مدیریت سبز

صنعت ساخت وساز یکی از مهم ترین صنایع در بحث توسعه پایدار است و آسیب های زیان بار زیادی را بر محیط زیست وارد کرده است. مدیریت زنجیره تأمین سبز یکی از اصلی ترین ابزارهای سازگار نمودن فعالیت های کسب وکار با اهداف زیست محیطی است. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل عوامل موثر بر پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت ساخت و ساز می باشد. این پژوهش با استفاده از رویکرد آمیخته انجام شد. طرح پژوهش حاضر تحلیل محتوای پنهان و جامعه ی هدف، مدیران و پیمان کاران فعال در صنعت ساخت وساز و آشنا به زنجیره تأمین این صنعت بوده اند و از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. برای مدل سازی از روش ساختاری- تفسیری بهره گرفته شده و در نهایت قدرت نفوذ و میزان وابستگی عوامل با استفاده از تحلیل میک مک مشخص شدند. به منظور شناسایی مولفه های پژوهش ابتدا از رویکرد فراترکیب و جستجوی نظام مند منابع در بازه زمانی بین سال های 1392 تا 1402 برای پژوهش های داخلی و سال های 2013 تا 2023 برای پژوهش های خارجی و سپس از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر از خبرگان بهره گرفته شد. براساس یافته های پژوهش، 101 کد اولیه استخراج شد که در 14 مقوله شامل: مدیریت زیست محیطی داخلی، فناوری سبز، لجستیک معکوس، خریدسبز، طراحی سبز، ساخت وسازسبز، حمل و نقل سبز، مدیریت منابع انسانی سبز، مدیریت بازاریابی سبز، موانع و محرک های داخلی و خارجی و عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز، طبقه بندی شدند. همچنین نتایج مدل سازی، یک مدل پنج سطحی را نشان داده است که در آن، محرک ها و موانع داخلی و خارجی به عنوان تاثیرگذارترین متغیرها در سطح پنجم و متغیر عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز به عنوان تاثیرپذیرترین متغیر در سطح اول قرار گرفتند.

امروزه به تدریج که بر وظایف دولت ها و پیچیدگی های محیطی افزوده می شود، اهمیت خط مشی گذاری بیش از پیش نمایان می گردد. از سویی، در نیمه دوم قرن بیستم توجه به توسعه پایدار و حفظ محیط زیست به طور فزاینده ای رایج شد و این روند به حوزه سازمان و مدیریت نیز تسری یافت و سبب پیدایش مفهوم مدیریت منابع انسانی سبز شده است، بنابراین هدف پژوهش حاضر طراحی مدل سطح بندی ابعاد مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد خط مشی گذاری در استانداری گلستان بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش، توصیفی- پیمایشی می باشد. در گام اول ابعاد مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد خط مشی گذاری بر اساس مصاحبه با 10 نفر از خبرگان دانشگاهی و سازمانی، شناسایی شدند. خروجی این مرحله 11 بعد بود. سپس در گام دوم برای طراحی مدل از روش مدل سازی ساختاری تفسیری با نرم افزار اکسل استفاده شد. نتایج نشان دادند ابعاد آموزش و توسعه سبز، جبران خدمت سبز و نگهداشت سبز منابع انسانی در سطح اول و جذب و استخدام سبز، ارزیابی عملکرد سبز و کارگروهی سبز در سطح دوم، سازماندهی سبز، برنامه ریزی منابع انسانی سبز و فرهنگ سازمانی سبز در سطح سوم و حمایت سبز مدیریت و تجزیه و تحلیل و طراحی سبز شغل در سطح چهارم قرار دارند و ابعاد جذب و استخدام سبز، نگهداشت سبز منابع انسانی در خوشه وابسته، ابعاد فرهنگ سازمانی سبز، تجزیه و تحلیل و طراحی سبز شغل در خوشه مستقل و بقیه ابعاد در خوسه پیوندی قرار گرفته اند.

موفقیت سازمان برای پایداری محیط زیست به رفتارهای سبز کارکنان وابسته است. یکی از چالش های مهم سازمان ها نحوه ادغام سیاست های محیط زیست در فعالیت های منابع انسانی است. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل نقش مدیریت منابع انسانی سبز در پیش بینی رفتار سبز کارکنان با توجه به نقش تعدیل کنندگی دانش محیطی مدیران بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش، پیمایشی از نوع اکتشافی است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق، کلیه شرکت های فعال در شهرک های صنعتی ارومیه که تعداد 113 شرکت بودند و همه آنها با روش سرشماری به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. جهت گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه ساختارمند استفاده شده است که روایی محتوایی آن توسط خبرگان تایید و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ 0.85 محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و مدلسازی معادلات ساختاری بهره گرفته شده است. برای انجام آزمون های مربوطه از نرم افزار AMOS استفاده شده است. با توجه به یافته های این مطالعه، دانش محیطی به عنوان تسهیل کننده بین مدیریت منابع انسانی سبز و رفتار سبز کارکنان عمل نمی کند. ولی مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار سبز کارکنان موثر می باشد. با این حال، مدیریت منابع انسانی سبز یک مفهوم نوظهور است که شایسته توجه بیشتر است. کارمندان و سازمان ها باید تغییرات بیشتری ایجاد کنند تا اطمینان حاصل شود که فرآیندهای سبزسازی در تمام فعالیت های خود اجرا می شوند.

فضای رقابتی، نیازهای متنوع مشتریان، خدمات و فرایندهای اجرایی متفاوت و مشکلات زیست محیطی در بیشتر کشورها منجربه شکل گیری محیط های جدید برای کسب وکارها شده است که نیاز به تغییر رویکرد توجه بانک ها به زیربخش مهمی از بانکداری جامع به نام بانکداری شرکتی را ضروری کرده است. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادین کاربردی، از نظر ماهیت، تحقیق های پیمایشی و از نظر پارادایمی، تحقیق های ترکیبی اکتشافی، نمونه گیری در بخش کیفی پژوهش به صورت هدفمند و در بخش کمی به صورت تصادفی طبقه ای انجام شد. در مرحله کیفی با 15 نفر، متخصصین و خبرگان دانشگاهی و فعالان در حوزه بانکی تا دستیابی به اشباع نظری مصاحبه صورت گرفت و نمونه های بخش کمی براساس فرمول کوکران انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی با استفاده از روش اکتشافی مولفه های بانکداری شرکتی و عوامل مؤثر بر آن مشخص شده و در بخش کمی از طریق تحقیق توصیفی- پیمایشی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه اکتشافی نیمه ساختمند بوده است و در بخش کمی برای ارزیابی بانکداری شرکتی مبتنی بر کسب وکار های سبز از پرسشنامه محقق ساخته که براساس کدهای بدست آمده در مرحله کیفی طراحی شد، استفاده شده است. در بخش کیفی تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل داده بنیاد انجام شد. روایایی و پایایی مولفه ها بررسی و آلفای کرونباخ همه مولفه های بالا 7/0 بوده و طی آن؛ مهم-ترین مولفه های بانکداری شرکتی و کسب و کارهای سبز مورد سنجش قرار گرفته شد. در بخش کمی از طریق روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار آموس، صحت مدل تحقیق، مورد تأیید قرار گرفت و معلوم گردید که انتخاب مفاهیم، ابعاد و شاخص ها از دقت بالایی برخوردار بوده و می تواند چارچوب مناسبی را برای تدوین سند چشم انداز بانکداری شرکتی مبتنی بر کسب و کارهای سبز فراهم نماید. بر این اساس تعداد 21 مؤلفه شناسایی شد و تعداد 124 شاخص بر اساس کدگذاری محوری طبقه بندی و ارتباط آنها با مؤلفه ها شناسایی و طبقه بندی گردید.در نهایت برازش مدل انجام شده و نتایج بخش کمی یافته های بخش کیفی را تأیید می کند.

این پژوهش با هدف تبیین رابطه بین مدیریت زنجیره تأمین سبز، سرمایه فکری سبز و سیستم اطلاعاتی سبز با عملکرد زیست محیطی و عملکرد مالی انجام شده است. روش پژوهش بر مبنای هدف، کاربردی و از نظر روش انجام کار، توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارکنان و مدیران کسب و کارهای تولیدی کوچک و متوسط شهر تهران است و نمونه ای به حجم 277 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شد و ابزار جمع آوری داده های این پژوهش پرسشنامه بوده که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده گردید و نتایج حاکی از رابطه معنادار مدیریت زنجیره تأمین سبز و سرمایه فکری سبز با عملکرد زیست محیطی و عملکرد مالی دارد. همچنین رابطه بین سیستم اطلاعاتی سبز با عملکرد زیست محیطی و رابطه عملکرد زیست محیطی با عملکرد مالی نیز تأیید شده است. به علاوه فرضیه های غیرمستقیم (اثر میانجی متغیر عملکرد زیست محیطی) نیز با آزمون سوبل بررسی شده و پیشنهاداتی برای سازمان ها ارائه شده است.

هدف پژوهش حاضر سطح بندی عوامل موثر بر بازاریابی کارآفرینانه با رویکرد نوآوری سبز در سازمان های خدماتی بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش، توصیفی- پیمایشی می باشد. در گام اول عوامل مؤثر بر بازاریابی کارآفرینانه با رویکرد نوآوری سبز از طریق مصاحبه با 11 نفر از خبرگان دانشگاهی و سازمانی، شناسایی شدند. خروجی این مرحله 16 مؤلفه در قالب 4 بعد بود. سپس در گام دوم برای سطح بندی از روش مدل سازی ساختاری تفسیری با نرم افزار اکسل استفاده شد. نتایج نشان داد این مدل دارای 4 سطح می باشد که بعد مشتری گرایی در سطح اول و بعد ارزش گرایی در سطح دوم و بعد نوآوری گرایی در سطح سوم و بعد کارآفرینی گرایی در سطح چهارم قرار دارند و بعد مشتری گرایی در خوشه وابسته، ابعاد نوآوری گرایی و ارزش گرایی در خوشه خودمختار و بعد کارآفرینی گرایی در خوشه مستقل قرار گرفته اند. نتایج نشان داد این مدل دارای 4 سطح می باشد که بعد مشتری گرایی در سطح اول و بعد ارزش گرایی در سطح دوم و بعد نوآوری گرایی در سطح سوم و بعد کارآفرینی گرایی در سطح چهارم قرار دارند و بعد مشتری گرایی در خوشه وابسته، ابعاد نوآوری گرایی و ارزش گرایی در خوشه خودمختار و بعد کارآفرینی گرایی در خوشه مستقل قرار گرفته اند.

بازاریابی سبز به عنوان یک رویکرد نوین در بازاریابی به منظور حفاظت از محیط زیست و ترویج مفهوم پایداری، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد و در صنعت سینما نیز می تواند از این رویکرد بهره برد."هدف این تحقیق ارائه الگوی بازاریابی سبز موقعیت های سینمایی در ایران است. برای دستیابی به این هدف، از رویکرد کاربردی و روش های آمیخته اکتشافی-توصیفی استفاده شده است. داده ها از طریق پرسشنامه با سوالات پنج گزینه ای و طیف لیکرت 5 گزینه ای جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و معادلات ساختاری PLS صورت گرفته است. همچنین، برای جمع آوری داده های کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و متخصصان حوزه مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 خبرگان (کارشناسان و متخصصان در حوزه مدیریت بازاریابی و صنعت سینما) برای بخش کیفی و 384 متخصص، تولیدکننده و برنامه ریزان صنعت سینما و سرمایه گذاران بخش خصوصی برای بخش کمی است. روش نمونه گیری در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی و قضاوتی تا رسیدن به اشباع نظری انجام شده است. نتایج پژوهش در بخش کیفی شامل 202 کد کشف شده در 34 مقوله است. در بین مقوله های شرایط علی بیشتر تاثیر گذاری مربوط به ویژگی های سینما (897/0) و کمترین تاثیرگذاری مربوط به پر طرفدار بودن سینما (529/0) می باشد. در بین مقوله های راهبردها بیشتر تاثیر گذاری مربوط به کیفیت فیلم (890/0) و کمترین تاثیرگذاری مربوط به برند محوری (528/0) می باشد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین حمایت مدیریت و جهت گیری زیست محیطی با عملکرد سازمانی با توجه به نقش میانجی مدیریت منابع انسانی سبز و عملکرد محیطی تدوین گردید. پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شرکت های فعال شهرک های صنعتی شرق استان گلستان به تعداد 286 شرکت بود که با استفاده جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه 164 شرکت به روش نمونه گیری تصادفی ساده برآورد شد. گردآوری داده ها به وسیله ابزار پرسشنامه انجام گرفت. روایی پرسشنامه به تأیید خبرگان و پایایی آن بالای 0.70 از طریق آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارها Smart-PLS استفاده شد. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد بین حمایت مدیریت و جهت گیری زیست محیطی با مدیریت منابع انسانی سبز رابطه معنی داری وجود دارد. بین مدیریت منابع انسانی سبز و عملکرد محیطی رابطه معنی داری وجود دارد. بین عملکرد محیطی و عملکرد سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد. مدیریت منابع انسانی سبز در رابطه حمایت مدیریت و جهت گیری زیست محیطی با عملکرد محیطی نقش میانجی دارد. عملکرد محیطی در رابطه مدیریت منابع انسانی سبز و عملکرد سازمانی نقش میانجی دارد.