مطالب مرتبط با کلیدواژه

کتاب


۸۱.

مخاطب شناسی تقدیم نامه های کتاب های منتشر شده در ایران و نقش فرهنگی و ارتباطی آنها در جامعه اسلامی - ایرانی (مطالعه موردی: کتاب های کتابخانه عمومی شهید آوینی وایقان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۶
هدف: هدف اصلی نشان دادن اهمیت و نقش فرهنگی و ارتباطی تقدیم نامه نویسی و بررسی مخاطب شناسی تقدیم نامه های کتاب های منتشر شده در ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از طریق فیش برداری از 1800 عنوان کتاب جمع آوری شده است. یافته ها: حدود 10 درصد از کتاب ها دارای تقدیم نامه هستند. پدیدآور 78 درصد از تقدیم نامه ها مردان ها و 18 درصد زنان هستند. بیش از 60 درصد تقدیم نامه ها دارای یک مخاطب و به طور میانگین هر تقدیم نامه تقریبا به 2 مخاطب تقدیم شده است. به ترتیب آثار تالیفی، ترجمه و تصحیح متون بیشترین فراوانی تقدیم نامه را دارند و 65/96 درصد تقدیم نامه ها در کتاب هایی نوشته شده که پدیدآور آن یک نفر است. 33/50 درصد مخاطبان تقدیم نامه ها، از خانواده و بستگان پدیدآور است. 26/9 درصد از مخاطبان تقدیم نامه ها ائمه اطهار (ع) است که فراوانی امام زمان (عج) بیشتر از بقیه است. شهدا، استادان و نوجوانان و جوانان، بیشتر از بقیه گروه ها و شخصیت ها مخاطب بوده اند. از 3143 مخاطب در تقدیم نامه ها، 102 مخاطب غیر اشخاص بوده است. نتیجه گیری: تقدیم نامه نویسان کتاب ها، معتقد به آموزه های دین مبین اسلام به ویژه کلام الهی (قرآن) هستند. این موضوع سرمایه بسیار مهم معنوی و اعتقادی است که مدیران جامعه اسلامی و خانواده ها باید این نوع سرمایه ها را تقویت، تکریم و تجلیل نمایند. حس ملی و وطن پرستی پدیدآورندگان در تقدیم نامه ها در دنیای کنونی سرمایه فرهنگی ارزشمندی در مقابل تهاجم و جنگ نرم و فرهنگی بیگانگان و نقش آفرین است. توجه به بحث حفظ محیط زیست، منابع طبیعی و سرمایه های کشاورزی و دامپروری، پیام و رسانه بسیار ارزشمند برای حفظ این منابع است.
۸۲.

تحلیل نظام مجوزدهی کتاب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کتاب آزادی بیان نظام مجوزدهی اصل 24 قانون اساسی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۵۸
کتاب وسیله آزادی بیان و نیز ابزاری ضروری برای گردش آزاد افکار و عقاید است. نظارت بر چاپ و انتشار کتاب یا از طریق نظارت پیشینی (نظام مجوزدهی)، و یا از طریق نظام تعقیبی (نظارت بعد از انتشار) انجام می گیرد. رویکرد نخست سخت گیرانه و مبتنی بر عدم اعتماد به نویسندگان کتاب و ناشران است، در مقابل رویکرد دوم دموکراتیک و آزادمنشانه است. پرسش این است که نظام کنونی مجوزدهی در حوزه کتاب در ایران در مقایسه با معیار آزادی بیان و آزادی اطلاعات با چه کاستی های مواجه است؟ این تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. در اصل 24 قانون اساسی به طور ضمنی اصل آزادی چاپ کتاب بدون سانسور و ممیزی قبلی با دو قید «مخل به مبانی اسلام» ویا «حقوق عمومی» نباشد، پذیرفته شده است. در زمینه کتاب، تفضیل محدودیت آزادی بیان به موجب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تعیین گردیده است. پیشنهاد می گردد، نظام مجوزدهی کتاب حذف و محدودیت ها و ممنوعیت ها مرتبط با آزادی بیان در حوزه کتاب به موجب قانون مصوب مجلس شورای اسلامی تعیین گردد. نظارت قضایی بر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی که در نتیجه آخرین اصلاحات تبصره ماده 19 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1401 حذف گردید، باید بار دیگر برقرارگردد. همچنین به تخلفات ناشران کتاب باید با رعایت اصول یک دادرسی منصفانه رسیدگی گردد.
۸۳.

تفسیرها از کتاب و حکمت، از منظر دلالت بر وحیانی بودن سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کتاب حکمت سنت پیامبر وحیانی بودن سنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۳۷
در ده آیه، «حکمت» بر «کتاب» عطف شده است. در چند آیه از این آیات، این «کتاب» و «حکمت» به عنوان دو داده خداوند به پیامبر اکرم(ص) یا دو آموزه که ایشان آموزگار آن است، شناسانده شده است. برخی با این برهان که در این آیات، مراد از «کتاب» قرآن است و عطف یک چیز بر دیگری، نشانه دوگانگی این دو است، «حکمت» را چیزی دیگر از قرآن دانسته اند. به باور اینان، آن چیز نیز جز سنت نبوی نیست و چون «حکمت» در برخی از آیات، وحیانی خوانده شده است، سنت به سان قرآن کریم وحیانی است. در این جستار از رهگذر مرور تفسیرها از «کتاب و حکمت» در آیات پیش گفته، بی پایگی اینکه مراد از «حکمت» در آیات پیش گفته جز سنت نخواهد بود را باز نموده ایم. برآمد این پژوهش آن است که با استناد به آیات با همایند «کتاب و حکمت»، سنت پیامبر اکرم(ص) را وحیانی نمی توانیم شمرد.
۸۴.

مطالعه نقش رسانه نوین کتاب صوتی در ترویج فرهنگ کتابخوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رسانه شنیداری کتاب صوتی فرهنگ کتابخوانی کتاب رضایتمندی مخاطب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۲۸۵
فرهنگ به عنوان راه مشترک زندگی، اندیشه و کنش انسان در یک جامعه، میراث معنوی هر کشوری محسوب می شود و کتاب با قدمتی پنج هزارساله از اولین عناصری بوده که در تشکیل فرهنگ و تمدن نقش داشته است. بدین دلیل نیاز است به کتاب به عنوان یک عنصر مهم و اثرگذار در ارتقای فرهنگ جامعه، نگاهی چندوجهی و منشورگونه داشت تا در نهایت امر، عمل کتابخوانی محقق شود. دغدغه پژوهشگر در این حوزه، تعامل فناوری و سنت هاست، هدف از این پژوهش بررسی تأثیر کتاب صوتی بر ترویج فرهنگ کتابخوانی است. امروزه با ظهور فناوری های جدید، توزیع محتوا بر بسترهای گوناگونی قرار گرفته است و برای مخاطبان این فرصت را میسر ساخته تا با توجه به نیازهای خود در هر زمان و مکانی از محتوای رسانه ای بهره مند شوند، کتاب صوتی از مصادیقی است که در گروه رسانه های نوین جای می گیرد و در سال های اخیر به بستری محبوب و مورد استفاده مخاطبان بدل شده است. ابزار گردآوری داده ها، کتابخانه ای و مصاحبه خبرگی و روش پژوهش؛ تحلیل محتوای کیفی مضامین موجود است. به جهت دستیابی به مقولات، با هفت نفر از کارشناسان مدیریت رسانه، کتاب و تولیدکنندگان حوزه کتاب صوتی و برنامه های رادیویی مصاحبه عمیق انجام شده است. بر اساس اطلاعات به دست آمده از مصاحبه ها، مخاطبان به دلیل شنیداری بودن، سهولت دسترسی و ویژگی همه جایی همه زمانی بودن اقبال بیشتری نسبت به کتاب صوتی دارند. در پایان، محقق در دو بخش نتیجه یافته های خود را ارائه کرده است: 1. تولید کتاب صوتی به عنوان رسانه ای نوین منجر به افزایش مطالعه مخاطبان و در نتیجه ترویج فرهنگ کتابخوانی شده است. 2. در حوزه تولید کتاب صوتی عناصر و مؤلفه هایی که بر اساس پاسخ متخصصان بایستی مورد توجه قرار گیرد: کارگردانی شدن کتاب صوتی، انتخاب گویندگان مناسب، کیفیت مطلوب ضبط، استفاده به جا و صحیح از موسیقی، انتخاب ژانرهای مناسب این مدیوم و تولید اثر به فراخور نیاز مخاطب است تا رضایتمندی مخاطبان فراهم شود.
۸۵.

کتابشناسی فرقه اهل حق «یارسان»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اهل حق یارسان سروده کتاب کلام دفتر سرانجام نسخه خطی متون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۵۳
فرقه «اهل حق» یا «یارسان» که در قرن هفتم هجری به وسیله سلطان اسحاق (صحاک) بنیان نهاده شد، از کهن ترین فرقه های تصوف است که از لحاظ تخلیط مذاهب اساطیری و گنوسی کهن نظیر بودایی، برهمایی، مانوی، یزیدی، زروانی، مزدکی، زردشتی، خرمدینی و...با آیین ترسایی و داستان های اسراییلی و صوفیگری و درویشی و عرفان و فتوت و تعالیم باطنی فاطمی و صباحی و فرهنگ دروزی و حروفیگری و نقطویان و بکتاشی و نصیری و غالیگری شیعی، آیینی التقاطی به شمار می رود. تفکر غالب و مشترک آن ها با مذاهب اساطیری و باطنی آن است که در مورد خداوند، قایل به حلول و تجسد هستند و سیر تکامل صعودی و نزولی روح بشر را بعد از مرگ به صورت گردش های متوالی (تناسخی) و هزار و یک گانه در اجساد مختلف انسان و حیوان می دانند که اصطلاحاً به آن دونادون می گویند. این فرقه به «علی اللهی» نیز مشهورند چون به الوهیت امام علی(ع) معتقدند و در مراکزی به اسم «جم خانه» طی آداب و رسوم خاصی تشکیل جم می دهند و وجه مشخصه ظاهری آن ها داشتن «شارب» (سبیل) های پرپشت و آویخته روی لب است. مقاله حاضر تلاش دارد فهرستی از کلام ها و کتاب های چاپ و منشر شده اهل حق را به پژوهشگران معرفی نماید.
۸۶.

بازشناسی و تحلیل پیش انگاره های کلامی علم فقه (با محوریت موضوع، غایت و منابع علم فقه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: علم کلام علم فقه تکلیف اختیار معاد کتاب سنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۹۵
ارتباط علوم ازجمله ارتباط علم فقه با علم کلام اجتناب ناپذیراست. رابطه بین علوم در این تحقیق مشتمل است بر ارتباط علم فقه، ازجمله موضوع غایت و منابع آن با علم کلام؛ که پژوهش در این عرصه حائز اهمیت است. با این وصف، تبیین رابطه علم فقه با علم کلام، جهت معرفت افزایی نسبت به جایگاه علم فقه و رفع شبهه احتمالی، لازم و ضروری است. ازاین رو این پرسش مطرح می گردد که پیش انگاره های کلامی علم فقه کدامند؟ فرض بر این است که مسجّل شدن اصل تکلیف و اختیار انسان در عرصه موضوع علم فقه، باور به معاد و ملحقات آن در عرصه غایت علم فقه و خطاناپذیری وحی، عصمت پیامبر(ص) و امامان(ع) در منابع علم فقه، به عنوان پیش انگاره های کلامی علم فقه تلقی می شوند. تحقیق پیش رو توانسته با ابزار کتابخانه ای و روش برهان سبر و تقسیم، ابتدا برخی پیش انگاره های کلامی در علم فقه را مورد سنجش قرار دهد و آنگاه از میان آنها پیش انگاره هایی از عناوین علم فقه، مانند موضوع، غایت و منابع آن علم را به عنوان نظریه برگزیند و مورد ارزیابی قرار دهد و به این نتیجه رضایت داده است که مسائلی همچون تکلیف، مکلِف، حسن تکلیف و اختیار انسان از پیش انگاره های موضوع؛ معاد و ملحقاتش از پیش انگاره های غایت؛ وحی شناسی، راهنماشناسی و مانند آن در منابع علم فقه از پیش انگاره های کلامی علم فقه محسوب می شوند.
۸۷.

آینده نگاری وضعیت کتاب در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: کتاب آینده نگاری پیشران تحلیل ساختاری روش میک مک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۶۳
مقدمه و هدف: کتاب بزرگترین عرصه فرهنگی ایران است و جزء مهمی از آینده فرهنگی ایران، پیامد آینده کتاب خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر، نگاشت آینده کتاب در ایران است. روش: این آینده نگاری، براساس مدل تحلیل ساختاری به روش میک مک و در هشت مرحله «شناسایی متغیرهای محیطی به مدل پستل و رویکرد لایه ای»، «تعیین متغیرهای کلیدی به روش دلفی خبرگان»، «سنجش اثرات متقابل متغیرهای کلیدی به روش میک مک» و «تحلیل محیط کلی سیستم و تعیین پیشران ها»، «تعیین محورهای عدم قطعیت»، «شناسایی سناریوهای پایدار»، «توصیف سناریوها» و «پیشنهاد اقدام ها» صورت گرفته است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد «میزان مداخله (تصدی گری یا تولی گری) دولت در عرصه کتاب»، «ترویج فرهنگ مطالعه کتاب های غیردرسی»، «مطابقت محتوای کتاب ها با نیازها و گرایش های مخاطب»، «نقش وزارت آموزش و پرورش در گسترش فرهنگ کتاب خوانی و مبارزه با بی سوادی و کم سوادی»، «میزان بودجه کتابخانه های عمومی» و «خودکفایی در زنجیره داخلی تولید کاغذ» موثرترین پیشران های آینده کتاب در ایران هستند و سه سناریوی «خزان کتاب»، «بهار کتاب» و «تابستان داغ کتاب» سه سناریوی پایدار برای نگاشت آینده وضعیت کتاب در ایران می باشند. نتیجه گیری: در این پژوهش بدترین سناریوی آینده کتاب در ایران، پایدارترین سناریو شناخته شد. بنابرین رسیدن به سناریوی مطلوب، نیازمند تحول اساسی در رویکرد دولت نسبت به عرصه کتاب است.  
۸۸.

چاپ نوشت (۱۱): ماقبل باستان: نگاهی به چاپکردها و فعالیت های عباسعلی پاسبان رضوی در مشهد

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مشهد کتابفروشی عباسعلی پاسبان رضوی کتابفروشی پاسبان کتابفروشی باستان مؤسسه انتشار کتاب مشهدی نوروزعلی کتاب تاریخ نشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۳
عباسعلی پاسبان رضوی از جمله اهالی فرهنگ و نشر کتاب در شهر مشهد است. وی با راه اندازی کتابفروشی باستان که تا به امروز هم به همین نام باقی است و با فروش و نشر کتاب خدمات قابل توجهی به اهالی فرهنگ در این شهر و ایران ارائه داده است. در این مقاله مؤلف ضمن نیم نگاهی به کتابفروشی های شهر مشهد در دوره قاجار و ابتدای دوره پهلوی اول، نگاهی به فعالیت های پاسبان، شامل راه اندازی کتابفروشی پاسبان، مؤسسه انتشار کتاب و کتابفروشی و نشر باستان دارد.  
۸۹.

شرح و تحلیلی بر روایت «اُوتِیتُ الکِتَابَ وَ مِثلَهُ مَعَهُ»

کلیدواژه‌ها: فقه الحدیث قرآن کتاب وحی غیر قرآنی وحی قرآنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۴
براساس مدلول صریح روایت «اُوتِیتُ الکِتَابَ وَ مِثلَهُ مَعَهُ»، مثل کتاب (قرآن)، هم به پیامبر(ص) داده شده که آن نیز مانند کتاب (قرآن)، وحی نامیده شده است تا نقش اکمال کتاب را ایفا نماید. امّا سؤال اساسی و مهم این است که آیا نزول وحی بر پیامبر گرامی اسلام(ص) محدود به آیات قرآن است یا بر ایشان وحی دیگری غیر از قرآن هم صورت گرفته است؟ رویکرد و محور اصلی مقاله حاضر، شرح و تحلیل روایت فوق است. با توجه به مفهوم حدیث، آنچه در قرآن وجود دارد، «وحی قرآنی» است و آنچه در قالب روایات قطعی الصدور نبوی بیان شده، «وحی غیر قرآنی» است. نکته قابل توجه آن است که وحی قرآنی و غیر قرآنی، از عنصر و صبغه مشترکی به نام «آسمانی» و «الهی» بودن برخوردارند؛ اما عده ای از علما، وحی به پیامبر(ص) را محدود به وحی قرآنی کرده اند؛ در صورتی که شواهد قرآنی و روایی، به صورت قطعی و صریح بیانگر آن است که پیامبر(ص) نه فقط قرآن را از جانب خدا با خود آورده، بلکه به تعبیر خود ایشان، مِثل آن را نیز به همراه آن آورده است. این «مثل کتاب» (قرآن) همان سنّت نبوی است که در کنار هم، مکمل هم و تشکیل دهنده دین و شریعت هستند.
۹۰.

عوامل مؤثر بر ارتقای فرهنگ کتابخوانی در جامعه از دیدگاه دانشجویان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فرهنگ کتاب کتابخوانی فرهنگ کتابخوانی دانشجویان تهرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۴
فرهنگ کتابخوانی نه تنها یکی از مؤلفه ها و ارکان اصلی فرهنگ به شمار می آید، بلکه خود نیز سبب تکامل و رشد فرهنگی می باشد. بررسی ها نشان می دهد که بیشتر پژوهشها در حوزه فرهنگ کتابخوانی بر حوزه دانش آموزان متمرکز است و کمتر به دیدگاه دانشجویان در این زمینه توجه شده است. در این راستا پژوهش مذکور با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقای فرهنگ کتابخوانی در جامعه از دیدگاه دانشجویان تهرانی صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع پیمایشی و ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته (عوامل اقتصادی، فرهنگی و مدیریتی در قالب 19 گویه) و نمونه آماری شامل 300 نفر از دانشجویان شهر تهران می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج نشان داد در حوزه عوامل اقتصادی مولفه های «میزان سرمایه های فردی»، «میزان حقوق ماهیانه» در حوزه عوامل فرهنگی مولفه های «تمایل به ادبیات و تاریخ و فرهنگ کشور»، «مدرک تحصیلی فرد» و «شرکت در نمایشگاه های فرهنگی و هنری» و در حوزه عوامل مدیریتی مولفه های «ساماندهی اقدامات فرهنگی در جامعه»، «ناهماهنگی مدیریت فرهنگی در جامعه» و «انجام نظارت بر عملکرد نهادهای فرهنگی» مهمترین مولفه های تاثیرگذار در ارتقای فرهنگ کتابخوانی در جامعه از دیدگاه دانشجویان تهرانی می باشد. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که عوامل مدیریتی و فرهنگی ناظر به ارتقای فرهنگ کتابخوانی در جامعه مطالعه مطلوب (خوب) ارزیابی شدند اما از دیدگاه دانشجویان عامل اقتصادی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در فرهنگ کتابخوانی نسبتا مطلوب (در حد متوسط) تلقی شدند. به بیان دیگر عوامل مدیریتی، فرهنگی و اقتصادی به ترتیب جز عوامل موثر بر ارتقای فرهنگ کتابخوانی در جامعه مورد مطالعه قرار گرفتند.
۹۱.

«حامیان»، «دانشوران» و میراث تمدن اسلامی- ایرانی در روزگار حکمرانی مغول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مغول تمدن اسلامی ایرانی کتاب دانشوران حامیان صاحب منصبان حکومتی تقدیمیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۸۱
آفرینش رساله های ارجمند در حوزه تمدن اسلامی و ایرانی پس از چیرگی مغول ، گذشته از کوشش نویسندگان اندیشه ورز، نیازمند کسانی بوده که با پشتیبانی و تشویق، زمینه مناسب خلق آن آثار را فراهم کردند. تنوع موضوعی، تعدد نویسندگان و مراتب مختلف اجتماعی و اداری حامیان آن آثار زمینه مهمی برای شناخت اوضاع فرهنگی در دوره یادشده محسوب می شود. این مقاله باهدف پرتو افکندن به شرایط تمدنی و فرهنگی ایران پس از مغول و با شیوه توصیفی- تحلیلی و با عنایت ویژه به «آثار تقدیم شده به صاحب منصبان» دوره یادشده به این پرسش پاسخ خواهد داد: «تقدیمیه های نگاشته شده در متون در روزگار پس از چیرگی مغول چه اطلاعاتی درباره حمایت از دانشوری در دسترس قرار می دهد؟ و فرضیه ای که در پیش گرفته شده: «چنین می نماید که با مطالعه تقدیمیه کتاب ها، می توان طیف گسترده ای از صاحب منصبان این روزگار از اردوی ایلخانان گرفته تا مقامات فروتر در ولایات از دانشوران این روزگار مشاهده کرد که درراه رشد و ترویج علم و فرهنگ دست به کار ترغیب دانشوران بودند و این می تواند گوشه ای از احیاء تمدن اسلامی ایرانی را در روزگار پس از مغول بازتاب دهد». این پژوهش نشان می دهد که «تنوع موضوعی» رساله های نوشته شده، «کثرت نویسندگان و دانشوران» و «مراتب گوناگون اجتماعی و اداری حامیان» به عنوان ویژگی برجسته دوره یادشده، به عنوان عامل مهم در ایجاد شرایط فرهنگی متعالی در حوزه علم و فرهنگ اثرگذار بوده است.
۹۲.

تبیین دلالی احادیث عرضه بر قرآن و کارکرد مصداقی آن در شناخت مجعولات حدیثی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عرضه احادیث عرض کتاب قرآن سنت جعل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۷۴
نوشتار حاضر - که با روش تحلیلی - توصیفی و بهره گیری از ابزار کتابخانه ای به نگارش در آمده است - گستره بهره برداری از احادیث عرض را در تشخیص صدور، دلالت و جهت روایات می کاود و پس از آن امکان و ضرورت عرضه احادیث به قرآن را از دیدگاه قرآن تبیین می نماید. نتیجه آن شد که فرایند عرضه از تضمین صدور روایت از معصوم ناتوان است، ولی می تواند عدم صدور را تضمین نماید و یکی از راه های مهم در احراز قطعی جهت روایت و دریافت مراد اصلی گوینده آن باشد. الگوبرداری از روش معصومان: در عرضه حدیث بر کتاب الهی، سوق دهنده تعریف مفهومی به نام «حیطه های فرایند عرضه حدیث بر قرآن» است که محقق می تواند از این حیطه ها در فرایند عرضه حدیث بر قرآن کریم بهره گیرد. بنا بر استقرای پژوهش، این حیطه ها عبارت اند از: «کتابت مصحف کنونی»، «قرائت مصحف»، «شأن و فضای نزول»، «زمان و ترتیب نزول»، «سباق آیه»، «سیاق آیه» و «دلالات قرآنی». سه حیطه آخر، پرکاربردترین حیطه ها برای فرایند عرضه بر قرآن هستند.  
۹۳.

بررسی معنای کتاب در روایت علوی «هَذا کِتابُ ربّکُم کمَا اُنزِلَ علَی نَبیّکُم»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کتاب وحی قرآنی وحی بیانی مصحف امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۶۱
روایت علوی «هَذا کِتابُ ربّکُم کمَا اُنزِلَ علَی نَبیّکُم» درکتاب الاعتقادات شیخ صدوق بدون ذکر سند نقل شده است. اما روایات هم خانواده و مشابه آن در کتاب اصول کافی و بصائرالدرجات صفار با سند متصل روایت شده است. هر چند این حدیث در رابطه با مصحف امیرمومنان (ع) در منابع شیعی به شکل پربسامدی منعکس شده و مورد استناد قرار گرفته است؛ اما تاکنون مستقلاً به بررسی محتوایی و دلالی آن پرداخته نشده است. پرسش اصلی این که از محتوای این روایت چه اطلاعاتی پیرامون مصحف حضرت به دست می آید؟ این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت پذیرفته و هدف از آن بررسی سندی و متنی روایت مذکور است. نتایج به دست آمده از آن روشن می سازد که محتوای مصحف حضرت از جنس وحیانی بوده و شامل تنزیل و تأویل می باشد، یعنی علاوه بر وحی قرآنی، وحی بیانی نیز در حاشیه مصحف حضرت ثبت شده است. امیرمومنان (ع) به آن مجموعه واژه «کتاب» اطلاق کرده است. پس واژه کتاب اعم از واژه قرآن بوده و رابطه بین کتاب و قرآن، عموم و خصوص مطلق است. از خلال بررسی این حدیث معنای واژه «کتاب» در حدیث ثقلین نیز روشن می گردد. که این مطلب دستاورد جدیدی در رابطه با مصحف حضرت می باشد.
۹۴.

خوانایی سنجی کتاب علوم و فنون ادبی پایه دهم رشته انسانی بر اساس روش های گانینگ فوگ، فلش و پاور

کلیدواژه‌ها: خوانایی تحلیل محتوا کتاب گانیگ فوگ فلش پاور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۴۲
کتاب های درسی مهم ترین منابع فرایند یاددهی- یادگیری هستند و میبایست محتوای کتب برای هر گروه سنی و مقطع تحصیلی به طور مناسب طراحی و تدوین شوند تا اثر بخشی کافی را به دنبال داشته باشند. یکی از مواردی که باید در تدوین کتب درسی به آن توجه لازم را داشته باشیم، سطح خوانایی کتب است. اهداف این پژوهش بدین قرار است: 1- خوانایی سنجی کتاب علوم و فنون ادبی پایه دهم رشته انسانی بر اساس روش های گانینگ فوگ، فلش و پاور 2- آیا مطالب و محتوای کتاب مورد نظر میتواند بدون نیاز به معلم و به صورت مستقل آموزش داده شوند؟ جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه جملات و کلمات موجود در متن کتاب است و همچنین نمونه آماری پژوهش نیز شامل 3 متن یکصد کلمه ای است که به صورت تصادفی انتخاب شده اند. روش تحلیل متون هم بر اساس روش های گانینگ فوگ، فلش و پاور انجام شده است. نتایج حاصل از داده های بدست آمده نشان میدهند که محتوای کتاب علوم و فنون ادبی پایه دهم رشته انسانی طبق روش های فوگ، فلش و پاور از نظر سنی مناسب پایه دهم نیست. همچنین محتوای کتاب را نمیتوان به طور مستقل و بدون معلم فرا گرفت. لذا میبایست برنامه ریزان مجددا نسبت به بازبینی و تغییر محتوای کتاب اقدام فرمایند.
۹۵.

حدود مفروض، حدود ممکن، حدود مقبول

کلیدواژه‌ها: کتاب نشر چاپ فهرست نگاری کتاب شناسی تاریخ چاپ و نشر چاپ سربی صنعت نشر در ایران قاجاریه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۹
مطالعات تاریخ چاپ در ایران با دشواری هایی و فهارس و تحلیل های موجود با کاستی ها و ابهاماتی روبه روست. در کتاب نخستینه چاپ های ایران به خوبی حدود و گستره پژوهش ترسیم شده و در آن محدوده فهرستی جامع، دقیق و تا حد ممکن صحیح ارایه شده و اطلاعات و جزئیاتی فراتر از فهارس قبلی در دسترس قرار گرفته است. با این حال در این فهرست، کتب چاپ سربی ایران به زبان آسوری از قلم افتاده است. در ادامه این مقاله فهرستی از اطلاعات و تحلیل های مفیدی که می توانست بر غنا و کاربرد کتاب بیفزاید، ارایه شده است. در پایان مقاله چنین تشریح شده که با اطلاعات موجود دیگر اساسا باور به دو دوره مجزای اول و دوم در رواج چاپ سربی در ایران مقبول نیست.