مطالب مرتبط با کلیدواژه
۴۱.
۴۲.
۴۳.
۴۴.
۴۵.
۴۶.
۴۷.
۴۸.
۴۹.
۵۰.
۵۱.
۵۲.
۵۳.
۵۴.
۵۵.
۵۶.
۵۷.
۵۸.
۵۹.
۶۰.
تلگرام
منبع:
راهبرد سیاسی سال پنجم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۶
55-81
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر در صدد است نقش تلگرام را در ایجاد تهدیداتی که در سال های اخیر امنیت ملی ایران را با خطر مواجه ساخته اند مورد واکاوی قرار دهد. بنابراین سوال اصلی بر این محور قرار دارد که پیام رسان تلگرام چگونه امنیت ملی ایران را در سال های اخیر با تهدید مواجه ساخته است؟ روش پژوهش توصیفی- تبیینی است و جمع آوری داده ها از طریق منابع کتابخانه ای، اینترنتی و همچنین انجام پیمایش در سطح نخبگان علمی کشور صورت پذیرفته است. یافته ها حاکی از آن است که تلگرام از طریق انتشار شایعات سیاسی و اخبار جعلی، مشروعیت زدایی و ناکارآمد جلوه دادن نظام، تحریک افکار عمومی و ایجاد شکاف میان سطوح جامعه و حاکمیت، سازماندهی آشوب ها و گسترش آنها، هماهنگ کردن معترضان و آشوب کنندگان، تشدید اختلافات قومی، فرقه ای، مذهبی (تضعیف وحدت ملی)، ایجاد شکاف بین اقلیت های قومی با نظام و افزایش گرایش های تجزیه طلبانه قومی، تهدید ارزش ها و هنجارهای جامعه و همچنین استفاده گروه های تروریستی از این پیام رسان جهت عضوگیری، هماهنگی و برنامه ریزی، بیشترین تاثیرات را برامنیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور داشته است.
تحلیل کیفی عوامل مؤثر بر عضویت در شبکه اجتماعی تلگرام (مطالعه افراد متأهل 15-40 سال شهر بروجرد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴
288-257
حوزه های تخصصی:
شبکه اجتماعی «تلگرام»، کاربرپسندترین شبکه اجتماعی در کشور ایران است که حجم بالایی از روابط و محتواها را در خود جای داده است. پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر عضویت افراد متأهل در این شبکه، به روش تحلیل مضمون انجام شده است. جامعه آماری، افراد متأهل 40-15 ساله شهرستان بروجرد بودند که تجربه استفاده از این شبکه را حداقل به مدت یک سال داشتند. تعداد نمونه 31 نفر، روش نمونه گیری هدفمند و روش گردآوری داده ها مصاحبه عمیق بوده است. نتایج کدگذاری مصاحبه ها نشان داد که فرد در اثر 1)مکانیزم های سوق دهنده (فشار فناوری، تنهایی، بیکاری، محدودیت های هنجاری، خستگی ذهنی و جسمی، خلأ عاطفی، خودِ حقیقی نامقبول، جامعه مصرفی) و 2)مکانیزم های جذب کننده (ارتباط امن، آسان، ارزان، گسترده و سریع، آگاهی بخشی، سرگرمی، رونق کسب و کار، کرسی های آزاداندیشی)، به عضویت این شبکه درآمده است. در نتیجه فرد به طور کلی در اثر محدودیت های دنیای حقیقی و همچنین جذابیت های تلگرام به عنوان عامل مضاعف به عضویت این شبکه در می آید.
رابطه استفاده از شبکه ی اجتماعی تلگرام با دینداری و پایبندی مذهبی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بادینداری و پایبندی مذهبی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه با روش تحقیق توصیفی ازنوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری متشکل از کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر بهشهر در سال تحصیلی 98-1397به تعداد ،2114 نفر بوده که با استفاده از جدول کرجسی مورگان ، تعداد322 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد دینداری خدایاری فرد نسخه دانش آموزان و پایبندی مذهبی جان بزرگی و پرسشنامه محقق ساخته استفاده از شبکه های مجازیبود. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب 0/81 و 0/88 و 0/82 بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش آمار توصیفی و استنباطی)آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون( انجام شد. نتایج نشان داد که، بین استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام با دینداری و پایبندی مذهبی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد.
بررسی رابطه میزان استفاده از تلگرام با شکاف نسلی (مورد مطالعه: جوانان شهر تهران و والدین آن ها)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی فرهنگ سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱
153 - 182
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام با شکاف نسلی و نیز ارائه راهبردهایی در حوزه سیاستگذاری فرهنگی است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری شامل تمامی جوانان 28 تا 32 ساله شهر تهران، که از شبکه اجتماعی اینستاگرام استفاده می کنند، به همراه والدین آن هاست. حجم نمونه با استفاده از روش کفایت نمونه 556 نفر در نظر گرفته شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه است که روایی آن، به شیوه روایی صوری، و پایایی آن، با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، برای تمامی متغیرها بین 79/0 تا 94/0 محاسبه شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که میان استفاده از تلگرام با اهمیت دین، هم نوایی با ارزش های مردسالارانه، پذیرش گروه های مرجع سنتی، تغییر معیارهای داوری اخلاقی، سودجویی، و شهروندِ جهانی دانستنِ خود رابطه وجود دارد. قوی ترین رابطه استفاده از تلگرام با هم نوایی با ارزش های مردسالارانه (24/0=r)، و بعد از آن، با اهمیت دین (20/0=r) است. استفاده از تلگرام با اهمیت خانواده، گرایش به ارزش های دنیوی/معنوی، عرفی شدن نهادی/فرامادی، مشارکت در فعالیت های مدنی، و شهروند محلی دانستن خود رابطه ای ندارد (05/0<p).
نقش شبکه های اجتماعی در باورپذیری مذهبی جوانان تهران مطالعه موردی: مراسم اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش با هدف شناسایی نقش شبکه های اجتماعی در باورپذیری مذهبی جوانان تهران مطالعه موردی مراسم اربعین انجام شده است. در بخش کمّی جامعه آماری شامل دو گروه از جوانان ساکن شهر تهران عضو شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام هستند شامل افرادی که در مراسم پیاده روی اربعین سال 1398 شرکت کرده اند و گروهی که شرکت نکرده اند. در نهایت نتایج حاصل از توزیع پرسش نامه در بین 388 نفر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در بخش کیفی جامعه آماری شامل روزنامه نگاران، پژوهشگران حوزه عاشورا و کارشناسان مسائل مذهبی و دینی است که پس از مصاحبه با 11 نفر، اشباع نظری حاصل شده است. یافته های کمّی نشان دهنده اثرگذاری و ارتباط مستقیم و معنادار در میزان استفاده از شبکه های اجتماعی توسط جوانان تهران و آگاهی، اعتقاد و افزایش عواطف دینی آنان نسبت به شرکت در مراسم اربعین است. نتایج بخش کیفی پژوهش بیانگر جلب توجه جهان به عظمت قیام و فلسفه ایستادگی امام سوم شیعیان است.
بررسی تأثیر اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکتی، بازاریابی دیجیتال و مداخله هواداران بر عشق به برند تیم های ورزشی
منبع:
مطالعات بازاریابی ورزشی دوره دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۷)
123 - 152
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکتی، بازاریابی دیجیتال و مداخله هواداران بر عشق به برند تیم های ورزشی (مطالعه موردی: سپیدرود رشت) بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی هواداران باشگاه فوتبال سپیدرود رشت بود. حجم نمونه با استفاده از روش بارکلای و همکاران (1995)، برابر 50 عدد تعیین شد. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه بائنا و همکاران (2018) استفاده شد. خرده مؤلفه های این پرسشنامه شامل؛ مسئولیت اجتماعی دارای (3 گویه)، بازاریابی دیجیتال از طریق وبسایت (4 گویه)، بازاریابی دیجیتال از طریق تلگرام (5 گویه)، بازاریابی دیجیتال از طریق اینستاگرام (5 گویه)، مداخله هواداران تیم (4 گویه) و عشق برند (10 گویه) است. در این پژوهش برای حصول اطمینان بیشتر از نتایج به دست آمده، 250 پرسشنامه در میان هواداران باشگاه فوتبال رشت سپیدرود توزیع شد که در نهایت 215 پرسشنامه تجزیه و تحلیل شد. پایایی پرسشنامه نیز توسط PLS3 تأیید گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های کمّی از روش های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون های کالموگراف-اسمیرنوف و تحلیل مسیر) استفاده شد. تمامی تحلیل ها با استفاده از نرم افزارهای Spss21 و Pls3 انجام شد. یافته ها نشان داد که اقدامات مسئولیت اجتماعی بر عشق برند اثر معنی داری داشت. متغیر بازاریابی دیجیتال در سایت باشگاه بر عشق برند اثر معنی داری داشت. متغیر بازاریابی دیجیتال در سایت اینستاگرام بر عشق برند اثر معنی داری داشت. متغیر بازاریابی دیجیتال در سایت تلگرام بر عشق برند اثر معنی داری داشت. متغیر مداخله هواداران تیم بر عشق برند اثر معنی داری داشت.
اینفودمی کرونا در رسانه های اجتماعی فارسی
حوزه های تخصصی:
اینفودمی یا شیوع اطلاعات غلط در زمان مدیریت همه گیری بیماری های واگیر، پدیده ای هزینه زا است که با کژکارکردهای رسانه های نوین و شبکه های اجتماعی تقویت می شود. در زمان همه گیری جهانی کووید-۱۹ که در ایران به کرونا مشهور است نیز اینفودمی مرتبط با این بیماری در سراسر جهان شایع شد و ایران هم از این موج برکنار نماند. بررسی سازوکار گسترش اخبار جعلی در شبکه های اجتماعی می تواند در مقابله مؤثر با آن ها مفید واقع شود. در این پژوهش با بررسی نحوه انتشار خبر جعلی «ایران: آلوده ترین نقطه به کرونا در جهان» به عنوان نمونه ای از اخبار جعلی مرتبط با کرونا که در کانال های تلگرامی، توییتر، اینستاگرام و حتی سایت های برخی خبرگزاری های معتبر منتشر گردید، پیشنهادهایی برای پیشگیری از گسترش شایعات و اخبار غلط مرتبط با بیماری و مقابله با اینفودمی با توجه به ویژگی های فضای رسانه های اجتماعی ایران ارائه می شود.
رابطه اعتیاد به تلگرام و اینستاگرام با نشخوار ذهنی و نگرانی در دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان ساری
پژوهش حاضر با هدف شناسایی رابطه اعتیاد تلگرام و اینستاگرام با نشخوار ذهنی و نگرانی در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم، انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع تحصیلی متوسطه دوم آموزش و پرورش شهرستان ساری در سال تحصیلی98–1397 به تعداد 5867 نفر بود. طبق جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 361 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های اعتیاد حسن زاده و اولادزاد (1394)، نشخوار ذهنی تراپنل و کامپبل (1999)، نگرانی مه یر و همکاران (1990) و نگرش های ناکارآمد وایزمن و بک (1978) بود. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین اعتیاد تلگرام و اینستاگرام با نشخوار ذهنی در دانش آموزان مقطع متوسطه رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. بین اعتیاد تلگرام و اینستاگرامبا نگرانی در دانش آموزان مقطع متوسطه رابطه مثبت معنی دار وجود دارد.
سیاست ها و شیوه های جذب ارتباط گیران در شبکه های اجتماعی مجازی؛ مورد مطالعه کانال های فارسی پرمخاطب در تلگرام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مسئله تأثیر بر مخاطب یا ارتباط گیر یکی از اساسی ترین مسائل در علم فرهنگ و ارتباطات است. ظهور اینترنت و، بالتبع، پیدایش شبکه های اجتماعی مجازی، با توجه به ماهیت تعاملی و چندسویه آن، ضمن آنکه اهمیت حوزه مخاطب شناسی را دوچندان کرده، سازوکار جذب مخاطب را بیش ازپیش پیچیده کرده است. میدان رقابت ارتباط گران در شبکه ها و پیام رسان های اجتماعی آن چنان بالا گرفته که گزینه های فراوانی را به عنوان حق انتخاب در اختیار ارتباط گیران گذاشته است. در این میان، جذب اولیه مخاطب در جهت تصمیم اولیه او به ملحق شدن به یک گروه یا کانال (جذب اولیه مخاطب) و تصمیم وی به استمرار عضویت (نگهداشت مخاطب) مقدمه و شرط لازم تأثیر بر مخاطب است. از طرف دیگر، مروری گذرا بر زیست بوم شبکه های اجتماعی نشان از ضعف جدی کانال های فرهنگی و دینی در جذب و نگهداشت مخاطب دارد. مسئله این پژوهش آن است که، با استناد به مطالعه کیفیت فعالیت و عملکرد کانال های موفق فارسی در تلگرام، چه سیاست ها و شیوه هایی را می توان برای جذب ارتباط گیران به کنشگران دینی و فرهنگی شبکه های اجتماعی پیشنهاد کرد. جهت پاسخ گویی به این سؤال، این پژوهش انجام مصاحبه نیمه ساخت یافته را با ارتباط گیران کانال های موفق ایرانی منتخب در پیام رسان تلگرام در دستور کار قرار داده و، با پیاده سازی روش «تحلیل مضمون»، 22 پیشنهاد را به عنوان سیاست ها و شیوه های جذب مخاطب مطرح کرده است. از پربسامدترین پیشنهاد ها می توان به اعتماد کاربران به کانال و پیام های آن، مدیریت زمانی ارسال پیام ها، تنوع در قالب های انتشار پیام، تنوع و جامعیت در محتوای پیام ها و رعایت ایجاز در محتوای ارسالی اشاره کرد.
بازنمایی کرونا در بستر تلگرام شبکه های فارسی زبان داخلی و ماهواره ای (مطالعه تطبیقی کانال های خبرگزاری صداوسیما، صدای امریکا و من و تو)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در عصر کنونی با ظهور پاندمی کرونا، رسانه ها این پدیده همه گیر را بر اساس چشم انداز های خود و مبتنی بر خواسته های حکمرانان، به صورت مثبت یا منفی بازنمایی می کنند؛ به طوری که در غالب موارد به کرونا به مثابه یک بیماری محض توجه نداشته اند و قبای ایدئولوژیک بر تن آن کرده اند. پژوهش حاضر که هدف از آن، مطالعه چگونگی چارچوب بندی کرونا بوده است، روش نشانه شناسی، متون تصویری کانال های خبرگزاری صداوسیما و شبکه های ماهواره ای صدای امریکا و من و تو را در پلتفرم تلگرام مورد خوانش قرار داده است. در این پژوهش، تصاویر انتشار یافته به صورت هدفمند انتخاب شده اند. رویکرد انتشار تصاویر کرونا در تلگرام خبرگزاری صداوسیما، چارچوب «اقتدار پزشکان و همراه سازی مردم» بوده است. کانال تلگرام صدای امریکا از کرونا به مثابه ابزار «عمومیت بخشیدن بیماری» بهره برد و به چارچوب «نمایش فرایندهای درمانی کرونا» متوسل شده است. در این میان، شبکه من و تو با بهره گیری از چارچوب «دگردیسی مناسبات مرگ» در کانال تلگرامی اش، متون تصویری مرتبط با کرونا را تهیه و منتشر می سازد. می توان نتیجه گرفت که در سپهر نشانه شناختی، خبرگزاری صداوسیما به دنبال تثبیت نظام ارزش ها و حفظ وضع موجود است و در مقابل، شبکه های صدای امریکا و من و تو در پی برساخت ایدئولوژیک و بزرگ نمایی بحران اند و با اسطوره های کهنه از حاشیه به متن رانده شده و متضمن معنایِ دگردیس شده، کرونا را بازنمایی می کنند.
تأثیر دو فضایی شدن روابط خویشاوندی بر عمق، گستره و نوع روابط (مطالعه موردی گروه های تلگرامی فامیلی)
حوزه های تخصصی:
با ظهور فنّاوری های جدید قسمت اعظمی از روابط روزمره انسان ها به فضای دوم (فضای مجازی) انتقال یافته و این مسئله چالش ها و فرصت هایی را برای روابط به وجود آورده است. کشیده شدن روابط خویشاوندی به این فضا برخی را به بازتولید جمع های خانوادگی قدیم و اصلاح روندهای کنونی امیدوار ساخت. برخی نیز این روند را نه یک چرخش اصلاحی بلکه ادامه راه مدرنیته و در راستای دامن زدن به فردیت هرچه بیشتر توصیف کردند. این پژوهش به دنبال فهم تأثیر دو فضایی شدن ارتباطات خویشاوندی مجازی بر عمق، سطح و نوع ارتباطات است. برای این منظور 20 نفر از اعضای گروه های تلگرامی خانوادگی به روش نیمه ساخت یافته مصاحبه به عمل آمد و یافته ها به روش تحلیل مضمون با نرم افزار مکس کیودا مورد تحلیل قرار گرفتند. برای تبیین این تغییرات از نظریه «دو فضایی شدن» دکتر عاملی و «جامعه و اجتماع» فردینان تونیس استفاده شد. نتایج نشان داد «فاصله زدایی» و «فاصله زایی» دو مضمون فراگیر در بیان تغییرات حاصل از دو فضایی شدن ارتباطات خویشاوندی هستند. به طورکلی فضای مجازی با «فاصله زدایی» در ابعاد مادی به گسترش سطح ارتباطات خویشاوندی انجامیده و در بعد صوری (گزل شافتی) موفق عمل کرده اما هم زمان با «فاصله زایی» در ابعاد معنوی سبب کاهش عمق ارتباطات شده و در بعد معنوی (گیمان شافتی) چندان موفق نبوده است.
تأثیر کاربرد شبکه های اجتماعی بر ارتقای رفتار گردشگری حامی محیط زیست (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی تلگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رشد شبکه های اجتماعی باعث شده است تا کاربردهای جدیدی ازجمله در آموزش اعم آموزش های رسمی، غیررسمی و ضمنی (دیداری، شنیداری و نوشتاری) برای این ابزار تعریف شود. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بر ارتقای رفتار گردشگری محیط زیستی دانشجویان بود. چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه های کنش ارتباطی هابرماس، نظریه کلی و ولخارت در مورد تأثیر گروه، نظریه ارتباط جمعی و نظریه جامعه شبکه ای، صورت بندی شده است. این پژوهش از نظر روش شناسی، نیمه آزمایشی در قالب پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. نمونه مورد مطالعه شامل 40 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی بود که به روش نمونه در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در قالب دو گروه کنترل و آزمون گروه بندی شدند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس، نشان داد که تفاوت معنی داری در بین هر رفتار گردشگری حامی محیط زیست دانشجویان در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد که نشان دهنده تأثیر آموزش محیط زیست با کاربرد شبکه اجتماعی تلگرام بر رفتار محیط زیستی دانشجویان بوده است. مقایسه میانگین دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که میانگین متغیر رفتار در مرحله پس آزمون نسبت به پیش آزمون، بالاتر بوده است. نتایج آزمون تعقیبی شفه نیز بیانگر بالاتر بودن میانگین رفتار محیط زیستی گروه تلگرام نسبت به کنترل بود و در حدود 57 درصد واریانس رفتار گردشگری محیط زیستی گروه آزمایش اختصاصاً توسط اعمال شیوه ی آموزشی (آموزش های محیط زیستی تلگرامی) قابل تبیین بوده است.
شبکه های اجتماعی(تلگرام) به مثابه حوزه عمومی (با تأکید بر گروه های پیام رسان تلگرامی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۷
139 - 168
شبکه اجتماعی را می توان عرصه پیچیده از روابط انسانی قلمداد کرد که در عصر حاضر و در میان کنشگران اجتماعی ظهور کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی مولفه های اصلی تشکیل دهنده حوزه عمومی و تطبیق آن با شبکه اجتماعی تلگرام می باشد. این تحقیق با روش کیفی و بهره گیری از رویکرد تحلیل محتوا صورت گرفته است؛ برای این پژوهش در بازه زمانی یک هفته تعداد 9 گروه تلگرامی بصورت هدفمند انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفته اند. مطالعات نشان می دهد شبکه اجتماعی تلگرام علارغم ظرفیت های بالقوه و بالفعل خود که فرصت مناسبی برای انتشار و نقد و بررسی مطالب مربوط به واقیعت های اجتماعی، امکان آزادی بیشتر و ... را دارد. این شبکه را نمی توان به مثابه حوزه عمومی قلمداد کرد، اما می تواند به امر شکل گیری حوزه عمومی کمک شایانی داشته باشد. قابل ذکر است که از میان مولفه های حوزه عمومی؛ " مطرح شدن موضوعات مدنی" بیش از سایر مولفه ها به حوزه عمومی نزدیک شده است اما مولفه" آزادی بیان، برابری در گفتگو و ایجاد فضای گفتمانی" شکل تضیف شده و تغییر شکل یافته ای از حوزه عمومی را به نمایش می گذارند.
گونه شناسی اخبار جعلی و شایعات کرونایی در رسانه های اجتماعی در ایران
منبع:
مطالعات هنر و رسانه سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸
127 - 157
امر خبررسانی در رسانه های جمعی از زمان پیدایش خود، همواره با مقوله ای به نام شایعات و اخبار کذب دست وپنجه نرم کرده است. اما با فراگیری فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، جولان گاه جدید و البته مستعدتری برای انتشار شایعات ایجاد شده که البته در برخی کشورها از جمله ایران به دلایلی همچون ضعف اطلاع رسانی های رسمی، این امر شدیدتر است. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به واسطه رصد انسانی خبرگزاری ها، پیام رسان تلگرام، شبکه اجتماعی اینستاگرام و شبکه اجتماعی توییتر، از زمان اعلام شیوع کرونا در ایران در تاریخ 31 بهمن 1398 تا 31 فروردین ماه 1399، گونه شناسی، منشأ انتشار، سطح شیوع و میزان فراگیری شایعه ها را در جامعه ایرانی مورد تحلیل و واکاوی قرار دهد. طبق بررسی ها نیمی از شایعات کرونایی به شایعات تحریک کننده احساسات افکار عمومی، شایعه پراکنی علیه حاکمیت و بزرگ نمایی از آمار مبتلایان و جان باختگان کرونا اختصاص داشت. دیگر مقولاتی همچون شایعه سازی علیه نیروهای مسلح و شایعه پراکنی پیرامون روش های انتقال، پیشگیری و درمان کرونا در رده های بعدی قرار گرفته اند. با توجه به تأثیرگذاری شایعات فضای مجازی بر تحریک کاذب احساسات و افکار عمومی و عواقب سوء روانی و اجتماعی آن، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با کمک گرفتن از مفهوم سواد خبری که در حقیقت زیرمجموعه ای از مفهوم سواد رسانه ای دانسته می شود و از رهگذر گفت وگو با کارشناسان حوزه خبر و رسانه های نوین خبری، به علل فراگیری نسبی و تعدد بالای شایعات فضای مجازی در ایران و سیاست ها و شیوه های برون رفت از وضعیت فعلی نیز اشاره شود.
عوامل مؤثر بر مهاجرت کاربران ایرانی تلگرام به واتس آپ به جای مهاجرت به پیام رسان های داخلی پس از فیلتر تلگرام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۳۳
222 - 175
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر مهاجرت کاربران ایرانی تلگرام به واتس آپ به جای مهاجرت به پیام رسان های داخلی پس از فیلتر تلگرام، می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، با ماهیت اکتشافی است که به صورت موردپژوهی انجام شده است. برای این منظور ابتدا به مرور ادبیات و مصاحبه عمیق با 28 نفر از دانشجویان دانشگاه قم، که کاربر پیام رسان های اجتماعی بوده و بعد از فیلتر تلگرام به واتس آپ مهاجرت نمودند، به صورت مصاحبه نیمه ساختاریافته پرداخته شد که به علت رسیدن به اشباع نظری تعداد نمونه 14 نفر می باشد. برای تحلیل عوامل، از روش تحلیل مضمون استفاده شد. سپس با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری به شناسایی ارتباط میان این عوامل توسط 15 نفر از خبرگان پرداخته شد. این عوامل در 5 سطح قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد، سه عامل عدم نیاز واتس آپ به فیلترشکن، قابلیت تماس صوتی و تصویری و سازگاری واتس آپ با همه دستگاه های تلفن همراه و عدم نصب پیام رسان داخلی بر روی موبایل های دارای سیستم IOS در سطح پنجم، به عنوان تأثیرگذارترین عوامل و عوامل عادت کردن به استفاده از پیام رسان های خارجی، حضور مخاطبین من در واتس آپ(فراگیری)، عدم حضور مخاطبین من در پیام رسان های داخلی(عدم فراگیری)، تشکیل یا انتقال گروه ها به واتس آپ و ارسال فایل از طریق واتس آپ بنا به درخواست دیگران، فشار و پیشنهاد دیگران برای مهاجرت به واتس آپ، تبلیغ دهان به دهان منفی در مورد پیام رسان های داخلی و احساس عدم امنیت در پیام رسان های داخلی به علت رمزنگاری نشدن و هک شدن آن ها در سطح اول، تأثیرپذیرترین عوامل می باشند.
بررسی نفوذ شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بر میزان آگاهی سیاسی دانشجویان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال نوزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۵
157 - 186
حوزه های تخصصی:
جوامع امروز با یک تحول عظیم در فناوری، دچار دگرگونی بی حدوحصری در زندگی افراد شده اند. زندگی بسیاری تحت تأثیر نفوذ این شبکه ها قرارگرفته و بعد سیاسی در جوامع و آگاهی سیاسی شهروندان به گونه ای دیگر جریان دارد. هدف از این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل نفوذ شبکه های اجتماعی و بررسی تبادلات فرهنگی ناشی نفوذ شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بر میزان آگاهی سیاسی دانشجویان است. روش تحقیق بکار گرفته شده در این پژوهش ترکیبی بوده و در شناسایی ابعاد نفوذ شبکه های اجتماعی از روش دلفی و برای بررسی تأثیر نفوذ شبکه های موردنظر در آگاهی سیاسی دانشجویان و مقایسه نفوذ آن ها در آگاهی سیاسی از روش پیمایشی استفاده شده است. یافته های حاصل از تحلیل کیفی تحقیق نشان می دهد پنج بعد تعاملی بودن، خصوصیات ساختی، خصوصیات کاربردی ، مخاطب شماری و سیاست گذاری در حوزه مدیریت بر تبادلات فرهنگی ناشی نفوذ شبکه های اجتماعی مؤثر هستند. تفاوت معناداری میان این دو شبکه تلگرام و اینستاگرام در آگاهی سیاسی گزارش نشده است. محبوبیت تلگرام و اینستاگرام در ایران غیرقابل انکار بوده و هیچ جای رقابتی با اپلیکیشن های داخلی وجود ندارد. فراگیری این دو ابزار با ویژگی فرازمانی و فرامکانی بودن آن نقش زیادی در آگاهی سیاسی افراد به ویژه قشر دانشجو کار بلد به استفاده از این ابزار دارد.
تحلیل جامعه شناختی تأثیر شبکه اجتماعی تلگرام بر تعارضات تربیتی والدین و فرزندان
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین اشکال تعارض والدین و فرزندان، نحوه استفاده و حضور آنان در شبکه های اجتماعی است. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی تأثیر شبکه اجتماعی تلگرام بر تعارضات تربیتی والدین و فرزندان بوده است. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و جامعه آماری پژوهش دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران هست که نمونه ای به حجم 391 نفر به روش خوشه ای مرحله ای انتخاب شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش تحقیق پیمایشی بر پایه الگوی تعارض با والدین «فاین، جی مورلند و اندرو شوبل» و پرسشنامه محقق ساخته(حاوی9 سؤال مربوط به متغیر مستقل(شکل و قالب، محتوای شبکه تلگرام)و13سؤال مربوط به متغیر وابسته (نوع و سطح تعارض) گردآوری شده است. پایایی کل پرسشنامه به وسیله ضریب آلفای کرونباخ 83/0تأیید و اطلاعات گردآوری شده توسط روش های توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزارهای spss وAmos تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که متغیر شکل و قالب استفاده از تلگرام با ضریب (3.856) بیشترین تأثیر را بر تعارضات تربیتی در میان دانش آموزان دارد و متغیر محتوی شبکه اجتماعی تلگرام با ضریب(0.227) در مرتبه بعدی قرار دارد. درمیان متغیرهای عامل شکل و قالب استفاده از تلگرام، متغیر میزان استفاده از تلگرام درطول شبانه روز با ضریب(2.08)و ازمیان متغیرهای عامل محتوی شبکه اجتماعی تلگرام، متغیر میزان حذف مخاطبین مانند موسسه، سازمان یا مرکز در تلگرام، با ضریب(0.142) بیشترین تاثیر بر تعارضات تربیتی را دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های دیگر پژوهش مهم ترین عامل ایجاد تعارضات دانش آموزان با والدین مربوط به ارتباط با جنس مخالف با ضریب (1.235) و در خصوص سطح تعارض، مؤثرترین عامل حل اختلاف با نصیحت پذیری و احترام متقابل با ضریب(0.185) بوده است.
تحلیل محتوای پرمخاطب ترین کانال های ورزشی ایرانی شبکه اجتماعی تلگرام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف کلی تحقیق، تحلیل محتوای پرمخاطب ترین کانال های ورزشی ایرانی شبکه اجتماعی تلگرام بود.این پژوهشاز نظر استراتژی توصیفی، از نظر مسیر اجرا تحلیل محتوا واز منظر جمع آوری داده به شکل کتابخانه ای انجام شد.جامعه آماری سه کانال پرطرفدار ورزشی با معیار عضویت بیش از ۸۰ هزار دنبال کننده بود. کانال های سایت ورزش۳ با حدود ۷۳۰ هزار عضو، کانال برنامه نود با ۵۵۰ هزار عضو، کانال سایت ورزشی طرفداری با ۸۰ هزار نفر عضو به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب شدند. برگه های کد گذاری و دستورالعمل کد گذاری قاسمی 1394 (پس از تایید روایی و عینیت مجدد) به عنوان ابزار تحقیق درنظر گرفته شد.نتایج نشان داد کانال تلگرام برنامه نود با ۱۶۱۶ خبر بیشترین توزیع اخبار را دارد. بیشترین فراوانی اخبار در روز شنبه با ۴۸۳ خبر و کمترین فراوانی مربوط به روز چهارشنبه با ۳۵۶ خبر است. همچنین ورزش حرفه ای با 3/85 درصد آمار، بیشترین فراوانی اخبار را در بین مولفه های مختلف در هر سه کانال دارا است. ورزش تربیتی با تنها یک مورد خبر در سه کانال کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. یکی از مهمترین یافته های تحقیق تحت الشعاع قرار گرفتن اغلب رشته های ورزشی زیر سایه رشته فوتبال بود چرا که رشته ورزشی فوتبال با 4/93 بیشترین فراوانی در پوشش اخبار رشته های مختلف را دارد.تفاوت معنادار نگاه جنسیتی نیز یافته دیگر این پژوهش بود. چرا که 2/98 درصد اخبار مربوط به ورزش مردان و تنها 3/0 درصد از اخبار مربوط به ورزش زنان است. 4/94 درصد مطالب از امکانات چند رسانه ای مثل عکس، فیلم و تصاویر متحرک بهره برده بودند.
تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (مورد مطالعاتی: کانال تلگرام آمدنیوز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره ۱۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵
43 - 56
حوزه های تخصصی:
شبکه های اجتماعی، به دلایل گوناگون،بسیار بر امنیت ملی تأثیرگذارند. این پژوهش، به دنبال شناختِ تأثیرِ یکی از این شبکه ها، یعنی آمدنیوز، بر امنیت ملی است که با روش کیفی، داده های برگرفته از تحقیقات میدانی (مصاحبه) در زمینه شبکه تلگرام آمدنیوز را تحلیل می کند.با طرح این پرسش که شبکه های اجتماعی، در این جا به صورت مشخص کانال تلگرامی آمدنیوز، چه اثراتی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی، در زمان فعالیت خود داشته است؟ یافته ها نشان می دهد، آمدنیوز، در بُعد ملی با «جهت دهی و انحراف افکار عمومی» و «ایجاد دوگانگی» و در «سطح فردی» در دو بُعد تشویق به «نافرمانی مدنی» و «خروج فرد علیه نظام تحت تاثیر القائات این شبکه»، در سطح ساختار حکومت نیز به صورت گسترده مکانیسم هایی مانند «تخریب قدرت داخل و منطقه ای نظام»، «ایجاد فرسایش و هزینه برای نظام»، «جدایی مردم و نظام و انقلاب» و «القا فساد در تمامی ارکان نظام»، را برایِ ضربه زدن به موجودیتِ جمهوریِ اسلامی به کار می برد و از این طریق، اقتدار ملی را با چالش مواجه کرده و با تشدیدِ اختلافات و ناامنی، به وضوح بر امنیتِ ملی در بُعد داخلی تأثیرِ منفی و مخرّب می گذارد.
بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر مطالبات سیاسی کاربران (مطالعه مقایسه شبکه تلگرام و اینستاگرام)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۳
441 - 459
حوزه های تخصصی:
طرح مساله:پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین فعالیت کاربران در شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام و مطالبات سیاسی آنان در شهرهای تهران و قم به عنوان پایتخت های سیاسی- اقتصادی و فرهنگی-مذهبی کشور انجام شده است.روش: این مطالعه با استفاده از روش ترکیبی شامل مطالعه کتابخانه ای و پیمایش با استفاده از ابزار پرسشنامه،انجام شده است. اعتبار پرسشنامه با روش اعتبار صوری و پایایی آن به وسیله آلفای کرنباخ محاسبه شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کاربران عضو شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بالای 15 سال ساکن شهرهای تهران و قم می باشند که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 768 نفر به عنوان نمونه تعیین و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان دهنده ارتباط معناداری بین دو متغیر میزان فعالیت در شبکه های اجتماعی و مطالبات سیاسی کاربران و میزان آماره اسپیرمن در سطح معناداری 95 درصد 0.59 می باشد که نمایانگر رابطه مستقیم و در حد متوسط می باشد.نتایج:کاربران بر اساس خاصیت دوران مدرن دائماً در حال بازاندیشی مطالبات سیاسی خود و سطح مورد انتظار آنها می باشند و به منظور حفظ تعادل سیاسی لازم است نظام سیاسی، دائماً این مطالبات را رصد نماید و پاسخ مناسبی را به آنها ارائه دهد.