توسعه رهبری

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش رفتارهای رهبری اصیل بر عملکرد کارکنان انجام شد. روش تحقیق از نوع آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس-آزمون با گروه کنترل است. شرکت کنندگان در پژوهش 42 نفر از مدیران شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران بودند که به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 21 نفر) گمارده شدند. علاوه بر این و به منظور بررسی تأثیر مداخلات آموزشی ،2 تا 3 نفر از کارکنان هر مدیر نیز به صورت تصادفی انتخاب شدند و سپس یک پیش آزمون از گروه های آزمایش و گواه به عمل آمد. بعد از آن به مدت 3 روز (20 ساعت آموزش) مداخلات آموزشی مربوط به رفتارهای اصیل بر روی مدیران اجرا گردید و پس از 6 ماه نیز یک پس آزمون از گروه های آزمایش و گواه به عمل آمد. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه رهبری اصیل وولمبوا و همکاران (2008) و پرسشنامه عملکرد شغلی هیلمن و همکاران (1992) جمع آوری گردید. نتایج تحلیل آزمون آنکوا (ANCOA) آشکار ساخت که آموزش رفتارهای مثبت رهبری باعث افزایش عملکرد کارکنان می شود.

هدف تحقیق حاضر، شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر توسعه رهبران جدید در مدارس دوره متوسطه شهر اردبیل به روش پژوهش آمیخته بود. جامعه آماری تحقیق حاضر مدیران و معلمان مدارس نمونه دوره متوسطه شهر اردبیل بود که در بخش کیفی و با استفاده از نمونه گیری هدفمند تعداد 15 نفر تحت مصاحبه قرار گرفتند و در مرحله کمی از بین جامعه 2210 نفری تعداد 202 نفر به صورت نمونه گیری چند مرحله ای و طبقه ای متناسب انتخاب شدند . برای تحلیل داده ها از روش تحلیل استقرایی استفاده شد و روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بازبینی توسط اعضا، بررسی همکار، مشارکتی بودن پژوهش تضمین گردید. همچنین به منظور سنجش پایایی کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و توافق درون موضوعی استفاده شد. به منظور تحلیل داده های کمّی از مدل معادلات ساختاری با نرم افزار PLS استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل موثر بر توسعه رهبران جدید در سازمان شامل عوامل سازمانی ( فرهنگ سازمانی، رضایت از سرپرست، پویایی سازمان، شرایط محیط کاری، همکاران، وجهه و برند سازمان، فرصت رشد، بها دادن به استعدادها، تناسب شغل و شاغل) و عوامل شغلی موثر (شامل تناسب شغل و شاغل، چالشی بودن شغل، اهمیت شغلی، استرس شغلی) می باشد. همچنین یافته دیگر پژوهش نشان داد که همه عوامل به جزء عامل استرس شغلی، اهمیت شغلی و چالشی بودن شغل تاثیر معناداری بر توسعه رهبران جدید در سازمان داشته اند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که برنامه ریزی برای استخدام ، نگهداری و توسعه رهبران در مدارس ضروری است.

     موفقیت سازمان در تحقق اهداف و در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبک های اثربخش رهبری مدیر است. سازمان ها در هر اندازه ای نیازمند رهبری اثربخش برای بقاء هستند و سازمان هایی که دارای رهبرانی اثربخش هستند تمایل به نوآوری، پاسخ به تغییرات در بازارها و محیط، ارائه پاسخی خلاقانه به چالش ها و حفظ عملکرد بالا را دارا می باشند. از سویی دیگر فقدان رهبری اثربخش تاثیر قابل توجهی در توانایی سازمان برای اجرا و تحکیم ابتکارات استراتژیک دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی عوامل سازمانی موثر بر توسعه رهبری اثربخش است که در قالب مدل ساختاری-تفسیری ارائه می شوند. در این تحقیق ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق و همچنین به کارگیری تحلیل محتوا، عوامل اصلی موثر بر توسعه رهبری اثربخش شناسایی شدند و در گام بعدی مدلسازی ساختاری-تفسیری روابط بین عناصر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که در مجموع 5 عنصر شناسایی شده در سه سطح قرار می گیرند و با هم در تعامل هستند. در سطح اولیه و بالاترین سطح مهارتهای ادراکی، در سطح دوم سه عامل؛ مدیریت استراتژیک سازمان، تحلیل محیط و ساختار سازمانی، در سطح سوم نیز هدفگذاری قرار گرفته است.

هدف از این پژوهش، تدوین مدلی برای توسعه شایستگی رهبری مدیران صنعت فولاد بود. روش شناسی این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع اکتشافی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع آمیخته بود. ابتدا و در بخش اولِ پژوهش (کیفی)، گردآوری داده های کیفی مورد نیاز با استفاده از نظریه برخاسته از داده ها و پس از انجام مصاحبه عمیق با استفاده از پرسش نامه 12 سوالی، مطابق با رویکرد سیستماتیک اشتروس و کوربین انجام شد . بعد از مراحل کدگذاری، تعداد 180 گزاره یا مفهوم اولیه از کدگذاری باز شناسایی شد و از ترکیب آنها تعداد 32 مقوله بر اساس کدگذاری محوری به دست آمد. در نهایت، از این تعداد شش مولفه یا ابعاد اصلی مدل طراحی گردید. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل تمامی خبرگان و متخصصان صنعت فولاد بود که با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی و با استفاده از تکنیک گلوله برفی، تعداد 21 نفر انتخاب و مصاحبه های عمیق با آنها انجام شد. در بخش دوم پژوهش (کمّی)، جامعه آماری شامل مدیران منتخب صنعت فولاد و تعداد نمونه نیز 155 نفر بود. در این مرحله، برازش مدل طراحی شده پس از انجام تجزیه و تحلیل آماری و انجام معادلات ساختاری به کمک نرم افزار PLS بررسی و تأیید گردید.

توسعه رهبری برای سازمان ها در محیط کسب وکار فعلی به یک ضرورت حیاتی و استراتژیک تبدیل شده است، مسئله اصلی که محقق در این پژوهش دنبال می کند این است که الگوی مناسب توسعه رهبری در سازمانهای دولتی ایران با مطالعه موردی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران چگونه باید باشد؟ و این الگو دارای چه ابعاد و مولفه هایی می باشد؟ پژوهش از نظر هدف، توسعه ای و کاربردی است ، از نظرماهیت و روش آمیخته است ، که در دو مرحله کیفی و کمی انجام گرفت، نمونه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی به تعداد 16 نفر و در بخش کمی،کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مازندران با حجم نمونه 265 نفر تعیین گردید. برای جمع-آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روائی سوالات به تایید خبرگان رسید و برای تعیین پایایی از روش پایایی ترکیبی استفاده شد، برای تعیین کفایت نمونه ها از آزمون تناسب کایزر – مایر و بارتلت استفاده شد،جهت تشخیص عامل های سازه توسعه رهبری ازروش تحلیل عاملی اکتشافی و برای برازش الگو از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار SMART PLS انجام شد.بر اساس مدل مفهومی پژوهش،توسعه رهبری از طریق توسعه سه سطح: فردی، سیستمی و وضعیت و با نه معیار که شامل رفتارهای رهبر،شرایط شبکه، رهبری اشتراکی، یادگیری سازمانی ، محیط رهبری، وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و با ارائه شرایط اتوکاتالیز و تنش در نظام اجتماعی باعث سازگاری مثبت سیستم می شود.

هدف: این پژوهش به دنبال بررسی رابطه توسعه رهبری و یکپارچه سازی مدیریت با عملکرد دانش سازمانی با توجه به نقش سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به صورت کمی و از نظر هدف، از نوع کاربردی و برحسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران برابر با 2116 نفر است که نمونه مورد بررسی بر اساس فرمول کوکران برابر با 384 نفر است. روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان و فرمول کوکران با خطای 05/0 برابر با 325 نفر است. در این پژوهش، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و غیربومی استفاده شده است. لذا برای بومی سازی پرسش نامه های مورد استفاده روایی و پایایی آن ها مجدداً بازازمایی شده است و تائید شده است. ب رای بررسی روابط علی بین متغیرها به صورتی منسجم از تکنیک مدل سازی مع ادلات س اختاری و نرم افزار PLS Smart استفاده شده است. یافته ها: در این راستا چهار فرضیه شکل گرفته است که به بررسی توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 37/0، یکپارچگی مدیریت و عملکرد دانش با میزان رابطه 41/0 ، بررسی نقش میانجی سرمایه اجتماعی در توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 44/0 ، بررسی نقش میانجی سرمایه انسانی در توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 48/0 پرداخته شد و تمامی فرضیات تائید شده است. نتیجه گیری: سرمایه گذاری های سازمانی در توسعه رهبران از طریق روش های توسعه رهبری می تواند مهارت های رهبری موردنیاز را برای افزایش سطح کل سرمایه انسانی و اجتماعی در سازمان افزایش دهد که می تواند درنهایت منجر به افزایش عملکرد دانش سازمانی شود.

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر باهدف شناسایی شایستگی های رهبران آینده در نظام آموزش عالی صورت گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و از نوع تحلیل مضمون حاصل از مصاحبه های پدیدارشناختی است. روش شناسی پژوهش: جامعه موردمطالعه شامل 16 نفر از خبرگان حوزه توسعه رهبری برای فرایند مصاحبه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند بوده است. به منظور کیفیت کدگذاری، از قابلیت اعتماد، تأییدپذیری و اطمینان پذیری برای یافته ها استفاده شده و ضریب توافق بین ارزیابان 89/0 به دست آمده است. یافته ها: طبق یافته های این پژوهش شایستگی های رهبران آینده در نظام آموزش عالی از 8 بعد فردی، مدیریت تعاملات اجتماعی-سازمانی، هوش فرهنگی، شهروند جهانی، دانش سازمانی و برنامه ریزی راهبردی، دیپلماسی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و گفتمان سازی تشکیل شده است. بحث و نتیجه گیری: با اطلاع از یافته های پژوهش حاضر می توان به شاخص هایی در توصیف شایستگی های رهبران آینده نظام آموزش عالی دست یافت تا در جهت انتخاب و توسعه آنان در آموزش عالی اقدام نمود.

زمینه و هدف: توسعه رهبران یکی از موضوعات اصلی تمامی سازمان هاست و بدون داشتن مهارت های لازم و تلاش برای تقویت آن در بلندمدت، نمی توان انتظار داشت که اهداف پیشرفت کنند و تحقق یابند. در سازمان های پیشگام، توسعه رهبری، ظرفیتی فعال کننده و بااهمیت به شمار می رود. هدف این پژوهش، ارائه الگوی توسعه رهبری در بانک ملی است.روش: این پژوهش از نوع کاربردی و کیفی است. داده های گردآوری شده برای اجرای پژوهش با استفاده از نظریه داده بنیاد چندگانه تحلیل شده است. مشارکت کنندگان پژوهش، خبرگان و مدیران ارشد بانک ملی و اساتید دانشگاهی بودند که 20 نفر از آن ها با روش نمونه گیری نظری برای مشارکت در پژوهش انتخاب شد.یافته ها: پدیده محوری توسعه رهبری، دو مقوله توسعه رهبری فردی (سرمایه انسانی) و توسعه رهبری جمعی (سرمایه اجتماعی) را دربردارد. همچنین عوامل مؤثر بر توسعه رهبری، عبارت اند از: عوامل برون و درون سازمانی و راهبردهای توسعه رهبری فردی و جمعی. بسترهای شکل دهنده توسعه رهبری، عبارت اند از: عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، محیطی، بی ثباتی و ریسک و نظام های مدیریتی. از سوی دیگر، مقوله های سیاست گذاری کلان، توسعه یافتگی مدیریت، هماهنگی و انسجام، تأمین منابع و مدیریت عملیات خدمات، تسهیگرهای توسعه رهبری هستند. کارکردهای توسعه رهبری مقوله های رشد فردی، رشد سازمانی و رشد فراسازمانی را دربردارد.نتیجه گیری: توسعه رهبری فرایند چندبعدی تلقی می شود که به شناخت فرد از خود و محیط، توسعه مهارت های ارتباطی و تعاملات مؤثر با اعضای گروه نیازمند است. توسعه رهبری جمعی، نتیجه اصلی الگوی این پژوهش به شمار می رود و به معنای تقویت و گسترش مهارت ها، ویژگی ها و قوت های مرتبط با تیمی از افراد است.