لرستان

در این پژوهش، وضعیت گونه های ترکی استان لرستان بررسی شده است. زبان های غالب این استان لری، لکی و در برخی مناطق، گونه ای فارسیِ متأثر از زبان لری است، اما در شهرستان های الیگودرز، ازنا و بروجرد این استان، شماری روستای ترک زبان نیز وجود دارد. ترکی رایج در این روستاها، به لحاظ واژگانی و گاه ساخت واژی و نحوی ویژگی های خاصی دارد. از این رو، این مسئله مطرح می شود که چنین ویژگی هایی ممکن است حاصل قرار داشتن این گونه های زبانی در موقعیت تماس با زبان لری، به عنوان رایج ترین زبان منطقه باشد. بررسی های این پژوهش از یک سو نشان می دهد که در سطح واژگانی، اثرپذیری گونه های ترکی لرستان از لری و فارسی در برخی از مقوله های واژگانی به نحو معناداری بیش از مقوله های دیگر است، و از سوی دیگر، میزان اثرپذیری گونه های ترکی سه شهرستان مذکور از لری یکسان به نظر نمی رسد و با توجه به شرایط جامعه های زبانی که این گونه های ترکی در آن به کار می روند، باید چشم انداز متفاوتی برای آن ها متصور شد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی موانع توسعه اکوتوریسم در استان لرستان بوده است. لذا این پژوهش به لحاظ هدف، توسعه ای و به لحاظ شیوه گردآوری جز تحقیقات آمیخته (کیفی-کمی) است. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل کارشناسان و خبرگان حوزه اکوتوریسم و در بخش کمی گردشگران طبیعت و اکوتوریسم بود. منطقه موردمطالعه، استان سرسبز لرستان انتخاب شده است. در بخش کیفی با روش نمونه گیری هدفمند گلوله برفی تعداد 15 نفر به عنوان نمونه انتخاب و مصاحبه نیمه ساختاریافته با آن ها انجام شد و تا مرحله اشباع نظری پیش رفت و در بخش کمی تعداد 320 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری یافته ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده ها در بخش کیفی با روش کدگذاری سه مرحله ای اشتراوس و کوربین (1989) در محیط نرم افزار Maxqda و Edrawmax در بخش کمی با مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار SmartPLS انجام گرفت. بر اساس یافته های پژوهش در بخش کیفی 238 مضمون پایه، 19 مضمون سازمان دهنده و 6 مضمون پایه از جمله چالش های زیست محیطی، چالش های آموزشی، چالش های اقتصادی، چالش های اجتماعی و سیاسی، چالش های فرهنگی و چالش های ساختاری و بهره برداری از تکنولوژی برای موانع توسعه اکوتوریسم شناسایی شدند. یافته های بخش کمی نشان داد که همه موانع شناسایی شده به خوبی توانستند سازه اصلی را پیش بینی کنند و میزان برازش مدل 663/0 محاسبه شد.

دست ساخته های لرستان، منشاء باورها و اعتقادات مردمانی هستند، که با بیان رمزی و نمادین خویش دست به خلق آثار هنری زده-اند. هنرمندان لرستان به دلیل وجود شرایط جغرافیایی این منطقه، اهمیت خاصی به تجسم حیوانات در آثار هنری خود داشته اند، که نشان از اهمیت و جایگاه ویژه حیوانات در زندگی انسان است. هنر لرستان خواستگاه افکار و عقاید، تخیلات، اساطیر و آئین هاست که در زندگی جوامع بشری در کالبد دست ساخته ها متجلی می شوند. هدف از نوشتار حاضر تحلیل نقوش حیوانی برروی دست ساخته-های لرستان با تأکید بر نقش جغرافیا می باشد. روش این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و استناد به مطالعات کتابخانه ای است و در پی پاسخ گویی به این سؤال است که: واکاوی نقوش حیوانی و سیر تکامل آن برروی دست ساخته های لرستان در طی ادوار مختلف چگونه تبیین می شود؟ پژوهش حاضر چهار گروه از دست ساخته های لرستان که شامل: مفرغینه، سنگ نگاره، سنگ قبور و دست بافته می شود، را مورد واکاوی قرار می دهد. این نقوش از منظر بصری به دو روش واقع گرایانه و انتزاعی به تصویر در آمده اند. مردمان این منطقه به دو دلیل نقوش حیوانی را برروی دست ساخته های خود به تصویر می کشیدند؛ نخست مردم براین عقیده بودند که به تصویر کشیدن بخشی از حیواناتی که می توانند برای آن ها خطرناک باشند و همچنین برای مقابله و تسلط بر آن حیوان نقش آن را برروی دست ساخته های خود به تصویر می کشیدند، در مرحله بعد تصویر حیواناتی که از نظر اقتصادی و آئینی حائز اهمیت بوده اند، را به تصویر کشیده اند. نقوش این حیوانات شامل: بزکوهی، اسب، گاو، شیر، قوچ، گوزن، سگ، خروس و پرنده می باشند، که در تمامی ادوار تا به امروز، در اکثر جنبه های مهم زندگی از جمله؛ جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و باورهای مردم این منطقه تأثیرگذار بوده اند.

یکی از مهم ترین موضوعاتی که در حال حاضر جامعه ایرانی با آن مواجه است، مسئله فرزندآوری است. کاهش نرخ باروری و حرکت جمعیتی جامعه به سمت سالمند شدن از جمله دلایلی است که بررسی موضوع فرزندآوری در کشور را برای محققان ضروری کرده است. برای پژوهش حاضر از روش کیفی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل زوجین شهرستان های استان لرستان بود. در بخش نمونه گیری داده های پژوهش با 31 مصاحبه از زوجین به اشباع نظری رسید. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. همچنین برای تحلیل یافته ها از تحلیل تماتیک و کدگذاری استفاده شد. یافته های پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی به یازده بن مایه اصلی ختم شد که عبارتند از: فرزندگرایی ایده آل، عوامل روانی و فردی، تغییرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، نگرش ها و اعتقادات، مسائل جنسی و خانوادگی، روابط بین زوجی و دیدگاه معرفت شناختی زوجین به زندگی. فضای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی سالم و ایجاد حس رضایت و امنیت در جامعه، تأثیر بسزایی در تمایل زوجین به فرزندآوری دارد. همچنین حمایت و آگاه سازی در حوزه های پزشکی و فردی برای داشتن فرزند سالم نیز از جمله عوامل مؤثری است که نگاه زوجین استان را به داشتن فرزند تحت تأثیر قرار می دهد.

کاهش نرخ باروری و حرکت جمعیتی جامعه به سمت سالمندشدن از جمله دلایلی است که بررسی موضوع فرزندآوری در ایران را برای محققین ضروری کرده است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، واکاوی دیدگاه نخبگان از تمایل به فرزندآوری و شناسایی عوامل مرتبط با آن در استان لرستان است. برای پژوهش حاضر از روش شناسی کمی(روش کیو) استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان لرستانی صاحب نظر در حوزه مباحث جمعیتی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته و برای تحلیل یافته ها از نرم افزار اِس پی اِس اِس 26 و ایموس گرافیک 24 استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که احساس ناامنی زوجین در بعد شغلی با 97/4، احساس ناامنی در بعد هزینه های زندگی با 72/4، احساس ناامنی در بعد مالی و درآمدی با 61/4، در بعد مسکن با 55/4، مهاجرت کردن با 42/4، مهارت های زندگی زوجین با 67/3 بیشترین تأثیر را بر گرایش به فرزندآوری زوجین استان لرستان دارد. عوامل متفاوتی در تمایل زوجین به فرزندآوری نقش دارند. از جمله این عوامل که در این پژوهش به اثبات رسیدند عبارتند از عوامل اقتصادی چون درآمد مالی، اشتغال، مسکن، عوامل سیاسی چون حمایت دولت از زوجین و برنامه ریزی و سیاستگذاری مناسب و عوامل فرهنگی و اجتماعی که بتواند نگاه زوجین به فرزندآوری را تغییر دهد.