مطالب مرتبط با کلیدواژه
۶۱.
۶۲.
۶۳.
۶۴.
۶۵.
۶۶.
۶۷.
۶۸.
۶۹.
۷۰.
۷۱.
۷۲.
۷۳.
۷۴.
۷۵.
۷۶.
۷۷.
۷۸.
۷۹.
۸۰.
حافظه فعال
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، آزمون مدل سه عاملی بدلی و هیچ، مدل چهار عاملی بدلی و مدل سه عاملی کوان در مورد حافظه فعال کودکان بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه شامل کلیه دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر تهران در سال 1400 بود. شرکت کنندگان 150 دانش آموز 7 تا 10 سال بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همه آن ها به مجموعه ارزیابی جامع حافظه فعال گری و همکاران (2017) پاسخ دادند. داده ها با روش تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مدل چهار عاملی بدلی از مدل سه عاملی بدلی و هیچ و مدل سه عاملی کوان برازندگی بهتری دارد. ارزیابی حافظه فعال می تواند اطلاعات مهمی در مورد عملکرد شناختی کودکان بیش از اقدامات روان شناختی در اختیار افراد قرار دهد.
اثربخشی آموزش حرکات ورزشی آیروبیک بر حافظه فعال و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر متوسطه اول(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: عملکرد تحصیلی دانش آموزان، نه تنها نشانگر اثربخشی مدارس و مراکز آموزشی است بلکه تعیین کننده اصلی آینده نوجوانان است. هدف از این پژوهش تعیین تأثیر آموزش حرکات ورزشی آیروبیک بر حافظه فعال و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره اول متوسطه بود. روش ها: روش این مطالعه نیمه تجربی (پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل) و جامعه آماری شامل 4322 دانش آموز، کلیه دانش آموزان دختر دبیرستانی مدارس راهنمایی مریوان طی سال تحصیلی 1398-1397 بود. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای با خوشه بندی مدارس بر اساس مناطق جغرافیایی، دو مدرسه بصورت تصادفی انتخاب شدند. سپس در هر مدرسه به صورت تصادفی از هر پایه 5 نفر و در مجموع 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند و به تصادف یک مدرسه به عنوان گروه آزمایش و مدرسه دیگر به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. نمونه ها بر اساس معدل کتبی سال قبل، پایه تحصیلی و سن همتا شده بودند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه های حافظه کاری دانیمن و کارپنتر (1980) و پرسشنامه عملکرد تحصیلی دانش آموزان درتاج (1383). هر دو گروه آزمایش و کنترل، به پرسشنامه های یاد شده در مراحل پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از ازمون آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) و نرم افزار 24SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش حرکات ورزشی آیروبیک بر حافظه فعال دانش آموزان دختر اثربخش است (01/0 =p ) و 40% واریانس حافظه فعال توسط حرکات آیروبیک تبین می شود. آموزش حرکات ورزشی آیروبیک بر عملکرد تحصیلی این دانش آموزان اثربخش نیست. نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی آموزش حرکات ورزشی آیروبیک بر حافظه فعال دانش آموزان، مدارس می توانند با گنجاندن برنامه های ورزشی به تقویت حافظه فعال دانش آموزان کمک کنند.
اثربخشی ارتقاء ظرفیت حافظه فعال در بهبود عملکرد خواندن و تقویت حافظه فعال دانش آموزان دارای اختلال در یادگیری
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم بهمن ۱۴۰۰ شماره ۴۴
127 - 116
حوزههای تخصصی:
دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص از هوش نرمال یا بالاتر برخوردارند ولی در شرایط تقریبا یکسان آموزشی نسبت به دانش آموزان دیگر عملکرد تحصیلی ضعیف تری نشان می دهند، ضعف یا قدرت در حافظه فعال بر یادگیری تأثیر غیر قابل اغماضی دارد، با توجه به این موضوع، در این خصوص کارهایی جهت بهبود و ارتقاء حافظه فعال انجام شده است و لزوم تقویت حافظه فعال برای کاهش مشکلات یادگیری و خصوصا خواندن به طور جدی احساس می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تقویت حافظه فعال در بهبود عملکرد خواندن و ارتقاء ظرفیت حافظه فعال دانش آموزان دارای اختلال در خواندن انجام شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس- آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان نارساخوان مقطع ابتدایی پایه سوم، چهارم و پنجم شهر ارومیه در سال تحصیل 98-97 بود که از بین آن ها 30 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جای دهی شدند. برای جمع آوری داده ها از ماتریس های پیش رونده ریون، آزمون رسمی خواندن و نارساخوانی نِما) کُرمی نوری و مرادی، (1387 و آزمون حافظه کاری وکسلر استفاده شد. برنامه تقویتی رایانه یار، طی 25 جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد، درحالی که گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که میان حافظه فعال شنیداری و حافظه فعال دیداری گروه خواندن و گروه ریاضی تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0<p-مقدار). آموزش و توجه به تقویت حافظه فعال در بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان و همچنین پیشبرد سطح حافظه ایشان نقش اساسی دارد.
رواسازی، اعتبارسنجی و هنجاریابی مقیاس حافظه فعال ایران- بدلی کودکان 7 تا 11 سال
هدف رواسازی، اعتبارسنجی و هنجاریابی مقیاس حافظه فعال ایران- بدلی کودکان 7 تا 11 سال بوده است. این پژوهش کاربردی، روش گردآوری داده ها میدانی و از نظر روش اجرا توصیفی از نوع شبه آزمایشی با طرح (پیش آزمون- پس آزمون) بوده است. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر ناحیه 1 و 2 شهر ساری در سال تحصیلی 1400-99 به تعداد 100 نفر بودند. که بصورت غیر تصادفی در دسترس تعداد 30 نفر (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده شامل پرسشنامه استاندارد حافظه فعال بدلی (2000) بود. تعیین روایی پرسشنامه پژوهش حاضر به دو روش صوری و محتوایی انجام شد، در روش صوری پرسشنامه در اختیار گروهی از خبرگان قرار گرفت و در روش محتوایی محاسبات مربوط به ضرایب AVE و CR مربوط به روایی گویه های پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت. ضریب پایایی با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 0/790 محاسبه شد. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و ارتباط مولفه ها و خرده آزمون ها از روش تحلیل عاملی به روش معادلات ساختاری از طریق نرم افزارهای SPSS و lisrel استفاده شده است. نتابج نشان داد بین مولفه ها و هر یک از خرده آزمون های مؤلفه های سه گانه حافظه فعال رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین محاسبه ضرایب پایایی و همسانی درونی و دو نیمه سازی آزمون نشان داد که این شاخص ها قابل قبول بوده و بیانگر هنجاریابی و حساسیت آزمون در سنجش این خرده آزمون ها است.
تأثیر آموزشی نرم افزار کاپیتان لاگ بر حافظه فعال، سرعت پردازش و انعطاف پذیری شناختی در کودکان با اختلال نقص توجه- بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش نرم افزار کاپیتان لاگ ، بر سرعت پردازش ، حافظه فعال و انعطاف پذیری شناختی کودکان دارای نقص توجه/ بیش فعالی صورت گرفت. روش: از بین کودکان ۷ تا ۹ سال دارای نقص توجه/ بیش فعالی مراجعه کننده به مراکز بهداشت استان آذربایجان شرقی ، 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در این پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش شرکت کردند. جمع آوری داده ها با استفاده از آزمون های سه خرده مقیاس (آزمون رمزنویسی ، آزمون نمادیابی و آزمون فراخنای حافظه ارقام) آزمون هوش وکسلر برای کودکان و خرده مقیاس حافظه تصویری از آزمون حافظه وکسلر و دسته بندی کارت های ویسکانسین انجام شد. جهت تحلیل داده ها و در بخش آمار استنباطی از میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار تحلیلی از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد. تفاوت میانگین در سه متغیر مورد بررسی نشان داد که سرعت پردازش و حافظه فعال و انعطاف پذیری شناختی (P<0/0001) در کودکان آموزش دیده با نرم افزار و کودکان آموزش داده نشده، معنی دار می باشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش نرم افزار شناختی کاپیتان لاگ باعث افزایش حافظه فعال، سرعت پردازش و انعطاف پذیری شناختی کودکان دارای نقص توجه/بیش فعالی شد.
مقایسه اثربخشی کاپیتان لاگ و نوروفیدبک بر بازداری پاسخ و اندوزش حافظه فعال در دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: نقش کارکردهای اجرایی در هوش، شخصیت و مهارت های اجتماعی و موفقیت تحصیلی اثبات شده است. از سوی دیگر، کژ کارکردی اجرایی شامل مشکلات حافظه فعال و سو بازداری پاسخ احتمالاً منجر به تکانش گری، بی توجهی، مشکلات رفتاری، مشکلات ارتباطی و عدم سازگاری اجتماعی است. بنابراین پژوهش کنونی باهدف تعین و ارزیابی اثربخشی نوروفیدبک و کاپیتان لاگ بر بازداری پاسخ و اندوزش حافظه فعال انجام گرفته است. روش: این پژوهش نیمه تجربی با گروه کنترل بوده و جامعه آماری همه دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی در شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند. سپس 90 دانش آموز با روش نمونه گیری خوشه بندی چندمرحله ای پس از غربالگری با معیار شمولت به سه گروه تخصیص یافتند (2 گروه آزمایشی و یک گروه کنترل). مقیاس حافظه فعال دانیمن و کارپنتر (1980) و پرسشنامه رتبه بندی رفتاری کارکردهای اجرایی (بریف) قبل و بعد از مداخله و در دوره پیگیری تکمیل شدند. دو گروه آزمایشی 20 جلسه مداخله را دریافت کردند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه وتحلیل کوواریانس و SPSS21 برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شدند. یافته ها: نوروفیدبک و کاپیتان لاگ تأثیر معناداری بر اندوزش حافظه فعال و بازداری پاسخ در دانش آموزان داشته است (p<0/05) اما نوروفیدبک از کاپیتان لاگ اثربخش تر بوده است. نتیجه گیری: این مداخلات را می توان برای ارتقای حافظه فعال و بازداری پاسخ جهت افزایش موفقیت تحصیلی دانش آموزان به کاربست.
اثر بخشی مداخله درمانی مبتنی بر ژیمناستیک مغزی بر حافظه فعال و سرعت پردازش دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی مداخله درمانی مبتنی بر ژیمناستیک مغزی بر حافظه فعال و سرعت پردازش دانش-آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود.
روش : روش تحقیق نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی دارای اختلال یادگیری شهرستان تنکابن که در سال تحصیلی 99-98 به مرکز اختلال یادگیری سلامت آن شهرستان مراجعه کردند، بود. روش نمونه گیری این پژوهش در دسترس بود که بعد از انتخاب 30 نفر به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه گمارش گشتند. ابزارگردآوری داده ها مصاحبه بالینی و مقیاس هوشی وکسلر 4 (2003) بود. جهت تحلیل داده از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. آزمون های فوق با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS انجام شد.
یافته ها : نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که درمان مبتنی بر ژیمناستیک مغزی بر حافظه فعال و سرعت پردازش دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص تاثیر مثبت و معنادار داشت.
نتیجه گیری : نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که مداخلات درمانی مبتنی بر ژیمناستیک مغزی بر حافظه فعال دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص اثر بخش نیست.
مقایسه کنش اجرایی، حافظه فعال، و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر دارای خانواده هسته ای و تک والد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سلامت روان کودک دوره نهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)
۱۹۱-۱۷۶
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: تغییرات ساختار و کنش خانواده یکی از موضوعات جالب برای پژوهش های متخصصان حوزه روان شناسی است. برخی خانواده ها هسته ای نیستند و به دلایل مختلف به خانواده تک والدی تبدیل شده اند. تبدیل خانواده هسته ای به تک والد می تواند بر روی جنبه های تحول کودکان و نوجوانان مؤثر باشد. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف مقایسه کنش اجرایی، حافظه فعال، و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر دارای خانواده هسته ای و تک والد انجام شد. روش: طرح این پژوهش توصیفی از نوع علّی- مقایسه ای بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه یکم و دوم در نیم سال یکم تحصیلی 97-1396 شهر اصفهان بود. نمونه پژوهش 80 دانش آموز دختر (شامل 40 دانش آموز دارای خانواده هسته ای و 40 دانش آموز دارای خانواده تک والد) بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای در دو مرحله انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از بسته نرم افزاری آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (گرانت و برگ)، مقیاس حافظه فعال وکسلر (فرم الف) (وکسلر)، و همچنین معدل تحصیلی سال قبل دانش آموزان استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تی مستقل تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد دانش آموزان دختر دارای خانواده هسته ای از نظر کنش های اجرایی، حافظه فعال، و خرده مقیاس های آن و عملکرد تحصیلی، نمرات بیشتری را نسبت به دانش آموزان دختر دارای خانواده تک والد به دست آوردند (0/01>P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که دختران دارای خانواده تک والد به دلیل عدم ایفای نقش یکی از والدین در خانواده، کاهش حمایت های اجتماعی و وضعیت اقتصادی- اجتماعی پایین تر کنش اجرایی، حافظه فعال، و عملکرد تحصیلی ضعیف تری نسبت به کودکان دارای خانواده هسته ای دارند؛ بنابراین می توان از طریق آموزش و مشاوره خانواده و اجرای برنامه های توان بخشی ویژه برای این دسته از کودکان نسبت به رفع این مشکلات اقدام کرد.
تاثیر آموزش به روش شعرخوانی بر گنجینه لغات و حافظه کودکان مقطع پیش دبستانی آموزش و پرورش منطقه 6 تهران سال 1401 -۱۴۰۰
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال پنجم مهر ۱۴۰۱ شماره ۵۲
137 - 148
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش شعرخوانی بر گنجینه لغات و حافظه فعال کودکان مقطع پیش دبستانی انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی (نیمه آزمایشی) است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان مقطع پیش دبستانی آموزش و پرورش منطقه ۶ تهران سال ۱۴۰1 -۱۴۰0 بودند و با توجه به شیوع ویروس کرونا 20 نفر بصورت سرشماری و کل شماری انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش 10 نفر و کنترل (گواه) 10 نفر جایگزین شدند. در پژوهش حاضر از آزمونهای آزمون رشد زبانTOLD-P:3 و آزمون حافظه فعال کورنولدی (۱۹۹۵) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این موضوع بود که آموزش شعرخوانی باعث تقویت گنجینه لغات و حافظه فعال کودکان مقطع پیش دبستان شود و بر گنجینه لغات و حافظه فعال کودکان مقطع پیش دبستانی موثر است.
مقایسه اثربخشی آموزش یوگا با آموزش تنظیم هیجان بر مدیریت خود وحافظه فعال(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش یوگا باآموزش تنظیم هیجان بر مدیریت خود و حافظه فعال دانش آموزان بود. روش : روش پژوهش بر اساس طرح پیش آزمون- پس آزمون باگروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری 54 دانش آموز دختر دوم متوسطه شهر تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و بطورتصادفی در سه گروه آزمایشی، آموزش یوگا (18نفر)، آموزش تنظیم هیجان (18نفر) و گروه کنترل (18نفر) قرار گرفتند. دو گروه آموزش تحت آموزش قرار گرفتند برای ارزیابی حافظه فعال از آزمون چند محرک پیشین و برای ارزیابی مدیریت خود از پرسشنامه خودمدیریتی استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس یک متغیره و چندمتغیره انجام شد. یافته ها : آموزش یوگا و آموزش تنظیم هیجان بر حافظه فعال و مدیریت خود در سطح 01/0 معنی دار مؤثر بود. تنها اثر آموزش تنظیم هیجان بر میزان نمرات تشخیص تفاوت معنی دار نبود. نتایج مقایسه اثرات دو روش آموزشی نشان داد که میزان اثربخشی آموزش یوگا بر مدیریت خود وحافظه فعال بیشتر از روش آموزش تنظیم هیجان بود. نتیجه گیری : هر دو روش آموزشی یوگا و تنظیم هیجان بردانش آموزان مؤثر می باشند، اما اثربخشی آموزش یوگا بیش تر از آموزش تنظیم هیجان بود.
اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حافظه فعال در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حافظه فعال در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی انجام گرفت. روش : پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل افراد مبتلا اختلال وسواس فکری و عملی مراجعه کننده به مراکز خدمات روان شناسی و مشاوره شهر اصفهان مابین اردیبهشت تا مردادماه سال 1398 بود. در این پژوهش تعداد 30 فرد مبتلا اختلال وسواس فکری و عملی با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (در هر گروه 15 نفر). در این بین در گروه آزمایش 4 نفر و در گروه گواه نیز 1 نفر ریزش داشتند. گروه آزمایش مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هیز و همکاران، 2004) را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه وسواسی-اجباری ییل براون (گودمن و راسماسن، 1986) و ابزار سنجش حافظه فعال بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حافظه فعال افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی تأثیر معنادار دارد (p<0/001). بدین صورت که این درمان توانسته منجر به بهبود حافظه فعال افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی شود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهره گیری از فنونی همانند با بهره گیری از فنونی همانند کاربرد تکنیک های ذهنی، مشاهده خود به عنوان زمینه، تکنیک های گسلش شناختی، تصریح ارزش ها و عمل متعهدانه می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت افزایش حافظه فعال افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی مورد استفاده قرار گیرد.
بررسی رابطه مؤلفه های عصب- روان شناختی حافظه فعال دیداری فضایی و بازداری پاسخ با عملکرد باور کاذب کودکان 7تا 12 سال(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
روان شناسی تحلیلی شناختی سال دوزادهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷
139 - 151
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کنش های اجرایی بازداری پاسخ و حافظه فعال با سطح رشد باور کاذب دانش آموزان ابتدایی انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان عادی دبستانی شهر بیرجند می باشد که در سال تحصیلی 97-96 در مدارس شهرستان بیرجند مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل 180 نفر بود. که به شیوه همتاسازی بر اساس سن، جنسیت و پایه تحصیلی به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری داده ها در این پژوهش شامل فرم 38 سؤالی نظریه ذهن(استرمن و همکاران،1994)؛ تکلیف پیچیده استروپ(استروپ،1935) و آزمون حافظه فعال (وکسلر،2003) بود. داده ها با روش همبستگی برای فرضیات پژوهشی و رگرسیون خطی برای سؤال پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند برای بررسی توان پیش بینی توانش های نظریه ذهن از طریق متغیرهای مستقل پژوهش و تبیین واریانس تئوری ذهن از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که روابط مثبت و معنی داری بین کنش های اجرایی بازداری پاسخ و حافظه فعال با سطح رشد نظریه ذهن وجود دارد(01/0≥p). همچنین بازداری پاسخ و حافظه فعال توانایی پیش بینی سطح رشد تئوری ذهن را دارند. نتایج نشان داد که از میان کنش های اجرایی، متغیر حافظه فعال سهم بیشتری در پیش بینی توانش های نظریه ذهن دارد. نتیجه گیری: به طور کلی کنش های اجرایی به خصوص حافظه فعال و بازداری پاسخ نقش تعیین کننده ای در پیش بینی و تحول توانمندی های ذهنی انسان من جمله توانش های نظریه ذهن دارند. بنابراین توجه به ظرفیت و کارآیی حافظه فعال یادگیرندگان بر کارآمدی فرآیند آموزش و طراحی مواد آموزشی که هدف نهایی همه آنها ایجاد، گسترش یا تسهیل عملکردهای شناختی است، اثرات مثبت می گذارد.
مقایسه اثربخشی پروتکل توانبخشی شناختی مبتنی بر تکالیف رایانه ای با و بدون تحریک الکتریکی مستقیم فرا جمجمه ای (tDCS) در بهبود حافظه فعال بیماران دچار سکته مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
عصب روانشناسی سال هشتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۸)
41 - 53
حوزههای تخصصی:
نقص در حافظه فعال یکی از شکایات رایج در بیماران دچار سکته مغزی است. هدف مطالعه حاضر، بررسی تاثیر استفاده همزمان از تحریک دو موضعی یک نیمکره ای مستقیم فراجمجمه ای (a-tDCSUHCDS) ، توانبخشی شناختی رایانه ای و تحریک تک موضعی (a-tDCS ) در مقایسه با توان بخشی شناختی رایانه ای بدون tDCS بر روی حافظه فعال بیماران دچار سکته بود. روش: 32 بیمار ( شامل 21 مرد و 11 زن، با دامنه سنی 40-65 سال) سکته ای به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در یکی از سه گروه آزمایشی و یک گروه تحریک کاذب قرار گرفتند. تمامی گروه ها تحت آموزش تکلیف N back قرار گرفتند، گروه a-tDCSUHCDS تحریک آنودال را بر روی DLPFC چپ و M1 دریافت کرده و گروه تک موضعی a-tDCS تحریک آنودال را بر روی DLPFCچپ در حین توانبخشی شناختی دریافت کردند. نتایج: تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر نشان داد که گروه a-tDCSUHCDS بهبودی بیشتری را در تکالیف حافظه فعال نشان داده اند. همچنین،پس از 8 هفته پیگیری، گروه a-tDCSUHCDS بهبودی بیشتری را در تکالیف ذکر شده نشان داد .نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهند که استفاده همزمان از tDCS و توان بخشی شناختی رایانه ای به واسطه افزایش تحریک پذیری شبکه های قشری در نواحی مغزی که نقش مهمی در کارکردهای اجرایی دارند، باعث افزایش کارآمدی برنامه های توان بخشی شناختی در بیماران سکته ای می شود.
بررسی و مقایسه اثر بخشی بسته توانبخشی شناختی پریسا و پارس در بهبود حافظه فعال و نگهداری توجه در کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۷
13 - 23
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، تعیین و مقایسه اثر بخشی بسته های توانبخشی شناختی پریسا و پارس در بهبود حافظه فعال و نگهداری توجه کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی بود. پژوهش در قالب طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون انجام گرفت. تعداد 33 دانش آموز 9 تا 12 ساله سوم تا پنجم ابتدایی مبتلا به اختلال نقص توجه /بیش فعالی به روش هدفمند انتخاب و در سه گروه همتا جایگزین شدند. در گروه آزمایش 1 با بسته توانبخشی شناختی پریسا و در گروه آزمایش 2 با بسته توانبخشی شناختی پارس مداخلات توانبخشی در 14 جلسه 45 دقیقه ای انجام شد. گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت ننمود. پس از 45 روز آزمون پی گیری انجام شد. برای اندازه گیری متغیرها از آزمون ان بک و آزمون عملکرد پیوسته استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که هر دو بسته توانبخشی شناختی پریسا و پارس در بهبود حافظه فعال و نگهداری توجه تاثیر دارند. همچنین داده ها نشان می دهد هر دو بسته توانبخشی تاثیر یکسانی بر مولفه های حافظه فعال و نگهداری توجه دارند ولی بسته توانبخشی شناختی پریسا بر مولفه زمان واکنش متغیر حافظه فعال در دراز مدت اثربخش بوده است.
تاثیر بازی های رایانه ای آموزشی چندکاربره آنلاین بر حافظه فعال و عملکرد نوآورانه دانش آموزان نارساخوان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و در زمره تحقیقات، نیمه آزمایشی و از نوع پیش-آزمون-پس آزمون با گروه کنترل قرار می گیرد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان نارساخوان پایه چهارم ابتدایی شهر کرمان در سال تحصیلی 1400-1401 بود. که به شیوه تصادفی طبقه ای 50نفر از دانش آموزان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 25 نفری، آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری داده ها، پرسشنامه سنجش ظرفیت حافظه فعال و پرسشنامه عملکرد مبتنی بر نوآوری بودکه توسط آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله تکمیل گردید. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از نرم افزار spss25 و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد. نتایج نشان داد که در خرده مقیاس های حافظه فعال، میانگین متغیراندوزش (6000/53) در پس آزمون گروه آزمایش، به عنوان بالاترین میانگین گزارش شده است. همچنین، در پس آزمون گروه آزمایش، به ترتیب بیشترین میانگین برای پردازش (6800/52)، خلاقیت و نوآوری (6400/21) و استفاده از فرصت های جدید (0800/21) گزارش شده است که این نشان دهنده افزایش میانگین پس آزمون گروه آزمایش نسبت به پیش از آزمون این گروه است. به طور کلی بازی های رایانه ای آموزشی چندکاربره آنلاین بر حافظه فعال و عملکرد نوآورانه دانش آموزان نارساخوان پایه چهارم ابتدایی تأثیر معنادار دارد(05/0p≤).
اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)
زمینه و هدف: توانبخشی شناختی متشکل از مجموعه برنامه هایی هدفمند است که به منظور ترمیم یا ارتقای کارکرد های شناختی احرا می شوند. از آنجا که مهارت های شناختی پیش بینی کننده اصلی توانایی ریاضی در نظر گرفته شده است و نارسایی در این مهارت ها با اختلال ریاضی ارتباط دارد، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. از جامعه آماری دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی شهر تهران، ۳۰ نفر گروه نمونه با روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایدهی شدند. به منظور تشخیص اختلال ریاضی از آزمون تشخیصی کی- مت (کانلی، 1988) استفاده شد. گروه آزمایش طی 8 جلسه 50 تا 60 دقیقه ای به مدت چهار هفته در برنامه مداخله ای با وسیله محقق ساخته به نام مروا شرکت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. عملکرد کودکان در پیش و پس از ارائه مداخله، به وسیله مجموعه آزمون وکسلر چهار کودکان (وکسلر، 2003) مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با روش تحلیل کوواریانس در محیط نرم افزار spss 22 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه آزمایش و گواه تفاوت معنا داری در عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و ادراک روابط فضایی وجود دارد (0/001 > P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج می توان نتیجه گرفت که برنامه توانبخشی شناختی با تأثیر بر حافظه فعال، پردازش دیداری و درک فضایی توانسته است باعث بهبود در عملکرد کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی شود.
بررسی اثربخشی بازی های شناختی رایانه ای مبتنی بر حافظه در بهبود حافظه فعال و توجه پایدار دانش آموزان با ناتوانی یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)
زمینه و هدف: امروزه بررسی راهکارهایی جهت کمک به دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری از جمله حیطه های مورد علاقه بسیاری از روان شناسان و پژوهشگران است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثربخشی بازی های شناختی رایانه ای مبتنی بر حافظه در بهبود حافظه فعال و توجه پایدار دانش آموزان با ناتوانی یادگیری در اراک بود. روش: روش این ژوهش نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. برای انجام این مطالعه، 18 دانش آموز پایه دوم و سوم ابتدایی با ناتوان یهای یادگیری به روش نمون هگیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در 2 گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. برای اندازه گیری حافظه فعال، از خرده آزمون حافظه فعال وکسلر و تکلیف توجه پایدار استفاده شد. گروه آزمایشی تحت مداخله بازی های شناختی ) 8 جلسه 30 دقیقه ای( قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که بین گروه های آزمایشی و گواه در عملکرد حافظه فعال تفاوت معنا داری وجود دارد ، اما در توجه پایدار تفاوت معنادار نبود. نتایج به دست آمده تأثیر بازی شناختی بر عملکرد حافظه فعال را نشان می دهد و این اثر به توجه منتقل نشده است. نتیجه گیری: می توان گفت بازی های شناختی رایانه ایی مبتنی بر حافظه تأثیر قابل توجهی در بهبود عملکرد حافظه فعال در ناتوانی های یادگیری دارد و می تواند به عنوان یک روش مؤثر و مفید برای بهبود آن مورد استفاده قرار گیرد. اما افزایش عملکرد حافظه فعال به توجه پایدار منتقل نشده است. شماره ی مقاله: ۴
اثربخشی توان بخشی شناختی بر حافظه فعال و دیداری دانش آموزان نارسانویس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تازه های علوم شناختی سال ۲۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹۸)
۱۷۷-۱۶۱
حوزههای تخصصی:
مقدمه: با توجه به تأثیرات نارسانویسی در بعد روان شناختی دانش آموزان مبتلا و مشکلات شدید یادگیری تحصیلی، مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی توان بخشی شناختی بر حافظه فعال و دیداری دانش آموزان نارسانویسی انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دوره پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه دوم و سوم ابتدایی مبتلا به اختلال نارسانویسی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از مدارس عادی به مراکز آموزشی و توان بخشی مشکلات ویژه یادگیری ارجاع داده شده بودند؛ که از بین آنها 28 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای دهی شدند. دانش آموزان به مقیاس تشخیصی نارسانویسی یعقوبی و همکاران (1400)، آزمون حافظه فعال N-BACK (2001) و آزمون حافظه دیداریKim Karad (1945) پاسخ دادند. سپس گروه آزمایش برنامه آموزش توان بخشی شناختی را دریافت کردند، ولی برای گروه کنترل فقط آموزش های مدرسه ارائه شد. برای تحلیل داده ها از آزمون اندازه گیری مکرر با نرم افزار SPSS نسخه 24 در سطح معنا داری 05/0 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه توان بخشی شناختی بر بهبود حافظه فعال و دیداری دانش آموزان نارسانویس مؤثر بود و نتایج در دوره پیگیری، پایدار بود (01/0>P). نتیجه گیری: پیشنهاد می شود جهت بهبود حافظه فعال و دیداری دانش آموزان نارسانویس، رویکرد توان بخشی شناختی در مراکز آموزشی و تربیتی مورد استفاده قرار گیرد.
بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی کنترل مهاری بر کارکردهای اجرایی سرد، حافظه فعال و انعطاف پذیری شناختی در کودکان دارای اختلال کمبود توجه/فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره ۲۲ بهار (خرداد) ۱۴۰۲ شماره ۱۲۳
۶۲۵-۶۱۳
حوزههای تخصصی:
زمینه: کارکردهای اجرایی سرد، حافظه فعال و انعطاف پذیری شناختی از جمله کارکردهای اصلی شناختی هستند که در اختلال کمبود توجه/فزون کنشی نقش دارند. توانبخشی شناختی به عنوان یک روش درمانی مؤثر و غیردارویی در بهبود و ارتقاء کارکردهای شناختی در طیف وسیعی از اختلالات روانی و رفتاری مطرح شده است، اما اثربخشی توانبخشی شناختی کنترل مهاری بر کارکردهای اجرایی سرد کودکان دارای اختلال کمبود توجه/فزون کنشی، کمتر مورد مطالعه قرارگرفته است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی کنترل مهاری بر کارکردهای اجرایی سرد مانند حافظه فعال، انعطاف پذیری شناختی در کودکان دارای اختلال کمبود توجه/فزون کنشی بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دختر و پسر ۷ تا ۱2 سال مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود که مبتلابه اختلال کمبود توجه/فزون کنشی بودند. نمونه آماری شامل 30 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اسنپ (SNAP-IV، سوانسون، نولان و پلهام،1980)، آزمون رایانه ای چند محرک پیشین (N-BACK، کرچنر، ۱۹۵۸) و آزمون رایانه ای ویسکانسین (WSCT، گرانت و برگ، 1948) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از آزمون تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS24 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد در عملکرد گروه آزمایش و گروه گواه در مؤلفه های حافظه فعال و انعطاف پذیری شناختی تفاوت وجود دارد (0/05 P>). نتیجه گیری: به نظر می رسد تکالیف ساختاریافته با هدف تقویت مهار تداخل و پاسخ به بهبود کارکردهای اجرایی سرد، حافظه فعال و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان با اختلال نقص توجه/بیش فعالی کمک می کند
اثر القای استرس بر سیستم بازداری، پردازش/اندوزش ذهنی و نارسایی شناختی زنان: نقش تعدیل گر فرونشانی هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روانشناختی دوره ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
21 - 32
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر اثر القای استرس بر سیستم بازداری، پردازش/ اندوزش ذهنی و نارسایی شناختی، با توجه به نقش تعدیل گر فرونشانی هیجان را بررسی کرد. روش پژوهش شبه تجربی و دارای طرح عاملی آمیخته (2×2) بود. جامعه ی پژوهش زنان شهر آباده بودند، که 112 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و طبق نمرات فرونشانی، در دو گروه فرونشانی پایین و بالا قرار گرفتند. هر گروه در دو مرحله (عدم استرس و القای استرس)، با استفاده از مقیاس پنج عاملی جکسون، آزمون حافظه فعال، و پرسشنامه نارسایی شناختی ارزیابی شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته ها نشان داد میانگین بازداری در گروه فرونشانی بالا بیشتر از گروه پایین است. بعد از القای استرس میانگین پردازش و اندوزش و نارسایی شناختی کاهش یافت؛ به نحوی که میانگین پردازش در گروه فرونشانی پایین، میانگین اندوزش در گروه فرونشانی بالا، و میانگین نارسایی شناختی در هر دو گروه فرونشانی، کاهش یافت. بنابراین، فرونشانی می تواند پیامدهای منفی را برای سیستم بازداری داشته باشد، ولی استرس حاد می تواند ابعاد حافظه فعال را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، استرس و تعامل آن با فرونشانی می تواند به بهبود نارسایی شناختی کمک کند.