لرستان

به عقیده اندیشمندان معتقد به جبر جغرافیایی اهمیت ژئوپلیتیکی مناطق در گرو یک سلسله عوامل ثابت و متغیر است که همه آن ها از جبر جغرافیایی آن منطقه ریشه می گیرند. استان لرستان در غرب ایران از جمله مناطقی است که از ظرفیت های بالقوه فراوانی جهت ایفای نقش ژئواستراتژیکی برخوردار است. هدف این پژوهش تحلیل و بررسی ظرفیت های ژئوپلیتیکی این منطقه است. سؤال اصلی مقاله این است که منطقه غرب ایران به ویژه استان لرستان از نظر مؤلفه های ثابت و متغیر جغرافیایی دارای چه جایگاهی است؟ این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت، توصیفی - تحلیلی است. جهت تحلیل و بررسی موضوع مورد مطالعه مقاله از تلفیقی از روش های پیمایشی و توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سوآت و برای سنجش وزن سنجه ها نیز از روش AHP استفاده شده است. جامعه آماری این رساله دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار و حجم نمونه نیز 50 نفر تعیین شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد که منطقه غرب ایران و استان لرستان به دلیل برخورداری از عوامل ثابت و متغیر جغرافیایی گسترده و استراتژیک یکی از مناطقی است که می توان از آن ها به عنوان مناطق دارای وزن و اهمیت ژئوپلیتیکی یاد کرد. در واقع مهم ترین نتیجه مقاله حاضر این است که وزن مؤلفه های ثابت جغرافیایی در استان لرستان بالاتر از میانگین استاندارد است اما از نظر مؤلفه های متغیر منطقه به دلیل ضعف مدیریت و برنامه ریزی نتوانسته است به طور متوازن و موازی با عوامل متغیر انعکاس دهنده جایگاه ژئوپلیتیک غرب ایران با محوریت لرستان باشد.

زمین ریخت شناسی از جمله عوامل طبیعی است که نقش بارزی در استقرار سکونت گاه ها داشته،از جمله این سکونت گاه ها تپه بتکی در شمال غربی دشت الشتر است. این تپه یکی از استقرار گاه های مهم دشت الشتر است که سابقه استقرار 8000 ساله دارد.  از این رو در این پژوهش، با توجه به ویژگی های ژئومورفولوژی و تاریخی این سایت و با توجه به این پرسش که گذشتگان تا چه حد به عوامل زمین ریخت شناسی توجه داشته اند و این استقرار گاه تحت تاثیر کدام فرایندها و زمین ریخت ها بوده، با استفاده از تصاویر ماهواره ای، نقشه ی توپوگرافی، نقشه زمین شناسی ویژگی های زمین ریخت شناسی تاثیر گذار در استقرار این سایت شناسایی، سپس با استفاده از نرم افزاز GIS نقشه ژئومورفولوژی محدوده آن تهیه شد. همچنین در این پژوهش با ایجاد ترانشه ویژگی های رسوبی محل این سایت نیز بررسی شد. سپس از نرم افزار GRADISTAT برای تحلیل آماری رسوب ها بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد  آب کافی و رسوبات حاصلخیز  شرایط مساعدی را برای استقرار  این سکونت گاه   بر روی مخروط افکنه فراهم کرده اند،  این مزایا باعث شده انداحتمال وقوع سیل و خطر فعالیت های گسلی را نادیده بگیرند. هر جند این عوامل تاثیری بر جابه جایی و نابودی این سایت نداشته اند. این الگو نشانه دهنده توجه به عوامل ژئومورفولوزی بر استقرار این سایت می باشد. بنابراین امروزه این تجربیات می تواند در برنامه ریزی ها تاثیر بسزایی داشته باشند.

هدف این مقاله فهم سازوکارهای گرایش به ختنه در میان زنان لک و نگاه آنان به ختنه است. برای رسیدن به این هدف، با بیست و شش زن که تجربه انجام ختنه داشتند و همچنین با دو کولی که جراح ختنه در میان زنان لک هستند، مصاحبه هایی انجام شد. یافته ها نشان داد که تعریف زنان از ختنه، اهداف و عوامل ختنه در بین سه نسل زنان متفاوت است. زنان نسل اول تحت اجبار جامعه، زنان نسل دوم تحت اجبار خانواده و زنان نسل سوم تحت اجبار مردان ختنه کرده اند. یافتهها همچنین نشان داد که رسم ختنه به خاطر وارداتی بودن در این منطقه از اجبار خشنی در بین زنان برخوردار نیست و کولی ها با تأکید بر بن مایه های مذهبی و وضعیت اقتصادی منطقه زنان نسل اول و دوم را به انجام ختنه ترغیب می نمودند و تبلیغات زیباسازی باعث ترغیب زنان جوان به ختنه شده است.

بیان مسئله: با وجود تبیین شخصیت علمی و تجربیات نجم الملک در علوم مختلف، اقدامات عملی او در حیطه راه و ساختمان چندان مورد توجه نبوده است؛ حال آن که یکی از مهمترین اقدامات عمرانی او در خلال دو سفر به خوزستان و نوسازی راه خرم آباد-دزفول شکل گرفت که بخش مهمی از اسناد آن در دسترس است. همچنین ناشناخته بودن این مسیر مهم تاریخی در پژوهش های انجام شده، مغفول ماندن نقش او در این راستا را مضاعف نموده و موجب شده است برخی از پژوهشگران بسیاری از آثار مهم این سفرها را به دیگر دوره های تاریخی منسوب کنند. این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که چه اقداماتی در راستای افزایش کیفیت راه خرم آباد-دزفول، اعم از بهبود سطح راه و ایجاد ابنیه و استحکامات لازم، توسط نجم الملک به عمل آمد و مجموع این اقدامات چه تأثیری در کیفیت و تردد در این مسیر برجای نهاد؟هدف پژوهش: این پژوهش تلاش کرده برنامه ها و اقدامات عمرانی نجم الملک در راستای نوسازی راه خرم آباد-دزفول را بررسی و پیامدهای آن را تشریح نماید.روش پژوهش: این پژوهش در دسته روش های مبتنی بر سامانه جستجوی کیفی و با راهبرد تفسیری-تاریخی انجام شده است. ابزار پژوهش استفاده از اسناد و نقشه های تاریخی موجود در سفرنامه ها، کتب، مقالات، گزارش ها و بایگانی هایی است که بعضاً در این پژوهش برای اولین بار منتشر خواهند شد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد برنامه های نجم الملک و اجرای آن ها باعث بهبود چشمگیر کیفیت بستر راه به ویژه در نقاط بحرانی آن گشت و از سوی دیگر او با طراحی کاروانسراهای جدید مبتنی بر نیازهای فضایی نوین، نقش برجسته ای در تغییر گونه این ساختمان ها در منطقه ایفا کرد که از آنچه تا پیش از آن به ویژه در دوره صفویه وجود داشت، کاملاً متمایز است. این اقدامات شرایط عبور مناسب و امن از این مسیر را فراهم آورد که در اثر اغتشاشات سال های پایانی دوره قاجار از دست رفت.

کشت زعفران به دلیل نیاز آبی کم در سال های اخیر در استان لرستان مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه پایدار کشت محصول زعفران صورت گرفته است. بدین منظور طی یک سال متوالی 1396- 1397 سه منطقه در شهرستان های کوهدشت، کوهنانی و خرم آباد و در یک پژوهش میدانی در هر منطقه، پنج مزرعه به صورت نمونه انتخاب شد. پارامتر بررسی شده، سن مزارع از یک تا پنج سال در سه منطقه کوهدشت، کوهنانی و خرم آباد بوده است. در این پژوهش خصوصیات گل و وزن خشک کلاله زعفران همزمان با بازدیدهای فنولوژیک روزانه از سطح مزارع تعیین شد. نتایج در هر دو سال نشان دادند در هر سه منطقه، سن، مهم ترین عامل تغییر عملکرد بوده است؛ به طوری که با افزایش سن گیاه زعفران تا چهار سال، بازدهی زعفران روند صعودی و سپس کاهش یافته است. اثر سن مزرعه بر عملکرد گل و کلاله زعفران ازنظر آماری معنادار بوده که مشخص شد کمترین عملکرد برای مزارع یک، دو و پنج ساله و بیشترین عملکرد برای مزارع سه و اوج آن چهارساله بوده است. طی بررسی نقش دما در دو سال متوالی مشاهده شد که در سال 1396 متوسط دما بیشتر بوده و طبیعتاً طول مدت گل دهی کاهش یافته است؛ بر این اساس میزان عملکرد زعفران در این سال نسبت به سال 1397 مقدار کمتری را نشان می دهد که بیانگر نقش دمای دوره گل دهی در افزایش عملکرد است.

علم پیچیدگی، مدیریتی را مد نظر دارد که به تنوع و تکثر بها می دهد و از مسائل مسلط دوری می کند؛ بنابراین هرگاه مجموعه ای متشکل از عوامل متعدد و گوناگون، در مقیاس های متفاوت، با اتکا و وابستگی ذاتی و جدایی ناپذیر عوامل بر همدیگر وجود داشته باشد، با پیچیدگی روبرو هستیم. از طرفی، سیستم های اکولوژیکی و اجتماعی، سیستم های مرتبط مردم و طبیعت هستند و تأکید می کنند که انسان نه تنها نمی تواند جدا از طبیعت، بلکه باید بخشی از آن باشد .در پژوهش حاضر این ضرورت احساس شده که به مسأله مدیریت پیچیدگی های اکولوژیکی و اجتماعی در حفظ منابع طبیعی پرداخته شود. این تحقیق از نظر هدف یک تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر جمع آوری اطلاعات یک تحقیق اکتشافی است و در چارچوب مطالعات کتابخانه ای و اسنادی قرار دارد. از طرفی به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از ابزار دیماتل استفاده شده است. نتایج نشان داد در بین عوامل مؤثر بر مدیریت پیچیدگی اکولوژیکی و اجتماعی، عوامل فقدان نگرشی سیستمی و جامع نگر، مشخص نبودن بحث منابع محیطی در آمایش سرزمین و جایگاه قانونی آن، موانع نهادی، فقدان  نظام یکپارچه بهره برداری از منابع طبیعی و مهار عوامل ناپایدار و فقدان مشارکت فعال و تعامل مدیریت در چارچوب عوامل گنجانده شده در گروه چهار گزاره ها (f 4 ) با ضریب وزنی 077/1 به عنوان مهم ترین عوامل مؤثر بر مدیریت پیچیدگی های اکولوژیکی و اجتماعی در حفظ منابع طبیعی روستاهای استان شناسایی شدند.

ارزیابی عملکرد شهرداری ها یکی از ابزارهای اساسی و اصلی مدیریت صحیح شهر جهت تحقق اهداف، استراتژی ها و برنامه ریزی های آن نهاد می باشد در این راستا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد شهرداری های 11 نقطه شهری استان لرستان و رتبه بندی آن ها بر اساس شاخص های استاندارد تدوین شده است. نوع تحقیق کاربردی، روش بکار گرفته شده توصیفی- تحلیلی، ابزار گردآوری داده ها، مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانه ای است. شاخص های مورد مطالعه؛ در قالب تکنیک های FTOPSIS و SWOT-AHP مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصله از تکنیک تاپسیس فازی منعکس کننده این مطلب است که در بخش حوزه شهرسازی و ماده صد؛ شهرستان خرم آباد، در بخش امور قراردادها و ترافیک و حمل ونقل شهرستان بروجرد، در بخش امور مالی شهرستان الیگودرز، در بخش حوزه خدمات شهری و حوزه اداری شهرستان خرم آباد و درنهایت در بخش مصوبات شوراها شهرستان الیگودرز در جایگاه های نخست واقع شده اند. نتایج حاصل از عوامل داخلی و بیرونی نشان می دهد که در بین نقاط فرصت ها، O2(بهره گیری از نیروی تحصیل کرده متخصص)، در بین نقاط قوت ها S1(وجود طرح های مصوب شهری در نقاط شهری موردمطالعه) در بین نقاط تهدیدها T2 (عدم وجود منابع درآمدی پایدار کافی) و درنهایت در بین نقاط ضعف ها W4(عدم رسیدگی مناسب به تخلفات مهندسین ناظر) بیشترین تأثیرگذاری را بر تدوین نوع راهبردهای چهارگانه داشته اند. بررسی اثر تغییرات وزنی چهار معیار اصلی و تأثیر آن ها بر نتایج در محیط نرم افزار Expert Choice، بیانگر آن است که راهبردهای مربوط به ST دارای بیشترین حساسیت و راهبرد WT دارای کمترین حساسیت عملکرد شهرداری ها برای مدیریت شهرها می باشد.

در دهه های اخیر، گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت مکمل در کنار کشاورزی و دامداری، همواره عاملی در جهت بهبود شرایط اقتصادی ساکنین روستاها بوده است. بر این اساس این پژوهش، با هدف شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء مقصدهای گردشگری روستایی انجام پذیرفته است. جمع آوری اطلاعات، با استفاده از دو روش آرشیوی و پیمایش از طریق مصاحبه و پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل منابع آرشیوی مرتبط با موضوع تحقیق و همچنین 13 نفر از خبرگان و افراد مجرب است. به منظور تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوا و تحلیل مضمون استفاده شد؛ همچنین داده های کمّی نیز، با استفاده از روش برنامه ریزی ترجیحات فازی لگاریتمی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ابعاد ارتقاء مقصدهای گردشگری روستایی، شامل سه بُعد محیطی، منابع انسانی، و جامعه محلی، می باشد، به طوری که بُعد منابع انسانی با وزن 0994/0 نسبت به ابعاد دیگر دارای وزن بیشتری می باشد. همچنین بُعد جامعه محلی با وزن 0989/0 و بُعد محیطی نیز با وزن 0973/0 به ترتیب در اولویت دوم و سوم قرار گرفتند. در این میان، مولفه «موثر بودن» در بُعد «منابع انسانی» با وزن 261/0، مولفه «اقتصادی» در بُعد «جامعه محلی» با وزن 259/0، و مولفه «زیباشناختی» در بُعد «محیطی» با وزن 254/0، بیشترین وزن را به خود اختصاص دادند.

مطالعات جامعه شناسی تاریخی جامعه ایرانی، به علت غفت از اجتماعات محلی، با ارائه تصویری یکدست از جامعه، مانع فراهم شدن فهمی تاریخی و فرایندی از مسائل اجتماعات محلی در جامعه ایران شده است. در این مقاله سعی بر آن است که با لحاظ نمودن فرض کثرت و تنوع جامعه ایرانی و از سویی دگر تمرکز بر نهادها و نیروهای متکثر اجتماعی که در حیات اجتماع محلی موثر بوده اند، به تبییی متمایز از موضوع مورد مطالعه بپردازد. این مقاله با روش تاریخی تفسیری و تبیینی با استفاده از جبر بولی، براساس رویکرد نهادگرایی تاریخی، تحلیلی متفاوت از وضعیت خلقیات و توسعه در لرستان پیشکوه و پشتکوه( لرستان و ایلام)از دوره صفویه تا پایان پهلوی ارائه می کند که در آن بر نقش شرایط جهانی، نهادها و عاملیت های متعدد اجتماعی تأکید می شود. در این روایت، پیکربندی نهادی لرستان پشتکوه و پیشکوه بازه زمانی موردمطالعه با عنایت به میراث به جای مانده از دوره صفوی با وصف «غیاب نهادی و نیرویی»، مبتنی بر شبکه نسبتا پیچیده ای از روابط متقابل بین نهاد های در تعامل با شرایط جهانی، مورد تحلیل قرار می گیرد. استدلال این است که وضعیت نهادی ریشه در دوره های قبلی داشته با تداوم خود توانسته است بر شکل گیری خلقیات و توسعه این منطقه تأثیرگذار باشد. بنابراین می توان این گونه استلال نمود که " خلقیات" و" توسعه نیافتگی" لرستان، برآیندهای علی ترکیبی زمانمند است.

تصور رایج این است که صوفیان اصولاً غیرسیاسی هستند و ازجمله گرایش جهان وطنی دارند. بر این اساس مفاهیمی چون ملیت و هویت ملی جایگاه قابل توجهی در آثار و اندیشه ها و زندگی روزمره آنان ندارد. این پژوهش، درستی این باور را به پرسش کشیده میزان توجه و گرایش به هویت ملی را در میان پیروان طریقت اهل حق که یکی از گروه های با مسلک صوفیانه در ایران است بررسی کرده است. این پژوهش که با استفاده از روش پیمایش در سطح شهرستان دلفان استان لرستان صورت گرفته است نشان می دهد که پیروان این طریقت به مؤلفه های هویت ملی نظیر سرزمین، تاریخ، زبان، ادبیات و مفاخر ملی ایران احساس تعلق شدید دارند و با آن ها پیوند عاطفی ژرفی برقرار کرده اند. پژوهش همچنین نشان می دهد که لزوماً بیشینه بودن میزان آگاهی افراد به هویت طریقتیِ شان منجر به کاهش میزان احساس تعلق آنان به هویت ملی نمی شود.

پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم لرستان به دلایل مختلفی از جمله قرارگرفتن در یکی از دالان های اصلی راه آهن و مسیرهای شوسه شمال به جنو ، موقعیت سوق الجیشی(مجاورت با کرمانشاه، عراق، خوزستان و شمال کشور) و حضور طوایف با ظرفیت های نارضایتی از حکومت مرکزی ، مورد توجه اشغالگران قرار گرفت. حضور نیروهای نظامی خارجی در لرستان به سرعت نابسامانی ها و پیامدهای ناگواری را از نظر اقتصادی و اجتماعی به وجود آورد. در این بررسی به چرائی و چگونگی ورود نیروی نظامی متفقین به منطقه لرستان پرداخته و نیز پیامدهای حضور آنان از منظر اقتصادی و اجتماعی را مطالعه می کنیم. نتایج پژوهش نشان می دهد نیروهای متفقین پس از شکست تیپ مختلط لرستان( تابع لشکر 6 خوزستان ) و اشغال خوزستان، از مسیر جنوب لرستان بدون مقاومت وارد منطقه شدند. حضور و عملیات این نیروها به تدریج موجب بروز ناامنی ، کمبود مواد خوراکی ، قحطی، تورم ، و بروز اختلال در آموزش برخی نواحی منطقه شد. این امور تأثیرات دراز مدتی بر زندگی شهرها و روستاها در پی داشت. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی به تبیین موقعیت لرستان در برنامه متفقین در ایران و نیز چگونگی تأثیر گذاری آنان بر اقتصاد و جامعه لرستان در این دوره می پردازد. شواهد با تکیه بر منابع تاریخی، اسناد و مدارک، روایات معمرین محل و روزنامه ها جمع آوری و تحلیل شده است.

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، می توان شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان را ذکر کرد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل AHP، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان داد که براساس نظر متخصصین، مهمترین معیارها در اولویت بندی مناطق مستعد ژئوپارک در استان لرستان، معیارهای اقتصادی و زیرساختی هستند. بررسی و اولویت بندی معیارها و زیرمعیارها برای 5 منطقه پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک حاکی از این است که با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد.

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان می باشد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل کومانسکو، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان می دهد که از بین 6 منطقه پیشنهادی با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان جهت احداث ژئوپارک، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد

مقدمه: هدف این پژوهش طراحی مدل توسعه منابع انسانی در سازمان های ورزشی با رویکرد کارآفرینانه با استفاده از نظریه داده بنیاد در استان لرستان بود. روش پژوهش: این تحقیق از حیث مبانی فلسفی پژوهش در پارادایم تفسیرگرایی، از منظر هدف جزء تحقیقات اکتشافی و روش اجرای کار به صورت کیفی بود که از راهبرد پژوهشی نظریه پردازی داده بنیاد با رهیافت نظام مند و با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته، داده ها جمع آوری و کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش مدیران سازمان های ورزشی استان لرستان بودند. مشارکت کنندگان تحقیق با توجه به اشباع نظری داده ها شامل 20 نفر از مدیران ارشد سازمان های ورزشی استان لرستان بودند. یافته ها: یافته ها نشان داد که شرایط علی شامل نگرش و مسئولیت سازمان های ورزشی نسبت به کارآفرینی، شرایط محوری شامل داشتن مدیریت منابع کارآفرینانه؛ راهبردها شامل راهبردهای فردی و سازمانی؛ شرایط مداخله گر شامل داشتن نظام اداری و مدیریتی؛ شرایط زمینه ای داشتن توسعه و مشوق جویی کارآفرینی و پیامدها داشتن توسعه فردی و سازمانی (عملکرد کاری، رضایت شغلی و کیفیت کاری) بودند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت روزافزون منابع انسانی به عنوان عامل مهم تحول سازمان ها در عصر رقابت، توسعه و بهبود مستمر منابع انسانی و پرورش آنها به گونه ای اجتناب ناپذیر، ضروری به نظر می رسد. مدیران سازمان های ورزشی باید در زمینه آموزش منابع انسانی برنامه ریزی کنند و به مهارت های کارآفرینانه نگاه ویژه داشته باشند.

گنجینهکلماکره بهطوراتفاقیدرسال 1368 ه.ش توسطیکشکارچیمحلیدر غار کلماکره واقعدر 20 کیلومتریشمالغربشهرستانپلدختردراستان لرستان کشف شد. اشیاء این گنجینهشاملانواع ظروف،ریتون ها،مجسمه هایانسانیوحیوانی،صورتک ها،پلاک ها،زیورآلاتو...از جنس نقره و طلا استکه متعلق به دوران ایلام نو (هزاره اول ق.م) هستند.در پژوهشی که منجر به شناسایی و مستندسازی اشیای گنجینه غار کلماکره لرستان در موزه های داخل و خارج از ایران شد، نقوش اساطیری و نمادین روی اشیاء و چگونگی تحول باورهای آئینی و مذهبی آنها بررسی و تجزیه و تحلیل شد. در طی این پژوهش بخشی از حلقه ارتباطی فرهنگی/تاریخی سازندگان این اشیاء از نظر تکنیک هنر فلزکاری و نمادشناسی با سایر اقوام ایرانی و تمدن های همجوار در این دوره تاریخی و پس از آن مقایسه و بررسی شد. مفاهیم و بن مایه های نمادین و اساطیریآفرینش(نبرد نور و تاریکی)، چهره هاینمادین (شاهوقهرمان)، موجوداتاساطیری (موجوداتفراطبیعی و جانوران)، عناصر طبیعت (گیاهان، رستنی ها وآب)، ابزارهای تشریفاتی شگفتونقوش اساطیری روی اشیاء، همه تبیین کننده افکار، عقاید و باورهای صاحبان و سازندگان آنهاست که حضور قدرت های ماوراءالطبیعه در آنها مشهود است. این پژوهش به روش تحلیلی استقرایی و با تأکید بر مطالعه نقوش و فرم اشیاء انجام شده است.همچنین از روش مشاهدهومراجعه به موزه های داخل کشور و جستجوی اینترنتی در وب سایتموزه های خارجی،روش مقایسه ای و بررسی اسناد و متون تاریخی استفاده شده است.    

با توجه به اقلیم جغرافیایی خاص و زندگی کشاورزی، و شبانی محوری که در ایران و لرستان نهادینه و رایج بود، زمین و مالک و رعیت، مناسبات سیاسی و اقتصادی هر منطقه را مشخص می کردند. اصلاحات ارضی که با فرمان شاه در سال 1341 برای برون رفت از بسیاری تنش های اجتماعی داخلی و بیرونی جهت رشد و توسعه و پیشرفت و بهبود شاخص ها طراحی و اجرا شد، در استان های مختلف با واکنش های گروه های مختلف همراه بود. این مقاله به روش توصیفی -تبیینی و با اتکاء به کتب، اسناد آرشیوی و انجام مصاحبه در صدد پاسخ به این پرسش می باشد که اجرای قانون اصلاحات ارضی در مناطق تابعه لرستان چون رومشگان چه پیامدهای اقتصادی به همراه داشت؟ یافته ها حکایت از آن دارد که در رومیشگان ساختار ناهمگون اجتماعی- اقتصادی و سیاسی با توجه به قدرت منطقه ای زمین داران و رعیت باعث شد آنچه که به عنوان قانون و نحوه اجرا و تقسیم املاک بین مالک و رعیت از تهران تا رومشگان اجرا شد، تفاسیر مختلفی بر اساس منفعت مادی و معنوی طرفین صورت گرفت و عدم آگاهی مأموران اجرایی و رعیت در مقابل قدرت مالکین باعث تنش های زیادی در منطقه رومشگان شد. مالکین با آگاهی از این موضوع که با اجرای قانون اصلاحات ارضی و از دست دادن زمین های زراعی به نفع کشاورزان از تعدیات و مزایای قبل، چون بهره مالکانه و پیشکش های مرسوم محروم می شوند، با تهدید و سوء استفاده از قانون اصلاحات ارضی و دور زدن قوانین به نفع خود از ثبت زمین ها به نفع زارعین خودداری نمودند. این موضوع شکایت کشاورزان و دادخواهی آنان به مقامات مختلف استانی و کشوری را به همراه داشت که در بسیاری موارد به سرانجام نرسید و این زمین ها همچنان در اختیار مالکان قرار گرفت و مناقشات زیادی را به همراه داشت. در جریان اصلاحات ارضی مالکان فقط زمین های اطراف روستا که به اصطلاح مردم رومشگان"خرچری" و قابل کشت نبودند را به رعایا واگذار نمودند. در مرحله دوم و سوم نیز واگذاری قابل توجهی صورت نگرفت و بیشتر مأموران اصلاحات ارضی و ژاندارمری های منطقه در پی حل و فصل نزاع ها و درگیری بین طرفین بودند.نظامیان با حمایت از مالکان و اعمال نفوذ طبقه مالک بر مراجع ذی صلاح چون دادگستری لرستان از عوامل سلب مالکیت بر کشاورزان تا سالهای پایانی حکومت پهلوی بود.

با روی کار آمدن پهلوی دوم و بویژه از سال 1330 به بعد دولت عامل و آمر جدی توسعه و نوسازی شد. هدف توسعه مورد نظر دولت، رشد اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران بوده است. استان لرستان نیز به مانند دیگر مناطق کشور تحت تأثیر فعالیتهای مربوط به توسعه در مرکز قرار گرفت. بخشی از این فعالیتها در مطبوعات محلی لرستان منعکس و مورد نقد و بررسی صاحبان قلم قرارگرفت. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با بررسی و ارزیابی رویکرد نشریات محلی لرستان به توسعه در طی سالهای 1330 تا 1334 به این پرسش اصلی که « نشریات لرستان چه رویکردی به توسعه داشته اند و از دیدگاه آنان موانع توسعه نیافتگی استان چه بوده است؟» پاسخ دهد. روش پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوای تیترها، مقالات و مطالب موجود در نشریات است. در این رهیافت ضمن استخراج مفاهیم مرتبط با شاخص های توسعه و سنجش کمّی، به تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته می شود. یافته های بررسی نشان می دهد بواسطه همزمانی نشر این مطبوعات با انتخابات هفدهم شورای ملی و نیز آزادی نسبی در دوران نخست وزیری مصدق، مباحث مربوط به توسعه سیاسی، فراوانی بیشتری در این نشریات داشته است. نویسندگان این مطالب برخوردی واقع بینانه با مشکلات و موانع توسعه نیافتگی استان داشته-اند و ضمن تأکید بر فرهنگ به عنوان اساسی ترین پایه اصلاحات وتوسعه، سرمایه گذاری و نوسازی در این بخش را منوط به رفع مشکلات اقتصادی جامعه دانسته اند. توجه به ظرفیت های بومی وترویج فرهنگ مشارکت عمومی جهت رفع مشکلات اجتماعی، اقتصادی از راهکارهای مورد نظر این نشریات است.

گفته می شود که تغییر اقلیم تأثیر نامطلوبی بر صنعت گردشگری خواهد داشت چراکه اقلیم از متغیرهای اساسی گردشگری محسوب می شود. در این پژوهش به منظور بررسی اثر تغییر اقلیم بر وضعیت آینده (2020-2050) اقلیم گردشگری استان لرستان از دو سناریوی واداشت تابشیRCP2/6 و RCP8/5 و شاخص اقلیم گردشگری TCI استفاده گردید. بدین منظور داده های هر دو سناریو از درگاه ESGF دریافت گردید. پس از ریزمقیاس نمایی داده ها با استفاده از مدل ریزگردانی LARS-WG6، اعتبار آن ها نسبت به ایستگاه های زمینی به صورت ماهانه در دوره پایه موردبررسی قرار گرفت، سپس برای بررسی اقلیم گردشگری آتی در قالب ماهانه میانگین ماهانه پارامترها محاسبه و به شاخص TCI فراخوانده شدند. جهت بررسی روند تغییرات پارامترهای اقلیمی پارامترهای مورداستفاده در شاخص TCI از آزمون ناپارامتریک من-کندال استفاده گردید. نتایج نشان داد که در دوره آتی در ایستگاه بروجرد و خرم آباد در 7 ماه و در ایستگاه بروجرد در 8 ماه از سال تغییرات کیفی در سطح شاخص TCI نسبت به دوره پایه حادث شده است. در دوره آتی تحت هر دو سناریو به طورکلی شاهد کاهش کیفی اقلیم گردشگری در ایستگاه الیگودرز، افزایش کیفی در ایستگاه بروجرد و تضاد افت و بهبود TCI در هر دو سناریو در ایستگاه بروجرد خواهیم بود. در پارامترهای دما، ساعات آفتابی و سرعت باد تحت هر دو سناریو شاهد جهش مثبت در این پارامترها خواهیم بود ولی این روند افزایشی فاقد معناداری است. در پارامتر بارش و رطوبت نیز اغلب شاهد کاهش بارش برای زمستان خواهیم بود که از این منظر عاملی مثبت در اقلیم گردشگری ایستگاه ها محسوب می شود ولی افزایش بارش و رطوبت در تابستان به خصوص در RCP2/6 عاملی منفی در اقلیم گردشگری آتی ایستگاه ها تلقی می شود. با توجه به افزایش دما و ساعات آفتابی در دوره آتی و وفور منابع آبی استان سرمایه گذاری در زیرساخت تفریحات آبی و بهره برداری از فعالیت های توریستی مرتبط با آب نه تنها باعث بهره برداری از ظرفیت مسافران استان های هم جوار مانند خوزستان در فصول گرم می شود بلکه می تواند در ترکیب با افزایش های دمایی و ساعات آفتابی جذابیت سفر و بهره برداری در این بخش از فعالیت های گردشگری را افزایش دهد.

هدف : هدف این پژوهش تقسیم بازار مشتریان کتابخانه های عمومی سه استان لرستان، فارس، و خوزستان بر مبنای مفهوم وفاداری است. روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه پژوهش اعضای کتابخانه های عمومی سه استان لرستان، فارس، و خوزستان هستند. با توجه به روش آماری پژوهش تعداد 350 پرسشنامه توزیع گردید و تجزیه و تحلیل نهایی روی 300 پرسشنامه برگشتی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته است (الفای کرونباخ = 874/0). در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس و با روش های تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای کامیانگین انجام شد. یافته ها: با اجرای تحلیل عاملی، 5 عامل (با مجموعاً 157/64 درصد از کل واریانس) شناسایی شدند. با اجرای تحلیل خوشه ای کامیانگین، دو خوشه تشکیل شد که به عنوان "وفاداران نگرشی و رفتاری" و "مشتریان خنثی" نامگذاری شدند، خوشه مشتریان وفادار نگرشی و رفتاری، هم نگرش مطلوبی نسبت به کتابخانه دارند و میزان استفاده بالایی نسبت به خدمات و محصولات کتابخانه دارند؛ در حالی که مشتریان خنثی در هر دو بعد وفاداری در سطح متوسط قرار داشته اند. بین خوشه ها از از نظر میزان امانت کتاب و نشریات اختلاف معنی دار وجود دارد. اصالت ارزش: بازار پژوهشی در حوزه کتابخانه های عمومی منجر به شناخت ویژگی های جامعه مخاطب شده و این مطلب می تواند منجر به ارائه برنامه های بازاریابی علمی و هدفمند، متناسب با نیازهای گروه های مخاطب مختلف شود. ضمن اینکه مشتریان وفادار      سرمایه های مهمی برای کتابخانه های عمومی محسوب می شوند و شناسایی این بخش از مشتریان می تواند مزایای بسیاری برای کتابخانه ها داشته باشد.

مقدمه: زیست پذیری روستایی به عنوان بستری برای توسعه جوامع روستایی است و می تواند زمینه حفظ و مهاجرت معکوس را برای  سکونتگاه های روستایی به دنبال داشته باشد. در راستای تحقق این موضوع می بایستی با نگاه جامع نگر به توسعه روستایی پرداخت و اگر اقدامی در این راستا صورت می گیرد، همه سویه های زندگی روستایی را شامل شود. هدف پژوهش: این پژوهش با هدف، استخراج عوامل اثرگذار  و میزان  تاثیر آنها بر  وضعیت زیست پذیری روستایی در استان لرستان تدوین شده است. روش شناسی تحقیق: نوع تحقیق کاربردی، روش بکارگرفته تحلیلی- کمی، جامعه آماری روستاهای بالای 20خانوار در لرستان می باشد که بر اساس رو نمونه گیری فضایی 55 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل عوامل علی اثر گذار بر زیست پذیری روستاهای مورد مطالعه از تکنیک دیماتل فازی استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مکانی مورد مطالعه در این پژوهش روستاهای بالای 20خانوار در استان لرستان می باشند که بر اساس روش نمونه گیری فضایی 55 روستا به عنوان مکان های مورد مطالعه انتخاب  شدند. یافته ها و بحث: یافته های این تحقیق شامل تحلیل اثرگذاری عوامل اقتصادی، کالبدی، اجتماعی، مدیریتی و...... بر سطح زیست پذیری سکونتگاه های روستایی استان لرستان می باشد که این عوامل با زیر معیارهایی سنجیده شدند و میزان اثرگذاری آنها به تفکیک آورده شده است. نتایج: از اثرگذارترین عوامل بر  شرایط زیست پذیری در لرستان، عوامل کالبدی-زیرساختی و اقتصادی می باشد. که می بایستی در راستای برنامه های توسعه ای و اقدامات عملیاتی  این دو عامل را در الویت قرار دهند.