج نشان داد هویت مذهبی زودرس و کسب شده ارتباط بین تصور تعلق پذیری و حضور معنا در زندگی را میانجی گری می کند، همچنین هویت مذهبی آشفته، میانجی گر بین بُعد کنترل و حضور معنا در زندگی می باشد، مدل نیز نشان داد بُعد کنترل اثر مستقیم منفی و تصور تعلق پذیری اثر مستقیم مثبتی بر جست وجوی معنا دارد و بعد مهربانی تنها اثر مستقیم مثبت بر حضور معنای زندگی دارد. نتایج همچنین نشان داد پایگاه های هویت مذهبی تنها پیش بینی کننده حضور معنا در زندگی می باشند، و مهربانی نقشی در پیش بینی پایگاه های هویت افراد ندارند.
۴.

تأثیر سبک زندگی بر هویت اجتماعی(مطالعه تجربی جوانان شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی مدیریت بدن هویت اجتماعی هویت قومی هویت جهانی مصرف فرهنگی هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
این مقاله در پی نشان دادن تأثیر سبک زندگی در هویت اجتماعی است. چارچوب نظری آن استدلال نظری پیر بوردیو مبنی بر تعیین کنندگی سبک زندگی در ایجاد تمایز اجتماعی است. سبک زندگی شامل دو بعد مصرف فرهنگی و مدیریت بدن و به صورت تیپولوژی دو وجهی جهانی محلی در نظر گرفته شده و هویت اجتماعی به صورت سه هویت قومی و مذهبی و جهان وطنی در پیمایشی از نمونه ای احتمالی از جوانان سنندج سنجیده شده است. نتایج به دست آمده از روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان می دهد که داده های تجربی مدل نظری مورد نظر را حمایت نمی کنند. به عبارت دیگر بررسی تجربی انجام شده روابط مفروض بین مصرف فرهنگی و مدیریت بدن به عنوان ابعاد سبک زندگی و هویت قومی، هویت مذهبی و هویت جهان وطنی به عنوان ابعاد هویت اجتماعی را تأیید نمی کند. هرچند ارتباطی ضعیف بین متغیرهای مذکور برقرار است.
۵.

رابطه سبک های هویت مذهبی، ابعاد دینداری با بهزیستی روان شناختی دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال هفتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: دانشجویان بهزیستی روان شناختی ابعاد دینداری هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۷
هدف اصلی این پژوهش، بررسی روابط ساختاری سبک های هویت مذهبی و ابعاد دینداری با بهزیستی روان شناختی دانشجویان است. 667 دانشجو (297 پسر و370 دختر) از چهار دانشکده علوم انسانی، فنی مهندسی، علوم پزشکی و کشاورزی دانشگاه تبریز در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد که پرسش نامه های هویت مذهبی بل، ابعاد دینداری گلاک و استارک و مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف را تکمیل کنند. داده های به دست آمده از طریق آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر، در تمام متغیرها تفاوت معنی داری وجود دارد (01/0/p>). همچنین نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار است (05/0P>). ابعاد دینداری و سبک های هویت مذهبی به عنوان متغیرهای پیش بین معنی داری برای بهزیستی روان شناختی جوانان محسوب می شود. ابعاد دینداری به صورت مستقیم و غیر مستقیم با بهزیستی روان شناختی رابطه دارد.
۶.

بررسی رابطة فرایند جهانی شدن فرهنگی و هویت مذهبی در ایران (مطالعة موردی گروه های قومی لُر شهر نورآباد ممسنی و عرب شهر کنگان و توابع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن هویت مذهبی قوم عرب قوم لر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جهانی شدن
تعداد بازدید : ۱۲۳۱ تعداد دانلود : ۵۸۹
حفظ و ارتقای هویت مذهبی از دغدغه های جامعة مذهبی ایران است. فرایند جهانی شدن در چند دهة گذشته ابعاد مختلف حیات فردی و اجتماعی ایرانیان را تحت تأثیر قرار داده است. این مطالعه تأثیر فرایند جهانی شدن فرهنگی را بر هویت مذهبی دو گروه قومی لُر ساکن شهر نورآباد ممسنی و عرب ساکن شهر کنگان و توابع مورد بررسی قرار داده است. در ابتدا تحقیقات پیشین مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از چارچوب نظر ی مبتنی بر نظریة گیدنز شش فرضیه مطرح شد. نمونة مورد مطالعه 770 نفر از اهالی 15 تا 64 سالة ساکن این دو شهر بودند که به شیوة نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی، ده سبک زندگی در شهر شیراز یافت شد که بر اساس ماهیت متغیرها نام گذاری شدند. یافته های تحقیق نشان داد که بین دو گروه قومی لُر و عرب مورد مطالعه، تفاوت معنی داری از حیث هویت مذهبی وجود داشته است. همچنین نتایج حاصل از تکنیک رگرسیون چندمتغیره، نشان دهندة آن است که به ترتیب متغیرهای سبک مذهبی، سبک علمی آموزشی، بازاندیشی، سبک ورزشی، آگاهی از جهانی شدن، سبک مشارکت فرهنگی، سبک موبایلی بر روی هم 7/36 درصد تغییرات را متغیر هویت مذهبی را تبیین کرده اند.
۷.

بررسی نحوه سازمان یافتگی هویت مدرن و مذهبی و رابطه آن با بهزیستی در دانشجویان دانشگاه تهران: تحلیل سازمان یافتگی خود مبتنی بر اصل های معرفت شناختی باکوبزا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی هویت مدرن هویت مذهبی سبک های پردازش هویت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی
تعداد بازدید : ۱۰۸۹ تعداد دانلود : ۸۶۶
هدف: هدف از این مطالعه بررسی نحوه ی سازمان یافتگی هویت دینی و مدرن در نسل جوان و رابطه آن با بهزیستی است. روش: تعداد360 دانشجو دانشگاه تهران (180 دانشجو پسر، 180 دانشجو دختر) در این پژوهش شرکت و پرسشنامه های هویت مدرن (حاتمی، 1390)، پرسشنامه هویت مذهبی (رحیمی نژاد و احمدی، 1374)، پرسشنامه سبک هویت (ISIG33، بزونسکی، 1992) و پرسشنامه بهزیستی ( دنیر و همکاران، 1985) را تکمیل کردند. از ضریب همبستگی برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد بین هویت مذهبی و مدرن جوانان در سطح (01/. ) رابطه منفی وجود دارد. بین هویت مدرن و سبک اطلاعاتی در سطح (05/.) و همچنین هویت مذهبی و سبک هنجاری در سطح (01/. ) رابطه مثبت معنادار وجود دارد. بهزیستی با هویت هنجاری رابطه مثبت معنی دار و با هویت اطلاعاتی و اجتنابی و همچنین سبک های هویت (هویت مدرن و هویت مذهبی) فاقد رابطه معنی دار بود. نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن بود که سبک هویت مدرن و مذهبی هر دو سازمان یافتگی مستقل، سازگار و یگانه دارند که می توان از آن با عنوان هویت یکپارچه نام برد. تفاوت های هویت مدرن و مذهبی در پویایی درونی بیشتر مدرن به نسبت هویت مذهبی است و این پویایی بیش از آنکه در سطح ساختار هویت باشد در سطح محتوای آن است و در نهایت بهزیستی با نحوه مواجهه دانشجویان با اطلاعات مربوط به هویت و نه با محتوای هویت در ارتباط بود.
۸.

مطالعه نقش هویت مذهبی در شکل گیری هویت ملی دانشجویان هوادار تیمهای ملی (مورد مطالعه: تیم ملی فوتبال و بسکتبال)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 327 - 340
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۵۲۶
هدف: هدف محققان از اجرای این پژوهش، بررسی نقش هویت مذهبی در شکل گیری هویت ملی دانشجویان هوادار تیمهای ملی فوتبال و بسکتبال بود. : روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان هوادار پسر دانشگاه تهران بودند که 597 نفر از آنان به طور در دسترس پرسشنامه تحقیق را تکمیل کردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه های طراحی شده هویت مذهبی و ملی بر اساس چارچوب بوگدانوو بود که روایی آن توسط 12 نفر از خبرگان تأیید و ضریب آلفای کرونباخ برای دو پرسشنامه، به ترتیب 93/0 و 91/0 محاسبه شد. داده ها با معادلات ساختاری در نرم افزار وارپ پی.ال.اس. نسخه پنج تحلیل و شاخصهای برازش مدل اندازه گیری تأیید شدند. : یافته ها: هویت مذهبی بر هویت ملی دانشجویان شیعه و سنی، دارای اثر مثبت معنادار است. همچنین در حالت کلی هویت مذهبی بر هویت ملی دانشجویان اثر مثبت معنادار دارد. مقدار ضریب تعیین نشان داد هویت مذهبی تنها می تواند 8/27 درصد از واریانس هویت ملی را تبیین کند. : نتیجه گیری: با توجه ضعیف بودن هویت مذهبی در شکل گیری هویت ملی، محیط های ورزشی می توانند با کاهش محدودیتهای ساختاری، احساسات و تجارب مشترک را افزایش داده، منجر به تقویت هویت ملی شوند.
۹.

تبیین مؤلفه های هویت اجتماعی دانشجویان براساس استفاده از برنامه های پیام رسان موبایلی (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 79 - 98

کلیدواژه‌ها: برنامه های پیام رسان موبایلی هویت اجتماعی هویت مذهبی هویت قومی هویت ملی هویت جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۴۳
هدف از پژوهش حاضر تبیین مؤلفه های هویت اجتماعی دانشجویان براساس استفاده از برنامه های پیام رسان موبایلی است. روش پژوهش، توصیفی – همبستگی است و جامعه آماری آن را همه دانشجویان کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال 96 – 1395 تشکیل می دهد. با استفاده از فرمول کوکران و نمونه گیری طبقه ای نسبی تصادفی 338 نفر برای نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های محقق ساخته برنامه های پیام رسان موبایلی و هویت اجتماعی استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ آنها به ترتیب 86/0 و 81/0 محاسبه شد. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه ها با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد. اطلاعات به دست آمده در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان می دهند برنامه های پیام رسان موبایلی رابطه منفی با هویت های ملی، قومی، جهانی و مذهبی و تأثیر منفی بر هویت اجتماعی دانشجویان دارند؛ بنابراین، علاقه بیش ازحد دانشجویان به فضای برنامه های پیام رسان موبایلی ممکن است فضای تهدیدآمیزی برای هویت اجتماعی آنها فراهم کند.
۱۰.

بررسی تحولات هویت جوانان ایرانی ( ۱۳۹۴- ۱۳۵۳)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 147 - 180

کلیدواژه‌ها: هویت ملی هویت مذهبی هویت مدرن هویت قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۱۰
با توجه به اتخاذ پیش فرض ترکیبی بودن هویت، سؤالات اصلی این تحقیق  این است که عناصر سازنده این ترکیب در قشر جوان جامعه ایرانی کدام اند. تحولات هر کدام از این عناصر در طول چند دهه اخیر چگونه بوده است و چه فراز و فرودی را داشته است. مناسبات میان اجزا سازنده هویت جمعی جوانان ایرانی چگونه است. این ترکیب چه نوع ترکیبی است و نحوه آرایش، هم نشینی، داد و ستد و تعامل میان این عناصر به چه ترتیبی است؛ روش تحقیق این پژوهش مطالعه طولی و ملی است که بر مبنای تحلیل ثانویه داده های کمی متغیرهای مورد مطالعه در بازه زمانی سال های 1394- 1353انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد، هویت مذهبی با میانگین 11/83 در مقیاس ۱۰۰ غالب ترین نوع هویت در این سال ها در جامعه جوانان ایرانی بوده است. پس از آن هویت ملی با میانگین 29/80 بیشترین گسترش را در میان جوانان دارد. هویت قومی با 46/53 و همچنین هویت مدرن با 03/52 در رده های بعدی  قرار دارند. برحسب آزمون های همبستگی و براساس نمودار هم تغییری  به طور کلی می توان استنباط کرد بین هویت ملی و هویت قومی در میان جوانان در سال 86 رابطه وجود دارد. ضریب همبستگی این دو متغیر مستقیم و معنادار در حد متوسط است. همچنین نتایج حاصل از آزمون همبستگی اسپیرمن بین هویت ملی و هویت مذهبی در میان جوانان در سال های 1386، 1384، 1379 و 1388 نشان از وجود رابطه بین این دو هویت است. ضریب همبستگی این دو متغیر مستقیم و معنادار در حد متوسط است.
۱۱.

انعکاس هویت ملی و مذهبی مترجمان در ترجمه رمان های التقاطی: بررسی رمان های ترجمه شده فیروزه دوما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: رمان التقاطی هویت ملی هویت مذهبی هویت مترجم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۳۱۸
با وجود چرخش مطالعات ترجمه از جنبه های زبانی به جنبه های فرازبانی، کماکان نقش برخی از جنبه های فرازبانی همانند نقش هویت مترجم در ترجمه های او مورد توجه لازم قرار نگرفته است. با در نظر گرفتن این خلأ، تحقیق حاضر در نظر دارد به بررسی نقش هویت ملی و مذهبی مترجم در ترجمه رمان های التقاطی بپردازد. بدین منظور دو رمان التقاطی فیروزه دوما و شش ترجمه موجود از آن بررسی شدند. سپس تغییرات ترجمه لغات، عبارات و جملات دوزبانه به کاررفته در رمان بررسی شدند. برای پیدا کردن رابطه بین هویت ملی و مذهبی شخصیت های رمان ها و راهکارهای به کاررفته در آن ها، از مدل کلینگر (2014) استفاده شد. نتایج نشان داد که چگونه تغییر قسمت های دوزبانه می تواند انعکاس دهنده هویت ملی و مذهبی مترجم باشد که خود نماینده هویت ملی و مذهبی جامعه است. یافته های این تحقیق می تواند در کلاس های آموزش ترجمه به کار رود.
۱۲.

فناوری های ارتباطی جدید، هویت و احساس امنیت اجتماعی (دانشجویان دانشگاه کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 119 - 148

کلیدواژه‌ها: امنیت اجتماعی امنیت قضایی فنّاوری ارتباطی نوین هویت ملی هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۳۲۴
این پژوهش، به بررسی رابطه فنّاوری ارتباطی جدید با نقش واسطه گری هویت های ملی، مذهبی بر متغیر وابسته امنیت پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان است. حجم نمونه با توجه به ماهیت طبقه ای جامعه آماری، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای، 380 نفر برآورد و داده ها به کمک پرسشنامه جمع آوری شد. روایی و اعتبار به کمک آزمون آلفا کرونباخ و اعتبار صوری حاصل گردید؛ همچنین برای آزمون اعتبار مدل پژوهش از نرم افزار آموس استفاده شد. تحلیل یافته ها نشان می دهد که هویت ملی و مذهبی می توانند نقش واسطه گری بین رسانه و امنیت داشته باشند. آنچه قابل توجه است، فنّاوری ارتباطی نوین، بر امنیت تأثیر مثبت دارد؛ اما زمانی که هویت مذهبی و ملی به عنوان واسطه قرار می گیرند، تأثیر رسانه بر امنیت منفی می شود. این رابطه نشان دهنده رابطه مؤثر منفی رسانه ماهواره بر هویت ملی مذهبی است که به تبع آن، تأثیر منفی بر احساس امنیت می گذارد.
۱۳.

مطالعه ی رابطه بین ابعاد هویت اجتماعی با میزان تمایز یافتگی فردی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال هفتم ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۰) ۱۰۱-۱۱۱

کلیدواژه‌ها: تمایز یافتگی فردی هویت مذهبی هویت قومی هویت اجتماعی سنت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۳ تعداد دانلود : ۳۳۷
مقدمه: هویت فردی از موضوعاتی است که علاوه بر روانشناسی سایر علوم دیگر نیز به آن توجه کرده و تعاریف و توصیفات متفاوتی را مطرح و عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر را بررسی کرده اند. هویت فردی تعریف فرد از خود با تأکید بر تفاوتش از دیگران است. هدف: هدف پژوهش حاضر عبارت بود از بررسی ارتباط بین ابعاد هویت اجتماعی با میزان تمایز یافتگی فردی. روش: روش تحقیق این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی و همبستگی است و جامعه آماری این طرح شامل کلیه شهروندان در رده سنی ۶۵-۱۵ سال کشور در سال ۱۳۹۵ است؛ بر اساس روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای خوشه ای ۱۳۰۰ نمونه از هفت مرکز استان (شهرهای تهران، مشهد، شیراز، رشت، تبریز، سنندج و اهواز) انتخاب شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود و داده ها با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: براساس نتایج این مطالعه بین بعد قومیتی هویت و تمایز یافتگی فردی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. (۰/۸۲۲=T و۰/۵۳۲=Sig) بین بعد مذهبی هویت و تمایز یافتگی رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد (۳/۲۷۴=T و ۰/۰۰۱=Sig). همچنین بین سنت گرایی و میزان تمایزیافتگی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد (۰/۵۴۴-=T و ۰/۵۸۷=Sig). نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که ابعاد هویت اجتماعی متشکل از متغیرهای بعد مذهبی هویت و همچنین بعد قومی نقش مهمی در پیش بینی تمایز یافتگی هویت فردی در نمونه ایرانی دارد.
۱۴.

چالش واگرایی های هویتی جهان اسلام و راه حل های همگرایی در تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۲ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳) 171 - 210

کلیدواژه‌ها: تمدن نوین اسلامی انقلاب اسلامی چالش های هویتی هویت قومی هویت مذهبی ظرفیت های تمدنی روحیه جهادی و عصبیت جاذبه های تمدنی تحمل و مدارا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۶۰۶
  واگرایی، گسترش و توسعه فاصله گیری هویت های اجتماعی است. مهمترین هویت هایی که در جهان اسلام می توانند در مقابل تمدن نوین اسلامی، به مثابه چالش مطرح باشند، هویت های مذهبی در دو قالب  واگرایی های مذهبی شیعه و سنی و هویت های قومی در قالب واگرایی های قومی ترکی، عربی و فارسی است. برای فایق آمدن بر این هویت ها راه حلهای متعددی پیشنهاد شده است که از جمله مهمترین آن ها اندیشه تقریب و تعاملات استراتژیک می باشد. در این مقاله ضمن نقد این دو راه حل، راه حل سومی به عنوان راه حل های تمدنی پیشنهاد شده است که متکی بر ظرفیت های تمدنی است. در این راه حل، با عنایت به اینکه هویت های واگرا متنوع و متفاوت تشخیص داده شده است، نوع مواجهه و تقابل ظرفیت های تمدنی با چالش های واگرا نیز متفاوت خواهد بود.
۱۵.

نمود تکوین ایران به مثابه واقعیتی جغرافیایی در قصه ی حسین کرد شبستری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 25 - 44
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۱۳۷
در این نوشتار، نشان داده می شود که چرا و چگونه شرایط اجتماعی داخلی و موقعیت سیاسی خارجی، شاه عباس را ملزم به تلفیق دو هویت ملی و مذهبی و ایجاد هویت واحد (ملی مذهبی) کرد. در همین راستا، قصه ی حسین کرد شبستری که گویاترین قصه در باب مسائل سیاسی و اجتماعی عصر صفوی است، به منزله نمونه ی موردی انتخاب شده و در این قصه، شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عصر صفوی مطالعه شده است؛ هم چنین به نقش این قصه در دو سوی مهم تشکیل دهنده ی هویت ایرانی در این عصر، یعنی ملیت و مذهب پرداخته شد. برای تحقق اهداف مذکور، قصه ی حسین کرد، در چهار ساحت ساخت مفهوم میهن، تمرکز بر نام ایران در قالب محدوده ی مشخص جغرافیایی، مرز مذهبی و قهرمانان محلی، با روش تحلیل محتوا، بررسی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که ایران، در عهد شاه عباس از یک مفهوم، به واقعیتی جغرافیایی با مرزهای داخلی و خارجی مشخص تبدیل شده که دستاورد آن، شکل گیری یک هویت ملی مذهبی بوده است.
۱۶.

رابطه هویت مذهبی جوانان با تماشای برنامه های رسانه ملی و بیگانه در شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۷ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 119 - 136
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۱۳۲
هویت دینی به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد، مهم ترین بُعد هویت است که نقش بسیار تعیین کننده ای در هویت یابی افراد یک جامعه بازی می کند. بدین لحاظ پژوهش حاضر، بررسی میزان هویت دینی جوانان و رابطه آن با تماشای برنامه های تلویزیون را مورد مطالعه قرار داده است. پرسش اصلی این است که بین پایبندی مذهبی جوانان و تماشای نوع برنامه های تلویزیون رابطه معنی داری وجود دارد؟ روش پژوهش به صورت پیمایشی و با روش نمونه گیری طبقه بندی با احتساب حجم نمونه، برابر با 400 نفر است که از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شد. نظریه های کاربردی در این پژوهش نظریه کاشت گربنر و هویت دینی دورکیم بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را جوانان 35-18 سال شهر همدان در سال 1393 تشکیل می دهند. یافته های این پژوهش با استفاده از آزمون های آماری T-test، تحلیل واریانس یکسویه، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی و رگرسیون چند متغیره تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد، پایبندی زنان در رعایت احکام دینی بیشتر از مردان است. هم چنین افرادی که پایبندی مذهبی بیشتری دارند، تمایل بیشتری به تماشای برنامه های تلویزیون ملی دارند. هر چقدر از میزان پایبندی مذهبی افرادکاسته می شود، تمایل آنها به تماشای برنامه های ماهواره ای افزایش می یابد. البته افرادی که پایبندی مذهبی بیشتری دارند، بیشتر از برنامه های دینی، علمی آموزشی و موسیقی سنتی تلویزیون استفاده می کنند. هر چه میزان قیود دینی و مذهبی در افراد کاهش می یابد، تمایل آنها به تماشای فیلم و سریال های خارجی و موسیقی های غربی افزایش می یابد.
۱۷.

تحلیل عوامل فرهنگی – هویتی مؤثر در گرایش به تغییر نام افراد در مراجعین به اداره ثبت احوال (مطالعه موردی شش شهر در استان خوزستان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هجدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۰ 21 - 40

کلیدواژه‌ها: گرایش به تغییر نام هویت قومی هویت مذهبی هویت فردی اعتقادات و باورها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
این پژوهش به منظور مطالعه تحلیل عوامل فرهنگی – هویتی موثر در گرایش به تغییر نام افراد در مراجعین به اداره ثبت احوال (مطالعه موردی 6 شهر در استان خوزستان) انجام شده است. نام و نام گزینی وسیله ای است برای شناسایی هویت انسان و جزء فرهنگ یک جامعه محسوب می شود. این پدیده در بین جوامع بشری چه جوامع ابتدائی و مدرن وجود داشته است. ایده اصلی تحقیق از نظریه آنتونی گیدنز استخراج و عوامل فرهنگی و هویتی را در تغییر نام مؤثر دانسته است. در این تحقیق جمعیت آماری متقاضیان تعویض نام در استان خوزستان در سال جاری که تعداد آنها 9035 نفر بوده مراجعه نموده، در میان این تعداد  جمعیت مراجعه کننده  تعداد 396 نفر  با استفاده از فرمول کوکران به عنوان  جمعیت نمونه مورد مطالعه انتخاب شده اند. شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده است. روش انجام این پژوهش مبتنی بر پیمایش، و تکنیک گردآوری داده ها مبتنی بر پرسشنامه بوده است.  نتایج یافته ها نشان داده است که هر چه میزان هویت و عوامل فرهنگی قوی تر باشند به همان میزان در گرایش به تغییر نام تأثیرگذار خواهند بود. شاخص وسایل ارتباط جمعی، هویت فردی، اعتقادات و باورها و هویت قومی بیش ترین همبستگی را در گرایش به تغییر نام نشان داده است.
۱۸.

خوزستان و تهدیدات برساخت هویت قومی و مذهبی متغایر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 85 - 109
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۴۲
ضرورت کشف رابطه بین وهابیت با تجزیه طلبی در میان برخی از مردم عرب خوزستان پس از جنگ تحمیلی با توجه به اهمیت موضوع و متفاوت بودن شرایط قومی و مذهبی حاکم بر خوزستان به محققان انگیزه کافی داد تا با روش تحلیل تفهمی وبر برای فهم همدلانه تحولات پدیده و شرایط موصوف با رهیافت تفسیری و استراتژی کیفی و استفاده از نظریه زمینه ای براساس مدل پارادایمی اشتراوس-کوربین شامل شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، استراتژی ها و پیامدها، خلأ نظری موجود را با گردآوری هدفمند داده ها از طریق انجام مصاحبه عمیق با 34 نفر از افراد تغییر مذهب یافته و وهابی شده و دارای تفکرات تبلیغی و سلفی و 6 نفر از خبرگان مطلع و صاحب نظر برطرف سازد. وضعیت متفاوت تغییر هویت قومی و مذهبی مردم عرب خوزستان مشخص نمود که تغییر مذهب برخی از افراد عرب خوزستان در دوگانه «وهابی – شیعه» و نه «سنی – شیعه» و کاملاً متفاوت با الگوهای رایج در تکفیری شدن اهل سنت مطرح است که در چهار لایه و در یک بازه زمانی 6 ماهه تا 3 ساله صورت می گیرد که محققان با ترسیم یک هرم در چهار سطح از آن به «هویت چندلایه ای خودنمایانگر» تعبیر نموده است. هویت برساخت شده در این لایه ها با حرکت از قاعده به سمت رأس هرم پیچیده تر و عمیق تر شده و شامل چهار مرحله «مردد نسبت به تشیع»، «وهابی شده»، «تبلیغی- تکفیری» و «سلفی - جهادی» است.
۱۹.

رابطه هویت مذهبی و احساس طرد اجتماعی در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) پاییز ۱۴۰۰ شماره ۹۴ 1 - 43

کلیدواژه‌ها: هویت مذهبی فاصله اجتماعی احساس طرد اجتماعی شیعه سنی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۶۳
به رغم اینکه می توان مدعی شد نابرابری، فاصله و طردشدگی اجتماعی همواره در جوامع وجود داشته است، نمی توان از تأمل در چرایی، چگونگی و پیامدهای آن برای گروه های مختلف و نظام های اجتماعی دارای تنوع و تکثر امروز، چشم پوشی کرد. پژوهش حاضر باهدف تبیین رابطه هویت مذهبی و احساس طرد اجتماعی با در نظر گرفتن متغیر واسط فاصله اجتماعی در میان دو گروه دانشجویان شیعه و سنی انجام شده است. نمونه آماری شامل 279 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده های علوم اجتماعی سه دانشگاه علامه طباطبائی، تهران و شهید بهشتی است که دانشجویان سنی به شیوه گلوله برفی و دانشجویان شیعه به شیوه تصادفی انتخاب شده اند. یافته ها حاکی از آن است که مقدار میانگین شاخص های احساس طرد اجتماعی، فاصله اجتماعی و هویت مذهبی در میان دانشجویان سنی بیش از دانشجویان شیعه می باشد. همچنین، بین میزان هویت مذهبی با احساس طرد اجتماعی و بین فاصله اجتماعی با احساس طرد اجتماعی رابطه مستقیم وجود دارد. تحلیل رگرسیون چند متغیری بیانگر آن است که متغیرهای واردشده به معادله توانسته اند بخش قابل توجهی از واریانس تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین نمایند. نتایج تحلیل مسیر نیز حاکی از آن است که متغیرهای هویت مذهبی، قومیت و فاصله اجتماعی با احساس طرد اجتماعی رابطه دارند.
۲۰.

ارتباط بین هویت مذهبی و عوامل نسبیت با میزان اعتماد به نفس دانشجویان رشته زبان انگلیسی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۳ 137-164

کلیدواژه‌ها: هویت مذهبی عوامل نسبیت اعتماد به نفس یادگیرندگان زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۳
در این پژوهش به بررسی رابطه بین هویت مذهبی و عوامل نسبیت با میزان اعتماد به نفس در بین دانشجویان رشته زبان انگلیسی پرداخته شد. پژوهش حاضر از روش تحقیق آمیخته غیر همزمان و ترتیبی بهره جست که وزن اصلی یه داده های کمی اختصاص یافت. جامعه آماری بخش کیفی شامل 45 دانشجوی رشته زبان انگلیسی و 20 نفر کارشناس رشته روانشناسی و آموزش زبان از دانشگاه های مختلف ایران بر اساس اشباع داده می باشد. روش گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. نتایج کیفی این پژوهش پس از مشخص کردن پایایی درون موضوعیِ، 14 کد مشترک بدست داد. جامعه آماری بخش کمی شامل 163 دانشجوی رشته زبان انگلیسی از براساس نمونه گیری دردسترس می باشد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمی شامل پرسش نامه محقق ساخته هویت مذهبی، پرسش نامه عوامل نسبیت و پرسش نامه اعتماد به نفس است. برای طراحی و اعتبارسنجی پرسش نامه هویت ملی از بررسی عامل و مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای SPSS نسخه 22 و AMOS نسخه 20 استفاده شد. با استفاده از کرانباخ آلفا، ضریب پایایی 82/0برای کل گویه ها شامل34 گویه مشخص گردید. پرسش نامه نهایی شامل چهار مولفه به نام های هویت مذهبیِ ایده ال، هویت مذهبیِ واقعی، هویت مذهبیِ باید و هویت مذهبیِ ترس می باشد. سپس، نتایج بدست آمده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین هویت مذهبی و عوامل نسبیت با میزان اعتماد به نفس آنها رابطه مثبتِ زیادی وجود دارد. ارزش های مذهبی کمک می کنند یادگیرنده در مواجهه با ناکامی، بیشتر تلاش کند و موفقیت های اندک منجر به افزایش اعتماد به نفس گردد.