سرمایه فکری سبز

سرمایه فکری سبز در شرکت هایی که بر ثبات و پایداری خود از طریق انتقال دانش، توجه به مقررات محیطی، به کارگیری تکنولوژی های نوین، انجام بهترین عملیات و اِعمال ابتکارات به منظور دستیابی به هدف های شرکت تمرکز کرده اند، نقشی حیاتی ایفا می کند و شرکت ها را قادر می سازد که مقررات محیطی بینالمللی را رعایت کرده و رضایت مندی مصرف کنندگان حساس به محیط را فراهم آورند که این امر منجر به ایجاد ارزش برای شرکت ها می شود. بر این اساس شناسایی عوامل موثر بر سرمایه فکری سبز مهم به نظر می رسد که پژوهش حاضر با این هدف انجام شد. این تحقیق، با توجه به نوع زمینه از نظر گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است. از نظر هدف پژوهش حاضرکاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر خبرگان موسسه اعتباری کوثر در شهر شیراز به تعداد 3 نفر می باشد. تکنیک مورد استفاده جهت رتبه بندی عوامل در پژوهش حاضر DANP می باشد. باتوجه به مقادیر وزن های نهایی به دست آمده برای هر معیار، مشاهده می شود که معیار بیرونی با وزن نهایی 0.303 اولویت اول، معیار کارکنان با وزن نهایی0.254، اولویت دوم، معیار انگیزه با وزن نهایی 0.225 اولویت سوم و معیار سازمان با وزن نهایی 0.208 اولویت چهارم را به خود اختصاص می دهند. در میان زیر معیارها نیز رضایت مشتری با با وزن نهایی 0.115، بالاترین الویت و ساختار سازمانی با وزن نهایی0.026 پایین ترین الویت را در ایجاد سرمایه فکری سبز در موسسه اعتباری کوثر بو خود اختصاص داده است.

با افزایش نگرانی های زیست محیطی از طرف مصرف کنندگان، دولت ها و جوامع مختلف در سراسر جهان، شرکت های تولیدی در صدد توسعه ی برنامه های دوستدار محیط زیست مانند توسعه ی محصول سبز، برند سبز، فناوری و نوآوری سبز برآمده اند. مرور پیشینه نشان می دهد که علی رغم پژوهش های متعددی که در حوزه بررسی ارتباط بین سرمایه فکری و نوآوری در سازمان ها انجام شده است به جنبه زیست محیطی این مفاهیم توجه بسیار محدودی شده است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه فکری سبز در انواع نوآوری سازمانی با تاکید بر رویکرد زیست محیطی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را تمام شرکت های فعال در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی استان خوزستان تشکیل می دهند، که شامل 38 شرکت می باشد. همچنین در این پژوهش از روش سرشماری برای گردآوری داده های مورد نیاز استفاده شده است. در نهایت داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SmartPLS تحلیل شد ند و مدل مفهومی پژوهش مورد آزمون قرار گرفت . نتایج نهایی پژوهش حاضر نشان داد که سرمایه فکری سبز می تواند باعث تقویت انواع نوآوری زیست محیطی در سازمان شامل نوآوری مدیریتی، نوآوری محصول، نوآوری فناورانه و نوآوری فرآیندی سبز شود.

با توجه به اهمیت مدیریت دانش و نقش آن در پیشبرد سازمان ها، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه فکری سبز و نوآوری های فناورانه سبز بر مدیریت دانش است. این پژوهش از نوع توصیفی است و از نظر هدف کاربردی محسوب می شود. جامعه آماری شامل کارکنان شرکت نفت استان خراسان جنوبی است که حجم کل جامعه آماری برابر با 170 نفر بوده است. از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 118 نفر با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه مدیریت دانش پاتریک و همکاران (2009) و پرسشنامه سرمایه فکری سبز درویشی و ضیایی (1396) و نوآوری های فناورانه سبز درویشی و ضیایی (1396) بوده است. تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها با روش همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و مدل معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج یافته ها نشان داد در بین ابعاد سرمایه فکری سبز، تاثیر سرمایه رابطه ای سبز و سرمایه ساختاری سبز بر مدیریت دانش معنی دار بوده ولی تاثیر سرمایه انسانی سبز و نوآوری های فناورانه سبز بر مدیریت دانش معنی دار نمی باشد. پس سرمایه ساختاری سبز و سرمایه رابطه ای سبز در پیشبرد مدیریت دانش کارکنان سازمان ها نقش موثری دارد. ضریب تعیین مدیریت دانش 496% می باشد یعنی 6/49درصد تغییرات مدیریت دانش تحت تاثیر سرمایه رابطه ای و سرمایه ساختاری سبز  می باشد. همچنین شاخص برازش مدل نشان دهنده برازش مناسب مدل ساختاری تحقیق است.

هدف: در حال حاضر بسیاری از شرکت ها برای اجرای استراتژی هایی که می توانند پایداری زیست محیطی فرآیندهایشان را با موفقیت افزایش دهند، تلاش می کنند. این مطالعه با تکیه بر نظریه های سرمایه فکری سبز و دارایی های مکمل، به دنبال بررسی مکانیزمی را که به موجب آن شرکت ها می توانند یک استراتژی سبز (به عنوان مثال، محیط زیست) را به عملکرد نوآوری فرآیند سبز برتر تبدیل کند، بوده است. بطورکلی هدف این پژوهش بررسی تاثیر قصد استراتژیک سبز بر عملکرد نوآوری فرآیند سبز با نقش میانجی سرمایه فکری سبز بوده است. روش : این تحقیق از جنبه هدف کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری اطلاعات، تحقیقی توصیفی – پیمایشی از نوع همبستگی است. سطوح مدیریت شرکتهای کوچک و متوسط در شهرک صنعتی آراسنج قزوین 213 که حجم نمونه 137 نفر از بین آن ها انتخاب و با پرسشنامه اقتباسی که روایی و پایایی آن تائید شده موردسنجش قرارگرفته است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها جمعیت شناختی و استخراج شاخص های مرکزی از آمار توصیفی و نرم افزار24 SPSS و برای تجزیه وتحلیل آمار استنباطی از مدل معادلات ساختاری و از نرم افزار PLS2 Smart استفاده شده است. یافته ها: قصد استراتژیک سبز یک شرکت تأثیرات مثبتی بر سه جنبه سرمایه فکری سبز دارد. به نوبه خود، این سه جنبه اثرات مثبتی بر عملکرد نوآوری فرآیند سبز دارند. علاوه بر این، سرمایه سازمانی سبز به طور مثبت اثر سرمایه رابطه ای سبز را بر عملکرد نوآوری فرآیند سبز تعدیل می کند، نتیجه گیری: نشان می دهد که سرمایه فکری سبز نقش واسطه ای در رابطه بین هدف استراتژیک سبز شرکت و عملکرد نوآوری فرآیند سبز ایفا می کند، و همچنین به ادبیات مربوط به اجرای استراتژی سبز کمک می کنند.

در دهه های اخیر تأکید بر حمایت از محیط زیست و اجرای اصول توسعه پایدار منجر به معرفی حوزه نوینی از مالکیت فکری تحت عنوان سرمایه فکری سبز شده است. از طرفی، با پیشرفت های فناوری اجرای استراتژی ها و سیاست ها و شیوه های منابع انسانی در سازمان از طریق برنامه ریزی، اجرا و کاربرد فناوری اطلاعات و بر پایه وب امکان پذیر گشته است و با توجه به تشدید نگرانی های زیست محیطی، یکی از اولویت های مدیریتی ادارات و سازمان ها در جهت کاهش منابع مصرفی تأکید بر شیوه های منابع انسانی سبز می باشد. هدف پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه فکری سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت منابع انسانی الکترونیک است. این پژوهش، کاربردی از نوع توصیفی و به روش همبستگی انجام شده است. جامعه آماری مدیران مقاطع سه گانه مدارس شهرستان در میان بوده که 123 نفر با کمک جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی ساده گزینش شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه سرمایه فکری سبز درویشی و ضیایی، پرسشنامه مدیریت منابع انسانی الکترونیک هایتون و پرسشنامه مدیریت منابع انسانی سبز رن و همکاران بود. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با نرم افزار SPSS نسخه 25 و PLS استفاده شد. نتایج نشان داد سرمایه فکری سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت منابع انسانی الکترونیک تأثیر دارد. سرمایه انسانی سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت منابع انسانی الکترونیک تأثیر دارد. سرمایه ساختاری سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت منابع انسانی الکترونیک تأثیر ندارد. سرمایه رابطه ای سبز بر مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت منابع انسانی الکترونیک تأثیر دارد. 

توسعه گردشگری شهری علی رغم مزایایی که به همراه دارد، باعث بروز یک سری مسائل زیست محیطی شده است. ازاین رو، شناخت و به کارگیری اصول و مفاهیم زیست محیطی در فعالیت های سازمان ها و شرکت های حوزه گردشگری اهمیت زیادی یافته است. این پژوهش، با هدف بررسی اثر آمیخته بازاریابی سبز و نگرش برند سبز بر گردشگری شهری با نقش میانجی سرمایه فکری سبز صورت گرفت. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه گردشگران شهر اردبیل در سال 1401 بود که طبق فرمول کوکران برای جوامع نامحدود، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه پژوهش بین آن ها توزیع گردید. انتخاب این افراد از جامعه آماری به روش تصادفی ساده صورت گرفت. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی نیز با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. تحلیل داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از دو نرم افزار SPSS 26 و Smart-PLS 3 صورت گرفت. بر اساس یافته های پژوهش، آمیخته بازاریابی سبز بر گردشگری شهری، سرمایه فکری سبز بر گردشگری شهری، آمیخته بازاریابی سبز بر سرمایه فکری سبز و نگرش برند سبز بر سرمایه فکری سبز تأثیر مثبت و معنادار دارند. اما نگرش برند سبز بر گردشگری شهری تأثیر معناداری ندارد. هم چنین، سرمایه فکری سبز در رابطه بین آمیخته بازاریابی سبز و گردشگری شهری و نیز در رابطه بین نگرش برند سبز و گردشگری شهری نقش میانجی ایفا می کند. یافته های این پژوهش می تواند بر بهبود عملکرد سبز سازمان های حوزه گردشگری شهری مؤثر باشد.