مطالب مرتبط با کلیدواژه

محور مقاومت


۱.

ماهیت فرقه گرایی جدید عربستان سعودی علیه جمهوری اسلامی ایران

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران عربستان سعودی وهابیت فرقه گرایی محور مقاومت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی حکومت اسلامی امور خارجی و روابط بین الملل
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه انقلاب و نظام جمهوری اسلامی
تعداد بازدید : ۱۴۰۷ تعداد دانلود : ۹۲۴
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، عربستان سعودی و سایر پادشاهی های محافظه کار با نظام سیاسی استبدادی در خاورمیانه سعی نموده اند با استفاده از ابزارهای مختلف، از صدور انقلاب اسلامی و افزایش نقش منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در پهنه مسائل جهان اسلام جلوگیری نمایند. از جمله این ابزارها در این راستا می توان به حمایت همه جانبه از عراق در جنگ تحمیلی، حمایت از تحریم های مالی-نظامی غرب و جنگ تبلیغاتی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد. در این تقابل، استفاده از ابزار فرقه گرایی و بکار بردن اصطلاحاتی همچون هلال شیعه از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به نظر می رسد که حمایت عربستان سعودی از فرقه گرایی در بحران های سوریه و عراق در ادامه تقابل با نظام جمهوری اسلامی ایران قابل بررسی باشد. در این راستا، این پژوهش محور بررسی خود را بر این مبنا قرار داده است که فرقه گرایی از چه جایگاهی در راهبرد کلان عربستان در تحولات جدید منطقه ای علیه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است؟ یافته های این پژوهش بر این مبنا است که عربستان سعودی با استفاده از ابزار فرقه گرایی در سوریه و عراق به دنبال تضعیف محور مقاومت در حوزه شامات و کاهش پیوندهای جمهوری اسلامی ایران با عراقِ پساصدام است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و منابع گردآوردی داده ها، منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۲.

نقش ج. ا. ایران در هویت بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۷۷۲۱
با پیروزی انقلاب اسلامی، مسأله فلسطین و حمایت از آزادی و استقلال مردمان آن به یکی از مهمترین ارکان هویت-بخش به انقلاب اسلامی و در نتیجه شکل دهنده به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل گردید. این امر رفته رفته ضمن تأثیر بر مجموعه امنیتی خاورمیانه، سبب شکل گیری زیرمجموعه امنیتی محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی ایران گردید که تحت تأثیر غالب منابع هویت بخش به جمهوری اسلامی ایران، ضمن تقابل با استعمار جهانی و نمود منطقه ای آن یعنی اسرائیل، رد مشروعیت جعلی این رژیم را مورد توجه قرار داد. بر این اساس، این پژوهش بر آن است تا به روش توصیفی- تحلیلی نقش جمهوری اسلامی ایران بر شکل گیری مجموعه امنیتی محور مقاومت را مورد بررسی قرار دهد. برای بررسی این موضوع، مکتب امنیتی کپنهاگ باتوجه به مفاهیمی همچون هویت، مجموعه های امنیتی منطقه ای، بین الاذهانی بودن مفهوم امنیت به عنوان چارچوب نظری این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. فرضیه این پژوهش بر این مبنا است که بخش غالبی از هویت مجموعه امنیتی محور مقاومت تحت تأثیر منابع هویت-بخش به جمهوری اسلامی از جمله هویت اسلامی- شیعی، عدالت محوری و ظلم ستیزی، امت محوری، نگاه ضدغربی آن و ... قرار داشته است.
۳.

سیاست خارجی و امنیتی اسرائیل در قبال محور مقاومت

نویسنده:
تعداد بازدید : ۹۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۳۰
از آغاز شکل گیری رژیم صهیونیستی در سال 1948، همواره احساس ناامنی و تهدیدات ناشی از همسایگان عرب مسلمان، امنیت و بقاء آن را تهدید کرده و سیاست خارجی و امنیتی این رژیم را متاثر ساخته است. با وجود کم رنگ شدن سطح منازعات اسرائیل با همسایگان عرب، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و ظهور گفتمان مقاومت، سبب شکل گیری قطب بندی جدیدی در مجموعه امنیتی خاورمیانه تحت عنوان محور مقاومت گردید که امنیت و موجودیت اسرائیل را به مخاطره انداخته است. این امر بیش از هر چیز سیاست خارجی اسرائیل را، بخصوص در سال های پس از 2000 و همزمان با افزایش قدرت محور مقاومت و خروج این رژیم از بخش زیادی از اراضی اشغالی جنوب لبنان متاثر ساخته است. لذا این پژوهش بر آن است تا به بررسی سیاست خارجی اسرائیل در قبال محور مقاومت و تغییر و تحولات صورت پذیرفته در دکترین امنیتی اسرائیل در قبال بازیگران مجموعه امنیتی خاورمیانه بپردازد. برای بررسی این موضوع، مکتب امنیتی کپنهاگ، بعنوان چارچوب نظری این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است که بطور قابل ملاحظه ای امکان بررسی سیاست خارجی و امنیتی اسرائیل در قبال محور مقاومت را ممکن ساخته است. لذا باتوجه به وابستگی متقابل امنیتی منفی میان اسرائیل و محور مقاومت، فرضیه این پژوهش عبارت است از اینکه: افزایش قدرت محور مقاومت در سال های پس از 2000 و کاهش ضریب امنیت ملی اسرائیل و به چالش کشیده شدن مفاهیم دکترین امنیتی اسرائیل سبب سیاست خارجی تهاجمی تر این رژیم در قبال محور مقاومت گردیده است.
۴.

چیستی فلسفه شکل گیری داعش و تأثیر آن بر امنیت ج. ا. ایران

تعداد بازدید : ۸۶۰ تعداد دانلود : ۸۰۵
از مهمترین تحولات در منطقه خاورمیانه در سال های اخیر که تاثیراتی نیز برای جمهوری اسلامی ایران داشته، شکل گیری گروه های تکفیری یا تروریستی است که ضمن تاثیر بر مبانی امنیتی آنها، امنیت ج. ا. ایران را در ابعاد مختلف آن مورد تهدید قرار داده اند. لذا پژوهش حاضر با طرح این مساله قصد دارد چیستی فلسفه شکل گیری داعش و تاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی قرار می دهد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و مکتب کپنهاگ بعنوان مکتب امنیتی که امنیت را بطور موسع و فراتر از امنیت نظامی، بلکه در ابعاد اجتماعی، سیاسی و بلکه اقتصادی آن مورد توجه قرار می دهد بعنوان چارچوب نظری این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. فرضیه این پژوهش گویای آن است که شکل گیری داعش در راستای تامین اهداف منطقه ای ایالات متحده و هم پیمانان غربی آن و در راستای سیاست های بازیگران محور سازش عربی بوده و شکل گیری و افزایش قدرت آن موجب کاهش ضریب امنیت ملی ج. ا. ایران در ابعاد موسع آن گردیده است.
۵.

راهبرد سیاست خارجی ج. ا. ایران در مقابله با گروه های تکفیری یمن، عراق و سوریه

نویسنده:
تعداد بازدید : ۸۱۰ تعداد دانلود : ۵۷۰
از مهمترین تحولات در منطقه خاورمیانه در سا ل های اخیر که تأثیراتی نیز برای جمهوری اسلامی ایران داشته است شکل گیری گروه های تکفیری یا تروریستی می باشد که ضمن تاثیر بر مبانی امنیتی آنها، امنیت ج. ا. ایران را در ابعاد مختلف آن مورد تهدید قرار داده اند. لذا این پژوهش بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که: راهبردهای سیاست خارجی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در قبال گروه های تکفیری در سوریه، عراق و یمن چگونه بوده است؟ روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و مکتب کپنهاگ بعنوان مکتب امنیتی که امنیت را بطور موسع و فراتر از امنیت نظامی و در ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن مورد توجه قرار می دهد، بعنوان چارچوب نظری این انتخاب گردیده است. فرضیه این پژوهش گویای آن است که جمهوری اسلامی ایران در برابر تهدیدات امنیتی گسترده گروه های تکفیری راهبردها و راهکارهای داخلی، شامل پدافند غیرعامل؛ منطقه ای و بین المللی شامل شکل دهی و تقویت اتحادها و ائتلافات منطقه ای، تنش زدایی و تلاش در باز نمودن مسیرهای دموکراتیک و سهیم نمودن گروه های مختلف در عرصه قدرت را مورد توجه قرار داده است.
۶.

واکاوی تهدیدات امنیتی داعش بر محور مقاومت و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: داعش امنیت ملی تهدیدات امنیت ملی ج. م. ا. ایران محور مقاومت مکتب کپنهاگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۶ تعداد دانلود : ۶۹۴
پژوهش حاضر با هدف واکاوی تهدیدات امنیتی گروه سلفی جهادی داعش بر محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است و تلاش اصلی نویسندگان در این پژوهش ارائه پاسخی علمی و عینی بدین سؤال است که گروه سلفی جهادی داعش با عقایدی ضد شیعه چه تهدیداتی را می تواند علیه محور مقاومت وامنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟ فرضیه پژوهش حاکی از آن است که تهدیدات ناشی از این گروه در سطوح مختلف سیاسی، امنیتی، نظامی، اقتصادی، اجتماعی خواهد بود، وحضور داعش به عنوان عامل تهدید در ژئوپلیتیک شیعه باعث صدمه به وجاهت رحمانی اسلام، تضعیف محور مقاومت، چرخش توازن قدرت به سمت رژیم غاصب صهیونیست و اعراب محافظه کار و حضور دوباره آمریکا در قالب اتحاد علیه داعش و محاصره فیزیکی ایران در ژئوپلیتیک شیعه می شود. این پژوهش با استفاده از مکتب کپنهاگ به روش توصیفی تحلیلی با ابزار کتابخانه ای تهدیدات داعش بر امنیت ملی ج. ا ایران و محور مقاومت را مورد بررسی قرار داده است.
۷.

تأثیرات منطقه ای دخالت حزب الله و اسرائیل در بحران سوریه

کلیدواژه‌ها: حزب الله بحران سوریه خاورمیانه محور مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۴ تعداد دانلود : ۷۳۷
در تحلیل بحران سوریه و کنش بازیگران دخیل در آن، می توان جهت گیری های متعارض حزب الله و اسرائیل را مورد بررسی قرارداد. موقعیت ژئواستراتژیکی سوریه باعث شده است تا اهمیت آن برای دو نیروی حزب الله و اسرائیل در سوریه با اهمیت باشد. حزب الله به سوریه به عنوان ستون فقرات مقاومت می نگرد و سقوط بشار اسد را به معنای تضعیف محور مقاومت می داند و در مقابل، اسرائیل به سبب همسایگی با سوریه نگران تأثیر قدرت محور مقاومت و محدودیت فعالیت های خود در قبال لبنان و فلسطین است. از همین رو، سقوط یا تداوم رژیم بشار اسد تأثیر مستقیمی بر منافع و اهداف هر یک از آن ها خواهد داشت. سؤال اصلی مقاله این است که تأثیرات منطقه ای دخالت حزب الله و اسرائیل در بحران سوریه چیست؟ و در پاسخ به این پرسش با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری منابع به صورت کتابخانه ای و فضای مجازی، این فرضیه مطرح شده است که با توجه به قرار گرفتن سوریه در محور مقاومت، تأثیرات منطقه ای دخالت حزب الله و اسرائیل برای بقا رژیم بشار اسد در دو حوزه ی روابط اعضای محور مقاومت با یکدیگر و توازن قوای نیروهای محور و ضد محور مقاومت در تقابل با یکدیگر مؤثر است.
۸.

بحران سوریه؛ عرصه تقابل منطقه ای ایران با محور سه گانه آمریکا، اسرائیل و عربستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران محور مقاومت سوریه حزب الله ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۴۸۳
با آغاز اعتراضات سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای هر کدام منطبق با علایق خود، جهت گیری مختلفی را در رابطه با این کشور که از اهمیت راهبردی خاصی هم در منطقه خاورمیانه برخوردار است؛ اتخاذ نمودند. تلاش دولت هایی نظیر آمریکا، عربستان برای ساقط کردن حکومت بشار اسد از جلوه های بارز مداخله بازیگران بیرونی در این بحران بود که در برابر شاهد رویکرد حفظ وضع موجود دولت هایی چون ایران، عراق و روسیه در بحران سوریه هستیم. تضاد منافع این قدرتها باعث طولانی شدن بحران شده و آثار آن با وجود گذشت نزدیک به یک دهه از زمان شروع اعتراضات هنوز هم دیده می شود. پرسش اصلی مقاله اهداف منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در سوریه با عطف به رویکرد عربستان، آمریکا و رژیم صهیونیستی است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که محور سه گانه آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیتسی بر سر تضعیف موقعیت جمهوری اسلامی ایران در سوریه هم پوشانی کامل منافع دارند. با عطف به این امر، جمهوری اسلامی ایران از حضور در سوریه و اتحاد راهبردی با دولت مرکزی این کشور به دنبال رفع تهدیدات منطقه ای و امنیتی اش از سوی اسرائیل، عربستان و آمریکا است.
۹.

بررسی نقش و جایگاه جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه

کلیدواژه‌ها: سوریه ایران سیاست خارجی محور مقاومت محور محافظه کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۹ تعداد دانلود : ۵۸۴
موج انقلاب ها در کشورهای عربی تأثیر قابل توجهی بر موقعیت و منافع راهبردی منطقه ای ایران خواهد داشت. مهمترین آن ها رسیدن این امواج به متحد منطقه ای خود یعنی سوریه و در رأس آن رئیس جمهور آن بشار اسد می باشد. از همان آغاز ناآرامی، حمایت ایران از نظام سوریه آشکار بود. سوریه برای سال ها نقش دروازه ورود ایران به جهان عرب و اتصال استراتژیک ایران به منطقه مدیترانه و خاور نزدیک را برعهده داشته است. از این رو تضعیف سوریه و سرنگونی اسد باعث تضعیف محور مقاومت و کاهش نفوذ منطقه ای ایران و مهار آن می شود. دولت ایران از آغاز بحران سوریه، تحولات این کشور را متفاوت از بهار عربی اعلام و آن را ناشی از فتنه گری های صهیونیست ها و حامیان آنها، برای خدشه وارد کردن بر خط مقاومت در خاورمیانه می داند. تهران بارها از برخی اصلاحات صورت گرفته توسط دولت بشار اسد مانند برگزاری همه پرسی (رفراندوم) قانون اساسی، تشکیل مجلس جدید و آزادی برخی از افراد بازداشت شده در جریان بحران این کشور استقبال کرد و خواستار آن شد تا این اصلاحات از سوی دمشق ادامه یافته و مخالفین حکومت اسد نیز به مذاکرات با دولت وی روی آورند. در این نوشتار ضمن بررسی تحولات سوریه به جایگاه و اهمیت نقش ایران در بحران سوریه همچنین دلایل حمایت ایران از دولت سوریه و چالش ها و فرصت های  ناشی از آن مورد بررسی قرار می گیرد.
۱۰.

واکاوی اهداف و اجزای طرح صلح ترامپ موسوم به معامله قرن و تاثیر آن بر جایگاه منطقه ای جبهه مقاومت

کلیدواژه‌ها: معامله قرن رژیم اشغالگر قدس فلسطین اشغالی محور مقاومت جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۲ تعداد دانلود : ۵۲۲
طرحی که از آن به عنوان «معامله قرن» یاد می شود، طرحی به پیشنهاد دولت آمریکا و رژیم اشغالگر قدس و با حمایت عربستان و کشورهای همسو برای پایان دادن به منازعه رژیم صهیونیستی با فلسطین و یک گام بسیار مهم در مسیر تحقق آرزوی صهیونیست ها با هدف محو نمودن فلسطین قبله اول مسلمین جهان از صحنه جغرافیا، عادی سازی روابط عربی- صهیونیستی و تضعیف گفتمان مقاومت پی ریزی شده است. هدف این پژوهش، بررسی اهداف طرح آمریکایی معامله قرن و تأثیر آن بر جایگاه منطقه ای جبهه مقاومت است. این تحقیق از نوع کاربردی است که با بهره گیری از روش توصیفی با رویکرد آمیخته سعی دارد به این سؤال اصلی تحقیق که «اهداف و اجزای طرح معامله قرن چیست و چه تأثیری بر بر جایگاه منطقه ای جبهه مقاومت دارد؟» پاسخ دهد. داده های موردنیاز نیز با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. پایایی پرسش نامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ عدد 88% به دست آمده و برای اطمینان از معناداری پاسخ جامعه آماری، از آزمون خی دو در سطح اطمینان 95 درصد و خطای 05/0 بهره گرفته شده است. یافته های مقاله حاکی آن است که نتایج اجرای این طرح، بی ثباتی و ناامنی گسترده در غرب آسیا، افزایش تهدیدات علیه ایران، خلع سلاح و کم رنگ تر شدن ارتباط ج.ا.ایران با گروه های مقاومت فلسطینی، کاهش عمق نفوذ ژئوپلیتیکی ج.ا.ایران، شکل گیری ائتلاف گسترده از محورهای رقیب علیه نفوذ جبهه مقاومت در منطقه، تضعیف و زمین گیر کردن ایران و متحدان منطقه ای محور مقاومت خواهد بود.
۱۱.

نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: محور مقاومت قاسم سلیمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۳۹۰
نقش حاج قاسم سلیمانی در پیروزی های جبهه مقاومت در مبارزه با استکبار جهانی، صهونیسم بین الملل و ارتجاع منطقه یک نقشی اثرگذار می باشد که موجب شد خلافت خودخوانده داعش در عراق و سوریه از بین رود و از وی به عنوان نمادی از مبارزه به تروریسم در جهان مطرح شود. این تحقیق به روش مروری با هدف بررسی نقش سردار سپهبد قاسم سلیمانی در محور مقاومت با استفاده از  جستجوی اینترنتی و مرور سایر منابع مرتبط صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که فرمانده شجاع و دلاور نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با داشتن تفکری نظامی، اندیشه استراتژیک و به مانند یک دیپلمات زیرک، به عنوان نیروی فعال در سیاست خارجی کشورمان نقشی مهم ایفا می کرد.  قاسم سلیمانی برای جمهوری اسلامی تنها یک فرمانده نظامی نبود، او نماد «محور مقاومت» بود که پایه های جمهوری اسلامی بر آن بنا شده است.
۱۲.

بازشناسی مؤلفه های مکتب شهید سلیمانی مبتنی بر بیانات امام خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مقام معظم رهبری مکتب شهید سلیمانی نیروی قدس مردم شهادت محور مقاومت تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۶۳۷
هدف اصلی: یکی از مکاتب اثرگذار در عصر حاضر مکتب حضرت امام خمینی (ره) است. افراد فراوانی تحت تأثیر این مکتب حرکات خود را انجام داده اند و برخی از آن ها به علت گستردگی و نفوذ حرکت خود دارای مکتبی ذیل مکتب حضرت امام ره هستند که از جمله این افراد شهید حاج قاسم سلیمانی است که مقام معظم رهبری تأکید دارند که ایشان را تحت عنوان یک فرد ندیده و به عنوان یک مکتب ببینیم. این تحقیق، مؤلفه های مکتب شهید سلیمانی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون، بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با مکتب شهید سلیمانی را مورد مطالعه قرار داده است. یافته ها: در مجموع تعداد 164 مضمون اصلی از بیانات معظم له استخراج شده است که ذیل 6 مضمون سازمان دهنده جای گرفته اند. این 6 مضمون عبارتند از: ویژگی های شهید، اقدامات شهید، برکات این شهادت عظیم، وظیفه مردم، ایام الله و نهاد انسانی نیروی قدس. در نهایت این 6 مضمون سازمان دهنده ذیل مضمون فراگیر مکتب حاج قاسم سلیمانی جای گرفتند. شبکه مضمامین حاصله، مولفه های مکتب شهید سلیمانی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی را نشان می دهد.
۱۳.

بررسی محور مقاومت و آینده نظام سلطه با استفاده از نظریه نظام جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محور مقاومت نظام سلطه هژمونی امریکا بیداری اسلامی نظام جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۷ تعداد دانلود : ۱۳۱۲
یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد در محافل آکادمیک رونق گرفت که آینده نظام جدید که رهبری آن را آمریکا در دست دارد چه خواهد شد. آیا این کشور می تواند مثل همتای انگلیسی خود به مدت چندین قرن بر جهان سلطه داشته باشد یا خیر؟ عموم متفکران راه آمریکا در این خصوص را هموار تلقی می کردند و برخی کوشیدند اسلام را تنها مانع پیش روی آمریکا در قرن پیش رو برشمرند. اما هیچ کس به محور مقاومت در خاورمیانه و تاثیر آن در این باره توجهی ننمود. تنها پس از خروج اسرائیل از جنوب لبنان و شکست این رژیم در جنگ 33 روز و 22 روز بود که نگاه ها معطوف به محور مقاومت گردید. گفتمان مقاومت خوانشی انتقادی، قرائتی واساختی و تضعیف کننده از نظام سلطه بود. مقاله پیش رو با استفاده از نظریه نظام جهانی والرشتاین و روش تحلیلی توصیفی به بررسی نقش محور مقاومت در مقابله با نظام سلطه و آینده این نظام می پردازد. فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که جبهه مقاومت با محوریت ایران و تکیه بر آرمان های اسلامی در منطقه توانسته مشروعیت نظام سلطه را به چالش کشیده و قدرت آن را به تحلیل ببرد
۱۴.

بازخوانی مؤلفه های نظم نوین در حال شکل گیری در منطقه غرب آسیا در پرتو بیداری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیداری اسلامی نظم نوین منطقه ای غرب آسیا محور مقاومت جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۳۶۸
منطقه غرب آسیا در دهه دوم قرن بیست ویک با تحولات و پویایی های جدیدی مواجه بوده است. ظهور بیداری اسلامی در منطقه نویدبخش شکل گیری نظم نوینی بوده است که با نظم مستقر تفاوت هایی چشمگیری دارد و بازیگران جدیدی در شکل گیری آن به ایفای نقش پرداخته اند. شناخت مؤلفه های نظم پیشین و نظم در حال شکل گیری و جایگاه بیداری اسلامی در این تحولات از اهمیت زیادی برخوردار است. در این چارچوب، سؤال اصلی این پژوهش آن است که جایگاه و نقش بیداری اسلامی در شکل گیری نظم نوین منطقه ای در غرب آسیا چیست. یافته های این پژوهش که از تکنیک اسنادی و کتابخانه ای و از روش کیفی برای تحلیل داده ها بهره گرفته است نشان می دهد که بیداری اسلامی نقطه عطفی در تاریخ تحولات غرب آسیا به شمار می رود که در پی آن نظم پیشین در حال شکسته شدن و تبدیل به نظم جدیدی با مؤلفه های منطقه گرایی است. محور مقاومت نیز به عنوان نیرویی برآمده از درون، بازیگر اصلی در روند تحولات بوده است. در سوی مقابل قدرت های بیگانه نتوانسته اند نظم مطلوب خود را شکل دهند. انجام شده است.
۱۵.

استراتژی دو قدرت بزرگ منطقه ای (جمهوری اسلامی و عربستان سعودی) در حوزه سیاست گذاری خارجی و تروریسم در منطقه تحت نفوذ خود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تروریسم تکفیری محور مقاومت ایران عربستان سیاست گذاری خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹
در چند دهه ی اخیر ایران وعربستان بعنوان دوقدرت منطقه ای دچار تعارضات ایدئولوژیکی- ژئوپلتیکی(در حوزه مشترک تحت نفوذ) باهم بوده اند. (مسئله) به نظرمی رسد با توجه به تحولات شکل گرفته و همچنین موقعیت و منافع استراتژیکی-راهبردی این دو قدرت هر کدام با اتخاذ سیاست های مورد نظر در پی حذف رقیب و نائل شدن به هدف مورد نظر(هژمون منطقه) می باشند.(فرضیه) درپژوهش حاضر از روش کیفی- تفسیری با رویکرد توصیفی تحلیلی استفاده شده است. (روش) جمهوری اسلامی در پی حفظ آرمان های انقلاب اسلامی و افزایش قدرت خود در تمامی ابعاد و گسترش حوزه ی نفوذ ایدئولوژیک خود (محور مقاومت - شرق و تشیع گرایی) و گسترش قدرت نرم خود با بالا بردن افزایش ضریب تاثیر گذاری خود در برهم زدن معادلات منطقه است. اما عربستان بعنوان رقیب در پی حفظ بقاء سیاسی قدرت سنی - وهابیت و (محور غربی – عربی) و همچنین گسترش آموزه های وهابیت و افزایش قدرت نسبی خود در مقابله با حوزه نفوذ ایران است. لذا واکاوی معادلات منطقه ی تحت نفوذ و اینده ی ان، با استفاده ازرویکردهای دوگانه ای که دو قدرت منطقه ای (ایران، عربستان) اتخاذ نموده اند، را شکل می دهند .(یافته ها) 
۱۶.

بررسی مجموعه امنیتی خاورمیانه و شناخت ائتلاف ها و تهدیدها با تأکید بر نقش ائتلاف محور مقاومت در مناسبات آن مجموعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خاورمیانه مجموعه امنیتی ائتلاف تهدید محور مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۳۵۷
مجموعه امنیتی خاورمیانه یک مجموعه امنیتی خاص و پیچیده است و در دل آن ائتلاف هایی وجود دارند که به دلایل مختلف سیاسی، نظامی، امنیتی و ایدئولوژیک دچار اختلاف هستند. هدف اصلی پژوهش بازشناسی مجموعه امنیتی خاورمیانه با تأکید بر چیستی و چگونگی ائتلاف های سازنده با نگاهی ویژه بر وضعیت نقش آفرینی ائتلاف محور مقاومت است. ( هدف ) بر این اساس پرسش های اصلی این پژوهش بدین گونه است که چه ائتلاف هایی در مجموعه امنیتی خاورمیانه وجود دارند؟ و ائتلاف محور مقاومت چگونه در مناسبات امنیتی مجموعه خاورمیانه نقش آفرینی کرده است؟ ( مسئله ) برمبنای روش تحلیلی – توصیفی ( روش ) فرضیه های مقاله مبتنی بر آن است که ائتلاف های مجموعه امنیتی خاورمیانه با یکدیگر تعامل ندارند، همگن نیستند و مدام یکدیگر را تهدید می کنند. ثانیاً محور مقاومت با اثرگذاری مثبت در هر یک از تحولات جریان ساز خاورمیانه زمینه ساز کسب اعتبار امنیتی – سیاسی برای خود بوده است.( فرضیه ) یافته های پژوهشی حاکی از شناسایی سه ائتلاف عمده در مجموعه امنیتی خاورمیانه شامل: ۱) ائتلاف محور مقاومت ۲) ائتلاف بلوک سنی ۳) ائتلاف دفاکتو عبری - عربی است. نهایتاً در خصوص محور مقاومت باید گفت که این ائتلاف به دلیل تأثیرگذاری مثبت در هر یک از تحولات اخیر خاورمیانه منافع مدنظر خود را تأمین نموده و در آرایش سیاسی – امنیتی مجموعه تأثیر شگرفی نهاده است. ( یافته ها )
۱۷.

تاثیر معامله قرن بر روند صلح اعراب و رژیم صهیونیستی

کلیدواژه‌ها: معامله قرن فرایند صلح محور مقاومت اسراییل اعراب ایالات متحده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۵۹
هدف این تحقیق، بررسی تاثیر معامله قرن بر روند صلح اعراب و رژیم صهیونیستی است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای، به دنبال بررسی این موضوع می باشد. به طور کلی طرح معامله قرن ترامپ یک محور کلیدی و یک هدف اساسی و غایی و بنیادی را دنبال می کند و آن هم اجرای بخش اصلی پروژه رژیم صهیونیستی در فلسطین یعنی اشغال کل فلسطین تاریخی است، در این راستا صهیونیست ها اقدام به اشغال قدس شریف و انتقال سفارت های کشور های دیگر در کل جهان به آنجا مساعدت جمیله و تشریک مساعی کرده اند ، قانون قومیت را در پارلمان رژیم صهیونیستی (کنست) خود به تصویب رسانده اند و قصد دارند به زودی کرانه باختری را به سرزمین های 1948الحاق کنند. هدف اصلی این طرح در سه گام خلاصه شده است؛ تثبیت اراضی اشغالی و پیوستن مناطقی از جولان، رود اردن، جنوب لبنان، شرق جزیره سینا به رژیم صهیونیستی، اخراج فلسطینی ها به طور کامل از مناطق کرانه باختری و نوار غزه و سامانده ای انها در اردن و شبه جزیره سینا در مصر و در نهایت پایان منازعات و مکافحه اعراب و رژیم صهیونیستی .طرح معامله قرن و مواضع بازیگران تاثیرگذار منطقه ای چون (ایران، عراق، لبنان و سوریه) و همچنین بازیگران بین المللی (روسیه وکشورهایی اروپایی) اجرایی شدن این طرح را با چالش های جدی روبه رو ساخته است. لذا تحقق معامله قرن به اراده و ایستادگی جهان عرب، کشورهای اسلامی و مقاومت غزه در مقابل فشارها و چالش ها بستگی خواهد داشت و با مقاومت و ایستادگی خواهند توانست توطئه های غربی، عبری، عربی در عملیاتی کردن طرح کذایی معامله قرن را به شکست منتهی نمایند.
۱۸.

بحران سوریه و امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بحران سوریه امنیت ملی ایران موازنه تهدید رقابت منطقه ای محور مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۵۳
بحران سوریه یکی از مهم ترین رویدادهایی است که سیاست خارجی و به دنبال آن، امنیت ملی ایران را تحت تأثیر قرار داده است؛ به طوری که وضعیت سوریه برای ایران به عنوان بازی با حاصل جمع جبری صفر درآمده، هرگونه تحول در ساختار سیاسی این کشور، ضریب امنیتی ایران را به شدت کاهش می دهد (مفروض). با این مقدمه، این پژوهش چند هدف را پیگیری کرده است: 1- تبیین دلایل اهمیت راهبردی سوریه برای ایران؛ 2- تشریح نحوه تأثیرگذاری بحران سوریه بر امنیت ملی ایران در حوزه های مختلف؛ 3- تبیین نحوه رقابت ایران با قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در سوریه و 4- تبیین راهبرد امنیتی ایران در قبال بحران سوریه. همچنین، مقاله این فرضیه را بررسی می کند که امنیت ملی ایران در صورت تداوم بحران در سوریه، با توجه به افزایش تهدیدها از سوی رقبای منطقه ای و فرامنطقه ای کاهش می یابد. برای ارزیابی فرضیه، از نظریه موازنه تهدید استفاده شده که می تواند تهدیدات پیش روی ایران در سوریه را به درستی تحلیل کند. روش تحقیق نیز برای بررسی موضوع بر مبنای روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی است. یافته های تحقیق نشان داد که به علت برهم خوردن توازن تهدید علیه ایران در نتیجه تداوم بحران سوریه، این کشور می کوشد به موازنه سازی قدرت مبادرت ورزد. درنتیجه، راهبرد امنیتی ایران برای برون رفت از بحران، حمایت همه جانبه از اسد است.
۱۹.

نقش آفرینی رژیم صهیونیستی در بحران یمن و بایسته های رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رژیم صهیونیستی یمن ائتلاف سعودی محور مقاومت رویکردهای رسانه های برون مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۱۷۴
با آغاز هشتمین سال تحمیل جنگ از سوی ائتلاف سعودی بر مردم یمن، واقعیت های میدانی حاکی از مداخله و نقش آفرینی رو به افزایش رژیم صهیونیستی به نفع این ائتلاف است. در این مقاله، کوشش شده است علل و ابعاد مداخله و نقش آفرینی رژیم صهیونیستی در بحران یمن، بررسی و میزان انطباق فعالیت رسانه های همسو و مدافع ملت یمن در این بحران با حجم تحرکات خصمانه رژیم صهیونیستی در آن ارزیابی شود. بر این اساس، هدف اصلی مقاله، تبیین علل و مستند سازی مداخلات رژیم صهیونیستی در جنگ یمن و مطالعه میزان کفایت فعالیت های رسانه ای محور مقاومت و رسانه های همسو با حجم مداخلات رژیم صهیونیستی در این بحران است. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی و چارچوب نظری آن موازنه تهدید است. یافته های مقاله حاکی از آن است که مداخلات رژیم صهیونیستی در یمن را می توان در قالب های نظامی- فنی، آموزشی، جاسوسی و سیاسی- تبلیغاتی دسته بندی کرد. این رژیم بر حسب عادت، می کوشد تا ضمن نقش آفرینی در بحران ها و مداخله و بهره برداری از آنها برای مقابله با ایران و محور مقاومت، ردپای کمتری از خود در یمن برجای بگذارد. در انتهای مقاله، راهکارهای رسانه ای برای بهبود فعالیت های رسانه ای شبکه های برون مرزی صداوسیما در بازتاب این جنگ ارائه شده است.
۲۰.

تحلیل ژئوپولیتیک راهبرد شرق مدیترانهِ جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر دفاع مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ژئوپولیتیک راهبرد شرق مدیترانه دفاع مقدس ایران محور مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۸۰
تحولات و وقایع ژئوپولیتیکی همواره از عواملی هستند که زمینه ساز ایجاد فرصت ها و چالش های ژئوپولیتیکی برای بازیگران سیاسی می باشند و بازیگران سیاسی درصدد هستند تا بیشترین بهره را از فرصت های ژئوپولیتیکی برده و چالش ها را حذف یا کمرنگ نمایند. جنگ عراق علیه ایران از وقایعی بود که ضمن خلق چالش های ژئوپولیتیکی برای ایران، فرصت های ژئوپولیتیکی را نیز برای آن به خصوص در شرق مدیترانه فراهم آورد. از آنجا که امروزه منطقه شرق مدیترانه مهمترین حوزه نفوذ ایران شمرده می شود، این مقاله می کوشد بررسی نماید که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران چگونه باعث معنادار شدن بنیان های ژئوپولیتیکی ایران در منطقه شد و چگونه از فرصت های ژئوپولیتیکی آن استفاده نمود. در این مقاله، اطلاعات به روش کتابخانه ای و اسنادی گردآوری شده و به شکل تحلیلی- استنباطی تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که دفاع مقدس باعث خلق فرصت های ژئوپولیتیکی برای ایران در شرق مدیترانه شد و ایران توانست بر پایه تعریف کد ژئوپولیتیکی محور مقاومت با استفاده از بنیان های ژئوپولیتیکی شرق مدیترانه در دوره دفاع مقدس، پایه های گسترش عمق استراتژیکی خود را در شرق مدیترانه تحکیم نماید و به مهمترین منطقه ژئواستراتژیک آن تا به امروز تبدیل شود.