مطالب مرتبط با کلیدواژه

پیشگیری از جرم


۱۰۱.

کارکردهای امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری اجتماعی از جرم

کلیدواژه‌ها: جرم پیشگیری از جرم پیشگیری اجتماعی از جرم امر به معروف نهی از منکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۱۴۳۰
پیشگیری اجتماعی که به عنوان یکی از مهمترین رویکردهای پیشگیری غیرکیفری از جرم نضج پیدا کرده است  به دو شاخه پیشگیری جامعه مدار و پیشگیری رشد مدار تقسیم می شود. در پیشگیری جامعه مدار که از قدیمی ترین و رایج ترین شکل پیشگیری غیرکیفری است، اقدامات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی پیشگیرانه نسبت به محیط اجتماعی اعمال می شود و در پیشگیری اجتماعی رشد مدار، عوامل خطر گرایش افراد به ارتکاب جرم در نهادهای جامعه پذیری نخستین همانند خانواده، مدرسه و گروه همسالان شناسایی و ارزیابی شده است. در این مقاله تلاش شد نقش و کارکرد امر به معروف و نهی از منکر در  پیشگیری اجتماعی از جرم  از منظر   انواع پیشگیری اجتماعی جامعه مدار و رشد مدار بررسی شود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است و داده ها به روش کتابخانه ای جمع آوری شده اند. یافته ها و نتایج: نتایج پژوهش بیانگر آن است که از میان مجموع تدابیر و راهبردهای نظام اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان تأسیس اجتماعی و حقوقی برآمده از بطن قواعد اسلام؛ از یک سو با مؤلفه فرهنگی و اجتماعی پیوند خورده و از سوی دیگر به دلیل غایت اصلی از آن که همانا جلوگیری از وقوع منکر و برقراری معروف است به مثابه سیستم پایش و پالایش محیط اجتماعی، می تواند نقش بی بدیلی در سلامت و حفاظت اجتماع ایفاء   کند.
۱۰۲.

نقش سازمان بازرسی کل کشور در پیشگیری از وقوع جرم

کلیدواژه‌ها: پیشگیری از جرم سازمان بازرسی کل کشور پیشگیری وضعی پیشگیری اجتماعی پیشگیری کیفری نظارت و بازرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۲۸۰
زمینه و هدف: سازمان بازرسی کل کشور، با توجه به قانون اساسی، قانون پیشگیری از وقوع جرم، قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، باید در خصوص پیشگیری از وقوع جرم اقدام کند. در این راستا، سازمان می تواند با بهره گیری از یافته های پیشگیری وضعی، پیشگیری کیفری و پیشگیری اجتماعی، تکلیف خود را انجام دهد. در راستای پیشگیری وضعی، سازمان می تواند نظارت های مستمر، ایجاد و بهینه کردن سامانه نظارت بر معاملات، کنترل دارایی مقامات و مسئولان را در دستور کار قرار دهد. در زمینه پیشگیری کیفری، اقدامات مهمی چون شروع تعقیب، صدور قرار تأمین و در صورت لزوم اعتراض به آراء صادره، در حوزه اختیارات سازمان است. پیشگیری اجتماعی از وقوع جرم توسط سازمان با آموزش فرهنگ سازمانی، ارتقای فرهنگ عمومی از طریق آموزش و بهره گیری از نقش رسانه ها و تعامل با سازمان های مردم نهاد و دیگر دستگاه های اجرایی صورت می گیرد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه ای، مطالب جمع آوری و تحلیل شدند. یافته ها و نتایج: از میان انواع پیشگیری ، پیشگیری کیفری نمی تواند متناسب با اهداف و وظایف سازمان باشد؛ ولی در راستای تحقق بخشیدن به امر پیشگیری کیفری از وقوع جرم، به خصوص در مرحله تعقیب و شروع تعقیب کیفری سازمان نقش قابل توجهی را ایفاء می کند. با توجه به یافته های این پژوهش، سازمان بازرسی کل کشور، برای انجام وظایف پیشگیری از جرم خویش، بهترین راهکاری که دارد، پیشگیری وضعی است. سازمان می تواند برخی از فنون بیست و پنج گانه پیشگیری وضعی به خصوص تکنیک های افزایش تلاش، خطرناک کردن موقعیت ارتکاب جرم و کاستن از عواید ناشی از جرم به خوبی بهره گیرد. انجام بازرسی های منظم، انجام بازرسی های ویژه، الزامی کردن ثبت معاملات دولتی در سامانه نظارت بر معاملات، کنترل دارایی های مقامات و مسئولان مهم ترین اقداماتی است که سازمان می تواند در این خصوص انجام دهد.
۱۰۳.

راهبردهای کاهش پرونده های قضایی از طریق واحدهای مددکاری پلیس

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: پیشگیری از جرم مراکز مشاوره مددکاری کاهش پرونده های قضایی پلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۲۹
زمینه و هدف: افزایش پدیده جرم در جهان، بیانگر نیاز به عزم راسخ برای کاهش فرصت ها و کم رنگ کردن انگیزه های مجرمانه در افراد است تا از این طریق، بتوان از شدت بزهکاری و جرم در جامعه کاست. یکی از عواملی که بر ارتکاب جرم مؤثر است، ابتلا به اختلالات روانی است که بهداشت روانی می تواند به نوعی موجب کاهش ارتکاب جرم شود و یکی از راه های توسعه بهداشت روانی در هر جامعه ای، افزایش مراکز مشاوره و مددکاری است، از طریق پل ارتباطی بین جریان مشاوره و خانواده، می توان از بسیاری از آسیب ها پیشگیری کرد. پژوهش حاضر با هدف شناخت راهبردهای کاهش پرونده های قضایی از طریق واحدهای مددکاری کلانتری های پلیس انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از منابع علمی موجود در این زمینه با تحلیل و استدلال های نگارنده، تدوین شد. یافته ها: با توجه به گستردگی فعالیت مراکز مددکاری در کلانتری های پلیس به نظر می رسد، گسترش این مراکز در همه زمینه ها اعم از پیشگیری از جرم، بازاجتماعی کردن مجرمان بالفعل و بالقوه، کاهش پرونده های قضایی و مانند آن موثر بوده و زمینه ای برای اقدامات مستقیم اجتماعی پلیس به وجود آورده است که شایسته است استفاده از این ظرفیت در راس برنامه ها و اقدامات پلیس قرارگیرد. نتایج : از راهبردهای درون سازمانی پلیس می توان به رویکردهایی مانند انجام اصلاحات سازمانی و تمرکززدایی از اقدامات پیشگیرانه، ارتقای آموزش و آگاه سازی کارکنان، تدوین اخلاق حرفه ای پلیس، تقویت نظارت سازمان بر کارکنان به منظور کسب اعتماد عمومی اشاره کرد. راهبردهای نظیر راهبرد جامعه محوری، راهبرد حل مسئله، راهبرد انعطاف صفر، راهبرد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در پیشگیری از جرم و راهبرد افزایش اعتماد از راهبردهای برون سازمانی پلیس برای پیشگیری از جرم و کاهش پرونده های قضایی است.
۱۰۴.

تأثیر بزه دیدگی اطفال و نوجوانان بر بزهکاری و پیشگیری از آن

کلیدواژه‌ها: اطفال و نوجوانان بزه دیدگی بزهکاری پیشگیری از جرم پیشگیری رشدمدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۰ تعداد دانلود : ۴۳۷
زمینه و هدف: با توجه به نرخ فزاینده آمار بزهکاری اطفال و نوجوانان در جوامع امروزی، شناخت علل و عوامل بزهکاری ایشان و پیشگیری از آن یکی از مهم ترین اولویت های سیاست گذاری کشورها است. برای پی بردن به علل بزهکاری آنان، نظریه پردازان گمانه زنی های متفاوتی کرده اند و دلایل متفاوتی را مطرح کرده اند که ازجمله مهم ترین آنها می توان به بزه دیدگی در دوران کودکی اشاره کرد. بزه دیدگی با توجه به گستره آسیب هایی که به سطوح سلامت جسمی، روانی و عاطفی کودکان و نوجوانان وارد می کند می تواند آنها را به طور مستقیم به سمت ارتکاب بزه سوق دهد یا با اثرات روانی و جسمانی مخربی که به جای می گذارد به طور غیرمستقیم موجبات بزهکاری ایشان را فراهم آورد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و برای اثبات مدعای پژوهش، با مروری بر مبانی نظری و استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به روش پیمایشی انجام شد. همچنین با 74 نفر از کودکان و نوجوانان کانون اصلاح و تربیت استان تهران مصاحبه انجام شد و یک پرسشنامه استاندارد به منظور سنجش میزان بزه دیدگی، عزت نفس و مهارت کنترل خشم بین آنها توزیع شد. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس، تحلیل شد. یافته ها و نتایج: پس از اثبات وجود هم بستگی میان بزه دیدگی و بزهکاری اطفال و نوجوانان، تدابیری ارائه شده تا بتوان از بزه دیدگی اولیه و مجدد این گروه پیشگیری به عمل آورد و مانع تشدید آسیب ها و آثار حاصل از بزه دیدگی بر آنها شد. همچنین، راهکارهایی ارائه شده است که بتواند از بزهکاری آنها در آینده پیشگیری کند. درنهایت، نظر به اینکه ارائه راهکار بدون شناخت راه وصول به آن و نهادهای متولی اجرای آن، کاربرد اجرایی و عملی ندارد. نهادهایی که می توانند نقش اساسی در اجرای رهیافت های پیشگیرانه داشته باشند معرفی شدند.
۱۰۵.

پیشگیری از جرم از رهگذر اصل قانونی بودن آیین دادرسی کیفری

کلیدواژه‌ها: اصل قانونی بودن آیین دادرسی کیفری متهم بزه دیده فرآیند کیفری پیشگیری از جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۰۱
زمینه و هدف: زمینه و هدف: اصل قانونی بودن آیین دادرسی کیفری از جمله اصول بنیادین راهبردی است که همواره یک فرآیند کیفری مبتنی بر نظام دادرسی منصفانه را بنیان می نهد. این اصل که در تمام مراحل و سطوح فرآیند کیفری موضوعیت دارد؛ باید همواره از سوی کلیه کنشگران قضایی و پیراقضایی رعایت شود، به گونه ای که نقض این اصل از جمله نقض تشریفات دادرسی منصفانه محسوب شده و بدون تردید مورد خدشه بر تصمیم های صادره از مراجع قضایی بوده و آرای قضایی را با بطلان و بی اعتباری مواجه می سازد. روش: پژوهش حاضر، از دسته پژوهش های کاربردی محسوب شده و با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شد. یافته ها و نتایج: ماهیت اصل قانونمندی آیین دادرسی کیفری، می تواند کارکردی پیشگیرانه داشته باشد زیرا کارگزاران و متولیان تأمین امنیت و کنشگران فرآیند کیفری با استدراک در مبانی ظهور اصل قانونمندی آیین دادرسی کیفری و تدقیق در گفتمان قانونگذار برای هنجارمندسازیِ این اصل و آثاری که از آن جلوه گر می شود، عواقب سوء رفتارهای مغایر با قانون را سنجیده و در نهایت به ارتکاب بزه با ماهیت های گوناگون مبادرت نورزند.
۱۰۶.

پیشگیری از جرم در نگاه مقام معظم رهبری

کلیدواژه‌ها: جرم پیشگیری از جرم شورای عالی پیشگیری از جرم قوه قضائیه مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۸۰
زمینه و هدف: پیشگیری از وقوع جرم یکی از مسائل مهم و قابل تأمل در مباحث جرم شناسی و علم حقوق است که در سال های بعد از انقلاب اسلامی همواره مدنظر اندیشمندان و بزرگان بوده و پژوهش های فراوانی درباره نحوه پیش دستی از ارتکاب بزه در این علوم انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و داده های آن با مراجعه به اسناد، سخن رانی ها، کتاب ها و مقالات مرتبط جمع آوری شد. در این نوشتار سعی شده است در بررسی ساختاری - سازمانی پیشگیری از وقوع جرم و با روش اسنادی و تحلیل نتایج برخی از تحقیقات و سخنان حکیمانه رهبری، مطالبی متفاوت از پژوهش ها و کتب پیشین که بیشتر به صورت موردی و جزئی بوده اند، ارائه و یک شمای کلی باتوجه به ایرادات ساختاری پیشگیری از جرم به صورت «بومی» ارائه شود. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که طبق فرمایشات مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) پیشگیری از جرائم فقط توسط یک قوه (قوه قضاییه) امکان پذیر نیست و با مشکلات عدیده ای روبه روست؛ بنابراین تشکیل شورای عالی پیشگیری از جرم یکی از اقدامات دقیق و علمی است و برای دست یابی کامل تر به آن، سایر قوا و نهادهای حاکمیتی لازم است به صورت جدی ایفای نقش کنند. از یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که اقدامات زیادی درباره پیشگیری از جرم انجام شده است ولی تحقق نیافتن همه اهداف پیشگیری از جرم می تواند ناشی از عواملی مانند همکاری غیر جدی قوا در پیشگیری از جرم به صورت عملی، نامشخص بودن اولویت های پیشگیری از جرم، تغییر اولویت های پیشگیری در قوه قضاییه، نبود نیروهای متخصص و آموزش دیده در زمینه پیشگیری از جرم ، آمره نبودن مصوبات شورای پیشگیری از جرم، نبود فرمانده واحد برای تعیین اولویت ها، مشارکتی و تخصصی نبودن پیشگیری از جرم، نبود چارچوبی صحیح برای فرهنگ سازی در این زمینه و موازی کاری برخی از نیروهای سه قوه و نهادهای زیرمجموعه آن ها باشد.
۱۰۷.

ارزیابی ساختار پیشگیری از جرم در قوه قضائیه با نگاهی بر آموزه های فقهی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ساختار پیشگیری قوه قضائیه عملکرد سازمانی پیشگیری از جرم پیشگیری در فقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۱
اصل چهارم قانون اساسی بر توجه به آموزه های شریعت اسلام در وضع مقررات و فعالیت های حاکمیت تاکید دارد. از آن جا که در دیدگاه فقهی، پیشگیری از جرم در اشکال مختلف بدون کاربرد اصطلاحات حقوق امروزی تحت عناوینی مانند مقدمه حرام، سد ذرایع و امر به معروف و نهی از منکر مورد تأکید قرار گرفته است، بنابراین به استناد بند پنجم اصل یکصد و پنجاه و شش قانون اساسی، یکی از وظایف قوه قضائیه را اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم می کند. مطالعات ما نشان داد، ساختار و تصمیمات سازمانی پیشگیری از جرم در قوه قضائیه بر مبنای پیشگیری های فرهنگی و اجتماعی، پیشگیری های وضعی، پیشگیری های امنیتی و انتظامی، پیشگیری های قضایی، پیشگیری های مردمی و مشارکت های مدنی شکل یافته است. یافته های تحقیق حکایت از آن دارد علیرغم توفیق این دستگاه در برپایی ساختار سازمانی پیشگیری از جرم، در عرصه اجتماعی شاهد چالشهای جدی و کاستیهای قابل توجهی در این حوزه هستیم.
۱۰۸.

پیشگیری از جرم با تکیه بر فرهنگ عامه

کلیدواژه‌ها: پیشگیری از جرم جامعه جرم ضرب المثل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۱۸۹
زمینه و هدف: ضرب المثل ها به عنوان بخشی از فرهنگ عامه، دربردارنده نصایح و دستورات اخلاقی و منشأ تغییر و تحول در ادبیات و علوم اخلاقی ملت ها هستند و می توانند در پیشگیری از جرم تأثیر بسزایی داشته باشند. این پژوهش در راستای این پرسش که نظریه های جرم شناسی پیشگیری در ضرب المثل های فارسی کدام اند و با هدف بازشناسی نظریه های جرم شناسی پیشگیری در آنها انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که با رویکرد کیفی و به روش تحلیل محتوا و با تکنیک کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل 99621 هزار ضرب المثل است که در دوره دوجلدی فرهنگ بزرگ ضرب المثل های فارسی گردآوری شده است. با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند، ضرب المثل ها انتخاب و پس از کدگذاری داده ها، حدود 991 ضرب المثل با مفهوم جرم شناسی پیشگیری گزینش شدند. در مرحله کدگذاری باز ضرب المثل ها، یعنی خردکردن، مقایسه کردن و مقوله پردازی داده ها، به کشف خصوصیات و ابعاد مقولات و مفهوم سازی آنها با استفاده از روش استقرا پرداخته شد و سپس مقایسه مستمر کدهای باز و جمع موارد مشابه، ذیل یک مقوله در مرحله کدگذاری محوری انجام شد. یافته ها و نتایج: بررسی کامل ترین فرهنگ ضرب المثل های فارسی مشتمل بر 99621 ضرب المثل، نشان داد حدود 991 مورد منطبق با نظریه های جرم شناسی پیشگیری هستند. به گونه ای که هر دو شاخه پیشگیری غیرکیفری یعنی پیشگیری وضعی و پیشگیری اجتماعی در ضرب المثل ها به خوبی نمایان است. در نتیجه می توان گفت سه مؤلفه هسته ای فرد، جامعه و خانواده خلاصه مضامین ضرب المثل های مرتبط با نظریه های پیشگیری از جرم را تشکیل می دهند.
۱۰۹.

هیئت های مذهبی و پیشگیری از جرم

کلیدواژه‌ها: هیئت های مذهبی پیشگیری از جرم عقل نظری عقل عملی نهادهای اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۳۶۵
زمینه و هدف: جرم، انحراف و آسیب های اجتماعی؛ پدیده هایی هستند که در طول تاریخ، جوامع بشری را درگیر ساخته است و برای پیشگیری از آن و ایجاد امنیت در جامعه، اندیشمندان مختلف عرصه های جامعه شناسی، روان شناسی، جرم شناسی و مانند آنها، تدابیر مختلف کیفری و غیرکیفری بکار گرفته اند. با ناکارآمدی صِرف تدابیر کیفری، نظریه های نوینی درخصوص اقدام های پیشگیرانه مبتنی بر روش های غیرکیفری ارائه شد تا زمینه های ارتکاب جرم در جامعه را کاهش دهد. یکی از روش های غیرکیفری، دخالت دادن نهادهای اجتماعی و مردمی، برای تقویت عوامل مقاومت زا و تقلیل عوامل خطر است. روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی – تحلیلی است و داده های آن به روش اسنادی و کتابخانه ای و با ابزار فیش برداری از کتاب ها، پایان نامه ها و مقاله های مرتبط جمع آوری شده است. یافته ها: در پژوهش حاضر، از یک سو به اثرگذاری هیئت بر ابعاد وجودی انسان یعنی عقل نظری (بینش) و عقل عملی (گرایش) و نقش آن در پیشگیری از جرم نگریسته شده و از سوی دیگر به ابعاد اجتماعی هیئت و تشکیلات آن پرداخته شد. نتایج: یافته های پژوهش نشان می دهد که با بهره گیری از ظرفیت های هیئت های مذهبی به عنوان یک نهاد اجتماعی مردم نهاد، می توان ضمن جامعه پذیری، الگوسازی و هویت بخشی به نسل جوان، بینش، انگیزه و رفتار مجرمانه را با شکوفایی و تحوّل عقل نظری و عقل عملی، از آنان سلب کرد.
۱۱۰.

تحول رویکرد های پیشگیرانه پلیس از سنتی تا جامعه محور

کلیدواژه‌ها: پلیس جامعه محور پلیس سنتی رویکرد جامعه محور پیشگیری از جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۲۷۱
زمینه و هدف: نهاد های پلیسی با هدف اصلی حفظ نظم عمومی و جلوگیری از وقوع جرم تشکیل شده اند. این نهاد در طی دهه های گذشته دچار تحول شد و به تناسب تحول درک جامعه از پدیده مجرمانه، از رویکرد های سنتی به رویکرد های نوین و اجتماع محور گرایش پیدا کرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی این سیر تحول انجام شد. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش به صورت توصیفی – تحلیلی انجام شد. مشارکت کنندگان پژوهش، افسران ارشد پلیس بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند و به روش نیمه ساختاریافته با آنها مصاحبه شد. متن مصاحبه ها براساس کدگذاری باز، محوری و گزینشی، کدگذاری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تعامل با محیط، به کارگرفتن شهروندان و دخیل دانستن آنان در مسائل انتظامی، آموزش شهروندان، آگاهی رسانی به شهروندان، استفاده از نظرات خبرگان و منتقدان برای اصلاح و ارتقای خدمات، استفاده از ظرفیت های بزرگ افراد جامعه و مانند آنها از مولفه های تشکیل دهنده راهکارهای پیشگیرانه پلیس جامعه محور هستند. نتایج: ازجمله راهکارهای رویکرد پیشگیری اجتماعی پلیس می توان به: تعامل با مراکز دولتی و استفاده از توانمندی های آنان در راستای مأموریت های مشارکتی پلیس؛ تعامل با تشکل های غیردولتی (هیئت های مذهبی، بسیج، مؤسسه های خیریه و مانند آنها)؛ مشارکت با گروه های اجتماعی (معلمان، اصناف، دانش آموزان، دانشجویان و مانند آنها)؛ استقرار مراکز مشاوره و مددکاری و ارائه خدمات مشاوره روانشناختی و انتظامی؛ فرهنگ سازی و ارائه آموزش های همگانی؛ اطلاع رسانی دقیق از اقدام های پلیس پیشگیری با تکیه بر رویکرد اجتماع محور و پیشگیری از جرم از طریق تعامل با نهاد خانواده، اشاره کرد.
۱۱۱.

ارزیابی طرح های پیشگیرانه مبارزه با مواد مخدر

کلیدواژه‌ها: ارزیابی پیشگیری از جرم جرائم مواد مخدر طرح های انتظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۰۸
زمینه و هدف: براساس آمار مراجع رسمی در بین انواع ناهنجاری های اجتماعی در استان کرمانشاه، جرائم مواد مخدر بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. سیاست جنایی پیشگیرانه پلیس، از طریق اجرای طرح های پیشگیری از جرائم مواد مخدر در تلاش برای کاهش جرائم این حوزه است. این موضوع پژوهشگران پژوهش حاضر را بر آن داشت تا به شیوه علمی، ضمن بررسی تدابیر و طرح های پلیسی برای پیشگیری از این جرم، به ارزیابی این طرح ها و برنامه ها بپردازند. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش از نوع کیفی است که به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. جامعه مشارکت کنندگان پژوهش حاضر خبرگان، مسئولان و کارشناسان انتظامی پلیس های تخصصی مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری استان کرمانشاه هستند که به صورت هدفمند از میان آن ها، براساس اشباع نظر با 14 نفر مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. داده های تحقیق از نظر روایی، متکی به نقل قول های پرسش شوندگان است. داده های تحقیق پس از جمع آوری به روش استقرای تحلیلی، تحلیل شد. یافته ها و نتایج: در مرحله نیازسنجی طرح های پیشگیری از جرائم مواد مخدر معیار فعلی اجرای طرح ها، نارضایتی مردم و تشخیص پلیس است و در مرحله ارزیابی مبانی نظری، ضمن اینکه مبانی نظری طرح ها نیاز به تقویت دارد این نکته حاصل شد که تأکید بر مقابله بیشتر از پیشگیری است. همچنین در مرحله ارزیابی فرآیند اجرای نتایج بر هماهنگی و همکاری با سایر نهادها به صورت سازنده و مؤثر تأکید داشتند و در ارزیابی میزان اثربخشی به دست آمد که تلاش های انجام شده کافی نیست و حل این معضل نیازمند اراده ملی و استانی است.
۱۱۲.

بررسی میزان امنیت محیطی با تاکید بر رویکرد cpted (مطالعه موردی محله فرهنگ شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت محیطی پیشگیری از جرم رویکرد CPTED شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۳۶
رشد شهرها زمینه را برای انواع ازدحام و درهم تنیدگی ها فراهم می کند که ابن امر سبب می شود زمینه و بستر برای وقوع جرایم بیشتر شود. دیدگاه های مرتبط با پیشگیری جرایم از طریق طراحی محیطی می توانند ترکیب و طراحی محیط را طوری سامان دهند که امکان بروز جرایم را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. بدین منظور در پژوهش حاضر جهت بررسی میزان امنیت محیطی با تاکید بر سپتددر محله ی فرهنگ رشت با استفاده از شیوه پیمایشی ، به شناسایی نقاط قوت و ضعف درونی و بیرونی محله از منظر امنیت محیطی و همچنین آزمون های پارامتریک t test و آزمون رتبه ای فریدمن بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج آزمون پارامتریک t این نتیجه حاصل آمد که از نگاه شهروندان و ساکنان محله از میان مولفه هایی که بیان گر سنجش وضعیت مولفه های پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی در محله فرهنگ بودند، وفور قتل و جنایت در شهر با متوسط رتبه ۴.۴۴ در اولویت آخر و تاکید بر قوانینی که میتوانند امنیت را برای شهروندان تامین کنند با متوسط رتبه ۹۹در اولین اولویت بوده است. که این مساله و همچنین تاکید بر ترتیب قرارگیری سایر مولفه ها، وضعیت مطلوب امنیت محیطی در محله مذکور را نشان می دهد. همچنین نتایج آزمون فریدمن که جهت مقایسه توانمندی های محیطی جهت برقراری امنیت در محله فرهنگ به کار گرفته شده است نشان دادکه مولفه ی "سنت حکم می کند که در شرایط سخت به کمک همشهری هایمان بشتابیم" در اویت اول است.
۱۱۳.

رهیافت های پیشگیری از وقوع جرم علیه گردشگران خارجی در ایران (مورد مطالعه: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیشگیری از جرم گردشگری گردشگر خارجی روش دلفی کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۸۳
امنیت از کلیدی ترین نیازهای رشد و توسعه گردشگری است. هدف این پژوهش شناخت رهیافت های پیشگیری از جرم علیه گردشگران خارجی در کلان شهر تهران است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و براساس نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی در چارچوب روش دلفی است. روش دلفی در 3 گام شامل مرحله کیفی-اکتشافی و 2 مرحله کمّی پیمایش دلفی اجرا شد. در مرحله کیفی براساس نمونه گیری گلوله برفی 15 مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان و خبرگان انجام، و داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تلخیصی تجزیه و تحلیل شد. سرانجام 49 رهیافت شناسایی و مبنای تهیه پرسشنامه دلفی قرارگرفت. سپس با جلب مشارکت 15 نفر دیگر، تعداد اعضای پانل دلفی در مرحله نظرسنجی به 30 نفر افزایش یافت. 49 رهیافت پیشگیری از وقوع جرم علیه گردشگران خارجی در 4 بخش شامل: 10 گزاره در بخش حمل و نقل گردشگری، 12 گزاره در مکان ها و مراکز اقامتگاهی، 16 گزاره در مکان جاذبه های گردشگری، و 11 گزاره در مراکز پذیرایی، خدماتی و تجاری گردشگری دسته بندی شد. آزمون ضریب توافقی کندال، در دور دوم اجرای پرسشنامه دلفی حصول اجماع بالاتر از50% میان مشارکت کنندگان در 4 بخش یادشده را آشکار ساخت. جلوگیری از فعالیت مسافربرهای شخصی و تاکسی های غیرمجاز در فرودگاه ها و پایانه های مسافربری، دسترسی بهنگام پلیس به سیستم های ثبت اطلاعات گردشگران در مراکز اقامتگاهی، فرهنگ سازی سفرگروهی و دورنشدن گردشگران از همسفران، برخورد قانونی با مراکز پذیرایی، خدماتی و تجاری گردشگری متخلف و جلوگیری از فعالیت آن ها، بعنوان مهمترین رهیافت ها شناسایی شدند. نتایج پژوهش دربردارنده ی رهیافت های کاربردی برای گردشگران، فعالان و مدیریت بخش گردشگری، نهادهای امنیتی و پیشگیری از وقوع جرم است.
۱۱۴.

تأثیر سامانه پایش تصویری در پیشگیری انتظامی از جرم (موردمطالعه: شهرستان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جرم سامانه پایش تصویری پیشگیری از جرم پیشگیری انتظامی شهرستان همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۱۶۳
زمینه و هدف: با توجه به پیشرفت های شگرف علوم و فناوری در عرصه های مختلف، پلیس نیز در راستای انجام بهینه وظایف خود در حوزه پیشگیری از جرم باید به فناوری های جدید مجهز باشد تا بتواند به نحو مطلوب به وظایف قانونی خود در قبال جامعه پاسخ دهد. با توجه به اینکه یکی از فناوری های مؤثر در حوزه پیشگیری از جرم، سامانه های پایش تصویری است، هدف پژوهش حاضر تعیین میزان تأثیر سامانه پایش تصویری در پیشگیری انتظامی از جرم در شهرستان همدان است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی - تحلیلی است که با تکنیک پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش 250 نفر از کارکنان فرماندهی انتظامی شهرستان همدان - شامل کارکنان صف و ستاد در معاونت عملیات، پلیس پیشگیری، فاوا، رؤسای کلانتری ها و مرفوک شهرستان ها - بودند. حجم نمونه با رابطه کوکران، 148 نفر محاسبه و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته بود و اعتبار ابزار گردآوری داده ها از طریق روایی صوری و محتوایی و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 0/85 به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی انجام شد.یافته ها: براساس یافته های پژوهش در مؤلفه کاهش فرصت جرم از طریق سامانه پایش تصویری، شاخص «یکپارچه سازی سامانه های پایش تصویری با سایر سامانه ها» با میانگین 4/22، در مؤلفه ساماندهی مراقبت رسمی، شاخص «گسترش سامانه ها در مناطق جرم خیز» با میانگین 4/16 و در مؤلفه نظارت الکترونیکی از طریق سامانه پایش تصویری، «برنامه ریزی سامانه ها برای هشدار در مواقع خطر جرم» با میانگین 4/01 بالاترین امتیازها را به دست آوردند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد درصورتی که از ظرفیت های سامانه های پایش تصویری به خوبی استفاده شود، امکان کاهش فرصت جرم، ارتقای مراقبت رسمی از محلات و نظارت الکترونیکی به منظور پیشگیری انتظامی از جرائم به طور مؤثری فراهم خواهد شد.
۱۱۵.

شناسایی مؤلفه های فرهنگ سازمانی برای پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد جهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ فرهنگ سازمانی پیشگیری از جرم پیشگیری انتظامی از جرم رویکرد جهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۳۵۱
زمینه و هدف: یکی از راه های تحقق اهداف پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد جهادی، ایجاد فرهنگ سازمانی جهادی در نیروی انتظامی است، دست یابی به این مهم در گرو شناخت مؤلفه های مرتبط در این زمینه است، لذا هدف پژوهش، شناسایی مؤلفه های فرهنگ سازمانی برای  پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد جهادی است. روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از نظر روش، کیفی-کمی است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل: نخبگان پلیس در حوزه پیشگیری از جرم است که با روش نمونه گیری هدف مند و اصل اشباع نظری، 14 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند؛ ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای اطمینان از روایی از نظرهای اساتید و برای پایایی از روش بازآزمون، مقایسه و تکرارپذیری استفاده شد. داده ها با روش تحلیل مضمون و استفاده از نرم افزار"مکس کیودا" تحلیل شد. در بخش کمی، جامعه آماری 84 نفر مشتمل بر مدیران وکارشناسان خبره است که با روش نمونه گیری طبقه ای به صورت تصادفی، تعداد 69 نفر انتخاب شدند؛ ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار "ایموس"صورت پذیرفت. یافته ها : در بخش کیفی مؤلفه های شناسایی شده در قالب 5 مضمون اصلی و 32 مضمون فرعی دسته بندی شد. مضامین اصلی، شامل فرهنگ های مبتنی بر ارزش محور، محیط محور، قانون محور، راهبرد محور و انسان محور است و در بخش کمی از طریق تحلیل خروجی پرسش نامه ها مشخص شد، مؤلفه های شناسایی شده در سطح مطلوب هستند. نتیجه گیری: مؤلفه های شناسایی شده، شناخت مناسبی درخصوص راه کارهای ترویج فرهنگ سازمانی با رویکرد جهادی در مدیران پیشگیری از جرم ایجاد و با این مهم بسترهای لازم برای تحقق مناسب اهداف پیشگیرانه ایجاد خواهد شد.  
۱۱۶.

تأثیر فعالیت های شورای معتمدان پلیس در پیشگیری از توزیع مواد مخدر (مورد مطالعه: شهر قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پلیس شورای معتمدان پیشگیری از جرم توزیع مواد مخدر شهر قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۷۵
زمینه و هدف: باتوجه به گسترش رویکردهای مشارکت محوری در رفع عوامل آسیب زای محلی، شورای معتمدان پلیس از سال 1393 برابر دستورالعمل معاونت اجتماعی ناجا فعال شد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فعالیت های شورای معتمدان پلیس در پیشگیری از توزیع مواد مخدر در قزوین انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل: 1. فرماندهان و مدیران لایه یک شهرستان و استان، کلانتری های سطح شهر قزوین و مسئولان استان و شهرستان قزوین بالغ بر 54 نفر و 2. شهروندان قزوینی به تعداد 673000 نفر»، حجم نمونه جامعه اول به صورت تمام شمار و جامعه دوم، براساس رابطه کوکران، 384 نفر به صورت نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، دو پرسش نامه محقق ساخته «فعالیت های شورای معتمدان» و «پیشگیری از توزیع مواد مخدر» است. برای بررسی روایی ابزار از روایی صوری و پایایی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار 87/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در بخش توصیفی از آماره های فراوانی، میانگین و نسبت و در بخش استنباطی از آزمون های آماری کولموگروف اسمیرنوف و رگرسیون ساده و چندگانه استفاده شد. یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش، ارتباط معناداری بین متغیر مستقل فعالیت های معتمدان محلی و متغیر پیشگیری از توزیع مواد مخدر در شهر قزوین وجود دارد و به صورت معناداری با افزایش فعالیت های شورای معتمدان، توزیع مواد مخدر کاهش پیدا می کند. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش، با افزایش یک واحد بر فعالیت های معتمدان محلی، پیشگیری از توزیع مواد مخدر در شهر قزوین به میزان 828/0 واحد افزایش می یابد، بنابراین اهتمام و حمایت بیشتر از فعالیت های شورای معتمدان پلیس، پیشگیری از توزیع مواد مخدر در سطح شهر قزوین را تقویت خواهد کرد.  
۱۱۷.

کارکرد رسانه های آزاد در کنترل جرم اختلاس؛ از کنش های پیشگیرانه تا مخاطرات فراروی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رسانه های آزاد پیشگیری از جرم اختلاس شفافیت سواد رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۱۷۶
توسعه روزافزون رسانه های آزاد و تسهیل دسترسی به آن از طریق تلفن های همراه هوشمند موضوعی نوظهور و در عین حال فراگیر است که قابل بهره برداری در زمینه های مختلف حیات بشری ازجمله پیشگیری از جرم است. از این رو نویسنده این مقاله از رهگذر پژوهش میان رشته ای رسانه با حقوق کیفری، درصدد پاسخ به این پرسش است که رسانه های آزاد چگونه می توانند در پیشگیری از جرم اختلاس نقش آفرینی کنند؟ نتایج این نوشتار که از روش توصیفی–تحلیلی بهره برده است، نشان می دهد که رسانه های آزاد باتوجه به ویژگی هایی مانند سهولت دسترسی، ضریب نفوذ، کثرت مخاطب و وسعت انتشار می توانند با کمک به استقرار نظام شایسته سالار، فشار به دولت در جهت تأمین معاش کارمندان، ایجاد شفافیت ومطالبه گری، کارکرد پیشگیرانه کارآمدی در خصوص جرم اختلاس داشته باشند. اما باید توجه داشت که تحقق این کارکرد ازسوی رسانه های آزاد منوط به وجود بایسته هایی چون آزادی بیان، دسترسی آزاد به اطلاعات و بی طرفی رسانه ای می باشد. همچنین نباید از برخی مخاطرات استفاده از ظرفیت رسانه آزاد برای پیشگیری از جرم اختلاس نظیر نقض حریم خصوصی افراد، اتهام افکنی و عوام گرایی کیفری غافل شد. لذا باتوجه به نتایج بدست آمده به متولیان سیاست گذاری پیشنهاد می گردد با تصویب قوانین لازم ضمن بهبود کارآمدی رسانه های آزاد، از توالی نامطلوب آن ها اجتناب کنند.
۱۱۸.

گفتمان سیاست جنایی قوه قضائیه در «دستورالعمل نحوه مشارکت و تعامل نهادهای مردمی با قوه قضائیه»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست جنایی نهادهای جامعوی پیشگیری از جرم عدالت ترمیمی حمایت از بزه دیدگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۱۷۴
در پهنه سیاست جنایی ایران مشارکت نهادهای جامعوی در زمینه پیشگیری از جرم، سازش میان نقش آفرینان دعوای کیفری، حمایت از بزه دیدگان، بازپروری مجرمان و اجرای واکنش های عدالت کیفری از مهم ترین راهبردهاست، اما نبود سیاست جنایی تقنینی شفاف در زمینه مشارکت نهادهای جامعوی، بودن تردید در میان نهادهای دولتی به منظور برقراری تعامل با نهادهای جامعوی و استفاده از ظرفیت این نهادها نسبت به مهار پدیده مجرمانه و پاسخ دادن به آن، نبود آگاهی عمومی نسبت به توان نهادهای مذکور در پهنه عدالت کیفری از مهم ترین چالش ها در این زمینه است. از این رو، آموزش مقام های قضایی، تفسیر قوانین به منظور تقویت مشارکت نهادهای جامعوی، تهیه و تدوین قانون جامع برای توسعه استفاده از ظرفیت های نهادهای جامعوی، گسترش آگاهی های عمومی نسبت به این نهادها از جمله راهکارها به شمار می روند و بر همین اساس، «دستورالعمل نحوه مشارکت و تعامل نهادهای مردمی با قوه قضائیه» که در تاریخ 27 بهمن 1398 برای تقویت رویکرد مشارکت مدارانه در فرایند پیشگیری از جرم و مقابله با بزهکاری تصویب شده است نیز می تواند عرصه ای برای تقویت تعامل نهادهای قضایی با نهادهای جامعوی ایجاد کند. در این نوشتار، گفتمان کنش مدارانه و واکنش مدارانه سیاست جنایی قوه قضائیه در دستورالعمل مذکور مورد بررسی قرار می گیرد.
۱۱۹.

تحلیل کیفی جرائم شرکتی در حوزه بورس و بازار اوراق بهادار

کلیدواژه‌ها: جرائم شرکتی بورس پیشگیری از جرم بازار سرمایه تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۶۷
زمینه و هدف: با گسترش روزافزون حضور شرکت ها در زندگی اجتماعی بشر، رفتارهای مجرمانه مرتبط نیز بیشتر شده است. مرور مهم ترین پرونده های جرائم شرکتی حکایت از گستردگی خسارات و بزه دیدگان عدیده دارد. به نظر می رسد هرگونه تدابیر پیشگیرانه کارا و موثر در کنترل این جرائم، نیازمند فهم علت، زمینه و انگیزه مرتکبان از ارتکاب جرم در بازار سرمایه است، بنابراین هدف پژوهش حاضر بهره گیری از اقدامات پردازشگرانه و تحلیل کیفی جرائم شرکتی است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش اکتشافی است. در راستای حصول هدف پژوهش، پس از بررسی ادبیات علمی، 14 پرونده جرائم شرکتی در حوزه بورس و بازار اوراق بهادار مختومه در محاکم قضایی تهران به روش تحلیل محتوای کیفی واکاوی شد. پس از اشباع نظری، ضمن پالایش کدهای مشابه، مقوله های اولیه و ثانویه کدگذاری شدند و درنهایت مقوله های اصلی در قالب مدل پارادیمی ترسیم شد. یافته ها و نتایج: براساس یافته های پژوهش، جرائم شرکتی در حوزه بورس از جمله جرائم مردانه بوده و زنان در قیاس مردان، نقش کمتری در ارتکاب جرم در این حوزه دارند. همچنین دسترسی مرتکبان به اطلاعات نهانی، حاکمیت فرهنگ جرم در شرکت ها، فقدان نظارت و کنترل داخلی شرکت ها و ناکارآمدی نظام کشف، انگیزه و زمینه ساز ارتکاب جرم در این حوزه است. از این رو، برای کنترل جرائم در این حوزه، لزوم نظارت و پایش مستمر از سوی نهاد ناظر و به کارگیری سازوکارهای الزام آور از سوی نهاد سیاستگزار برای اجرای دستورالعمل حاکمیت شرکتی از سوی شرکت ها، نقش موثری در بهبود اصل شفافیت و پیشگیری از جرائم شرکتی دارد.
۱۲۰.

مؤلفه های مؤثر بر پیشگیری از جرائم و تأمین امنیت شهری مطالعه موردی: منطقه 15 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امنیت شهری پیشگیری از جرم منطقه 15 شهر تهران رویکرد ساختارگرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۴
لازمه داشتن شهری پویا با ابعاد پایدار، تأمین امنیت شهری می باشد. این مسئله در کنار برآورد نیازهای اساسی از ارکان اصلی در توسعه شهرها قلمداد شده است. به همین منظور با توجه به در حاشیه بودن و بروز جرائم و آسیب های اجتماعی متعدد در منطقه 15 تهران، هدف از این مطالعه بررسی مؤلفه های مؤثر بر تأمین امنیت شهری در راستای تحقق ابعاد شهر پایدار در این منطقه می باشد. مطالعه حاضر از نوع «کاربردی» و به روش «کمی - پیمایشی» با لحاظ رویکرد ساختارگرا انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان منطقه 15 تهران به تعداد 659468 نفر تشکیل و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که به صورت تصادفی در بین نمونه آماری توزیع گردید. برای تعیین روایی پرسشنامه از سنجه KMO استفاده که روایی آن 76/0 و برای تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده که نتیجه حاکی از تأیید کلی آن با ضریب 79/0 بوده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. بر مبنای یافته های تحقیق همبستگی درونی مناسب در بین 3 مؤلفه بنیادی، دینامیکی و امنیتی ارزیابی امنیت در فضاهای شهری منطقه 15 تهران وجود داشته که دراین بین مؤلفه بنیادی از اولویت بالاتری برخوردار بوده است. نتایج نشان داد که شاخص هایی چون تأثیر نوع طراحی محیطی، میزان کیفیت زندگی افراد، فقدان یا فرسودگی زیرساخت های شهری و هم جواری محیط های مسکونی با محیط های ناامن دارای اهمیت بیشتری به منظور برنامه ریزی برای بهبود شرایط آن ها جهت بسترسازی مقوله امنیت در فضاهای شهری منطقه 15 شهر تهران می باشد.