هوش سیاسی

در این مقاله هوش سیاسی، ابعاد و کارکرد ها ی آن در سازمان مطالعه می گردد. ازآنجاکه رفتار سیاسی در سازمان ها ی امروزی اجتناب ناپذیر است، لذا آشنایی با هوش سیاسی به هدایت رفتار سیاسی کمک شایانی می کند. انسان ها ی هوشمند بهتر از دیگران می توانند راه خود را در موقعیت ها ی پیچیده پیدا کنند. انسان ها تنها با بهره مندی از هوش عقلایی و هیجانی نمی توانند به موفقیت دست یابند بلکه نیازمند مهارت ها ی مهم اجتماعی دیگری هم هستند که هوش سیاسی یکی از آن ها ست. با استفاده از هوش سیاسی و اعمال قدرت و نفوذ می توان به اهداف دست یافت. ولی ازآنجاکه رفتار سیاسی اغلب توأم با هزینه است، معمولاً این گونه رفتارهای گزینشی است. نزدیکی به قدرت تصمیم گیری در ساختار ها ی دیوان سالار، تشکیل ائتلاف، تلاش برای اثرگذاری بر فرایند تصمیم سازی و حتی تصمیم گیری و... بیانگر رفتار سیاسی است. افراد با گسترش روابطشان با دیگر اعضای جامعه هوش سیاسی و سایر مهارت ها ی اجتماعی خود را افزایش می دهند. اما با توجه به اهمیت هوش سیاسی، در متون علمی کمتر بدان توجه شده است. در این مقاله ابعاد و مؤلفه ها ی هوش سیاسی تحلیل و سپس، مدل جدیدی از ابعاد هوش سیاسی ارائه شده است.

رهبران تحول آفرین به سطح بالایی از هوش سیاسی نیاز دارند تا بتوانند به صورت شایسته ای با مقاومت پنهان و آشکار برای تغییر و تحول سازگار شوند و آن را تسهیل کنند. اعمال نفوذ و قدرت وجودی رهبران، آن ها را در جهت ایجاد تغییر در کارکنان و سازمان یاری داده و به تحقق اهداف سازمانی کمک می کند؛ لذا هدف پژوهش، شناسایی سبک رهبری مؤثر در اجرای تحول اداری و تحلیل اهمیت و جایگاه مدیران برخوردار از توانمندی هوش سیاسی در پیاده سازی تغییرات سازمانی و برنامه های تحول اداری است. در این مقاله به بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر تغییرات سازمانی با میانجی گری هوش سیاسی در سازمان های دولتی استان گیلان پرداخته شده است؛ بنابراین ابتدا با مرور مبانی نظری، فرضیه های پژوهش نوشته شد و سپس با استفاده از پرسش نامه، داده ها جمع آوری شد. جامعه آماری پژوهش شامل سازمان های دولتی استان گیلان است که برنامه تحول اداری در سال های گذشته در آن ها اجراشده یا در حال اجرا است. از این جامعه آماری، 64 سازمان دولتی به روش تصادفی ساده برای نمونه آماری انتخاب شدند. پژوهش حاضر کاربردی و روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده که اطلاعات به روش میدانی جمع آوری شده و برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS)استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که رهبری تحول آفرین با میانجی گری هوش سیاسی بر روی تغییرات سازمانی تأثیرگذار است. افزایش درک هوش سیاسی رهبران، موفقیت سازمانی را افزایش، اضطراب را کاهش و روابط خارجی سازمان را بهبود می بخشد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر هوش سیاسی مروجان کشاورزی در مورد اصلاح سازمانی جهاد کشاورزی در بخش توسعه روستایی صورت گرفت. جامعه آماری شامل 109 کارشناس ترویج جهاد کشاورزی استان گیلان بود که به دو گروه تقسیم شدند، گروهی که بر ضرورت اصلاح ساختار فعلی برای توسعه روستایی تأکید داشتند و گروهی که چنین ضرورتی را متصور نبودند. طی پژوهشی توصیفی زمینه یاب، ارتباط معنی دار متغیرها در پنج بُعد شامل بازی اجتماعی، پویایی قدرت، شخصیت سیاسی، مدیریت استرس، و دانش عملی با نگرش نسبت به اصلاح سازمانی بخش توسعه روستایی سنجیده شد و با روش رگرسیون لجستیک، تبیین متغیرهای متمایزکننده دو گروه پاسخ دهنده صورت گرفت. نتایج نشان داد که 72 درصد پاسخ دهندگان اصلاح سازمانی بخش توسعه روستایی را ضروری تشخیص می دهند و آن را در افزایش بهره وری مدیریت روستایی مؤثر می دانند. همچنین، بر پایه دیگر نتایج پژوهش، نُه متغیر هوش سیاسی شامل همکاری سازمانی، ظاهر صادقانه مدیر، ارتباط با مقام بالادستی، آگاهی از پایگاه های قدرت، ترغیب، کنترل درونی، کانون تمرکز، باور در به کارگیری منابع، و دانش ضمنی در پیش بینی اصلاح سازمانی بخش توسعه روستایی نقش داشتند؛ و در نهایت، افراد با درک مثبت از مدیر و واحد کاری از سازگاری فردی بهتر با تغییر در سازمان برخوردار بودند.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل بررسی نقش هشیاری سازمانی بر ترومای سازمانی با در نظر گرفتن نقش میانجی هوش سیاسی مدیران انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر جمع آوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی و از شاخه مطالعات پیمایشی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش، شامل 240 نفر از کارکنان ستاد مرکزی سازمان تأمین اجتماعی استان فارس بوده است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که حجم نمونه برابر 147 به دست آمد. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت تصادفی ساده بوده است. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های استاندارد هشیاری سازمانی پهلوان صادق و عبداللهی(1395)،ترومای سازمانی وی ویان و هورمن(2015) و هوش سیاسی فریس و همکاران(2005) جمع آوری شده است. روایی و پایایی پرسشنامه ها به ترتیب از طریق روش اعتبار محتوا و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ تأیید شده است. برای تحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS 21 و AMOS 23 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که هشیاری سازمانی و هوش سیاسی تأثیر منفی(معکوس) و معنی داری بر ترومای سازمانی دارد. یافته های تحقیق دلالت بر این دارد که هشیاری سازمانی از طریق هوش سیاسی مدیران می تواند تأثیر معنادای در جهت کاهش ترومای سازمانی داشته باشد. به علاوه نتایج پژوهش حاکی از آن است که از بین ابعاد هشیاری سازمانی و هوش سیاسی، به ترتیب اعتماد و صداقت بیشترین تأثیر را در جهت کاهش ترومای سازمانی دارند.

نقش مؤثر هوش سیاسی مدیران و رهبران در تغییر و تحولات بنیادی سازمان انکارناپذیر است. هوش سیاسی هوشی است که رهبران می توانند با استفاده از آن اعمال نفوذ برای تغییرات مناسب در سازمان را ایجاد کنند. هوش سیاسی یکی از مهارت های اجتماعی است که یک رهبر تحول آفرین باید آن را به درستی شناخته و در تغییرات سازمانی برای اثربخشی بیشتر استفاده کند. فرهنگ هر سازمان نقش مهمی در پذیرش تغییر از سوی کارکنان و آمادگی کارکنان برای تغییر دارد. رهبران از طریق یک فرآیند نفوذ اجتماعی فرهنگ سازی کرده و با اثر گذاری بر کارکنان، آنان را به سمت تحقق اهداف متعالی سازمان هدایت می کنند. در این مقاله تأثیر هوش سیاسی بر تغییر سازمانی در سازمان های دولتی استان گیلان بررسی شده و همچنین نقش تعدیل گر فرهنگ سازمانی در رابطه بین هوش سیاسی و تغییر سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. داده های پژوهش از سازمان های دولتی استان گیلان گردآوری شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است که اطلاعات با استفاده از پرسش نامه گردآوری شده و برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که هوش سیاسی بر تغییر سازمانی تأثیرگذار است و فرهنگ سازمانی رابطه بین هوش سیاسی و تغییر سازمانی را تعدیل می کند.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی هوش رقابتی مدیران آموزشی بر اساس ایمان و هوش سیاسی در مدارس دخترانه منطقه 14 تهران انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مطالعاتی مدیران و معاونان مدارس منطقه 14 شهر تهران که 158 مدیر و معاون آموزشی بود. با توجه به جامعه آماری، حجم نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 120 نفر تعیین شد. این تعداد نمونه از میان جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه دین داری در کار لین[1] (۲۰۰۸)، هوش رقابتی ماهانی (۱۳۹۱) و هوش سیاسی دوستار و همکاران (۱۳۹5) استفاده شد. داده ها به روش توصیفی و روش های همبستگی و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد بین متغیرهای ایمان و هوش رقابتی، ایمان و هوش سیاسی و هوش رقابتی و هوش سیاسی روابط مثبت و معنادار وجود داشت. همچنین متغیرهای ایمان و هوش سیاسی، هوش رقابتی را به طور مثبت پیش بینی کردند. نتیجه گیری می شود که هر چه میزان باورها و اعتقادات مذهبی و التزام و عمل به وظایف دینی در مدیران آموزشی مدارس بیشتر بوده و از هوش سیاسی بالاتری برخوردار باشند، هوش رقابتی آن ها بیشتر می باشد. مدیران با استفاده از اطلاعات م ربوط ب ه منابع، امکانات محیطی و رقبا و با در نظر گرفتن فرصت ها و تهدیدات محیط بیرونی، می توانند در جهت منافع سازمان آموزشی خود تصمیمات مناسب تری اتخاذ کنند.   [1] .Lynn

هدف از پژوهش حاضر تحلیل رگرسیونی هوش سیاسی و رفتار سیاسی مدیران اداراه کل ورزش و جوانان و هیئت های ورزشی استان فارس بود. جامعه آماری پژوهش همه مدیران و معاونین ادارت ورزش و جوانان و هیئت های ورزشی استان فارس به تعداد 114 نفر بود که بر اساس جدول مورگان به طور تصادفی 86 نفر برای نمونه تحقیق انتخاب شدند. برای دست یابی به اهداف تحقیق از دو پرسش نامه ی 20 سئوالی هوش سیاسی کوک، کولی و هیلاری و کوت(2004) و پرسش نامه ی 29 سئوالی رفتار سیاسی آتش پور(1389) استفاده گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها به تایید 15 تن از متخصصین مدیریت ورزشی قرار گرفت و پایایی آن ها در یک مطالعه مقدماتی با 30 آزمودنی و با آلفای کرونباخ به ترتیب 84/0 و 81/0 محاسبه شد. برای تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از روش های آماری توصیفی و استنباطی از جمله کلموگروف اسمیرنف، تی تک گروهی و رگرسیون با کمک نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد هوش سازمانی و رفتار سیاسی مدیران به ترتیب در حد مطلوب و متوسط قرار دارد. بین هوش سیاسی و رفتار سیاسی مدیران ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین هوش سیاسی قابلیت پیش بینی 66% رفتار سیاسی مدیران را دارد.

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه هوش سیاسی و هوش کلامی با سبک رهبری تحولی مدیران و کارکنان وزارت ورزش و جوانان انجام گرفت. پژوهش حاضر از لحاظ نحوه گردآوری داده ها و روابط بین متغیرها از دسته پژوهش های توصیفی – همبستگی بوده و از لحاظ اهداف پژوهش از نوع کاربردی می باشد که به روش میدانی به اجرا درآمد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان و مدیران وزارت ورزش و جوانان بود (700= N)، که 60 نفر از مدیران به صورت کل شمار و 200 نفر از کارمندان به روش تصادفی ساده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند (260=n). در این تحقیق از سه پرسشنامه استاندارد هوش کلامی ، هوش سیاسی و سبک رهبری تحولی استفاده شد. به منظور بررسی اطلاعات از آزمون های کلموگروف اسمیرنف، همبستگی پیرسون و رگرسیون با استفاده از نرم افزار spss 20 استفاده شد. نتایج نشان داد که هوش سیاسی و هوش کلامی نمونه های تحقیق در سطح مطلوبی قرار دارد. همچنین نتایج نشان داد بین هوش سیاسی و سبک رهبری تحولی (001/0= p،52/0 r269=) و همچنین بین هوش کلامی و سبک رهبری تحولی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (001/0= p،65/0 r269=). در نهایت اینکه نتایج نشان داد هوش کلامی و هوش سیاسی پیش بینی کننده های خوبی برای رسبک هبری تحولی هستند.

پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبارسنجی آزمون هوش چندگانه زمینه ای دانشجویان بر اساس مدل نظریه هوش چندوجهی زمینه ای چنگ(2000) ساخته شد. در این مدل، محوری ترین نوع هوش یعنی هوش یادگیری که به معنی توانایی یادگیری و تفکر خلاقانه و انتقادی و بهینه سازی استفاده از توانائی های زیستی- فیزیولوژیکی است، در مرکز و قلب مدل ارتباطی انواع هوش مستقر گردیده است و پنج نوع هوش دیگر یعنی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فنی در تأثیر و تأثر متقابل با آن قرار دارند. روش پژوهشی از نوع پیمایشی و جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموختگان متقاضی شغل پلیس بود که از بین آن ها 200 نفر به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند که پس از کنار گذاشته شدن پرسشنامه های ناقص به تعداد 161 نفر تقلیل یافت. این آزمون در 6 مؤلفه هوش های یادگیری، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فنی و در قالب 32 سؤال تنظیم شد. پس از حصول روایی و پایایی مناسب این آزمون، داده ها با استفاده از نرم افزار Amos تجزیه و تحلیل شد. پس از احراز مناسب بودن مدل با استفاده از شاخص های برازش، نتایج حاکی از بار عاملی ضعیف 5 سوال بود که از آزمون حذف گردید و شکل نهایی آزمون مورد تأیید واقع شد. نتایج دیگر نشان دادکه به جز ارتباط دوطرفه معنی دار و مثبت هوش فنی و هوش سیاسی، ارتباط بین بقیه مسیرها معنی دار نبود؛ بنابراین انواع مختلف مؤلفه های هوش، زمینه ای و دارای استقلال نسبی از یکدیگر هستند.

بی تردید در محیط پویای کنونی در سازمان ها، نقش تعیین کننده رهبران اخلاقی در تغییرات سازمانی بسیار حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر رهبری اخلاقی بر تغییرات سازمانی با نقش میانجی هوش سیاسی و فرهنگی می باشد. جامعه آماری شامل تمامی مدیران و کارکنان شهرداری مشگین شهر به تعداد 517 نفر می باشد که با توجه به جدول مورگان 220 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد رهبری اخلاقی کالشون و همکاران (2011)؛ تغییرات سازمانی میل(2003)، هوش سیاسی فریز و همکاران (2005) و هوش فرهنگی آنگ و همکاران (2007) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Lisrel8 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد رهبری اخلاقی بر تغییرات سازمانی و هوش فرهنگی تاثیر معنادار دارد؛ اما این تاثیر بر هوش سیاسی تایید نشد. تأثیر معنادار هوش فرهنگی بر تغییرات سازمانی مورد تایید قرار گرفت. هوش سیاسی بر تغییرات سازمانی تاثیر معنادار نداشت. هوش فرهنگی در ارتباط بین رهبری اخلاقی و تغییرات سازمانی نقش واسطه ای داشته است. در نهایت نقش واسطه ای هوش سیاسی در ارتباط بین رهبری اخلاقی و تغییرات سازمانی مورد تایید قرار نگرفت.

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی هوش سیاسی مدیران شرکت های دولت در چهارچوب مدل حکمرانی کارآمد است. این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و از منظر نوع روش، آمیخته به شمار می آید. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 15 نفر از خبرگان، مدیران ارشد بخش دولتی و در بخش کمّی شامل مدیران و کارکنان سازمان های دولتی است که از این میان نمونه ای به حجم 384 نفر انتخاب شد. ابزار اصلی گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه با روش روایی محتوا تأیید شد. برای ارزیابی پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. آزمون فرضیات نیز با تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرم افزار PLS  انجام شد. نتایج تحلیل کیفی شامل 15 مضمون: بازی های زبانی، مدیریت استرس، دانش عملی، تغییرات سازمانی، داشتن شخصیت سیاسی، تسخیر احساسات، منابع انسانی، صداقت آشکار، کارآفرینی، پویایی قدرت، تسخیر اطلاعات، بازی های اجتماعی، عوامل اقتصادی، سیاست ها و قوانین، فرهنگ سازمانی بودند. طبق نتایج بدست آمده مضامین در 8 سطح قرار گرفتند. سپس15 فرضیه مطرح شد که با استفاده از معادلات ساختاری تحلیل گردید و همه فرضیات تأیید شد.

پژوهش حاضر با موضوع رابطه بین هویت سازمانی و هوش سیاسی با تغییرات و اثر بخشی سازمانی شهرداری های شهرستان ساوه صورت پذیرفت. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر روش اجرا در حیطه پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارمندان شهرداری های شهرستان ساوه تشکیل می دهند که در سال 1402-1401 بودند از جامعه آماری مورد نظر، گروه نمونه ای به تعداد 600 نفر بر اساس جدول تعیین حجم مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. روش گرداوری داده ها میدانی و کتابخانه ای بود. در روش میدانی برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. برای سنجش اثربخشی سازمانی از پرسشنامه 20 سوالی تیسینگ (2010) استفاده شد. مردانی 2021 برای پرسشنامه اثربخشی پایایی را با استفاده از آلفای کرونباخ 0.89 گزارش کرده است. برای سنجش هویت سازمانی از پرسشنامه 18 سوالی چنی (1973) استاده شد که بریمانی و رستمی (1401) برای پرسشنامه اثربخشی پایایی را با استفاده از آلفای کرونباخ 0.86 گزارش کرده است. همچنین برای سنجش هوش سیاسی از پرسشنامه 28 سوالی دوستار و همکاران (1395) بهره گرفته شد. خانبخشی 2018 برای پرسشنامه اثربخشی پایایی را با استفاده از آلفای کرونباخ 0.816 گزارش کرده است. در نهایت برای سنجش تغییر سازمانی از پرسشنامه فرزانه (1392) بهره گرفته شد. آرش (1389) برای پرسشنامه اثربخشی پایایی را با استفاده از آلفای کرونباخ 0.85 گزارش کرده است. داده ها به وسیله نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفت نتایج نشان داد بین هویت سازمانی و هوش سیاسی با تغییرات و اثربخشی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

مقدمه و اهداف هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ارتباط هوش سیاسی و هوش معنوی با مهارت های ارتباطی مدیران تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی بود.مواد و روش هااین تحقیق از نظر هدف و ماهیت، جزء تحقیقات کاربردی توصیفی_علی و همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران تربیت بدنی دانشگاه های آزاد اسلامی کشور که تعدادشان بالغ بر 95 نفر بود که در این تحقیق برای نمونه گیری به دلیل محدود بودن جامعه با نمونه برابر بود و در نهایت 92 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار اندازه گیری در این تحقیق پرسشنامه می باشد که برای اندازه گیری هوش معنوی از پرسشنامه هوش معنوی کینگ(SISRI)، برای اندازه گیری هوش سیاسی از پرسشنامه هوش سیاسی دوستار و همکاران 398 استفاده گردیده است. یافته هانتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که 7 مؤلفه ارتباطی مدیران: روابط رسانه ای، روابط اجتماعی، حمایت مالی، رویدادها و امور فرهنگی، روابط درون و برون سازمانی، امور پژوهشی و امور مشاوره از لحاظ نظری و عملی به عنوان مؤلفه های ارتباطی مدیران تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی مورد تأیید هستند. نتایج این تحقیق بر اساس عوامل 7 گانه موثر بر ارتباطی پیشنهاد می کند که در ارزیابی ارتباطی مدیران تربیت بدنی باید شاخص های متعدد و چند جانبه ای را مورد توجه قرار داد و از یک رویکرد جامع برای این منظور استفاده کرد. نتیجه گیریبا توجه به نتایج پژوهش مبنی بر تأثیر گذاری متغیرهای هوش معنوی و هوش سیاسی بر مهارت های ارتباطی پیشنهاد می شود که به منظور کسب موفقیت ها و دستاوردهای بیشتر در زمینه مهارت های ارتباطی مدیران تربیت بدنی دانشگاه، تقویت و پرورش جنبه های مربوط به هوش معنوی و هوش سیاسی مورد توجه بیشتری قرار گیرد.