مطالب مرتبط با کلیدواژه

تحلیل ساختاری


۶۱.

تحلیل ساختاری اثرات متقابل چالش های اجتماعی ایران در رویارویی با آینده شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران تحلیل ساختاری چالش های اجتماعی فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
غفلت از نگاه آینده پژوهانه و آینده نگارانه به تحولات ارتباطی آینده و اثرات متأثر از آن در کشور در حال توسعه ایران، همواره پیشگامی در ساخت آینده جامعه را با کندی روبه رو خواهد کرد و در نتیجه، برنامه ریزی کوتاه مدت به جای بلندمدت، بی تفاوتی به آینده به جای ارتقای دانایی نسبت به آینده و خلأ قانونی و یا اجرایی نشدن قانون به جای همگامی قانونی براساس آینده، شکل خواهد گرفت. هدف اصلی در این پژوهش، تحلیل ساختاری اثرات متقابل مهم ترین چالش های اجتماعی ایران در رویارویی با شبکه های اجتماعی مجازی است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، اکتشافی و ازنظر اجرا، بر رویکرد ترکیبی (کمی و کیفی) مبتنی است. روش پژوهش به طور کلی بر الگوی پوپر مبتنی است؛ در مرحله تجزیه وتحلیل اطلاعات، نتایج پژوهش با به کارگیری روش تحلیل ساختاری اثرات متقابل و بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و میک مک به دست آمد. براساس تحلیل ساختاری ماتریس درباره اثرات متقابل مستقیم و غیرمستقیم برای مشخص شدن چالش های اجتماعی ایران در رویارویی با آینده شبکه های اجتماعی مجازی، چنین نتیجه گیری شد که در هر دو اثرات مستقیم و غیرمستقیم، مسئله نافذ و دارای اثرگذاری زیاد و تأثیرپذیری کم در سیستم یافت نشد؛ اما مسائلی مانند جنبش و ظهور جوانان نوگرا، ظهور هویت دیجیتال و تغییر سطح مجرمیت از مهم ترین چالش ها محسوب می شوند که هم تأثیرگذاری زیاد و هم تأثیرپذیری زیاد در سیستم دارند.
۶۲.

شناسایی و تحلیل عوامل تأثیرگذار شکاف دیجیتال در توسعه پایدار تبریز 2018(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شکاف دیجیتال تحلیل ساختاری توسعه پایدار شهری تبریز 2018

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۸
تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به عنوان پدیده ای جامع و فراگیر در طیف کامل فعالیت های بشری از کاربردهای شخصی گرفته تا فعالیت های اقتصادی و سیاسی و در نهایت امر توسعه بسیار تأثیرگذار است. با این حال، چنین تأثیرگذاری در صورت انتشار نامتوازن تکنولوژی های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در بین افراد جامعه، به صورت سازنده و در راستای توسعه عمل نمی کند، که چنین توسعه نامتوازنی، باعث ایجاد شکاف دیجیتال در جامعه می شود. در این راستا، هدف تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه های کلیدی تأثیرگذار شکاف دیجیتال بر توسعه پایدار شهر تبریز است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش توصیفی، تحلیلی، علی و رویکرد حاکم بر آن پیمایشی است. این مقاله در صدد آن است که با دیدی سیستماتیک و ساختاری تمامی عوامل دخیل در مانع شدن شکاف دیجیتال در توسعه را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و عوامل تأثیرگذار در این فرآیند را شناسایی کند. در این راستا، متغیرهای شکاف دیجیتال و توسعه پایدار در نرم افزار MiCMac با استفاده از نظرات 30 متخصص و کارشناس تحلیل گردید و عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر مشخص گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در این پژوهش، متغیر امکانات محلی بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری را در بین دیگر متغیرها داراست و متغیرهای مهارت های اطلاعاتی و دخالت های مدیریتی در رده های بعدی قرار می گیرند. متغیر مهارت های اطلاعاتی در کنار متغیرهای وضعیت اقتصادی و محل جغرافیایی بیشترین تأثیرگذاری و همچنین بیشترین تأثیرپذیری را در بین دیگر شاخص ها دارا بودند. متغیرهایی که کمترین تأثیرگذاری و بیشترین تأثیرپذیری را در بین دیگر متغیرها دارا بودند شامل ارتباطات اجتماعی، دانش زبان و ... می شوند. در نهایت متغیرهای جنسیت و نوجوانان به عنوان متغیر مستقل شناسایی شدند که دارای کمترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری هستند. بر این اساس، سیاست گذاری توانمندسازی همه اقشار جامعه از لحاظ فراگیری مهارت های استفاده از تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی به عنوان مهم ترین پیشنهاد تحقیق حاضر شناسایی گردید.
۶۳.

آینده پژوهی توسعه منابع انسانی سازمان تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران با رویکرد تحلیل ساختاری

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی توسعه منابع انسانی تحلیل ساختاری سازمان تربیت بدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۸۹
هدف: شناخت عوامل کلیدی مؤثر بر نظام های مختلف در هر سازمان، می تواند بسترساز و راهنمای تدوین نقشه راه و سناریوهای توسعه در آینده آن نظام باشد. با توجه به اهمیت این مسئله، این تحقیق عوامل کلیدی مؤثر بر آینده توسعه منابع انسانی در سازمان تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران را با رویکرد تحلیل ساختاری شناسایی و خوشه بندی کرده است. روش شناسی: این پژوهش از لحاظ راهبرد هدف گذاری، کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و بر اساس روش های آینده پژوهی، تبیینی می باشد. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر اساس روش دلفی تهیه شده است. مشارکت کنندگان در پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصان صاحب نظر در حوزه سازمان های ورزشی بودند که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از رویکرد تحلیل ساختاری و نرم افزار Micmac استفاده شده است. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد پراکندگی متغیرهای کلیدی و مؤثر بر آینده توسعه منابع انسانی در سازمان تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران سیستمی از پایداری کاملی برخوردار نیست. از میان 25 عامل بررسی شده در این پژوهش، 7 عامل (مدیریت دانش، ارتقاء قابلیت ها و توانایی های کارکنان، تأکید بر یادگیری سازمان، چند مهارتی شدن پرسنل، کسب مهارت های جدید، مدیریت فناوری اطلاعات و ایجاد سازمان یادگیرنده) کلیدی ترین نقش را در آینده توسعه منابع انسانی در سازمان تربیت بدنی ارتش جمهوری اسلامی ایران ایفاء می کند. نتیجه گیری: در صورتی که نیروها و روندهای کلیدی اثرگذار بر آینده توسعه منابع انسانی تکامل پیدا کنند، این زمینه فراهم می شود که تأکید بر یادگیری فردی، بهره گیری از سیستم عملکرد مدیریت، شناسایی نیازهای پرسنل، ترویج فرهنگ توسعه و ترویج فرهنگ تطبیق پذیری با تغییر به مراتب بیشتر شود.
۶۴.

آینده نظم منطقه ای خاورمیانه در افق2030(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی سناریونویسی تحلیل ساختاری خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۲۰۹
خاورمیانه با آشوب روبه روست. این آشوبناکی، خاورمیانه را با تراکم فزاینده بحران های ملی، منطقه ای و بین المللی روبه رو کرده است. این بحران ها، چالش های متعدد ژئوپلیتیکی را علیه همگرایی و در نتیجه کاهش اقتدار کشورهای منطقه سبب شده است. موضوعی که ضرورت و اهمیت ارائه تصویری از آینده این چالش ها را برای مقابله با پیامدهای احتمالی ناشی از آنها برجسته کرده است. بنابه این ضرورت اساسی، این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش محوری است که آینده محتمل نظم منطقه ای خاورمیانه در افق 2030 چگونه خواهد بود؟ این پژوهش که بنا به ماهیت خود اکتشافی است در راستای پاسخ به این پرسش با رویکردی آینده پژوهانه و تکنیک های آن مانند سناریونویسی فرآیندی 7 مرحله ای را اتخاذ کرده است. این روش، با بهره<sub> </sub>گیری از نظرات نخبگانی در راستای روایی بیشتر سناریوها و شناسایی آینده های محتمل، دارای مزیت های برجسته ی است. مهمترین یافته پژوهش که بیشترین تطابق و سازگاری را نیز با واقعیت نظم منطقه ای خاورمیانه در افق2030 دارد، افزایش مداخله قدرت های جهانی و همین طور افزایش تنش و تضاد در بین دولت های منطقه خاورمیانه است.
۶۵.

تأثیر عوامل ساختاری بر توسعه محصول جدید حوزه فضایی کشور در سطح بنگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه محصول جدید ارزیابی تأثیرمتقابل تحلیل ساختاری عوامل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۸۶
یافته های دانشی، علمی و قدرت بهره برداری از فضای ماوراء، نتیجه تحقق و توسعه محصولات جدید در حوزه فضایی می باشد. اندیشمندان اثرگذاری سه سطح صنعت، بنگاه و فرآیند را در NPD، بسیار مهم می شمارند. این تحقیق با تمرکز بر سطح بنگاه و 7 گام روش شناسی SSM انجام شده است. ابتدا موقعیت مسأله زا از روش اِبرازی(نظر خُبرگان) و اسنادی(بررسی مقالات) شناسایی و مشخص شد، ضعف در سازمان افزار، مهمترین دغدغه این حوزه است. سپس زیست بوم ساختاری و ارتباطی حوزه فضایی در سطح بنگاه ترسیم و وضعیت مسأله با چک لیست CATWOE تبیین شد. در بررسی پیشینه تحقیق، 42 عوامل تأثیرگذار بر توسعه محصول جدید احصاء شد. ارزیابی سطح تحقق اهداف راهبردی حوزه فضایی توسط این عوامل با روشSAW انجام شد و در نتیجه 14 عامل مؤثر بر NPD سطح بنگاه به عنوان پیشران تعیین گردید. با ماتریس تأثیر متقابل، ارزیابی تأثیر عوامل بر یکدیگر انجام و براساس شدت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عوامل، تحلیل ساختاری صورت گرفت. در نهایت، 7 عامل به عنوان عوامل ساختاری مؤثر در سطح بنگاه برای توسعه محصول جدید حوزه فضایی کشور تعیین شد که لازم است مورد توجه کارگزاران این حوزه قرار گیرد. سپس براساس روابط بین عوامل، اولویت بندی و پیشنهادات بهبود در بکارگیری عوامل ارائه شده است.
۶۶.

تحلیل ساختاری- کارکردی نظام نوآوری فناورانه بالگرد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بالگرد نظام نوآوری فناورانه تحلیل ساختاری تحلیل کارکردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف این مقاله تحلیل وضعیت کنونی نظام نوآوری فناورانه بالگرد در ایران و شناسایی نقاط ضعف و مسایل آن است. برای این منظور از رویکرد ساختاری- کارکردی در ارزیابی نظامهای نوآوری، استفاده شده است. پیکره بندی ساختاری نظام با مطالعه اسناد و بهره گیری از نظر 6 نفر از خبرگان بالگرد، در چهار بعد بازیگران، تعاملات آنها، نهادها و فناوری (زیرساختهای آن) شناسایی و بررسی گردید. وجود شبکه قوی در بخش عرضه و تقاضای دولتی-دفاعی و شبکه ضعیف در تعاملات بخش خصوصی، مبادی سیاست گذاری و تسهیل گری و تقاضای غیرنظامی از ویژگیهای ساختار نظام نوآوری بالگرد در ایران تشخیص داده شد. برای ارزیابی وضعیت کارکردهای نظام از ابزار پیمایش بهره گرفته شد و مشخص گردید که وضعیت کلی کارکردها در شرایط رو به ضعف قرار دارد و البته کارکردهای «انتشار دانش» و «بسیج منابع» ضعیفترین کارکردهای این نظام هستند. ضعف کارکرد انتشار دانش ناشی از مولفه هایی چون سطح مشارکت و رقابت پایین بازیگران و فضای انتشار دانش و فناوری محدود است. درباره بسیج منابع نیز مواردی چون عدم کفایت و توزیع نامناسب منابع مالی در تناسب با نیازها و اهداف نظام، به عنوان مهمترین علل ضعف این کارکرد، شناسایی شد.
۶۷.

آینده پژوهی عوامل مؤثر بر تحقق پذیری مسکن پایدار در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی مسکن پایدار تهران تحلیل ساختاری نرم افزارMic Mac

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۶۳
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته تغییر نگرش در نوع برنامه ریزی جهت دستیابی به نتایج مطلوب به کار گرفته شده است. از جمله نگرش های جدید به امر برنامه ریزی، رویکرد آینده پژوهی است که امروز در برنامه ریزی شهری و همچنین برنامه ریزی مسکن مطر ح است و ب ه امری ضروری تبدیل شده است. پژوهش حاضر، بر اساس هدف کاربردی، از نظر نوع تحقیق پیمایشی و اسنادی کتابخانه ای است و بر اساس نوع ماهیت توصیفی تحلیلی است. هدف پژوهش شناسایی عوامل مؤثر در برنامه ریزی مسکن کلان شهر تهران می باشد تا در روند بهبود و نتایج مطلوب در آینده برنامه ریزی ها مثمر ثمر واقع گردد. بدین ترتیب 26 عامل اثرگذار از منابع و طرح های معتبر استخراج شد و به وسیله پرسشنامه و مصاحبه از کارشناسان ( 30 نفر خبره در ارتباط با برنامه ریزی مسکن)، میزان اهمیت و ارزش هرکدام از عوامل معین شد و درنهایت 18 عامل به عنوان مهم ترین عوامل در چهار دسته اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی طبقه بندی شد و با استفاده از پرسشنامه دلفی توسط کارشناسان ارزش گذاری شد و درنهایت مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های پژوهش Mic Mac میانگین آن ها به عنوان ارزش نهایی با استفاده از تحلیل ساختاری و نرم افزار نشان می دهد که عواملی چون زمین، توسعه عمودی، کیفیت و استحکام مساکن، منابع آب، بحران های طبیعی و دسترسی ها جزء عوامل اثرگذار می باشند که برای هرکدام از عوامل راهبردها و سیاست هایی پیشنهاد داده شده است.
۶۸.

توسعهٔ گردشگری موسیقی در ایران: تحلیلی ساختاری (مطالعه موردی: استان بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری فرهنگی گردشگری موسیقی تحلیل ساختاری بوشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۵۱
گردشگری موسیقی گونه ای از گردشگری فرهنگی است که با افزایش چشمگیر حجم بازار آن، در دههٔ اخیر، مورد توجه پژوهشگران و فعالان عرصهٔ گردشگری در جهان قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل ساختاری عوامل کلیدی مؤثر در ارتقای گردشگری موسیقی در استان بوشهر (به منزلهٔ مورد مطالعه) است. همچنین، اولویت عوامل یادشده از دیدگاه گردشگران ورودی تبیین شده و زیرساخت ها و امکانات لازم برای ارتقای جذابیت رویدادهای موسیقی محلی تحلیل شده است. از روش مطالعهٔ کتابخانه ای، مصاحبه با خبرگان و توزیع پرسش نامه میان گردشگران برای گردآوری داده ها و از رویکرد تحلیل ساختاری (نرم افزار میک مک) و روش های آماری (آزمون فریدمن) و نیز تحلیل محتوا برای تجزیه وتحلیل داده ها و تبیین یافته ها بهره گیری شده است. نتایج تحلیل ساختاری نشان می دهد «فرهنگ، مراسم و آیین های ویژهٔ جامعهٔ میزبان»، «شفافیت و کارایی فرایندهای اقتصادی و مدیریتی»، «همسویی نوع موسیقی با تصویر گردشگر از مقصد» و «بازاریابی و جلب توجه رسانه ای» اثرگذارترین عوامل در افزایش جذابیت رویدادهای موسیقی برای مخاطبان و کنشگران به شمار می روند. همچنین، اهمیت و اولویت هریک از عوامل کلیدی شناسایی شده شامل «میراث فرهنگی ملموس و ناملموس» و «امکانات و زیرساخت های موردنیاز» از دیدگاه گردشگران فرهنگی ارزیابی شده است. درنهایت، زیرساخت ها و امکانات مورد نیاز برای توسعهٔ گردشگری موسیقی در استان بوشهر در قالب چهار بْعد اصلی «فرهنگ جامعهٔ میزبان»، «مدیریت رویداد موسیقی»، «اقامتگاه» و «حمل و نقل» شناسایی و پیشنهاد شده است.
۶۹.

شناسایی پیشران های مؤثر بر آینده کتاب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کتاب پیشران آینده پژوهی تحلیل ساختاری روش میک مک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۷۷
کتاب بزرگترین عرصه فرهنگی ایران است و جزء مهمی از آینده فرهنگی ایران پیامد آینده کتاب است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی پیشرانهای موثر بر آینده کتاب در ایران است. این آینده پژوهی، براساس مدل تحلیل ساختاری به روش میک مک و در چهار مرحله «شناسایی متغیرهای محیطی به مدل پستل و رویکرد لایه ای»، «تعیین متغیرهای کلیدی به روش دلفی خبرگان»، «سنجش اثرات متقابل متغیرهای کلیدی به روش میک مک» و «تحلیل محیط کلی سیستم و تعیین پیشران ها» صورت گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد «میزان مداخله (تصدی گری یا تولی گری) دولت در عرصه کتاب»، «ترویج فرهنگ مطالعه کتابهای غیردرسی»، « مطابقت محتوای کتابها با نیازها و گرایشهای مخاطب»، «نقش وزارت آموزش و پرورش در گسترش فرهنگ کتاب خوانی و مبارزه با بی سوادی و کم سوادی»، «میزان بودجه کتابخانه های عمومی» و «خودکفایی در زنجیره داخلی تولید کاغذ» موثرترین پیشرانهای آینده کتاب در ایران هستند. در بین این شش پیشران، میزان مداخله دولت در عرصه کتاب، بیشترین تاثیر مستقیم و غیرمستقیم قوی را بر دیگر پیشرانها دارد. در نتیجه کنترل این پیشران می تواند عامل اصلی اینرسی یا عامل اصلی جنبش در آینده کتاب در ایران باشد.
۷۰.

مسائل و چالش های حکمرانی محلی در استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حکمرانی محلی ناکارامدی نارضایتی محرومیت تهران تحلیل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۰۵
حکمرانی مطلوب از یک سری اصول و رویه های مشترک و جهانی تبعیت می کند که بستگی به محیط جغرافیایی یا مقطع زمانی خاصی ندارد اما همواره بخش قابل توجهی از اصول و رویه های حکمرانی متأثر از ملاحظات محیطی بوده و وابسته به شرایط زمانی و مکانی خاص است. بر این اساس، حکمرانی کارامد و مطلوب در مقیاسی کوچک تر مانند استان تهران مستلزم بررسی عناصر و مؤلفه های خاص و منحصر به فرد همین استان است. با این فرض، این مقاله به بررسی و تحلیل مسائل و چالش های حکمرانی محلی در استان تهران می پردازد. بدین منظور، ابتدا با بهره گیری از مصاحبه باز با خبرگان و مسئولین اجرایی استان، مسائل و چالش ها استخراج شده و سپس با استفاده از نرم افزار میک مک به تحلیل ساختاری این مسائل و چالش ها پرداخته می شود. نتایج و یافته ها حکایت از آن دارد که مسائل و چالش های حکمرانی استان تهران ناشی از چهار حلقه ناکارامدی، نارضایتی، محرومیت و ناامنی است که بیش از آنکه مردم در آن ها نقش داشته باشند، دولت ساخته/ پایه هستند و بنابراین برای حل این مسائل بیش و پیش از هر چیز باید قواعد حکمرانی ملی و استانی از طریق کاهش نقش دولت در امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی اصلاح شود.
۷۱.

آینده پژوهی جایگاه ارزش های شهر اسلامی-ایرانی در بافت های تاریخی بارویکرد تحلیل ساختاری و سناریونگاری؛ (نمونه موردی: بافت تاریخی تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزش شهرایرانی - اسلامی نظریه ادراکات اعتباری تحلیل ساختاری سناریونگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۲۰۹
ارزش و شناخت ارزش ها از موضوعات تاثیرگذاری بوده که در حوزه های مختلف دانشی ورود کرده و تحولات بسیاری را به ارمغان آورده است. حوزه مطالعات شهری و شهرسازی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و بحث ارزش های شهری در مداخلات شهر خاصه بافت های مرکزی و تاریخی شهرها را وارد نموده است. در پژوهش حاضر هدف بررسی جایگاه آینده پژوهی ارزش های شهر اسلامی-ایرانی با رویکرد تحلیل ساختاری و سناریو نویسی می باشد. روش پژوهش، تحلیلی-توصیفی با بهره گیری از مطالعه کتابخانه ای و اسنادی، تکنیک دلفی (پرسشنامه)، تکنیک تحلیل ساختاری و سناریونگاری است. از این روی با بهره گیری از نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی به ارائه مبانی شناخت شهر و استنتاج ارزش های شهر اسلامی-ایرانی پرداخته شد و هشت محوریت ارزشی تبیین گردید. در ادامه با بهره گیری از تکنیک تحلیل ساختاری جنس تاثیرگذاری و تاثیرپذیری ارزش ها در آینده شهر مشخص گردید. سپس در قالب سناریو های چهارگانه شهری آینده ارزش های شهر اسلامی-ایرانی واکاوی شد. جهت گیری سناریوی وضع موجود در بافت تاریخی تبریز، به سمت سناریوی بدبینانه، از نکات مهم در سناریونگاری است که لزوم بازنگری جدّی در سیاست های مداخله شهری و بافت های تاریخی را نشان می دهد. بی توجی به ارزش های شهری در پروژه شهر، و پافشاری بر رویکردهای روتین قبل، آسیب ها و لطمات جبران ناپذیری را بر تن بافت تاریخی شهر تبریز وارد می نماید. شناسایی دقیق و توجه ویژه به ارزش های شهر اسلامی-ایرانی و رویکرد های ارزش مبنا، منجر به تحول در نوع نگرش سیستم مدیریت شهری می شود و این نگاه آگاهانه بستری مطلوب در جهت تعالی شهر و انسان فراهم می آورد.
۷۲.

چرایی و پیدایی محور مقاومت و تحلیل ساختاری مسائل مرتبط از منظر آینده نگاری راهبردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جبهه مقاومت جمهوری اسلامی ایران امنیت ملی آینده نگاری راهبردی تحلیل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۳۹
جمهوری اسلامی ایران، از ابتدای پیدایش مطابق با اصول مکتبی خود و با پشتیبانی قانون اساسی، همواره به دنبال حمایت مادی و معنوی از جریان های مقاومت اسلامی و نهضت های آزادی بخش بوده و در این مسیر متحمل هزینه های بسیاری نیز شده است. موفقیت های مقاومت اسلامی لبنان در مقابل رژیم صهیونیستی، شکل گیری بسیج مردمی (حشد الشعبی) در عراق برای مقابله با گروه تروریستی داعش ، در کنار رشد فکری و سیاسی سال های اخیر مردم کشورهای منطقه غرب آسیا و گره خوردن مطالبات ایشان با آرمان هایی چون استقلال طلبی، عدالت جویی، اسلام خواهی، کوتاه کردن دست قدرت های مداخله گر از منطقه، در کنار خیزش بیداری اسلامی مردم ستمدیده در کشورهایی مانند بحرین، یمن، فلسطین، سوریه و ... همگی فرصت مناسبی را فراهم آورده است تا بتوانیم با نگاهی ژرف تر، به تحلیل چرایی و پیدایی جبهه مقاومت و مبانی فکری آن در حوزه سیاست خارجی بپردازیم و از منظر آینده نگاری راهبردی و ابزارهای مرتبط با آن، مؤلفه های این جبهه را بررسی نماییم. در این پژوهش با استفاده از روش های آینده نگاری راهبردی، در ابتدا از طریق پویش محیطی به شناسایی پدیده ها و مسائل مرتبط با چرایی و پیدایی جبهه مقاومت پرداخته شده است و پس ازآن با استفاده ازنظر خبرگان، اولویت های مهم این مسائل دسته بندی شده اند. در پایان نیز با کمک روش تحلیل تأثیر متقابل و نرم افزار میک مک، عوامل کلیدی اثرگذار و تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آن ها ارزیابی و مهم ترین مسائل مرتبط با چرایی و پیدایی محور مقاومت موردبررسی قرارگرفته است.
۷۳.

شناسایی و تحلیل ساختاری تاثیر پیشران های کلیدی اکولوژی سیاسی بر شیوع بیماری های واگیردار و کووید- 19؛ مورد مطالعه: کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مطالعات آینده پژوهی تحلیل ساختاری اکولوژی سیاسی بیماری های واگیردار کلانشهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
شهرها منبع خلاقیت و فناوری و موتورهایی برای رشد اقتصادی هستند. با این حال شهرها همچنین منبع فقر، نابرابری و خطرات بهداشتی محیط زیست هستند. جمعیت شهری مدت هاست که مکانی برای تولید و انتشار بیماری های عفونی محسوب می شوند. در این پژوهش بحران زیست محیطی کروناویروس که در حال حاضر بشریت از آن رنج می برد و آن را به چالش کشیده است، از منظر روابط قدرت، مداخله، تصاحب در محیط شهری که زاده اکولوژی سیاسی و تاثیرات آن در فضای شهری است با رویکرد تحلیل ساختاری مورد بررسی قرار می گیرد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از حیث روش، پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی صورت گرفته است. همچنین پیشران های تاثیر اکولوژی سیاسی از طریق متن کاوی در اسناد معتبر داخلی و خارجی و نظر گروه خبرگان بررسی شده است. سپس با بکارگیری روش دلفی، تأثیر پیشران های شناسایی شده بر هم سنجیده شده و مورد بحث قرار گرفته اس ت. آنگاه از طریق نرم افزار «میک مک» جایگاه هر پیشران بررسی شد. نتایج حاکی از آنست که پیشران های کمبود درآمد، نابرابری درآمدی، حاشیه نشینی، نابرابری اجتماعی، ضعف امکانات بهداشتی بعنوان نیروهای کلیدی موثر اکولوژی سیاسی توسط کارشناسان مشخص شده که در شیوع بیماری های واگیردار در آینده این شهر موثر می باشند.
۷۴.

ارزیابی محتوایی و ساختاری دانشنامه های زبان شناسی در دو دهه اخیر (۲۰۰۰-۲۰۲۰)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۴۲
دانشنامه ها ب ر مجموع ه ای از تألیفات و آثاری اطلاق می شود که دربردارنده طیف وسیعی از عل وم و مع ارف بش ری است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی دانشنامه های زبان شناسی دو دهه اخیر (۲۰۰۰-۲۰۲۰) بر اساس تحلیل محتوایی و ساختاری است، که به روش پیمایشی و با بهره گیری از تحلیل محتوایی و ساختاری انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل ۱۰ دانشجوی دکتری زبان شناسی و پیکره لازم برای بررسی، سه دانشنامه زبان شناسی (۲۰۰۴)، دانشنامه زبان و زبان شناسی (۲۰۰۵) و دانشنامه زبان شناسی روتلج (۲۰۱۰) است. ابزار ارزیابی دانشنامه ها و جمع آوری داده ها، پرسشنامه ای متشکل از هفت معیار محتوایی و ساختاری است. داده های پژوهش به صورت آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند که در تحلیل محتوایی، دانشنامه های مورد بررسی در هر چهار معیار حوزه های اصلی زبان شناسی، معیار حوزه های فرعی زبان شناسی، معیار شاخه های زبان شناسی و معیار ویژگی مقالات با کمبودها و کاستی هایی مواجه هستند. در تحلیل ساختاری نیز، هر سه دانشنامه در معیار ویژگی مدخل ها، معیار ویژگی مؤلفان و معیار سازمان بندی دانشنامه در برخی موارد دچار نقایصی هستند. این در حالی است که در مقایسه تحلیل محتوایی و ساختاری سه دانشنامه مشخص شد، میزان تحقق معیارهای ساختاری بیش از معیارهای محتوایی است. بر پایه یافته ها این نتیجه کلی حاصل شدکه به لحاظ محتوایی هنوز نمی توان دانشنامه های دو دهه اخیر در علم زبان شناسی را به عنوان منابع تخصصی جامع و مرجع در نظر گرفت.
۷۵.

تحلیل ساختاری متغیرهای تاب آوری سکونتگاههای شهری جدید دربرابر خطر زلزله، نمونه پژوهش: منطقه شهری اصفهان بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری تحلیل ساختاری سکونتگاههای شهری جدید خطر زلزله منطقه شهری اصفهان بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۳
تاب آوری دربرابر سوانح طبیعی که نحوه تأثیرگذاری ظرفیت های جغرافیایی، اقتصادی، نهادی و ... جوامع دربرابر سوانح است، ازجمله مسائلی است که باید در هر جامعه به آن توجه شود. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل ساختاری متغیرهای مؤثر بر تاب آوری سکونتگاههای شهری جدید دربرابر خطر زلزله در منطقه شهری اصفهان است. با توجه به مؤلفه های بررسی شده و ماهیت موضوع، این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت، براساس روش های جدید علم آینده پژوهشی، تحلیلی و اکتشافی است. برای گرد آوری اطلاعات نیز، از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شش سکونتگاه جدید شاهین شهر، سپاهان شهر، مجلسی، فولادشهر، بهارستان و شهید کشوری است. نتایج حاصل از تحلیل داده های ماتریس مستقیم نشان داده است که متغیرهای تنوع محیط جغرافیایی، سطح آگاهی درباره زلزله خیزی محل سکونت و تراکم جمعیت به ترتیب با امتیاز 159، 158 و 146 به عنوان مهم ترین متغیرهای تأثیرگذار، و متغیرهای میزان شدت خسارت، ظرفیت جبران خسارت و نزدیکی به نواحی مخاطره آمیز به ترتیب با امتیاز 191، 162 و 157 به عنوان مهم ترین متغیرهای تأثیرپذیر شناسایی شده اند. همچنین تحلیل اولیه داده های ماتریس نشان داده است که درمجموع، 7579 رابطه برای ماتریس وجود دارد و درجه پرشدگی ماتریس 29/63 درصد است. این امر حاکی از این است که عوامل انتخاب شده تأثیر نسبتاً زیاد و پراکنده ای بر همدیگر داشته اند و درواقع سیستم وضعیت ناپایداری داشته است.
۷۶.

بررسی وضعیت رقابت پذیری گردشگری ایران در دوران کرونا با استفاده از روش تحلیل ساختاری (جامعه میزبان: ساکنین شهر رامسر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: مدیریت گردشگری رقابت پذیری ویروس کرونا تحلیل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۲۰
یکی از بحران هایی که اخیراً جامعه جهانی و از جمله ایران را دچار چالش کرده، ویروس همه گیر کروناست. این بحران با توجه به ویژگی هایی که دارد، متمایز از بحران های دیگر است و بسیار بیشتر از سایر بحران ها صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، سعی مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل ساختاری، محرک های مؤثر بر وضعیت رقابت پذیری گردشگری کشور ایران را برای دوران کرونا بازشناسی و خوشه بندی کند. هدف پژوهش حاضر بررسی نگرش و رفتار جامعه میزبان نسبت به حضور گردشگران در دوران شیوع کووید-19 در مقصد گردشگری است. از تئوری تهدید یکپارچه به منظور شکل دهی به چارچوب نظری استفاده گردید. روش پژوهش کیفی، جامعه ی آماری، ساکنین و روش نمونه گیری قضاوتی بود و تعداد نمونه آماری مبتنی بر رسیدن به اشباع نظری 21 نفر به دست آمد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شدند. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت. یافته های پژوهش، ابعاد جدیدی از تعامل میزبان-گردشگر در دوران کرونا مبتنی بر تلفیق نظریه های تبادل اجتماعی و تهدید یکپارچه را ارائه نمود. مقاله حاضر به این نتیجه می رسد که اگرچه نگرش اغلب مردم به حضور گردشگران در این دوران منفی بوده است، ولی می توان با تاکید بر وابستگی معیشت و اقتصاد به گردشگری و تحت شروطی پذیرای گردشگران بود و در عین حال سلامت مردم کشور را نیز در اولویت قرار دارد.
۷۷.

تبیین پیشران های تحول اکوسیستم کارآفرینی مهمان نوازی و گردشگری (مورد مطالعه: شهرستان بندر انزلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی تحلیل ساختاری میک مک اکوسیستم کارآفرینی مهمان نوازی و گردشگری بندر انزلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۴۶
پژوهش حاضر با روشی توصیفی – تحلیلی و با رویکرد اکتشافی آینده پژوهی در پی شناسایی مهم ترین پیشران هایی است که در آینده بر تحول اکوسیستم کارآفرینی مهمان نوازی و گردشگری شهرستان بندر انزلی اثرگذار خواهند بود. بدین منظور، ابتدا با استفاده از مصاحبه با 25 نفر از متخصصان و کارشناسان مسلط بر موضوع و منطقه مورد مطالعه به صورت هدفمند، 39 پیشران ها شناسایی و سپس با بهره گیری روش تحلیل ساختاری و نرم افزار میک مک، روابط و نحوه اثرگذاری و اثرپذیری آنها مشخص شد. نتایج نشان داد که از میان پیشران های شناسایی شده، مدیریت مقصد، توجه به ظرفیت طبقه خلاق، تسهیلگری نهادها در توسعه فعالیت های کارآفرینی مهمان نوازی و گردشگری و توجه به سه ضلع گردشگری، بنادر و دریانوردی و صید و شیلات به طور همزمان از اثرگذارترین پیشران ها و همراستایی با تقاضا، تدوین برند متناسب با ظرفیت های گردشگری انزلی، تحول ذهنی مردم و مدیران حول محور گردشگری و توجه به حس مکانی و تئوری پنجره شکسته از اثرپذیرترین پیشران ها در تحول آتی اکوسیستم کارآفرینی مهمان نوازی و گردشگری انزلی می باشند. در انتها پیشنهادهایی جهت توسعه آینده انزلی و خلق تصویری مطلوب از آن بر اساس پیشران های موثر ارائه شد.
۷۸.

تحلیل ساختاری دوگانگیِ نماد دوماهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیکون نگاری ماهی/ دوماهی دوگانگی تحلیل ساختاری نمادپردازی بدن انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۲ تعداد دانلود : ۲۳۹
این مقاله تفسیر تحلیلی تصویر ماهی/ دوماهی در هنر ایران است. تصویری که از کهن ترین دوران تاریخی تا دوران متأخر در سراسر جهان تکرار می شود. این نقش از سویی بازنمود صورت فلکی حوت است و در نجوم کهن کاملاً شناخته شده است و از سوی دیگر با نقشی در فرش ایران موسوم به ”ماهی درهم“ کاملاً مشابه است. برای این اصطلاح متأخر توصیف های متعددی از سوی پژوهشگران ایرانی ارائه شده است، ولی هیچ کدام آن را با صورت فلکی حوت مرتبط ندانسته اند. از این رو نه تنها آیکون دوماهی که در پژوهش های مرتبط با حوزه مطالعات فرش، سفال و ... ”ماهی درهم“ نام گذاری شده است، به پرسش کشیده می شود، بلکه کوشیده می شود با روش آیکون نگاری که برای شناساندن ساختار نمادین این گونه تصاویر امروزه در جهان شناخته شده است به تفسیر این تصویر بپردازیم. همچنین تلاش می شود تا از طریق تحلیل ساختاری دوگانگی چنین نقشی، به شبکه ارتباطی میان نمادها آن گونه که در جهان شناسی جهان باستان در انطباق جهان کبیر و صغیر مطرح است، برسیم. برای نیل به این هدف، در این مقاله پس از پژوهش در تاریخ تصویری چنین نقشی و پیوند متون مرتبط با آن، به ارتباط واژه ماهی و ماهیچه در زبان فارسی و دیگر زبان های هند و اروپایی و به تبیین و مستندسازی نظام نمادین ساختاری چنین نمادی پرداخته می شود.
۷۹.

تحلیل ساختاری آیین های اسب چوبی و کوسه برنشین در ایران و پیوند آن با آیین های فرهنگ هند و اروپایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسب چوبی اسطوره شناسی تطبیقی نو تحلیل ساختاری ژرژ دومزیل کوسه برنشین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۵۴
نوشتار پیش رو بر آن است تا پس از معرفی چند آیین نمایشی و رده بندی فقره ها و کنش نمادین آن ها در ایران، به تجزیه و تحلیل ساختار مشترک این آیین ها و پیوند آن ها با جشن ها و آیین های زمستانی رایج در فرهنگ های هندواروپایی بپردازد. آیین اسب چوبی و کوسه برنشین، به عنوان آیین هایی با بیشترین ویژگی های مشترک نزد اقوام هندواروپایی، موضوع اصلی و عمده این نوشتار است و تلاش می کند تا به این پرسش پاسخ دهد که شباهت های بسیار این آیین ها نمود کدام ساختار مشترک است و فهم معنا و کارکرد اجزا و مؤلفه های نمادین این ساختار چگونه ممکن است. راهنمای اصلی این تلاش، کوششی است در پیروی از الگوی تحقیق دومزیل در کتاب مسئله سنتاروس ها و روش اسطوره شناسی تطبیقی نو. بر این اساس می کوشیم با توجه به ویژگی بسیاری از آیین ها و جشن های هند و اروپایی در آغاز و پایان زمستان، بسیاری از کنش ها و ابزارهای نمادین مشترکی که نزد اقوام اروپایی در اجرای این آیین ها مشترک است، با توجه به جهان بینی آن ها در پیوند با ارواح نیاکان و نیروهای مخرب در زمستان تحلیل کنیم. هدف این نوشتار تنها نشان دادن پیوند و نسبت بسیاری از آیین های ایرانی با دیگر آیین های اقوام هند و اروپایی نیست، بلکه کوشش اصلی این مقاله معطوف به طبقه بندی آیین های ایرانی بر بنیاد ساختار مشترک فرهنگ هند و اروپایی و درک معنای آن هاست.
۸۰.

خوانش محرک های موثر بر وضعیت آینده رشد و توسعه نسل نخست شهرهای جدید در ایران (مطالعه موردی: شهر جدید پردیس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محرک تحلیل ساختاری شهرهای جدید شهر جدید پردیس کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۳۹
شهرهای جدید کشور گریبانگیر چالش های متعدد اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی و زیست محیطی هستند که آینده توسعه شهری آن ها را در معرض شرایط نا متعادل و نا موزونی قرارداده است. اما در این میان برای این که بتوان درک درستی از نیروهای موثر بر رشد و توسعه شهرهای جدید داشته باشیم، ضرورت شناخت محرک های کلیدی موثر در این رابطه را بیش از پیش ضروی ساخته است. در این راستا، این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، محرک های موثر بر وضعیت آینده رشد و توسعه شهر جدید پردیس را شناسایی و خوشه بندی کند. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان و کارشناسان بر اساس نمونه گیری گلوله برفی و محرک های توسعه، 54 نیروی محرک در در 5 بعد اصلی (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی-نهادی، کالبدی، ارتباطی و زیست محیطی) که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم افزار MICMAC پردازش شده است. یافته ها از نظر تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای محرک در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه-بندی محرک ها حاکی از تمرکز آن ها در ناحیه محرک های مستقل است. از میان 54 عامل رشد و توسعه، محرک های ایجاد همگرایی در مدیریت یکپارچه شهر، بهره گیری از مشارکت شهروندان در حوزه تصمیم سازی و تصمیم گیری، جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی، احیاء روابط محلی و محله ای، بهره گیری از افراد متخصص در بدنه مدیریتی شهرهای جدید، ارتقای ایمنی و امنیت شهری، هوشمندسازی شهری با استفاده از IT و ICT، تقویت هویت مکانی و فرهنگ، جذب طبقه نوآور و خلاق، یازاریابی مکان و برندسازی شهری، عرضه مسکن استطاعت پذیر برای اقشار مختلف، بالا بردن توان خدماتی شهر و تقویت شبکه حمل و نقل درون و برون شهری ایمن، ارزان و سریع به عنوان محرک های کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده رشد و توسعه شهر جدید پردیس شناسایی شدند. این نیروها از نظر عملکرد سیستمی، محرک ورودی و باثبات هستند که نقش اثرگذاری بالا و اثرپذیری اندک دارد. در نتیجه، وضعیت کلان سیستم و تغییرات آن را کنترل می کند و که وضعیت رشد و توسعه شهر جدید پردیس به عملکرد آن ها وابسته است.