دانش شناسی

هدف : پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی استفاده از کلیدواژه قرآن کریم و کتب مقدس انجیل و تورات در عناوین مقالات پایگاه های پاب مد، کتابخانه بریتانیا و کتابخانه کنگره برای بهره وری بهینه از آنها در شئونات زندگی صورت گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش تحلیلی- توصیفی و  با استفاده از فنون علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه تعداد مقالات علمی منتشر شده در پایگاه های پاب مد، کتابخانه بریتانیا و کتابخانه کنگره آمریکا است که در دوره ده ساله از 2010 تا 2019 در عناوین آنها از کلیدواژه کتب مقدس؛ قرآن، انجیل و تورات استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس.پی.اس.اس. استفاده شده است. یافته ها: نشان داد که در بازده زمانی مذکور تعداد 35288 رکورد با عنوان کتب مقدس به ترتیب در پایگاه کتابخانه کنگره با 21997، کتابخانه بریتانیا 13202 و در پاب مد 89 سند نمایه شده است که از تعداد کل مقالات منتشر شده در آنها، به ترتیب انجیل با 80 درصد، قرآن با 3/11درصد و تورات با 7/8 درصد در جایگاه اول تا سوم قرار دارند. نتیجه گیری: استفاده از کتب مقدس در بسیاری از حوزه های علمی و به ویژه در حوزه پزشکی انجام می شود وکتابهای مقدس ادیان می توانند راهنما باشند.

هدف: نگاشت دانش مدیریت دانش بر پایه پایان نامه های فارسی پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) برای شناسایی حوزه های مدیریت دانش است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و روش پیمایشی است. پیشینه های مدیریت دانش در ایران بر پایه پایان نامه های فارسی موجود پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) چهار دهه؛ پیش از دهه 60، دهه 60، دهه 70، و دهه هشتاد مرور نظام مند و تحلیل شد. در تحلیل دو روش تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا انجام شد. در تحلیل اسنادی از روش سرشماری با فیش و جست وجو در پایگاه (گنج) پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران با کلیدواژه «مدیریت دانش» واژگان کلیدی موجود در عنوان، کلیدواژه، چکیده، و فهرست مندرجات تمام پیشینه های مرتبط با موضوع شناسایی شد. با غربالگری تکراری ها حذف شد. با ارزیابی 357 پیشینه در ایران انتخاب شد. در تحلیل محتوا، روش ترسیم نگاشت دانش استفاده شد. پیشینه ها در نرم افزار اکسل کدگذاری شد. پیشینه ها با روش هم رخدادی کلمات آمده در عنوان، کلیدواژه، چکیده، و فهرست مندرجات تحلیل شد. با نرم افزار ایکس ماند نگاشت دانش ترسیم شدند. یافته ها: 21 حوزه مدیریت دانش شناسایی و ترسیم شد. مدیریت، کسب و کار، و فناوری بیشترین سهم موضوعی پژوهش ها را دارد. کمترین  موضوع ها نگهداری دانش، مهندسی دانش، بازنمایی دانش، و اندازه گیری دانش است. نتیجه گیری: مدیریت دانش در دهه هشتاد مورد پژوهش دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود. ترسیم گرافیکی مدیریت دانش در ایران وضعیت پژوهش های این حوزه را نشان داد. مصورسازی جنبه های گوناگون پژوهش های مدیریت دانش، در پژوهش های آتی و برنامه ریزی برای توسعه متوازن حوزه های مدیریت دانش و ارتقای کمی و کیفی پژوهش های تولید شده این حوزه موثر است.

هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی وضعیت وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل انجام شده است. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی است. به منظور ارزیابی معیارهای تعامل، و رابط کاربریِ وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی، ابتدا با روش کتابخانه ای، سیاهه وارسی مشتمل بر 15 معیار و 135 مؤلفه  از منابع علمی مرتبط با موضوع استخراج شد. برای سنجش اعتبار، سیاهه وارسی برای 15 متخصص طراح وب سایت ارسال شد. برای وزن دهی معیارها و مؤلفه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار اکسپرت چویس استفاده شد. جامعه آماری 151.000 صفحه وب پورتال دانشگاه شهید بهشتی بود که دامنه sbu.ac.ir دارند. با استفاده از جدول کرجسی - مورگان حجم نمونه در این پژوهش 52 وب سایت برآورد شد. این نمونه شامل 1314 صفحه وب به عنوان زیر مجموعه پورتال دانشگاه شهید بهشتی بودند که دامنه sbu.ac.ir دارند. یافته ها: امتیازهای کسب شده توسط وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی از هر معیار به این شرح است: «زمان» 12%، «پیمایش» 88%، «طراحی» 54%، «رنگ» 44%، «سازماندهی» 18%، «قلم» 27%، «صفحه خانگی» 23%، «کابردپذیری» 75%، «درباره ما» 27%، «اطلاعات تماس» 28%، «بازخورد» 4%، «اعتبار» 25%، «پیوند» 25%، «راهنما» 1%. بر اساس نتایج پژوهش، وب سایت مرکز تحقیقات اقتصاد اسلامی با 27.436 امتیاز و وب سایت دانشکده علوم زیستی با 16.046 از 50، رتبه اول و آخر را کسب نمودند. نتیجه گیری . وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی با وجود طیف وسیع و متنوع کاربران، از نظر معیارهای ارزیابی این پژوهش وضعیت مطلوبی ندارند. بهتر است با در نظر گرفتن شاخص های ارزیابی وب سایت ها، تغییرات اساسی در این وب سایت ها صورت پذیرد.

هدف: شناسایی وضعیت جریان اطلاعات در مراکز پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام گرفته است. منظور از جریان اطلاعات عملیات مربوط به انتقال اطلاعات میان و درون مراکز پژوهشی است که سه مرحله «گردآوری و استفاده (درونداد)»، «تولید و ذخیره (پردازش)» و «اشاعه (برونداد)» اطلاعات را در بر می گیرد. روش پژوهش: پیمایشی و جامعه آماری آن شامل معاونین پژوهشی، مدیران پژوهشکده های تابعه، گروه های علمی، مدیران کتابخانه ها و اعضای هیات علمی در 70 مرکز پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. برای تایید روایی و پایایی تعداد 30 پرسشنامه در 6 پژوهشکده انتخابی به ترتیب حروف الفبایی عنوان توزیع گردید، ضریب آلفای کرونباخ نشان داد که پرسشنامه از پایایی بسیار خوبی برخوردار است. در مجموع تعداد 409 پرسشنامه بین پژوهشگران جامعه آماری توزیع و در نهایت، تعداد 316 (2/72 درصد) پرسشنامه عودت داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و برای آزمون فرضیه ها از آزمون آنوا استفاده شد . یافته ها: وضعیت کلی جریان اطلاعات در مراکز پژوهشی در مرحله «گردآوری و استفاده (درونداد)» با میانگین 79/4 مناسب و در مرحله «تولید و ذخیره (پردازش)» با میانگین 63/3 و «اشاعه (برونداد)» با میانگین 72/3 نامناسب بوده است. در مرحله «گردآوری و استفاده (درونداد)»، قالب های الکترونیکی (میانگین 06/5) بیشتر از قالب های چاپی (میانگین 61/4)، ولی در دو مرحله «تولید و ذخیره (پردازش)» و «اشاعه (برونداد)»، قالب های چاپی (با میانگین 09/4) بیشتر از قالب های الکترونیکی (با میانگین 1/3) مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی جریان اطلاعات منابع (قالب های) چاپی با میانگین 26/4 بیشتر از جریان اطلاعات منابع (قالب های) الکترونیکی با میانگین 75/3 است. همچنین در بین مراکز پژوهشی مورد مطالعه، در هر سه مرحله جریان اطلاعات تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: برای برقراری توازن در روند جریان اطلاعات، دست اندرکاران و برنامه ریزان مراکز پژوهشی باید برنامه تشویقی برای به اشتراک گذاری اطلاعات از طریق حضور در مجامع علمی بین المللی و سهم قابل توجه در جریان بین المللی اطلاعات را مورد توجه قرار دهد.

هدف: هدف پژوهش، تعیین کاربرد  نظریه های رفتار برنامه ریزی شده و تبادل اجتماعی در  نگرش  کارکنان کتابخانه های عمومی خوزستان بر رفتار اشتراک دانش از طریق قصد رفتار اشتراک دانش بود. روش پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی و به روش پیمایشی تحلیلی با رویکرد علّی انجام شد. جامعه ی پژوهش کلیه کارکنان کتابخانه های عمومی استان خوزستان شامل کتابداران و کارکنان ستادی به تعداد 340 نفر است که 181 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه در پژوهش انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از توزیع پرسش نامه محقق ساخته طراحی شده براساس نظریه های آیزن (1991) و کانکانهالی (2005) پس از تأیید روایی و پایایی توزیع گردید. پایایی پرسش نامه ها ی پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ نگرش نسبت به اشتراک دانش (80/0)، قصد اشتراک دانش (74/0)، رفتار اشتراک دانش (70/0)، رفتار برنامه ریزی شده (71/0) و تبادل اجتماعی (74/0) محاسبه و تایید شد. داده های حاصل پس از ورود در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 و اسمارت پی ال.اس با استفاده از روش های آمار توصیفی و نیز آزمون استنباطی رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد نگرش نسبت به اشتراک دانش (284/0) بر قصد اشتراک دانش و (747/0) بر رفتار اشتراک دانش و قصد اشتراک دانش (164/0) بر رفتار اشتراک دانش تأثیر معنادار مثبت دارند. همچنین نقش میانجی قصد اشتراک دانش در تأثیر نگرش نسبت به اشتراک دانش بر رفتار اشتراک دانش مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش نظریه های رفتار برنامه ریزی شده و تبادل اجتماعی در  نگرش  کارکنان کتابخانه های عمومی خوزستان بر رفتار اشتراک دانش از طریق قصد اشتراک دانش کاربرد دارد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی میزان استفاده، سطح رضایت و عوامل موثر بر استفاده اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز از پایگاههای اطلاعاتی پیوسته، درسال تحصیلی 98-1397 به انجام رسیده است.   روش پژوهش: گردآوری داده ها با پرسشنامه صورت گرفت و پرسشنامه ای که روایی آن با انجام آزمایشی (Pilot Study) روی گروه 18نفره از اعضای هیات علمی و نظر متخصصان و پایایی آن با فرمول آلفای کرونباخ تایید شده بود، در بین 140 نفر از اعضای نمونه توزیع و تکمیل شد. حجم نمونه نیز بااستفاده از جدول مورگان تعیین شد و انتخاب از بین افراد جامعه نیز با روش تصادفی به نسبت جمعیت اعضای هیات علمی هر دانشکده (تصادفی طبقه ای) صورت گرفت. یافته ها : یافته های پژوهش حاکی از این است که میزان تأثیر پایگاه های اطلاعاتی موجود در سایت دانشگاه در دستیابی به اطلاعات مورد نیاز اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در حد متوسط است. از نظر تأثیر دو ره های آموزشی در نحوه جستجوی اطلاعات، نشان می دهد که تعداد 51 نفر (4/36 درصد) تأثیر دوره های آموزشی را در حد زیاد مفید می دانند و بیشترین عاملی که موجب محدودیت در استفاده اعضای هیات علمی از پایگاه ها می شود حجم پایین پهنای باند جهت دانلود با فراوانی 35 نفر (1/30 درصد)، است. مهمترین هدف اعضای هیات علمی برای استفاده از پایگاههای اطلاعاتی، انجام فعالیت های پژوهشی(ارائه مقالات بین المللی، پر استناد و برتر)، بالا بردن کیفیت تدریس و روزآمد کردن اطلاعات تخصصی و حرفه ای است.   نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که پایگاه اطلاعاتی ساینس دایرکت بیشتر از سایر پایگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد و کمترین میزان استفاده نیز مربوط به پایگاه کلنیکال کی است. همچنین کمترین میزان رضایت از ویژگی های پایگاه ها، مربوط به تعداد و تنوع پایگاه ها و بالاترین سطح رضایت مربوط به دقت بازیابی از پایگاه ها و ساعات تدریس اعضای هیات علمی رابطه معکوسی وجود دارد ولی در بین اعضای هیات علمی با رتبه های علمی مختلف از لحاظ میزان استفاده تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

هدف: این پژوهش به دنبال بررسی رابطه توسعه رهبری و یکپارچه سازی مدیریت با عملکرد دانش سازمانی با توجه به نقش سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به صورت کمی و از نظر هدف، از نوع کاربردی و برحسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران برابر با 2116 نفر است که نمونه مورد بررسی بر اساس فرمول کوکران برابر با 384 نفر است. روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان و فرمول کوکران با خطای 05/0 برابر با 325 نفر است. در این پژوهش، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و غیربومی استفاده شده است. لذا برای بومی سازی پرسش نامه های مورد استفاده روایی و پایایی آن ها مجدداً بازازمایی شده است و تائید شده است. ب رای بررسی روابط علی بین متغیرها به صورتی منسجم از تکنیک مدل سازی مع ادلات س اختاری و نرم افزار PLS Smart استفاده شده است. یافته ها: در این راستا چهار فرضیه شکل گرفته است که به بررسی توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 37/0، یکپارچگی مدیریت و عملکرد دانش با میزان رابطه 41/0 ، بررسی نقش میانجی سرمایه اجتماعی در توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 44/0 ، بررسی نقش میانجی سرمایه انسانی در توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 48/0 پرداخته شد و تمامی فرضیات تائید شده است. نتیجه گیری: سرمایه گذاری های سازمانی در توسعه رهبران از طریق روش های توسعه رهبری می تواند مهارت های رهبری موردنیاز را برای افزایش سطح کل سرمایه انسانی و اجتماعی در سازمان افزایش دهد که می تواند درنهایت منجر به افزایش عملکرد دانش سازمانی شود.

هدف : هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر خدمات اطلاع رسانی در کتابخانه ها است. روش پژوهش : روش این پژوهش کیفی است و از طوفان فکری و تصمیم گیری گروهی برای جمع آوری داد ه ها استفاده شد. 21 نفر از کتابداران شاغل در میزهای خدمت رسانی کتابخانه ملی ایران (بدون نمونه گیری) جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. برای افزایش اعتبار و دقت داده ها، یادداشت برداری ها و ضبط شنیداری جمع بندی و برای تعدیل و  تایید به کتابداران بازگردانده شد.  نرم افزار مکس کیودا[1] برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها : عوامل موثر بر خدمات رسانی واحد اطلاع رسانی کتابخانه ملی ایران از دیدگاه کتابداران در 4 درون مایه می گنجد (کتابدار اطلاع رسانی، مراجعه کننده، خدمات و میز خدمت). تحلیل کیفی داده ها منجر به استخراج 301 کد اولیه شد که به گزارش عوامل خدمات رسانی پرداخته بودند. بازبینی متعدد و ادغام کدها بر اساس تشابه در طی چندین مرحله، در نهایت 15 زیر درون مایه حاصل گردید. نتیجه گیری : نتایج نشان داد در درون مایه کتابدار اطلاع رسانی، سه زیر درون مایه سواد اطلاعاتی، ارتباط با مراجعه کننده و اخلاق حرفه ای کتابدار؛ در درون مایه مراجعه کننده، سه درون مایه آموزش مراجعه کننده، استقلال و عضویت او؛ در درون مایه میزهای خدمت، 5 زیردرون مایه دسترس پذیری، محل میز، فیزیک میز، نام میز خدمت و ایمن سازی؛ و در درون مایه خدمات، 4 زیر درون مایه بازاریابی، ارائه ارزش افزوده به مراجعه کننده، اولویت بندی امور و نگاه تخصصی به بخش ها و خدمات از عوامل موثر بر خدمات رسانی است. <br clear="all" /> [1] Maxqda