هوشمندی رقابتی

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی هوش رقابتی مدیران آموزشی بر اساس ایمان و هوش سیاسی در مدارس دخترانه منطقه 14 تهران انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مطالعاتی مدیران و معاونان مدارس منطقه 14 شهر تهران که 158 مدیر و معاون آموزشی بود. با توجه به جامعه آماری، حجم نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 120 نفر تعیین شد. این تعداد نمونه از میان جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه دین داری در کار لین[1] (۲۰۰۸)، هوش رقابتی ماهانی (۱۳۹۱) و هوش سیاسی دوستار و همکاران (۱۳۹5) استفاده شد. داده ها به روش توصیفی و روش های همبستگی و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد بین متغیرهای ایمان و هوش رقابتی، ایمان و هوش سیاسی و هوش رقابتی و هوش سیاسی روابط مثبت و معنادار وجود داشت. همچنین متغیرهای ایمان و هوش سیاسی، هوش رقابتی را به طور مثبت پیش بینی کردند. نتیجه گیری می شود که هر چه میزان باورها و اعتقادات مذهبی و التزام و عمل به وظایف دینی در مدیران آموزشی مدارس بیشتر بوده و از هوش سیاسی بالاتری برخوردار باشند، هوش رقابتی آن ها بیشتر می باشد. مدیران با استفاده از اطلاعات م ربوط ب ه منابع، امکانات محیطی و رقبا و با در نظر گرفتن فرصت ها و تهدیدات محیط بیرونی، می توانند در جهت منافع سازمان آموزشی خود تصمیمات مناسب تری اتخاذ کنند.   [1] .Lynn

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین عدالت سازمانی و هوشمندی رقابتی با اثربخشی کارکنان اداره ورزش و جوانان استان سیستان و بلوچستان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان (248N=) ادارات ورزش و جوانان استان بود. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه های عدالت سازمانی نیهوف و مورمان ، هوشمندی رقابتی بر اساس مدل دشامپس و نایاک و روچ و سانتی و اثربخشی سازمانی پارسونز بود. با توجه با عدم توزیع طبیعی منتج از آزمون کالموگروف اسمیرنف، تحلیل آماری توسط آزمون همبستگی اسپیرمن انجام شد. نتایج نشان داد که بین عدالت سازمانی و هوشمندی رقابتی و ابعاد آن ها با اثربخشی کارکنان اداره ورزش و جوانان استان رابطه معناداری در سط ح 01/0P< وجود دارد. با توجه به نتایج حاصل می توان اظهار داشت که اثربخشی سازمانی کارکنان متأثر از عوامل مختلف سازمانی ، فردی و محیطی است. هوشمندی رقابتی به مدیران سازمان ها کمک می کند تا در مورد امور راهبردی، تصمیمات بخردانه ای اتخاذ کنند .

امروزه توسعه و تاثیر روز افزون مباحث مدیریتی، بویژه اثربخشی برخورداری از انواع هوشمندی در سازمان ها، منجر به تحولات بنیادین در برنامه های استراتژیک سازمان ها شده است. در این پژوهش تلاش بر آن است که به بررسی میزان برخورداری از هوشمندی رقابتی در فروش بلیط شرکت های هواپیمایی (مطالعه موردی هواپیمایی ماهان) و اثربخشی آن در فروش بلیط پرداخته شود. این پژوهش جز پژوهشهای توصیفی، پیمایشی بوده و پرسشنامه پژوهشگر ساخته بوده و الفای کرانباخ برای دو بخش پرسشنامه 0. 880 و 0. 784 به دست آمده است. در این پژوهش با بهره گرفتن از آزمونهایی از جمله، آزمون تک نمونه ای t، فریدمن، تحلیل عاملی و ضریب همبستگی پیرسون به آزمون فرضیه ها پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ارتباطی مثبت بین بهره مندی از هوشمندی رقابتی و افزایش فروش بلیط شرکت هواپیمایی ماهان وجود دارد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از آزمون های انجام شده، مشتری مداری، بکارگیری فناوری های روز دنیا و مقولات اجتماعی(بخشی از هوشمندی استراتژیک و اجتماعی) بیشترین تاثیر را در افزایش فروش بلیط دارند. در عین حال، عوامل منابع انسانی و انجام فعالیت های تحقیق و توسعه کم اهمیت ترین عوامل اثر گذاری بر فروش بلیط در شرکت هواپیمایی ماهان هستند. 

در طی دهه گذشته، به شکل فزاینده ای بر مؤلفه رقابت پذیری سازمانی تأکید شده است و پژوهشگران چندین عامل تأثیرگذار بر این مهم را مطالعه کرده اند. باوجودِاین، هنوز برخی عوامل در مباحث کنونی رقابت پذیری سازمانی ناشناخته مانده یا در ابعاد بسیار محدودی بررسی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر داشبورد بازاریابی بر رقابت پذیری سازمانی با اثر میانجی گر متغیرهای حافظه بازاریابی و هوشمندی رقابتی انجام شد. این پژوهش ازنظر روش و ماهیت، ازجمله پژوهش های توصیفی همبستگی و ازلحاظ هدف، کاربردی است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد بود که روایی و پایایی آن به تأیید رسید. جامعه آماری پژوهش، شامل 726 نفر از کارشناسان و مدیران شرکت های فعال بیمه استان لرستان بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 251 پرسشنامه به تعداد اعضای نمونه توزیع شد. تحلیل داده های جمعیت شناختی و همچنین آزمون پایایی پرسشنامه به کمک نرم افزار SPSS و تجزیه وتحلیل سایر داده ها، از روش کمترین توان دوم جزئی با استفاده از نرم افزار Visual PLS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که مؤلفه های داشبورد بازاریابی، حافظه بازاریابی و هوشمندی رقابتی هرکدام به تفکیک اثر مثبت و معناداری بر رقابت پذیری سازمانی دارد و همچنین، داشبورد بازاریابی با درنظرگرفتن اثر متغیرهای میانجی گر حافظه بازاریابی و هوشمندی رقابتی بر رقابت پذیری سازمانی اثر مثبت و معناداری دارد. مدیران شرکت های بیمه ای باید انعطاف پذیری را در طراحی و استفاده از داشبورد بازاریابی خود ایجاد کنند و از متغیرهای حافظه بازاریابی و هوشمندی رقابتی استفاده کنند تا ارزشی را که داشبورد تولید می کند، افزایش دهند و توان رقابتی سازمان خود را ارتقا بخشند.

این پژوهش با هدف شناخت ارکان تشکیل دهنده «مدل عوامل برون سازمانی موثر بر توسعه نوآوری»، شناسائی روابط ارکان اصلی با یکدیگر و طراحی ساختار جامع مدل عوامل برون سازمانی موثر بر توسعه نوآوری در سازمان های پژوهشی انجام شد. برای تدوین چارچوب نظری مدل پژوهش، پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و اجرای مصاحبه های اکتشافی، مؤلفه های موثر بر توسعه نوآوری در سازمان های پژوهشی استخراج و از طریق روش پژوهش پیمایشی ارزیابی گردید. داده ها از طریق توزیع پرسش نامه بین 300 نفر از افراد جامعه آماری، جمع آوری و هر کدام از مؤلفه های اصلی مدل، مورد سنجش قرار گرفت. جهت بررسی روابط علّی میان مؤلفه ها از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، مؤلفه «هوشمندی رقابتی» (از طریق تسلط بر فضای فناوری های در حال ظهور، جذب و انتقال دانش، درک آینده قبل از رقیب ها، رسیدن به آینده قبل از مشتری و پیش بینی تغییرات بازار) تأثیرگذارترین عامل و پس از آن بهره گیری از «مراکز علمی و پژوهشی» (با الگویابی، برون سپاری و جذب ایده) و در کنار آن مؤلفه «مشتریان» (از طریق انجام پژوهش بر اساس نیاز مشتری و مشارکت دادن وی در کلیه فرآیندهای طراحی و خلق نوآوری و همچنین کسب رضایت مشتری) عوامل مهم بعدی موثر بر توسعه نوآوری در سازمان های پژوهشی بودند.

شناسایی مشکلات شرکتهای دانش بنیان به دلیل جایگاه ویژه آنها در اقتصاد کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است، با وجود افزایش ارزش صادرات محصولات دانش بنیان، این شرکتها از دو مشکل عمده عرصه های سرمایه گذاری و صادرات ناپایدار رنج می برند، موضوعی که رقابتمندی این شرکتها را با مشکل مواجه کرده و نیاز به کنکاش و جستجوی بیشتری دارد. هدف پژوهش حاضر مفهوم پردازی و اولویت بندی مولفه های هوشمندی در شرکتهای دانش بنیان از طریق رویکرد ترکیبی است. بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف اکتشافی و از نوع آمیخته و از نظر نتیجه کاربردی است. در گام اول پژوهش به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا و از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با فعالان شرکتهای دانش بنیان (متخصصان، مدیران شرکتها و مسئولین مرتبط)، 95 کد به عنوان مفاهیم هوشمندی رقابتی در شرکت های دانش بنیان استخراج و با توجه به قرابت معنایی در 10 مولفه دسته بندی شدند. در گام دوم از طریق نمونه گیری نظری 12 خبره انتخاب و نظرات آنها از طریق پرسشنامه ای با طیف لیکرت 5 درجه ای جمع آوری و داده ها از طریق تکنیک دلفی فازی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش در دو مرحله نظرسنجی از خبرگان منجر به شناسایی هشت مولفه اصلی هوشمندی رقبا، هوشمندی مالی، هوشمندی بازار، هوشمندی فنی، هوشمندی مدیریتی، هوشمندی قانونی، هوشمندی انسانی و هوشمندی سیاسی جهت کسب هوشمندی رقابتی در شرکت های دانش بنیان شد.

هدف: هدف از انجام این پژوهش ارائه الگویی برای درس هوشمندی رقابتی در برنامه آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی از طریق ترسیم تصویر وضعیت هوشمندی رقابتی در عرصه بین المللی از منظر پژوهش و آموزش و همچنین کسب نظر خبرگان است. روش کار: پژوهش حاضر با رویکرد چند روشی و بهره گیری از روش تحلیل محتوای کمی در سه بخش صورت پذیرفته است. جامعه اول این پژوهش، کلیه تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه استنادی وب آو ساینس از سال 1945 تا سال 2018 است. در بخش دوم در بین کشورهای تولیدکننده آثار علمی پایگاه استنادی وب آو ساینس در حوزه علم کتابخانه و اطلاعات نمونه گیری هدفمند صورت گرفت و برنامه درسی دانشکده ها و یا گروه های علم کتابخانه و اطلاعات کشوری که بیشترین تولیدات علمی را در حوزه هوشمندی رقابتی داشت، مورد تحلیل محتوا قرار گرفت (52 دانشگاه، جامعه دوم پژوهش بود). پس از تحلیل محتوای برنامه درس هوشمندی رقابتی در پنج دانشگاه، الگوی درس تدوین شد. جامعه سوم پژوهش، خبرگان و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. داده های این پژوهش از طریق سیاهه وارسی محقق ساخته و بر اساس مشاهده مستقیم و همچنین پرسشنامه به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آماره هایی مانند فراوانی و درصد و آزمون نسبت استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که حوزه علم کتابخانه و اطلاعات، بیشترین میزان تولیدات علمی را در موضوع هوشمندی رقابتی به خود اختصاص داده است. بیشترین تولیدات در سال 2016 بوده و کشور آمریکا در زمینه این تولیدات پیشتاز بوده است. دانشگاه های گرانادا و غرب اوراسیا در این زمینه بیشترین سهم مشارکت را داشته اند. جین، واقان، بوتیلیر و سیمون پر تولیدترین افراد در این حوزه بوده اند. تولیدات علمی بیشتر در قالب مقاله بوده و میزان استناد به این آثار در سال 2018 به بیشترین مقدار خود رسیده است. هوشمندی رقابتی در اکثر دانشکده ها و گروه های آموزشی علم کتابخانه و اطلاعات در کشوری که بیشترین میزان تولیدات علمی را دارد، تدریس می شود. در الگوی درس هوشمندی رقابتی برای رشته علم اطلاعات و دانش شناسی که بر اساس دانشگاه های آمریکا پیشنهاد شد مواردی مانند نام، تعداد واحد، سرفصل ها و نظایر این مورد توجه قرار گرفت و سپس ارائه این درس و الگوی آن مورد تأیید خبرگان واقع شد. نتیجه گیری: نتایج حاکی است که فقدان حضور ایران و ایرانیان در عرصه هوشمندی رقابتی در علم اطلاعات و دانش شناسی بسیار آشکار است. موافقت خبرگان و استادان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی با وجود این درس نشان از علاقمندی آن ها به مرزگستری رشته و کسب سهم بیشتر در بازار کار است.

هوشمندی رقابتی ابزاری کلیدی برای ایجاد تمایز و موفقیت در عرصه رقابت دانشگاهی کشور است. این مطالعه با هدف مدلسازی پیشران های مهارتی هوشمندی رقابتی دانشگاه انجام شده است. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی است که به شیوه پیمایش مقطعی انجام شد. 23 نفر از اساتید دانشگاه های صنعتی تهران در این مطالعه مشارکت کردند. برای طراحی مدل از روش ترکیبی دیمتل و مدلسازی ساختاری-تفسیری استفاده شد. براساس نتایج این تحلیل مدیریت و رهبری هوشمند بر تعاملات و ارتباطات دانشگاه تاثیر دارد. این تعاملات نیز بر فرایندها، ساختار و قوانین دانشگاه اثر می گذارند. فرایندهای دانشگاهی نیز به نوبه خود بر فرهنگ سازمانی، سرمایه انسانی و برندسازی دانشگاه اثر می گذارند و در نهایت نیز به برنامه های آموزشی، سیستم ها و زیرساخت ها منجر می شوند. همچنین براساس نمودار قدرت نفوذ-وابستگی مشخص گردید، متغیر مدیریت و رهبری هوشمند قدرت نفوذ بالایی داشته و تاثیرپذیری کمی دارند و در ناحیه متغیرهای مستقل قرار گرفته است. متغیرهای برنامه های آموزشی و پژوهشی و سیستم ها و زیرساخت ها نیز از وابستگی بالا اما نفوذ اندکی برخوردار هستند، بنابراین متغیرهای وابسته محسوب می شوند. متغیرهای برنامه ریزی توسعه مستمر و برندسازی دانشگاه ، سرمایه انسانی ، فرایندها، ساختار و قوانین دانشگاه و تعاملات و ارتباطات دانشگاه قدرت نفوذ و میزان وابستگی مشابهی دارند بنابراین متغیرهای پیوندی هستند. هیچ متغیری نیز در ربع اول یعنی ناحیه خودمختار قرار نگرفته است.

در عرصه رقابت فشرده، مدیران کسب وکارها، بیش از همیشه به اطلاعات مناسب برای اتخاذ تصمیم های راهبردی نیاز دارند. برای آن دسته از مدیران اجرایی که در حوزه خرده فروشی آنلاین محصولات فسادپذیر فعالیت دارند، دسترسی به این گونه اطلاعات از اهمیت برخوردار است چراکه این محصولات چرخه عمر کوتاهی دارند. در این پژوهش، با به کارگیری رویکرد تحقیق ترکیبی، ابعاد و مؤلفه های مدل هوشمندی بازار در زنجیره عرضه محصولات فسادپذیر شناسایی شده است. از تحلیل عاملی و نرم افزار اسمارت پی آل اس برای اعتبارسنجی مدل استفاده شده است. مدل مذکور، شامل 5 بعد هوشمندی کسب وکار، بینش بازار و مشتری، هوشمندی زنجیره عرضه، هوشمندی رقابتی و هوشمندی کسب وکار اجتماعی است.

هدف پژوهش حاضر تحلیل هوشمندی رقابتی مدیران باشگاه های ورزشی شهر تهران است. جامعه آماری پژوهش کلیه مدیران و کارشناسان باشگاه های ورزشی شهر تهران بوده که با استناد به فرمول کوکران 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق تعیین شد که به صورت دردسترس و احتمالی از بین جامعه آماری تحقیق انتخاب شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه بازنگری شده هوشمندی رقابتی بوده که روایی و پایایی آن مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. به منظور تحلیل داده ها از آزمون دوجمله ای و جهت بررسی معناداری ارتباط بین مؤلفه های پژوهش (هوشمندی بازار، هوشمندی اجتماعی و استراتژیک، هوشمندی رقبا، هوشمندی تکنولوژیک) و همچنین شدت رابطه ها از آزمون همبستگی اسپیرمن و یومن ویتنی و برای طراحی مدل از مدل حداقل مربعات جزئی (پی ال اس) استفاده شد. بررسی شدت همبستگی نشان داد که رابطه بین هوشمندی اجتماعی و استراتژیک و هوشمندی بازار و همچنین هوشمندی اجتماعی و استراتژیک و هوشمندی رقبا از شدت قوی برخوردار است و رابطه بین سایر مؤلفه ها در محدوده رابطه با شدت متوسط قرار دارد. با توجه به ضرایب مدل نهایی، هوشمندی رقبا بیشترین تأثیر و بعد از آن هوشمندی اجتماعی و استراتژیک، هوشمندی بازار و هوشمندی تکنولوژیک به ترتیب تأثیر داشتند. درنهایت با توجه به بالاتر بودن ضریب مسیر هوشمندی بازار در تحقیق حاضر، لازم است مدیران باشگاه های ورزشی برای حفظ و ارتقاء هرچه بیشتر هوشمندی رقابتی، با توزیع برگه های نظرسنجی دوره ای نسبت به کسب آگاهی هرچه بیشتر در مورد بازار هدف خود اقدام نمایند.

هوشمندی رقابتی، به عنوان فرآیندی از دریافت و تحلیل اطلاعات مرتبط با محیط پیرامون، فعالیت های رقبا، تأمین کنندگان، مشتریان و شرایط بازار یک بنگاه، می تواند بر برنامه ها و تصمیم گیری ها و نیز به گونه ای چشمگیر، بر عملکرد و موفقیت بنگاه تأثیرگذار باشد. با این پیش فرض، هدف اصلی تحقیق پیمایشی حاضر بررسی ابعاد هوشمندی رقابتی مدیران صنایع تبدیلی کشاورزی استان لرستان و رابطه آن با عملکرد این صنایع بود. جامعه آماری تحقیق را مدیران واحدهای صنایع تبدیلی کشاورزی در استان لرستان تشکیل می دادند که با استفاده از رابطه تعیین حجم نمونه کوکران، 140 نفر از آنها به عنوان نمونه تحقیق تعیین و به طور تصادفی انتخاب شدند. متغیرهای مستقل تحقیق ابعاد پنج گانه هوشمندی رقابتی مشتمل بر هوشمندی رقبا، هوشمندی بازار، هوشمندی فناورانه، هوشمندی ساختاری سازمانی و هوشمندی راهبردی اجتماعی بودند، که تأثیر آنها بر عملکرد واحدهای صنایع تبدیلی به عنوان متغیر وابسته بررسی شد. ابزار اصلی مورد استفاده در تحقیق پرسشنامه ای محقق ساخته و مبتنی بر نتایج مطالعات پیشین بود. بر مبنای یافته های تحقیق، تقریباً در تمامی ابعاد هوشمندی رقابتی، وضعیت هوشمندی مدیران در حد بالاتر از متوسط بود. نتایج ارزیابی مدل پژوهش نیز نشان داد که مدل مشتمل بر ابعاد پنج گانه هوشمندی رقابتی، از برازش کلی نسبتاً مطلوب برخوردار بوده و ابعاد هوشمندی رقابتی مورد بررسی، در مجموع، 49 درصد واریانس عملکرد واحدهای تولیدی را تبیین می کنند. بر مبنای نتایج به دست آمده، توصیه هایی برای تقویت سطح هوشمندی رقابتی مدیران واحدهای صنایع تبدیلی کشاورزی استان لرستان و نیز اثرگذاری بهتر ابعاد هوشمندی رقابتی بر عملکرد کمی و کیفی تولیدات این واحدها ارائه شد.

هدف پژوهش حاضر تبیین هوشمندی رقابتی بر اساس شایستگی فناوری اطلاعات با میانجی مهارت های مدیریت کوانتومی در مدیران دانشگاه بود. روش پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و از نظر هدف، کاربردی بود. جامعه آماری شامل تمامی رؤسا، معاونان و مدیران گروه های پردیس های شش گانه دانشگاه سمنان معادل 211 بودند، که از این میان با استفاده از فرمول کوکران تعداد 137 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر ادبیات پژوهش، شامل 20 سؤال با مقیاس طیف لیکرت 5 نقطه ای در چهار بخش؛ سؤالات جمعیت شناختی، شایستگی فناوری اطلاعات (مهارت-های توسعه یافته عمومی، مهارت های توسعه یافته تخصصی)؛ مهارت های مدیریت کوانتومی (شناخت و تفکر کوانتومی، احساس و ادراک کوانتومی، اعتماد و عمل کوانتومی)، و هوشمندی رقابتی (هوش سازمانی، هوش اجتماعی، هوش رقبا) بود که روایی و پایایی آن به روش روایی محتوایی و همگرا و پایایی ترکیبی و درونی تأیید شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری رویکرد واریانس محور تحلیل شدند. نتایج نشان داد؛ شایستگی فناوری اطلاعات بیشترین اثر مستقیم را بر مهارت های مدیریت کوانتومی دارد. اثر مستقیم شایستگی فناوری اطلاعات بر هوشمندی رقابتی بیشتر از اثر مستقیم مهارت های کوانتومی بر هوشمندی رقابتی بود. همچنین دستاورد پژوهش نشان داد، شایستگی فناوری اطلاعات با میانجی مهارت های مدیریت کوانتومی 29/0 از تغییرات هوشمندی رقابتی مدیران دانشگاه را برآورد می کند. دستاورد مطالعه حاضر ابزار علمی – فنی مناسبی را برای برنامه ریزی های راهبردی توسعه سرمایه انسانی رقابتی مدیران دانشگاه در اختیار سیاستگذاران و تصمیم گیرندگان نظام آموزش عالی قرار می دهد.