مطالب مرتبط با کلیدواژه

آرامش


۴۱.

تحلیل روایی اثرگذاری متقابل ایمان و روابط اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹شماره ۱۲ 239 - 258

کلیدواژه‌ها: روایت تحلیل روایی ایمان معناشناختی آرامش روابط اجتماعی کفر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۴۵
ایمان گمشده بشر و امری قلبی است که فراتر از یک عقیده ، در مسیری طولانی و عملی ، همراه با ضوابطی معین شکل می گیرد. تحلیل روایی «اثرگذاری متقابل ایمان و روابط اجتماعی» ، گویای این است که در مسیر شکل گیری ایمان ، شتاب دهنده های اجتماعی همچون حُسنِ خُلق وجود دارد که تا حدودی حرکت اشتدادی ایمان را به انحصار خویش درآورده و در فرض حفظ شرایطش ، آن را به کمال می رساند. در پژوهش پیشِ رو تلاش بر این بوده تا فارغ از هرگونه پیش داوری ، بر اساس ضوابطی نظام مند از فقه الحدیث و معناشناسی و منطبق بر روابط معنایی موجود در متن روایات ، تا حد امکان به تبیین مسیر حرکت تحقق ایمان در جامعه پرداخته شود. حاصل آنکه ایمان حقیقتی است که مؤمن با تلاش خویش در چارچوب توکل ، تفویض، رضایت ، تسلیم و در ضمن تعاملی دوسویه و مؤثر با جامعه ایجاد می کند؛ در اثر چنین تعاملی از یک سو روح ایمان به اوج قدرت می رسد و از سوی دیگر آحاد جامعه بهترین روابط را تجربه و آثار آن از جمله امنیت و آرامش را به دست خواهند آورد. ولایت در طول این تعامل بوده و حاصل این ارتباط طولی ، اتحاد و همدلی میان مؤمنین و جریان اوامر الهی و نفی سلطه طاغوت و به تعبیری تحقق تمدن اسلامی و شکوفایی استعدادهای بشر خواهد بود.
۴۲.

محتواپژوهی روایی تأثیر روابط اجتماعی مؤمنین در تمدن سازی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰شماره ۱۵ 30 - 53

کلیدواژه‌ها: ایمان آرامش تمدن اسلامی روابط اجتماعی کفر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۹۹
تحقق تمدن اسلامی هدف نهایی اقامه دین در جامعه است. بهره گیری از منابع غنی دینی و استفاده از دستاوردهای قابل اطیمنان دانش جدید، دو پیش نیاز رسیدن به چنین تمدنی است. تحلیل میراث روایی شیعه، نشان از آن دارد که در میان مفاهیم کلیدی منابع دینی، «ایمان» - نه آن گونه که در اذهان عموم افراد جاگرفته - حقیقتی معجون گونه دارند و در فرایند زمان، بر اساس اصول و ضوابطی معین شکل می گیرند. ایمان مشتمل بر شتاب دهنده هایی همچون حُسن خُلق است که به کارگیری آن علاوه بر تقویت ایمان، روابطی حسنه در سراسر جامعه به وجود می آورد. آن گاه که «مهارت ارتباط صحیح» با «ارکان ایمان از جمله رضایت به تقدیر و توکل»، همراه می شوند آرامش را نه فقط برای فرد که برای جامعه به ارمغان آورده و نسلی تمدن ساز تربیت می گردد. وقتی «ایمان» در روابط اجتماعی استحکام یابد، به مؤمن قدرت اقامه دین داده و قرارگرفتن آن تحت سایه ولایت، شکوفایی بسیاری از استعدادهای فرد و جامعه را به دنبال خواهد داشت. برآیند استحکام روابط اجتماعی و شکوفایی استعدادهای جامعه و رفع موانع اجتماعی، تمدنی است اسلامی که به تعبیر مقام معظم رهبری دام ظله در بیانیه گام دوم، وارد مرحله دوم آن شده ایم و پژوهش پیش رو با تحلیل محتوای روایات کتاب ایمان و کفر الکافی بر آن است تا با ترسیم نقشه راه اهل بیتD، برشی از الگوی معارف تمدن و حکومتی جهانی را نشان دهد.
۴۳.

مرگ آگاهی و دلالت های تربیتی آن در افزایش آرامش با تکیه بر روایات معصومین علیهم السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 31 - 64

کلیدواژه‌ها: مرگ آگاهی تربیت آرامش روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۰۵
هدف این پژوهش پرداختن به مقوله مرگ و مرگ آگاهی و دلالت های آن برای تعلیم وتربیت است. پژوهش حاضر از منظر روایات معصومین، به آن دسته از ویژگی های ذاتی انسان، دنیا و مرگ پرداخته است که می تواند مبنایی برای استخراج عوامل زمینه ساز آرامش باشد. این مهم با استفاده از روش توصیفی – تبیینی و استنباطی انجام شد. ابتدا وجوب مرگ بر مبنای صفات الهی همچون: قدرت، حکمت، رحمت، عدالت و مالکیت تبیین شده است؛ این صفات در جایگاه مبنا، به اصولی همچون استکمال، تقوا، توبه، عبودیت و عمل صالح منتهی می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که مرگ بر مبنای ویژگی های ذاتی انسان و دنیا ضرورت می یابد؛ درعین حال این ویژگی ها به همراه ویژگی های ماهوی مرگ متضمن دلالت هایی برای تربیت است که می تواند به آرامش منجر شود. از این منظر، یادآوری مرگ باعث تلاش، تکاپو، آسان شدن زندگی، دوری از سستی و پرهیز از رخوت و تشویش می گردد. همچنین یافته ها نشان می دهد، به رغم تفکر عام، نه تنها اندیشه مرگ منافاتی با آرامش انسان ندارد؛ بلکه در صورت فهم درست  از ماهیت و علت وجوب مرگ، حیات انسان می تواند رها از اضطراب ناشی از نزدیکی مرگ باشد.
۴۴.

معرفی و بررسی کتاب برادری انسان ها

نویسنده:
منبع: تاریخنامه خوارزمی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 52-80

کلیدواژه‌ها: برادری انسان ها سیدعبداللّه انتظام وزیری کتاب شناسی صلح آرامش جنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۳۴
کتاب برادری انسان ها به بحث از صلح و آرامش در بین جوامع مختلف و تقویت آن می پردازد. مؤلف کتاب، مرحوم سیدعبداللّه انتظام وزیری (1274 1362)، از صاحب منصبان دوره پهلویِ دوم است. انتظام وزیری شخصیتی فرهنگ دوست بوده و دارای چندین کتاب و مقاله می باشد. ایشان کتاب را بعداز وقوع دو جنگ جهانی نگاشته است. ویرانی ها و مصیبت های دو جنگ جهانی، سبب نگارش کتاب شده است. این کتاب، به زبان انگلیسی و با عنوان Human Fraternity چاپ شده است. اخیراً کتاب به فارسی برگردان شده و در فروردین 1400 شمسی چاپ و منتشر شده است. در نوشتار حاضر کتاب ترجمه شده فارسی (برادری انسان ها)، بررسی و تبیین شده است. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و از روش تبیینی تحلیلی به پردازش اطلاعات پرداخته شده است.
۴۵.

بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان (مطالعه موردی: شهر اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 41 - 56

کلیدواژه‌ها: سیمای بصری ادراک رفتار شهری آرامش شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۹۸
هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان با تاکید بر شهر اردبیل می باشد. نوع تحقیق کاربردی و رویکرد حاکم بر فضای تحقیق توصیفی تحلیلی و همبستگی می باشد؛ براین اساس، جمع آوری داده ها از طریق پرسش نامه در حجم نمونه 50 نفر از مدیران، معاونان و کارشناسان شاغل در حوزه معماری، شهرسازی و زیباسازی شهرداری اردبیل و اساتید دانشگاه های شهر اردبیل می باشد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره در قالب نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین سیمای بصری شهر و آرامش شهری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد از تحلیل نتایج رگرسیون چند متغیره می توان نتیجه گرفت که شاخص های سیمای بصری شهر بیشتری تاثیر را با 533/0 بر آرامش شهروندان و کمترین تاثیر را با 128/0 بر جهت یابی شهری داشته است. آنچه شهروندان از سیمای بصری شهر اردبیل انتظار دارند به ترتیب تأمین آرامش، امنیت، جلوگیری از بروز وندالیسم و کمک در جهت یابی است و نیز در جریان اصلاحات کالبدی شهر اردبیل، هویت منظر شهری بایستی بر جایگاه مذهبی - فرهنگی و گردشگری آن منطبق گردد
۴۶.

نقش مثبت اندیشی در حل مسائل زندگی با تأکید بر آیات قرآن کریم و روایات

نویسنده:
منبع: تفسیرپژوهی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ 188 - 159

کلیدواژه‌ها: مثبت اندیشی خوش بینی آرامش قرآن حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۱۵۵
آرامش، از لوازم ضروری حیات انسان است؛ در واقع، تمام تلاش انسان برای دستیابی به آرامش روحی و معنوی در زندگی است. امروزه کوچکترین مسأله، انسان را آشفته کرده و آرامش درونی اش را به مخاطره می اندازد. افکار منفی و مخرب، سوء ظن ها، مشکلات مادی، انواع اضطراب ها و بیماری ها از جمله مسائل برهم زننده آرامش می باشند. در این راستا، قرآن کریم و ائمه معصومین، فرمایشات گران سنگی دارند که انسان ها را به خوش بینی نسبت به خداوند و امید به فضل و کرم او در مواجهه با ناملایمات زندگی دعوت می کنند. در این مقاله، سعی شده است به خوش بینی، راه های دستیابی به آن، پیامدها ونقش آن در رسیدن به آرامش، پرداخته شود.      ازجمله راه های رسیدن به خوش بینی عبارتند از: عبادت، ترتیب اثر ندادن به سوءظن، پرهیز از پیش داوری و قضاوت زود هنگام، توجه به حضور خدا، نیک انگاری و احسان به مردم. حسن ظن رهایی از گناه و اندوه ناشی از آن،الفت با دیگران، سلامتی دین،حل مشکلات مردم، کاهش غم و ناراحتی ورسیدن به آرامش می شود.
۴۷.

آرامش حقیقی از دیدگاه قرآن

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای قرآن کریم سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: آرامش قرآن آسایش روح روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۲ تعداد دانلود : ۳۰۳
آرامش گوهری نایاب است که یکی ازاصیل ترین نیازهای بشر می باشد و نقش بسیار مهمی در سعادت و سلامت روحی شخص و جامعه دارد. احساس آرامش از مهمترین ویژگی های انسان سالم به شمار می رود،زیرا در سایه آرامش است که می توان به رشد و کمال رسید. قرآن به عنوان کتاب هدایت بشر، بهترین نسخه برای به دست آوردن این مطلوب انسان می باشد. هدف از نگارش این مقاله (با توجه به اهمیت موضوع) اولاً شناخت آرامش حقیقی و تصحیح بینش انسان نسبت به آن است وثانیاً بررسی عوامل مؤثر در ایجاد و تثبیت آرامش در قلب آدمی با توجه به آموزه های قرآنی می باشد. در شناخت مفهوم حقیقی آرامش باید علاوه بر معنای لغوی به تفاوت مصداقی آن با آسایش توجه داشت. همچنین طبق آموزه های وحی آرامش حاصل توجه به دو جنبه نیازهای مادی و معنوی بشر است و باید توجه داشت که در مواقع تعارض بین این دو نیاز، به دلیل اصالت روح، ارجحیت با بعد معنوی انساناست. درقرآن تعابیر متفاوتی حاوی معنای آرامش هستند که به عنوان نمونه می توان از اطمینان، تثبیت فوءاد، ثبات، ربط قلب، سکن، سکینه یاد کرد و با بررسی این عبارات در آیات می توان دریافت که تنها منشاء و مبداء نازل کننده آرامش به قلب آدمی خداوند متعال است و این مطلوب بشر تنها در سایه ارتباط با او حاصل می شود. از منظر قرآن عوامل متفاوتی در ایجاد و ثبات آرامش مؤثرهستند که از آن دسته می توان به ایمان، ذکر، تصحیح بینش انسان نسبت به دنیا، توکل، شکرگذاری، تقوا و انجام مناسک عبادی اشاره کرد.
۴۸.

بررسی عوامل دستیابی به سلامت روان از منظر قرآن کریم

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای قرآن کریم سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم سلامت روان آرامش عوامل موانع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۲۲۰
قرآن کریم علاوه بر هدف اساسی خود که هدایت انسان ها به سوی سعادت است، مسائلی را که در جهت بهبود کیفیت زندگی دنیایی او ضروری است تبیین نموده است. بدون شک موضوع سلامت روان در افراد و اجتماعات بشری یکی از ضروری ترین دغدغه های انسان معاصر می باشد که در طول دوره های گوناگون، نظریه پردازان پیرامون آن بحث های فراوانی را مطرح کرده اند. ناکارآمدی این نظریه ها به دلیل عدم شناخت کافی از انسان، می تواند عاملی در جهت آسیب ها و تهدیدات اجتماعی به دلیل عدم وجود سلامت روانی باشد. قرآن کریم در خصوص این موضوع به لحاظ مبنایی و محتوایی از غنای والایی برخوردار است و نقش بسزایی در کاهش و از بین بردن فشارهای روانی دارد. راهکارها و سفارش هایی که توسط دین اسلام صورت گرفته است زمینه ساز تقویت روحی و روانی افراد در اجتماع است. قرآن کریم از بٌعد انسان شناسی، راه حل هایی بنیادین را در موضوع تأمین سلامت روانی مطرح نموده است. این پژوهش با روش کتابخانه ای، عوامل مؤثر و مخرب سلامت روان در قرآن کریم و با محوری سوره بقره را بررسی کرده است و در نهایت عوامل بیان شده را برای دست یابی به سلامت روان جامع و کامل ارزیابی نموده است.
۴۹.

مؤلفه های روان شناختی طمأنینه براساس آیات و روایات و ساخت پرسشنامه اولیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 31-48
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۲۸
این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه های روان شناختی طمأنینه براساس آیات و روایات و ساخت پرسشنامه اولیه آن انجام شد. برای مطالعه آیات و روایات از روش «تحلیل محتوا» و برای ارزیابی روایی و پایایی پرسشنامه، از روش «پیمایشی» استفاده گردید. پس از استخراج مؤلفه های طمأنینه، گویه های متناسب طراحی و هماهنگ با نظر کارشناسان، پرسشنامه ساخته شد. نمونه ای 74 نفری از طلاب همدان با روش «نمونه در دسترس» انتخاب گردید. پس از تجزیه و تحلیل یافته ها با روش های آماری، نتایج ذیل به دست آمد: 1) از نظر کارشناسان خبره دین و روان شناسی، روایی محتوایی (CVI) 12 تا از مؤلفه ها بالاتر از 6/ 0 و تنها یک مؤلفه پایین(5/0) بود و گویه هایی که CVI آنها بالاتر از 6/0 بود در پرسشنامه قرار گرفت. 2) همه مؤلفه ها، بجز «تمایل به پذیرش حقیقت» با کل پرسشنامه همبستگی معناداری داشت که نشان دهنده روایی سازه بود. 3) پایایی پرسشنامه پس از بررسی همسانی درونی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ در سطح 881/0 به دست آمد. 4) همسانی درونی براساس ضریب دو نیمه سازی گاتمن و اسپیرمن براون برابر با 831/0 و همبستگی دونیمه آزمون 711/0 به دست آمد. بنابراین پرسشنامه از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.
۵۰.

تحلیل روان شناختی ایمان دینی

نویسنده:
منبع: پژوهش های روانشناسی اسلامی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 31 - 46
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۱۴
پیوند ایمان و آرامش در متن برخی آیات و روایات، اهمیت بررسی روان شناختی ایمان را نشان می دهد. ایمان به عنوان یکی از مفاهیم بنیادین در علوم اسلامی و علوم انسانی، مورد توجه محققان قرار گرفته است، اما این پژوهش، ضمن نقد برخی یافته های روان شناختی از ایمان و بررسی مفهوم ایمان دینی و تفاوت آن با تحلیل های رایج از ایمان، در صدد تبیین روان شناختی ایمان دینی و برخی مفاهیم هم خانواده ی آن است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر فهم قرآن و حدیث در مکتب اهل بیت علیهم السلام است. بر اساس نتایج به دست آمده، ایمان دینی علاوه بر شرط تمامیت یافتگی، که نقش محوری در شکل گیری این سازه دارد، واجد جنبه های شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی است که در ضمن روابط فرد، تحقق می یابد. بنابراین تعریف ایمان دینی در نگاه روان شناختی مبتنی بر پژوهش حاضر عبارت است از «ارتباط تمامیت یافته ی شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی انسان با خود، دیگران، هستی محسوس و نامحسوسات (معنویات)».    
۵۱.

کیفیت انعطاف پذیری در سنت معماری ایرانی الگوی اتاق شکم دریده در خانه ایرانی (مطالعه موردی: خانه لاری های یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۶ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۵۹ ۱۳۲-۱۱۹

کلیدواژه‌ها: آرامش انعطاف پذیری تنظیم رابطه شکم دریده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۵۴
خانواده در فرهنگ انسانی اولین و اصیل ترین نهاد اجتماعی است که برای کارکرد بهینه نیازمند آرامش می باشد. همچنین وجوه فردی آرامش نیز به عنوان یک نیاز روانی برای ه ر انسان، روشن و مورد انتظار از فض ای خانه است. تنظیم رابطه انسان، طبیعت و معماری از اصلی ترین عوامل تعیین کننده در دستیابی به آرامش می باشد. قابلیت تنظیم رابطه مذکور در چارچوب یک محیط ساخته شده به انعطاف پذیری به عنوان یکی از کیفیات فضا بستگی دارد. این کیفیت (انعطاف پذیری) به عنوان یکی از سنن معماری ایرانی-اسلامی در غالب فضاهای موجود در معماری ایرانی دوره اسلامی قابل شناسایی است، وجهی که به نظر می رسد در معماری امروز کمتر به آن پرداخته می شود. مطالعه نگارندگان بر روی اتاق شکم دریده که در بسیاری از خانه های ایرانی متعلق به طبقه اعیان طراحی و ساخته شده، نشان می دهد که این فضا یکی از مصادیق انعطاف پذیری معماری به شمار می رود. درجه انعطاف پذیری این فضا به حدی است که شاید بتوان آن را یکی از ابداعات معماری ایرانی به شمار آورد. در این مقاله چگونگی کارکرد انعطاف پذیری فضا در اتاق شکم دریده تبیین گردیده و در نهایت در مورد نسبت بین کیفیت انعطاف پذیری و فضای مجرد معماری نتیجه گیری شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش بر اساس شناخت حاصل از مطالعه منابع مکتوب و مصور و انجام پیمایش محیطی(شناخت کالبد فضا و مصاحبه با استفاده کنندگان از این فضا در گذشته)، ابتدا عناصر و جزییات سازنده فضا شناسایی می شود و سپس به منظور تبیین کیفیت های موجود در این الگوی فضایی ( با به رسمیت شناختن تنوع آن )، برای تنظیم رابطه سه گانه انسان-طبیعت-کالبد، مورد تحلیل قرار می گیرد.
۵۲.

بررسی تطبیقی جایگاه "بیایمانی" و "ایمان" در داستانهای صادق هدایت و بنت الهدی صدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال ششم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۴ 91 - 111

کلیدواژه‌ها: اندیشه ایمان ادبیات تطبیقی داستان فرهنگ آرامش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۸۳
پژوهش ذیل جستاری تطبیقی است پیرامون جهت گیری متفاوت صادق هدایت و بنت الهدی صدر، دو نویسنده برجسته ادبیات فارسی و عبدی نسبت به اندیشه های اعتقادی با بکارگیری یک ابزار، در یک برهه زمانی مشابه و در گستره جغرافیایی متفاوت؛ هدف از این مقاله، بررسی سبک و نوع نگرش دو نویسنده چیره دست نسبت به محیط پیرامونی و ماورایی خود می باشد. با توجه به طرح ایده های نو در قالب جذاب داستانی، ضروری است با نگاهی جدید، مقوله های مطرح شده را به صورت علمی مورد بررسی قرار داد. شیوه انجام این تحقیق، به صورت توصیفی و تحلیلی است. در آغاز، برخی از برجسته ترین داستانهای دو نویسنده مورد مطالعه قرارگرفته، پس از آن دیدگاه این دو به مقوله "جایگاه ایمان در زندگی" مورد مقایسه قرارگرفته است. پژوهش حاضر تلاش دارد با آوردن بخش هایی از متنهای داستانی این دو نویسنده و تجزیه و تحلیل داده های آنان، جهت گیری هدایت را در نوشته هایش و ارتباط آن با بی ایمانی و جهانبینی نادرست و سطحی نگری او ترسیم نماید.
۵۳.

بررسی الگوی خانواده سالم در سیره پیامبر اسلام(ص)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی (فدک سبزواران) سال اول زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ 93 - 124

کلیدواژه‌ها: سیره الگو خانواده پیامبر اعظم (ص) ازدواج آرامش تکامل اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۰۱
نهاد خانواده از منظر اسلام، دارای جایگاه و قداست ویژه ای است که قابل مقایسه با هیچ نهاد دیگری نیست. در حدیثی از پیامبر خدا (ص) آمده است: «ما بُنِیَ بِناءٌ فی الإسلامِ أحَبَّ إلَی الله تَعالی مِن التَّزویجِ» (شیخ صدوق، 1426ق، ج3:383). در اسلام هیچ بنیادی نزد خدا محبوب تر از ازدواج نیست. تشکیل خانواده، دارای حکمت ها و دلایل متنوّع روانی، اخلاقی، اجتماعی و دینی است که رسیدن به آرامش و ایجاد مودت و رحمت بین اعضای خانواده و بالتبع در جامعه از جمله آنهاست. از هم گسیختگی نظام خانواده در غرب و رویگردهای فمینیستی اخیر در جامعه باعث تضعیف و از هم پاشیدگی نهاد خانواده شده است. برای رفع این مشکلات و ایجاد آرامش در خانواده و جامعه نیاز به داشتن الگوها و معیارهای صحیح و کاملی برای تشکیل خانواده، انتخاب همسر و تقویت زندگی خانوادگی داریم که مبنای عمل قرار گیرد. خداوند متعال الگوپذیری راهبردی از همه ابعاد زندگی پیامبر اعظم (ص) را برای تکامل مومنان ضروری می داند و به ان دعوت می نماید. «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسول الله اُسوَه حَسَنَه»(احزاب:21)
۵۴.

تأثیر واکنش های انفعالی قلب سلیم در سلامت روان از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 35 - 66

کلیدواژه‌ها: آرامش ایمان تقوا تثبیت خشوع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۳۷
تنها بُعدی از ابعاد وجودی انسان که اثری از بی نهایت بودن دارد و می تواند با بی نهایت، ارتباط برقرار کند، "قلب" است، برای تغییر حالات انسان، لازم است قلب او را تغییر داد و برای ایجاد این تحوّل، باید ویژگی ها و شرایط قلب را دانست و قواعد اثرگذار آن را درک کرد. امروزه به دلیل عدم توجه به حالات انفعالی قلب، همواره سلامت روان انسان به خطر افتاده است و زندگی روزمره افراد را تهدید می کند، از این رو انسان برای حل این مشکل نیازمند مطالعاتی در این زمینه هست، قرآن کریم که سخن آشکار حق برای هدایت بشر است، ضمن آیاتی ویژگی های قلب سلیم را بیان کرده است و با تدبر در معنای ژرف و عمیق این کتاب آسمانی می توان به آرامش روان دست یافت، از ویژگی های قلب سلیم می توان به تقوا، آرامش، تثبیت، خشوع، شوق و تمایل اشاره کرد. تقوای قلب نیز یکی از مقامات ایمان است که موجب ارتقاء فضیلت اخلاقیات عالی انسان است و در واقع همان رسیدن به آرامش روانی و خوشبختی معنوی است.
۵۵.

راه های افزایش آرامش در قرآن و سبک زندگی اسلامی و تأثیر آن بر تربیت فرزندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 429 - 448

کلیدواژه‌ها: ایمان آرامش تربیت زندگی فرزند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۸
آرامش و طمأنینه از اساسی ترین نیازهای انسان است و تأکید ویژه ای در دین اسلام بر آن شده، و عوامل استرس زا و اضط راب از مسائل و مشکلات اساسی و جدا نشدنی جوامع بشری است و تبعات ناشی از آن باعث از بین رفتن آرامش بوده و از عوامل اصلی بیماری های جسم ی می باشد. امروز بشر از پدیده های مختلف خانوادگی، و ناکامی ها در عذاب است و این در صورتی است که آسایش بدست آمده از پیشرفت تکنولوژی و فناوری، موجب کاهش ظرفیت و از بین رفتن عوامل آرامش انسان شده است. در چنین حالتی، بهره مندی از خصوصیاتی که سبب افزایش آرامش می شود از التزامات افزایش آرامش، دارا بودن و عامل بودن به چنین خصوصیاتی می باشد که دارندگان آن از آرامش بیش تری برخوردارند. در قرآن هم به داشتن چنین صفاتی، جهت رسیدن به آرامش سفارش شده است، پس پرداختن به چنین موضوعی در جهت رسیدن به آرامش اهمیت بسزایی دارد. این مقاله، با رویکرد قرآنی- روایی با مطالعه کتب و متون دینی، به بررسی و تحلیل نقش افزایش آرامش در تربیت فرزندان پرداخته است.
۵۶.

نگاهی دوباره به طراح ی بی مارستان های کودکان براساس مبانی معماری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 231-250

کلیدواژه‌ها: بیمارستان معماری اسلامی بیمار آرامش سلامت معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۷۵
هدف از این نوش تار، نگاهی دوباره به طراح ی بی مارستان های کودکان براساس مبانی معماری اسلامی می باش د؛ چرا که ساخت بناهای غنی و ارزشمند که علاوه بر رفع نیازهای انسان، بتواند آرامش را به او ارزانی دارد و تا سالیان سال با ارزش باقی بماند یک مبحث اساسی در فضای معماری است. در این مطالعه نخ ست به معماری، جای گاه هنر اسلامی و زیبایی، شخصیت انسان و نیاز او به راز و نیاز، پرداخته شد. با در نظر داشتن اینکه معماری سعی دارد به شکل نمادین جایگاه حقیقی انسان را در هستی به او یادآوری کند، به صورت میدانی فضاهای مراکز درمانی و تاثیر بصری رنگ و نگاره ها، بر آرامش بیمار و پزشک، مورد بررسی قرار گرفت و در قدم بعد، طراحی ِ همراه با تصویر، نقوش و خطوطی که در معماری اسلامی بهره گرفته شده اند، پیشنهاد گردید و به صورت پرسشنامه تصویری در اختیار افراد قرار گرفت. نتایج در قسمت کیفی و کمی پژوهش نشان داد که افراد استفاده از فرهنگ و معماری اسلامی در بیمارستان و مراکز درمانی کودکان را مفید می دانند، همچنین طرح های مناسب تر و بهتر را نسبت به آنچه به صورت اتود اولیه در پرسشنامه ارائه شد، پیشنهاد می کنند.
۵۷.

کسب رضایتمندی در مثنوی مولوی با رویکرد نظریه مثبت گرایی سلیگمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بین رشته ای ادبی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۸ 1-29

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی روان شناسی مثبت گرا سلیگمن مثنوی مولوی آرامش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۶۴
روان شناسی مثبت با تمرکز بر توانایی های انسان مسیر رسیدن به آرامش را به جوامع بشری معرفی می کند. سلیگمن (Seligman) بنیان گذار این علم، با تبیین هیجان های مربوط به زمان (حال، گذشته، آینده) درصدد بیان چیزی است که ارسطو آن را «زندگی خوب» نامید. لذا، از نظر سلیگمن ماهیت شادی پایدار در گذشته، کسب «رضایتمندی» است. لکن او در زمان گذشته با به کارگیری مؤلفه های ذیل: «شیوه تغییر اندیشه افزایش شکرگزاری آموختن گذشت و بخشش»، رسیدن به رضایتمندی را قابل حصول بیان می کند. بر این اساس رضایت از زندگی بر مؤلفه های شناختیِ فرد استوار است. از طرفی، یکی از مفاهیم متعالی عرفان اسلامی نیز «رضایتمندی» است که با شناخت خویشتن و تبیین آموزه های مثبت گرایانه قابل دستیابی است. مولانا نیز با نگرشی مثبت و با محوریت انسان کامل، به آموزه های اخلاقی عنایت ویژه ای دارد. مطالعه چنین میراث گرانبهایی با رویکرد نوین، مبیّن این حقیقت است که مسائل نظری از جهان بینی و مواریث فرهنگی جدا و ناآشنا نیستند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی ، برای دستیابی به رضایتمندی، به شناسایی و تطابق مؤلفه های روان شناسی مثبت در مثنوی پرداخته شده است. پرسش اصلی مقاله حاضر در متن مثنوی این است که، کسب رضایتمندی به عنوان نیاز بنیادی انسان امروزی، به چه میزان با مؤلفه های مطرح شده سلیگمن تطابق دارد؟ نتیجه یافته های تحقیق نشان می دهد دستاوردهای مشترک هر دو اندیشمند حاصل پیوند عمیق با «ایمان» و «معنویت» است. اما دیدگاه مولانا در این سنجه فربه تر می نماید زیرا با تکیه بر ارزش های معنوی الهی و عرفان اسلامی، رهنمونی برای رسیدن به سعادت ابدی است.
۵۸.

بررسی قرآنی نقش آرامش آفرین صداقت و مستثنیات آن در جامعه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال دوم پاییز ۱۴۰۱شماره ۳ (پیاپی ۷) 32 - 55

کلیدواژه‌ها: آرامش قرآن کریم صداقت اضطراب جامعه اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۱۸
بر اساس آیات و روایات، یکی از فنهای اساسی و بسیار مهم در باب تحصیل آرامش در جامعه اسلامی، صداقت است که افراد از آن غافل هستند یا درک صحیحی از نقش آن ندارند. یکی از سؤالات اساسی آن است که آیات و روایات چگونه از طریق مؤّلفه رفتاری صداقت و موارد استثنای آن، اسباب ایجاد آرامش در جامعه را فراهم مینمایند؟ هدف این تحقیق نشان دادن نقش مؤّلفه رفتاری صداقت در تحصیل آرامش فردی و جمعی با روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر آیات و روایات است. بر این اساس، نخست تفاوت بنیادی دین اسلام با مکاتب اخلاقی در صداقت مطرح و پسازآن اقسام صداقت و ابعاد هر یک در تحصیل آرامش در جامعه بررسی گردید. به جهت ارائه بستهای جامع، درنهایت، رفتارهای جایگزین صداقت در موارد خاص و موارد استثنای صداقت و نقش آنها در تحصیل آرامش افراد جامعه نیز موردبررسی قرار میگیرد. ازجمله نتایج تحقیق از منظر آیات و روایات آنکه: صداقت دو بعد فردی و اجتماعی دارد که هر یک نقشی بسزا در تحصیل آرامش دارد. ازجمله مؤّلفههای رفتاری جایگزین صداقت میتوان به توریه و دقیق صحبت نمودن اشاره نمود که هر یک میتوانند در برخی مواضع در جامعه آرامش آفرین باشند. موارد استثنایی مؤلفه رفتاری صداقت هم اموری همچون مصلحت حفظ جان، مال و آبرو، مصلحت اصلاح ذاتالبین، خدعه در حرب و ایجاد الفت در میان خانواده است.
۵۹.

بررسی پدیدارشناختی عوامل آرامش بخش در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۸) 190 - 214

کلیدواژه‌ها: آرامش دانشگاه پدیدارشناسی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۸۱
پژوهش حاضر با هدف «تعیین پدیدارشناختی عوامل آرامش بخش در دانشجویان دانشگاه شهید باهنر» انجام گردیده است. این پژوهش در چهارچوب روش تحقیق کیفی و از نوع پدیدارشناختی است. بر این اساس 14 دانشجوی دانشگاه شهید باهنر کرمان با روش نمونه گیری داوطلب- هدفمند انتخاب و با آنها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش کلایزی انجام گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که عوامل آرامش بخش را با توجه به تجارب زیسته دانشجویان می توان در چهار مضمون اصلی عوامل میان فردی، عوامل درون فردی، عوامل معنوی و عوامل محیطی با 9 زیرمضمون قرار داد. همچنین عوامل سلب آرامش را نیز می توان در چهار مضمون اصلی کاهش اخلاق شهروندی، افکار مزاحم، احساس طردشدگی و احساس ناامنی با 5 زیرمضمون قرار داد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که خانواده و معنویت بنیادی ترین نقش را در افزایش آرامش بخشی دانشجویان دارند و از طرف دیگر کاهش اخلاق شهروندی و وجود افکار آزاردهنده در ذهن دانشجویان مهمترین عوامل سلب آرامش محسوب می شوند. هر چند که عوامل دیگر در این دو زمینه نیز دارای اهمیت می باشند.
۶۰.

جایگاه و عوامل آرامش درقرآن کریم و عرفان اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۸ 327 - 348

کلیدواژه‌ها: آرامش قرآن کریم عرفان اسلامی ایمان پرهیزگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۰۹
آرامش تعادل روحی ونبودتشویش واظطراب است که برآیندآن برخورد درست بامسائل وگرفتاری ها ورسیدن به آرامش حقیقی است.آرامش دراقسام مختلف:طبیعی،روانی واعتقادی ازمولفه های سعادت است که به دوشکل آرامش روحی وامنیت اجتماعی ظهورمی یابد. براین اساس دانشمندان اسلامی به آرامش نگاهی قدسی افکنده وآن راپدیده ای الهی شمرده اندوبخش وسیعی ازآموزه های دینی به آن اختصاص یافته است. از طرفی عرفان طریقی است که با طی آن می توان به شناختی شهودی و حضوری از حقیقت و معرفت ناب به صورت بی واسطه نایل آمد و پاسخی قطعی به نیازهای اساسی و پرسش آدمی و ارامش و نشاط جاودانی حاصل از آن دست یافت. از طرفی باید توجه داشت که قرآن مجید بهترین دستورها را آورده و بهتر از همه، انسانها را به راز ورمز بندگی و سلوک آشنا می سازد.از این رو در مقاله حاضر به موضوع « جایگاه و عوامل آرامش درقرآن کریم و عرفان اسلامی » خواهیم پرداخت. در نوشتار حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی و با هدف تبیین و تشریح علمی جایگاه و عوامل آرامش در قرآن کریم و عرفان اسلامی به انجام رسیده این نتایج حاصل گردید که ایمان، تقوی و پرهیزگاری عامل اصلی آرامش و زمینه سازآرامش فردی و اجتماعی و همچنین آرامش روح وروان فردوجامعه می باشد. از سوی دیگر «عرفان» طریقی است که با طی آن می توان به شناختی شهودی و حضوری از حقیقت و معرفت ناب به صورت بی واسطه نایل آمد و به پاسخی قطعی به نیازهای اساسی و پرسش های آدمی و آرامش و نشاط جاودانی حاصل از آن دست یافت.